-Cheribon-accoord volgende
week in de Kamer
Labour-optreden verontrust
Parijs
Koos Vorrink over een nieuwe
wereldorde
Linggodjoti
Treinbotsing veroorzaakt een
groote ravage
DE SCHIEDAMMER
RIO EN ADM- LANCE HAVEN 141 SCHIEDAM
ADMINISTRATIE: TELEFOON'69300
KEDACTIE:' TELEFOON 66103 -
ABONNEMENTSPRIJS PER WEEK 91 CENT
PER KWARTAAL ALOSS® NUMMERS f 0.09
ADVERTENTIES EN INLICHTINGENDIENST:
r<totpnAMsnnrgTWfit!^ <2 BOTTERDAM
TELEFOON NRS. *H39 EN ftSN
POSTGIRO NO. I8S944
BaoWcrr AMSTERD. BANK TK ROTTERDAM
ZÏÏSDE JAARGANG NO. 281
MAANDAG 2 DECEMBER 1946
Koningin ontvangt Commissie-Generaal
inzicht in beteekenis
yon overeenkomst
verhelderd
De r egeer ings voor lich tings dienst
deelt mede: dat de Commissie-Gene
raal in een tweetal vergaderingen
van den Raad van Ministersde
ontwerp-basisovereenkomst nader
heeft toegelicht, mede aan de hand
van bindende notulen en van de
overigens gehouden besprekingen
en de reeds door den landvoogd en
het üd van de Commissie-Generaal,
den heer. Van Poll gehouden radio-
redevoeringen.
Hierdoor is het Inzicht in de juis
te beteekenis en de draagwijdte van
deze ontwerp-basisovereenkomst in
Lelangrtfke mate verhelderd.
Het kabinet zal thans zoo Spoe
dig mogeljjk, uiteraard in verder
overleg met de Commissie-Generaal
zijn standpunt bepalen, waarna een
verklaring in de Staten-Generaal
zal worden afgelegd.
- Vandaag is de Ministerraad in
normale wekelljksche vergadering
bijeengeweest. De ministerraad zal
vermoedelijk tot de definitieve be
paling van zjjn standpunt ten op
zichte van de oatwerp-basisover-
eenkomst komen in een vergadering
op Woensdag a.s., na een daaraan
■voorafgaande vergadering met de
Commissie-Generaal.
De behandeling dezer materie In
de Staten-Genera*! kap worden
verwacht in de tweede Helft van de
volgende week.
De Koningin zou vanmiddag de
Cumnussie-Generaalop het Huis
ten Bosch In gehoor ontvangen.
Telegram aan minister-president
Bet kader van het gewest Zuid-
Holland van de Partij van den Ar
beid heelt Zaterdag in vergadering
bijeen te Rotterdam, een telegram,
gestuurd aan den minister-presi
dent dr. Beel, waarin met dank
baarheid wordt gewaagd van de re
sultaten van het overleg tusschen
de Commissie-Generaal en.de Re
publiek Indonesië.De vergadering
is aldus l;et telegram van
ai.een aanv_u..-d*ng
van de In Hieribon gupar..loerde
'•.i„ st-veru. ast de zoo noodzake
lijke vortrotn.enssteer kan roLr.p-
j.cn vuur ten vrijwillig en ui alie
oprechtheid verder samen gaan van
i t:l Red en Indonesische valk. Zi}
sprrcJtc. daarom met nadruk de
hoop uit, dat deze basisovereen
komst spoedig zat worden bekrach
tigt? y.
Loö ajnt.i» iieuren. orïdei w.« prof-
tii"'C w de Vries, prof 'mr A C
Josephus Jitta'en.de heer Ch'J 1 M
Weiter, heeft aan den minister van
O verzee^che Gebied .doelen een voor-
De
universiteiten
Linggcdiati
Heden petitionnement aan de
Skaten-generaal
Heden zal aan de universiteiten
van Amsterdam, Groningen, Leiden
en Utrecht en de hoogescholen u
Hotter dam. Delft en Wegcnhigen
ren petitionnement aan de leden Cer
.tafen-Generaal ter tcekening" üg-
."n. Dit petitionnement luidt;
„Oiidergeteekendfin, docen jn en
studenten van alle Nederlanu. .ie
instellingen van hoóger .onderwijs,
van meening zijnde, dat de stem
der universiteiten dient te worden
gehoord ai een aangelegen rid, lie
van de grootste beteekenis is voor
de toekomst van Nederland. Indo-
nes:ë en de geheele wereld, verkla
ren geheel achter de overeenkomst
van Ltngadjati te staan, zoaals deze
door de Commissie-Generaal en de
vertegenwoordigers der rep iek
Indonesië is gesloten en dringen er
met de meeste kiem bij de leden
van de Staten-Generaal op aan,
deze overeenkomst te bekrachtigen."
Met de R.K. universiteiten te
Nijmegen en de hoogeschcol te
Tilburg wordt nog contact gezocht.
Amerikaartsche stem
over Cherïbon
Oppositie hoofdzakelijk een
kwestie van rechtsch lawaai
De New YórK Times van Vrijdag
J.I. bevat een artikel van haar Haag-
schen correspondem. David Ander
son, waarin .verklaard wordt, dat
„de indruk vin groote oppositie te
gen de overeenkomst met Indone
s£ë misleidend Is. Deze oppositie, al
dus Anderson, is In hoafd/.aak een
kwestie van lawaai van de zijde van
de cbristeUJte-hlstcrlachen, antl-revo-
lutlonnalren en liberalen, die zich
uitspreken voor de verouderde tac
tiek om met geweld de .opstande
lingen" In bedwang té houden. De
gemiddelde Nederlander is in zijn
meen ihg over Indonesië .In de war
gebracht door het feit, tiat deze
kwestie een politiek voetbalspel tus
schen de binnenlandsche partijen ge
worden is. Hij ziet dit probleem zel
den in het kader van de algemeone
ontwikkeling in net verre Oosten. De
'meeste Nederlanders zijn zich er
echter van bewust, dat Amerika en
Engela.:d met de onafhankelijkheid
van Indonesië instemmen.
WEERBERICHT
STORMACHTIGE WIND
Wisselende bewolking met losse
buien. Vrij koude, tijdelijk storm
achtige buiige. Zuid-Westelijke .tot
Westelijke wind
3 Dec. Zon op 8.29 uur; onder iR,34
uur Maun onder 1,02 uur; op 14,29 u.
Waierstondeo R'dam: Ic tU 11,04 uur.
steb aangeboden ter vervanging van
de basis-overeenkomst "van Llnga-
djati. Zij zijn van meening,. dat er
een andere basis-overeenkomst mo-;
gelijk Is, welke voldoet aan het
drievoudig desideratum, dat het:
a In1 uitdrukkelijke bewoordingen
uitsluit het zgn. koloniale systeem;
b het staatsverband handhaaft;
.c v den weg openlaat voor verdere
L-.onderhandeiingen'--.-
Zal Byrnes spoedig
aftreden?
Zijn gezondheidstoestand
gaat achteruit
Volgens: den Washmgtorischen
.correspondent van de „Daily Mail"
verwacht men,dat Byrnes, *.e
Amérikaansche minister van -ui-
tenlandsche zaken, zich spoelïg na
de huidige bijeenkomst van den raad
vac ministers van boJtenJandsche
zaken uit het Amerikaansche cabi
net aal terugtrekken.
Zijn .doctoren hebben Maart
1941 als, uitersten termijn gesteld,
daar de gezondheidstoestand van
..Byrnes, door het Inspannende werk
voor den vrede reeds geschaad, zijn;
aftreden noodzakelijk maakt.
Als zijn vermoedelijke opvolger
wordt William Clayton 'genoemd,
de onderminister yj# buitenland-
:sche zaken, die er wel het meest
van allen toe heeft bijgedragen, de
leening aan. Engeland er In het
congres door te krijgen.
Een" doodvonnis voor
Mcckensen en
Maeltzer
Generaal Von Mackensen, de
voormalige opperbevelhebber der
Duitsche troepen Ui West- en
Zvsid-Italië, en luit.-gen. Mae-ltzer,
de voormalige Duitsche gouverneur
rn Rome, zijn schuldig bevinden
aan het ten laste gelegde Sn ver
band met. den moord op 335 Itali
anen ten zuiden van Rome in 1944,
in de Ardeatynsehe kelders. Eén
enorm applaus van het ïtaliaansche
publiek in het hof begroette .et
doodvonnis, toen dit daarna werd
uitgesproken. De vonnisst-. moeten
door, de, Britsche autoriteiten wor-
dengoedgekexurdt--i-• -
Koning Michael opent
het Huis
Midden en rechts afwexig 1
De' 25-jarige koning Michael van'
Roemenië is .voor het eerst" sinds
den oorlog in het openbaar opge
treden, .toen hijZondag, de; eerste
fitting van het nieuw-gekozen.-.Huis
van afgevaardigden opende.; Hij
werd luide toegejuicht" door hfge-;
vaardigden van de régeerlngspar-'
tijen. De af ge vaardigdeen van de
oppositie nationale bóeren-partij
en nationaal-liberalen ^waren.
.niet aanwezig. Volgens welingelichte
.kringen hebben zij besloten .de ge
heele zitting te boycotten;
II zijn rede legde koning Michael
der. nadruk'op de Roemeensche po
litiek van vriendschap en>-hauwe
samenwerking metde. Sowjet-Unie'
en de. V.N. Hij hoopte, dat Roe
menië na de onder te ekening %yan I
het vredesverdrag spoedig - tot de;
organisatieder V.N. zou worden
toegelaten, - -"V.- -'i
Koning Michael sprak verder? zijn
voldoening uit over de heryattlng!
van het,- politieke leven, de .basis'
van een democratische regeering.
Vervolgens onderstreepte b\j- den
waardevollen steun, dien het; Roe
meensche leger den geallieerden
legers had verleend. "h.f
Het nieuwe Roemeensche kabinet,
dat bekend is gemaakt, sta&t/onóer
leiding van dr. Petru Groza (Boe
renpartij);, als minister van bulfën-
landsche zaken treedt op dé libe
raal Tatarescoe. Het kabinet,.;'is
samengesteld uit 3 leden van' /de
boerenpartij, 4 liberalen, 3 commu
nisten, 3 leden van de nationale
volkspartij en een vertegenwoordi
ger der vakvereenlgingen. .//v
Embden tegen grens
correcties
De bevolking van Embden heeft
Zatecdagavond een protestbetooging
tegen de Nederiandsche aanspraken
op grenscorrecties in Oost-Fries
land'gehouden.
"Aan het eind van de bijeenkomst
werd een resolutie -aangenomen,,
welke aan het militaire bestuur zal
worden voorgelegd. De bevolking
vraagt hierin geen voorwendsels
voor nieuwe geschillen, die- net de
wapenen moeten worden beslecht,
te scheppen, maar haar in vrede
te laten werken.
De Duitsche sociaal-demo».f-tl-
sche oud-minister Gut tav Noslce.'die
In 1918 den opstand der llnksche
Spartacisien "Onderdrukte; .Is
'lij'a. op riB-Jarigen-1 iéefttfd gestorven
■Een aantal Eederlanxtscfte btuidjes van Canadeeschg soldaten ver
toeft op doorreik naar Canada to f-onden. Eeniae der vrouwen met Imar
bo?lies in de recreatiezaal van- het hotel, wceur ztf verblijf - houden m
afwachting van het schip,waarmede zy naar haar nieuw tehui3 zullen
.vertrékken.: -
Indonesië en Duitschland, pijlers van
Nederiand's welvaart
Schuhmacher spreekt
te Cambridge
Schumacher, de voorzitter der
Duitsche soc.-democra.tlsche partij,
heeft Zaterdagavond te Cambridge
gesproken over de toekomst van
Duitschland. HIJ zeide, dat de ko
mende winler van beslissende be
teekenis zou zijn, daar de politieke
houding der Duitsche jeugd naar
zijn meening dan zal worden be
paald. Indien de westersche bezet-
tingsmogendheden ergens om te
laken waren, was het wel, dat zij
als overwinnaars Duitschland bin
nenkwamen zonder dat zij er ooit
een behoorlijk idee van hadden ge
had, hoe zij de Duitschers wilden
hervormen, aldus Schuhmacher.
Het grootste deel van de Duitsche
jeugd is vol hoop cn vol argwaan.
Zij heeft een groote vrees, om door
de democratie te worden' bedrogen,
zooals zij door Hitier werd bedrogen.
Schumacher noemde de Lritsche
zone van Duitschland „een r me
van goede bedoelingen, die met Sn
werkelijkheid zijn omgezet", net
gevaar voor nationaal-socialisme
blijft bestaan, zoolang het groot
kapitaal ln staat is zijn financieele
macht in politieke macht om te
zetten.
Ten. aanzien van. de toekomst van
&Yj&&
ln doduinen nabij Zandvoort
werden in de eerste jaren van den
oorlog de kunstschatten wit liet
Rijksmuseum, enlater, toen dese
naar den St, Pietersberg werden
overgebracht, de kunstschatten der
gemeente Amsterdam en uit parti
culiere verzamelingen bewaard, rn
.deze :bomvrye' schuilplaats werden
de schilderijen zóóveel mogelijk aan
uitscknifbare gevlochten ramen op-
gehangen Thans zijn er nog vele
particuliere verzamelingen tn on
dergebracht.
het Ruhrgebieö en Rijnland; zeide
Schuhmacher, dat de soc;aal-de-
mocratische partij strijdt tegen de
politieke afscheiding van eenig deel
van Duitschland. Zij staat echter
wel een economische internationale
controle van de productiemiddelen
van het Ruhrgebied voor, daar dit
noodzakelijk is voor den weder
opbouw van Europa en van
Duitschland.
Pijnlijke indruk
De officieeie ontvangst van Kurt
Schuhmacher heeft de ransche
publieke opinie verontrust en m
cficieele kringen wordt openlijk
ruchtbaarheid gegeven aan de
vrees, dat dit bezoek het verschil
van meening tusschen Frankrijk en
de Angelsaksische mogendheden
over de behandeling van Duitsch
land zal vergrooten.
Een woordvoerder van hét ran
sche ministerie van bui tenlardsche
zaken heeft verklaard, dat he feit,
dat een leidend Duitsch polit cus
is toegestaan naar Londen te reizen
en daar een pleidooi te hou'" voor
't Duitsche nationalisme, in Frank
rijk een zeer pijnlijken indruk heeft
gemaakt.
Men is të Parus van meening,
dat de politiek der Britsche
Lab ourregeering er op gericht
is Schumacher uit te spelen
tegen den Sowjet-invloed door
middel van de SJS.D.
Verantwoordelijke kringen te
Parjjs keuren deze politiek om
twee redenen af:
1) daar zjj, volgens hen, moet
uitloop en op het kweeken van
Duitsch nationalisme en
2) door het aannemen van een
„Russisch gevaar'', waarop deze
politiek volgens genoemde
"Fransche kringen zon zijn ge
baseerd, een gevaar, dat „op
zjjn.-minst overdreven is".
Gesf-olen schilderijen in
Duitschland gevonden
Radio Hamburg meldt, dat in
Beieren in een - vrachtauto bij het
huis van. een kunsthandelaar, een
vriend van Hermann Goering, ne
gentien beroemde schilderijen,
waaronder een van Gogh, zijn ge
vonden. Nadere bijzonderheden
over de vondst ontbreken nog.
Hupkes en Plesman
eeredoctor in Delft
De senaat der Technische Haaga-
schaol te Delft heeft besloten liet
doctoraat ln de technische weien
schappen honoris causa te verleenea
gan lr W. J H. Harmsen, dtrecteur-
gener: al van den Rijkswaterstact, ir,
W, Hupkes, president-directeur der
Nederiandsche Spoorwegen, A. Ples
man, president-directeur van de
KLM en ir. D P. Ross van Lennep,
hoofdbedrljfslngenleur bij de Staats
mijnen. nezc eeredoctoratcn zullen
worden verleend op de vergadering,
die fl Januari 'er gelegenheid van
den ver Jaardag der Technische Hoo-
geschool wordt gehouden.
Pleidooi voor samenwerking
Op een gewestelijke vergadering
van de P.v.cLA,, welke Zaterdag te
Rotterdam gehouden werd, hield de
heer Vorrink een toespraak met als
onderwerp: „Naar een nieuwe
wereldorde".
Vorrink zeide, dat onze innige
betrekkingen met Indonesië en het
handelsverkeer met Duitschland de
twee pijlers waren, waarop vóór den
oorlog onze volkswelvaart steunde.
Een dezer pijlers (Indonesië)
wankelt thans, terwijl de andere
(Duitschland) van zijn voetstuk is
geslagen, WIJ zullen alle krachten
moeten inspannen om de basis van
onze welvaart weder op te bouwen.
Wat de kwestie Indonesië betreft,
verwees Vorrink naar de radiorede
ran - minister Logemann van "j.L
Vrijdag, waarin deze sprak van het
alternatief wanneer cle weg van
overleg tusschen Nederland en In
donesië niet gekozen wordt. Het
schip komt aan wal of het komt
niet aan wal en in het'laatste ge
val gevoelt de P.v.d.A. zich niet
langer verantwoordelijk sprak
Vorrink met klem.
Probleem Duitschland
Langer stond hij stil by onze ver
houding tot Duitschland. Wij
moeten begrijpen, dat wij op de een
of andere wijze met Duitschland in
contact moeten bomen ondanks
onze jaren van knechtschap.
Ook hier is sprake van een alter
natief: uitroeien of een basis van
samenwerken vinden. Het democra
tisch socialisme heeft een groote
constructieve taak ten aanzien van.
het probleem Duitschland. Annexa
ties of grenscorrecties zuilen hier
van geen oplossing kunnen brengen.
Er is een Europeesch plan van
herstel en wederopbouw noodig,
waarin Duitschland moet worden
opgenomen en waaraan ook Rus
land zijn medewerking dient te ver-
ieenen.
Wij kunnen het Duitsche volk ln
zijn geheel niet veroordeelen, aldus
Vorrink. Nederland was ook niet
één in den oorlog. Wij kenden drie
groepen burgers: de verraders, de
mannen en vrouwen van het verzet
en de groote massa, voor wie het.
siechts de zeer menschelijke vraag
was: hoe kom lk met zoo min mo
gelijk eigen schade uit den strijd.
Duitschland kende eveneens drie
groepen: de notoire misdadige s, re
illegale strijders, die zich verzetten
tegen het Nazildom en de groote
lafhartige massa, die er slechts op
uit was haar' hachje te redden
onder de nazi-terreur.
De Duitschers bezitten verschei
dene eigenschappen, die ons niet
sympathiek zijn, maar ook de Ne
derlander is niet Ideaal. Wij moe
ten als volk onzen afkeer van een
zekere Duitsche mentaliteit leeren
overwinnen. Het besef moet baan-
breken, dat wanneer het Duitsch
land slecht gaat, het ons evenmin
goed kan gaan. Wij behoeven
slechts te denken aan Rotterdams
haven en het Westland, die vóór
den oorlog in zoo sterke mate op
Duitschland waren georiënteerd,
Herstel en wederopbouw van
Duitschland zijn een voorwaarde
voor herstel van Nederland. Er
moeten echter waarborgen zijn, dat
Duitschland geen hernieuwde be
dreiging van den wereld vrede kan
vormen. Tot het herstël van Europa
Plotseling dood
gebleven
Textielhandelaar werd
gecontroleerd
Ambtenaren van de prljsbeheer-
sching warenop onderzoek uit in
een textiel magazijn van den heer Van
G te Tiel, ZIJ constateerden hier
overtredingen, waardoor proces-ver-
baal zou worden opgemaakt tegen
den winkelier. Terwijl de opsporings
ambtenaren achter ln de zaak nog
een verder onderzoek instelden, zakte
de winkelier Van G. voor ln den
winkel ln elkaar en overleed plotse
ling -Het schijnt, d.nt de winkelier
zich de overtreding tc veel had
aangetroid.cn.
is een internationale rechtsgemeenr
schap noodig naast een Internatio
nale, systematische béheersching
van de productie en de distributie.
Nederland is afhankelijk van een
internationale economie, die gren
zen stelt aan de nationale mogelijK-
heden zonder dat dit tot verstarring
in eigen land behoeft te leiden.
Vorrink gaf tenslotte een over
zicht van hetgeen na de bevrijding
op sociaal-politiek terrein tot stand
gebracht is, waarbij hij uitvoerig
stilstond bij hetgeen de P.v.d.A. in
de vier maanden van haar bewind
heeft bereikt en voornemens is te
bepleiten.
Sigarettenlotcrij van
Volksherstel
De importsigaretten, die ter be
schikking- van Volksherstel zijn ge
steld, zullen pas in de tweede helft
van December ln omloop worden
gebracht. Overwogen wordt -een
soort sigarettenloterij te houden,
waarin de handel zooveel mogelijk
zal worden ingeschakeld.
Vera Bachmcn voor
het Tribunaal
Zij verfoeit politiek en is
een gevoelsmensch
MesT. W. E. V. O. Erfman. die
tijdens de Duitsche bezettingonder
den naam Vera Bachman optrad
by „De Voortrekkers" en ln bet
Zondagmiddagcabaret van Paulus
de Ruiter (Jac. v. Tol), is Vrijdag
elders opgetreden, namelijk voor het
Huversumsche Tribunaal. De pre
sident las baar een gedicht voor.
■waarin de' regel voorkwam: Heb
dank, ,o Majesteit, Gij hebt weer
mooi gesproken", een sarcastisch
vers. waarin .onze Koningin aan-'
sprake lijk werd gesteld voor de el
lende in ons land. Het was maar
een deel ran de „Kunstuitingen
van Vera Bachman. De verdachte,
die reeds tien jaar is uitgesloten
voor radio en tooneel, verklaarde,
dat zij politiek verfoeit-en een ge-
voelsmensch Is. Zij leefde uitslui
tend voor haar beroep. De mtspraak
van het Tribunaal volgt later.
Uit verscheidene deelen des land»
bereiken ons berichten, waaruit blijtet
dat de pelroleumdeiaillteten bU tie
regeering protesteeren tegen het
verlengen der petroleumbonnen van
4 tot 6 weken, waardoor zij ln een
onhoudbare positie komen te ver-
keeren
IN de rd van de bestrijders var de
overeenkomst van Linggadjad
hebben zicb enkele Nederiand
sche staatsrecht-kenners geschaard
onder wie wij met leedwezen prot
mr J. H. W. Verzijl, den medewer
ker van „Vrij Nederland" ontmoe
ten die dia overeenkomst op
staatsrechtelijke gronden - van da
hand wijzen. Dat is ntet bijzonder
moeilijk. Ook ln de Commissie-Ge
neraal zal zeker niet de meening
heerschen, dat de overeenkomst,
staatsrechtelijk gezien, ,,aF' te, en
dat kón zij ook niet zijn. Andere
kenners van het staatsrecht kunnen
het opgestelde stuk meteven veel
of even weinig, gronden aanvaarden
als de hierboven gesignaleerde het
hebben verworpen - Immers méér dan
een en dan nog schetsmatige, basis
overeenkomst te ..Unggadjatl" niet en
het moeilijke werk van de verwezen-
lijking van de er In neergelegde be
ginselen moet nog gansch en al ter
hand worden genomen. De aanvaar
ding of verwerping van die beginse
len is niet een zaak van staatsrecht,
maar van politieke opvatting en zelfs
van diepere dingen dan politieke
Opvattingen zijn.
De beteekenis van de overeenkomst
van Linggadjatl ligt tn. de overwin
ning van een onoverwinnelijk schij
nend wantrouwen, wie deze overeen
komst, gelijk behoort, ntet ziet tegen
het veel te kleine décor van een
ruim éénjarige bevrijdingshistorie,
maar ln het licht van de vooroorlog-
sche koloniale politiek en van do
omweniellng, die de nationale be
weging ln Indonesië ln denbezet
tingstijd heeft beleefd, begrijpt er
meer van dan staatsrechtsgeleerden,
die mei hun beschouwingen binnen
de studeerkamersfeer blijven
Niemand spreekt tegen, ook de ont
wikkelde Indonesiër, niet. dat Ne
derland ln Indonesië veel goed, .zoo
ge wilt: gróót, werk heeft gedaan.
Wie eerlijk is, voegt er echter aan
toe, dat dat werk Is verricht onder,
deels ook voor, maar altijd zonder do
Indonesiërs. Wü hebben nagelaten,
hen ln dat werk te betrekken, hen
te laten deelen in de verantwoorde
lijkheid, hun het gevoel te geven, dat
het hün werk was. Integendeel. wJj
hebben de ontwikkeling van hun na
tionale beweging -net angst en beven
gevolgd en ér op gereageerd met ge
brek aan begrip en te veel aan poli
tiemaatregelen Zelfs toen Nederland
ïelf, na Mei i9W. onder Duitsch juk
was geraakt cn de nationale bewe
ging ln Indonesië een laatste poging
deed om als constructieve factor in
de politiek te tvordett aanvaard,
hebben wij „neen" gezegd. En het
laatste, dat de Indonesische mlllloe-
nertbcvnlking' van ons zag, was de
volledige Ineenstorting van ons
machtsapparaat onder de slagen vaa
Japan.
De Japanners hebben vooze vrij
heidsleuzen uitgekraamd, maar rij
lieten- althans ruimte voor öe ont
plooiing van een geweldig stuk elgeu
voiksactfvlteit op politiek, écono
misch en cultureel terrein. In de
korte jaren van hun bewind werd. da
nationale beweging; een svaro
volks beweging en waar zij, die
Indonesië vóór den oorlog verlieten,
in die beweging noe slechts een ge»
lid va.i pioniers zagen, ontdekken de
huidige bezoekers van dat land. hoe
dit gelid tot één compacte massa te
uitgegroeid Het Is een kapitale fout,
dat wij deze revolutie niet hebben
begrepen en naar ginds zijn terug
gekeerd met de gedachte eener van
zelfsprekende restauratie.
WIJ hebben In de uitroeping der
epubllek een Japansche daad
van vijandschap willen zien dan
wel het bewijs van de iwaze zeIfT
overschatting van een handvol natio
nalistische leiders Onze op de reali
teit niet meer kloppende schema's
bleven wil hanteeren en de weinigen
Van Mook! die ter plaatse be
gonnen te begrijpen, wét er precies
aan de hand was. heten wij ln de
kou staan Het wantrouwen van de
nationale beweging tegen ons werd
versterkt In stede van verzwakt
Het is ongemeen moeilijk, wantrou
wen uit de wereld te helpen Dat
van Mook. alleen cel aten. er tnaac
ten deele In is geslaagd, ligt niet sbo
hem. wel aan sommige van zijn me
dewerkers en zeker aan Den Haag,
dat. niet achter hem stond Eerst de
komst van de commissie-Generaal
heeft die sterk persoonlijk bepaalde
vertrouwenssfeer geschapen, onont
beerlijk. vo.een overeenkomst als
die van Linggadjatl
Niet-aanva arden daarvan is bet
halen van tten streep door al wat
moeizaam aan vertrouwen werd ge~
v nnen Aanvaarding daarentegen
ts de eerste stap meer niet op
tien wee mar een definitieve nieuwe
verhouding Staatsrechtelijk ..zijn"
wij er met Ltnggadiatl evenmin als
economisch of cultureel Maar zon
der Linggadjatl zijn wijnergens.
Dan ligt ai wat. onder tergende te
genwerking van eenalternatleflooze
oppositie, is tot stand gebrachtaan
schein Wie dSArvoor verantwoor
delijk wil zijn heeft, hij zij starts-
rechlsgeleerde of niet. van pollUïic,
zelfs van ..belaneennplfttek". nog
sr weinig bccreo^n:
Bij Gouda liepen twee locomotieven op
elkaar
Geen persoonlijke
ongelukken
ZMcrdagavmd om fi.20 uur is vlak
buiten het-station Gouda, op een
spoorweg overgang, een treinongeluk
gebeurd, waarbij geen persoonlijke
ongelukken.zijn voorgekomen, maar
wel een groote ravage werd aange
richt.'.
in Gouda worden op dit uur de
stoomtreinen, die om 17.43 uur uit
Rotterdam en om 17.41 uur uit Den
Haag- vertrekken, aan elkaar gekop
peld. De Rotterdamsche trein komt
vijf minuten eerder binnen en stond
op het rechterspoor gereed. De trein
uit Den Haag. d:ë op. hefczeiïae
spoor binnenkomt, behoort acntei
dezen trein tot stilstand te komen
Vermoedelijk doordat het treinper
soneel in Den Haag de remkraan
tusschen de locomotief en den. pak-
wagen abusievelijk, gesloten had ge
laten, zag de machinist geen kans
:fjd!g af te remmen Gelukkig be
vond zich acbtei den stdstaanden
trein uit Rotterdam een wissel, die
op dat moment afgesteid stond op
het meer naar links gelegen spoor.
De trein uit Den Haag boog daar
door met. een vaart van ongeveer
30 km op dit spoor af en reed aan
vankelijk naast den stilstaanden
Rotterdamsehen trein Een rijftigtnl
meters verderop bev ndt zich echf-er
opnieuw een wiF«e!. d:e de locomotief
weer naar hpt ovdc ipoor terug ge
leidde. Juist op het punt. waarop
de wissel m<»t d^ze rads samenvloeit,
stond de locomotief van ricn Rot-
terdarmcven trein Deze laaiste
werd d'.en'engevolee in de flank
geramd door de loromT'.pf van den
uit Den Haas komenden trein
Tengevolge vnn de botsing kan
telde de laatste en verwoestte in den
val een dor spoorwegboomen van
den spoorwegovergang. Ook de an
dere locomotief werd beschadigd.
Geen der leden van het personeel
der locomotieven werd gewond.
Beidé tremen hadden mgeveei
twee uur vertraging Doordat de
rails verbogen zijn. zal voonoopig
a! het door Gouda komende trein
verkeer over de béide linkersporen
moeten worden geleid. Dit zal geen
vertraging tengevolge hebben.
Z'