Millioenennota, een milliardennota kracht van beg naar Wieringermeer weer een polder Geweldige achterstand Onze huishouding cijfers n VRIJ, ONVERVEERD eee jMuLs ing der uitgaven nieuws Regeeringsnofa in Tweede Kamer Effectenregistratie Nadeelig saldo 1.812 miilioen Wederopbouw kan beginnen Volkspartij op komst „De" Nota 'm j■■f'-i''■.■r- '5'v ^W-^i redactie en adm eendrachtswkg ROTTERDAM, TELEFOON 25430 (3 UJNEN) ABONNEMENTSPRIJS PER WEEK 31 CENT PER KWARTAAL 14.- LOSSE NUMMERS t 0.10 Bankier; AMSTERD. BANK TE ROTTERDAM Giro 1153 ten name van Amsterdamsche Bank ADVERTENTIES EN INLICHT IN GENDlENSTl SCH1EDAMSCHESINGEL No. 42. ROTTERDAM TELEFOON NOS. 27839 241B5 84158 w 84388 ADVERTENTIES UITSLUITEND TELEF. 24155 INLICHTINGENDIENST UITSL. TELEF 24158 VIJFDE JAARGANG No. 219 Onafhankelijk Dagblad voor Rotterdam en Omstreken VRIJDAG 14 DECEMBER 1945 De Minister van Financiën heeft de in de Troonrede aangekondigde nota betreffende den toestand van 's rijks financiën bij de Tweede Kamer ingediend. Dezemiliioeneo- nota dient ter inleiding van dc ontwerp begrootiug voor het tweede halfjaar 1945, waarvan de stukken binnenkort zuilen worden aangeboden. Gezien den geweldigen achterstand hij de administratie en de on zekerheid ten aanzien van vele kosten, wènscht de minister deze be groeting slechts te beschouwen als een oefen-begrooting en als een hulpmiddel om de administratie weer geleidelijk aan in beproefde comptabele banen te leiden. Daar h« in dit verband de normale en grondwettelijk voorgeschreven behandeling niet wel mogelijk acht, legt h|j haar alleen ter informatie aan de stalen-generaal voor. Bil afzonderlijk wetsvoorstel verzoek# de minister de noodzakelijke mach tiging voor deze begrooting tezamen met die voor het eerste half jaar 194S en de nog noodzakelijke suppleioire begrootingen voor 1945 en vroegere dienstbaren alsmede de daarop aansluitende middelen, wetten vast te stellen. Belastingen van financiën van voorlichting zul len dienen. Voor aile organen, wel ke naar verwachting binnen vijf jaren kunnen verdwijnen of be langrijk kunnen, worden ingekrom pen, zal een liquidatieschema wor den opgesteld. Met het oog op de sterk gestegen personeelsuitgaven, is ook een op de hoogste efficiëntie gerichte reorganisatie van alle per- soneelformaties ter hand genomen. 5. Met inspanning van alle krachten zal worden gepoogd het begrootingstekort- binnen verant woorde grenzen terug te brengen, voordat een einde zal zijn gekomen aan de deflationistische tegen- stroomtng, die op het oogenblik de inflationlstische werking van het begrootingstekort in belangrijke mate opheft. Deze deflationistische tegenstrooming is een gevolg" van den verkoop tegen practisch con tante betaling van goederen welke in hét buitenland op crediet wor- - dén gekocht- -2u -ï 1".., --- 1 6. Als. onderdeel van de nood zakelijke reorganisatie der rijks administratie is de voorbereiding van een centrale vermogensrechte lijke boekhouding voor het rijk; met crediteuren- en debiteurenadmini- Voorts worden in de nota eenige belangrijke plannen aangekondigd. 1. Op het gebied, der belasting heffing zyn maatregelen van drie erlei aard te verwachten. a. Speciale heffingen, welke zullen worden gebezigd voor de dekking der uitgaven wegens geleden oor logsschade en voor de vermindering der staatsschuld. De eerste en be langrijkste dezer heffingen, de. ver- mogensaanwasbelasting, is in ont werp gereed en .is in studie bij de belasting-adviescommissie- De voor bereiding van 'een heffing in eens. is ter hand genomen. b. Afschaffing van de vennoot schapsbelasting en van de ver- mogens belas ting op lichamen en vervanging door resp. een minder drukkende overwinstbelasting en een z.g. winstgerechtigde- belas ting alsvoorheffing op de inkomstcn- belasting. Doel dezer belastingher ziening is de belemmeringen voor een ontplooiing van een gezonde ondernemersactiviteit weg te nemen en Nederland aantrekkelijker te maken voor de vestiging van nieuwe ondernemingen, hetgeen op den duui tot een stijging van het nati- stratie ter hand genomen. oS&le inkomen en van de belasting' opbrengsten zal leiden. c. Herziening van de al0emeene omzetbelasting, gepaard gaande met een vermindering of vrijstelling van deze heffing op noodzakelijke levens behoeften, invoering van eei weeldebelasting, verhooging van de successierechten en van de schen kingsrechten, 2. Het streven zal er op gericht zijn de uitgaven uit den gewonen dienst tedekken uit belastingen en voor den buitengewonen dienst te putten uit binnenlandsche be sparingen en buitenlandsche lee ningen. "Voor de uitgaven op den buitengewonen dienst staat de mi nister het systeem van meerjarige begrootingen voor. De opstelling daarvan zal in nauw overleg moe ten geschieden met den dienst van het nationale plan, welke de re- geering voornemens is in:het leven te roepen. Nationaal budget 3. De staatsbegrooting zal In het kader moeten worden geplaatst van een té ontwerpen nationaal budget, dat de raming bevat van het te verwachten volkslnkomen, zijn bronnen en zijn besteding. Aldus zal er naar gestreefd worden om ook budgetair de zienswijze tot uit drukking te brengen, dat de pu blieke financiën niet als een op zichzelf staande grootheid, maar als een Integreerend bestanddeel van de volkshuishouding dienen te worden beschouwd. 4. On» een zoo efficiënt mogelijke bested.ng der overheidsgelden te waarborgen, worden thesaurie-in specteurs opgeleid, die aan de ver schillende ministeries zullen wor den gedetacheerd en den minister De stijging der uitgaven is voor een vrij aanzienlijk deel te wijten aan de personeelsuitgaven, die (met inbegrip van de wachtgelden en de pensioenen) in het geheete jaar 1939 274 millioen bedroe gen en voor het tweede half jaar 1945 345,5 millioen.. Weliswaar zijn de Ioonen en sa larissen in overheidsdienst sedert 1939 met ongeveer 25 pCt. geste gen en komt een belangrijk deel der nieuwe uitgaven voor reke ning van de ministeries van oor log en marine, doch anderzijds is dè stijging ook een gevolg van de sterk - toegenomen overheidsbe moeiing en van het vaak ineffi cient functionneeren van het be stuursapparaat. Dit bestuursapparaat was op het moment der bevrijding reeds sterk in omvang toegenomen en wel voornamelijk door de volgen de oorzaken: 1. de noodzakelijke vervanging van gedeporteerden en onder- gedokenen; 2. de mogelijkheid, aan velen door goedwillende chefs gege ven, om door een rijksbetrek» king zich voor deportatie- of dergelijke maatregelen te vrij waren; 3. het feit,dat men, voorgeven- Grickschc tragedie beter op,, toen de Engelsehen de royalisten steunden en dat waarlijk niet omdat zij In de royalisten bete re waarborgen zagen voor de demo cratie, maar omdat een royalistisch Griekenland, door een financleele need? vcor den oorlog waren de spits met Londen verbonden, gemak- 'egensïclllngen in Griekenland tra- ketijker te schikken ts ir. het impe- glsch genoeg: groote armoede op het rfale machtssysteem van Engeland •and en in de siad.' Daarboven de d^n eon revolutionair Griekenland, dictatuur van een kleine, financieel dat vrij zeker een grootere mate van macht.ga groep,bekroond door een nationalistisch, zelfbewustzijn zou fcoo- monarchfe dJe, van buiten afdoor Engeland ingezet, als verzwaring diende van het staatkundige deksel, deze papinlaansrh© pot moest De toestand is eerst wat opgehel derd toen Labour aan het bewind kwam. Dé financieel© en militaire dient houden. De oorlogsverklaring rtjT1 MiiMaï'nl .IMW rt, Z O™*. dls «won democraten ohnl dreer de tegenstellin gen naar den achtergrond cn zoo lang de strijd tegen Italic gunstig verl ep bleei de positie van den dic tator Motaxas solide. r liet ingrUpen van DuitschJand maakte een einde aan de sneressen en de r;;et verdiende nederlaag werk- in dubbeie m6te ontbindend. De royalisten een fraaie naam voor wat tn feite niet veel neer Is dan ren me: het bankkapitaal gelieerde gekeerd was, werd nu op de roya listen. uitgeoefend. De koningskwes tie is verdaagd: het plebisciet daar over zal eer3t In 1948 plaats vinden. Een meer democratisch getinte reg-e-e- ring zal de verkiezingen voor het ko mende voorjaar voorbereiden. Am nestie heeft een paar van de groot ste machtsmisbruiken van die. roya listen- r echtgezet De toestand blijft nog altijd moei- cfllcicrscamarlua trachtten de JUK- De Dardanelles In de nabijheid cvcrhar.d te behouden, maar de Ule- gelegen van den Griekschen archipel vale strijd, die immers eers: begint vormen eer. der punten, waar het nalat het officieele leger met zijn Angelsaksische en Russische machts rangen en standsvormen van het tco- systeem Ln boring kan koir.en. De neel is verdwenen, bracht mee, dat nieuwe regeering zal waarborgen bet volk naar voren kwam met zijn moeten geven, dat zij zich niet van elschen. Revolutionair-getinte organ!- het een© machtssystecm emancipeert satles, nog voor de Dultscbers u!*. om voor het andere te opteeren. De Griekenland verdreven warer., be- democratie zelf, uit den burgeroorlog gonnen al den burgeroorlog; na de geboren, moet gezuiverd worden van bevrijding braken zij Vos met alle de wraak, die telkens onrust baart, denkbare wildheid. In de Elns-Enm- het tegendeel van democratie en ten- comb!natie (het een de politieke het slotte moet de republiek de armoede ander de militaire organisatie der re- te lijf gaan. Vee! zou voor Engeland publikeincn) drongen de oofamunlsten. en voor Griekenland gewonnen zijn, vastbesloten machtspolltlcl als over- als 'de band tusschen Londen en al, naar voren. Waar het niet snel Athene behouden bleef er. de finan- genoeg ging deinsden zij voor ge- cleele steun waarop het land tot nu wcldmaatregelen in de democratische toe dreef, werd voortgezet, maar nu liga zelf niet terug. Dat werd er niet ln nieuwen vorm, een socialistische.' de Duitsche opdrachten niet te kunnen uitvoeren met het bestaande personeel, door de Duitsche instanties gedwongen werd meer personeel in dienst te nemen, welk personeel men, na afloop Van de taak, uit overwegingen sub 2 genoemd, heeft aangehouden; 4. het vervullen van tijdelijk noo- dige taken, na welker afloop het nieuwe aangenomen per soneel niet werd ontslagen; 5. het vervullen van blijvende ta- ken bij nieuwe takken van staatsdienst, ten deele overge nomen van de gemeenten; 6. het vervullen van taken, ont staan door den normalen groei van bestaande takken van staatsdienst Een en ander deed een overmaat van personeel ontstaan, waarbij de daling van de prestatie per hoofd echter toch den schijn kon wekken,alsof ieder nuttig werk verrichtte. De erfenis. Bij het aantreden van -dit kabi net vond het, behalve de erfenis op personeelsgebied, die de bezet ter had achtergelaten, een omvangr rijk apparaat door het Militair Ge zag in .het levén geroepen ter ver» vulling van écn aanvullende be stuurstaak en van allerlei- opspo- rings-, bewakings- cn hulpdiensten. Ook hierin school veel inefficiën tie. De taken, waarmede dit appa raat was belast, waren aanvanke lijk echter volledig onmisbaar. Eerst in den loop van het tweede halfjaar kon met de liquidatie, Tesp. overdracht -daarvan aan de normaio civiele, resp. militaire instanties een aanvang worden ge maakt Ten slotte heeft de huidige re geering ten behoeve vande ten uitvoerlegging van, haar program zich in vele gevallen genoodzaakt gezien, nieuw personeel in dienst te stellen. De beoogde snelle liquidatie van alle overtollige en de reorganisatie van alle onmisbare personeelfor- maties zal zich zeker in de komen» de begrootingen weerspiegelen. Een andere groote groep van uit gaven op den gewonen dienst wórdt gevormd door-de Lecnings- schufdverplichting-en. Hierin schuilt ook de mogelijkheid van een toekomstige verlichting van het staatsbudget, waartoe de mi nister doelbewust aanstuurt op een lagen rentestand voor over heidsschuld, terwijl dc aflossing der schuld, voor zoover niet door bijzondere heffingen in eens te be reiken, naar zijn meening, 2ich over een zeer lange periode zal dienen uit te. strekken. Minister Lieftinck. Tegenover het tekort van deze autorisatie-begrooting vertoont de kasbegrooting een overschot, dat nog aanmerkelijk hooger belooft te worden dan de raming. Dit overschot is te danken aan twee omstandigheden, n.lï den verkoop tegen practisch contante betaling van goederen, welke'in het buiten land op crediet werden gekocht en voorts de omvangrijke stortin gen bij de rijkspostspaarbank en den postcheque en girodienst." De eerste omstandigheid vormt op dit oogenblik een krachtigen deflationistischen ..^tegenstroom, welke de inflationistische- werking van het budgetaire i-deficit in be» langrijke mate opheft. Budgetair gezien is dit geën iblijvénde om standigheid, integendeel op korten termijn dient de rcg'eering er reke ning mede te houdqh, dat het op nemen van buitenlandsche credie- ten zal verminderén-en dat zelfs met de aflossing, -^g^rvan een be- jgin dient té worden gemaakt. Dan zal de tegenpost van. deze uitga ven óp de ontvangsten, sterk ver minderen. Intusschen laten deze credieten en -de geldsaneering op dit oogenblik-de regeering eenig-cn tijd om orde op zaken te stellen. De minister geeft de verzekering,' dat hij dezen tijd zal uitbuiten en met inspanning van alle krachten zal pogen, voordat de deflationisti sche werking, die van deze facto ren uitgaat, zzijn opgehouden, het budgetaire deficit- binnen ver antwoorde grenzen terug te bren gen. De geweldige taak van weder opbouw, waarvoor de regeering staat, maakt voorshands-een hoog uitgaveneïjfer noodzakelijk. De buitengewone uitgaven dragen Er heerschte gisteren een drukte van belang: op de ter reinen van de fa. Muller en Co- aan de Jobshaven, want drie passagiersschepen waren tegelijk uit Londen aangekomen. In de eerste plaats de Batavier II, die de eerste groep van repatrieeren- den uit Indi'è, nl. 81 personen op vaderlandschen bodem terug bracht. Zjj hadden deel uitge maakt van een groep van eenige honderden personen, die met de „Orantes" uit de Oost waren teruggekeerd. Het ministerie van Verkeer en Energie, de Rijks verkeersinspectie, het Ned. Roode Kruis en de Repatrieeringsdienst te Rotterdam hadden uitgebreide maatregelen getroffen. Er ston den 4 autobussen en een tiental taxi's gereed om de menschen naar him resp. families in het land te vervoeren. Voor hen, die nog geen onderkomen hadden wordthotelruimte gereserveerd. Voorts was nog binnengekomen de .Mecklenburg" met 250 Ne derlands che kinderen aan boord benevens een groot aantal Neder- landsche militairen en de „Oranje Nassau" met Neder- landsclie marinemannen, die allen hun Kerstverlof in Neder land zullen doorbrengen. Gevolgen van den oorlog (Van onzen parlementairen redacteur) De 2e Kamer heeft Donderdag middag besloten de regeerings- nota volgende week Dinsdag avond en Donderdagavond in be handeling te nemen. Volgorde van behandeling; Kabinetsformatie, Londensch beleid, rechtskracht, wetsbesluit, richtlijnen bij benoemingen, loon- en prijspolitiek, gebearte- nissen in Indië, politieke delin quenten. Indien de komst van dr. Van Mook volgende week de aanwezigheid van den minister president in de 2e Kamer zal verhinderen, is het mogelijk, dat in de volgorde nog verandering wordt gebracht. evenwel in hoofdzaak een afloo pend karakter. Ter dekking hier van zal een voortgaand beroep moeten worden gedaan op de be sparingen, -die nu reeds min of meer gedwongen door de geldsa neering medehielpen een kasmid delenoverschot van beteekenis té scheppen. Onder de effectenregistratie zullen vallen alle binnenland sche fondsen in den ruimsten zin van het woord, alle buiten landsche fondsen binnen het koninkrijk en die buiten het koninkrijk, waarvan de tegen woordige bezitter ingezetene van het koninkrijk is. Alle ge noemde effecten moeten in de macht van de afdeeling effee- tenregistratie worden gebracht hetgeen geschiedt door depo neering van de coupon- en di videndbladen bij een inleve ringskantoor. Deze inlevering is thans reeds mogelijk. Voor het eerste halfjaar van 1945 is destijds geen begrooting ongemaakt. Die over de tweede helft wijkt af van vroegere. Op grond van de regeeringsmede- deeling," volgens welke op den buiten gewonen dienst zouden komen de uitgaven der oorlog voering, de noodhulp en de steun bij den herbouw en- het op gang brengen van bedrijven, is deze autorisatiebegrooting gesplitst in gewonen en bui tengewonen dienst. ■Over den geheelen dienst ge rekend bedraagt het credit van; uitgaven: 1 middelen: zoodat met een nadeelig saldo van moet worden gerekend. "Wij noemen enkele van de nadeelige posten ln den „gewo nen dienst". De nationale schuld bedraagt 309.2, oorlog 242.0, openbare werken 32.9, sociale zaken 64.2, Huis der Koningin 0-8 en van Hooge colleges van Staat 1.3. f 2.451 millioen f 639 millioen f 1.8X2 millioen (Van onzen specialen verslaggever.) Op den vijfden Augustus vlei het laatste zand uit den Iaatsten grijper in het dijkgat. Het gat was geen gat meer; de Wieringermeer was weer een meer. Toen was het nog zomer en de vlaggen wapperden van het hooge poldergemaal De Lely en in de stille nauwe straatjes van het doode stadj'e Medemblik, trouwe wachter aan de poort van wat in de oorlogsjaren de graanschuur van het westen is geweest. Er was vreugde als in de dagen, dat de eerste dyk om de Wieringermeer werd gesloten. Thans is het winter geworden. De DE DEUR IN EET BOSCE. Tusschen het dorre kaalgeschuurde gure wind jaagfc over het vlakke Ne- bout zjjn de -weggeslagen stukken van vèrverwy&erde boerderijen derlandsche landschap, maar in de blijven liggen. verte zijn de vlaggen boven het oude 1 stadje reeds zichtbaar. Want Dins- rij afgebroken en langzaam glijden bijeen geworpen met landbouwwerk- dag.is de Wieringermeer voor de groote brokken in de eindelooze tuigen en onbruikbaar huisraad, tweede maal 1b de fcorte geschiede- p™te rechte voren, waarin het £SaS nis polder geworden. .Honderd vier- habhetende waien rustig voort 'Sr op dit SfwSSS entwtntig lange dagen hebben de srOTjmt als wasbet.rummer buiten nu nog de .6j;ur ïan hangt, dertien groote pompen het water de kluisterende boorden getreden. In tarwe weer boven den grond naar buiten de dijken geperst; ruim de siooten. staat het water op het staan. De vette klei, welke het water 800 millioen kubieke meters water, goede peil. Wat elders te zien is, is heeft btnnengespoeld, zal het land waarvan er 600 door de gaten in de door slechte terreinvorming aan het ten goede komen, en zooals in het dllken nanr binnen waren gestroomd land gebonden, doch dat vloeit strata Ncordwestelijh deel van den poider, en de rest uit de lucht kwam val- normaal weg. gnit^ventrg hoerde- len, werden weggewerkt en sedert De eerste indruk üHJft dus bene- WEnden weer in'de schuren worden Dinsdagmorgen negen uur is het den de werkelijkheid, de tweede gaat g,2r;t, en -zuiicn naast de schuren peil in den polder weer 5 meter er ver boven uit. Zoo ver het oog weer woningen komen te staan. Op beneden - N.AP. reikt ziet het-de hooge zwarte rie- den langen, langen duur zullen zelfs rm-vir,ffArmpp-r dus we er ten daken van de kolossale koren- de dorpen weer herrijzen, hoe vol- Hr^, ouvattingen schuren schijnbaar onaangetast bo- komen ?e nu ook met den. grond WnSf dL atet^nauw ven het, niet eciis alt«d kale, land- gehjk zlm gemaakt Men neme dat met te - SChap, en behalve door de zand- Als lange linten slingeren zich de Toen na een bocht in den weg de Rrauwe tóeur en door de geweldige vrijwel onbeschadigde wegen door polder plotseling, voor.ons lag, was t schiint het landschap zich ^et land. Nog mogen zeniet be- steHlng^n wij de groote ^aepM dere zyde ven den dijk te onder- zuUen breken nu de dool is inge- sen zagen, die vrijwel overal g P 5Cheiden. vallen, te groot is, Doch over enkele de grauwe velden stonden. De vlag- dagen zullen de vele wachtenden genweelde hadden wij achter ons ge- bengn o0ic per voertuig hun met ongeduld laten; voor ons lag een dor, ruig Doch treedt niet nader! dan ziet verbeide ladingen naar het hart landschap. ge dat de rieten daken, ais inland- van den polder kunnen brengen. ».n te 7<en het dok niet veel In schc woningen op houten staken Dat beteekent ook in het centrum v/ierinaermeer In den hoek bij hoog ln de lucht zijn geheven; dan van de Wieringermeer het begin ÏS5P mPt hEi centrum riet ge. dat de hoornen de doode van het wederopoouwwerk, ln. het Medemblik, welke met het staketsels zijn, waarvan het woe- gebied, dat door velen het zwaarst van de Wieringermeer het begin het laatst is drooggevallen, staan lende ^r~te7'de "schors tot op het geteisterde in ons land wordt gë- nog groote plassen op de ui.gcstrekte hee{t weggeschuurd; ge ziet de noemd, op een stuk grond, waar velden, en waar zij zijn wegge- mej. Wier begToelde steenklompen, Hollandsche boeren een stuk werk stroomd, zUn de. onmeteülkë Jjspla- weike eertijds do muren vormden hebben geleverd, dat voor het werk ten,op het land.b'Ajven liggen. Doch van bakkersovens en arbeiderswo-van.de Ingenieurs, die het wonnen; de randen van de. siooten zijn ningen, door het water op een hoop niet heeft onder gedaan. - Inden „buitengewonen dienst" vallen op landbouwher- stel 370.5, subsidieering N.V-A. en HARK. 73.5 en overheids bemoeiing met distributie- en prijsregeling 391. Fusie tusschen links en centrum? De Secretaris van de Studie-com missie, gevormd door verschillen de politieke partijen en groepen, schrijft aan het A.N.P.: Er is overlegd tusschen de be sturen van verschillende politieke partijen (de S.D.A.P., de R.K.SJP, de C.H.U., den V.D.B., de C.D.U.) en het bestuur van de N.V.B., het geen gevolgd werd door. gezamen lïjke besprekingen met delegaties van een deel dezer partijen, be nevens enkele groepen. In Augustus, September en Oc tober werden afzonderlijke inlei dende besprekingen gehouden, die openhartig en in goeden geest zijn gevoerd. Er werd o.m. terugge grepen op ervaringen uit de ille gale periode. Het werd in deze besprekingen gewaardeerd, dat de N.V.B. de methode van overleg heeft geko= zen en niet is ingegaan op het ver langen van een minderheid van. haar leden, die aanvankelijk de stichting van een nieuwe partij wenschte. Het gesprek met de partijen afzonderlijk wekte de ver wachting, dat gezamenlijke onder handelingen van de S.D.A.P., den V.D.B., de C.D.U,, een deel van de Chrïstofoorgroep en de N.V.B. uitzicht konden openen op de vor ming eener nieuwe partij. De besprekingen hebben op 8 December geleid tot principieele overeenstemming ten aanzien van de-, politieke grondslagen en de waarborgen, welke voor een der gelijke samenwerking moeten wor den gesteld. Enkele andere princi pieele problemen zijn nog in dis cussie. Aan de samenwerkende partijen en groepen zal een kort program van beginselen van een te stichten nieuwe, socialistische volkspartij op breed en grondslag worden voorgelegd, alsmede een ontwerp urgentieprogram, wanneer daar omtrent in de Studiecommissie overeenstemming zal zijn bereikt. Het voorloopige resultaat van het werk der commissie opent de mogelijkheid van een gunstige ont wikkeling. Bovendien mag worden aangenomen, dat' een breedere kring in -de verdere voorbereidin gen kan worden betrokken en dat de uitvoering -der plannen in de N e derlhhdsciie politiek het bëg in 2ou beteekenen van 'n nieuwe pe» riode. Dat hierdoor, niet het minst onder velé jongeren, die in 1946 voor het - eerst, naar de stembus gaan^een nieuw élan en een groote toewijding voor het openbare léven zullen worden gewekt, is de ver wachting der commissie; De Engelsche reg-eeringsmotie over de Anglo'-AmerÜtaansche over- eenkomst werd met 345 tegen SB stem men in het Lagerhuis goedgekeurd. Te Landen .wordt de, ontvangst bevestigd van een nota der reg-eering van Iran, waarin zij de onml-ödellijice terugtrekking van. allé., geallieerde troepen verlangt. Op zijn reis naar Moskou is de Amertkaansche minister van buiten landsche zaken. Byrnes, op het vlieg veld Orly bij i'arijs aangekomen. GEEN GEGEVENS De ontvangsten uit hoof de van intergeallieerde scheepsexploitatie zfjn by de behandeling van de mil lioenennota, wegens gemis aan gegevens, buiten be schouwing gelaten. Een tegenvaller „Nota omtrent een. aantal punten van Regeerlngsbeleid" is de doop naam van het Staatsstuk, door de Re geering aan de Kamer voorgelegd, niet: Nota omtrent het Regeerings- baleid. En inderdaad: dit stuk, hoe interessant hier en daar dan ook vooral fcn zijn feitelijke mededeelin- gen over den toestand tn Indonesië! doet niet meer dan te hooi en te gras Regeeringszaken toelichten, zo-n- 1 der nochtans ook maar iets weg te hebben van een tot een belangrijk geheel afgerond document. Integen deel: hoofdzakelijk ts deze nota een. teleurstelling, al zat niemand willen, tekortschieten in respect voor de ar aan bestede moeite of in bewondering voor de zinswendingen, waarmede in talrijke passages om kernkwesties wordt heengedraald. Wie gehoopt heeft, dat het kabinet-Schermerhoru allereerst de politieke nadoelen, ont staan doordat over de formatie nim mer het volie daglicht heeft gesche nen, in de Nota door een scherpe en volledigeuiteenzetting zou opvangen, komt bedrogen uit: de schaarsche volzinnen over de formatie brengen, niets nieuws. Wie ondersteld heeft, dat de Regeerlng haar feijk op de toch ganschelljk nieuw geworden po sitie van Nederland tusschen de mo gendheden zou openbaren, legt na lezing de Nota verdrietig terzijde: over de buitenlandsche politiek zegt zij niets,. Wie gemeend heeft, dat de Regeering de ai zoolang beloofde no- ta-Gerbrandy in haar uiteenzettingen verwerken of daaraan, toevoegen. zou, ziet zich teleurgesteld: de vtjf. jaar Londensch-Nederlandsch beleid komen niet ter sprake en de nota- Gerbrandy Is blijkbaar nog altijd niet gereed. Wie de mededeeli-ngen der Regeering over de Indonesische kwes tie leest, voelt stijgende spanning en hoopt te zullen hooreri, welke na de besprekingen van Singapore de „lijn" - der Hegeering is: de nota deelt mede, dat om redenen van staatsbelang dienaangaande geen gedetailleerde - (blijkbaar ook geen niet-gedetailleer de) medeüeelLngen kunnen worden gedaan, Wie gedacht mocht hebben, dat hfj thans zouhooren, hoe de Regeertng over het annexatie-vraagstuk denkt, moet zich troosten met de karige me- cedeeling, dat dit probleem ,,in recht-, streeksch overleg met de groote mo- gendheden" 'moet worden behandeld; omtrent de inzichten, die de Regee ring te dezer zake heeft, verneemt hij niets. En wie me enen mocht, dat de zichtbare en voelbare tegenstand tegen, den maatregel van den. mi nister van Binnenlandsche Zaken toi maar-vast-opheffen van de „staking** of schorsing van een 1500 ambtenaren de Regeering voorzichtig zou stem men, verneemt niet zonder schrik, dat de heer Beel met zijn ambtge- nooten overlegt ten einde voor de on- der. .'..hen - fessorteerendé personeelen een soortgelijke regeling tot stand te brengen! j zoo mist dus dit Staatsstuk ellre „groote lijn" en het zal dan ook geen; openingszet kunnen zijn voor een „groot" politiek debat in de Kamer, Het is een in menig opzicht lezens waardig stuk; maar het heeft geen ondergrond. Een knap stuk; maar het mist elke bezieldheid en dus elke •bezieling. Een degelijk stuk: maar.; niet een. dat de Kamer en het volk een helder uitzicht geeft op de plan nen der Hegeering tot „vernieuwing" van ons volksleven, een woord, -dat in öe no*a evenmin voorkomt als bij voorbeeld Let woord socialiseer ing" of „nationalisatie". Natuurlijk kan de Regeering al deze lacunes •- dekken, al deze tekortkomingen afwijzen door ze te endosseeren naar den doopnaam van het stuk: het ging om „een aan- tal punten van Regeerlngsbeleid**» niet om het Regeerlngsbeleid als ge heel, niet om de grondslagen, en niet om de belangrijkste punten van het Regeerlngsbeleid. Toch was het beter geweest, indien de Regeering: haar eerste belangrijke schermutseling met de Kamer door een principieele nota had ingeleid. Iedereen weet, dat zulk een schermutseling politiek „gevaar lijke" kanten kan hebben, doch waar toe als een kat om de heete brtj heer.loopen in plaats van de groote lijnen nu maar eens scherp door te trekken? Wellicht heeft de ontstaans wijze der Nota haar inhoud ongun stig beïnvloed. De lezer krijgt het ge voel, dat er vele vulpennen voor ln beweging zijn gekomen en dat de - „laatste hand" zoo er een is ge weest heeft nagelaten er den gloed en de persoonlijke kleur aan tc ge ven, waardoor eens De Geer's nota's een bijzondere reputatie genoten. Slechts één opmerking verraadt de hand van „den baas", van Schermer- hom zelf: het is dc voor hem typee- rende en n3ar hu verontschuldigend zegt. „ongewone" opmerking, dat Dreos en hij hoezeer terecht!! gestreefd hebben naar een team, welks leden elkaar vertrouwen, een ..mcnsclielijke zijde" der fortnatie, die la de gegeven omstandigheden „van het grootste belang" is. Wij laten de Nota overigens voor zichzelf spreken, afgezien van een commentaar op de financiccl-ccono- mische en sociale paragrafen. In de komende weken zal er aanleiding zijn, hier en daar ecjt Onderdeel van het stuk van dichterbij te bekijken. Het „team" van Schermerhom zal Let in de Kamer nog wel eens zwaar te ver- doren hebben. Dat Is niet erg zoo lang het zich maar niet laat afdrin- gen van de taak die het aanvaardde: de grondslagen tc leggen voor het herstel, en streep er onder! de vernieuwing van ons vader- land! INDEELING DEE NOTA. Ziet het cog op de bijzondere omstandigheden is de nota eenigscins anders opgezet dan normaaL Zij is verdeeld in drie deelen: A. JTen -uiteemetting con de uit komsten der dienstjaren 1940 tol en ti'rt 1944, zoowel wat betreft het geldelijk beheer in Nederland als in Londen. B. Een schets van den desolaten financicclcn toestond aan het eind van het eerste halfjaar van 1945, onderverdeeld dat stand va» 's Eijks kas per SO Juni 1945, de openingsbalansper dien datum en de kasbegrooting voor het j halfjaar 1045. C. Dg normale autorisatie-bi ting van uitgaven cn inko4. voor het tweede halfjaar 1945 Rectificatie. Op onze bonnenljjst voor tweede helft van de dertiende pe-,; riode (9—22 Dec.) staat a vermeld C 36 3 1 melk ln vanC a,35. Dë bon;<a eenheid turf1 geldt uitsluitend tvi het noorden des lands.^

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1945 | | pagina 1