lp
mm
D
Barometer der openbare
Straatsburg als Rijnhaven
Meer dan vijf millioen
stemgerechtigden
meening
Het gist in Britsch-lndië
Democratie in den aanval
Mr. A. MJoekes
Aanpakken
oplossen!
Ot>in ie - onderzoek
Rijnreisje anno 1946
Economisch hart
van Frankrijk
Iemand, die geen grein politiek
inzicht had, inr. A. M. Joekes alleen
van „hooren zeggen" kende, van de
politieke vernieuwing in ons land
niets begreep, maar die zich desal
niettemin geroepen voelde om ook
eens zijn licht te laten schijnen, zei
mij eens: Wat doen jullie nou met
zoo iemand als mr. Joekes inde
Partij van den Arbeid, een man, die
al 20 jaar in de suffe, ingeslapen
sfeer.van de Tweede Kamer zit en
verder niet!" Toen heb ik mij kwaad
gemaakt: Ik kende mr. Joekes óók
alleen maar van „hooren zeggen",
maar had toch kennelijk een andere
informatiebron gehad.. Maar nu ik
tegenover mr. Joekes zat, veranderde
de kwaadheid in een glimlach: deze
uiLspraak bleek te. dwaas.
Menschen als mr. Joekes, die met
hun GO jaren nog zoo jong zijn, zoo
actief en zoo strijdbaar, zijn groote
uitzonderingen. Wat heeft deze man
in zijn leven al niet gedaan 1 En
hoe heeft hij zijn taak als Kamerlid
dat is hij inderdaad al 21 jaar
opgevat! Geen „suf", maar een vi-
taal, brillant en stuwend volksver
tegenwoordiger, dót is wat van hem
gezegd moet worden.
Mr. Joekes staat bekend als spe
cialist in Indische zaken. En dat AS
- hij, die in Indië geboren werd en na
zijn studie en promotie in de rechj
ten te Lelden nog jaren in Indie
werkte, ongetwijfeld. Maar zjjn be
langstelling gaat evenzeer naar de
sociale zaken uit en op dat terrein
heeft hij zijn sporen wellicht nog
meer verdiend. In 1920 begint hij zijn
sociale" loopbaan op het departement
van Arbeid. Van 1921 tot en met 1924
is hij secretaris van de Nederland-
sche delegatie op de mtenmtionale
arbeidsconferentie-' te Genève, in
latere jaren herhaaldelijk regeenngs-
gedelegeerde op deze conferenties. Na
1925 adjunct-secretaris van het col
lege van rijks bemiddelaars en. ka vali
de kleine adviescommissie in zake de
Maar voor wie andermaal een
zeventiende eeuw voor Holland be-
geeren. Ugt het eindpunt integendeel
nog ver en hoog; is bet eerst bereikt,
als de' wereld zelf gevoelt, dat wij
een pijler der volkengemeenschap
zijn geworden. Gaan wij voort zonder
nieuwigheid te zoeken, dan kunnen
we met koning Hlzkia wel zeggen:
„Het zal vrede wezen in mijne
dagen," maar dan bewaarheidt zich
aan ons, nog voor 1950 misschien, de
Fransche spreekwijs, dot de bloei der
landen het begin is van hun verval"
Wie is de profeet, die hier spreken
de wordt ingevoerd? Niemand minder
dan Cornells van Vollenboven, dc
Leidscbe haogleeraar, schrijvende in
het jaar 1313. Hij wfl het volk van
Nederland opstooten in. de vaart der
volken. Hij wil,- dat het teruggrijpen
zal op zijn groote tradities van wel-
eer; dat het pionleren zal op het
veld der vernieuwing van de ver
houding lussch'en de staten. Begee-
rtngszaak? Zeker, maar zaak van het
volk zelf niet minder. Want, zegt de
zelfde Van Vollenhoven, „een regee
ring, die zich aangordt haar land Op
waarts te voeren behoeft buitendien
dit andere, dat er van het volk uitga
een onbedwingbare drang; dat .zij de
spankracht van de: nafl'e onder zich
voelt zóó als men onder zich voelt
een auto, die gedwongen wordt even
stil tc staan op den weg en waarin
alles trilt van werkdrift".
Wij schrijven 1346. Een wereldoorlog
Is over het Nederlandscbe VDlk heen
gegaan en na vijf jaar van vernede
ring en verdrukking is het bevrijd.
Maakt het zich op om het land op te
stooten? Trilt onder de Regeering de
spankracht van bet volk als de motor
trilt in den stilstaanden wagen? Laat
ons alle illusies afschudden: het Ne-
derlandsehe volk ontwikkelt maar een
- matig beetje spankracht en het beseft
maar weinig -van zijn werkelijkheid.
Wie het dat kwalijk neemt is een
slecht begrijpen Wat andera viel te
verwachten dan dat de Nederlander
de komst van zijn bevrijding gelijk
stelde met de verdwijning van zijn
zorgen? Was niet van Londen uit
menige gouden berg beloofd? Leek
het niet alsof reeds de aftocht van
den vijand den weg openen zou naar
een nieuw Nederlandsen paradijs?
Ge werkelijkheid anno 1946 zet .Ne
derland meedoogenloos onder een ijs
koude bevrijdingsdouche. Er is vrij
wel niets. Wij zfjn straatarm. Wij zijn
moreel een heel stuk slechter dan wij
waren, Wij hebben Internationaal een
reputatie die door allerlei oorzaken
achterstaat bij de oude. En het
volk Is van dat alles kttteloorig, mie
zerig, kankerig, ietwat rebelsch. Geen
wonder. En- toch: een gevaar.
De bloei der lage landen in do Ja
ren voor 1940 wès het begin van hun
verval. Hoe wreed en bitter het Ne-
derlandsche volk op to Mel 1940 uit
zijn dut gewekt mag wezen; -gewekt
moést het worden. Want het was zat
van overdaad, en zijn beenen waren
niet stei'k genoeg om de weelde te
kunnen dragen. Het was- een volk
van smulpapen en gemakzuchtlgen,
niet bereid om een stuk van de
zorgen van de wereld te dragen en
mot ..leder voor zich en God voor
ons allen" als hoogste Levenswijsheid.
Alleen de realisten onder dit volk
hebben tijdig beseft, dat de jaren
van voor 1940 nooit zouden terugkee-
ren; dat wij het roer zouden "hebben
om te gooien om te worden een volk
van hardwerkende, sober levende,
eerlijker met elkaar deelende, minder
materialistische menschen. verbonden
met de wereld en haar zorgen: op
leven en sterven
Maar voor wJe dieper ziet; welk
een prachtkans! Welk een mogelijk
heid voor een grootscheepse he ver
nieuwing. Dat die.komt: geen twijfel
wacht maar tot ha. de.verkiezingen,
in het volk leeft wei een „onbedwing
bare drang*", maar het ontbreekt aan
tweeërlei: aan de mogelijkheden onr>
uien drang om te zetten dat komt
pas als er meer grondstoffen zijn en
een representatiever parlement: en
bezieling die, komende van
jj valk moet wakker
."-hudden; het moet beseffen, dat
voor Engeland en Amerika de oorlog
tienmaal meer uit ts dan voor Neder
land. dat eerst nu de mouwen moet
opstroopen om tegen den stroom te
gaan In roeien. Wij staan voor de op
lossing van het Indonesische vraag
stuk; dat Is een groot ding. Er zijn
meer cardinale problemen. Aanpak
ken,. oplos sen l Niet bij de pakken
neerzitten en. niet toegeven aan de
neiging om dé lijn van den geriog-
sten weerstand te volgen. Vechten
tegen Jan Saliel Vechten tegen cor
ruptie. Vechten tegen vadsigheid.
Vechten tegen reactie. Vechten, vech
ten, in de wetenschap, dat het gaat
om ons en om ons nageslacht, om
onzen naam tn de wereld; om'onze
plaats op de ranglijst.
Niemand staat zonder taak. Nie-
werkloosheidsverzekering. Van 1937
tot 1939 voorzitter van de commis
sie van advies voor het ontwerp in
zake werkloosheidsverzekering. Tot
1941 lid van het college van toezicht
op de bedrijsvereenigingen volgens
de Ziektewet. En dan van 1933 nog
fractie-voorzitter van de Vrijzinnig
Democratische partij S Het is. maar
een greep uit het vele wat hij deed.
En tijdens den oorlog? Ingeslapen?
Niet actief? In 1942 als gijzelaar in
Gestel. Na zijn bevrijding weer in het
illegale werk. Op 1 April 1943 op
nieuw gearresteerd en dat tot het
einde van den oorlog in Schevenin-
gen, Vught, Ha aren, Buchenwalde.
Een gebroken man? Ach kom,
iemand met zoo'n vitaliteit!
Zijn ontwikkeling stond nooit stil.
Hij, de democraat en de deskundige
op sociaal-economisch terrein, groei
de naar de ordeningsgedaebte toe.
Het aanvankelijk teveel op staats-:
absolutisme georiënteerde staatssocia
lisme van de socialisten groeide naar
hem toe. En daarom is de vrijzinnig-
democraat mr, Joekes nu candidaat
voor de Tweede Kamer van de Partij
van den Arbeid.
Het is de eerste Mei als ik hem
ontmoet. Hij heeft haast. Hij moet
ergens in het Noorden van het land
spreken op een. vergadering van de
Partij van den Arbeid. Hij staat op.
Jeugdig en innemend is de manier
waarop hij zijn afscheidswoorden
zegt: Dit is de eerste keer in mijn
leven dat ik den eersten Mei-dag ga
vieren, en met vreugde!
Ter gelegenheid van de eerste
K.L.M.-viucht in geregelcien dienst
naar New York op 21. Mei, beeft
F.T.T. een speciaal poststempel ver
vaardigd, dat op alle brieven, die met
deze vlucht meegaan, zal worden
afgedrukt, en wel nióst den post
zegel. Voor deze vlucht wordt ook
een speciale enveloppe uitgegeven.
Zij, die geen relatlcs_ln Amerika
hebben en- toch graag de speciale
enveloppe met stempel willen terug
ontvangen kunnen deze £dr2sseeren
aan het postkantoor van N-ew York
onder sluiting van een antwoord
coupon.
KEnmS-ILL OSIE.
In een zwaarmoedige lui Ven ik
op mijn centje in het Lunapark
gaan wandelen. En daar heb ik met
drie reusachtige slagen op Tiet hoofd
van J,ut alle zorgen an beslommeringen
uit mijn opgekropt gemoed gespuid.
Eén, tweepats! Ec« daverende
7;nal bovenin de paal. Dan wear
geen nieuw costuv.ni, doorsjokten op
mijn ouwe, opgelapte schoenen
,,'t Hoofd en» Jut h?ere. Eén
kwartje maar!"
Eén, twee pal; *'«i beet! Wéér
een vreeselijkc knal. Wat km 't sche
len?
Zal ik tan den zomer maar niet-
met de kinderen naar een pension
gaan. y
„Vooruit keerc, toon je kr&jhte.
Drié slagc voor één kwartje!"
Eén, 'tweebovenop zijn koi)
De neerslaande teuitdamp- dringt in
mijn neus. Er komt strijdlust óver
mc. Van zwaarmoedig wonliJt over
moedig. Wat let me, Zal ik straks
ook niet mijn stem tn het kapittel
hebben,Moet je om je '-en kijken;
„Stem op wij! Neen", zegt een an
der, „op mij''. Hij Ijkt je con syn
aanplakzuil doordringend, maar toch
ook smcekend aan en zjn oogen &!{ƒ-
ver- je volgen als je er langs loopt,
Tien meter verder voet je nög «y-»
starenden blik steken in je rug.
„dhdt Ben ik eigenlijk tvat, ja
of nee?"
Ik stap in een prachtige knalgele
bennisautn met een echten motor en
ccn gaspedaal. Th trap en ik stuur,
kijk recht voor ma- uit. En ik zie
niet de lichtjes cv, da joelende men
schen rondom. Ik voel ook de' schok
niet. als een paartje ii- „hun" auto
tegen de mijne botst. Voor con gul
den voel ik me twee minuten lang
dr rijkste man ter wereld.
Stemmingsbeelden
1. OnkiéscK
AG AAM DAG ziet men wei-
gekleede heeren zoo maar
verdrinken en de overheid
noch de Bond tot Bedding van
Drenkelingen doet er iets tegen-
De welgekïeede heeren verdrinken
namelijk in de paperassen en op
hun zielig hulpgeschrei schiet al
leen de Partij van de Vrijheid toe,
gewapend met da-dreg van de On
dernemersvrijheid. Het geheel heet
„Verkiezingspropaganda." en Is zoo
valsch als het P. B. van eiken ver
zetsman in oorlogstijd.
"Wie of wat bracht ons In dezen
verfoeilijken paperassenwïnkel? ten
eerste: de economische crisis van
vóór 1940, gevolg van de hoogge
roemde Ondernemersvrijheid. Die
vrijheid is er namelijk een c*
zoolang het goed gaat, alles te mo
gen, en zoo dra het scheef loopt een
beroep op de hulp der overheid te;
mogen doen. Ten tweede: de Mof-
Die heeft ons berooid en verarmd^
en zoodra er te weinig is om ieder
een wat te geven, moeten er for
mulieren zijn om het beschikbare
beetje fatsoenlijk te verdeelen.
De Partij van de Vrijheid doet
alsof de Partij van den 'Arbeid die
paperassen! erg mooi vindt en haar.
permanent wil verklaren. Twee
mogelijkheden: óf de heeren van
de Party van de Vrijheid zijn on
oprecht óf ze zijn dom. Als ze na
melijk niet onoprecht zijn en dus
méén en wat zij zeggen, zijn ze te
dom om te weten, dat
a) de Partij van den Arbeid vier
kant tegen den paperassenwinkel
is en voornemens om er hoe eerder
hoe liever drastisch tegen in te
gaan,
b, „ordening" en „geleide econo
mie" met die paperasseri] niets
te maken hebben.
De PartU van de Vrijheid noo-
digt u dus uit, te stemmen op on
oprechte of op domme candidaten.
Het aanbod is niet erg verleide
lijk....' "V
- DEEL AAN BEZETTING VAN -
DUITSCHJLAND
Het .Yederlaji dsche Instituut voor
de Publieke Opinie heeft mannen
en vrouwen in ale dcelen van het
land de vraag voorgelegd of Neder-
Jafldsche troepen moeten deelnemen
aan. de bezetting van Doitschiand.
-46 zeide ja, 22 neen, terwijl
32 geen meening had.
Ook werd gevraagd naar de reden
van een bezetting 22 V» gaf op „ge
stolen goed", „gebiedsuitbreiding",
„revanche", „schadevergoeding", ver
gelding of voordeel; 14 wilde be
zetting uit prestige-overwegingen.
Tegen bezetting was 10 omdat
•wij de soldaten beter elders zouden
kunnen gebruiken en 8 omdat zij
anti-militairist zyn of vreesden, dat
er-oorlog uit zou voortvloeien.
Het resultaat laat zien, dat een
groote meerderheid van alle partijen
voer bezetting is. Vooral is dit het
geval bij'de Partij van de Vrijheid
(60 "i* en de Anti-Revolutionnairen
(53 terwijl het percentage voor
de Partij van den Arbeid 48 is.
In de periode van 30 Maart tot 14
April werden door den Mljnopru!-
nungsdienst In. ons land 13333 mijnen
opgeruimd, van de met dit werk be
laste Duitschers kwamen er twee om
.het leven, terwijl er één licht gewond
werd Door den oprutmings- en ber-
glngsdlenst werden 93 ton munitie
*■- -ehadelijk gemaakt, waaronder 21
Lammen. Het eiland Walcheren is nu
voor ruim SO pet. van mijnen gezui
verd.
Namens de koningin, die wegens
een lichte vermoeidheid de herden-
,king op den Grebbcherg vandaag
niet zal bijwonen, zullen prinses
Juliana en prins Bemhard tijdens die
plechtigheid de krans der koningin
leggen. De prins zal ook de postuub
verleende eereteekenen aan de naaste
betrekkingen van gesneuvelden uit
reiken.
WLdPAAS EN MUNITIE TE WATER. Op het, Orthermccr, in Zuid-
Oostenrijk, zijn Duitschc krijgsgevang enen druk ca» het werk om wapens
en -munitie, eens gebruikt om dc Nazi-ideologie tn Puropa ie vestigen,
voorgoed onbruikbaar te maken. Zij varen met kleine booten tot hét
diepste punt van het meer, waar het oorlogstuig overboord wordt gegooid.
(Van onzen specialen verslaggever)
HET eenige overdrijving zou
men op het oogenblik kun
nen zeggen, dat in Straats
burg het economische hart van
Frankrijk klopt. Wij weten, hoezeer
Frankrijk in dezen oorlog geleden
heeft en voor welke xiaoorïogsche
moeilijkheden het is gesteld. De ha
vens aan de Westkust, en ook de
Middellandsche Zeehavens zijn stuk
voor stuk ernstig beschadigd en
kunnen in korten tijd niet worden
hersteld. De Fransche handelsvloot
Is goeddeels ten gronde gegaan en
de binnenvloot is voor 70°A vernie
tigd. De spoorwegen zijn er al even
slecht aan toe, al moet worden toe
gegeven, dat het herstel in dezen
tak van vervoer bijzonder snel
plaatsgrijpt.
Dank zjj den verrassenden aanval
van Generaal Leclerc in November
1944 viel Straatsburg weinig be
schadigd In Frans ch-Amerikaan-
sche handen. De schade aan
de' apparatuur van de stad
is gering. Slechts enkele silo's
brandden uit en enkele kolentips
werden beschadigd. In de haven
hebben de Duitschers hij hun terug
tocht een aantal schepen laten zin
ken, die nogal wat moeilijkheden
voor de scheepvaart hebben opge-
VEllZETSKRUIS, Het „Vcrzets-
iWs", dat de Koningin in het
palcis op den Dam te Amsterdam
voor dc eerste maal heeft uitgcreiH
aan hen, die zich tijdens het verset
bijzonder- hebben onderscheiden. Aan
de nabestaanden van de in het verzet
gevallenen tverd de onderscheiding
als posthnme erkenning van verdien
sten verleend. Het TerzctskrUis, dat
tn brons is uitgevoerd, draagt het
opschrift „Trouw tot in den dood".
mand slant zonder verantwoordelijk
heid. wie zichzelf, en .daarna rijn
huurman overhaalt tot dienstneming
in het leger der ongewapende vech
ters voor Nederland, die dóét al wat.*'
Het aantal stemgerechtigden voor
de verkiezing van leden der Tweede
Kamer, op 17 Mei bedraagt voor het
gehecle land 5.229.927.
Bij de verkiezingen voor de
Tweede Kamer in 1937 was het aan
tal kiezers 4.462.859, waarvan toen
4.212.903, d.i. 94,40 pet. aan de
stemming hebben deelgenomen.
Bij de verkiezingen voor de Pro
vinciale Staten, in Apxü 1939, be
droeg het aantal stemgerechtigden
voor het geheele land 4.623.414.
-De gemeente met h.et grootste
aantal stemgerechtigden, is Amster
dam, met 493.711 personen; de ge
meente met het kleinste aantal
stemgerechtigden is Ritthem, in de
provincie Zeeland, met 75.
Het aantal kiezers in de onder-
is bü de
Kieskring I: 's-Hertogenbosch
311.369 (244.851); H: Tilburg 264.145
(216.807); Hl: Arnhem' 306.718
(249.182)IV: Ntfmegen 251.649
(214.641)V: Rotterdam 368.723
(330.703); VI: 's-Gravenhage:
295.168 (278.304); VU: Leiden
265.991 (230.802); VUI: Dordrecht
337.277 (290.315); IX: Amsterdam
493.711 (449.009); X: Den Helder
232.539 -(204.155); XI: Haarlem.
307.022 (253.618); XH: Middelburg
149.845 (139.779)XIII: Utrecht
304.5G6 (244.421); XIV: Leeuwarden
259.881 (227.127)XV Zwolle 350.002
(290.498); XVT: Groningen 260.732
(223.550)xvn: Assen 142.817
(103.786)XVHI Maastricht 327.972
(250.586).
De tusschen haakjes- geplaatste
cijfers zijn de aantallen kiesgerech
tigden in de overeenkomstige kies
kringen in 1937. In 1939,"bij de Pro
vinciale Statenverkiezingen, was
leverd. Thans zijn alle wrakken op
geruimd en hoewel de haven nog
geen vooroorlogsch beeld toont, deed
het ons toch genoegen vele Neder-
landsche, Zwitsers che en Fransche
Rijnschepen aan te treffen.
Wij behoeven er hier nauwelijks op
te wijzen van welk een beteekenis
Straatsburg voor ons land kan zijnl
Straatsburg is niet alleen de eenige
belangrijke ina- en exporthaven in
het Oosten van Frankrijk; de stad
is tevens een belangrijk verkeers
knooppunt en een overslagplaats
voor het verkeer naar en van Zwit
serland. Door de beschadigingen aan
de Atlantische en Mediterrane ha
vens van Frankrijk, treedt de eerste
functie van Straatsburg zeer op den
voorgrond. Via Straatsburg kunnen
niet alleen groote hoeveelheden
Fransche grondstoffen als erts en
kali worden uitgevoerd, doch het is
niet ondenkbaar,dat ook de. uit
voer van stukgoederen over deze
haven kan geschieden. Ook Straats
burg bezit-een achterland, dat door
goede.; kanaal-, weg-, en .spoorweg
verbindingen met de stad is ver
bonden. Wij denken hierbij inzon
derheid aan het Rijn-Manie kanaal
en aan het Ryn-Rhónekanaal, beide
kanalen van beperkte capaciteit,
doch in dezen tijd van vervoersmoel-
lijkheden van groot belang. Ook ais
Invoerhaven zal Straatsburg aan be
teekenis winnen. Petroleum, steen
kolen en graan worden al regelma
tig ingevoerd, terwijl de invoer van
stukgoederen toeneemt. Het stemt
ons Nederlanders tot voldoening dat
onze binnenvloot in het Straats-
burgsche verkeer zoo'n groot aan
deel heeft. Frankrijk zelf lijdt op
het oogenblik aan een groot gebrek
aan binnenschepen, speciaal aan
Rijnschepen, zoodat alle zeilen wor
den bijgezet de geleden verliezen
in te halen. Reeds heeft de Zwifc-
sersche regeering 50 motorschepen
voor den tijd van twee jaar aan
Frankrijk afgestaan In ruil voor kp-
lenleveringen. Als men nagaat, dat
het aantal gemotoriseerde .Zwitser-
sche Rijnschepen even meer dan 100
bedraagt en dat Zwitserland zelf
groote behoefte heeft aan biunen-
scheepsruïmte, wordt het duidelijk,
hoe na aan het hart de steenkolen
voor de Zwitsers zijn. t
Ongunstige berichten.
Wij hoorden in Straatsburg ech
ter ook minder gunstige geruchten
voor ons land. Men spreekt over een
wederinvoering van de „surtaxes
d'entrepót. et d'origine", teneinde
het verkeer vki de Fransche zeeha
vens te stimuleeren. Op zich zelf
behoeft ons dit nog niet te veront
rusten, omdat Rotterdam van na
ture een grooten voorsprong op de
Fransche zeehavens heeft.
Wanneer echter wederom Antwer
pen als een Fransche zeehaven
wordt beschouwd en dus buiten-de
gevreesde surtaxes zou vallen, zou
ons dat zeer slecht te pas komen.
Zelfs werd beweerd, dat België de
zer dagen tot wederinvoering van
het gratis sleepen naar en van
Dordrecht zou overgaan; als dit het
begin moet beduiden van een
vriendschappelijke samenwerking
tusschen de belde groote havenste
den van West-Euro pa, dan voor
spellen wü van deze samenwerking
niet veel goeds. Het is te hopen, dat
onze Nederlandsche regeering ten
deze diligent zal bUjven.
Straatsburg had in de dagen, dat
de. vaart over den Rijn naar Bazel
nog -.was gestremd, een belangrijke
functie als transito- en overslag
haven, Elke lading, bestemd voor
Zwitserland, moest te Straatsburg
worden overgeladen, hetzij in ka
naalschepen van 250 ton, hetzij in
wagons. Op het oogenblik bestaat er
een groot gebrek aan péniches. Nu
de directe vaart op Bazel weer mo
gelijk is zal dat beter worden. De
functie van Rijn-Rhónekanaal, met
'zijn zijtak naar Bazel, mag ook
echter nu nog niet worden wegge
cijferd. De waterstand op den Rijn
zakt nog al eens beneden de twee
m. èn dan moeten de groote Rljn-
schepen'in Straatsburg een deel
van hun lading lichten in péniches.
Men verzekerde ons, dat de kanaal
verbinding Straatsburg-Bazel zeer
goed voldoet en dat alleen het ge
brek aan kleine schepen, sleep-
kracht en steenkolen eenige opstop
ping te Straatsburg 'veroorzaken.
Verwacht kan worden dat Straats
een bloeiend centrum in het
Dr. Gallup bewees
betrouwbaarheid
Bij de verkiezingen beslist het volk
over de richting van regerings
beleid. in de eerstkomende jaren,
maar tegelijk heeft een verkiezings
strijd iets van een wedstrijd, die de
belangstelling trekt van velen, die
zich in normale tijden slechts zeer
lauw voor politieke aangelegenhe
den plegen te interesseeren. En,
zooals bij lederen wedstrijd, ver
diept men zich ook hierbij graag in
gissingen over den uitslag. Nu is
een voorspelling ook een hachelijke
zaak, maar indien men dan boven
dien weet, dat iedere voorspelling
binnen korten tijd aan de werkelijke
cijfers getoetst zal worden, moet
men wel goed beslagen zijn, om zich
op dit gladde ijs te wagen.
Een groot Amerikaanseh tijdschrift,
do „Literary Digest", dat al tientallen
jaren lang den uitslag van de Arae-
rlkaansche verkiezingen placht te
voorspellen, had geleidelijk op dil
terrein een gezag gekregen, en groot
was dan ook de verbazing, toen in
October 1935 in de pers een mededee-
ling van een vrij onbekenden profes
sor in de Journalistiek, dr. Gallup,
verscheen, waarin deze pretendeerde
den uitslag van de komende presi
dentsverkiezingen te kunnen voorspel
len, en bovendien te kunnen aan
geven, welke fout door de ..Literary
Digest" zou worden gemaakt. Dr. Gal
lup deelde tevens mede, dat hij zijn
voorspelling op de meening van niet
meer dan 60-000 menschen zou basec-
ren, terwijl de „Literary Digest" de
beschikking had over de opinie van
meer dan een millioen abonné's.
GaUups eerste succes
Zijn eerste succes behaalde dr. Gal
lup, toen bleek, dat hij juist voorspeld
had, dat de „Literary Digest" den
republikeinschen caadldaat Landon
als den komenden president zou aan
wijzen, maar groot was de verbazing,
toen GaUups eigen voorspelling, dat
Hoosevelt zou winnen, juist bleek te
zijn. Dé reden hiervan was zeer een
voudig; De „Literary Digest" hod aan
haar abonné's een enquête-formulier
toegezonden, terwijl Gallup door spe
ciale enquêteurs willekeurige Ameri
kanen had ondervraagd, onder üs
abonné's van dat tijdschrift waren
echter bepaalde groepen der bevol
king sterk, andere slechts zwak ver
tegenwoordigd. Dit verklaart,-dal door
de „Literary Digest" een fout van
is pet., door dr. Gallup slechts een
fout van G pet. werd gemaakt. Later
heeft Gallup zijn werkwijze verfijnd,
waardoor bij andere verkiezingen zijn
foutenmarge gewoonlijk niet grooter
dan 1 pet. was.
Gallup gaat er van uit, dat de samen
stelling der ondervraag de groep
zooveel mogelijk moet overeenkomen
met die der geheele bevolking. Sinds
kort zijn lilcr te lande op dit terrein
twee Nederiandsche Instellingen werk
zaam, „De Nederiandsche Vereenigitig
voor Opinie-onderzoek" en „Uet.Ne-
derlandsch Instituut voor Publieke
Opinie", die volgens het systeem van
het Ameriliaansclic Gallup-inslituut te
werk gaan. Eenige honderden enquê
teurs van dit laatste Instituut, waarvan
ons blad reeds eenige malen de pei
lingen omtrent tien uitslag der ver
kiezingen heeft gepubliceerd, onder
vragen in liet gehecle land willekeu-
rige menschen over verschillende on
derwerpen van algemeen belang ,on»
zoodoende de opvatting van ons volk
te weten te komen.
Men draagt cr zorg voor, dat bij
het ondervragen de verschillende
welstandsgroepen evenredig zjjn ver
tegenwoordigd, waarbij men de woon
buurten der ondervraagden als maat
staf neemt. Familie en bekenden van
enquêteurs mogen niet worden onder
vraagd, terwijl bij Iedere volgende
enquête andere proefpersonen worden
gekozen. Gallup volstaat bij zijn en
quête naar den uitslag der verkiezin
gen naar de ondervraging van CO 000
personen, die representatief zijn voor
een bevolking van iao millioen. In on3
land is, volgens matbematisch-statls-
sehe onderzoekingen een ondervraging
van 2Eqo personen voldoende. Het
fiet, dat men zelf niet is ondervraagd,
en dat men evenmin iemand kent, die
ondervraagd is, behoeft dus geen twij
felt, dat men zelf niet is ondervraagd,
der proefverkiezingen te doen rijzet».
P 17 Mei zal blijken, hoe klein
of hoe groot de foutenmarge
Is. die door het „Nederlondsch Insti
tuut voor de Publieke Opinie" is ge
maakt. Blijkt het instituut den ver
kiezingsuitslag Juist te hebben voor
speld,. don zal men daaruit gerust
kunnen afleiden, dat ook de uitslag
van haar andere enquêtes betrouw
baar en dus van groote waarde is.
Wel moet men er rekening mede
houden, dat deze proefverkiezingen
worden gehoudeh door een nog zeer
jong Instituut, dat wellicht nog eeni-
gen tijd noodig zal hebben voor het
even betrouwbaar werkt als thans het
Gallup-instituut. Ook if het mogelijk;
dat tusschen het houden van de laat
ste proefverkiezingen .waarvoor de
ondervraagde personen in beginMei
warden bezocht, en de werkelijke ven*
kiezingen, de uitslag nog door aller
lei politieke gebeurtenissen zal wor
den beïnvloed.
door Anthony S.Webster
Nog altijd gaan de inwoners
van Britsch-lndië kalm en rus
tig aan hun werk, mede ook om
dat zij waeliten op het resultaat
van de onderhandelingen tus
schen het Congres en de Britsehe
missie van ministers lord Pe-
thick Lawrence, sir Stafford
Cripps en A. W. Alexander in
zake India's onafhankelijkheid.
Verloopen deze succesvol dan
beieekenl dit vrede en welvaart
voor heide betrokken partijen;
De eenige uiterlijke teeltenen
van ontevredenheid zijn de plak-
katcn aan de muren met de leu
zen „Leve India'" of „India ont
waak" en een onkelen keer „Pa
kistan", de na-ara waaronder
Jinnah, de leider van het „Mos-
limseh Verhond" de Mosiimscïic
bevolking van India in een on
af hanke lijken slaat wit verecni-
gen.
In Nieuw Delhi, de residentie
van lord Wnvell, den onderko
ning, treedt het contrast tus
schen arm en rijk sterk aan den
dag. De prijzen van in de winkels
geëtaleerde artikelen juwee-
len, goud en zilver, kleeding cn
schoeisel en een overvloed van
spijzen en dranken zijn
schrikbarend hoog. De bevolking
kan nauwelijks het allernoodza
kelijkste koopen. Bedelaars vra
gen aalmoezen, maken jacht op
sigaretteneindjesIn het kou.
de jaargetijde sterven dagelijks
honderden arme drommels van
kou en honger, terwijl de win
kels, waarvoor zij neervallen, vol
liggen met het heerlijkste voed
sel dat men zicli denken kan.
Onafhankelijkheid
Het gist onder de bevolking,
het verlangen naar onafhanke
lijkheid wordt steeds sterker.
„Nieuw-Idia" van Gandhi of
„Pakistan" van Jinnah?
De Brtisch-
tndiërs, althans
de Moslims,
lebhen al hun
hoop gevestigd
op hun leider
Jinnah, de
nau met het
vurige tempe-
*ament, die,
'.ooals de Brit
ten zéggen
-hel en hemel
Indiër lijkt en lieeiemaal geen
Oosterse!) type is, bewoont ecu
fraaie villa in New Delhi, waar
van de kamers luxueus cn in.
smaak vollen Gosterschen stijl
zijn ingericht. Jinnah is het echte
type van een aristocraat met zijn
goudgerande monocle, zijn on
berispelijke klording en zijn
voortreffelijke manieren.
Maar diep in zijn oogen smeult
het vuur, dat op zekeren dag het
latente volk van Brilsch Indie
zal; kunnen opzweepen tot ccn
liarls to ebt olijke, fanatieke raas-
sa, die bcgeerig is den Heiligen
Oorlog te voeren tegen het
Westen.
In de omgeving van net ge
bouw, waar de commissie zetelt,
rijden de Rolls-Royce auto's nf
en aan en ziet men Sir Stafford
Cripps en Jinnah na elkaar uit
stijgen, Uiterlijk verschillen zij
niet. veel, want beiden zijn man
nen van de wereld, doch de een
is een koele flegmatieke natuur,
lenvijl bij den ander van binnen
het vuur woedt, dat straks wel
eens naar buiion kan slaan en
'n erschrikkelijken brand doen
ontstaan, die liet gehecle Verre
Oosten in lanienden gloed zet,
tenzij de tijdig langs dip}oma-
tieken weg kan worden ge-
bluscht.
{Nadruk verboden)
{Copyright „Hef-, Parool")
Het graantekort der
wereld
De voormalige president der Ver-
eenigde Staten, Herbert Hoover,
heeft Truman rapport uitgebracht
van zijn reis door de wereld, waarbij
hij een onderzoek heeft ingesteld
naar de voedselsituatie.
Volgens dit rapport is er tusschen
1 Mei en 30 September een graan
tekort van 3.6 millioen ton te ver
wachten. Gedurende .de crisisperiode
zal Europa 8Jï millioen ton graan
noodig hebben.
De „waarschijnlijke bevoorrading"
der wereld bedraagt uit de -V..S. 4.2
millioen ton, Canada 2.3 millioen,
Australië 900.000, Engeland 200.000,
Argentinië 2,3 millioen, Brazilië
200.000, Birma 75.000, Siam 195.000,
Rusland laan Frankrijk)3QO.OOO ton
graan. Het wcreldtekort ad 3.5 mil
lioen ton zou nog verlaagd kunnen
Deze r
niets op een Moslim of
