L
Hun geknoei was
een heldendaad
Lagerhuis interpelleert
over Indonesië
mm
VRIJ, ONVERVEERD
Een internationale regeling
verlangd
Ned. regeering
lof toe
Sjahrir kondigt
verzet
aan
Redt mijn geld!
kMlrScui.
"T-CLtOo£-
e-rt cle^c 1
Java leeggeplunderd
---
Regeering verdedigt
haar beleid
Mussert ter dood
veroordeeld
Prijsbeheersching ecu
nationale zaak
Parool-medewerkers
worden begraven
KNOEIENDE AMBTENAREN (l)
Een
eeresa
fuut
Japan
Duitschiand voerde
- in den oorlog
Ciano- t ilde dat het toen
verloren was
Von Ribbentrop was
enthousiast
Minister verwekt opspraak
Goederenvervoer en
Spoorwegen
Stadhuistoren krijgt
zijn stem weer
Aerle-Rixtel giet klokken
n— riCê'&ctet' i
van ai/ecat
POSTZEGELS
j v I HH
HiÜü
BRf
-
t, EN ADM. KEKDRACHTSWEG 43
ROTTERDAM. TELEFOON 25430 (2 LUNEN)
abonnementsprijs PER WEEK 31 CENT
PEK.KWARTAAL J 4.— LOSSE NUMMERS J 0.10
Bankier: AMSTEHD. BANK TE ROTTERDAM
Giro 1153 ten name van Amstcidarasche Bank
HET PARGDL
VIJFDE JAARGANG No. 217
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST;
SCaiEDAMSCHESINGEL No. 42. ROTTERDAM
TELEFOON Nas». 27839 -24155 24156 24399
ADVERTENTIES UITSLUITEND TEL EF. 34155
INLICHTINGENDIENST UJT8L. TELEF. 24156
Onafhankelijk Dagblad voor Rotterdam en Omstreken
WOENSDAG 12 DECEMBER 1945
Minister Baker zwaait
Het Labourlid Driberg heeft gis-
teren in het Lagerhuis de vraag- op-
geworpen, waarom Britsche cn Voor
Indische troepen in Indonesië en
Indo-China moeten vechten.
HU merkte op, dat de Kederland-
sche regeering den Indonesiërs nim
mer voorsteilen heeft gedaan, welke
de mogelijkheid van een dominion
Indonesië inhielden. Ook ten aaneen
van de beteckems van het vertegen
woordigend lichaam, dat de Neder-
landsche regeering in Indonesië wil
de toestaan, was Driberg sceptisch
gestemd De kwestie van het kies
recht was niet ter sprake gebracht.
Naar Dribergs meening was het dui-
delUk, dat alle belangrijke besliss.n-
gen, die de hooge politiek betroffen,
In Den Haag genomen zouden wor
den. Driberg betoogde, dat de Ne
derlanders <den Indonesiërs tenmin
ste den status van dominion voor
hun land moesten aanbieden. Dri
berg wenschte de 2aak behandeld te
ten als een internationale affaire
•eigens het handvest van San Fran
cisco.
Dribergs opmerkingen' vonden
steun bij andere sprekers, zoowel
Labourvertegenwoordigers als con
servatieven, vooral wat betreft het
verlangen, dat hier een internatio
nale regeling zal worden getroffen.
Het Lagerhuislld Walküen voegde er
nog aan toe, dat de Engelschen een
probleem voorgezet kregen, dat het
Nederlandsche imperium betreft,
terwijl in Nederland zelf op een zeer
onvoldoende wijze werd afgerekend
met de collaborateurs, waartoe een
soort van leger gebruikt werd. In
middels sneuvelden de Engelschen in
Indonesië^
„Een prachtig stuk
wederopbouw"
Minister Noel Baker antwoordde
de diverse sprekers. Hij legde den
nadruk op Nederlands houding- ge
durende den oorlog. Volgens hem
heeft Nederland in den strijd tegen
de gemeenschappelijke vijanden al
les gedaan, wat mogelijk was. De
huidige Nederlandsche regeering is,
aldus de minister, bijna geheel nit de
verzetsbeweging voortgekomen. "Wat
3Ij ook gedaan raag hebben, zjj heeft
na de lange Jaren van onderdruk
king door de nazi's in elk géval „een
prachtig stuk wederopbouw" gepres
teerd.
De minister verklaarde ook nu
weer, dat de Britsche strijdkrachten
slechts Japanneczen wilden ontwa
penen en personen, dfe daarvoor in
aanmerking komen, beschermen en
bevrijden. Er bestaan met de Neder
landsche. en Fransche regeering geen
andere overeenkomsten dan die,
welke het overnemen van het be
wind betreffen, wanneer de Engel-
echen hun taak hebben vervuld.
De minister verklaarde verder, dat
Indonesiërs zeer zeker wreedheden
hebben begaan, al was dat tegen-
gesproken.Er moesten nog 200.000
vrouwen en kinderen bevrijd wor-
den. De Engelschen konden zich
niet opeens terugtrekken. Op hen
rust de plicht „de otjde te herstel
len", zooals de eerste minister heeft
gezegd. Minister Baker wist wel, dat
deze term een slechten klank had
en dat het er vaak' op neerkwam,
dat aldus politieke aspiraties met ge-
weid worden onderdrukt, maar, 'al-
dU3 de minister, dr. SJahrir zou het
toejuichen, indien een eind wordt
gemaakt aan de activiteit van ben
den, die van geenerlei gezag orders
aanvaarden. -
Voorstellen vrijzinnig
en verstrekkend
De minister loofde voorts het Ne
derlandsche koloniale beheer v6ór
1939 en kwam terug op de loyaliteit
van Nederland In den oorlog tegen
Japan. Hij vond de voorstellen, die
de Nederlandsche regeering sinds
1942 aan de Indonesiërs heeft ge
daan, vrijzinnig cn van vèrstrekken-
den aard. De Indonesiërs, meende de
minister, moesten eerst bewijzen, dat
zij onafhankelijk konden zijn. De
minister voelde vooralsnog met voor
een conferentie buiten Java. HU wil
afwachten, wat de Nederlanders
hier zelf nog vermogen. HU ontken
de, dat de Nederlandsche regeerIng
geweigerd zou hebben, Indonesische
leiders te woord te staan. Veeleer
hebben deze laatsten formeele bij
eenkomsten van de hand gewezen.
De groote luchtaanval die giste
ren door de R.A.F. op Java. werd
uitgevoerd was behalve op Tjibadak
ook op de dorpen Kempa en Tji-
mahi gericht. Deze aanval hield
verband met de hinderlaag, die
voor een uit "70 voertuigen bestaand
convooi was gelegd in de nabijheid
van deze drie dorpen. Ongeveer
1000 extremisten namen er aan
deel. De Britsche verliezen bedroe
gen 50 man, terwijl de Indonesiërs
40 dooclen en een aanzienlijk aantal
gewonden achterlieten. Na den
strijd werd het convooi gereorga
niseerd en vertrok het naar Soe-
kaboemt, 8 voertuigen achterlatend,
waarvan 2 in brand.
Te Bandoeng is het rustig. Zon
der verliezen werd Zondag het
N.W. deel van de stad gezuiverd.
Viscount Wavell, de onderkoning
van Britsch-India heeft- in zijn
jaarlijksche toespraak gezegd:
„Ik kan U zonder reserve ver
zekeren, dat de Britsche regeering
en het Britsche volk eerlijk en op
recht wensehen, dat het Indonesi
sche volk zijn politieke vrijheid zal
verkrijgen cn een regeering of re
geeringen voor zichzelf."
De Indonesische premier
Sjahrir heeft gistermorgen te
Batavia meegedeeld, dat de In
donesiërs tegenstand zullen bie
den, als de berichten juist blij
ken te zijn, dat meer geweld zal
worden gebruikt en meer .troe
pen naar Java zullen worden ge
zonden.
„Wij hebben onze onafhanke
lijkheid veroverd en vragen de
erkenning daarvan", aldus Sja
hrir. „Eerst daarna zijn wij be
reid te onderhandelen over een
eerlijke regeling van alle andere
problemen. Doch er kunnen
geen vreedzame besprekingen
gevoerd worden als men in In
donesië bloed laat vloeien."
Vijftigduizend brieven
aan Financiën
Vijftigduizend brieven liggen op
het oogenblik onbeantwoord op het
Departement van. Financiën; brieven
over de gcldsaneerlng, over de de-
blokkeering en over allerlei andere
raken nopens de pecunlën. De amb
tenaren weten er geen raad. mêe. Z0
zitten met de handen ln het haar.
Nog nooit heeft dit departement zoo
veel belangstelling ondervonden als
thans.
Een zeer belangrijk deel van de
onderhavige brieven behelst verzoe
ken tot na-inlevering van'ongeldig
verklaarde bankbiljetten. Er zijn er
bfj van lieden,, die hun duizendjes
of vijfhonderdjes opzettelijk hebben
vastgehouden, toen Rost van Ton
ningen het inleveringsbevel -uitvaar
digde. zy waren hèn ongehoorzaam,
omdat zij dezen man terecht be
schouwden als een handlanger van
de bezettende macht. Er zijn er ook
bij van personen, die zoo slordig zijn
geweest, een aantalhonderdjes te
vergeten en daar nu nog mee aan
komen. En tenslotte zijner waar
schijnlijk bij van stroomarmen der
gifhandelaren, die probeeren
siinksche wegen nog- wat te redden
van hun op kwalijke wijze verdiende
contanten.
Al deze briefschrijvers krijgen geen
antwoord, eenvoudig omdat geen
enkele ambtenaar weet, hoe dat ant
woord zou moeten luiden. Zelfs de
minister weet het niet, want er ós
nog niet beslist, of er al -dan niet
gelegenheid zal worden geboden tot
na-inlevering. De gezamenlijke no
minale waarde van de alsnog aan
geboden bankbiljetten loopt in de
tonnen- In vele brieven was het geld
Ingesloten; voor zoover dat het ge
val was, zjjn de bedragen netjes in
geboekt. En daar blijft het voorioo-
pig bij.
Het meerendeel van de overige
brieyen betreft deblokkeeringsverzoe-
ken, die ten onrechte aan het depar
tement zijn gezonden.
Dr. van Mook vertrekt
morgen
Naar de Indische regee-
ringsvoorlichtingsdienst me-
ïedeelt, zal de heer Van
Mook morgen (Donderdag)
voor besprekingen met de
regeering, naar Nederland
vertrekken.
Gedurende de afwezig
heid van dr. Van Mook zul
len de loopende zaken der
Indische regeering warden
behartigd door mr. N. N.
Blom, directeur van het
departement van justitie.
Mr. Blom werd in deze
functie benoemd in 1941,
na een lange loopbaar bij
dit departement in alle dée-
len van Indië.
Dr. Van Mook heeft giste
ren geconfereerd met luite
nant-generaal Dempsey en
majoor-generaal Christison.
SCrelsletter Franz Strasser, werd
Maandag Jat de gevangenis te Lands
berg opgehangen voor den moord op
twee AmcrUcaansche vliegers in De
cember 1944. De laatste dagen, ver
bleef Strasser In dezelfde gevangenis,
waar HLtler Meln KAïnpf schreef.
Gedurende den oorlog zijn in, de
Ver. Staten 1500 spionnen van de as-
mogendheden gearresteerd. Ondanks
dit Jtoage aantal vijandelijke perso
nen is geen enkele poging tot sabota
ge met succes bekroond.
E belangstelling voor onzen Ketelbinkle-
kalender blijkt buitengewoon -groot te
zijn. Het aantal bestellingen is de 30.000
reeds gepasseerd. Met de aflevering wordt 14
December begonnen. Vóór het einde van het
jaar zullen alle bestellingen zijn uitgevoerd.
Zooals wij reeds mededeelden meet het for
maat van den kalender 19 x 25Va c.m. De tee
kenaar Wim Meuldijk laat een zeer populaire
figuur n.l. Ketelbinkie humoristische avontu
ren op de 12 maandbladen van den kalender
beleven.
De prijs van den kalender, die uitsluitend
voor onze abonné's beschikbaar wordt
gesteld, bedraagt 0.35. De oplage is
bijna uitverkocht. Laatkomers dienen zich dus
te haasten.
Bestellingen' kunnen worden opgegeven aan
de bezorgers, agenten en aan onze kantcren
Eendrachtsweg 42 en Schiedamschesingel 42.
„HET PAROOL",
Door Japansche bezetting
Wij klagen er. nog altijd over
dat de Duitschers ons land na
hun capitulatie,in zulk een de-
solaten toestand hebben achter
gelaten. Inderdaad zal het ja
ren duren aleer de sporen, die
de oorlog hier heeft achtergela
ten, zijn uitgewischfc. Van hier
uit kunnen wij ons echter moei
lijk een voorstelling maken van
de ellende die de Japanners, in
zonderheid op Java, hebben te
weeggebracht. Niet alleen de
Europeesehe bevolking van dit
prachtige eiland heeft het móe
ten ontgelden, ook tie Javanen
zelf hebben enorme verliezen
geleden. Java is in drie jaiar
tSjds van een prachtigen tropen-
tuin tot een geschonden leegge
roofd en uitgezogen land. ge
worden. De wegen, eens een
toonbeeld van moderne wegar-
chitectuur, 2ijn thans erbarme
lijk slecht. Huizen werden afge
broken spoorwagons naar Ja
pan gevoerd, particuliere auto's
vernield, meubilair weggevoerd
of opgestookt. Naar schatting is
de bevolking van Java, die zich
kenmerkte door een gestadigen
gr-oei, in de bezettingsjaren met
circa 5.000.000 menschen ver
minderd. Wanneer er dus op het
oogeniblik een hongersnood
dreigt, dan is dat niet- alleen
omdat door de huidige omstan
digheden veel agrarische arbeid
is stilgelegd, maar vooral om
dat de Japanners op Java een
toestand1 hebben geschapen, die
eerst na Jaren weer normaal
zal kunnen worden.
Nota verschijnt vandaag
In de gisteren gehouden ver
gadering van de Tweede Kamer
heeft de voorzitter meegedeeld,
dat vandaag de nota aan de
Kamer over het legeeringsfce-
leid za] verschijnen.
Deze nota behandelt de volgende
hoofdstukken;
Kabinetsformatie; overzicht van de
gebeurtenissen ln Nederl.-Indië; liet
door de Nederlandsche regeering te
Londen gevoerde beleid; de organi
satie van de overheidsdiensten: a)
militair gezag, b) regeeringsvoorlich-
tlngsdienst, c) regeeringsdienst „Oog
en. Oor"; rechtskracht der wetsbe
sluiten; beleid der regeering ten aan
zien van politieke delinquenten; fi-
nancieele voorzieningen met betrek
king tot oorlogsschade; loon- en prijs
politiek: a) loonpolitiek, b> de prij
zen in verband met de loonen, c)
spaar- en voorschotrekening, d) de
D.U.W., e) het buitengewoon besluit
arbeidsverhoudingen 1945; wachtgeld
regeling; arbeidsbemiddeling; sociale
verzekering; volksgezondheid; land
bouw, visscherlj en- voedselvoorzie
ning; organisatie van het bedrijfs
leven; bul tenia ndsche handelspolitiek;
nationaal welvaartsplan: vervocr-
monopolie; de zuivering: a) zuivering
van ambtenaren, b) zuivering univer
siteiten en hoógescholen, c) zuivering
der kunstwereld, d) zuivering van
het bedrijfsleven; richtlijnen bil be
noeming; kieswet; nooügemeentera-
den; provinciale, staten; 'gemeente-
ffnanciën en flnancleele verhouding
tusschen het rijk en de gemeenten.
liet Bijzonder j Gerechtshof te
's-Gravenhage heeft Mussert heden
ter dood veroordeeld.
Er ontbreek nog vee!
Prof. G. Brouwers, directeur-gene
raal van de prijzen van het ministe
rie van handel en nijverheid, hield
gisteravond een radioeauserie. waar
in hij o.m. uiteenzette, dat wij een
prijsniveau hebben; bereikt, dat met
het Engelsche min of meer te ver
gelijken valt. Er doen zich nog stij
gingen voor en er zullen er. bijvoor
beeld door sommige belastingmaat
regelen, nog wei komen, doch het
algemeene niveau js voorloopig be
paald. L
Aan onze prijzen'-ontbreekt echter
nog veel. Daarbij 'moet men niet
steeds critiekloos naar den tijd van
voor den oorlog kijken. Het is dui
delijk, dat dan elke prijs te hoog is.
Bij voortduring wordt er naar ge
streefd prijzen, die, te hoog zijn ko
men te liggen, omlaag te brengen.
De strijd voor lage kosten van
levensonderhoud eri dus tegen Infla
tie is een nationale zaak en niet al
leen een zaak van de overheid. Deze
opmerking geldt echter niet uitslui
tend'het bedrijfsleven, zij geldt ook
het publiek als geheel. De moeilijk
heden liggen niet alleen bij de prijs
vorming, zij liggen .'zoo mogelijk nog
meer bij de wijze,'waarop men zich
aan de prijzen houdt. In talrijke ge
vallen worden de officieele prijsvoor-
schriften nog overtreden "en nu
heerscht bij het publiek de meenlng,
dat de overheid de" witte prijzen op
een presenteerblad thuis kan bren-
geij. Dit is een misverstand. i
Op 5 Februari 1943 hebben de
Duitschers de volgende in het
eerste Paroolproces ter dood
veroordeelde leden van 'önze
illegale .organisatie gefusilleerd:
Willem A- de Tello,- Wibo S.
Lans, Jacob Mekman, Robert
Douma, Nicolaas Snijders, Jan
C- Zwanenberg, Willem S. Ger-
rese, Adrïaan J. v. Leeuwen,
Herman J. Meinardi, Lambert
G. Rima, Franciscus Robbe, Ju
lius B. Varwij k- Zij zullen te
zamen met Krijn Breur, die in
de kampen sterk bevriend raak
te met de leden.,van deze groep,
op 19 December a.s. op den
Eeregraf hof te Overveen ter-
aarde worden besteld. Nadere
bijzonderheden over de regeling
van deze begrafenis zullen wij
binnenkort in dit blad' opne
men. Wij verzoeken een ieder,
die deze begrafenis wil bij won
nen, reeds nu en in ieder geval'
voor Woensdag a.s. een kaart
te willen aanvragen bij de
stichting „Het Parool", Regu
liersgracht 111, Amsterdam-C.,
•zulks in verband met de maat
regelen, die t.a.v. het vervoer
der deelnemers moeten worden
getroffen.
De Wieringermeer is droog
Eindelijk, t na maanden hnrd
werken, Is men er iit ge
slaagd de Wieringermeer droog
te krijgen.
Gisterochtend omstreeks negen
uur was (lese heuglijke ge
beurtenis ren feit. Aan de
Koningin en aan den minister
president werden telegrammen
gezonden om hun- hiervan mede-
deeling te. doen.
Honderd twintig man extra personeel
noodig om in chaos oide
te scheppen
Dc Rotterdamsche gemeenteambtenaren hebben geknoeid in de oor
logsjaren en we kunnen er hun niet dankbaar genoeg voor zijn.
Een knoeiende ambtenaar is een verachtelijk wezen, dat zoo snel
mogelyk uit die rijen der ambtenaren behoort ujtgestootcn te worden,
-want een ambtenaar dient trouw te zijn en'men moet staat op hem
kunnen maken. Welnu, dc Kotterdamsche ambtenaar was trouw, men
kftn staat op hem maken en toch knoeide h(J. En zoo schrikbarend
was de omvang van zijn knoeipractyken, dat thans 120 man extra
personeel noodig zijn, om wat orde te scheppen in den chaos, dien htf
teweeg gebracht lieeft. Heele gezinnen hebben die knoeiende ambte
naren laten verdwijnen, zoo maar heel stilletjes, zonder dat er een
baan naar kraalde en dooden hebben ze weer in het leven geroepen
Het Nearenberger proces
In den nacht van 7 December
1941 belde von Ribbentrop zijn Ita-
liaanschen collega Ciano op om zijn
uitbundige vreugde te uiten over het
feit, dat Japan op den knop van
Pearl Harbour gedrukt had ten-
'elncinde den oorlog in het verre
Oosten te.ontketenen. Dit blijkt nit
Ciano's dagboek, waaruit" gister
middag in het proces te Neuren
berg door Alderman geciteerd werd,
toen hij Duitschlands onvermoeïden
ijver om Japan in den oorlog te
betrekken behandelde. Een uitge'
breide serie brieven, telegrammen,
notities van gesprekken werden
overgelegd als bewijzen van den
duisteren toeleg van de Dultsche
machthebbers om den oorlog over
het geheele oppervlak van de aarde
te doen uitvloeien als een verzen
gende lavastroom.
De beteekenis van
Singapore
Verrassen'd was, dat Rader de
eerste was, die in dit" verband ge
noemd werd. Alderman citeerde
namelijk een vertoog, dat de groot-
admiraal op 18 Maart 1941 tot
Hitier, Keitel en Jodl gehouden
heeft.. „Japan moet stappen doen
om Singapore zoo spoedig mogelijk
te bezetten, daar de gelegenheid
daarvoor nooit zoo gunstig meer
kan worden," zoo zelde Rader en
vervolgde, dat Japan inderdaad
maatregelen trof voor deze actie,
die het echter slechts wilde uit
voeren na een geslaagde Invasie in
Engeland. Japan moest, volgens
Rader, met alle' middelen geani
meerd worden tot onmiddellijk op
treden om, teneinde ai zijn doel
stellingen' in Guam, de Philippijnen
(Van onzen parlementairen
redacteur.)
DE minister van. Verkeer en Ener
gie is een goed eind op weg, steeds
meer groepen van de bevolking tegen
zich ln het harnas te jagen. Dc
artsen ztjn, zooals men wéét, kwaad
over hunachterstelling bij de toe
wijzing van auto's. Niet alléén de
artsen trouwens, want vele anderen
zien met verbazing toe, hoe bijvoor
beeld een handelaar in gokautoma
ten in een luxe wagen rondrijdt, ter
wijl ,'n hoofdambtenaar moet Joopcn,
De haïveerlng van het benzine
rantsoenen over December draagt
ook al niet bij tot de populariteit
van dezen bewindsman. De motive
ring was wel wat erg sober. Men
zou willen weten, waarom er. lang
zamerhand niet eens een buffer
voorraad wordt gevormd om de voor
het ambtelijk en bedrijfsleven zoo
uitermate hinderlijke schommelingen,
op te vangen. De15.000 leden van
de vakgroep, goederenvervoer, zün
ontstemd over de. bepaling, dat zij
geen transporten over langer af
stand dan 50 km mogen uitvoeren
en dreigen met staking. De'particu
liere autobusondernemers zien met
bezorgdheid, dat in het buitenland
500 chassis .voor autobussen aange
kocht zijn op naam van de Neder
landsche Spoorwegen.
Wanneer men weet, dat de direc
teur-generaal van Verkeer, ir. F. Q.
den Hollander, met l Februari in
dienst zal treden als directeur van
de Ned. Spoorwegen, kan men zich,
allen verzekeringen van het tegen
deel ten spijt, niet losmaken van den
indruk, dat hier een bewuste politiek
ten gunste van de Spoorwegen ge
voerd wordt. De tariefsverhooging
bij de Spoorwegen past geheel in dit
kader. Terwijl geen enkel bedrijf
toestemming krijgt om de onder be
zet lingskos ten in den kostprijs te
calculeeren, kwam laatst de heer
Wans ink voor de'.microfoon om de
tariefsverhooging van 25 pCt., welke
op 1 December is ingegaan, te mo-
tiveeren metde verhoogde ex
ploitatiekosten door onderbezetting.
In dit verband verdient ook een op
vallend bericht de aandacht, dat en
kele dagen gel^en aan de bladen
werd toegezonden, waarin zonder
nadere toelichting werd gezegd, dat
de politiek van de Ned. Spoorwegen
er op gericht is, het vervoer over
korten afstand door autobussen te
laten uitvoeren. Er bestaat dus blijk
baar zoo iets als een vervoerspolitiek
van de Ned. Spoorwegen. Moet men
deze vereenzelvigen met een spoor-
wegpolitiek van de regeering?
Het heeft er op het oogenblik aUen
schijn van, flat zoowel de reizigers
als de verladers in de armen der
Spoorwegen worden gedreven. In het
licht van dé bovenvermelde mutatie
HJkt de veronderstelling nietge
waagd, dat de directeur van .de Spoor
wegen én de directeur-generaal van
Verkeer het daarover .wel eens zul
len kunnen worden. Dc bevolking
échter wordt in het onzekere gelaten
omtrent doel cn draagwijdte van een
reeks maatregelen, waarbU zU ten
nauwste bétrokken Is. Openbaarheid
lijkt hier dringend gewenschh
en Ned.-Indië ineens te kunnen
bereiken, Singapore te nemen. De
zelfde maand had von Ribbentrop
zijn apparaat in werking gesteld
om dit doel te bereiken, want de
Duitschers waren overtuigd, dat
Singapore den nekslag voor Brit-
tannlë zou be teekenen. Op 29 Maart
sprak von Ribbentrop Matsoeka en
stelde Singapore voor. als .een rijpe
vrucht, die zonder gevaar te plukken
was, want Amerika zou toch niet
klaar zijn om er iets tegen te doen.
N.-Indlë zou niet rechtstreeks moe
ten worden aangevallen uit vrees
voor beschadiging van olievelden, 't
zou na Singapore zonder meer
onder Japans invloed komen. Rap
porten over verschillende andere
conferenties met Matsoeka werden
overgelegd, alle in denzelfden toon
van Duitsche aanmoediging en
Japansche terughoudendheid. Na
P^irl Harbour eindigde von- Rib-
bentrops activiteit niet, want toen
moest Japan geanimeerd worden
om Rusland nog aan te vallen.
Hiermee waren von Ribbentrop en
de zijnen terstond begonnen, toen
de aanval op de Sovjet-Unie vast
stond en een maand na dezen aan
val telegrafeerde von Ribbentrop
aan Tokio, dat de Sovjets spoedig
zouden ineenstorten, zoodat het nu
tijd werd voor Japan om het Chi-
neesche probleem op te lossen, Hy
ging zoover, een aanval op Wladi-
wostock voor te stellen. Nog geen
jaar later evenwel, na Stalingrad,
deelde gezant Osjhua te Berlijn
mede, dat Japan niet in staat was
Rusland aan te vallen. Van alle
grootheden van de as was er maar
één niet opgetogen over Pearl
Harbour. Dat was Ciano, die in zijn
dagboek o.m. aanteekende: Amerika
komt in oorlog en zal den oorlog
zoo lang voeren, tot het ln staat
Is zijn potentiëele macht te ont
wikkelen: „Von Ribbentrop was de
laatste dagen voor December niet
te houden," soo wéét Ciano voorts
te vertellen. Hij wilde onmiddeliyk
een nieuw verdrag sluiten en stuur
de zijn gezant daartoe midden in
den nacht. Von Ribbentrop had de
boodschap meegegeven, dat de Duce
speciaal uit bed gehaald moest
worden, maar zoover liet Ciano het
toch niet komen. Speciaal Göring
hoorde met een somber gezicht, de
citaten uit het dagboek aan, maar
hij keek bepaald beleedigd, toen in
den loop van de behandeling de
President plotseling aan Alderman
vroeg: ,,U zegt Reichsmarschall,
wien bedoelt U daarmee?"
Verliezen van onze koop-;
vaardijvloot
Op 1 Januari 1940 telde onze
koopvaardijvloot 915 schepen
met 2.333.538 brt. Op het oogen-
blik telt zij 637 schepen met
1.185.185 brt. De verliezen be
dragen dus naar aantal 30
en naax bruto-inhoud. 49
Hieruit volgt, dat vooral de
groote schepen onzer koop
vaardijvloot het kind van de
rekening zijn geworden. Vooral
de verliezen aan tankschepen
zijn groot; van de 77 tank
schepen heeft onze handelsma
rine er slechts 13 kunnen be
houden.
Naai* een verplicht verkeers-
onderwijs
Naar de K.N.A.C. verneemt Is
in de laatste vergadering van
de Verkeerspolitiecommissie,
waarbij - zijn aangesloten de
chefs der Verkeerspolitie van
Amsterdam, Arnhfem, Groningen
EindhoVen, Den Haag, Haarlem,
Rotterdam en Utrecht besloten,
den minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen te
verzoeken het verkeefsonderwijs
als verplicht vak in het; leerplan
der openbare en bijzondere la
gere scholen te willen opnemen;
Graag brengen we nu een eere-
saluut aan die goochelaars met
namen en cijfers, die hun leven in
de waagschaal hebben gesteld, om
ons bevolkingsregister zoo grondig
mogelijk in de war te sturen. Meer
dan tien hunner zijn voor het vuur
peloton der Duitschers gevallen of
concentratiekampen gestorven,
zy knoeiden om het leven van
landgenoo.ten te redden en hen te
beveüigen tegen den moordenden
greep van den bezetter. Hun ge
knoei was een heldendaad!
Nu is echter de tyd van knoeien
voorbij. Nu stelt elke ambtenaar er
weer een eer in, mee te werken,
orde te brengen in den chaos van
ons bevolkingsregister, dat de basis
vormt van de geheele gemeente
administratie. Verdwenen gezinnen
moeten weer te voorschijn gebracht
worden en de dooden zullen weer
rusten. Nog altijd loopen er lieden
rond, die meer stamkaarten" be
zitten dan hun rechtens toekomen,
zy zullen gevonden worden. Er zijn
verkiezingen ln het verschiet en
ieder, die daarvoor in aanmerking
komt, zal zijn stem moeten kunnen
uitbrengen
Knoeiende helden
In het bureau van den admini
strateur van de afdeeling bevolking,
den heer D. B. Gohres, hebben we
een paar van die knoeiende helden
gesproken. Weinig heeft het ge
scheeld of ook de heer Gohres was
slachtoffer geworden. Een man, die
zich burgemeester van Rotterdam
noemde, was van meening, dat. hij
zyn werk niet goed deed en de heer
Gohres werd naar huis gestuurd.
Het was wel zeer betreurenswaardig,
dat dit geschiedde met medewerking
van zyn plaatsvervanger. Zestien
maanden heeft een ander op zijn
plaats gezeten. Maar op den dag
van de bevrijding was hy er weer
en hij heeft nu maar één doel: zoo
snel mogelük weer een betrouwbaar
bevolkingsregister.
wy doen het hier anders dan
in Amsterdam en Den Haag, zegt
de heer Gohres. Ik sta op het
standpunt, dat wij er'zyn om het
publiek te dienen en niet het pu
bliek ons. In Amsterdam en Den
Haag worden de menschen opge
roepen om him stamkaarten, per
soonsbewijzen, etc, te laten contro
leeren en het gevolg is: wachten,
wachten en nog eens wachten. Naar
mijn meening hebben de menschen
al genoeg in de rij gestaan. Daarom
gaan wfj naar de menschen toe.
Misschien kost dat onzerzijds wat
meer werk, maar dat moeten we
er voor over hebben. De menschen,
die aan hun oproep geen gehoor
geven en dat zullen er velen
zyir moeten tenslotte toch be
zocht worden.1
Klein begonnen
Op I October zyn we met een
klein ploegje ambtenaren de straat
opgegaan om huls aan huis te con
troleeren en nu zyn we eiken dag
met zestig man op straat. Er moeten
ongeveer twee honderdduizend ge
zinnen bezocht worden. Elke amb
tenaar werkt ongeveer 150 kaarten
per dag af, zoodat we dagelijks
een kleine 10.000 gezinnen contro-
LeeJ®L Op verschillende punten van
de stad zyn wyklokalen ingericht,
waar de controleurs eiken dag hun
gecontroleerde kaarten inleveren en
nieuwe kaarten ter contröle ont
vangen. Het publiek werkt over het
algemeen zeer mee.
Op een plattegrond van de ge
meente Rotterdam konden we pre
cies zien hoever het werk reeds
gevorderd was. Het afgewerkte deel
was blauw gearceerd.
Op de helft,
wij zjjn nu ongeveer op de
helft, zeide heer Gohres. HUlegers-
berg en Schlebrock zyn klaar, met
Pemis zyn we juist bezig, met
overschie beginnen we volgende
week en wat de stad zelf betreft.
h!t !LWM Kralingen, Crooswyk,
het oude Noorden, net westen ten
westen van de Delfshavensche
Millioenentekort te Nijmegen
In de noodgemeentebegroo-
ting van. Nijmegen wordt mede
gedeeld, dat het geraamde te
kort over 1943 1.444.793 be
draagt en het nadeelig saldo
over 1944 2.633,541.
De begrooting vertoont op den
gewonen dienst een tekort van
£4'T?9'93^ is, vergeleken
bij het nadeelig saldo van de op
12 Aug. J.l. vastgestelde begroo--- -
trng, een. stijging van f 1.642.398. beeröen bestemd. Kugel-Flscber
In hoeverre het rijk in dit te-
kort zal bijdragen, is thans nog
niet bekend. B. en W. verwach
ten, dat het rijk in dit tekort
zal bijdragen, in zooverre de
verhoogde kosten hun oorzaken
vinden in of voortvloeiende uit
de oorlogsomstandigheden.
Schie, Charlois en de Tuindorpen
achter den nag. In Februari hopen
we klaar zyn. Het mooie van ons
systeem is, dat we tegelijk een
nieuwe kiezersiyst maken, want
natuuriyk Is er ook in de kiezers
lijst flink geknoeid. We werken
daarby ook weer bloksgewüs. Tel
kens als er een blok gecontroleerd
is, vormen we een nieuw stern-
district. Op 9 April is reeds de
candidaatstelling voor de Kamer-
en Statenverkiezingen, twee maan
den later voor de raadsverkiezingen.
Dan moeten we klaar zijn.
Als de heer Gohres zegt: „dan
moeten we klaar zyn", kan men er
van op aan, dat hij ook werkelijk
klaar is. Rotterdam kan genist zijn.
Het bevolkingsregister èn de kiezers
lijst komen weer prachtig in orde.
In een volgend artikel vertellen
we nog iets over de wijze waarop
geknoeid werd.
ïn Groningen te Helllgerlee en in
Brabant te Aerle-ïlixtel zijn de twee
eenige klokkenmakeröen gevestigd
die Nederland tük is. Er wordt in
deïe twee bedrijven hard gewerkt
om aan de Nederlandsche torens 200
spoedig mogelijk hun door de Duit
schers gestolen stemmen terug te
geven. In de oeroude klokkenmataerij
te Aerle-Rixtel wordt op het oogen-
bllk de laatste hand gelegd aan een
groot klokkenspel, waarvan de klok
ken b|j elkaar 30.000 kg. wegen. Dit
klokkenspel, Waarvan de grootste
basklok zoo. groot Is, dat tien man
nen zich er onder kunnen verbergen,
!r bestemd voor het Rotterdamsche
Stadhuis.'
Het klokken maken is een hand
werk waar onze tijd van technlschen
vooruitgang weinig aan heett kunnen
verbeteren. Er zijn eeuwen over deze
werkplaats heen gegaan, zonder dat.
er veel meer veranderde dan de
kleeding van de menschen, die er In
en uit liepen en een electrische peer,
die de snotneuzen en kaarsen is ko
men vervangen. Als de gemetselde
klokkenvormen geheel klear zijn,
worden ze ln de aarde ingegraven.
Alleen de gaten ln de toppen van de
vormen blijven hoven den grond en
van hieruit worden goten gemetseld, i
die op een punt voor een grooten
oven samen komen. Als alles in orde
ls, komen alle mannen uit de werk
plaatsen samen in het schemerdonker
van de oude gieterij, om tegenwoor
dig te zijn bij het gieten, in spanning
kijken allen toe als de klep van den
oven open gaat, en de klokspijs, een
metaailegeering van 80 pet. koper en
20 pet tin, ln rood e vurige stroomen.
door de goten naar de topgaten van
de ingegraven blokvormen stuwt.
Met een rommelend geluld stort de
stroom zich ln de klokkenvormen en
uit de topgaten springen roode en
blauwe vlammen van ontsnappende
brandende gassen, die de giethal
fantastisch verlichten. Als het gieten
gelukt ls, worden de vormen na af
koeling aan stukken geslagen en Ce
tevoorschijn komende klok wordt
getest en bijgewerkt.
Dit carillon is het eerste groot*
werk dat na de bevrijding wordt af
geleverd. Er ls ook hier een groot te
kort aan grondstoffen en de behoefte
aan klokken ln Nederland is door
den Dultschen klokkendlefstal groot
geworden. Men hoopt echter aan het
werk te kunnen blijven en in den
loop van het volgend Jaar een aan
zienlijk deel van het klokkentekort
te kunnen dekken.
Te Yokohama is het proces be
gonnen tegen 30O Japansche oorlogs
misdadigers, die zich meerenüeels
hebben schuldig gemaakt aan wreed-
heden Ln de kampen van krijgsge
vangenen, Dit is het eerste Japan-
sche proces tegen oorlogsmisdadigers.
De groote misdadigers als T0J0 e.a.
komen medio Januari voor het ge
recht,
De geallieerde bestuursraad^ te
Berlijn heeft onder leiding van ge
neraal Mc Naxney een zitting gehou
den, waarin besloten ls, dat dertig
Duitsche fabrieken, waarvan de
waarde geschat wordt op RM 222,000.000
tot het doen van herstelbetalingen
zullen dienen, zeven fabrieken ko
men de Sowj et-Unie ten goede, de
andere 23 zijn voor de overige geal-
Tijdelijke verandering van
marktdagen"
De algemeene weekmarkten
aan het Noordplein en de Hille-
laan cn markten voor poeliers-
waren, die met den Eersten en
Tweeden Kerstdag en Nieuw
jaarsdag zouden, samenvallen,
zullen in plaats van op 25 en 26
December en 1. Januari op resp.
24, 27- en 31. December gehouden
worden.
Schwelnfurt wordt door allen ge
deeld. Krupp te Borbeck is- voor de
Sowjet-Unie en de Polen. De werven
"van Biohm en Voss te Hamburg/zijn
voor de andere'geallieerden.
Op 14 Dee. zal' een colonel
het Military Gouvërnment te olden-
burg in de cavalerte-kozeme te
Amersfoort1 aan minister Manshalt
zeventien fokhengnten van oorspron
kelijk Dultsch eigendom, die ten be.
hoeve van bet herstel van den Ne
derlands chcn fokpaordcnstapel door
de Engelschen in Duitschiand voor
Nederland zijn gevorderd, overdragen.
VERZAMELINGEN EN
LOSSE POSTZEGELS
tegen hoog en prijs te koop gevraagd
B J. DE HE EB -
Coolslngel B 5 TctdF. 25774
(voor oude Passage!-
rif
-\z:
