-•
SI
laar een
voor Indonesië
program
„Op Middèn-Java dreigt
ernstige hongersnood''
Vrede in China?
Slecht spel bij Sparta
pig|gi
SÉS
Wmm
VRIJ, ONVERVEERD
Groote belangstelling van
Amerikaansche zijde
Samenwerking der
kleine landen
Tocht door Java
Geen vergoeilijkende houding
tegenover excessen
Werken van positieven Eff v" MmU"
Besprekingen in
Londen
Moordaanslag op
Laafsteeer aan Generaal
Pafton
Overeenstemming in
Moskou
V. U. C. wint 2-0
Niéuw terrein van
Neptunus officieel
geopend
Voedsel voor Europa
„Zeer opbouwend"
Onderzoek naar Jordans
gevraagd
Spel van dezen tijd
RADIO-PROGRAMMA
Kleeding Kardinalen
mm
f
WlACTlË53SN> AD«- EENDRACHTSWEG «2
-' HOT^iyn AM/faPgl^EEÓON" 25430 {3 LIJNEN)
^^Oj^jaiENTSPBIJS PER WEEK 31 CENT
[7^^jCWABTAAL' J 4.— LOSSE NUMMERS'-J 0.10
BanSar 1;^ïsti:rd- bank tk Rotterdam
öiro- USJ ten me van Amsterdarasche Bank
HET PAROL
ADVERTENTIES KN INLÏCHTKV GXNDIENST:
SCHIEDAMSCHESINGEL NO. 42. ROTTERDAM
TJCLEFOON NOS. S7B39 34155 *24156 243»
ADVERTENTIES UITSLUITEND TELEF. 24165
INLICHTINGENDIENST UZTSL. TKLEJT. 34166
'IJKDË .1 A AR H ANG No. 228
Onafhankelijk Dagblad voor Rotterdam cn Omstreken
DONDERDAG 27 DECEMBER 1945
Mountbatten kreeg destijds, zooals gemeld, opdracht da Japanners
in Indonesië te ontwapenen en te verwijderen, de krijgsgevangenen te
bevrijden en de veiligheid van meer dan 100.000 geïnterneerden te ver-
zekeren. Deze opdracht werd moeilyker door de meeningsverschUIen
tusschen Indonesiërs en de Nederlandsche autoriteiten. Met stijgende
- ongerustheid volgde de regeering der V.S. de ontwikkeling in Indonesië.
Zij had gehoopt dat. een vreedzame regeling gevonden zou worden,
waarhij rekening zou worden gehouden met de natuurlijke wenschen
der Indische volkeren en de rechtmatige rechten en belangen van
Nederland. Naar het oordeel van de Amerikaansche regeering irnn
slechts overeenstemming worden bereikt, indien alle betrokkenen be
reid zijn de problemen met ruimen blik, op realistische wijze en bezield
met, den wil tot samenwerking, onder oogen te zien.
Velen, die niet nauwkeurig op de
hoogte waren van de beslissingen
die door het geallieerd - opperbevel
waren getroffen, vroegen zich af
waarom Britsche troepen in Indië
waren geland. Waarom, zoo werd
gevraagd, doen de Nederlanders
dat niet zelf? Waarom moeten
Britsche troepen, die reeds een. zoo
awaren en langen oorlog achter
den rug hebben, nu ook nog deze
ondankbare taak in Indonesië vol
brengen? Het antwoord hierop
wordt in de Amerikaansche ver
klaring gegeven. Deze taak werd
doorhet geallieerd opperbevel uit-
drukkelijk aan de Britten toege
wezen.
Het spreekt vanzelf, meldt thans
A.N.P., dat Nederland niets zal
nalaten om onze Britsche bond-
genooten zooveel mogelijk te steu
nen opdat spoedig het 'oogenblik
bereikt zal worden, waarop wij die
taak!" zullen kunnen overnemen. En
het spreekt ook vanzelf, dat een
van de belangrijkste bijdragen die
wij kunnen leveren is, tot een re
geling met de Indonesische leiders
te komen waarbij wij tezamen, In
donesiërs en Nederlanders, met den
opbouw van Indië kunnen begin
nen, zoodra daar wederom ordelijke
toestanden heerschen.
Nederlanders en Indonesiërs blij
ven voeling houden op Java. Voorts
bevindt dc lt. Gouverneur-Generaal
zich thans liier om besprekingen
met de Ned. regëering- te voeren.
Daarop zal overleg met de Britsche
regeerïng-, waarbij de It. G.G, mede
aanwezig zal z^jn, aansluiten. Laat
ons hopen, dat dit overleg zal lei
den tot vaststelling van een con
creet en vastomlijnd programma,
dat zoowel in Nederland als In In
donesië, alsook door ome bondge-
nooten, met instemming; zal wor
den begroet.
Het is een verblijdendfeit dat
de Amerikaansche regeering zegt,
dat zij belangstelling heeft voor
de oplossing van vraagstukken ;zop-
:-als 'het ".Indonesische:
Idealen
■n By de oplossing van het Indone
sische vraagstuk zal de Ned. regee
ring zich tevens laten leiden door
idealen, die ook het Amerikaan
sche volk in staatkundig opzicht
bezielen. De gedachte dat ieder
volk, dat een voldoende trap van
ontwikkeling, heeft bereikt, vrij
moet zijn om zich zelf te besturen,
is een der axioma's der Amerikaan
sche politiek. De groote meerder
heid van het Nederlandsche volk
denkt hier niet anders over. Er be
staat geen verschil van. inzichten
over beginselen,: slechts over de
wijze en het tijdsverloopwaarin
die moeten worden uitgevoerd.
Door toe te treden tot de organi
satie der Ver. VoLkeren, heeft Ame
rika te kennen gegeven, dat ook de
machtigste staat ter wereld beter
doet niet alleen te staan. Indien
dat geldt voor Amerika, is zulks
zeker waar voor kleinere landen,
zooals Nederland. Maar hieruit
vloeit ook voort, dat de kleinere
landen moeten" trachten zooveel
mogelijk samen te werken, om hun
rech tm atige belangen naa r beïioo -
ren te kunnen behartigen.Wij
streven dit doel o.a. na door te
trachten met België veel nauwere
betrekkingen dan voor den oorlog
aan te knoopen. Om die zelfde re
den pogen wij ook het koninkrijk
op den' voet van. gelijkwaardigheid
op te bouwen. Wij zijn ervan over-»
tuigd, dat' op de basis van werke
lijke deelgenootschap tusschen. Ne-
Dr, van Mooie,
derland, Ned, Indlë, Suriname en
Curasao voor het koninkrijk een
groote toekomst is weggelegd, en
voor de vele millioehen tellende
volkeren een gelukkiger toekomst
dan indien ieder zou pogenzijns
weegs te gaan.
Nederland, besluit het. ANP, hoopt
in oprechte en loyale samenwer
king met de Indonesiërs binnen
korten tijd ordelijke en rustige ver
houdingen -in Indië te kunnen her
stellen, opdat met vereende krach
ten aan den opbouw van ons zoo
zwaar beproefd en geteisterd ko
ninkrijk kan worden begonnen.
DR. VAN MOOK:
Met Soekarno, Sjahrir en
journalisten
Maandag heeft men te Bata
via vernomen, dat de Indonesi
sche regeering, met inbegrip van
president Soekarno, opnieuw den
wensch te kennen heeft gegeven,
dat men. een Amerikaansche of
geallieerde commissie een uitge
breide reis door Java zal laten
maken, voordat men definitieve
conclusies over den strijd trekt,
meldt Associated Press uit Bata
via. „Met andere corresponden
ten ben ik juist, teruggekeerd
van een tocht, dien de Indone
siërs zich voor de_ commissie
hadden gedacht", 'schrijft de
correspondent. ;,Wü bezochten
Japansche en Nederlandsche in-
terneeringskampen, - woonden
talrijke massabijeenkomsten bij
en zagen vele duizenden afge
richte jonge mannen, gewapend
met allerlei wapens, waaronder
mitrailleurs, speren en houten
7vgeweren";;:
De tocht, waaraan o.a. Soe
karno en Sj ahrir deelnamen,
•bracht de volgende conclusies,
waartoe klaarblijkelijk de gehee-
le groep journalisten was ge
komen: president Soekarno en
zijn regeering hebben den over
weldigenden steun van de gema
tigden en nationalisten, de vrou
wengroepen en de jeugdbewe
ging. Het Indonesische leger be
schikt nu klaarblijkelijk over
voldoende wapens om de veilige
overdracht van alle Japanners
en .Nederlandsche geïnterneer
den' aan de 'geallieerden.te kun-
- nen waarborgen. De Indonesi
sche regeering wenscht niets
anders dan haar taak zoo spoe
dig mogelijk uit te voeren. De
geïnterneerden 'behooren zoo
snel mogelijk geëvacueerd te
worden, daar zij thans in over
bevolkte kampen leven, waar zij
I niet slechtworden.behandeld,
'.maar r onvoldoende medicijnen
en voedsel hebben.
Nederlandsche evacuees in
Bangkok aangekomen
-Uit Londen; wordt.gemeld dat
gisterenongeveer drieduizend
Nederlandsche evacuées .uit In-
s:dië met Britsche troépêntrans-
portschepen te?; Bangkok zijn
aangekomen. Meér dan/deliïelffc;
fe der evacuéeswarenjongeivkln-
deren.In hét; officieelé bericht1
Werd: gezegd, dat tallooze -fami-
s uk hierdoor ween vereenigd- zijn.
„Als ik een voordracht moest, houden over dé moeilijkheden lil Ir-
dië, zou ik beginnen met te zeggen: Ncjletlamlsch-ïndië is drie en een
half jaar door de Japanners bezet geweest- Bij de beoordeeling- van de
gebeurtenissen raag 'dit vooral niet uit het oog worden verloren. Voor
de Nederlandersin het moederland is het vaak.moeilijk, zich te reali-
sèeren, dat het tegenwoordige Indië sinds 1912. zeer diepgrijpende
en schokkende ervaringen hèeft do orgemaakt, zoo verldaarde dehiite-
tenant-gouverneur-gèneraal dr. II.J. van Monk 'ui eer* interview.
Dh Verboeket,-die mede aanwezig
was en diê zoo spoedig mogelijk, zal
beginnen met, het. voorlichten van
het-Nfiderlandschc. volk. over de ge-.
beurtenissen en de gevolgen van de
drie en een half jaar Japansche be
zetting op Java, beantwoordde hier
na nog eenïge vragen, o.a.' over de
houdingvan- de - Nederlandsche be
volking op Java. in het licht van-de
regeeringspolitiek. .Voorts ..verklaarde
dr. Verboeket naaraanleiding van
een vraag: „Ik zou niet durven uit
maken, of de heer Jacques de Kadt
als politiek adviseur van Sjarir en
Soekarno moet worden beschouwd,
maar wel is het'zeker,, dat hjj een
van de twee Nederlanders is, dit
mefc deze beide heeren zeer nauwe
relaties onderhouden".
...Het is/ in Nederland" zeer moei
lijk. - zich - een duidelijk beeld' rte"Vor-~
men. van de,gebeurtenissen in Indië
en waarom' zij. zoo geschieden. Zelfs
voor de Nederlanders in Indiër is
het moeilijk. Voor velen ïs het-niet
mogelijk zuiver objectief over de
toestanden te oordeelen, omdat zij
te zeer bedreigd "worden. Maar over
het algemeen kan men daar meer
begrip hebben voor de moeilijke
situatie dan hier. in het moeder
land."
Dr. .Verboeket, de perschef van
dr. Van Mook, antwoordde na af
loop van het interview op een des
betreffende vraag; dat zeker 90 pro
cent- der Nederlandsche bevolking
in Indië achter de politiek van de
regeering staat. Dr.. Van Mook zei
verder, dat geen vergoelijkende
houding tegenover de excessen
wordt aangenomen. „Maar - er is
meer dan dat. Uiteindelijk" is dit
niet het grootste probleem. Er moet
ook in positieve richting gewerkt
worden."
Over de houding van de georga
niseerde Indonesiërs in Nederland
verklaarde dr. Van Mook, dat deze
hem bijzonder beheerscht en con
structief voorkwam, hoewel hij
daarmede niet wilde zeggen, dat hij
het in alle opzichten met hun stand
punt eens was. „Als men de ver
schillende omstandigheden In aan
merking neemt," aldus dr. Van
Mook, „kan men zeggen, dat hun
houding overeen komt met die" der
gematigde nationalisten ln Indië.
Zij hebbena.h.w. dezelfde basis."
„Hoewel in de tegenwoordige
omstandigheden het contact,
dat de uit Nederland uitgezon
den Indonesiërs met de repu
blikeinen hebben, nog weinig
vruchten kan afwerpen, omdat
de spanning daarvoor te. groot
is, kunnen wij in een later,
rustiger stadium hier meer ver-
wachten."
De acties, dia op liet aógeublik,
zooals de berichten melden,door
soldalen van het K.N.I.L. in de
omgeving van Batavia worden
verricht, beteekenen geen uit
breiding van het aandeel in de
beveiligingsmaatregelen, die dit
leger in 't kader van 't S.E.A.C.
heeft toegewezen gekregen. Het
betreft hier soldaten, aldus dr.
Van Mook, die reeds langcren
tijd in Batavia verblijven. „Te
Bandoeng Is een afdcehng «-
Nederlandsche krijgsgevangenen
bewapend. Deze afdeeling heeft
o.m. de zuiveringsactie te Tji-
mahi ondernomen, De spanning
te Bandoeng was bjj mijn ver
trek zeer zeker grooter dan die
te Batavia, maar toch aan_ het
verminderen. Ook in Batavia is
het aantal imtvoeringsgevallen
zeer sterk verminderd. Als men
zekere straten vermijdt. kan
men er zich tamelijk veilig be
wegen."
Nederlandsche ministers
gisteren aldaar
aangekomen
Minister-president, Prof. ir. W.
Schermerhom, is gistermorgen
in gezelschap van den minister
voor Overzeesche Gebiedsdeel en,
Prof. Dr. I. H. A. Logemaan, den
Irai t enant-go u vem eur-generaal
Dr. XL-v. Mook en van minister
Mr. J.H. v. Roy en, die den mi
nister van buitenlandsche zaken,
Van Kleffens, wegens ziekte
vervangt, per vliegtuig in Lon
den aangekomen voor het voe
ren van besprekingen met de
Britsche regeering over den toe
stand ln Indonesië/
Bfj zijn aankomst in Londen
heeft minister-president Scher
merhom verklaard, dat de duur
van zijn verblijf in Engelands
hoofdstad zal afhangen van
het verloop der gèdachtenwis-
seling met Attlee over Indone
sië. Tegen het einde van deze
we pk denkt minister Schermer
hom weer in Nederland te zijn.
De diplomatieke correspon
dent van Reuter voegt er aan
toe, dat Schermerhorn ook Philip
Noel Baker (Britech minister
van Staat) zal ontenoéten. Ba
ker vervangt Beyin, zoolang
laatstgenoemde te Moskou ver-
b lij ft. Bij de Nederlanders, die
thans naar Londen zijn geko
men, bevindt zich^ aldus gaat
de correspondent verder, geen
militair deskundige; waaruit valt
op* te maken, dat de te nemen
beslissingen uitsluitend op poli
tiek terrein liggerü
Dé besprekingen] zullen van
daag beginnen.
Nader wordt over/de aankomst
der Nederlandsche delegatie ge
meld, dat in, hetzelfde vliegtuig
waarmee de Nederlandsche mi
nisters en de Luitenant-gouver
neur-generaal té Croydon, arri
veerden, zich ook minister Lief-
tinck en .de Britsche ambassa
deur in Nederland/ Sir Neville
Bland, bevonden, i -
CommenisteB stellen wapen
stilstand voor
Invoer van rijst
Zools bekend is, heeft Sjarir
eenlgen tijd geleden verklaard, dat
de hongersnood op Java zich minder
ernstig liet aanzien, dan uit dc van
Nederlandschezijde verspreide be
richten zou zijn op temaken.:Hier
omtrent zei dr.' Van Mook: „Vooral
op Midden-Ja%*a dreigt-jeen/ ernstige
hongersnood, die des te erger wordt,
als men bedenkt, dat er In: geheel
Z.O.-Azie een rijsttekortheerscht.
De Indische regeering zal - echter
alles docn> om den hongersnood door
invoer, van .rijst te voorkomen. Hier
voor behoeven tót dusver geen sche
pen van degeallieerde shipplngpool
te worden losgemaakt; de aanwezige
ïicheepsruimte zal waarscliljnlijk vol
doende zijn, Een zekere medewerking
Of poging tot auto
diefstal?
Het „republikeüosche" ministerie
van Voorlichting beweert, dat-een
moordaanslag op Sjahrir Dinsdag
middag is mislukt, toen een Indo-
Europeaan, die herhaaldelijk op
Sjahrir vuurde, miste.
Verklaard wordt, dat de schoten
op Sjahrir, die langs den Menteng-
weg reed, uit een andere auto; welke
de auto van Sjahrir inhaalde, wer
den afgevuurd.
In de verklaring der republikeinen
wordt verder medegedeeld: „Tegelij
kertijd opende een van de vijf inzit
tenden van de auto, allen jonge Indo
Europeanen en Surinamers in Ne
derlandsche uniform, het- vuur met
eèn revolver. De kogels raakten de
motorkap van Sjahrirs auto, waarbij
gelukkig geen enkele kogel doel trof.
Britsche lezing is anders
De mededeelingen van Britsche
zijde, die door Sjahrir zelf verstrekt
zijn over den aanslag op den repu-
blikeinschen „premier", stéllen de ge
beurtenissen in een totaal verschil
lend daglicht. Volgens een gezagheb
bende Britsche bron is er een auto
aanrijding op den Mentengweg ge
weest, die ruzie veroorzaaktentus
schen Ambonneesche soldaten van
het Ned.-Indische leger en. een of
andere tegenpartij. Toen Sjahrir.- die
zelf achter het struin- zat, vergezeld
van een van zijn vrienden, vervolgens
langs reed, lieert een der Ambonnee
sche soldaten, „er op los geslagen
aoo zegt deze Britsche lezing. De
Ambonneesche soldaat, die met drie
anderen en een meisje in zijn auto
zat. is daarna naar Sjahrirs auto-ge
reden en de reeds gemelde gebeurte
nissen hebben plaats gevonden.
Sjahrir heeft verklaard, dat, eer hy
tijd had om uit zijn auto te komen,
de soldaten hem met de kolf van
een revolver neersloegen. Toenhij
uit de auto kroop, drong een menig
te om hem samen.
De „premier"' zei verder, dat een
Nederiandsch officier op de,groep
afkwam en «npistool op hem
richtte. .'-r. "V' r_-
Op de vraag, of liij van meening
was, dat men het op hem persoon
lijk gemunt had, antwoordde nil:,
„Ik geloof niet, dat zü wisten, wie-ik
was."- r - -
De Britsche militaire: politie heeft
de vier mannelijke daders gearres
teerd; ook dengene, die/de. revolver
heeft afgevuurd en die trachtte te
ontkomen. -De Nederlandsche leger-
autoritelteh zijn volledig op de hoog
te -gesteld en er bestaat geen twijfel,.
Ook Nederland vertegen
woordigd
Generaal George; Fatton is op
den regenachtlgen Maandag
morgen voor Kerstmis, temidden
der graven van velé mannen die
hij aanvoerde, op het Ameri
kaansche militaire kerkhof te
Hamm, 6 km. ten Oosten van de
stad Luxemburg, begraven. Ver-
'tëgëhwoördïgers van." acht lan
den wier overwinning hij hielp
bevechten - of wier vrijheid hij
opnieuw hielp veroveren, bevon
den zich in den stoet, die zich
door-de ondanks het vroege uur
overvolle straten van het stadje
op weg naar het kerkhof be
gaven.
Het stoffelijk overschot werd
geëscorteerd door troepen van
het Am- ikaansche derde leger,
dat hij een jaar geleden in een
weergaloozen veldtocht,na de
Duifcschers in de Ardennen te
hebben vernietigd, door Noord-
Luxemburg leidde.
Mevrouw Patton vergezelde den
stoet en stond tijdei.s de militai
re plechtigheid jiaast het graf
van haar echtgenoot.
In den rouwstoet liepen verte
genwoordigers van Frankrijk,
Rusland,Engeland; Nederland,
Joegoslavië, België, Tsjechoslo-
wakije en Italië.
)a Reutercorrespondent
5oen Campbell meldt, dat
eneraa! Tsjow en Lal, de
voornaamste communistische
ifgevaardigde in Tsjoengklng
Dinsdag heeft medegedeeld,
dat de communistische par
ty gisteren een „officieel en
schriftelyk vastgelegd" voor
stel voor onvoorwaardelijke
wapenstilstand, zou overleg
gen, indien de regéerings-
partrj Kwomintang en de
communisten na esn onder
breking van vijf weken de
onderhandelingen officieel
weer hervatten. „Wy wen-
schen onmiddellijk den strijd
te staken, hetgeen belang
rijker is, dan alle andere
dingen", zei generaal Tsjow.
Hij voegde hieraan toe, dat
hy van den voorzitter van de
Chirieesche communistische
party generaal Man Tse
Toeng toestemming had ge
kregen dit voorstel te doen.
Vele problemen tot in
details behandeld
Radio-Moskou meldt, dat de
conferentie der drie ministers
van buitenlandsche zaken een
verklaring heeft gepubliceerd,
zeggende: „de regeeringen der
Unie van Sovjet-Socialistische
Republieken,- Groot-Brittannië
en de Vereenigde Staten ver
klaren, dat zij overeenstemming
hebben bereikt en de regeerïn-
gen van Frankrijk en China
uitnoodigen met haar tot over
eenstemming te geraken inzake
een te volgen procedure betref
fende de voorbereiding van vre
desverdragen.
Gezaghebbende diplomatieke j
kringen, te Washington melden,
op grond van de laatste berich
ten uit Moskou, dat „zeer con
sciëntieuze onder handelingen"
hieraan voorafgingen. Hieraan
wordt nog. toegevoegd dat de
drie ministers een groot aantal
problemen tot in détails hebben
behandeld, teneinde tot een pu
blieke verklaring te -geraken,
welke- de algemeene vergadering
van de U.N.O. de .volgende
maand een basis van optimisme
zou verschaffen.
Moskou en Indonesië
In een schier eindelooze reeks van
achtereenvolgende thuiswedstrijden
heeft Sparta zijn ouden trouwen
aanhang steeds opnieuw wedstrijden
van bedenkelijk laag peli voorgezet,
maar wat dé rood-witten op Eersten
Kerstdag tegen V.TJ.C, lieten zien,
kon zelfs den toets der mildste cri-
triek niet doorstaan.
Techniek, tactiek, positiespel, het
plaatsen van den bal,'schotvaardig
heid, het was alles bar slecht. Hoe
komt men er toe een figuur als den
kleinen v. d. Water de belangrijke
spilplaats toe te vertrouwen. Crudon,
die daarvoor volkomen ongeschikt
ls, tot middenvoor te bombardeeren
en den veel te weken Sozmeveldt in
het eerste elftal'op te stellen? Van
der Lely, Lening en tot op zekere
hoqgte v. d. Berg vormden de uit-'
zondering in dit wel zeer trieste ge
heel, want ook De Boer, anders één
der uitblinkers bij de Spartanen,
bracht er niets van terecht
Van de kracht .van V.U.C.'s kam
pioenselftal is door het ontbreken
van Bertrus de Harder en Brandes,
de doelpuntenmakers bü uitnemend
heid, nagenoeg niets overgebleven,
zoodat het een wedstrijd van zear
lage kwaliteiten is geworden. Doel
wachter Bouw, aanvoerder Stam-en
rechtsbuiten Holleman by vlagen
waren de weinige lichtpunten in de
Haagsche ploeg. Linksbuiten Bongers
speelde enkele klassen minder dan
zyn groote voorganger, die op de
tribune dib primitieve voetbal moest
aanzien.
In de eerste helft- werd niet ge
doelpunt; de beide voorhoeden wa
ren er eenvoudig niet toe in staat,
Na de rust werd doelman Heusdens,
die de plaats van Landegen had in
genomen, al dadelijk gepasseerd door
een vleugelschot van Holleman (D-l).
De ontmoeting werd nu wat leven
diger, terwijl het spelpeil iets steeg.
De bezoekers werden vinniger en
zaten beter op den bal; nochtans ge
raakte Sparta in de meerderheid,
zonder dat haar voorhoede, die tel-
Schenking National Plan-
Ring Association
De „National Planning Asso
ciation" heeft, naar Associated
Press Zondag te Washington
bekend maakte, het voorstel ge
daan tot een schenking van een
milliard dollar aan voedsel en
voedingsmiddelen ..voor. West-
Europa met inbegrip van de
voormalige vijandelijke landen.
De organisatie, verklaarde:
■„Wij moeten deze schenking
niet beschouwen als liefdadig
heid, maar als een bewijs, van
onze bezorgheid voor. de levens
van de Europeanen en de wel
vaart van Europa en als een
deel van onze niet geëindigde;
oorlogstaak".
van dc zijde der Indonesiërs isjech- j o{ (je baders zullen worden gestraft,
ter/noodzakelijk om te verzekeren, Men ts .van me'ening, dat Sjahrir het
datï hctSrbinneng-cbracIitevoedsel- te slachtoffer -werd van r.eén poging tot' /ka
«er plaatse «rdceM kan nor- antodtelstal am
De landbouw en de oorlogs
schade
Dezer dagen is te Botterdam een
vergadering belegd waarin bet comité
van actie van Zuid-Hoilandsche land
bouwers zijn bezwaren tegen de be
staande oorlogsschaderegeltog heeft
kenbaar gemaakt cn waarin contact
werd gezocht met andere soortgelijke,
comité's lm den lande. De heer Zwa-
genrum die de wenschcn vain
Zeeuws die landbouwers vertegen
woordigde, deelde mede dat ln Zeeland,
wordt gestreefd naar een. overkoepe
ling in de belangenbehartiging dér
getroffenen en dat men daarbij im
een zeer goede verhouding staat tot
een officleelc organisatie als Land-
bouwherstel. Het zwakste punt is liet
voorloopLge besluit in de verkoop
waarde per 9 Mei 1940; gestreefd zal
moéten worden naar eenvergoeding
op basis van de vervangingswaarde.
De vergoeding voor bedrijfsscSiade
vormt een moeilijk probleem omdat
nagenoegons gebeeïe volk bedrijfs
schade heeft geleden. 2n leder geval
moeten de boeren ln hun levenson
derhoud .kunnen voorzién zoolang rij
niet in -staat zijn hun bedrijf uit te
oefenen.: Ook dogstdepreciatie, een.
gevolg van dér Inundaties, moet wor
den, vergoed. De getroffenen moeten
Wórden hersteld in een positie: alsof
zij niet getroffen zouden zijn geweest;
in de i/practUk: zal/het daarop neer-
komen' dat do armoede.wordt uitge-
Amerikaansche perstelegram-
pien_maken er melding van, dat
dè ontwikkeling der conferentie
van de „big three" te Moskou
invloed zouden kunnen oefenen
op den toestand iu Indië.
De Londensche correspondent
van de /„Chicago Sun", berichtte
aan zijn blad, dat Attlee al be
sloten is' aan de Nederlandsche
delegatie 'te zeggen dat Groot-
Brittannië van plan is haar
troepen van Java terug te trek
ken, zoodra hun taak volbracht
zal zijn en tevens de Dominion-,
status voor Indië te vragen,
maar „Molotov. schijnt zwaren
druk op Groot-Brittannië uit te
oefenen om Indonesië spoedig
te verlaten".
Volgens een te New York ont
vangen bericht uit Moskou ïs de
conferentie der drie ministers
van buitenlandsche zaken van
nacht om 3 uur, Engelschen
tijd, geëindigd en heeft Byrnes
verklaard, dat de conferentie
„zeer opbouwend" was.
Doktor ZÖUer, geweren chef van
het concentratiekamp Mauthausen, ls
te MOnchen, waar 'nlj end erge deken
was, gearresteerd.
Volgens berichten uit Rome zou de
Ure gedevalueerd worden tot 22 Ure
per dollar en 900 lire per pond sterling.
Een aantal handelaars heeft aan
den voorzitter van den Eerera ad
voor muziek een telegram gestuurd
met het verzoek om de geruchten
van collaboratie, welke ten aanzien
van den nieuw benoemden dirigent
van het Concertgebouworkest Hein
Jordans, de ronde doen, onverwijld
to doen onderzoeken. Er wordt op
aangedrongen, .dat het optreden van
Jordans, hangende de te openen in
structie, voorloop:g wordt gestaakt.
We merken hierbij op, dat Hein
Jordans reeds verschillende malen
als gastdirigent bij het Eotterdamsch
Philharmonisch Orkest is opgetreden.
■Kerstconcerten
In de aula van. Boymans hebben.
Gusta van Royen (clavedmbel) en
EverarU van Royen (fluit) een talrijk
publiek doen genieten van hun zeer
beschaafd epcL Als clave cl mbel-sold
hoorden wij een Toccata van Swee-
ltack, werkjes van oude Engelache
componisten (plm. 1600) verzameld ln
„Tbe FLtzwillUm Virginal-Book" en
een geestig stuk van Francois Coupe-
rin, j door Gusta ven Royen vertolkt
met een gave tctómlek en een fijn ge
voel voor do nuanceerixigsmogeUJk-
heden van het instrument.
iri een sonate van Loelllet en dé
Sonatetn b-min.eur van L. s. Bach
toonde Bverard van Royen zich - een
fluitist van verfijnde muzikaliteit met
een groote beheerschlng der techniek.
Hij werd door rijn echtgenoote op
Ideale wijze begeleid. j
Piet van den Kerkhoff en Mea Bak
ker—Nabei-man (sopraan) voerden in
de Nieuwe Zulderkork een mooi
Kerstprogramma ;.nltt De organist
speelde werken van J.' S. Bach, HMn-
del: en s. Karg-Elert, degelijk en zeer
verantwoord, zooals mén dat van hem
gewend ls. Dc ontwikkeling van Mea
Nabermans stemmlddelen volgt - men
met groote belangstelling. vinVaria's
van Bach en Hfindel en Kerstliederen
van '/A.'.P. Hamersigal zij weer dui-
delijh bewijzen :yan .haar begaafdheid.
Rott. Phflh. Orkest
De muziek met godsdienstige
strekking van den Franschen com
ponist André Caplet draagt een
zeer sterk persoonlijk karakter. Zün
„Les Prières", stukken met een
sterken nuptischen inslag, behooren
tot de schoonste werken, die deze
componist naast zijn „Le Miroir de
Jésus" heeft geschreven. Het is mu
ziek van bewogenheid en vroom
heid, zich uitende In een diepe me
lodische expressie, dié zich niet al
leen in de zangstemmanifesteert,
doch ook in het stemmenweefsel
van het strijkorkest. Het in zichzelf
gekeerde karakter van deze muziek
werd door Jo Vincent met veel mu
zikaal begrip vertolkt. Haar artis
tieke veelzijdigheid bewees ze tevens
met Schuberts -fraai"gezongen lied-
;j5er Hirt auf dem Felsen",, waarin
Klaas de Rook de clarinet-obligaat-
partij voortreffelijk blies.
Het- orkestrale gedeelte van het
programma bestond uit eenlge dee-
len uit de „Watermuslc" van Hén- 1
del en Wagners „Siegfried-Idyll"
door het orkest onder leiding van
Paul Pella, evenals de begeleiding
der liederen, mooi gespeeld.
H. v. B.
kens gewijzigd werd, kans' zag de
Haagsche doellijn te passeeren. Zelfs
werd het kort vóór tijd 02 door
een tam schot van Smit.
Opening Neptunus-veld
Neptunus is het eindelijk gelukt,
haar nieuwe terrëincomplex, be-
staande uit drie speelvelden, te ope
nen aan den Abr. van Stolkweg, in 7
de onmiddellijke nabijheid van R.F.
C. Het geheel maakt een keurigen
indruk en biedt plaats aan ca. 6000.
toeschouwers. Vóór den aanvang
van den wedstrijd tegen AD.O., die
door de Hagenaars met 62 werd
gewonnen, heeft wethouder Meertens
het terrien officieel geopend en de
vlag op de overdekte tribune ge-
heschen. dezelfde tribune, welke aan
den Laanslootscheweg heeft gestaan.
De wedstrijd Xerxes—RFC werd
uitgesteld.
Zwaluwen spelen gelijk te
Amsterdam
Een elftal van de Zwaluwen
speelde op Tweeden Kerstdag in
het Ajax-jtadion te Amsterdam
een wedstrijd tegen Amsterdam.
Bij de rust hadden de Zwalu
wen een 4—1 voorsprong. Het
einde kwam met 44.
De „Drcchfdijk" weer thuis
Langzaam maar zeker komen
de door. de Duitschers wegge
voerde schepen, voor zoover zij
tenminste nog beschikbaar zijn,
in handen van de Nederlandsche
eigenaars terug. Zoo is aan den.
vooravond van Kerstmis de
„Drechtdijk" weer den Nieuwen
Waterweg binnengeloopen. Dit
schip, dat toebehoort aan de
Holland-Amerika-lijn was niefe
in staat 'op eigen kracht naar
Nederland te stoomen. Daarom
was de sleepboot „Zwarte Zee"
er op uitgezonden om het in
Kiel te halen. De drechtdijk"
is naar de werf van Wilton-
Feyenoord te Schiedam gesleept,'
om gerepareerd te worden.
Rottcrdamscbc Rijnrccders in
combinatie
De combinatie van Neder
landsche Rijnreeders, die nood
zakelijk voortvloeit uit het door
dc overheid vastgelegde goede
renverkeer, is dezer dagen ge
vormd. zy bestaat uit de Ne
derlandsche Rijnvaartvereeni-
ging, Damco Scheepvaart Mij.,
W. van Driels Stoomboot- en
Transportondernemingen, Han
dels- en Transport Mij. „Wal-
sum" en Handels- cn Transport
Mij. „Vulcaan". Ook andere
reederijen en particulieren zul-
len toetreden; de combinatie zal
onder den naam „ComrJjn" wer
ken.
Bruckner's Bevrijding
Kort na zijn ulfwijktng uit Dults;h-
tarwj to 1933 schreef Ferdinand Bruck
ner, die wij kermen van de Neder
landsche opvoeringen van Die Ver-
brecher en nisabeth von England, rijn
rij de tuk Die Bassen, een titel, die voor
zich zelf spreekt. Jaren zijn we hem
door de omstandigheden uit het oog
verloren, totdat nu het Rotlerdamsch
Tooneel één van rijn nieuwste too-
neelspelen, Die Befrelten, hrengt.: In
een reeks tafereelen schildert hier de
vóór den oorlog in Berlijn gerucht
makende auteur den strijd tegen het
fascisme; de moeilijkheden na de
bevrijding die zich bij de bezetters
vim de ongenoemde stad in Europa
voordoen; het tastend zoeken van de
ondergrondsche strijder» to hun po
gingen om tot een evenwichtig, recht
vaardig bewind te komen en ten
slotte de berechting van den. vxoege-
ren commandant uit het kamp der
vijanden. Bruckner heeft, evenals
Steinbeck De Vliegenvanger, dit stuk
in Amerika, ver van het strijdtooneel,
geschreven en het draagt er de ken
merken van. Want de brandende pro
blemen van. het heden worden wel
besproken, vaak omweven met een
schijnbare diepzinnigheid, die aan het
werk van Georg Kaiser doet denken;
een enkele maal ook met een nadruk
kelijkheid, die ons uit de Lehrsttlcke
van Bert Bïecht niet vreemd ls, maar
heftig ontroeren en ondergaan doen
wc ze niet. De opvoering onder regie
van Jan van der Linden maakte het
volgen van de verschillende scènes
verre van gemakkelijk. Een .vertoo-'
ntog van een dergelijk stuk eischt *n
ruimen tijd van voorbereiding, een
straffe regie en. een tot te de details
afgewogen spel, zelfs voor de kleinste
rollen en do figuratie. Wanneer aan
deze voorwaarden had voldaan kun
nen worden, dan zou dit een voorstel
ling geweest zijn voor een cultureelen
middag aan het étndo van het sei
zoen. Km'.
Foor Don der dag fff Ddnemb er.
HILVEBSUM 1 (SOI 3fJ.' 18.01
Jetty CantorX8.S0 Kwartier voor
den arbeid; 18.15 Oude bekenden;
19.00 Kieuws; 19J.5 Sep ortage;
19.50 Chopin programma; £0.00 Ne
derland herrijst; S0J.5II Trovatore
van Verdi; SISO Cultureel# agenda
21.45 Cabaret; £215 Mensch en
maatschappij; £230 Op den drem
pel van den nacht; £3.00 Nieuwe;
2516 Avondtcijding.
ÏÏILVEESUM S (415 M.): 18W
Nieuws; 1810 Jan Corduwener;
18.56 Liederen van Schubert; 1910
Nederl. Strijdkrachten; £000 En
semble Oeorge Frank; £010 Kleine
gedióhten; 0.55 Orgelconcert; £14)0
Regeeringsvoorlichtingsdier.et; £115
Yehudi Menuhin; £1.45 Avondwy-,
ding; -00 Nieuws;-.£210 /Louis
UITSPRAKEN BIJZONDER
GERECHTSHOF
Het Bijzonder Gerechtehof,
uitspraak doende in de op II
December en 18 December be
handelde zaken veroordeelde:
Johun Winkelman en Dirk
Winkelman, die zich de sieraden
van den joodschen heer Galews-
ki hadden toegeëigend tot resp.
3 jaar en 5 jaar gevangenisstraf
(eisch 5 jaar en 8 jaar), den
„Lagerfiihrer" J. v. d. Harst tot
1 jaar en 6 maanden (cisch 2
jaar)de wachtsmannen J.
Nleuwenhuyzen, C. G. Grundler
en J. v. d. Helden tot resp. 1
Jaar (eisch 1 jaar), 1 jaar en 6
maanden (eisch 9 maanden) en
6 maanden (eisch 10 maanden).
C. H. Boon, die den Joodschen
heer van Gelderen verraden had,
tot 3 jaar gevangenisstraf
(eisch 5 J.)de wachtsmannen
W. Sluymers en D. Dullemond
tot resp. 3 maanden (eisch 1
jaar) en 4 jaar (eisch 5 jaar)
A. Pijpers, die bij het Duitsche
Roode Kruis had gediend tot 8
maanden (eisch 8 maanden).
Disfributienïeuws
INLEVERING DOOR TABARK-
GROSSIERS
Grossiers to tabaksproducten moeten
op Vrijdag 4 Januari de van detaillis
ten ontvangen coupures 510 en 553,
alsmede het restant van 469, inleveren,
ter verkrijging van coupures G 20 of
30.
INLEVEREN DETAILLISTEN I. V. M.
NIEUWJAARSDAG
De -detaillisten, die op Dinsdag I
Januari zouden moeten Inleveren,
moeten zulks op Woensdag 2 Januari
doen.. De kantoren van den Distrlbu-
tlckring rijn op 3i December 1945 nor
maal voor bet publiek geopend.
DISTRIBUTIEBESCHEIDEN VAN
AFWEZIGEN
In verhand met de talrijke verzoe- -
ken om inlichtingen betreffende het
inleveren van distributiebescheiden
van afwezigen (militairen, zeevaren
den, e.(L). wordt bekend gemaakt,
dat zoowel het bezit als het gebruik
daarvan, uitdrukkelijk ls verboden.
Diegenen, the nog to het bezit zijn
dergelijke bescheiden, dienen,
deze derhalve ten spoedigste bij den i
Dlstributied'.enst in te leveren. Het
niet voldoen aan deze verplichtingen
is strafbaar.
SchaaxEchte van roode zQde Is een
van de ooraaken,; waardoor de paus
genoodzaakt ls geweest; /het ere-;
«eren van nieuwe kardinalen uit
tc stellen, bericht Associated Press/
ait Vaticaanstad. Volgens dé -op/
liet ©ogenblik te Rome geldende
prijzen zou Tedere kardinaal ZVi'tot;
'4 mlllloèn Ifre voor kardinaal aki ee-,
diug met inbegrip van de - roode
toga, demet hermelUn 'afgezette
cappa en de Weeding: van zUn
(èntllhomme moeten ultgeven.: Een
andere vertragende factor is v de/
kwestie van het reizen door/de;
kardinalen, wel zijnvllegtuJgéi»;
beschikbaar, maarbi verband met;
Imngezondheidstoestand of. hun'
'toefJIjdj ?5ja niét aïie /kardlnaléc/
In staat een luchtreis//te^onder^
