Wie, onderscheiden werden apefté ke6 (&&ft£ee$eüz&en> Vlaamsche intelligentie zintuiglijkheid en De Duitsche hongerzomer Voedingsprobleem beheerschf de gesprekken Lange queufi en grauwe gezichten Het huidig rantsoen LITERAIRE KRONIEK Roelants' „Gebed om een goed einde" WANNEER men In dc Britsche zone rondtoert met cnzen door den hongerwinter van 1944/45 gescherpten blik,-ontwaart men al spoer dig bekende symptomen.Efi» ls een onevenredige belangstelling voor etalages met etenswaren en all e gesprekken ^cirkelen om dat on derwerp, Erzijn lange queus, men z at grauwe, gespannen gezichten Op kantoren» acshter loketten, op vergaderingen, ziet men menschez brood kauwen, op alle uren van den dag. Het is het bekende knagen dc gevoel, dat men van uu. to.t uur tracht te bestrijden. De gezichten der "kinderen toonen weinig opvallends, maar hun beentjes worden dun. Ziehie: de rantsoenen: - 3 pond brood; 2, k.g._ aardappelen;- 50 gram ve. (boter-en andere vetwaarde sa men); So gram vleesch; V* liter on- dermelk; V« pond suiker; V» pond grutterswaren; alles per w»ek; 7M gram visch per vier, weken. - Voor zwaren arbeid kxUgt men pond brood en 2. pond aardappelen per week meer. Inmiddels is dit rant soen van 1000 calorieën;verhoogd tot 130», voornamelijk door toevoeging van brood en aardappelen.- Groente Is zei'' .&**- en duur. De moeder van een gezin 'met twee kinderen kocht voor.: een maaltijd 8 pond wortelen en 4 kg.' andijvie en betaalde daar voor 4,M mark: haar, man verdiende .4,90 -n.ark' per dag.. De honger is het grootst in de groote steden en de zwarte markt bereikt daar ook "ïaar hoogste ni veau. Ik noteerde voor .Hamburg: een brood van 1500 gram GO mark; een pond boter 250 mark; 50 kg, aardappelen 350 mark; een Duitsche sigaret 3,50 mark; een Engelsche 6 mark. Een Lelca kost 2000 clgaret- ten; 15 sigaretten Is IDO mark. Geruchtenstroom De honger gaf het aanzien aan een stroom van anti-Brltschc geruchten. De rr est hardnekkige zijr. die van de Duitsche boter door de Engel schen ln beslag genomen en ln En-, gelrch papier verpakt en dat van den Duitschen boer die tarwe in een kar moest laden. HJj mist, thuisge komen, zijn jas, keert terug en ontdekt, dat de /agen Inmidde's geplombeerd is. Als men deze met veel tegenzin opent, vindt hij in den wagen een bord met opschrift „Kana- diseher Weizen" Dit bericht werd mij: zes keer verteld op zesversehll- - lende plaatsen van deze zone en telkens met de verzekering, dat men het uit de eerste hand had. Inmid- dels worden andere geruchten Jaar aan toegevoegd; zoo vertelde me eer .loodgieter vol overtuiging over een Opbouwplan. dat de Engelschen voor Duitschland hadden ontworpen. In het toekomstige Duitschland zouden zes families samen één waterkraan hebben en vierfamilies samen -één closet. Geruchten zijn graadmeters. Het is telkens merkbaar, dat de ach teruitgang der voedselpositie, even als de slechte economische situatie het prestige der Engelsche bezet- ters heeft aangetast. De Dultschers, die er van houden tegenstellingen aan te dikken, drukken dat als volgt ■-Aalt: toen de Engelschen kwamen, ontvingen wij hen als bevrijders(t), thans hebben ze 50Vt van onze sym pathie vcspeeld. De economische toestand heeft welhaast een dieptepunt bereikt. Ongetwijfeld zien de- Engelschen den ernst van den toestand tn; lei- l dende figuren- maken soma den In druk te bezwijken onder dc zorgen. T ;,We blijven ver beneden hetgeen we zouden kunnen produceeren". verzuchtte een hooge - functionaris. Vermoedelijk produceeren we een d'-de van dc quota - dié1 ln Potsdam vuor ons zijn vastgesteld." r De kolen kwestie Alles ln Duitschland draait, om de. koienkwestte. Brandstof voor de fa brieken ontbreekt en daar de Dult schers geen huisbrand krijgen, be steden zij een onevenredige hoeveel heid energie aan het kappen van hout e.ü. Men denkter nu over om de kolenleyeringen aan de geallieer de landen stop te zetten. Men re kent er dan op, als de Duitsche in dustrie weer op gang Is gekomen, de reparatieleveringen weer te her vatten en zelfsop grootere schaaL Of het zoo eenvoudig ls? Reeds voor den oorlog werd het ln. Duitschland gelijk elders, moeilijk arbeiders voor het .mijnbedrijf ..te. krijgen. De loonen zijn laag; ik sprak een voor houwer, die na aftrek der belastin gen. 14D mark overhield. Het geld kan bovendien niet in waren omge zet worden en de waren ontbreken omdat de stéenkool ontbreekt. Men hejft nu dienstplicht voor de mij nen ingevoerd, maar dit levert niet altijd goed arbeldersmateriaal. Bo venden stuit deze maatregel op ver- zet van de vakbeweging. De flnan- cieele .situatie is rnoverzichlelUk. Er circuleert veel geld maa. de le- Nederlandsche Opera begin» haar seizoen In den Amsteroamschen Stads schouwburg heeft de nteuwe stich ting De Nederlandsche Opera, haar openingsvoorstelling gegeven, waar voor de belangstelling buitengev.oon groot was. Onder de energieke lei-,, ding van den kortgeleden benoemden muziekdirecteur Paul Pella, werd La Bohème opgevoerd in een eenigszlns van het oorspronkelijk programma afwijkende bezetting. De aanwezigen ln de tot de laatste plaats gevulde zaal toonden zich zeer Ingenomen met. deze vertooning van Puccini's opera, waarin Jusius Bonn, Theo Baylé, Greet Koeman en Louise de Vries op traden Bloemen, aan het slot van den middag, waren met het applaus de uiting van Ingenomenheid met het gebodene. Bruno Waller 70 jaar Zondag ls de vermaarde dirigent Bruno Walter 70 jaar geworden Walter, die ln Berlijn geboren ls, studeerde op het conservatorium ln Stem en dirigeerde het eerst te .I.TeuIen.Ook.InRiga Berlijn, München en Leipzig werkte bij, ter wijl hij de Londensche Covent Gar den Opera dirigeerde em bet New Vorksche Phllhatmonlscb Orkest Men weet dat hij vro ger regelmatig de leiding had van de Salzburger Ecstspiele. inia.i8 week talj van Weenen uit naar Parijs, waar; hij de Fransche. nationaliteit verwierf Sinds den oorlog verbleef hij in de Vereenlgde staten in Amsterdam heeft hij tallooze malen het Concert gebouworkest gedirigeerd en In 1936 Werd hij benoemd tot groot-officier in de Orde van Oranje Nassau. Bruno Walter was - reer bevriend met 'Gustav Mahler, over wlen hij een boek heeft geschreven. Brazilië hervat scheepvaart op - Europa De Brazil iaansche reederjj Lloyd Braaileiro, welker Bcbepea yó<5r deo oorlog regelmatig de Kotterdamsche haven bezochten, heoft besloten haaj. dienst: van Braziliëop Anlurerpén' en Botterdam te. hervatten. Het eer ste. schip, dat omstreeks 25 Septem ber van Antwerpen naar Brazilië vertrekt is de Santarem. vensmiddelen hebben vastgestelde prijzen en andere goederen zijn niet beschikbaar. De zwarte markt met haar fantastische prijzen valt bulten het normale leven. Het eenige effect van de gezwollen geldcire latie is dan ook, dat zij 'de bedrijvigheid remt; Men ziét in de Britsche zone op tegen een geldsaneering en. ze la ook inderdaad; niet - gemakkelijk, vooral-als de anderen niet meewer ken. overigens heeft men in de Russische zone, op eenzijdige wijze den stap'gedaan. Men heeft er alle gelden geblokkeerd en er eenstraf rantsóeneeringssysteem ingevoerd. Tot nu/toe probeeren .'e Engelschen het langs een anderen weg door het aanzetten van dé. belastlngschroef. De belastingen zijn zwaar;, naar de Engelschen beweren overigens niet veel zwaarder, dan. in Engeland. Waar men "in- Duitschland echter, ook In den. tweeken wereldoorlog; va banque gespeeld heeft en den be lastingbetaler verhoudingsgewijs heeft verwend, ls de overgang thans zoo bruusk,- dat hij verlammend :werkt... De Engelschen denken nog te veel In termen, van vrijen handel en ge- leldelljkbeid.De oorlog, de neder- laag en de verwoestingen hebben in Duitschland echter een revolutionaire situatie geschapen, dlc slechts met „Russische" methoden aangepakt kan worden.. Overziet men het En gelsche systeem, dan blUkt. dat ook daar v> een flinke portie Indirecte dwang aanwezig is: het verdeetings- sysieem, de gedwongen tewerkstel ling, de belastingpolltJek. Wat echter ontbreekt ls een plan. Reeds door ln Potsdam quota vast te stellen, heeft, men ln principe een beginv&n planmatigheid aanvaard. Een plan veronderstelteen statis tisch overzicht. Een enquête door de Engelschen georganiseerd gaf hun - echter weinig houvast, omdat de fabrikanten hun capaciteit' niet in eenzelfde eenheid hadden opge geven, Sommigeschoenfabrikanten hadden marken genoteerd, andere kilogrammen, een derde, paren. Ook zonder dat .zou een dergelijke sta tistiek niet eenvoudig geweest zijn. Wat is capaciteit? Mag men re kening houden met verbetering als gevolg van lichte reparaties en der gelijke? De Engelsche statisticus die m: dat tegenwierp had gelijk; niet temin, ik ben er - an overtuigd, dat da Russen in een. soortgelijk geval, ,p energieke wijze een enquête in gesteld hadden en tot een resultaat gekomen -waren. Misschien een aan vechtbaar resultaat, maar tocheen; dat, zij het op grove wijze, een in druk'had gegeven van de mogelijk heden en tot uitgangspunt hadden kunnen .dienen, voor hun politiek; En waarschijnlijk zou dit beter aangesloten hebben bij de Duitsche mentaliteit. De indirecte dwang - waarover Jk -sprak,-wordt, hun thans >opgcdtend.,-i.in den vorm van ~vrije economie .en - doet den Dultscher. daarom" aan als een totaal vanwil lekeur. vermoedelijk zou hij-zich min of meer bereidwilliggeschikt hebben, wanneer het hem was voor gezet als een. gecoördineerd, en plan matig dwangsysteem.-Het verlangen 'naar arbeid is in Duitschland op het oogenblik heel wat sterker din het verlangen naar economische vrijheid; S. TAS Verdoopte: schepen v; De Nederlandsche stoomschepen Frans van Mieris en Pieter de Hoogh, toegewezen aan de Stoom vaart Mij Oostzee te Amsterdam -zullen worden herdoopt ln resp. Britsum en Fransum, de namen van twee schepen van deze reederij die in den oorlog verloren gingen Het ex-Duitsche stoomschip Spree, dat eerstHedel zou heeten, krijgt nu den naam Grebbeberg. De te Amsterdam aangekomen ex-Duit sche i stoomschepen Heinz Horn. Staleck ec Diana, zullen resp. Be- -~i. A arden hi're en Pu'-'pn hee- ten. Kort'geleden kwam het Duit sche s^. Neuss te Rotterdam bin nen. Het" schip komt onder beheer van de firma Van Es; Nieuwe persoonsbewijzen op koms» Naar. vjj vernemen zal er na dë volksstemming, die in December— Januari wordt gehouden, een be slissing worden "genomen ten aan zien van het al of niet handhaven van het persoonsbewijs Zooals bekend, zijn enorme aan tallen van deze legitimatiebewijzen gedurende den oorlog vervalscht. hetgeen toentertijd zyn noodzake lijkheid heeft bewezen. Thans maken oneerlijke lieden echter misbruik van de in hun bezit zijnde verval- schingen door met mindjr goede bedoelingen een valschen naam op te gevenu Er gaan stemmen op om het persoonsbewijs, dat uiteindelijk een schepping is geweest van het Nazi regime, geheel af te schaffen. Van de zijde der politie o.a., wordt ech ter sterkaangedrongen op ae handhaving hiervan, zij het vol gens een geheel nieuw systeem, De minister zal 'e zijner tijd hierover een beslissing moeten nemen. Half October varen de walvischvaardcrs ui» Het Btaat thans vrijwel vast, dat dc Nederlandsche walvischvaarder Willem Barendsz ongeveer medio October van Amsterdam naai-de Zuidelijke' IJszee zal vertrekken' ivor- gezel d -van een achttal jagers, Waax^ van cr vier in Amsterdamen twee 'in' Rotterdam zijn klaargemaakt, tenvrjt de overige twee zich in/Mon- tevidco bq'de expeditie zullen voe gen. Men hoopt gedurende den zo^ hier op het' zuidelijk halfrond _py ons is het dan winter 1 in_ drie maanden tyds. twintig duizend ton. traan te kunnen proauceeren,1 waar toe ruim duizend walvisschen of _elr per dag gevangen moeten woraen. De gelicelo expeditie staat onder commando van kapitein K. Visser van Sclüenn onnilcoog, do oudste ger zag voerder van de Stoomvaart-Mij. „Oostzee". Hy krijgt té waken over een totaal aantal opvarenden vau ca. 350 koppen, waaronder, een aantal „knappe koppen ofwel wetenschappelijke medewerkers. Ontevreden Rijnschippers Groots ontevredenheid heersebt er ln .kringen van Rijnvarend personeel over den. inhoud van de levensmid delenpakketten, die hier te lande worden samengesteld en via de Ne derlandsche Rijnmissies In verschil lende Rijnhavens in Duitschland aan hen worden uitgereikt. De schippers moeten hiervoor.van te voren de lcvensmiddelenboönen over 14 dagen Inleveren, waarna een Nederlandsche firma de pakketten samenstelt. Om onbegrijpelijke re denen zouden deze echter, nooit thee chocolade of jam bevattén.Boven dien zouden de rantsoenen-van som mige artikelen kleiner zijn dan ln Nederland en slechts 40 gram tabak geleverd worden. Over den prijs *an de pakketten, wélke yeel te hoog geacht wordt, zou men. evenmin te .spreken zijn. Krans voor directeur van de Marine-kapel vrijdagavond heeft de Marine-ka pel op het Karei de Stoutepleln een concert gegeven, als laatste. yan_,een serie van .vier concerten, „die de kapel - aan de burgerij vanRdtter- dam heeft aangeboden. Als blijk van offlcieele waardee ring., werd door mej. .Mr, A. R. Wer ner, hoofdcommies van de afdeeling Kunstzaken ten. stadhuize, een krans uitgereikt aan den directeur-kapel meester. den. heer Rocus van Upe- ren, waarbij zij ln een hartelijk speechje dank zegde, aan de marine- autoriteiten, die dez concerten heb ben mogelijk gemaakt en tevens de hoop uitsprak, dat de concerten in het volgend Jaar herhaald zouden kunnen worden. M.P.E.A. wordt lid van Bioscoopbond Uit New York ls bericht ontvan gen dat de .leden van de Motion Picture-export Association ln een aldaar op Donderdag j.L gehouden vergadering, gepresideerd door den heer Eric Johnston, het ontwerp- eccoord met den Nederlandschen Bioscoopbond hebben geaccepteerd. De heerJohnston verklaarde na af loop der vergadering o.a. voldaan, te zijn over de basis welke de par tijen gevonden hadden tot hervat ting vande relaties. De MPEA zal zich aanmelden voor het lidmaat schap, van den Nederlandschen Bios- coopbond. ZIJ ia voornemens -gedu rende 1947 een honderdtal films in Nederland te distribueeren. Grootkruis orde-Ned. Leeuw ZUne Eminentie J. kardinaal de Jong, aartsbisschop van Utrecht;. C. E. l, Helfrlcb, luitenant-admi raal (bjj bevordering); Commandeur órdé Ned. Leeuw dr_,A. Loudon, buitengewoon en ge volmachtigd ambassadeur te Wash ington; jhr/ mr. E. F. M_ J Mi- chiels van Vcrduynen, buitengewoon •en- gevolmachtigd ambassadeur Je., Londen;v -- - - de luitenant-generaal J- J. G. ba-' ro^r van voorst tot Voorst, adjudant in buitengewonen dienst van Hare Majesteit de Koningin; Ridder orde Ned;".Leeuw T.!'.. EUnkSchuurman, buitengewoon gezant eh gevolmachtigd minister, hoofd der Dlrèctie vanden. Buiten- landscben Dienst; dr W. Huender, buitengewoon gezant' en gevolmach tigd minister, hoofd der Nederland-- sche Militaire Missie te Berlijn; mr. H." Haga," president van- den Blj-- „zonderen Raad van Cassatie, raads heer in het gerechtshof te 's-Gra- venhage; mr. L. W. E M. Lasonder, oud-procureur-generaal bij het ge rechtshof te .Leeuwarden; nar.. P. A. Rutgers van der Loeff, oud-vlce- presldent van het-gerechtshof te\> Amsterdam; mr, J. Wedeven, vice- president van het gerechtshofte Leeuwarden; mr. 3. B. J. Heijmeijer raadsheer ln het gerechtshof té Leeuwarden; mgr. W. P. A. RL Mut- saerts, bisschop van: 's-Hertogeit- bosch; J. Tal, opperrabhljn der Ne derlandsche Israëiietische gemeente te, Amsterdam; F, de Boer, oud-wnd.: burgemeester van Amsterdam; mr.,; P. W. J, H. Cért van der Linden, burgemeester van Groningen; mr. J, .ln 't Veld, burgemeester van Zaandam; C. A van Woelderen, oud-burgemeester van Vlissingen; dr. L, Brummel,bibliothecaris van de Koninklijke Bibliotheek te - 's-Gravenhage; Chr. L. Schepp., (Jan Prins), letterkundige te Bussum; dr. A. w, Byvanck, hoögleeraar aan de Riiksuniveretteit te LeLden; dr. J. V^aterink, hoogleeraar aan de Vrije Universiteit ta Amsterdam; mr. H. Albarda,directeur van de Nederlandsche Handel-Maatschappij prof dr N. J. Polak, hoogleeraar aan -dc Economische Hoogeschooi te Rot terdam; prof. mr. A, M. da Jong, di recteur van de Nederlandsche Bank to Amsterdam; de. generaal-majoor dr. F. Dauban- ton; de reserve-generaal-majoor S. '3. van den Bergh; de gepenslonneerde generaal-majoor H. C. G, baron vnn Lawick; de ge penslonneerde generaal-majoor H. F. M. baron van Voorst tot Voorst; de generaal-majoor D. van Voorst Evekink; de, als zoodanig tijdelijk benoemde, generaal-majoor P. L, G. Doorman; P. J, Feterls, schout bij nacht; J. Oosterhuls, schout bij nacht van Ad ministratie; H. G. J. ter Marsch, -te Wassenaar, directeur van den Dienst Wederop bouw Rotterdam; C. van der Gies- sen Azn., te Krimpen aan den Us- sel, hoofd van de afdeeling „Vaartui- -. "gen" van den Dienst van den We deropbouw; Ir, A, G. de Konlngh, te Utrecht, 'hoofdingenieur, chef van den. dienst yan materiaal en werkplaatsen der tl.y. Nederlandsche Spoorwegen;' J. Brautlgom, te Rotterdam, oud-lld yan dé Tweede Kamer der staten-, Generaal; P. Dijkstra, ta Amsterdam»^ "directeur" van.de N.V. 'Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschap-- <pU;v E. Fokkinga, te Rotterdam, Inspec teur ln algemeenen dienst der pos terijen,telegrafie en telefonie, aan gewezen als directeur van het post- kantoor; '- -v - H, H. Wemméi-s, directeur van het Rijkskolenbureau te 's-Gravenhage; dr. ir. Chr. Th. Grootboff, direc teur der: Staatsmijnen te Heerlen; lr. J. B. A. Kessler, directeur der l N.V. Bataafsche Petroleum Maat schappij, te Londen; ir, F. J. Phi lips, vice-voorzitter van het Presi dium Raad van Bestuur N.V. Phi lips'. Gloeilampenfabrieken te Eind hoven; d». C. Banning, geneeskundig-hoofd inspecteur van de volksgezondheid, te. 's-Gravenhage; A. Mastenbroek 'te 's-Gravenhage, oud-administra teur bij het Departement van So- C' le Zaken» voorzitter van den Raad van Arbeid te Rotterdam; mr. D. Lr Stikker, voorzitter van de Stichting van den ArbeLd, te Am sterdam; E. Kupers, wonende, te BIOLtnendaaJ, voozitter - van het Ne- derlandsch Verbond van Vnkveree- niglngcn teAmsterdam; tr. C. J.' Warners, fungeerend direc teur van Verkeer en Waterstaat ln Nederlandsch Indië; <tr. W. Hoven, waarnemend directeur van BLnnen- landsch Bestuur ln Nederlandsch- Indlë, tevens Algemeen Regeering3- pARTJS herneemt 2l)n positie als toonaangevend modecentrum Alle beroemde modehul2en vertoonen hun nieuwe wintermodellen en belang stellenden uit aJle landen, maar vooral uit. Amerika, stroomen toe. Immers, de mode-Industrie is één der belangrijkste exporttndustrleën cn de luxueuze crea ties van Schiaparelli, Molyneux, Lucien Leiong en zooveel andere beroemde hulzen zullen voornamelijk door het - buitenland gekocht worden. De Ëngel- Vs sche modeverslaggeefsters zijn over de nieuwe wintermode veel minder enthou siast dan haar Amerikaansche collega's: Europa heeft behoefte aan practlsehe kleeren, waarvoor weinig stof noodlg la èn die niet gauw uit de mode raken, maar ln AmerLka kan men zich wat meer extravagance permitteeren De nieuwe herfstmode wekt herin neringen op aan de modellen, die ln 1910, 1920 werden gedragen. Het ls een romantische mode voor vrouwen met veel geld en veel vrijen tijd. De baljurk, die wij hierbij afbeelden, is een goed voor beeld Zij ls vervaardigd van zwart fluweel, gecom bineerd met tule Onder den doorzichtlgen rok wordt een onderrok van bleek groen satijn gedragen; de onderrand is met loovertjes gegarneerd. De silhouet van de mantels wekt herinneringen op aan de zorge- looze Jaren voor den eersten wereldoorlog.... Wat zijn de kenmerken van de nieuwe mode? Drape rieën. van voren, van achteren, opzij, verticaal, hori zontaal ol schuin, zelfs zware wollen stoffen worden gedrapeerd. De taille ls smal en wordt vaak geac centueerd door een heel klein leeren corselette. die op de japon wordt gedragen. De sctnuders 4Jn rond, groote kragen en kleine capes maken de schouderlijn vloeiend. De mouwen waaraan bijzonder veel aan dacht wordt besteed, zijn soms heel wijd, soms zeer hauw. Er werden heel wijde losse Jassen vertoond, maar ook zeer sterk getailleerde mantels mogen zich tn de gunst van de modekoningen en -koninginnen verheugen Gekleede toiletten worden met borduurwerk gegar- neerd Parijs heeft gesproken; de Nederlandsche modehulzen zullen zijn voorschrif ten op beschc.den wfjze navolgen. commissaris voor Borneo en de Groote Oost; S. H. Spoor, luitenant- generaal, commandant van bet le ger en hoofd van het Departement van Oorlog Sn Nederlandscb-Indié; Grootoffïcier orde van O.-N. dr. K. H. E. Gravemeljer, 'algemeen gedelegeerde van de Nederlandsche Hervormde Kerk te 's-Gravenhagc;. Jhr. mr. A. M. Snouck Hurgronje. secretaris-generaal van het departe ment van Buiterüandsche Zaken; jhr., mr. Quarlea van. .Uffard. com missaris der Koningin ln de provin cie Zeeland; mr. dr. w. F. J. Frowein, oud-pre-., sldent-directeurder Staatsmijnen te Heerlen;': ir. S. L. Louwes, directeur-generaal van de Voedselvoorziening, te "Was- 1 senaar; Grootofficier orde van O.-N. vKmet de zwaarden* de, als zoodanig HJdeUlfe benoemden luitenant-generaal mr, H. X' Krols; Commandeur orde- van O.-N. mr. dr. J. Donner, raadsheer tn den Hoogen Raad der Nederlanden; mr.A. E. baron van Voorst - tot Voorst, oud-commissaris der Konin gin, in de provincie Overijsel; mr. dr. F. G v. Tienhoven, voorzitter van de Vereeniging tot behoud van" natuurmonumenten ln Nederland, te Amsterdam.; prol dr. J. Boeke, rec- tor-magnlficus van de Rijksuniversi teit te Utrecht;, v prof. mr. G. W. J. Bruins, oud-Ko ninklijk Commissaris van de Neder landsche Bank te Amsterdam; D Hudlg, te Amsterdam, directeur, van de N.V, Koninklijke Nederland sche Stoomboot Maatschappij mgr. 3P. J. WUlekens,. apostolisch vicaris te Batavia; Commandeur orde van O.-N. met de zwaarden de gepenslonneerde luitenant-gene raal F, W. Best; de eervol ontslagen reserve-lui tenant-generaal J. van Andel; de gepenslonneerde gene raal-majoor A. R. van den Bent, adjudant in buitengewonen dienst van Hare Majesteit de Koningin; Qfficier orde van O.-N. drs. L, de Jong; A. spoelstra (A. den Doolaard); mevrouw - J. M, Bos—Vincent, con certzangeres te O verveen; A. W. van Dalsum, acteur, to Amsterdam; A. Reltsina, directeur der gemeen telijke Kweekschool te Rotterdam; E. A. van Beinum, eerste dirigent van het Concertgebouworkest te Amsterdam; a. Roland Holst, schrij ver, -te 'Amsterdam; mevrouw Char lotte Köhier, actrice, te Amsterdam; ir. C, van 'Drooge, directeur der Gem H.B.S. te Delft; :.-.C H. ML de Boer; oud-secretaris, der Schade-Enquête-commissie te Rot terdam; G.; H. 'Moolenbergh, "gewe zen Inspecteur van 's-RJjks belastin gen te Dordrecht; '-v :-. - de hoofdaalmoezenier H, J. 3. M. -van Su-aelen; ds.- J Ravesloot. Ne der du lts ch Hervormd predikant te 's-Gravenhage; de eervol ontslagen aalmoezenier W. A. J. van der; Ma- den; de reserve-legerrabbtjnS. Ho-, drigues Ferelra; de voorinallge re- serve-hulpaalmoezenler L. J. A. Lauretjssen; mr. W. H. Fockema Andreae, te Rot terdam, oud-hoofd der: Nederland sche Rijnvaart Missie; dr. w. F, Llchtenauer, secretaris der Kamer van Koophandel en Fabrie ken voor zuidbolland te Rotterdam; mr. J, Millus, directeur der Konink lijke Jaarbeurs te Utrecht; H.' van Schaardenburg, directeur der N.V. - Koninklijke Rijstpellerij Howard Ac Co te Rotterdam, plv. voorzitter der Hoofdgroep Handel: dr. F. M. G, van Walsem, oud-direc- teur van den gemeentelijken dienst voor Sociale Zaken, te Rotterdam; C. van der Lende, secretaris-van het Nederlandsch Verbond van Vakver- eenigfngen,te Amsterdam; Officier orde van O.-N. met de zwaarden Pangeran Adlpati Anoém Soeria Ma- baradja sjaril .Hamld Alkadrie, ad judant l.b.tL van H.M. de Koningin, waarnemend Sultan van Pontlanak, tijdelijk luitenant-kolonel bij het Koninklijk Nederlandsch-Indisch. Le ger^ Ridder orde van O.-N. D. B. Gohres, administrateur ge meentesecretarie te Rotterdam; mejuffrouw O. A. van Loghem. di rectrice vah de Christelijke huis houd- en industrieschool, te Rotter dam; J. van Krimpen, letterontwer per en meester drukker, te Heem stede; T. Veltkamp, gewezen verificateur der Invoerrechten en accijnzen ta Rotterdam; C. Gestel, te Rotterdam, bouwon dernemer; in den laatsten tijd cpn verscheidene dawsche haven aangekomen.: Hier 'Unie, dat aan: een Nederlandsche ex-Duitscho schepen in'Jo Hotter- de Fri-cdenhagcn van de Lübeclc- reederij zal warden toegewezen. TOEN. vele Jaren geleden 'August Vermeylen den sluimerenden geesten toeriep: „More brainsl" daarmee van het Intellect verlos sing van gezapig provincialisme ver wachtend mocht men daarin al lerminst uitsluitend het inhalen van Noordnederiandsche normen zien; want da „brains", aldus voor verbe tering in aanmerking komend, wa ren cn bleven tenslotte toch Vlaamsche her senen, en globaal mogen wij vast stellen. dat Vlaam sche hersenen er van., binnen an ders uitzien dan Hollandsche, om het even hoe men. dit verklaren wil: door milleufoc to ren (confess lonee- )e factoren o.a.J dan wel door ras- mvloeden; en om het even af deze -erschlllen als permanent zijn te Tltnurirp Jlnplnnts beschouwen, dan Maurice itoetonis wg] als voorbl;,. gaand en toegan kelijk voor cultureele ntveileerlng op korten of langen termijn. Van oudsher ls de Vlaming, méér dan de Noordnederlander, op pronk- volle representaties ingesteld, op al zijdige contacten met rijn medemen- schen kortom op de buiten wereld. in velerlei zin, en ln de eerste plaats wel ln maatschappeüj- ken zin (Men leze in dit verband slechts het verhelderende essay van Schmidt-Degener ovec Vondel an Rembrandt, ln den bundel Pho'e- nix). Eenzaamheid verdraagt'hij ln doorsnee - minder gDed dan zijn Noordelijke broeder, Daarmee han-, gen allerlei verschillen samen, die de psycholoog hier bij voorbaat ver wachten mag. De Vlaming ls con creter, spontaner en ongegeneerder meer „gevoeismensch"; duidelijker verknocht aan de veraangenamingen en verfraaiingen des levens. Ook waar hij intelligent: is, en een. Intel lectueel. leeft zijn intelligentie zich maar al te gereedelijkuit ln de speclscfte vormen van intuïtie-.'en zintuiglijkheid, of tn debloemrijke, vormen der overlevering, die. onze,., Protests ntscbe .steilheid" vaak met verbazing slaan, rh de Viaamaché romanliteratuur is. onvergelijkelijk.. veel meer van het leven der zin-' tuigen opgevangendan in de Ne derlandsche. Dc Vlaming is meer- uit één stuk; hij lijdt minder aan gespletenheden; verstand en gevoel werken harmonischer samen dan bij: den Noorderling. Alle redeh dus om elkaar te verketteren! Maar zoodra men zich. eenmaal bewust heeft ge maakt waarom men elkaar verket tert, hoeft men het ookniet meer te "doen-. A.-;' Geen beter voorbeeld van Vlaam- sche intelligentieop haar best en Vlaamsche zintuiglijkheid op haar kleurtgst dan de nieuwe roman van Maurice Roelanis. Gebed om e e n g o e d e ind e (A Manteau en Nljgh Van Dltmar) tn dit' auto biografisch opgezette werkstuk treft ons een fijngevoelige, uiterst concrete psychologie, die. hoezeer op. het diepste Innerlijk afgestemd, zich in haar toelichtingen metvoor liefde bedient van het bont getinte en kantig omlijnde visueele beeld. Hl r en. daar nadert de schrijftrant dien van ,*t prozagedicht mét» zou van een „lyrische, roman" wil- len spreken, ware het hlet, dat xoo- veel realiteitszin, zooveel -scherp uitgebeelde, detail# zlcb met het be grip „lyriek" slechtverdragen. Ge bed o m een go deinde valt voor den critischen lezer trouwens ln twee bestanddeelenulteeii: eener- zljds het eigenlijke verhaal.' de le vensgeschiedenis van den „Ik", dlo. bij een oom In Gent wordt Opge voed jongensstreken tn woelige achterbuurten ontwakende tierde omgang met vrienden (den fljtt- beschaafden Henk. den Impulsteven, belhamel, Tineke) bet angstig pu- berteitri,vontuur met de oudere vrouw Louis# de dood van de moeder, latervan de grootmoeder, gevolgd door conflicten tusschen grootvader en ooms over 'de boedel- vcrdeeilng, - anderzijds de overpein zingen ln bekentent-toon, die. In het verloop van den roman meer en meer betrokken op den dood en de. waardigste boudtng.. daartegenover aan te nemen, eerder een lijst vor men om de beschrever gebeurtenis sen heen. dan dat zij er organisch uit opbloeien Naar mfjn mecning is de waarde der belde bestanddee len ongelijk: het meesterlijk levens relaas. zonder ideologische pretentie, wint het van de toegevoegde besple- gellntu;». die zich eerder door warm gevoel. gezonde levenswijsheid en fraaie sttleerlng ln onze aandacht aanbevelen dan door originaliteit en wjjsgeerigen of menschkundfgen diepgang Maar misschien is dit een al te .Noordelijke" reactie mijner- ZljdS Is deze roman nog wel geheet van oLzen tijd? Zullen'de Vlaamsche longeren dezen meester nog als hCm meester -aanvaarden?. ^»»t: en de Vlaamsche jongeren doen daar .goed aan, zooals van zijn kant,. Roe lans ei. goed aan doet het oog meer gericht te houden op een-vertrouwd 'literair verleden dan, op een lite raire toekomst met 'al haar onze kerheden. Er leeft" momenteel - ln Vlaanderen veel meer aan turbulen tie en harde zakelijkheid aan Faulk. nerismen; en „existentleete'"preoc- cupaties belaas ls dit alles, nog grootendeels onlocgankelljk voor tns dandoor dezen roman als ,sym- booi ook maar .bü benadering wordt gedekt/ Lyrische, rhetoriek.hte» .1 daar wat verouderd ao idoend. ex clamaties. gulle ontboezemingen,. het zal den tongen modernismen, die Roelahts stellig als hun m ^riere vereeren, wel eens tegen de schreef gaan Maar. rhetoriek en gulhartig heid dit mogen zij dan wè' beden- ken behonren nu eenmaal onverbre- ke'ük tot hetVlaamsche wezeru. hoe weinig, ,up to-date" deze etgen- schappen nok mogen' schijnen Inhet licht der Internal tonale, cf Euro- pecsche béstrevingen ln tlttèris i,i, S VESTDUK Op het oogenblik wordt te Holly wood drastisch bezuinigd. Fen aan tal spelers, producers en directeuren hebben ontslag ekregen' sn nog';velen .'wacht eenzelfde lot. ï]"- ..AA:.; De productietijd van de titms zal bekort moeten worden. -k A

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1946 | | pagina 3