I' :ll f I ■f I. ®e DE SCHIEDAMMER Onze herstelbetalingseischen aan Italië Regeering motiveert de, fruit- distributie |i i V--* '-':.b RED. EN A DLL LANGE HAVEN 141 SCHIEDAM ADMINISTRATIE: TELEFOON 60300 REDACTIE: TELEFOON «505 ABONNEMENTSPRIJS PER WEEK J1 CENT PER KWARTAAL f <- LOSSE NUMMERS f 0.08 HET ADVERTENTIES ,EN INLICHTINGENDIENST! SCK1EDAMSCHESINGEL ROTTERDAM TELEFOON NRS. £5436 EN 69300 POSTGIRO NO.S989M Bankier: AMSTERD. BANK TE ROTTERDAM ZESDE JAARGANG NO. 211 WOENSDAG 11 SEPTEMBER 194& Nederiandsche delegatie dient, memoran dum in ter Parijsche conferentie .Voorste! tot afstand von oorlogsmateriaal Officieel wordt medegedeeld, dat de Nederiandsche delegatie ter con ferentie te Parijs gisteren den offl- cieclcn eisch tot schadevergoeding aan Italië heeft ingediend. De specificatie vermeldt, dat de verliezen tijdens den oorlog door. Italië aan Nederland eenerztjds. voortkomen uit het deelnemen van 1 Italië aan den oorlog als bondge noot van Duitschland eajancierzij&s uit het deelnemen van Nederland aaD geallieerde vloot- en koopvaar dij-actie op het oorlogstooneel in de Mlddellandsche Zee. De aan manschappen en mate rieel geleden verliezen, waarvoor Italië aansprakelijk wordt gesteld, kunnen niet geheel precies in gelds- waarde worden uitgedrukt. Aange zien om practische redenen een be drag gewenscht is, kan op basis van een dollarwaarde van 1933 als globale schatting een bedrag van 40 miliioen dollar der Ver. Staten worden opgegeven. Dit bedrag is als volgt verdeeld: marineverliezen 7.7 miliioen, koopvaardij verliezen 16.5 miliioen, pensioenen. 10 miliioen, oorlogsuitgaven 5.8 miliioen, totaal 40 miliioen dollar: Bij het indienenvan dezen elsch tot vergoeding der verliezen wenscht de Nederiandsche delegatie rekéning te houden met den tegenwoordigen economischentoestand van Italië en wenschfc „herstelbetalingseischen, die op Italië een last zouden leggen, welke- mogelijk de economische sta biliteit van' dit land in gevaarzou kunnen brengen of herstel„van In- dus trie en handel 'zou kunnen'v ver tragen. te vermijden. Dientengevolge dient .- de Neder iandsche delegatie; een voorstel in, dat Italië in zooverre van de ver plichting tot herstelbetalingen aan Nederland zal worden ontheven, dat het aan Nederland veen deel van bet overtollige oorlogsmateneel' zal af staan, welk materieel ter beschik king van de regeeringen van de Sovjet-Unie, Engeland. Ver. Staten en Frankrijkzal worden gesteld. 1 volgens instructies door? deze'landen' 'aan-Italië ito «.geven. V.v /C De' Nederiandsche delegatie denkt hierbij speciaal aan die overtollige eenheden van de Itallaansche vloot en aan die Italiaansche fabrleks- uitrustlngcn en gereedschappen, waarover dë vier betrokken regee ringen het eens kunnen worden om deze op verzoek aan de Nederiand sche regeeringover te dragen., - Andere verliezen ALs bondgenoot van Duitschland nam de Italiaansche regeering: na den Duitschen inval in Nederland, toen Nederland zich, bij de gealli eerden voegde, In. iodividueéie ge vallen verschillende "soorten maat regelen - tegen Nederland als belli,- gerent en tegen Nederlanders, en Nederiandsche eigendommen en be langen. De hierdoor geleden verliezen, dienen ten volle gecompenseerd te worden. Daarom eïscht de Neder-: landsche delegatie, dat deze ver liezen ten volle door Italië, middels herstelbetalingen uit de loopende; Italiaansche productie of op een wüze, overeen tekomen door de Nederiandsche en Italiaansche - re- Gogderen per auto over. de Noordzee Ferry booten enst tusschen Londen en Rotterdam Rotterdamheeft de primeur van een veerhootdienst op Engeland, die het. mogelijk maakt, dat met goederen geladen vrachtauto's, op 'n schip kunnen rilden, overde Noordzee naar Tilburydock (Lon den) worden gebracht en vandaar naar dé plaats van bestemming reizen. Deze -nieuwe dienst is Lngësteid door. de Britschn firma Frank Bus tard Sc sons Ltd' te Londen in sa menwerking met de firma Vinke Car te Rotterdam, Frank -, Bustard heeft van de Engelsche regeering een drietal, landingsvaartuigen aange kocht, elk ongeveer ,4000 ton-,metend, uitgerust met kleppen - voor het op en afrijden van auto's. Op de veer boot kunnen ongeveer 60 wagens een plaats vinden. De „drie vaartuigen heeten Empire -Baltic, Empire Cedric en Empire Celtic.' Het eerstgenoemde schip, dë: Empire Baltic,-.wordt van daag met. 54 voor de distributie be stemde auto's aanboord té Rotterdam „verwacht. Het schip zal ligplaats ne men in' de Waalhaven tusschen pier l en li waar eenspeciale helling ge maakt ls. -:„.Vv:o Deze huis aan huis dienst- kan In de toekomst bij normaler, handels verkeer een belangrijke schakel„wori- den in het vrachtvervoer Engeland- Nederland en oingekeerd,Ook" wordt de mogelijkheid overwogen de In ternationale vrachtautodiensten aan sluiting, te'.'geven-op dezen veerboot- dienst WEERBERICHT - TolDonderdag-,, avond: Na helderen' nacht v later .weer 1 toenemende bewul- king mei plaatselijk regenval.- Tempera- „turen ongeveer -als vandaag. Meest ma tige aan de kust tUdeiyk V krachtige wind: tusschen West en Zuid. Zon"op 8,08 our, onder 19,08 u. -Maab „ohdér.:;7,02 uur, op 20.— unr; Waterstanden Rotterdam ":1e 'tQ" 5,03 uur, 2e tü 11,20 uur. geeringen, zullen worden vergoed. De Nederiandsche regeering wenscht hiertoe niet het Italiaansche bezit, dat onder de Nederiandsche maat regelen met betrekking tot vijande lijk bezit valt, te llquideeren, doch zij zal dergdQk bezit onder zich houden, totdat een bevredigende regeling is bereikt. Onder deze verliezen wordt o.m. gerekend bet geval van hel m.s- -„Jason". De Nederiandsche scheepvaart maatschappij „Oceaan" te Amster dam had mei de „Socièta Italliaria d'Armamento'" (Sldarma) le Venetië een contract tol levering van een motorschip gesloten. Op 10Mei' 1940 werd, na proefvaart, het schip,-.-de „Jason", van de bouwers overge nomen. Den volgenden dag echter, toen het schip onder Nederiandsche vlag, met een Nederlnndscben ge zagvoerder-en Nederiandsche be manning op het punt stond naar Nederlandsch-lndlë te vertrekken, grepen Itallaansche autoriteiten in cm dtt vertrek te verhinderen, aan gezien de as-partner var. Italië den vorlgen dag Nederland was binnen gevallen. Het schip werd door Italië vastgehouden en de Neder iandsche scheepvaartmaatschappij werd onder pressie gedwongen een arbitrageregeling tot ontbinding van het contract te aanvaarden. Het ge volg hiervan was, dat de maatschap pij niet alleen - het schip, dat een welkome hulp voor de geallieerde oorlogsinspanning zou zijn geweest, niet kreeg, maar bovendien verlie zen leed, omdat de onkosten .van uitrusting van het schip, onderhoud en jrepatrieering. van de -bemanning en kosten van de arbitrage-procedure verloren gingen. Deze verliezen belaopen 300.000 gulden (of 165.000 dollars op basis' van 1938). Het verschil tusschen de aanschaffingsprijs In 194.D '2.150.000 dollars] en de tegenwoordige prijs van een dergelijk schip bedraaagf 3.500.000 gulden of 1.925.000 'dollars! Het. memorandum vermeldt verder nog een bedrag van „in totaal „745.025 dollars voor verliezen als gevolg van vastgehouden en gestrande ladingen en een bedrag van soo.ooo dollars als. vergoeding voorde schade aan Ned. onderdanen in. Italië toegebracht. Trotsch en gehikJcig toonen êe prinsesjes téèn stel echte Fransche poppen, haar cadeau gedaan door generaalDdZattreóe Taseigny tijdens sijn bezoek aan. de prinselijke familie op het jacht „Piet Hein". Zullen de fouten van het'vorig jaar worden herhaald? Ue nieuw? benoemde burgemeester van Amsterdam,, mr.A, J. d 'AiUif Squatters beginnen En Londen kijkt toe Duizend dalüoozen hebbel^,'zich zelf onderdak verschaft, in leeg staande luxe huizen te Londen. Zij, die de Jeiding van deze act!, had- den? schijnenr nog meer van der- gelijke actles-bü-verrassing voor te bereiden. De dalüoozen stellen twee eischen. Zij- willen dat de gemeen-; teraadjgebruik maakt van. zijn be,-, voegdheden ter - reauLreeringvan hpizen en deïe huizen ..dan tegen .voor de arbeidersklasse, geldende huren ter beschikking-, stelt, en de levering van electfioiteit; warmte en water herstelt.. Oi, het hoofdbureau vian de com munistische partij werd tegenover een verslaggever verklaard: „On verschillig .waarschuwingen van of- - ficieele zyde zijn wö van plan om tenminste tienduizend van onze Leden onverwijld in behoorlijke hul- zem onder te brengen Wij zijn ver steld van het groote aantal flats,, huizen en hotels in. Londen; dat nog. steeds leeg staat, nadat zy enkele maanden geleden door re- .geeringsbureaux en diensten, van' buitenlands3"ne regeeringen verlaten zijii,": - in'; de Bntsche pérs wordt critlék geleverd op de beslissing van de regeering om tegen de actie van dé; Londensche squatters, op te treden; Van den anderen, kant ^brandmerkt men deze actie ais een „politieke, stunt" .van .de communlstlsDhe par tij, ofschoon men sympathiseert met" degenen, die door het gebrek „aan onderdak tot wanhoop vrorden ge- bracht,V Roosevelts leven tienmaal bedreigd Prank Wilson;, aftredend .lióófd' van den Amerikaanschen gèhëimen dienst heeft,' aldus de:v„Evening Standard",-, onthuld, dat tijdens den oorlog tien pogingen: tot aanslag, op het leven van president Roosevelt, ■in deV.S- en overzee,: werden ge--, daanv Er werdén zóóveel„.bommen.: en doelenvan. bommennaar. het Witte Huls gestuurd,- dat de ge- heime dienst een speciaal .gecon-, strueerde truck had klaar staan om ze snel weg te voeren;Degenen, die voor die „zendingen verantwoorde-, lijk waren, .aldus Wilson;- vwaren zonderlingen en waanzinnigen. Volgens officïeelè mededeeling van de afdeeling voorlichfing ;van het ministerie van landbouw zijnde voornaamste redenen, die de regee ring er toe geleid hebben het: fruit te distribueer en/in de eerste plaats dat thans de vraag het aanbou verre overtreft doorhet achter wege bly'ven vandeit invoer van buitenlandsch fruit, hetgeen vóór den oorlog van; zeer veel beteekenis was. v:. - In de tweedeplaats betreft de voorhanden betrekkelijke, overvloed uitsluitend zachtzomerfruit, zooais enkele appelr. en perensoorten. Van het harde, houdbare fruit, zal ook- dezen winter nietvoldoende voor raad zün- omden - handel daarin vrij te geven. Schaarschte zou on- vermydelijk leiden tothóoge „prij- zen/ die voor breede lagen der be volking onbetaalbaar zouden zijn. Handhaving van' de fruitdistri- butïe ,is derhalve tn hét belang van; de bevolking. Om distrihutiertech- nische redenen zal „té Rotterdam geen nieuwe fruitb'on voor langs aangewezen bonnen -563 én 0S3 .kunnen worden aangewezen. Het publiekwordt aangeradt-i te trachten; een leverancier te vinden, i die wèi bereid' is, medewerking aan de uitvoering der fniitdistributië te verleejueii.::;' -;, Tot zoover de afdeeling voor lichting van genoemd departement. Wij teekenen hierbij aan, dat de regeering, blijkens een officieele circulaire zich niet ontveinst, dat aan de uitvoering van defruitdis- tributie vele moeilijkheden verbon den zfjn en dat het gevaar v./or den zwarten handel Lu fruit ge zien de ervaringen, zeker niet denk- beeldig „is. ■■■■'v-/ De regeering streeft naar. fruit- pryzen, die voor de breede massa bereikbaar zijn. Maar hebben de. - ervaringen, niet geleerd,; dat in het afgeloopen jaar, toen het fruit: eveneens op den bon was, het grootste en beste gedeelte in den zwarten handel verdween en juist daardoor onbetaalbaar werd voor breede lagen der. bevolking?. Het fruit, dat op den bon. verstrekt werd, was doorgaans niet veel zaaks. Men was' volkomen afhan kelijk van zijn leverancier en deze op zijn beurt van den grossier, waardoor van fruitkeus in het ge heel geen'sprake was,. Wanneer de regeering. blijkens haar mededeeling, de ernstige grie. ven van den fruithandel,, die o.a.' te Rotterdam reeds hebben- geleid tot een protestactie, eenvoudig, naast zich neerlegt, dan achten wy dit onjuist. Aan den anderen kant dienen de fruithandelaren,' mark tkoopli eden en straatventers, die zich om hun'' comité's van actie hebben ge schaard, meer bereidheid tot on derhandelen te toonen, opdat van de huidige Impasse het publiek niet de dupe wordt. De regeering geefttoe, dat ér thans een betrekkelijke ..overvloed aan zacht fruit: bestaat, pe con clusie ligt voor de hand., dat men met frultdi5tributie in elk geval beter, had kunnen wachten, totdat deze voorraden bonloos aan het pu bliek zouden zijn -verstrekt. .Over distributievan het winter- Ziekenkassen R.v. A. boeken verlies .Voor het eerst sedert derinstel ling van de verplichteverzekering hébben de ziekenkassen van de Raden- van' Arbeid in dé jarenIS43 .en 1944 een verlies-opgeleyërö. Over „het „laatstgenoemde jaar bedroeg dit tekort niet minder, dan 2es mil iioen gulden. tekort"óver- 1944 zal igedekt worden gedeeltelijk uit devoorhad den réserve, deels: do or een premie- verhooging. van 1 procent yan; het loonbedrag, hetwelk dat. jaar voor premieberekening tn.aanmerking kwam. Voor deze bedragen, kuhnen •werkgevers dus een navordering, verwachten, welke men „ten laste van geblokkeerde, rekening zal mo-. gen. voldoen. Voor werkgevers, die; voor den vijand verdedigingswerken hebben aangelegd, zal de premie over het, jaar 1944 worden verhoogd "tot zeven procent; van het'Joon- bedrag. Deze lieden zullen ook' over bet jaar 1943 een; navordering té be talen krijgen en wel tot zes procent. fruit, is allereerst een uitgebreid overleg met alle daarbij betrokken groepeeringen noodzakelijk, opdat fouten in gen recent verleden .ge maakt, zoo mogelijk vermeden kun nen' worden. Succes voor Dc Roodc en Quentemeyer Zij wonnen beiden in ..-.Amsterdam .■„'"Voor een uitverkochte zaal '.vonden. Dinsdagavond in de. Apoliohai te Amsterdam de met; groote spanning tègemoetgezleae boksparUlen Giel ,de Roode-Willy tvhyte tSchotland» eh ■Willy Quentemeyer legen den Kran- Schen kleurling Said Kadöour plaats. Voor onze belde landgenoolen stond 'et: zeer veel op het speL Immers een eyëntueele overwinning zon beleeke- nën, dat beiden ernstige candidaien -Kiiuden worden voor -eengevecht met —Als -Piizel den'~Eöropceschen /welter-" en half-zwaargewicht titel. Welnu, tegen veler verwachting In, hebben Quentemeyer èn De Roode hun groot ste kans In hun bolrsloopbaan weten te benutten; G3el üe Roode behaalde een meer overtuigende puntenover- winning op WlUy Wüyte dan Qoen- lemeyer op Kaddour, die evenwel drié kg. zrvaarder was dan de Ea- schedé»er, wat een niet weg te cljie- ren voordeel bleek te zijn. Onze welter-fcampioen De Roode ha-d reeds onlangs tegen den sterken Belg "Willy Wfmnis bewezen ln prima vorm te zijn.Ook de Scha tsche kam pioen Why te, die een even goed beroeps-voetballer b, moést dat er varen. vrij wel alletien ronden was Giel het meest in: den aanval en dreef hij den Schot telkens weer in „detouwen of /in een hoek van den ring. in welke .benarde positie hit meermalen eën hevig bombardement van stooleh en slagen van-öen uiterst: agressleven De Rood-ekreeg te ver werken.' Beiderzijds gingen evenwel veel stooten .puntenloos verlaren op goede dekktng, De Roode was dóór zijn groote „beweeglijkheid een voor Whyte „moeizaam te bewerken tegen stander, waarbij nog kwam, datop den. duur het véle hangen en clin ch en den op afstand werkende WTryte' weinig gelegenheid Jgaf tot goed ge plaatste stooten. Giel werd tenslotte; verdiend en luid bejubeld winnaar. Mmder overtuigend, ja' 'zelfs met mlnlmüm puntenverschil sloeg onze nieuwe: -• half-zwaargewicht kampioen .Willy Quentemeyer daid Kaddour (sinds 1942 ongeslagen); Het was een hard gevecht met eem voortdurend wisselend overwicht.Quentemeyer trachtte de steeds zeer hooge dekking van den Franschen kampioen naar beneden te halen, wat hem- zeer zel den gelukte. Een enkele maal bracht een. keiharde reebtsche van onzen landgenoot Kaddour een moment uit zijn evenwicht, dat hij. door te gaan hangen trachtte; te herstellen en wat hem met zijn drie kg. zwaardere body ook meermalen gelukte. In. de zevende ronde deden een paar flit sende linkschen van, Quentemeyer Kaddour „een tijdlang, versuffen. Vooral de laatsie: ronde verzamelde Quënlemëyereen doorslaggevende hoeveelheid punten, al moet het ver- schil uiterst miniem zijn geweest. Naast: Luc van Dam bezitten; wij thans in De Roode en Quentemeyer .weer een paar boksers van prima internationaleklasse. Commissie-generaal Betreffende Kon. Besluit thans verschenen Bij K3., vaii 10 September atÜQ benoemd „tot, commissarissen-gene raal dé 'heeren F. de Boer, waar* nemend burgemeester van Amster dam van 5 Mei 1945 tot 27 Februari 1946, thans directeur van de Stoom- vaartmüalschappü Nederland; M. J. M. van Poll^ lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal; prof. Ir. W. Schermexhom, minister-pre- sident:; van 25„ Juni 1945 tot 3 Juli 1946,' thans lid van de Tweede Ka mer der'-, Staten-Generaal. Tot voorzitter, der commissie is; benoemd prof: Schermerhorn. In verband met het in de wet vastge- Voorloopig 500 gram suiker extra Van 15—29 Sept. zul aan alle leef tijden een rantsoeh suiker worden, verstrekt van 500 gram, terwijl boven- dien'een extra hoeveelheid, eveneens van .509 gram, voor die periode ad worden beschikbaar gesteld. Deze extra 500 gram Is de eerste helftvan. de reeds aangekondigde extra kilo gram. Einde. September cal de tweeda 500 gram suiker extra worden; ver-; strekt. Voor zoover; de voorraden bij de winkeliers dit loela I en kan op. -. deze bonnen een dubbele hoeveelheid „Jam of gedeeltelijk suiker en redeelteUJk Jam worden gekocht. Zooals bekend, wordt str.ds I Sept. telScer.3 m een periode van zes weken elke eerste veerden dager, een bon aangewezen voor 750 grim suiker jsoo gram Jam), ln de tweede veer tien dagen 500 gram suiker (1000 grsm Jam) en tn de derde veertlendaag-sche periode 750 gram suiker ÜS7C gram legde collegiale karakter der com- Jam), v-oor kinderen, geboren In '42 missie, bedoelt dit voorzitterschap sm> *n uiteraard uitsluitend de goede orde' te dienen, zonder als zoodanig hoo- ger gezag te verleenen. Naar men weet, heeft dr.'Van Mook als luite nant-gouverneur-generaal zitting. In deze commissie. Ongewenschte Duitschers in de hoofdstad gearresteerd Gistermorgen om half zes ging de vreemdelingenpolitie te Amster dam over tot de uitvoering van een plan, waarvan de voorbereiding maanden 'in beslag heeft genomen. Het betreft hier het arresteeren van Duitschers, wier verblijf-in Neder land ongewenscht'geacht wordt. Het ging om eenige tientallen van 'de ergsten. Niet alleen mannen zijn gearresteerd, maar ook vrouwen en zelfs heele gezinnen. Htm'eigen dommen worden verbeurd ver klaard, htm woningen in beslag ge nomen en zij zelf gaan naar het kamp Mariënburg bij Nijmegen, om per eerste gelegenheid over de grens gezet te worden. Zij mogen 50 kg. aan bagage,- alsmede toilet artikelen, eetgerei, kleeding en 100 gulden per persoon aan geld mee nemen plus voor ieder kind nog 50 gulden en 5 kg. bagage, terwül al leenstaande Duitschers en Duitsche vrouwen 50 gulden en 30 kg. bagage mogen meenemen. Van de in beslag genomen meubelen wordt een deel- gebruikt óm bet kamp in te rich- teri.'-"-„ later, luidt dit schema 750,. 500 en 500 gram suiker of 1500, 1000 en 1000 gram jam. Meer boter en minder margarine In verband met de moeilijkheden bij den aanvoer van grondstoffen voor de bereiding van margarine zal van 15 txn. 28 Sept. en eveneens van 28 Sept. t.m. 12 October minder mar garine kunnen worden verstrekt. Hierierenover zal het rantsoen boter lijdelijk met een gelijke hoeveelheid worden verhoogd. Het rantsoen voe- ülngsvetten voor personen, geboren ln 1041 of vroeger, zal ln die periode samengesteld zijn uit 2So gram boter en 250 gram margarine of 200 tvam vet naar keuze en voor kinderen, geboren ln 1042 of later, uit 250 graro boter en 125 gram margarine of 100 gram vet nnor keuze. In verband met onze precaire margartneposlüe' rijn dezer dagen sooo tor. oliën, vcor. de bereiding" von margarine, in En geland geleend. Drie mijnenvegers naar Indië Drie groote mijnenvegers van de Koninklijke Marine, ieder 500 ton metende, zul'.en Maandag 23 Sep tember int Rotterdam naax Neder- landsch-IndJë vertrekken. Het zijn de „Jan van Gelder", de „P.eter Flortsz" en de „Abraham van der Hulst". De reis zal gaan door bet Suez-kanaal. De datum van de-ver moedelijke aankomst te Tandjong Priok is 2 December. DE KERN Bij het a.s. vertrek der Commissie-generaal IN schen' - deh :drie 'leden van. de thans éindelijk benoemde Com- mlxsie-Generaal een voorspoedige „reis en, een. kroon op haar werkl Wij kunnen Immers slechts van harte hopen, dat de vertrekkende combinatie tot heil van de oplos sing van het. reeds lang sleepende verhoudingsvraagstuk Nederland— Indonesië werkzaam zullenzijn;, ho pen, ook nu de samensteUing Ons het gelooven moeilijk maakt." Vóór wij.op de taakder Commissie nader Ingaan herstellen wijgaarne een onrecht,; den waarnemend-burge meester -van Amsterdam De Boer door ons aangedaan. Hem duldden wij dezer dagen als tegenstander der regeeringspolitiek aan en tegen die aanduiding verzet-hij zich. Te beter! .Gaarne, ja met .vreugde, ne men wij er akte van, dat de heer De Bóer zich volledig achtete Dr. Van Mook en de regeeringspolitiek wu scharen. Daaruit volgt, dat de. opvattingen van den heer De Boer op'dit stuk vla zijn recente Indi sche reis een sterke evolutie "heb- ben doorgemaakt, hetgeen, hij trou wens zelf niet zalwillen ontkennen. Voor het progressief karakter der samenstelling van de. Commissie- Generaal beteekent. dit een welko me versterking, te welkomer - nu tóch de heer Van Poll,, personlf ica- tievan de anti-Van Mook-poUtiek, van de partij zal'zijn. '- 'Het Indonesisch—Nederiandsche vraagstuk ligt nu een Jaar lang on opgelost. Een jaar.' lang heelt de nationalistische revolutie ginds doorgewerkt en vandflarallerlei „oplossingen" van het probleem, die eertijds als vooruitstrevend de In donesiërs zouden, hebben bevredigd, 'tb ns ala onvoldoende door hen. worden verworpen. De Republiek, op den dag van haar uitroeping stel lig een gevel zonder gebouw er achter, is gegroeid tot een realiteit. Ten aanzien van haar plaats" inde oplossing van het vraagstuk moeten wenschen en. werkelijkheden nuch teruit elkaar gehouden., worden. Of minister Jonkman dat met verbe- ten vasthouden aan het „HJjksver- band'.' doet, moeten wij beiwljfe- - len. Zi)n wenschen lijken met de werkelijkheden steeds moeilijker .te rijmen en uit dien hoofde .zijn wij niet gerust op de competentle-rulm- 'te der Commissie-Generaal. Is die werkelijk zoo groot, dat zij ginds aangekomen, naar bevind van za ken onderhandelen..,...' en handelen kan? Sinds de Februari-verklaring en., de kamerdebatten .lijkt het wel, alsof het Indonesische probleem een ''uss 'VUUmisAlK-OiiJSJSKAAl^ VOOR INDÖJÜESIE. L- F.Lnir. de drie Cleden der eommissie, M. J. M.. van Fott, prof. tr. W. tScticrmeriiorn (vocrs.j, F. de Boer, -benevens de minister ;mn Overseesche GeTmas- deeleti,zijne excellentie tér. J. A. J ontman. Dr. Van Mooie, die als tuitenant-goiivei-neur-ffeneraai eittm g in dese commissie heeft, ontbreekt utteraard- staatsrechtetijk kluifje is, dat, ontij dig ln de arena geworpen, door juristen en Heden, die daarvoor .wil ier. doorgaan, wordt heen en weer getrokken. Moge de Commissie-Ge neraal zich tegen deze aan de wetke- UJkheid volstrekt inadequate voor- '„•Sjoiling van zaken afdoende weten „te wapenen! Zóo de*drie-hoeren bet probleem tegemoet reizen ln de on-. derstelilng, dat zt). met formules en structuren goochelende,, de kern van het probleem zullen raken, hebben zij bet mis. Ook hier ls de formule, de structuur, de vorm h IJ 7 a a k. Niet om een aantal door twee par tijen te onderschrijven woorden ls het begonnen, maar om het vin den van een nieuwe verhou- ding tusschen twee vol ken. De crisis ls vóór alles een vertrouwenscrisis. De op lossing kan er niet een zijn, die in nieuwe zakken ouden wijn giet. Het „kolonialisme" moet overwonnen worden, niet ln formules, maar ln den geest, die de samenwerking be- beersehen zat. Er moet een program, duidelijk en concreet, voor die samenwerking worden opgesteld, dat SJahrtr-en de zijnen het stellige vertrouwen geeft, dot ook wij een nieuwen tijd willen, nieuw ln de economische verhoudingen, haar neerslag vinden de In de. in beteekentssecundaire staatsrechtelijke. Eerst het schep pen van dit, in de diepte afstekende vertrouwen zal den weg openen naar de formeele „overeenstem ming". De samenwerking 2elve Is oneindig belangrijker dan de staats rechtelijke formules waarin zij wordt gegoten. Het probleem, aldus gesteld en wij achten zóó alleen de probleem stelling reëel heeft een opvallend sterken personeel en kant in een ge voelige op het stuk van haar natio- nalisme onvermijdelijk óvergevoetige wereld als de Indonesische, kan elk misplaatst woord, elke tactlooze geste noodlottig werken. Nlu; de vraag of men „Indië kent" is in do huidige omstandigheden beslissend, wèl de vraag of men begrip voor *n revolutionnair-natlonalis'.ische si tuatie heeft eu de verbeeldings kracht bezit om haar met progres sieve gezindheid op te vangen. Dat zulks van het leeuwendeel van Dr. van Mooks omgeving niet ge'.dt. ls een bedenkelijke omstandigheid die, hoezeer ook te herleiden tot een ge brek aan kijk bij het kiezen van medewerkers aan de zijde van den luitenant-generaal, diens posttie af en toe „tragisch" maakt. Werd de relatieve eenzaamheid, waarin Dr. van Mook verkeert, door een con stante ..backing" van Den Haag op gewogen, de toestand zou voor nem nog dragelijk zijn. Nu hij daarente gen bij veelvuldige herhaling door Den' Haag is en wordt gedesavoueerd ls het alleen maar te waardeeren, dat dr. van Mook zijn hoogst on dankbare taak voortzet. De Commis- sle-Generaal zal reeds van waarde zijn, zoo zij den lultenant-gouver- neur-generaal krachtig bijstaat tn het brengen van den rechten tr.an op de rechte plaats. Zoolang ln de sleutelposities nog niet overal re presentanten van den nieuwen tijd zitten, ln wier harten en hoofden het .kolonialisme dood ls, „as dead as a doornail", zóó'.ang wordt dc vertrouwenscrisis en daarmee het Indonesische vraagstuk zélf niet op gelost. Wenschen wij de Conmlssic-Gcne- raal in den ztn van deze beschou wing gaarne „behouden vaart en goede wacht", wij zelf. de thuis blijvers, hebben evenzeer een yróóte taak: een slag van tot leiding be kwame Nederlanders gereedmaken, naar gezindheid en begaafdheid ge schikt om straks in de nieuwe sa menwerking, volledig te passer, en Nederlands nieuwe taak In Indone sië te aanvaarden. Want de natio nale revolutie; uitmondend In In donesia's vrijwording, revolu- tionneert wèl, maar be- ttonneert wèl. maar be ëindigt niet de taak, die wij ginds hebben te vervullen integen deel. verricht in een vrije samen werking, vrijwillig door beide vol ken aanvaard, wordt óns werk ln Indonesië „grootscher" dan Jan Pieterszoon Coen ooit heeft kunnen vermoeden.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1946 | | pagina 1