Indonesië zal een gemeenebest
zijn met eigen organen
1
Stichtingscongres der
Partij van den Arbeid
•/kro actie en adm, iendrac hts weg
VRIJ, ONVERVEERD
Nederland stelt voor:
Ministers uit alle rijksdeelen zouden een
rijkskabinet vormen
■ionó' i *rA"sys
De ontmoeting
Logemann vol verwachting
Enthousiaste openingsrede van
Prof. Banning
En Sjahrir?
Hoop
op oreedzamen\
uitweg -
Geboren uit
overleg
Nog geen voorzitter
ROTTERDAM, TELEFOON 25430 if.UJNEK)
ABOMKBMSNTSPHtJS PER WEEK 31 CENT.
PER KWARTAAL 11.- LOSSE NUMMERS j B.DB
POSTGIRO NO. ÏWM4
Bauitw; AUSTERE. BANK TE ROTTERDAM
HET
ADVERTENTIES EN rNLlCHTINGENOIENST;:
SCHIEDAMSCHESINGEL NO. 12, ROTTERDAM
TEU5FOÖN Nóa.' m». 24135 24155 24339
ADVR. 7VNTÏES UITSLUITEND TELlSt-*4156
DflJCBfTINGENDlENST UITSL. TELEF.24156'.:
ZESDE JAARGANG No, 35
Onafhankelijk Dagbladvoor. Rotterdam en Omstreken
MAANDAG 11 FEBRUARI 1946g
Pe voorstellen der N'ederlandsche regeering aan de Indonesiche vertegenwoordigers komen op de
volgende hoofdregels neer: i
x. Lr tal zijn een gemeenebest'Indonesië, deelgenoot in het Koninkrijk, samengesteld uit landen met
uiteenloop en de graden van zelfregering.
b. Er zal ingesteld worden een Indonesisch burgerschap voor allen, die in Indonesië geboren zijn. Ne-
derlandsche en Indonesische burgers zullen bevoegd zjjn tot het uitoefenen van alle burgerschapsrech
ten in alle dcelen van het Koninkrijk
e. De inwendige aangelegenheden van het gemeenebest Indonesië zullen door de eigen organen van
dat gemeenebest zelfstandig worden geregeld, waarbij voor het gemeenebest als geheel wordt gedacht
aan een op democratische wijze samengestelde Volksvertegenwoordiging, derhalve met een substantleele
Indonesische meerderheid, een ministerie, samengesteld in politieke harmonie met de volksvertegenwoor
diging, en een vertegenwoordiger van de Kroon als hoofd van de regeering.
d. Ten einde in staat te zijn om de plichten na te komen die art. 73 van het Handvest der Verecnig-
de Volken op het Koninkrijk legt, zal de vertegenwoordiger van de Kroon onder verantwoordelijkheid
van de regeering van het Koninkrijk met enkele bijzondere bevoegdheden bekleed zijn ter waarbor
ging van fundamentcele rechten, van goed bestuur en gezonde financiën. Oft oefent deze bijzonder be
voegdheden alleen uit, indien deze rechten en belangen worden aangetast.
e. Dc constitutie, waarin de vorenbedoelde structuur zal zijn vervat, xal waarborgen bevatten ten
aanzien van fundamenteele rechten als godsdienstvrijheid, rechtsgelijkheid, ongeacht geloof en ras,
bescherming van persoon .en goed, onafhankelijkheid der rechtspraak, bescherming van de rechten van
minderheden, vrijheid van onderwijs, vrijheid van meening cn meenlngsuiting.
- fDc centrale organen, die functies uitoefenen voor het geheele koninkrijk, zullen worden samenge
steld uit:
- vertegenwoordigers van de rijksdeelen. Gedacht is aan een rijks kabinet, samengesteld uit ministers
uit alle rijksdeelen en aan rijkswetgeving, dte dc instemming behoeft van de volksvertegenwoordigin
gen do- onderscheiden rijksdeelen.
r. Na de inwerkingtreding van de bovengenoemde constitutie zal de Nederlandsche regeering de spoe
dige toelating bevorderen van het gemeenebest Indonesig al» Ud van dc U.N.O.
Tijdelijke structuur
De Nederlandsche regecrlng gaat
bij haar beleid ten aanzien van
Indonesië uit van de overtuiging,
uitgedrukt in de rede van de Ko
ningin van 6 December 1942 met
de woorden: „Ik weet, dift geen
politieke eenheid en verbondenheid
op den duur kunnen blijven
staan, die niet door de vrijwillige
aanvaarding en trouw van de over-
groote meerderheid der burgerij
worden gedragen."
Zij plaatst zich, daarop voortbou
wend, op het standpunt, dat de be
volking van Indonesië na een be
grensde"periode" van voorbereiding
in vrijheid over haar staatkundig
lot zal moeten kunnen beslissen.
Mitsdien acht zij het haar plicht,
uit hoofde van de op haar rusten
de en door haar diep gevoelde ver
antwoordelijkheid, alles In het
werk .te atollen om zoo spoedig mo
gelijk de voorwaarden in het leven
te roepen of tot vervulling te bren
gen, die zulk een vrije beslissing
ir-Ogeiyk zullen maken en haar-in
ternationale erkenning zullen ver
zekeren. daarmede tevens 'uitvoe
ring Revende aan het bepaalde in
artikel 73 van het Charter der Uni_
ted Nations.
Zij Is daarbij, zonder iéts aan
het in den aanvang genoemde be
ginsel te kort te doen, harerzijds
eveneens overtuigd, dat ook daar
na het heil van het land en van
de onderschelden volken van Indo
nesië. Suriname en Curasao te za-
kunnen blijven vinden in de vrij
willige bestendiging naar de woor
den van de Koningin: „Een rijks
verband. waarin Nederland, Indo
nesië, Suriname en Curacao te za
nten deel zullen hebben, terwijl zfj
ieder op zichzelf de eigen inwen
dige aangelegenheden ln zelfstan
digheid en steunend op eigen
kracht, doch met den wil van el
kander t>y te staan, zullen behar
tigen.
Op den grond van het voren
staande stelt de Nederlandsche re
geering zich voor om in overleg
met veelzijdig gekozen gezagheb
bende vertegenwoordigers van In
donesië. een structuur te ontwer
pen voor het Koninkrijk en voor
Indonesië, gebasseerd op een deel-
genootschappeiyken democratische»
grondslag. Deze structuur zal gel
den voor een begrensden tijdsduur,
binnen welke het mogelijk wordt
geacht., dat de voorwaarden voor dc
hierboven bedoelde vrije beslissing
zullen zyn vervuld
Aan het einde van dien tijdsduur
zuilen de deeigcnootcn zelfstandig
beslissen omtrent de voortzetting
hunner betrekkingen op den grond-
V,?,n Sen, a,sd»n volledig cn
vrijwillig deelgenootschap.
Verschil van meening 0ver de
vraag, of die tijdsduur alsnog be
hoort te worden verlengd voordat
een vrije beslissing mogelijk Li, zal
worden onderworpen aan een ver-
Ni sda-.d in. het spel?
Vr^dagochter.ü omstreeks half 10
werd jn een sloot op de grens var.
I,oo<?duinmj .en Monster het lijk van
IV. van «len - Ros, een 27-jarige tuin-
der uit Naaldwijk, gevonden. Ann-
gerica het lyk eer. messteek in het
vo^rhóuM vertoonde, terwijlde
w-h'-de' «nn de achterzijde rcrbrïj-
*eld wn*, wordt, rer.-noed dat Van
d«"i Ros, die Donderdagmiddag voor
zaken naar Den Haag z<A» gaan.
vcnvoord is.
Asn laoen le Maastricht
am «»t. met
-cn' nn 5r;lK:iP™'t"1 iuicpJc-
.cn net liuiylccinHton ofsoortccUi-'
•2? fc-JOtt*}*, r-plcccd op 5 J.
SB f d™ Po"! cu
.Jr Pw. (trwfiorM dó
viV" J "tunlfabrick „De
M,u«D~oht.
ffi»* - een
Z^Vin0Cn k'earrcflteftrd waren
wrTen r^rnS ^'öWatie. Belden
wr.rrtn rcedfl geruimer tjid weer op
ni.?t* voor"0 n'ï'k letsel kwam
hwr Polis kwam het pro
jectiel m de ha) terecht, waar nie
mand verloofde. B<j den heer Van
upjun werd een projectiel in de
voorkamer ge worpenwaar - een aan
tal kostbare antiquiteiten werd ver
meld.
Dr. E. J: VAN XOOK.
zoeningsprocedure of. *90 noodig,
aan arbitrage..
Ten aanzien van de ln de vorige
alinea genoemde structuur zal het
overleg worden gevoerd aan de
hand van ec-n aantal hoofdregels,
dit wij elders publiceeren.
Kabinet achter
Sjahrir
Voor den aanvang der besprekin
gen heeft Sjahrir met zijn geheele
kabinet, uitgezonderd dr. Sarifoed-
din, overleg gepleegd.
Sjahrir heeft als adviseur geko-
Amer. K.L.M. piloten
nemen ontslag
Zij zijn teleurgesteld in
hun verwachtingen
VAN' dc Amerikaansche piloten, «lie
rte K.L.M. onlangs uit de Ver-
cenlRde Staten beeft laten overkomen,
Is het grootste gedeelte alweer ver-
troKken, ontevreden als zij waren over
de omstandigheden, waaronder zil I0
een laud als bet onze moesten leven,
gebelgd ook door nieeningsverschlllen
mot de K.L„M„ welke onmiddellijk na
hun aankomst zl)n gerezen.
Verschlllcr.de oorzaken lissen hier
aan ten grondslag. Door een onduide
lijke telegramwisseling beeft de
K.L.M. zich 43 ln plaats van de g«-
wenschte 24 vliegers laten zenden; een
vage blijkbaar niet verantwoorde uit
lating van één der vertegenwoordigers
in de verecnlgde Staten heelt boven
dien bij de piloten een verkeerden In
druk gewekt ten aanzien van bun
enorme salarissen.
De moeilijkheden werden nog ver
groot door de geringe waardeering.
welke de Amerikanen konden voelen
voor de omstandigheden, waaronder
rij hier te li.ode moesten leven.
Zoo Is het dan tot conflicten ge
komen. waarbij de Amerikanen geen
genoegen schijnen te hebben genorr.eti
met het geringe aantal vlieguren, dat
zl) volgens hun zeggen maakten, om
dat de K.L.M. te veel vliegers had
laten overkomen, terwijl de K.L.M.
niet van zins was nog meer dollars
aan salaris uit te betalen dan reeds
het geval was. ten gevolge waarvan
iedere verhouding tusschen het
komen van ven Amer'.kaanschen tw
den bestuurder en een Nederlor.dschen
gezagvoerder heelcmaal zoek zon zijn
geraakt. Toen dit conflict onoverbrug
baar bleek te zijn, hebben de eersten
hun koffers gepakt en. nadat hier
eenmaal een begin mee was gemaakt.
/'Jn de moesten gevolgd, slechts en
kelen. die blijkbaar begrip hebben
voor dc sftuatie in' Europa, rijn ge
bleven en er worden thans voorberei
dingen getroffen cm bun gezinnen te
laten overkomen.
Luchlpost Australië
Met ingang' van heden zal do
luchtpostroute «oor .Auetralië,
Nieuw Zeeland en dc eilandengroe
pen in het Zuid-Westen van den
Stillen Oceaan niet meer gaan via
Engeland en Amerika, doch rcebt-
f-tr.-H-ks vim Engeland naar Aus
tralië. DU heeft lol gevolg, dat liet
luchtpost tarief belangrijk wordt ver
laagd en wol voor Australië en fle
genoemde eilandengroepen tot 60
cent ner. 5 gram en voor Nïeuw-
Zocland tot 65 cent eveneens per .5
gram, aldusdebit P. T.T. méde
Glral, de minister-president ,van
het republlkelnsche Spaansche "kabi
net, die tc'Parü» la gearriveerd, heeft
den journalisten medegedeeld, dat
zijn kabinet van twaalf leden uitge
breid zou worden met vertegenwoor-
dtcers van links en rechts om te po
gen alle repubitkcinsche atroomingen,
de -communisten inclui?. daarin - to<
uitdrukking lc brenger..
Ken Hadji Ago es S ailm, den
61-jarigen woordvoerder van 'zyn
departement van Buitenlandsche
Zaken. Sallm zeide, sprekend
ala; privaat persoon, dat hij van
meening was, dat de samenwerking
tuBschen de Nederlanders en1 In-,
donesiërs op bet punt stond ver
wezenlijkt te worden.
Sjahrir heeft van Soekamo en
het. republikeinsche kabinet in
Djokjakarta volledige bevoegdheid
Gisteren om-drie uur beeft de
bijeenkomst tusschen dr. van
ldook, dr. Sjahrir en sir Archi
bald Clark Kerr in de Brltschë
ambassade plaats gehad.
Het eerste onderwerp van. dis
cussie vormde decoördinatie
van de voorlichtinggedurende
de voortgang dér besprekingen.
Men is ten aanzien van de vol
gende puntentotovereenstem
ming gekomen:
1. De officteele instanties
voor voorlichting van elke partij
moeten de offlcleele verklarin
gen van de andere party tn haar
geheel publiceeren.
2. -Er. zullen door geen der
I rtijen eenlgemoeilijkheden in
d-n weg gelegd worden aan dé
circulatie van .zuiver en recht-
streeksch nieuws en commen-
.taari,:- V^;; Vi
3. De drie; partijen zullen
hun best doèh■■iedere toespeling'
van provocatie en opruiende
publiciteit tegen te gaan.
Voorts is overeenstenxralng
bereikt voor eép plan tot het
coördineer en van de: publiciteit:^
ln een aanhangsel werden hier
omtrent algemeene richtiynen
'uitgestippeld.
Nadat dr. van Mook een in
leidende verklaring had voorge
lezen, overhandigde hij aan
Sjahrir de uiteenzetting van. de
politiekder. -Nederlandsche re
geering tea opzichte. van Indo-
nasië, welke'ook'ean de Statèn-
generaal- te Den Haag is voor-
gelegd;
Nadere besprekingen zullen
tpoediggehouden worden.
te-'.onderhandelen. Hy
had in Soerakarta afgevaardigden
von het z.g. volksfront ontvangen
Sjöhrir had in den trein aan cor
respondenten meegedeeld, dat deze
deputatie hem „feitelijk de ver
zekering van haar vertrouwen had
gegeven".
De regeering denkt zich een behartiging der gezamenlijke
belangen in een rijksstructuur, waarin Indonesiërs gelijk-
waardig naast Nederlanders en nariiurlijk.;vertegenwoor-
,v%iaigei«"j%n'Buriname' en Curasao-—' aan dë.oé^n^»féi'5nlïètï?s
plaats nemen, en waarin zij de nootlige Internationale erva
ring'zullen opdoen: aldus heeft de minister van Overzeesche
Gebiedsdeelen, prof. dr. J. H.- A.Logemann, hedenmiddag; in:,
zyh oin 1 uur gehouden radiorede.verklaard; Vooral Is zij be
reid alsvduidelijk; ën binnen afzienbaren tijd bereikbaar doel-
van Indonesia's staatkundige ontwikkeling datgene te stellen,
wat in het Atlantisch "Handvest en in het Handvest der Ver-
eenigde. Volkeren als het recht van ieder volk Is erkend: het
recht van zelfbeschikking. ';]'j
Maroklco_ is nog sieeds hetcentrum van een wereldberoemde tapijten-
industrie* In hun tent bespreken kooplieden de prezen van hun fraaie
handelswaar.
Het stichtingscongres van de Partij van den Arbeid, werd
Zaterdagmiddag in Amsterdam gehouden. Op het podium,
hadden plaats genomen prof. W. Banning, voorzitter, jhr. ir. M.
van der Goes van Naters, mini ster W. Dreës, prof. R. Kranen
burg, óudrinimster mr. P. jr. O ud, Koos Vorrink, mr, A. M;
Joekes,;mr. S. S. van Walstim,; KWoudenberg, L ;Thómassen, G.
Ruygers, dr. B. S:. A. Al, ir. S. A. Posthumus, J; C. Deering, H.
Posthuma. mr. N. Stufkens. Ja n Schildhuis eu mr, H. Willemse.
De Nederlandsche
Regeering heeft ge-
sproken
ZOO weten' wij dan nu, met /I
welke volmachten Van Mook. -
naar Batavia is teruggekeerd
en wat hU Sjahrir heeft aan te
den. 'in eenkor te maar voortrexr u;^f
felijke redevoering heeft Prof, Lo--m
gemann de grondslagen meegfi-
'deeld, die thans in Batavia ter^^i
conferentietafel iiggem Worde vóor:..-v.v..|'|
alles vastgesteld, dat de Neder- -5;^|
landsche Regeering een woord', .van;.;
grooteti lof verdient, voor de evea-
wiclitige formuleering, de ook met
Internationale factoren uitnemend. 4,Qóf|
rekening houdende en van begrip -.Kf
voor de situatie getuigende hewoor-:
dingen, waarin zij haar plannen
heeft weten te gieten. Juist wij
die herhaaldelijk met nrnne in,y-4L
de beginperiode van de onderhan- y
delingen bezwaar moesten ma
ken tegen wat wij „gebrek aan
fantasie" by den Minister voor yy|
Overzeesche Gebiedsdeélennoem- ./m,
den, juist wij stellen er prijs op.y^M
hem in het openbaar hulde
brengen voor de bijdrage, die hij
thans tot oplossing van het con-
filetlevert. - y 1
Want dit is inderdaad1 een. bil- ïyyl
dra^e. De Regeering heeft de
hoofdmoeilijkheid blijkbaar gezien
in het feit, dat de situatie op dit yirL
oogenblik geen decisieve regelingen "'|^l
toelaat of zelfs maar mogelijk
maakt, wijl aan Indonesische zij do y|'1
de organen ontbreken, die de be- y."
slissing zouden moeten treffen. Im-y
mers de Nationale Conventie moga- V^j
een ongetwijfeld representatief or-'
gaan zijn,., ook van. haar kan niet
worden gezegd, dat zij ,ide.yvolkm''::'^^|.
Gij allen weet, aldus minister:
Logemann, dat vandaag in Ba
tavia besprekingen worden ge
opend, die voor de toekomst van
Nederland en Indonesië beide
van beslissende beteekenis kun
nen. woraen; De poging, die daar
wordt ondernomen om een einde
te maken aan de vernietiging
van levens, en eigendommen,
welvaart en cultuurgoed, een
einde aan de negatie van al wat
tusschen onze volken aan eer
bied en genegenheid gegroeid
was, zal door het geheele Neder
landsche volk met spanning
worden gevolgd. Zij wordt ook.
ik ben daar zeker van, door dé
groote meerderheid van ons volk
goedgekeurd, ondanks al het
geen het in al zijn lagen
groepeeringen te verduwen heeft
over de wöze, waarop dit con
flict is ontstaan en over het
leed en het onrecht, dat de re
volutie heeft gestapeld op - het
lijden onzer landgenooten onder
de Japansche overweldiging.
Ons volk is in zijn meerder
heid, gelukkig, in staat gebleken
0111 zich boven de directe ge-
voelsreactie te verheffen cn
naar begrip te zoeken van de
diepere oorzaken van het con
flict, om critïsch terug te zien
op het verleden cn om zich af
te vragen hoe een eerlijke toe
komst gebouwd kan worden. Ik
ben er trotseh op, dat deze
geesteshouding niet in de laatste
plaats te vinden is l»U hen, die
zelf slachtoffer van het tragisch
gebeuren zijn geworden.
Evenals in de ontwikkeling
van'ons eigen Nederland en nog
Ln veel grooter mate heeft de
oorlog in de' ontwikkeling van
Indië een geestelijke breuk ge
bracht. Het Nederlandsche be
wind heeft vóór 1940 eerlijk ge
streefd naar een geleidelijke
ontplooiing van Indonesische
volkskracht. Wij hebben het
land goed bestuurd en goed toe
gerust, maar wij hebben de
spanningen onderschat, die
de menscbelijke ziel veroorzaakt
worden door de dooreenstrenge-
ling in één enkele samenleving
op ongelljken voet van twee vol
ken, dragende tweeërlei cultuur,
tweeërlei godsdienst, tweeërlei
economie, tweeërlei leveusrhyth-
me. Daarom heeft de plotselinge
nabijheid der vrijheid de Indo
nesiërs zelf overrompeld.Daar
om heeft de breuk ons verrast
en ontgoocheld. Maar ze heeft
ons ook gebracht;tot bezinning,
die noodig. is aan belde zijden.
-,: .Want de breuk ir. de "ontwik
keling heeft het feit niet wegge
vaagd. dat de-Indische samen
leving in'haar meest wezenlijke
stoffelijke ën geestelijke elemen
ten is ppgebouwd uit dat sa-
Prof. Banning hielA de oe-
groetingsrede.. 'y; Vy
„WIJ zijn hier gekomen, zeide
hij. om de democratische socia
listische idee richting en gestal
te te geven. De wil, in recht en
gerechtigheid ons volk te dienen,
geeft ons de stuwkracht, „die wij
nu zoo van noode hebben. Er
wordt van' nu af aan een nieuw
hoofdstuk in het boek der ge
schiedenis van het politieke le
ven van ons volk geschreven. De
krachten hiertoe komen uit het
.verleden en .dienen behouden to
bïh"vènT^Èr^ is Vhief «prake"vdtv
den onvermijdejljken groei. De
nieuwe partij is niet een in el
kaar getimmerd revolutiehuis of
éen. bedenksel van goedwillende
intellectueelen.Hetiseenver
zet tegen de ontrechting van de
maatschappij. Het socialisme is
geboren, uit het verzet."
Over., de. voorloopige - samen
stelling van de Partij zeide prof.
Banning:Aller eerst is er. het.
samengaander verschillende
partijen, hetgeen een verhelde
ring van ons politieke-leven" be-
teekent. Belangrijker welhaast
is de groep van politieke" dak-
Prof: dr. J. II. A. LOGEMAN#
menleven van Indonesiër en Ne
derlander. Het Nederlandsche
element Iaat zich niet verwijde
ren zonder noodlottige gevolgen
voor welvaart en cultuur. Daar
om mag Nederland zijn verant
woordelijkheid - niet prijsgeven
voor de tóekomst van' Indonesië
daarom snijdt Indonesië in eigen
vleesch als het den Nederlander
zou pogen uit te werpen uit zijn
maatschappij "en zijn staat.
Watnoodig is, is het vinden
van. den niéuwen vorm van sa
menwerking, waarin de Indone
siër ontlast zal zijn van den
psychischen druk-, waaronder de'
oude verhoudingen hem stelden
eri dien hij -als zijn onvrijheid
voelde- 'y.v:yy
De Ncderlaudsche regeering is
bereid tot een uiterste poging
om dien nieuwen vorm te vin-,
den. In harmonie met de door
haat als grondslag aanvaarde
Koninklijke rede van 1942, denkt
zij zich een mate van zelfregee-
ring voor Indonesië, waarin Ne
derland slechts steun verleent
en overigens een laatste verant
woordelijkheid draagt voor de
waarborging van internationale
maatstaven van goed bestuur.
De regeering honoreert daar
mede niet alleen de handteeke-
hihgen, die namens- Nederland
onder het Atlantische Handvest
en het Handvest der Vereenigde
Volken zijn gezet. Zij honoreert
er.ook mede de belofte," die uit
eindelijk in de sedert 1901: aan
vaarde politiek van zedelijke
verplichting; Jegens Indië lag
verscholen. Zij erkent dat de; tij
den gaaii rijpen. :eiV zfjmeent
dat; geën betere waarborg, te-Vin
den isi'vóor.deblijvende eenheid
van. ons Rijk dam, de vrijheid
vahvzU'h.; samensteUendej'déeieru:'
Nadat dp minister do reece-"
rl hgsnotahad yvoorgelezeny:bër-:'
sloot Mi 'zijn irede 'metdevoid;
gende woorden:
Ik. wéét, dat dé mannen, die
Voorloopig bestuur
Partij van den
Arbeid
Het voorloopige bestuur van
de Party van den Arbeid zal als
volgt worden samengesteld:
K. Vorrink, ra'iej. mr. A. E. Rlb-
bius PeJletier, jhr. mr. M. van
der Goes vanNaters, L. N. Palar,
ds. N. Stufkens, C. van Lienden,
J. van deJ Kiert, C. Woudenberg
voor dc vroegere S.D.A.P,; prof.
mr. R. Kranenburg, mr. P. J.
'Oud, mr. A. M. Joekes voor de
vroegere Vrïjz. Dem. Bond; G.
Ruygers enïj Willems voor de
Chxdstofoor-groepde heeren
Kleywegt en Haveman voor de
vroegere Clir. Dem, Unie, de
heeren Kleyweg en Iiaveman
vdor de vroegere dakloozen en
prof. ir. W. Schermerhorn.
In de vergadering van de po
litieke studiecommissie, die Za
terdagmorgen voor het begin
van het congres werd gehouden,
is. besloten dat het voorloopige
béstüur geen voorzitter zal heb
ben. Het bestuur zal uit zijn
midden een praesidium van vijf
leden kiezen/die om beurten de
voorzittershamer zullen hantee-
ren. In de eerste vergadering
van het, voorloopig,; bestuur zal
het praesidium worden samen
gesteld.
daarginds in Batavia sullen sa
menkomen,; beschikken over ver
antwoordelijkheidsbesef, werke
lijkheidszin en tegelijk idealis
me. Daarom durf ik hopen, dat
zij den vreedzamen. uitweg zui
len vinden die onze volken
leiden zal uit de tragische lm-,
passé, waarin zij zich bevinden.
loozen, die zich thans bij ons
aansluit. Dit waren veelalte-
leurgestelden. die thans weer
vertrouwen hebben gekregen. De
nieuwe partij zal ook op inter
nationaal gebied zijn krachten
moeten wijden aan onze idealen
door contact met de verwante
partijen in het buitenland".
„Arbeiders let op de daden,' dé
daden van ons en van de com
munisten" riep spreker uit: „Er
zullen moeilij kheden ontstaaft
omdat er „klimaatverschillen"
zijn !in: de nieuwe partij. Maar
er is genoeg dat ons bindt om
ons de verdraagzaamheid te ge
ven, noodig om tot resultaten te
komen". -
Met de verzekering dat er niet
gemarchandeerd y is; ven geen
dóch dat dev doorbraak: gekomen
is. uit. eerlijk en oprecht overleg,
besloot prof..Banningzijn
gloedvolle rede.
Zijn laatste woorden: „Hier
is de Partij van den. Arbeid"
werden luide toegejuicht..
Tn de vergadering van de po
litieke studiecommissie van de
Partij van den Arbeid, werd be
sloten, dat het voorloopig be-,
stuur van twintig leden geen
voorzitter zal hebben. Dit be
stuur zal uit zichzelf een prae
sidium van vijf leden-kiezen, die
om beurten de voorzittershamer
zullen hanteeren. Een beslissing
over de samenstelling van dit
praesidium zal genomen worden
in de eerste vergadering van het
voorloopig bestuur. Deze verga
dering kan nog wel eenige dagen
op zich laten wachten. Ook over
de vraag, waar; de zetel zal zijn
van het voorloopig bestuur, is
dan pas een beslissing te verr
wachten. Als waarschijn lijk aan
te wij zen steden werden Am
sterdam en 's Gravenhage ge
noemd.' yy
Vrijz, candidatenlijst vast-
y'y ;-.yy gesteld Yy
Tijdens een congres,, van. den
Vrijzinnig Democratischen Bond
te Amsterdam, is de volgende can-
dtdatenlijstvoor de verkiezingen
van de Tweede Kamer vastgesteld:
1. mr. A- M. Joekes, Den Haag,. 2.
Jan Schil thuis. Den Haag, 3. mej.
mr. N. S. C. Tendeloo, Amsterdam,
4. Ir. A. Vondeling/ Leeuwarden, 5.
J. C. Deering,. voorbrug, 6. ir. S.
A. Posthumus, Delft, 7. ir. 2. Th.
Fetter, Eindhoven, 8. dr. H. A.
Zwijnenberg, Enschede, 9. mej. mr.
J. Zeelenberg, Rotterdam, 10. J. J.
Feringa, Alkinaar, 11. J. A ter
Haar Jzn., de Wfjk (Dr.), 12. mr.
K. B13Isma, Franeker, 13. mr. G.
L. Warburg. Grontngeru 14 mr. A
J.' v. d. Weel, Middelburg, 15. J.
Harmsen, Amsterdam.
In zijn. vergadering, van vandaag
zou het congres beslissen over
eventueel e aansluiting, bij de Par
ty van den Arbeid.
üe Haarlemsche. Scheepsbouw
Mij. heeft van Zwitsersche zijde op
dracht gekregen voor den bouw van
twee motorsieepbooteo van 700 p.ls.
elk, die voor de vaart op den Bo ven-
Rijn zullenworden 'gebruikt. Voor
Portugeersche rekening bouwt deze.
werf op het oogenblik een groote
veerboot die In de monding van de
Taag zal dienst doen.
van Indonesië" vertegenwoordigt -;
Eenerzij ds niet, omdat duidelijkis
dat zich vooral den laats ten .tyd';
onder'Sjahrir groepen "hebben.ge-y
constitutioneerd, die v^eriy-otf
minder ver willen dan. hlj venydet
zijnen: anderzfj ds omdat- Java: wel
liéfc. hóofdeDand van. maar,niet get*
heel Indonesië is. Wat Nederland
betreft: dat bezit de voor beslis-
duidelijk, dat de huidige "volksver-v^jgij
tegenwoordiging allerminst' repre- Utyrl
sentatief genoeg is 'om..;dver:deyle-Y?^|
vensbelangen van .het Koninkrijk
te mogen, beislissen. Yy f
Eerst na verkiezingen zal: eea.:Y
parlement voorhanden zijn,; dat "te
dien aanzien recht van- sprekéaY
heeft. Zoo 'ontbreken. -thans, yaaafstfl
beide zijden de noodzakelijke or-y--yy
ganen, en" hier lag voor de - Regee^NM,
ring blijkbaar een der- hoofdmoei-;.:,
lijkheden. Wij waardeeren groote-'
Iijks de wyze, waaropdié moei-
lijkheid "oploste. Dat doet zij door^lM
een regeling in twee' stadia. Eérst^pm-
een uitermate vrijzinnige .tijdeïyte-ff|l
regeling, waarvoor de minister in^.'yY
zijn rede de grondslagen heeft
gesomd, daarna de waarlijk -vrye^s.M
beslissing- over- samenwerking, .- g^:;.rYy|
nomen door de inmiddels -gecon- YVf I
stitueerde, th ans ontbrekende or- -ï
ganen aan beide zyden.
Voor Sjahrir moet;. hfe;Ydunkfe*#^(
ons. onmiddellijk de vraag ryzeiLyr
op weiken tijdsduur de eerste phaYTA
se, de „over»angsphase", is begroot Y
Daarover liet de minister zich. niety
Uit. Slechts deelde hij mede; dat-S
mocht over noodzakelijkheid van
verlenging der. tusschenphase - ver^yfNI
schil van. meening rijzen, deze aan ï-as-B
verzoening of arbitrage zou wor-/fv
den onderworpen. Wij nemen aan
dat Van Mook meer details op zakY 4:k 1
heeft. Het is uiteraard voor Sjah-'.yV
rir noodig te weten na -, hoeveel';!^
tyd de eindphase intreedtj .zoóalsyf-
het voor hem noodig is te ;weten;^
welke samenstelling de 'regeering^
zich heeft gedacht voor:.een even-y?^,
tueele commissie van verzoening -y
of arbitrage. Intusschen ligt het-Yé1:
buiten onze bedoeling in detailbe- ïy.j
spreking van het regeeringspian te
treden. Dat ware ook weinig oppor- 7%
tuum. Op dit oogenblik over-yY'
heerscht geheel ee, al de vraag.*.
hoe Sjahrir op het hem voorgeleg- yN
de plan-zal kunnen reageeren. 'iri
De minster eindigde met het' uit»,
spreken van de hoop; dat de imY-:^
passé, waarin wij ons bévmdeh;y>Y:
weldra voorbij zou 2ijn, omdat bei-'Y-Y
de partijen behalve werkelijkheids-
zin ook idealisme kennen. Bij die/
hoop sluiten wij ons van harte." :i
aan. Van Nederlandsche zyde Is
een uitermate reëele stap tot ge-
raken uit die impasse gedaan. HetïYS
woord tn aan sjahrir.' v ;-'g
Telegrammen naar
Amerika
Sinds 'eenlge weken was het >niefcv^
mogelijk, telegrammen te verzend en.:.
naar het binnenland der Veteenigdéilj^®'
Staten wegensdo staking van toIe-}:|
grafisten aldaar. Nu de staking ia i.
opgeheven, deelt, de Couiroereial CaY-Y''
1 ile Cy te Rotterda mede, ;dat Yhet-'S c
telegraaf verkeer' naar - aBeybcstcaiYY
mingen in de/U.. S.A./weder kaii%'
plaats hcbbca via Laar lyncn.
r.;. Op v deself dó plaats, -swaar^inzfiep tember-1944 ;zoo verbitterd werd gevochten: om deygropte^verkeérsbfütr^-
oaer de Rjjft ty Arnhem is dezer dagen in aanwezigheid van tal van geallieerde en Nederlandsche ri«fori-
'tiitiénteen- nieuwe^.semi-perinanente:Üm&gëópênd.f llesènfeiiwèYörifp,' - d;ic door samehuarl-fn]?'-van'órméY^
èn 11 ykjtwaterstaai ïmet de' geallieerden tot standliwarnjverpangt :de'4 Kee mide Baily-ripadbró^dé-nv'ëa"v
minetei^ 'vlif jaar dienst tnöct'n doen; Niét langer-gehinderdy doortal rqkg
nii /onbelemmerd roort^ani7 vinden. Linies burgemeester Matsér. van Arn hem kniptYJtei'-TieS <do<frrriériaHV"
Enpehche ":brit!ade-peveraol- fln,r 7 .toekijkt:'tBechts: na'de op" vin a oaken d*- genietroep? t, *J
marech over de ims. i mM 'ï-
®S
