Eerbied en bewondering
voor uw geestkracht
De haven van Rotterdam
en de repatrieering
Ut
Si
VRIJ. ONVERVEERD
'T
Moord in Cairo
Djokjakarta wordt residentie
Athi&c het nieuws
Bomaanslag in
Haarlem
Scheeve voorstellingen in het
buitenland
Onjuiste con
currentie
Bij de opening van de Beurs
Ramblers op de
vlucht
maas
i«sg
illilili
HET PARGDL
REDACTIE EN. ADM, EENDRACHTBWEG
ROTTERDAM, TELEFOON 254» (I LIJNEN)
ABONNEMENTSPRIJS PER WUK M GCNT
PER KWARTAAL '4— LOSSE NUMMERS J 0,18
Bankier: AUSTerd. bank te ROTTERDAM
Giro 1153 ten nama vao Anusterdameche Baak
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST:.:
SCHIEDAMSCHSSTNCEL No. O.: ROTTERDAM
TELEFOON NOS. 2783S 21155 24156 243»»
ADVERTENTIES UITSLUITEND TELEK J41S6
INLICHTINGENDIENST U1TSL. TELEF. 2«!M
-.r-'C-v
K-
ZESDE JAARGANG No. 5
Onafhankelijk Dagblad voor Rotterdam en Omstreken
MAANDAG 7 JANUARI '1946
De Koningin tot de repatneerenden:
tANDGENOOTEN, die zijt teruggekeerd uit ilehel van con
centratiekamp, gevangenis, werk- of gevangenkamp, of
een of meer van deze beproevingen hier te lande hebt
ondergaan, en gö. die thans uit Indië isijt aangekomen, tot u
allen, zoo ving de Koningin gisteravond haarjradiorede tot de
gerepatrieerden uit Ned. Indië en tot de uit'gevangenkampen
teruggekeerden aan,, wil Ik heden een persoonlijk woord* rich-
teni 'I',.; -'"•"'■s'- V
Herstel en rust toe-
gewenscht
Hartelijk welkom heet Ik u,
landgenouten, die de verre reis
naar hier hebt volbracht. Gij
«sljb voor ons in Nederland de
verpersoonlijking van hetgeen
geleden is drie en een half jaar
onder den hiel van den meedoo-
gculoozen Aziutischcn overwel
diger en van de daarop gevolg
de geestelijke en lichamelijke
martelingen na den val van
Japan. Met open armen ont
vangt u het veilige, gastvrije
Nederland, dat u zeker alles zal
geven, wat het te geven heeft.
Wij allen hier wenschen u toe
rust en spoedig herstel van
krachten. Diepe ontsteltenis
heeft zich van elkeen meester
gemaakt bij *bcfc vernemen van
de berichten over het gruweltf-
ke, dat zoovelen, die zich trouw
verbonden voelen aan ons rijk,
is overkomen, waarbij ik niet
zou willen vergeten, zij, die
neergeveld werden om der wille
van hun geloof.
Vol eerbied en bewondering
xijn wij voor uwe onoverwinlijke
geestkracht, taaiheid en volhar
ding in die tijden van vernede
ring en smaad. Zij deden u de
moeilijke omstandigheden waar
onder de thuisreis moest worden
volbracht, moedig aanvaarden.
Dat vervult ons met vertrouwen,
dat gij de toekomst met dezelf
de geestkracht tegemoet zult
gaan.
Gij, vrouwen en mannen, zoo
zeide de Koningin oan., gij die
de verschrikkingen van concen
tratiekamp en gevangenis hebt
doorstaan of wel gij, die in het
vaderland door deze hel zijt
heengegaan, Ik weet hoe zwaar
gij geleden hebt naar ziel en
lichaam cn hoe langzaam uw
geknakte gezondheid, uw uitge
teerd gesteld zich weder oprich
ten en hoe gij meestentijd nog
steeds het beeld van al die ver
schrikkingen in u omdraagt.
Maar Ik weet ook, hoe gij bo
venal. ~c3oor~de diepten van'uw
geestelijk lijden heen, kunt op
klimmen tot een punt, waarop
gij u keert naar de toekomst
om met nieuwen moed een
nieuw leven, aan te durven.
Ik begrijp uw teleurstelling en
ontgoocheling waar alles niet
zoo geioopen is, als gij u de toe
komst had voorgesteld. Deze te
leurstelling en ontgoocheling
liggen zoozeer ih de natuur der
dingen. Toch zie Ik ook in het
lijden van ons geheeie volk, zij
het op andere wijze dan gij, de
verklaring voor de traagheid in
het u zielkundig begrijpen en
tegemoetkomen, zooals gij dit
verwacht en gehoopt hadt.
Bezielend voorbeeld.
In een tijd, als waarin wij
thans leven, kunnen wij uw be
zielend voorbeeld en dekkracht
die van u uitgaat als strijder en
strijdster niet missen, willen wij
een nieuw en beier vaderland
bouwen, Wü heliben ieder van u
noodig, onverschillig of gij weer
tot werken in staat zijt of nog
gekluisterd zijt aan een smarte
lijk ziekbed. Wil ons ook nu voor
gaan met de inspiratie, die u
bezield heeft en de geestkracht,
die gij aan den dag gelegd hebt
tijdens de verschrikkelijke ja
ren, die achter ons liggen; geeft
'u opnieuw op deze wijze voor
ons allen, voor het vaderland.
Met hart$fcn hoofd geheel ver
vuld met dit levensdoel, zal op
nieuw geluk uw leven binnen-
stroömen en God geve u daarbij
innerlijke rust en vrede.
Gij kunt vertrouwen, dat
ieder die op dit punt verant
woordelijkheid draagt, zich van
die verantwoordelijkheid bewust
is en dat de resultaten van hun
handelen, naarmate het herstel
toeneemt, steeds duidelijker zul
len worden.
Leger en vloot.
Nu Ik tot u spreek, gaan als
vanzelf mijn gedachten ook met
trotsche voldoening uit naar on-
ze dappere strijders te land; in
de lucht, ter zee en bij de koop
vaardij, van wieveel g eestkracht
en moed gevraagd wordt om de
gevolgen, die de oorlog voor hen
met zich heeft gesleept, voor 't
verdere leven te dragen, die het
zij gewond werden in'den strijd
of wel als gevangenea.de daar
mede gepaard gaande ellende
hebben moeten verduren; hier
behoef Ik slechts Thailand te
noemen.
Hun allen roep ik toè: wij
hebben ook u noodig, vervult
uwe roeping, bouwt allen mede,
geestelijk en dok stoffelijk aan
het nieuwe vaderland en aan
het nieuwe rijk.
.Ten besluite spreek Ik tot alle
Nederlanders. Wij zijn aan onze
driekleur, die ons in deze jaren
zoo dierbaar is geworden, ver
plicht te toonen. dat het ons
diepe ernst is met onze dank
baarheid tegenover al deze vrou
wen en mannen, diehet beste
gaven voor Nederland, voor ons
rijk en voor ons. Het is onze
eereplicht hen: niet teleur te
stellen.
De vroegere Wafdistische .mi
nister van financiën Amin Os
man Pasja werd in een der
straten van de binnenstad van
Caïro door geweerschoten ge
dood.
De dader werd gearresteerd.
Het is de 20-jarige Hoessein
Tuofik, zoon van den Egypti-
schen onderminister van ver
keer. Tuofik staat bekend als 'n.
Engeland-hater.
Monarch of dictator?
be berichten, volgens welke
generaal. Franco-, êildon Juan
tot overeenstemming zouden zijn
gekomen, worden in officieele
Spaansche monarchistische zoo
wei als republikeïnsche kringen
te Londen als dubieus be
schouwd.
De berichten zijn in strijd met
door don Juan afgelegde ver
klaringen, volgens welke hij
slechts op grond van den uit
slag van een vrije volksstem
ming. den troon zou bestijgen
en voorts het aftreden van
Franco een voorwaarde was.
Accoord^ io China
Te Tsjoenking werd officieel
bekend gemaakt, dat de Kwo-
min tang, (regeerïngspartfj) er
de communisten tot overeen
stemming zijn gekomen over de
procedure tot het beëindigen
van vijandelijkheden en het her
stel van de verbindingen.
Van Mook blijft tot
Zaterdag
Officieren van het K.N.I.L. ma
ken gebruik van een nieuwe
methode, om dwang op.de Ne-
derlandsche regeering uit te oefe
nen. Na Van Oyens ontslagaan
vrage wenscht plotseling de chef
staf. generaal HM; pensioen.
Meerdere officieren zouden dit
voorbeeld willen navolgen.
Het besluit van Soekamo en
Hatta, het republikeinsche hoofd
kwartier in Djokjakarta te vesti
gen, waar Sjaiifoedin wiens
taaknu beperkt is tot minister
van binnenlandsche veiligheid
eveneens zijn hoofdkwartier heeft,
wordt in Batavia druk besproken.
Volgens een republikeinsch zegs
man zijn zij daar in overeenstem
ming met den wensch van het
Indonesische volk, terwijl zij vol
gens SJ&hrir vertrokken zijn, om-
Ldai ^.Batavlft^'hun.^OinvoMoendfr.
veiligheid verschafte.
Waarnemers zien echter toch po
litieke motieven als achtergrond
van deze besluiten. Zij merken op,
dat Soekamo sinds langen tijd niet
meer voor het voetlicht. Is geweest.
Toch is bfj zijn tocht door Mid den-
Ja va gebleken, dat hi) nog steeds
'de populaire leider was. Een reden,
dafc.Soekamo er de voorkeur aan
zou kunnen gevèn zich op eenlgen
afstand van Batavia te bevinden, is
het bekende conflict tusschen hem
en Sjahrir, die er voor bekend staat
een afkeer te hebben van alle col
laborateurs,. Een andere reden,
waarom de republikeïnsche „regee
ring" nu over twee steden verdeeld
is, zou wel kunnen liggen In een
groeiende mogelijkheid tijd te win
nen. Men Is van meening, dat Sja-
rifoedin zijn uiterste best zal doen,
om de reorganisatie van de T.K.R.
zooveel mogelijk te bespoedigen.
Men verwacht, dat hij na korten
tijd naar Batava zal terugkeeren
met een volledig uitgewerkt plan
voor de evacuatie van zoowel de ge
ïnterneerden als de Japanners uit
Midden-Java.
De evacuatie, der tienduizenden
geïnterneerden en Japanners is een
politieke zaak van het grootste be
lang voor de Indonesiërs. Ook de
Britsche waanzinnigen
Volgens de „Evening News"
zullen de Hltlorvereerders in
Engeland een dagblad uitgeven.
Het blad zal „The Kingdom He
rald" heeten. De inhoud van het
blad zal voornamelijk van gods-
dienstigen inhoud zijn,- geba
seerd op de overtuiging van de
liga dat Hitier de Messias was
en gezonden was om de wereld
te louteren van de zonde.
Radio-co laborateun
krijgen doodstraf
De Brusselsche krijgsraad
heeft gisteren vonnis geveld in
zake „Radio Bruxelles".
Acht personen werden, ter
dood veroordeeld en een groot
aantal gevangenisstraffen en
boeten werd opgelegd.
Siam een haltkolonie
genooien een andere behandeling ver-
wacht hadden.
Men. moet overigens voorzichtig
zijn met vergelijkingen. Wat beteeke-
nen dictatuur en. liberaal In SiamT
f*e* lor.d is nog oostersch-feodaa), het
Dezer dagen Is net vredesverdrag is door «en historische gelukskans vrij
fie'.eekend tusschen Engeland en Siam. cebteven van koloniale overheersehinc
Het verdrag trok ncgol wat aandacht maar het la nog lang niet «nn een
door het protest, dat Amerika tijden-
óc onderhandelingen tegen de Engel
sche politiek verhief.
Siam, dat bestuurd werd door een
militairen dictator, koos kort na den
aanval op Tcarl Harbour, de zijde
der Japanners. Het werd daarvoo-
beloond met «enige provincies van
Malakka en deelde voor de rest t::
de misère van Japans „zone van
gemeenschappelijke welvaart". liet
vredesverdrag nu ontneemt het land
de gestolen provincies, tlluieert scha
devergoedingen en dwingt Stam een
enorme hoeveelheid rijst, zijn geheeie
surplus, ter beschikking te stellen
van de STLA.C.
Zoo gezien lijkt het verdrag vrij
mild, maar er zijn ook verzachtende
omstandigheden. Siam was een satel
liet von Japan, gelijk Roemenië var.
Hitler-DulUchland. d.w.z. het sloot
zich bij Japan aan om «en verovering,
waartegen het toch geen weerstand
kon bieden, te voorkomen. l>e libe
rale leiders vloden naar het buiten-
moderne effs ciente "ergeerlng
Ooslersche corruptie, speculatie er
uitbuiting beheerschen het beeld. On-
getwijfeld, zijn de Slameezen voor de
uitwassen van het koloniale systeem
behoed en dat is op gunstige wijze
merkbaar, maar merkbaar Is ook dat
<5e Siameesche samenleving niet in
staat is uit eigen kracht zijn dooden
cirkelgang te verbreken. Hier nu
had. het vredesverdrag progressie!
kunnen ingrijpen. De Engelsche La-
bour-regeering had het. den vorm
kunnen geven van een vriendschaps
verdrag, waarbij Siam technische 'nulp
verschaft werd in administratieve en
economische zaken, zonder dat de
souverelnitelt van het land werd
aangetast. Waarschijnlijk zou men
dan op den duur meer rijst en hout
uit Siam gekregen hebben dan thans
in zoo drukkenden. vorm van Siam
wordtverlangd. Tegen deze röst-
leyerlag, dJe Inderdaad het economl-
sene leven .van Siam dreigt te ont
wrichten, kwam het protest van
Britten en de Nederlanders zijn er
in hooge mate bij geïnteresseerd.
Ontslagactie van officieren.
Nederlandsche militaire kringen
te Batavia hebben bevestigd, dat
luitenant-generaal Van Oyen aan
H, M. de Koningin zijn ontslag
heeft gevraagd, omdat hij het niet
eens kan zijn met de politiek der
Nederlandsche regeering. De tegen
woordige chef-staf, generaal Uhl,
heeft verzocht op pensioen te wor
den gesteld en. binnen korten tijd
kunnen nog meer ontslagaanvragen
in hooge Ned.-Indische legerkringen
Verwacht worden. Het lijkt het
meest waarschijnlijk, dat kolonel
Spoor Van Oyen zal opvolgen.
Soekamo vraagt erkenning.
Soekamo, president van dé Indo
nesische „republiek", heeft tüdens
een radiorede, welke hij in zijn
nieuwe 'hoofdkwartier in Djokja
karta heeft gehouden, opnieuw een
beroep gedaan op de democratische
mogendhedenvoor -de -.erkenning
Trgn'-de-jrepufaliefcv-'.- 11
ONS BROOD
minder iüit
'inds dc levrjjiling is de 7cwa-
.eit Vöit ans hfooA^op een hoog
peil gebracht. De met. den aan-
Jcoop: belaste otganèn cijn "et, iii
geslaagd, onze behoef te aan brood
graan, die bijnajgcheei door. im
port gedf.kï móet worden, voor
geruitnen tijd te; verzekeren. Dit
neemt niet weg; dal coowel in
verbdnd wet de wereldmarlctposi-
tie, als tér besparing op de voor
aankoop noodigc deviesèn, euiniy
Iteid dient te worden betracht.
Daarom -bisslofê» de hoeda
nigheid Vflu ons brood èenigssins
te wijzigen doorverhooging van
het uitmalingspcrcentage. Eet
gevolg hiervan 'sal zijn, dat de
kleur van het wittebrood eenigs-
eins grijs zal worden. De voe
dingswaarde blijft echter onver
anderd.
land. waar zll de zijde kozen van de Amerika. d»t zooals de verklaring
geallieerden. zit hebben inderdaad luidt: „geïnteresseerd is In de econo-
nuttlg werk gedaan en o.m. een soort mlsche ontwikkeling vim geheel Azjcv.
ondcrgiiundsche beweging io Siam Nog altijd is er geen gecoördlnecr-
georgarjiseer(j. Deze liberalen onder de AnRe.sakslsche pollilek, maar dat
aanvoering van Seal Pramej regeerc» kan ook niet zoolang belden, ;ecn
thans siam en men kan begrijpen,
dat zij, evenals de rtaiiaanschc reget-
rlng van ex-illegalen, van hun bond-
natonsle belangenpolitlek voeren.1' Het
wachten la een creatieve bulten-'
•landsche politiek der overwlrinaars-A
HIJ verklaarde, dat de 70 mülioen
Indonesiërs een sterken staat zou
den votmen, weike- economisch en
politiek met de - democratieën zou
samenwerken. De Indonesiërs had
den reeds hun vrijheid verkregen
en zouden deze ten koste van alles
verdedigen.
Dr. Van Mook naar Caïro.
Br. Van Mook heeft meegedeeld,
dat hö op zijn terugreis naar Indië
eenïge dagen te Cairo zal blijven om
zich op de hoogte.te stellen van de
kleedingvoorzienïng der repatriee-
renden.
Omtrent het verzoek om ontslag
var. generaal Van Oyen kon Van
Mook geen nadere mededeelingen
doen.
Het vertrek van dr. Van
Mook naar Nederlandsch-
Indië is thans bepaald op
Zaterdag- 12 Januari, Voor
dien begeeft de It. gouv.-ge-
neraal zich nog naar Lon
den voorhet voeren van
besprekingen met den Ne-
derlandschen ambassadeur,
jhr. mr. E. F. M.' 3. Michiels
van Verduynen.
Aankomst van de Oranje
te Southampton
Zaterdag is te Southampton aan
gekomen het hospitaalschip „Oran
je" met 1271 Nederlandsche geëva-
cueerden uit Indië aan boord,
waarvan de helft zieken. De medi
sche verzorging is uitstekend. De
helft van het personeel is Neder-
landsch, de helft Engelsch. De pas
sagiers, die te Batavia en Sema-
rang aan boord zijn gegaan, zullen
in twee groepen naar Nederland
reizen. De eerste, groep vertrekt,
tezamen met de tweede groep van
de „Nieuw Amsterdam", aan boord
van de Engelsche „Almanzora", De
tweede groep vertrekt vermoedelijk
over een dag of vier aan boord
van het Engelsche hospitaalschip
„Atlantis" Tijdens de res van In
dië naar Engeland zijn TA zieken
overleden, reden waarom de Ne
derlandsche vlag van de „Oranje"
by aankomst halfstok hing.
Ambtenarerwien de haven
Op uitnoodiging van de Stich
ting Havenbelangen hebben alle
ambtenaren van het Ministerie
voor Scheepvaart uit Den Haag
Zaterdag een bezoek gebracht
aan. de haven van Rotterdam-
Een goede gedachte, deze met
papieren zoozeer vertrouwde
mannen eens met de practijk
van hun werk in aanraking te
brengen. De minister zelf kon
helaas niet aanwezig zijn doch
wij herinneren ons, dat de heer
De Booy zelf zeeman Is geweest.
Na een rondvaart door de ha
vens is het gezelschap door de
Kamer van Koophandel ontvan
gen, waar een maaltijd werd
aangeboden en een film ver
toond. Ir. N. Th. Kocmans en
Mr, A. C. W. Beerman .hebben
uitleg gegeven, „terwijl 'Mr. J.
Oyevaar, Secretaris-Generaal,
namens de ambtenaren een
dankwoord sprak voor'het 'ge-
notenej - -
in de vroedvrouwenschool te*
Heerlen is in betafgeloopen Jaar; een
'record-cijfer.;1 geboekt.).*.Er^ rijn,; HM'
nieuwe babysjiter. .wêrelil. gekomen,
waarbij 28 .tweelingen.
De-'Amslerdamsch'e T*cderatie van
Kleinhandelaren^^ n 'sjjaardappeleni
groente, en frultJv«lg«rt:ibon Gr
accepteeren; ;,daar*Vde", aflevering
groente tegen de reedsin gele ve
=bo n.;G0 L- n o gn Ie tl l s - beöindlgd,*
De nationaliteit der
Spanjestrijders
Kwestie opgelost
Tijdens de massale manifesta
tie Zaterdagavond in de markt
hallen te Amsterdam voor „Vrij
Spanje" gehouden, heeft mr.
Benno Stokvis medegedeeld, dat
hij de kwestie der oud-Spanje-
strijders op openhartige wijze
met den minister-president,
prof. ir. W. Schermerhorn, en
den minister van-justitie, mr. H.
Kolfschoten, heeft besproken.
Als gevolg daarvan zullen de
oud-Spanjestrijders, die hun. Ne
derlandsche nationaliteit had
den verloren, deze binnen af-
zienbaren tijd' terugkrijgen.
Daarbij zit het streven voor, dat
zij dan ook zullën mogen deel
nemen aan de ais. verkiezingen.
Binnen enkele j dagen zullen
technische aanwijzingen gepu
bliceerd worden voor de betrok
kenen.
Vergadering der
Ver. Naties
De Nederlandsche delegatie
De Nederlandsche" delegatie, welke
zal worden, afgevaardigd naar het
eerste gedeelte van de eerste alge-
meene vergadering van de verecnlgde
Naties,, die op 10 Januarite Londen
zal worden geopend, is alsvolst
samengesteld: ï?'1
Mr., E. N. van K1 effens, minister
van bultenlandschc zeken, hoofd der
delegatie, mr. J. H. van Roijen, mi
nister zonder portefeuUlle, plv. hoofd
der delegatie,, jhri. mr. E. F. M. J.
Miehtels van Verduynen, buitenge
woon en gevolmachtigd ambassadeur
te Londen, A. Pelt, oud-chef van den
Hegeerlngs Voorllchtings Dienst.
Plv; vertegenwoordigers:
A, Th. Lamping, fbuitengewooo ge-
-zanf"ren "gevoLuïaclftigd.1 lulnlsim*—te'
Londen, prof:mr.P;Af.-vbaron van
Asbeck, hoogleeraar aan de rijks
universiteit te Leiden, oud-hoog
leeraar aan de rechtshoogeschool te
Batavia, prof. dr. J. Tinbergen,
hoogleeraar aan de Nederlandsche
economische hoogeschool te Botter
dam, administrateur aan het centraal
bureau voor de statistiek, generaal
majoor ir. J. B. Ridder van der
Schueren, mevrouw dr. K. Verwey—
Jonker, vertegenwoordigster van het
Ned. vrouwencomité.
Kechtskundig adviiseur:
Frof. dr. J. H. W. Verzijl, hoog-
lceraar aan de rijksuniversiteit te
Leiden.
Een achttal deskundigen zal de de
legatie voorts vergezellen.
Het ligt in de bedoeling van den
minister-president, professor lr. W.
Schermerhorn, de algemeene verga
dering gedurende eenlgc dagen bij te
wonen.
Tsjechische doorvoer
Dezer dagen zijn weer twee
schepen met goederen, bestemd
voor Tsjecho-Slowakije, in de
haven van Rotterdam aangeko
men. Het zijn de Engelsche s.s.
Samois met 7500 ton aardnoten
en Losada met jute. De Tsjechi
sche invoer wordt thans groo-
tendeels over Rotte»Tam geleid,
hetgeen in het havenverkeer
duideiyk' merkbaar is.
Handel Neder'and-
Amerika
De voorbereidingen voor de her
vatting van den particulieren
Amerikaansch Nederlandschen
handel zUn in een .vergevorderd
stadium. Verwacht wordt, dat de
handel hervat zal worden, wanneer
de Nederlandsche saldi in de Ver.
Staten gedeblokkeerd .worden* Het
persbureau Aneta heeft,van een lid
der Nederlandsche Inkoopcommis-
vemomen, dat de commissie
nog een tijdlang belangrijke goe
deren zal blijven koopen, doch dat
haar taak geleidelijk door het par
ticuliere initiatief zal worden-over
genomen.
UNHRA hoeft het aftreden ge-
ètseht vah baar chef, generaal sir
Frederick Morgan, in verband met
door hem afgelegde verklaringen o.a.
over bet Jodenvraagstuk In Europa.
De Orestes" Is uit Dublin ver
trokken met een lading van 63" run
deren en 24 poütiepaarden.
Rumoer op lyceum
Vrijdagavond" werd de omgeving
van het Schouwtjesplein te Haar
lem plotseling door een fellé licht
flits, die door een dreunenden slag
gevolgd werd. opgeschrikt. Glasge
rinkel klonk allerwege. Al spoedig
bleek, dat het Chr. Lyceum het
centrum van de ontploffingwas,
waarvan alle ruiten van den rech
tervleugel gesprongen waren. Bij "n
nader onderzoek constateerde men.
dat de sponning van het laatste
raam van het voormalige schei-
kunde-practicum vernield was.
Ook de plafonds van de verschil
lende aan de Emmakade gelegen
lokalen, warenernstig beschadigd.
Op den muur naast de plaats
van de explosie vond men de met
krijt geschreven woorden: „Dr.'B.
v. d. Eist terug, het bestuur moet
weg. .Recht".
Later ontdekte men deze inscrip
tie ook in de portiek.
De onbeholpenheid van het krijt-
schrift op den muur, waarin de
voorletter van dr. Van der Eist
abusievelijk als B stond aangeduid,
zou er op kunnen wijzen, dat de
daders geen insiders waren.
Zaterdagmiddag is een ledenver-'
gade ring gehouden van. het Chris
telijk Lyceum vanwege het geschil
tusschen rector en bestuur dezer
inrichting, tengevolge waarvan
eerstgenoemde per 1 December j.L
ontslag had genomen.
De voorzitter deelde mede, dat
het bestuur zijn mandaat neerleg
de en zich niet herkiesbaar stelde.
Niet, omdat het zich op eenigerleL
wyze aansprakelijk zou achten
voor wat tot het huidige conflict
heeft geleid, maar omdat het wil
meewerken aan het verkrygen van
een goede oplossing.
Nadat een nieuw bestuur was
geko::en, werd tenslotte met alge
meene stemmen aan het nieuwe
bestuur verzocht een commissie te
benoemen tot het instellen van een
onderzoek in deze heele zaak.
Opbouw van de haven
Het havenbedrijf van de ge
meente heeft van Rijkswater
staat de toezegging ontvangen,
dat het medio Januari beschik
ken kan over den zwaren bok,
die op verschillende, plaatsen
in ori£ land dienst heeft gedaan
bij het ruimen van bruggen en
op het oogenblik bij Zaltbom-
mel nog wordt gebruikt. Met de
komst van den zwaren bok is
er nu uitzicht, dat binnen eeni-
ge weken met bekwamen spoed
aan den slag kan worden ge
gaan om den chaos, die geluk
kig niet het grootste deel' van
het -Rotterdamsche Jhavenconi-
plêx omvat, te~'dc«n vêrdwïjhen.:
'Hiermede:wordt tharus' een
voorname stap gezet, om Rot
terdam ook ten aanzien van
het massagoed, waarin het al
leen nog iets ten achter is, zijn
vooroorlogsche capaciteit, terug
te geven. Als graanhaven is
Rotterdam inmiddels al boven
de. vooroorlogsche capaciteit
uitgegroeid, door een niet on
belangrijke uitbreiding, van de
betreffende outillage.
Geroofd textiel uit
Rotterdam
Een party van 5000 baby-
uitzetten, 57 paar babyschoe
nen, 300 paar bonthandschoe
nen, "150 paar gewone hand-
'•hoenen, 500 tuben/tand
pasta en 400 houten kammen,
afkomstig uit Rotterdam en
Amsterdam, is in Duitschland
gevonden by Hannover.
De goederen waren nog
voorzien van de prijskaartjes,
zü zullen binnenkort aan Ne
derland teruggegeven wor
den.
VELE lezers vroegen ons, waarom
de „Nieuw-Amsterdam" en de
„Oranje" niet zijn opgestoomd
naar. onze Nederlandsche havens en
de repatrieerenden In Southampton
zijn geëmbarkeerd op Engelsche
schepen, terwijl deze schepen boven
dien naar Amsterdam zijn gevaren,
terwijl Rotterdam toch zeker in
staat zou zijn een groot deel van de
passagiers voor zijn rekening te
nemen.
Aanvankelijk hebbenwij geen
plausibele verklaring voor deze twee
vragen kunnen vinden. Thans is ons
echter duidelijk geworden, dat de
Engelschen in Southampton last
hebben gegeven, de repatrieerenden
op kleinere scheppen te laten over
gaan, omdat het risico voor de
groote schepen in een met mijnen
bezaaide Noordzee te groot zou zijn.
Blijkbaar r-eageeren de accoustische
en magnetische mijnen sneller op
groote scheepsrompen. Wij merken
hierbij op, dat de „Almanzora", ca.
15.000 bri. meet, hetgeen nauwelijks
5000 ton minder is dan de inhoud
van de „Oranje". Dit ontneemt veel
van de waarde van dit argument.
Anderzijds werd ons medegedeeld,
dat de geallieerde scheepvaart-pool
de beschikking wenscht te houden
over een aantal moderne groote
schepen voor troepentransport; van
daar dat men de nieuwe Nederland
sche mailschepen, die nog tot 2
Maart in geallieerd verband zullen
varen, niet aan de Noordzee wenscht
prijs te geven. In dit argument
wordt naar ons gevoel minder ge
dacht aan de veiligheid van de re
patrieerenden dan aan. die van de
schepen.
Waarom naar Amsterdam?
Bepaald bevreemdend vonden wij
het. dat beide Engelsche repatriee-
ringsschepen naar Amsterdam zijn
geleid en verder ook alle transporten
van de „Nieuw Amsterdam" en de
„Oranje" naar dezelfde haven zul
len verzorgen.
Naar ons ter oore is gekomen,
zouden tegenover de Engelsche
autoriteiten verhalen zyn verteld
over de ondeugdelijkheid van de
Rotterdamsche haven voor het
ontvangen van passagiers. Rotter
dam zou niet over voldoende kade
ruimte beschikken, zou geen be
hoorlijke loodsen hebben om repa
trieerenden te ontvangen; de lood
sen zouden ifiet in voldoende mate
door auto's kunnen worden be
reikt en het transport van de ha-
Aven naar de stad zou op groote
-bezwaren- stuiten.-v
"■"H^Tvériïalën^^
juist: De haven van Rotterdam is
beslist in staat, duizenden repatriee
renden te ontvangen en ook de stad
zelf biedt, dank zij den burgerzin
harer bewoners plaats voor vele dui
zenden gasten. Hoe zeer men buiten
Rotterdam onkundig is omtrent de'
waren situatie hier ter plaatse, wordt
bewezen door.een ambtenaar van
den Repatrieeringsdienst, die een
onderzoek hier ter stede instelde en
niet eens op de hoogte bleek te zijn
van het feit, dat de Holland-Ame
rika Lijn passagiers in een verwarm
de loods kan ontvangen, dat er op
de Wilhelminakade een flink emi
grante nhotel staat, dat eenige hon
derden repatrieerenden kan ontvan
gen en verzorgen en dat er een tun
nel onder de Maas is. die een snelle
verbinding tusschen de beide Maas
oevers waarborgt
Wij, Rotterdammers, misgunnen
den Amsterdammers niet de primeur
van de repatrieering, ook ai vragen
wl) ons af, of de haven vaRotter- J
dam niet zeer gunstig gelegen is voor
de ontvangst van onze Indische Ne
derlanders. De „Almanzora" moest
met het oog op het mijnengevaar
van Hoek van Holland naar IJmui-
den langs de kust kruipen, ter
wijl het schip eerst 's avonds laat in
de haven van Amsterdam, kon mee-
ren, waardoor haast alle passagiers
aan boord moesten overnachten, een
kwelling voor hen. die him. familie
leden snel wilden terugzien. Met min
der risico zou het schip in Rotter
dam nog denzelfden dag. 's mor
gens vroeg, hebben kunnen aanleg
gen, waarna alle passagiers op hun
gemak naar hun bestemming zou
den zijn gebracht.
Kwaadaardiger achten wij het
feit, dat blijkbaar in het buitenland
verkeerde voorstellingen zijn gewekt
met betrekking tot den toestand,
waarin d? haven van Rotterdam
zich bevindt. Zulk een verkeerd*
propaganda k^n niet alleen; een
schadepost voor Rotterdam,maar
voor het geheeie land beteekenen, s
Vlak na den oorlog zijn wij .wat -g
te zuinig geweest met het ontzehu-f.j
wen van de verhalen, die in het
buitenland betreffende de vernieling
van onze havens de ronde deden,
nu is het zaak om aan te toonen,
dat wij in staat 2ijn alle verkeer op
te vangen. Wanneer door onze zus-
terstad onze eigen Nederlandsche.
glazen worden ingegooid, getuigt dit
van een hooge mate van kortzlch-
tlgheid. :-.r
Naar Rotterdam.
In tusschen laat het zich aanzien.;-;
dat de Rotterdamsche protesten
tegen dezer, weinig gezonden gang
van ïakert resultaten zullen hebben.-
Naar wij vernemen, zal de reeeerim?
de repatrieeringsschepen „Sibajak"
en „Maasdam", d:e op de ..Nieuw
Amsterdam" en de „Oranje" zullen
volgen, hoogstwaarschijnlijk naar
Rotterdam doen dlrigeeren, waaruit
het buitenland ook de belangrijke
conclusie kan trekken, dat de haven
van Rotterdam wel degelijk in staat
is heel wat te verwerken. Hoe groot
het aantal repatrieerenden aan
boord van deze schepen zal zijn. Is ".'if
ons niet bekend, coch we1. Is het
2eker, dat onze Rotterdamsche aur-
gerij, die popelt van verlangen om
iets voor de uit Indië terugkee-
rende Nederlanders te mogen doen.
haar aandeel m de repatrieering
zat hebben.
:vÉ
:-Jï I
Thermometer in de
goede richting
Aan de gedwongen werkeloos
heid, tengevolge van een beursslui-
ting van bjjkans 15 maanden, is
hiermede een einde gekomen. Geen
wonder, dat de stemming der com-
missionnairs, gelijk op met de
beurs thermometer, boven het nul
punt is gerezen.
De transacties ter beurze blijven
vooralsnog beperkt tot binnenland-
sche obligaties en pandbrieven,
die slechts via geblokkeerde reke
ningen kunnen worden verhan;
deld. Transacties kunnen slechts
worden uitgevoerd, nadat aan. den
veikooper vergunning is verleend.
Het aanvragen der' vergunning ge
schiedt door den commissionnair.
Het Beursbestuur gevoelde zich
ecnigermate als het bestuur eener
Üscliib, waaraan steeds opnieuw
wordt gevraagd, of de baan niet
kan worden geopend. Dient ech
ter in liet laatste geval de ther
mometer onder nul tc staan, voor
beursopenïng is een styging
boven nul noodzakelijk. Immers,
alles was bevroren, zoodat de
stukken niet meer van eigenaar
konden verwisselen. Thans echter
gaat de. beorsthermometer in de. uwi ir r_
gcwenschte richting, zoodat hetBonafide verkoopers zullen hier-
Zij werden in Haarlem
uitgerookt
Het vierde optreden van de Ram
blers sedert het afloopen van dea
schorsingstermijn van dit ensem
ble; dar. Zondagavond in. het ge
meentelijk concertgebouw te Haar
lem plaats had, is niet zonder ru
moer verloopen.
Toen het ensemble op het taoneel \j
verscheen, werd het begroet met
een zeer luid „Sieg-Heil"-gerocp
en bijna vlak daarop werden drie
rookkaarscn naar het tooneel ge
worpen, die een enorinen rook
kolom veroorzaakten, waardoor^?
men nog juist van* de zaal? tilt
kon waarnemen, dat de musici
met hun instrumenten ijlings op
de vlucht sloegen.
Ook in de zaal zelf kon men
tengevolge van den rook binnen
eenige uogenblikken vrijwel niets
meer zien. Een aantal aanwezigen
hief het „Wilhelmus" aan en liet
dit volgen door „Sleg HeU"-geroep. x
Tegen half negen gaf de politie die
niet een sterke macht aanwezig
was, opdracht de zaai te ontrui-
men. Toen hierop uit het publiek
geèischt -werd, dat de entreegelden
zouden worden terugbetaald, ver- -
zocht een inspecteur van politie
de ontruiming ordelijk te doen ver-
loopen en de kwestie van de en-
treegelden. met de directie te be
spreken. Hierna verlieten de aan- C
wezigen de zaal en buiten deelde
een officier van de gezagstroepen,
waarvan eveneens een aantal men-
schen aanwezig was, mede, dat de
directie bereid was de entreegel
den terug te betalen. Kjj verzocht
echter deze te schenken aan de
„Stichting 1040—*45", waartoe on-
der luiden bijval werd besloten.
Een tijdlang hebben de Ram
blers, die aan de politie vóór de
ontruiming van de zaal te kennen
hadden gegeven de2en avond niet
meer te zuilen spelen, het gebouw
niet dun-en verlaten, daar zich bij
alle uitgangen personen hadden
opgesteld, u;e zeer waarschijnlijk
du leden van het ensemble niet V
ongemoeid zouden hebben - laten
vertrekken. Toen dC2C personen
waren verdwenen; is het ensemble
om ruim 10 uur vertrokken.
ontdooiïngs-proccs een aanvang
heeft kunnen nemen.
mede geen moeilijkheden onder-
Vinden. Voorts kan men ten laste
eener geblokkeerde rekening in
schrijven op 3*/* grootboek-obliga
ties, waarmede de aanslagen in dc
komende heffingen kunnen worden
betaald, terwijl eveneens op geblok
keerde rekening voor een
van 300 spaarcertificateri
kunnen worden gekocht, waarmede
de aanslagen in de heffingen, als
mede de successiebelasting, kunnen
worden voldaan, terwijl deze stuk
ken bovendien onmiddellijk ver
handelbaar zijn. Met vry geld zal
men slechts de genoemde 2»/s*.'*
spaarcertlficaten kunnen koopen;
de beleggingstnogeiJjkheden van
het vrije geld zijn dus vooralsnog
uitermate beperkt.
federatie van Kunstenaars
opgericht
Xn het Stedelijk Museum te Araster- 1
dam is de oprichtingsvergadering van
de Nederlandsche Federatie van. Be-
roepsvet'eenigingen van Kunstenaars-
gehouden., ;i
De voorzitter, dr. C. H. van der
Leeuw uit Rotterdam, legde er In zijn?
openingswoord den nadruk op, dat met
deze vereeniging niet een starre or-v-,
ganlsatie beoogd wordt, doch liet,
scheppen van een eenheid, waarbij de,
kunstenaars voldoende vrijheid van
handelen zullen behouden. Dit Jaar
zal nog weL noodig zijn om de vast-
gestelde plannen verder uit te -wèr-'
ken,
Dc minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, prof. dr. G. van
der Leeuw, gaf als zijn meenJng te
kennen, dat de kunstenaar wel bohè-;'
mien kan zijn, maai; dat hij zich niet'-
buiten de samenleving moet plaatsen.
Van belang is, dat getracht wordt, tot
een kunstenaarsgemeenschapte ;ko-
men. .Wel 2|jn er nog tal van, mbéi--
hjkheden: In de eerste plaats - de
kwestie van öe zuivering. Spr. zou
'het betreuren, indien deze Federatie; --
een oVganlsatie van een gedeelte, van, -
■de kunstenaars zou blijken te zijn en;;';,,
als de scheidslijn zou loopen tusschen;.;;
zuiverheid en onzuiverheid. Een groot
dcet va» de kunstenaars heeft In. de;;;
Jaren van-verzet groote offers ge,
bracht; anderen zijn. er. die vérkeerd;:?
gedaan hebben en den gang - van', za-?-g
ken niét overzagen of wilden Qver-;;;
zien. Laat ,mën onder;dtt aUes ëert;'^
streep zetten.-Natuurlijk kunnen be?
ginselen niet verdoezeld worden. i'EeirS^
meen.; ng kan ronduit gezegd worden.^
Kunst, aldus ging. Minister-Van:.der^:;
Leeuw voort.1 zalpopulair in.den,
goeden zin moeten 2fjn. Zij dient een?
sociale en nationale functie te he'"
ben. De kunst zal. al beschikken
niet over onbeperkte credieten'.'.op d
TERUG UIT.- ENGEL AN Dj liet l het -v stoomsahipbg^ecklenbürg^rgepn
ZóndngmorgênjdgOjjjNëderldndsoho'jrk-inderen'juitjjEag^tó^jjieruggetyer^n
Dat de beurs zoo spoedig moge
lijk uitgebreide schaal gaat
functionneeren, is orvgetwijfeld een
algemeen belang. Niet alleen ten J «Sun van de regeering;kunoehvr)
aanzien van het binnenland, doch ncr.. - -
ln niet mindere mate met betrek- - Jhr„ W.H. B.^Sandf—
klnc tot het buitenland. Het kan J ht phau van
oS^gi5^ncnf^?etbmten-
land crediet op te nemen„. slechts j
ten goede kom en, wanneer, het bui- JVoor 'muziek .ën^irchi u
tenland zich via de beurs omtrent is- tot
ons landkan oriënteereniMogel-jïProf
men ërispóedi^m^siagé^rden; han^; f
del;\üJtteSbrelden'^tj biimenland^j?^1^"^,!
MHR