Rotterdam gaat herrijzen
v_
Groote veranderingen
DE SCHIEDAMMER
Basisplan komt op 22 en 23 Mei in den
gemeenteraad
Tenor gekidnapt
„Nieuw Amsterdam" terug
in het moederland
■EED. EN ADM. LANDE HAVEN 141 SCHIEDAM
TELEFOON 65300
ABONNEMENTSPRIJS PER WEEK 31 CENT
PEK KWARTAAL f4.— LOSSE NUMMERS f 0.08
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST:
SCH1ÉDAMSCHESINGEL 42 ROTTERDAM
TELEFOON NRS. 25430 EN G9300
POSTGIRO No. 390644 -
Bankier: amsterd. bank TE ROTTERDAM
ZESDE JAARGANG No. 85
j
WOENSDAG 10 APRIL 1946
Grootsch werk voor
uitvoering gereed
Rotterdam, Woensdag.
X ;vDe dag van heden is voor Rot*
terdam van geweldige, bëteekenis.
Vandaag wordt namelijk het basis-;
plan voor den herbouw van de
stad bekend gemaakt* Vandaag
verschijnt de kaart, waarop vrijwel
tot in détails kan worden nage
gaan hoe Rotterdam er over 50'
jaar zal uitzien.
"otterdam zal'" rijn hart terug-
krijgen, doch dc bouwkundigen dié
hierop zes Jaren hebbengewerkt,
hebben het hier nietbij gelaten,
maar over de hcelc linie verande
ringen aaagebra^ Reed» pp 22
en 23 Mei zat dê Rotterdamsche
gemeenteraad.' bijeenkomen, ten-,
einde- het plande behandelen; Er
zal nog.heel wat moeten gebèüren,
- voorda tide lherbouwcén aanvang
gaat nemen,doch wethouder
Kraayvanger verklaarde met na
druk, dat bet in de bedoeling ligt
den opbouw1 in snel tempo aan te
vatten. De herrijzenis van Rotter
dam is niet, alleen' Voor Rotterdam
zelf van belang, doch voor heel
Nederland, omdat ook het buiten
land moet zien hoe. ons land zich
op'richl, aa de slagen van den
oorlog.- r 'X/XX:X.X.-: X-V 'V-'X.Xv
Het basisplan van. Rotterdam is
het cerste stadsplan, dat,in Neder
land openhaar, aan de orde wordt
Aan het uitvoerige voorstel van
den gemeenteraad kunnen we
slechts enkele opmerkingen ont-
lecnen. Zooals bekend werd bij
het bombardement van 14 Mei
1940 de binnenstad over cén op
pervlakte van 258 H.A. verwoest.
Er gingen ongeveer 11.000 panden
verloren, bevattende. 24.978 wo
ningen, 13 bankgebouw^, .12 bio
scopen, twee schouwburgen, 19
consulaten/ 4 dagbladbedrijven, 31
fabriek en, 1319' w'crkpl aatsen,: 22
feestgebouwen, 21 gemeentelijke,
- gebouwen, 24 kérken,527~cal é's én--'1
logementen,.;26.J.hotels,. 231(J._ win—
kets. 62 schoolgebouwen, 13 zie-
keninricMingen, 1437 kantoren en
4- stationsgebouwen. De eigenlijke
binnenstad was prectisch verwoest'
en van normaal herstel kon geen
sprake meer zijn. Teneinde de
Duitsche in vloedente weren,'is
reeds zeer spoedig een plan van
herbouw ontworpen, waaraan Wit-
tcveens naam verbonden is.
KostbaarVrfetk.
In zes jaar tijde is, door samen
werking van verscheidene "archi-
tcctéh. een; nieuw basisplantot
stand gekomen, waarbij ook on
derscheidene particulieren mede
werkten. Helaas kon hieromtrent
in de jaren der bezetting geen
openbaarheid worden gegeven.
Wel is de puinopruiming achter
den rug? hiervoor was in Decem
ber j.l, een bedrag, van 46l/s mil-
lioen gulden; uitgegeven. Men be
denke wel, dat 5 mitlioen m3
puin geruimd moést worden, dal
1700 km. heipalen" uitgetrokken'
moestén worden en - 50,000 tón
ijzer ópgérüimdr'lcfwijr bovendien
een vrij groot aantal noodgebou?
wen, semi-permanente gebouwen-
en normale huizen, werd gebouwd,
bouwd.
Het nieuwe-. stadsplan, bevat tal
rijke .verrassende veranderingen.
Bij de Leuvehayen zal dc rivier
'haar de stad worden getrokken.
Over de-Maas wordt een nieuwe
brug gelegd, waardoor het" verkeer
regelrecht', doör* de stad kan wor
den gevoerd. Het indrukwekkend
ste verkeersknooppunt wordt we!
gemaakt bij het Beursplein, waar
dc Hooge ligging van de Maasbrug
noopte tot een rolaliepleïn op
twee niveau's, Het brugverkeer-
kan hierdoor gescheiden wórden
van het sta'dsyekeer. De twee an
dere -groote knooppunten -worden
het Hofplein en het Van Hogen-
dorpsplein bij den Coolsingeli waar
het tegenwoordige gebouw van de
Bijenkorf zou moeten sneuvelen.
De oplossing voor de moeilijk-
Nog eoen Rhodesia!
Zooa!s gemeld, zal deze week weer
een tabaksbon naar keuze worden
aangewezen, Het wordt niet waar
schijnlijk geacht, (Jat het aanwijzen
van een bon voor uitsluitend kerf
tabak nog eens noodig zal zijn. Het
Rijksbureau voor Tabak neemt aan,
dat de thans nog aanwezige 40-
gramsverpakktng met twee a drie
weken geruimd zal zijn; wellicht
zullen de allerlaatste restantvoorra-
den bij de winkeliers worden terug-
- genomen.Eerst dan zal een aan
vang worden gemaakt met de be
voorrading van den handel met pak
jes van 5D gram. Deze shag en pijp
tabak, die onder eigen merk der fa
brikanten ln den handel worden get
bracht, sullen van uitstekende-kwa-
liteit ziju,
Merksigaretten worden reeds ge
fabriceerd, maar door gebrek aan
verpakking zullen z|j niet eerder
dan over een maand worden gedis
tribueerd. Tot zoolang zullen vrij
nog Rhodesia rooken.
heden van de hooge vloeden yan
de Maas kunnen opgelost worden
door de nieuwe walerkeerïng vlak;
langs de rivier ie projecteeen, hét
geen inhoudt,'dat het oude station
Maas komt te vervallen. Deze'nieu
we. waterkeering zou tegelijk cén
clement van schoonheid kunnen
worden in de stad. - De Rotterdam
mers spraken reeds lang over den
komenden Maasboulevard, waar
over zij nu nader worden ingelicht.
Van de Maas af krijgt men bet ge-
zicht op: een ^aantal „wolkenkrab- -
bers" die zoodanig geplaatst zou
den .worden," "dat men het oog op
de rivier;, kan houden.
Het «ligt vérder in de bedoeling
de industrieën zooveel mogelijk
naar- den buitenkant van de stad
te verplaatsen; Er .is in ruime mate
aa n p arkee rgelegenheden gedacht,
.waar in totaal 9350 auto's kunnen
worden geplaatst./-v/:/:
X ;,Hct zou-ons te ver. voeren, wan
neer we alle onderdeden van dit,
reusachtige en reusachtig/.kostbare'
plan weergaven. Zonder t wij Iel zal
zich echter nog volop* de gelegen--'
heid voordóen hierover nader te
berichten;-X.X/'IX'-/'''X'
Eerst witte muizen, nu
ontvoering per auto
De strijd tegen de Amsterdatnsche
Opera wordt voortgezet. Niet met
openlijke demonstraties, maar met
tot nu toe in ons laad niet toege
paste middelen. Het loslaten van
.een aantal witte muizen tijdens een
onlangs gegeven voorstelling van
„Butterfly" had geen resultaat.
Gisteravond echter werd een
strijdmiddel gebruikt, dat, wanneer
daarmee bedoeld werd de voorstel
ling van Beethovéns „Pidelip" te
doen mislukken, inderdaad aan dat
doel heeft beantwoord.1 'X.
Voor Jan Voogd, die wegens ziek-
-<«• niet kon optreden, zon Chris
Reumw de tweede tenorpartij zin
gen.' "Reumer, die op zeer korten
afstand van dep. Stadsschouwburg
woont/; ging éven voor; zeven uur
van huk, maar, werd nog voor den
schouwburg; ontvoerd.
Het publiek in den schouwburg,
dat slechts te hooren kreeg, dat ook
Re tuner wegens ongesteldheid ver
hinderd was, zou genoegen genomen
hebben met een figurant, doch de
spelers waren dermate ontdaan,
dat van de opvoering /niets Is kun
nen komen.
Reumer keerde pas omstreeks
half twaalf in zijn woning - terug.
In een telefonisch onderhoud, dat
wU met hem hadden, deelde hij
mede, dat hij op zijn weg naar den
schouwburg was aangehouden door
eenige mannen met een auto.die
zich voorstelden' als politiemannen,
die de-opdracht hadden hem-te be
waken en door een zij Ingang den
schouwburg binnen- te brengen, om
dat men moeilijkheden bij den
schouwburg vreesde.
De tenor werd ln de auto geduwd
en verder volkomen córréct behan
deld. In snelle'vaart ging het ln de
richting van de Haarlemmermeer
'en toen men de hoofdstad een goé
de twintig kilometer achter zich
had, liggen, stopte de auto en her
kreeg- de. heer Renin er z ün ..vrijheid.
Het .werd ..een lange wandeling:
naar huis terug; - temeer daar er
geen gedienstige auto's waren, die
een „lift" wilden geven. De politie
steit thans'alles ln het werk om te
weten te komen, wie zich aan deze
vrijheidsberooving hebben schuldig
gemaakt.-/ -
Cand idaatstelling
Tweede Kamér X
De candidaatstelling voor de ver
kiezing van leden der Tweede
Kamer vond Dinsdag 9 April in de
achttien kieskringen - plaats.Bij de
candidaatstelling is, gebleken, dat
de volgende partijen aan de verkie
zingen zullen deelnemen:.
Anti Revolutionaire Partij, Party
van den Arbeid, Protest&ntsche
Ünie, Katholieke Volksparty, Staat
kundig Gereformeerde Partij, Chris
telijk Historische ünie, Communis
tische Party Nederland (De Waar
heid), Partij van de Vrijheid, Her
derlandsche Bellamypartij, Onaf
hankelijke Party (groep Lopez) en
de Christelijk Democratische Volks
partij.
In totaal nemen dus elf partijen
aan de Tweede Kamerverkiezingen
deel. Ter vergelijking dlene,datbij
de laatst gehouden Kamerverkiezin
gen (1937) twintig staatskundige
partijen c.q. .groepen candldaten-
Iljsten hadden ingediend.
De Nederlandsche., BeHamypartlj
heeft candidaten gesteld in de
kieskringen V Rotterdam. VI 's-
Gravenhage, X Den Helder, XI
Haarlem en XVI Groningen; de
Onafhankelijke Party (groep Lopez)
in de kieskringen V Rotterdam en
XX Amsterdam en de Christelijk
Democratische Volkspartij in de
«kieskringen IX Amsterdam en XVI
Assen. De andere Staatkundige
Partyen hebben ln alle achttien
kieskringen candidaten gesteld met
uitzondering van de Protestontsche
Unie, welke party geen.lyst heeft
ingediend in de kieskringen XX
Nijmegen en XVIII Maastricht.
7 te
Indrukwekkende ontvangst tuin Neerlands viaggeschip
Hoek van. Holland, half zeven 'fi mórgens. Een koude voorjaarswind
waait over de deerlik, getroffen voorhaven van Rotterdam cn grijs
ligt de Noordzee voor ons, .de zee, waaraan wij onze opkomst te dan
ken hebben,- onze vriend; en vijand tegelijk/ In de verte wordt de grijze
romp van de „Nieuw Amsterdam'X zichtbaar. Tergend la ngzaam nadert
hët schip de pieren. Welk een grootsch; oogenblik.; voorons land;/het.
is alsof twee deelcn van het kontnKrijk, Indië en Nederland, na jaren
van scbeidïns; worden hereenigd. Een .aantal gëpayoiseerde schepen Is-
de ^ieuw AmstérdMn*' tegemoetgevaren en ook de Hoek heeft haar
beste beentje voorgezet,-want op vele plaatsen wappert de nationale
driekleur in den frlsschen zeewind; X '- -7*-;
'de de „Nieuw Amsterdam" voor de
WUhelminakade. Een oorver doo-
vend; lawaai brak los van stoom-
- fluiten^ en sirenes. Aan beide oevers
verdrongen zich duizenden Rotter
dammers' op de kaden om het
unieke schouwspel- gade te slaan.
-Van-achter zwarte wolken kwam
'telkens de zon te voorschijn, die
magnifieke lichteffecten toóverde
op het water eh de gepavoiseerde
schepen..^Welkom in Holland 1"
Van1 transparanten op de gebou
wen-én dp sommige schepen werd
het 'den'/opvarenden als het ware
toegeroepen.
V;Langzaam draaide het machtige
schip op de rivier en werd het naar
den wal getrokken.
/'XDe „Nieuw Amsterdam", de trots
'van onze vloot, ma ar niet minder
'van' de Rotterdammers is, hoewel
■gehavend en verveloos, weer ln
onze haven teruggekeerd.
Aah 7c7-?:/kade'
7 GeiDimèn iyd r vöör dé. aankomst
,van het schip heerschte op de kade
en in de enorme loexis, waar de
ontvangst en de registratie zuJien
plaats vinden, groot" bedrijvigheid
Groepen militairen en marineper
soneel, Marva's, die de.zorg voor
de oorlogspleegkinderen op zich
hebben genomen, personeel van
het Roode Kruis en menscben van
het comité „Nederland helpt In
dië", waren ln afwachting vande
hun toegewezen taak, druk" doende
met het treffen van de la.tste toe
bereidselen. 'De :ontvangtoods,. fleu
rig met groen-versierd.-had men
doelmatig ingericht om den
stroom van Indië-menschén vlot en
snel te kunnen verkerken.-Op-lange
tafels, - voorzien; van 'opschriften,
lagen de. diverse versnaperingen op
getast en een ervantorste - een enor
me hoeveelheid bloemen, een' ge
schenk van de: NederlZ bloemkwee-
kers. - :v'■'.-vXX'-7
Op; het'terrein voor*de loods stond
pen -uitgebreid wagenpark opgestdd.
80 Autobussen, 50 'ambulancewagens,
30 taxis'en 20 tniCsl zouden er voor
zorgen, dat de repatrieërenden snél
- naar hun onderscheiden^plaatsen
van bestemming worden:' gebracht.
De allereerste indtuk;/was, .dat Rot-
terdam alles ln het werk had gesteid
de krachtproef- zoo mogen wij de
ontvangst van. het recordaantal1 van
byna 4000 repatrieerenden genist
□oernen -r-dn-. alle opzichten goed
zou doorstaan. -
Om half-tien was de „Niéuw Am-~
sterdam" zoo ver, dat' zij met dé kop
om de Zuid voor'de Rijnhaven kon
zwaaien1, om'daarna-uiterst langzaam
achteruit komend, de Wilbelminaka-
de té kunnen naderen, waar zij lig
plaats zóu nenien. juist op de piek,
•waar nu bijna'zes 'jaar geleden: het'.
andere drijvende «zeepaleis van de- H.
A L.,Jde „Statendam" roemloos ten
onder ging/ En terwijl de Koninklijke
Marinekapel, opgesteld op het dak
van de loods. 'vróolljké marschmuziek
-Uet hooren/werd de af stand, tusschen
schip/en kade steeds minder., -.:
De duizenden opvarenden ston
den dicht opeengepakt op. de dek-
ken, zwaaiend en.juichend hun
vreugde uitend éindelijk weer-in 't
vertrouwde vaderlandteruggekeerd
te zijn.
Om kwart voor' tien waren de
trossen uitgebracht, was de „Nieuw
Amsterdam" al byna tot stilstand
gekomen en had zij haar laatste
oorlogsopdracht, ditmaal gelukkig
een van menschlievenden aard,
volbracht. Een ontroerend moment
volgde toén de Marinekapel het
volkslied speelde, dat in alle stilte
werd aangehoord .en dat gevolgd
weTd door een liiid hoerageroep.
De eerste spreker uit het vader
land, die zich met een hartelijk
welkomstwoord tot de menschen
van overzee in de groote luidspreker
installatie richtte, was de vertegen
woordiger van minister Logemann.
de heer R. K, A. Bertsch, Burgem,
P. J. Oud sprak eveneens, een be
groetingswoord, gevolgd door een
korte toespraak van den directeur
van de H.A.L., den heer de Monchy
Alle sprekers getuigden van hun
.dankbaarheid, dat het groote schip
voor de Nederlandsche koopvaardij
vloot behouden is mogen blijven en
de laatste thuisvaart onder com
mando van gezagvoerder Dekema
veilig heeft volbracht.
Toen het schip om klokslag tien
uur werd gemeerd,, brak de vreugde -
eerst recht los/ Voor elke patrijs
poort of raRm zag men lachende
Enthousiaste menigte
juichte schip en
opvarenden toe
■Wat de Normandië be toekende
voor Frankrijk en de Queen Elisa
beth thans voor Engeland, dat be-
toekent de Nieuw Amsterdam voor
ons land Vandaag beteekent dit
schip 2elfs nog meer voor ons.-. Onze
36.000-tonner is :ang van huis ge
weest, zes jaren; en in die zes jaar
heeft het ;we - vernamen er ..van
bij onze verboden radio's prach
tige diensten bewezen aan de Ver-
eenigde. Naties. Dê Nieuw. Amster
dam bewaarde' onzen trots in- de, we
reld. Nu bewijst het'/schip een h;«i-
wen dienst aan het vaderland.;Meei
dan 3500 passagiers brengt het mee:
'Talrijkeslachtoffers "y an-d e_ JapaA-_
schë" terreur voert hét behoedzaam
in het levert^terug..en nu w|j juich-,
ten, onze gevels versierden en de
onverraljde/ü'ke plechtige redevoe
ringen hielden. nu Is er ook vib'^gde
oyer 'het schip zelf, dat althans be
houden en onze trots bleef. X
De „Nieuw Amsterdamheeft, de
thuiskomst in het vaderland als een
feestelijk oogenblik gevoeld: van
haar masten wapperen series kleu
rige seinvlaggen en: duidelijk boort
men de uitroepen van vreugde aan
boord. Deze vreugde wordt echter
getemperd door de omstandigheid;
dat al deze duizenden repatrieeren
den oorlogsslachtoffers zijn. De
héreenlging moge vreugdevol zijn, -
zy- heeft echter een ernstigen
achtergrond- Aan- boord zet-- een
muziekcorps het „WUhdmus" in,-
dat door. duizenden keien wordt
meegezongen.
wy hebben de „Nieuw Amster
dam" op haar rets door den Nieuwe
Waterweg een elndweegs- gevolgd.'
Bij de Maasslulsche versperring:
konden wij waarnemen met welk
een gemak het schip langs, do^-.ge
zonken schepen voer. Rotterdam
toonde :"daa.rmee,dat het. weer ln"
staat is de grootste schepen -te:
ontvangen;:X. -
Op de..rivier,
Koude noch angstvoor re-- /'X
hebben duizenden kunnen; weer--
houden aan boord van-groote sa-'
lonbooten en -tal van -kleinere
vaartuigen, tot zelfs roeibootjes en
kano's toe, de „Nieuw Amsterdam"'
tegemoet te varen. Lang is het ge
leden, dat de „oevers van de Maas
van Rotterdam tot aan den Hoek
zulk een feesteiijkezi aanblik boden
als hedenmorgen.
Van allo openbare gebouwen,,
zelfs van-hooge kranen, wapperde
de driekleur ln rlcn stevlgen bries.
Tab van -schepen waren gepayoi-
seerd, zelfs Engelsche en Noorsche
schepen namen deel aan onze;
vreugde en hadden al hunvlaggen,
geheschen.Langs - de-kaden^zaghet
hier en daar zwart' van de men
schen.- Schiedam en Vlaafdingen
waren ultgeloopen om het schip te
kunnen zien. -Zelfs ln den nok
hooge kranen, boven op de schoor-
steenen van schepen, 'op de daken
van silo's en op stapel staan
de schepen trotseerden «talloozen
de felle koude en wachtten: op het
voorby varen .van het schip.
Aan boord, van een salonboot,- ln
gezelschap van tientallen andere
vaartuigjes, voeren wij de „Nieuw
Amsterdam" tegemoet.
Een gejuich steeg op uit duizen
den kelen, toén het schip eindelijk
zichtbaar werd. Hoog stak '•.el
grijze gevaarte boven het landschap
uit. Op de dekken hingen de pas
sagiers over de reeling. Het mo
ment van de ontmoeting was ont
roerend. Als uitgelaten bruinvis
schen buitelden de gepavoiseerde
bootjes om de „Nieuw Amster
dam". Over en weer werd gezwaaid
en geroepen, terwijl op.- enkele
schepen spontaan het volkslied
werd aangeheven. Een vliegtuig
cirkelde laag over het schip, dat
met zijn zware stoomfluit bet sa"
liiut beantwoordde.
Te omstreeks half tien arriveer-*
WEERBERICHT
Matige, aan de. kust tijdêlijb
krachtige wind tusschen Noord en
.Noord-West, koude'nacht, overdag
meest zwaar 'bewolkt met later
kans op regen.
SCHERMERHORN VOORSPELTi
Min. Schermerhom heeft Dins
dagmiddag lord Ihverchapei een
diner aangeboden.
Sprekende over de verhouding tus-
*s"chen Europa en Azië, merkte de
minister op, dat de betrekkingen
tusschen Europa en Azië anders
zullen worden dan zij zyn geweest
in de jaren voor den eersten en
zelfs voor den tweeden wereldoor
log. Vele Europeanen, die al hun
kennis en energie hebben gegeven
aan de ontwikkeling van: het eco
nomische eh sociale leven van Z.Ö,
.Azië,-kunnen nauwelijks begrijpen,
wat er aan den overkant bezig is te
gebeuren, maar wij hopen allen,
dat dB'Eufopeesche naties, die zoo
veel gedaan hebben voor de ontwik
keling van de gebieden van overzee,
een weg zullen vinden, die naar een
nieuwe toekomst leidt, een toe
komst waarin vrije samenwerking
tusschen Europa en Azië de beste
waarborg zal vormen voor het be
lang beider volkeren..
Op bet oogenblik staan w|j mid
den ln de worsteling om te komen
tot nieuwe betrekkingen met de we
reld van het Verre Oosten, wij in
ons koninkrijk en Groot-Britannië
In het Britschc keizerrijk.
Lord Inverchapel is Dinsdagavond
naar Engeland doorgereisd. Op een
persconferentie had Wj nog ver
klaard: „Engeland interesseert zich
alleen voor. het feit, dat er een
overeenkomst tot stand komt, doch
niet welke overeenkomst men op
de Hooge Veluwe bereikt". Van
Sjaluir had lord Inverchapel een
buitengewoon gunstiger» indruk.
„Hü Is een redelijk man en ik heb
genegenheid voor hem opgevat".
Gevecht b|j Klendcr
Er zijn vuurgevechten geleverd bij
het station Klender op Java. Eenl-
Bezetiingskosten
14 milliard
Daar het Inzicht in de 'ryksfinan-
cLeu. moeilijk te verkrijgen is uit de
zeer gedetailleerde begrootlngsoijfers,
'hacit minister Lieftinck reeds in.De-
cemljer van het vorige jaar aange
kondigd, dat het tn de bedoeling van
de regeering lag, ln de toekomst ln
een witboek een samenhangend over
zicht samen te stellen' uit de beschik
bare cijfers. Dergelijke' witboeken-
hebben ;in 1de '.Uatsfe^jaron'JdhXEnge--
rkmd 'hun' dbelmatfgbeldi bewezen. Het/
eerste hiervan ls: onder dén titel: „De
Rijksfinanciën gedurende de oorlogs
jaren 1940-d944" verschenen.
Hieruit blijkt; .dat, terwijl het. na
deel Jg tekort op de begrooting ln'1939
ƒ183 mlliioen bedroeg, de jaren 1940
tot 1944 .gezamenlijk een tekort' van
9215 miuioen vertoonden. Hoewel de
belastingen onder invloed van de be-"
zétting bijna verdubbelden de op
brengst der Rijksbelastingen bedroeg
in 1935—1959 gemiddeld 560 millloen,
tegen U23 millloen gemiddeld over
1940—1944 konden hierdoor de te
korten bij tange na niet gedekt wor
den:,. de gevestigde en de vlottende
schuld te zamen -stegen van 4058
millloen ln. 1938 tot ïs eia -mmtoen
In 1945. Terwijl de renten en.aflossin
gen otL-de staatsschuld ln 1938 IB5
millloen m beslag namen, elschten 'zij
in 1944 350 millloen pp.
Verreweg het/grootste' deel der te
korten' ts -veroorzaakt door maatrege
len, welke het rechtstreeksche gevolg
ilja van de bezetting, la totaal ls we
gens credleten voor dc Duitsche weer
macht over de jaren 1910-1945 het
enorme bedrag van 8449 aan de Ne
derlandsche schatkist onttrokken,
- Telt men hier nog'bij-de uitgaven
'den arbeidsdienst, .de arbeidsbureau*
e.d., dan komt raen tot het-totaal vin
9573 mUUoen- Houdt men bovendlen-
nogrekening1 met de vordering van*
de Nederlandsche, Bank op Oultsch-
land (circa "4.5 milliard), dan bedra
gen dus de totale bezettlngakosten
circa 14 milliard.
gebruinde gezichten en de begroe
tingen vlogen over 'en weer.
Nu kon het groote moment, de
ontscheping beginnen! De luid
spreker. riep alle medewerkenden
op hun plaats en de loopbruggen
werden uitgebracht. Het eerst wer
den de zieken en oorlogspleegkin
deren aan land gebracht. Hier saj
een woord van lof toegezwaaid tot
de /mannen van den Rotterdam-
schen geneeskundigen dienst, die
onder leiding van dr. Spyer zich
uitstekend van hun verantwoorde
lijke taak hebben gekweten; Roodc
Kruis-soldaten belastten zich met
het vervoer van boord. Daarna wa
ren de militairen aan de beurt om,
het schip te verlaten, ruim 700 le
den van het K.N.I.L., die direct
naar Austerlltz, de plaats waar zi3
zullen worden geregistreerd, werden
gebracht..
Een contingent marinepersoneel
met Inbegrip van hun familieleden
was de volgende groep, die het
schip verliet. Ook zij werden, na
afhandeling van eenige formalitei
ten en uitdeeling van versnaperin
gen, sigaretten en kaarten, linea
recta naar hun bestemming, huize
„Le Forêt" ln Doorn vervoerd.
Verder zullen ook de.burger-pas
saglers, die verafwonen worden
ontscheept, hetgeen tot hedenmid
dag 5 uur zou duren. Morgen zou
de rest, ongeveer do helft, volgen.
De Rotterdammers Kaan het laatst
van boord.
De ingewikkelde organisatie van
deze glorieuze ontvang is uitste
kend geslaagd. Een eeresaluut ver
dienen majoor Rikkelman, de „op
perbevelhebber" en -yn menschen,
doch ook de kapiteins Meppeürg
en Voute, onder wier directe - lei
ding de debarcatïc geschiedde.
„Edelachtbare Piet"
Toen gezagvoerder Dekema van
boord stapte, zag hij zijn öud-
schoolkameraad, thans burgemees
ter, Oud staan, die hij met uitge
stoken handen bei/roette, onder den
uitroep: „Ha, die Edelachtbare
Piet!" -
ge honderden extremisten .werden
verrast, toen- zy bezig waren met
het aanleggen van een hinderlaag
langs de spoorbaan. Vijf tig Indone
siërs en een Nederlandsch onderof
ficier werden hierbij gedood. Een
zwaar Japansch machinegeweer
werd buitgemaakt. Het schijnt, dat
de extremisten met'/den trein ge
komen waren, zy waren te Bekassf
(ten Oosten van Klender op cto
lUn Batavia—Krawang), waai- zij
alle passagiers met geweld haddei
verdreven, op den trein gestapt. Do
Indonesiërs; die by deze actie .wer
den gedood, droegen grijs-groene
uniformen, sommigen Amerikaan-
sche schoenen en broeken, anderen
Australische veld-shirts of shirts
van het oude Nederlandsche leger.
Vrije verkoop van-
importcigaretien
Het denkbeeld, om importsigaret
ten door de overheid tegen betrek
kelijk hoogen prijs te doen. verkoo-
pen, teneinde den zwarten markt den
wind uit de zeilen té nemen, ls nog
steeds niet van de baan. Een derge
lijk voornemen. zou slechts uitvoer-,
baar.zijn, indien: het aanbod geheel
aan "de vraag voldoet en elke 'run,
door gifhandelaren op de winkel-
voorraden ondernomen, kan worden
beantwoord met een nieuwe bevoor
rading. Men dient, daarbij in het oog
te houden, dat een gemiddelde .van
twee pakjes per week voor de drie
millioen mannelijke rookers den
Staat wekelijks 2yz jnlliloett gutoen
aan deviezen zou kosten. Welke
voordeelen zouden hiertegenover
staan? -
In de eerste plaats mag verwacht
worden, dat de sigarettenbandel, die
de ruggegraat vormt van den gehee-
len z»arten handel, in elkaar ploft.
Een groot aantal ledigoaheers wordt
zoodoende verplicht, werk te aan
vaarden, dat van belang is voor de
nationale hulshouding. Bij een vr-
koopprijs van f 2.40 per pakje wordt
wekelijks f 15 millioen aan overtol
lige koopkracht: van de consumen
ten weggezogen en in de schatkist
geblazen een aangename wijze
van superbelasting betalen, die een
vergelijking wettigt met de Engel
sche belasting op weelde-artikeleu.
Doorslageevend,zal/zijn of'de hler^
-genoemde voord eelen opwegen .-tegen
de uitgaaf van ^kostbare: deviezen.
Men vraagt zich in dit verb and af
of het dan niet' op hetzelfde neer
komt, wanneer, men -de tabak zonder
meer bonvrij beschikbaar -stelt. On
getwijfeld is. dit het géval, wanneer
men uitsluitend 't oog gericht houdt
op den deviezenkant, doch de bate
voor de schatkist van rond 3A mlto
liard gulden per Jaar wordt.daarbij
dan verwaarloosd, om nóg van an
dere economische en moreele baten
te zwijgen.
eere-doctoraat
PRINS BERNBARD.
De senaat der Rijksuniversiteit te
Utrecht heeft besloten aan -Prins'
Berhhard het doctoraat" hoaons
causa in de rechtsgeleerdheid ;toe te
kennen óp grond van het feit, dat
hij door -zijn houding- het symbool
is geweest van het verzet in Ncder-
lSf; K. H. heeft .dit eere-doctoraat
aanvaard. De promotie zal,, plaats
hebben tydens de viering van. het
twee en zestigste lustrum der
Universiteit,- dat-gevierd zal worden
in de week van 15 tot 20: Juli van
dit jaar. Ook prinses Juliana zal
deze eere-promotie by wonen..
Gerehabiliteerd
- Een onderzoek heeft uitgewezen,
dat de beschuldigingen, om. .lid
maatschap van N.S.K.K. en S.D.,
ingebracht tegen den commandant
van de cellenbarakken ,te Sriieve-
ahigen, A. M. Koopman, volkomen -
ongegrond zijn. De heer Koopman,
die hangende het onderzoek,, met
bijzonder verlof gezonden was, is
Dinsdagmiddag ia zijn functie her
steld,/' X
Optouwen. "v. afbraak
De aannemer Kraal uit Dtröcht
had .in St. Maartensdijk een kan-
toórgeboüw- doen' bouwen, zonder -
daarvoor de vèreischte goedkeuringi
van de diverse instanties 'te heb
ben verkregen. In overleg met den
Dienst van Wederopbouw-; heeft de
burgemeester thans den heer Kraal
last gegeven het gebouw binnen
veertien dagen af te breken, terwijl
tegen hem proces-verbaal is opge
maakt. X' '-
S.S.-l?eden ylücMten,
iwee doodgeschoten
In het kamp Westcrbork heetl
een vijftal S.S.-lieden in een onbe
waakt oogenblik kans gezien met
een vrachtauto er vandoor te gaan.
Met een andere auto werd terstond
een vervolging ingezet en 8 k.rn. ten.
Noorden van het kamp werden de,,
vluchtelingen ingehaaid._ De S.S.-ers
renden een nabijgelegeii bosch in/.
achtervolgd door de bewaarders, die
spoedig een der vluchtelingen op de
hielen zaten. Ondanks, aanmaning
tot halt houden liep deze vérder,
zoodat cp hem geschoten werd met
doodeiyk'gevolg. Een tweede vluch
teling werd in een boerderij gear- -
resteerd. Het bosch werd daarop in
gesloten en doorzocht,* waarbij 'op
nieuw' van de wapens moest worden
gebruik gemaakt'.- Een tweede S.S.-
nian werd daarbij- doodelljk getrof
fen en een derde zwaar.gewond. De
vyfde, dielicht .gekwetst werd, 'is-'
met den andere gearresteerde naar
het kamp teruggevoerd.
Vijf