IN DEN NOORDOOSTPOLDER
NEGEN DORPEN
Pioniers ongerust over de
toekomst
KOMEN
m
HUISWERKLOOS WEEKEND
H
H'
pAÈUieuch-ttt
Technische revolutie in de
militaire luchtvaart
'^ömatelDe^l
veg
9ï
Een dtr rooeliljfcBto problemen, waarvoor de NOordpoWer
Indertijd heef» gesteld.
Öjn directie
i het vaststellen van het aantal dorpen, dat
In den* uitgestrektheid van 48 (KW h.a. moest komen en hun Juiste
plaats daarin. Na nauwgezette studie werd In het hart van den polder dt
hoofdplaats Emmeloord geprojecteerd en in eet» krans van ongeveer acht
kilometer daaromheen de dorpen Marknesse, ïtns. Nagele. Espel. Ruiten
en Luttelgeost.
nu echter sinds eenigen t.'Jd de beschikking verkregen is over gegeven'
van een uitgebreid sociografisch onderzoek, heeft men moeten 'concludee-
ren, dat het aantal geprojecteerde dorpen te gering is.
Thans is een reorganisatieplan in studio, waarin drie kleine dorpen
Emmeloord en een tusschen Emmelo van De, Voorst, een tusachen Urk en
méér zün opgenomen; gen ter hoogteord en Lemmer. Luttelgeest zal mo
gelijk een paar kilometers ln Zuidoostelijke richting moeten worden ver
schoven.
In Emmeloord wordt terrein voor
Industrie gereserveerd en voorts zal
deze plaats een bosch van 80 h.a, krij.
Sen; voor de andere dorpen zijn tien
,a. boech geprojecteerd.
Over het bouwen van boerderijen Is
men zeer pessimistisch gestemd. Naast
het tekort aan materialen, sturen de
zeer hooge bouwkosten vele plannen
in de war; rij bedragen thans rond
430» per h.a.; voor een flink akker-
uwbedrijf zou de boerderij dus op
ongeveer 90.01» komen. Een derge
lijke last drukt wel uiterst zwaar op
de bedrijfsultkomsten. Bovendien, de
toenemende mechanisatie in den land.
bouw doet de vraag rijzen, hoeveel
bergruimte een boerderij in de toe
komst nog noodig zal hebben. Moet er
b.v. worden gerekend op een p&khuts
voor graan, of zal gebruik van de
combine (gecombineerde maal-dorseh.
machine) dit overbodig makent On
danks al deze bezwaren blijft de di
rectie zich echter Inspannen met den
bouw van 1B0 boerderijen
ioopl
den herfst van 1947 gereed te zijn.
Het. gereed komen van de boerderij»!
bepaalt de mogelijkheid, of de uitglf.
te van de eerste 5D00 h.a. grond aa/i
particulieren ln het volgend najasur
kan doorgaan.
Wie krijgt een boerderij
Over de uitgifte van deze
gronden is reeds heet veel - te
doen geweest, vooral sinds door
invloedrijke zijden, bulten den «potoer
de gedachte werd geopperd, ze onder
150 Walchersehe boeren te verdetlen.
Da pioniers ongeveer 500 boeren
zoons, die reeds in den N.O.P. kwa
men werken, kort, na zijn droogvallen
hebben zich aanstonds hlenegen
sterk verzet. De mecsten van.- hen
hebben reeds bijna vier janr het
zware werk van het ln cultuur bren
gen v*n den polder verricht, vaak on
der moeilijke en harde omstandighe
den. Vele persoonlijke opoff«ringen
hebben zij rich hiervoor getroost,
want aan het einde van dit awoegen
zagen zij hun toekomst liEïjen: een
boerenbedrijf In den N.O.P. Dreigt
dit nu verloren te gaan, althans eenl-
ge Jaren uitgesteld te zullen worrtenï
I(J hebben bun protestën en wan
kelende toekomstverwachting aan de
iflrectte van den polder voorgelegd en
ten antwoord gekregen; Iedereen, die
reeds «enige Jaren vóór A ngus lus 1945
in rt»m polder werkzaam was *n aan
redelijke eischen, die aan een paeïj'er
gesteHd mogen worden, voldoet, aal
door ons voor een boerderij worden
voorgedragen. Méér kon de directie
nlrl aeggen. want buiten en boven
haar *0n nog andere machtsposities,
van waaruit op den gang van raken
invloed kan worden uitgeoefend Uit
meer dan één symptoom hebben wil
echter den Indruk gekregen, dat de
directie de rechten der pioniers met
inter kracht verdedigt, dan zij tegen-
Tiiuruifi, UUI ZJJ tegen
over deze groep kan lai«n uitkomen.
Een sterk argument voor haar is.
<Jat het voor de Walchersehe boeren
«lel hoodlg is reeds volgend jaar naar
«en N.OJ*. te komen. Bij de herver
kaveling van Walcheren hebben zij
een aantal jaren nog zooveel werk te
verrichten, dat hun overplaatsing In
de eerste drie of vier Jaar dien tijd
■meent men noodig te hebben den
pioniers een bedrijf te verschaffen
niet aan de orde behoeft te komen.
De arbeiders ln den polder, die
eveneens tot -de pioniers beboeren en
die getoond hebben wat te kunnen
prestevrvn, hebben naar de meening
der directie ook recht op een be
drijfje.
Bevolking en bedrijven
DE kwaliteit van het gezin zal btj
de keuze der toekomsüge pach
ters zwaar wegen: 'want het is
voor de kolonisatie van den polder
niet enkel van belong, dat da man
zijn bedrijf goed beheert, maar ook
zijn wouw behoort een uitstekende
huisvrouw te zijn.
Het zat voor een goeden bevolkings
opbouw niet mogelijk zijn. dat uit
sluitend Jonge menschen. zooels de
pioniers, zich in den N.O.P. vestigen,
doch ook ouderen van 35 tot 45 jaar
moeten mee de bevolking vormen.
In het omwerp-uitglfteplan Is een
kleine wijziging gebracht. De aanvan-
kelijk geprojecteerde bedrijven van 54
tot so h.a. zijn komen te vervallen.
zDodat de bedrjjfsgrootte bu varieert
van 12 tot 4S h,a.
Een deel van den daartoe het meest
Beschikten grond zal voor de teelt
van groenten en fruit worden gere
serveerd. Men wil hiervan zeer mo
derne tuinbouwbedrijven maken, die
zooveel mogelijk gemechaniseerd zul
len worden. Over hun Juiste opper
vlakte zal pas in de komende jaren
worden beslist.
c^ottut
fS ONT60NN£N
I KUW/h.
rPtLEMHOrE
KAMPEN
VAN regeertngszijde bestaan plan
ner- groove groepen politieke de
linquenten ln der. polder te werk
te stellen. Vorig Jaar is eveneens een
belangrijk aantal var. deze Uecren lr,
den N o.P. werkzaam geweest onder
bewaking van de BS. De ervaringen
hiermee opgedaan waren echter zóó
teleurstellend, dat de directie alleen
onder bepaalde voorwaarden bereid
Is de proef to herhalen. ZIJ meent
dai de plannen aar. zes voorwaarden
moe en beantwoorden, wil zij haai
medewerking er aan kunnen geven:
le. De politieke delinquenten moe
ien medisch gekeurd zijn;
agrarisch georiën
teerd yjn;
»e. *U moeten geïsoleerd te werk
worden geeteld. dwj in het Wes-
teujlc. r.oe niet ontgonnen gebied van
den polder vc.n 23.000 h.a.;
4e. het <*epartement van Justitie
aorgenVOOr ee" *lren,{e bewali.ng te
5e. zij zullen niet meer betaald krij.
overeenkomstig werk ln
het vrije bedrijf heeft gekost;
6e- de w-erkleidlng geschied: doodde
oirecne van den polder.
Thans werken In den polder 45tx>
arbeiders die in ongeveer dertig kam
pen rijn gehuisvest Hieronder bevin
den zich een duizend boerenzoons
van wie de tweede groeo van 500 lr.
2üJ.?ekoi?M 00k oen bedrijf hoopt lc
"JVerder arbeiden cr nog Boo
(ot soo arbeiders utt de randgebieden.
Bouwvakarbeiders en
de versf
Wederopbouw-verlof' wordt
normaal uitbetaald
De vorst heeft het werk 1« de bouw
nijverheid en by de D.U.W. practlsch
stil gciegd Voor de betrokken ar
beiders be toekent dit, dat rij onder
de vorstverletregeUng vallen. Er wa»
echter eeu toezegging gedaan, dat de
arbeiders, die ln andere deelen van
het land bij den wederopbouw of bij
de D.U.w. werkzaam rijn en daardoor
slechts eens per week"- of eens per
veertien dagen naar huis gaan, van
Zaieidagmiddag 21 December af tot
en met Woensdag l Januari verlof
zouden krijgen, met behoud van vier
enveertig en een half uur loon over
dezo periode, over de drie feestda-,
gen kunnen va cant lebons worden ln.
gewisseld-
Deze regeling zal ondanks de vorst
volledig worden uitgevoerd, om ech
ter stagnatie ,ia de uitbetaling Se
voorkomen hebben de dienst voor
den wederopbouw en de D.U.W. In
overleg mei het ministerievan so
ciale Zaken een regeling getroffen,
waarbij de gem een-olijke diensten
voor sociaie zaken rijn Ingeschakeld.
De werkgevers dieneu vóór Maandag
23 December per postwissel 44'/» uur
loon volgens hel tarief van de woon-
gemeente van den arbeider aan dezen
over te maken. De postwissels zullen
geadresseerd moeien worden aan den
betrokken arbeider per adres ge
meentelijke dienst voor sociale za
ken van de tvoongemeente van den
arbeider, terwijl op de strook het
volledige huisadres 'dient te worden
vermeld. De arbeiders kunnen bij den
gemeentelijken dieast voor sociale
zaken van hun woongeineente de
voor hen bestemde postwissels in
Onivangat nemen op den dog. dat zij
anders hun vorstverletuitkeering zou
den ontvangen.
De bureaux voor den wederopbouw
en de gemeentelijke diensten voor
sociale zaken zijn Inmiddels van deze
regeling op de hoogte gesteld en zul
len derhalve aan belanghebbenden
alle mogelijke Inlichtingen kunnen
verstrekken.
DB AAJIEX VAR DE DORPEN IX DEN NOORDOOSTPOLDER
x\jn ontlien'd aon kerkdorpen, dia tn de vroege Middeleeuwen in hetzelfde
gebied ladbhen gelegen, Emmeloora en Eng 'waren dorpje* op het eiland
Schokland, die pas t'n 1859 werden ontruimd, toen de Schokker-bevolking
hot eiland moest verlaten. Jlei eilind ligt thans aleen' gestrande, reus-
ischtige walvisdb in ftef Zuidelijk abtei mn den polder en bovenop zijn
mg staat nog steeds het oude kérk je van Ens. Ret in cultuur ge
brachte deel trnn den pot der (gearceerd) van 20M06 h.a., bracht dit
jaar voldoendetarwe nx rogge voort om een stad van IS0D90 inwoners
feu jaar ran brood te voorzien.
Tegen de doodstraf
Het landelijk comité var» actie tegen
de doodstraf heeft aan de leden van
de Tweede Kamer een adres gezon
den. Daarin vraagt ^et aan de re
geering te verzoeken: a een diepgaand
onderzoek, onder leiding van deskun
digen op massa-psychuiaglsch. paetm-
goglsch, Jurldlseh-ftlosoflsch en j be-
grips-critisch gebied te doen instellen
naar het desbetreffende probleem ln
het algïmoen'en meer in het bijzonder
naar de Juistheid der navolgende, dl»
probleem samenvattende stelling: dat
all< lichamelijke straffen (doodstraf,
lijfstraf, foltering! utt massa-educatief
oogpunt verwerpelijk zijn, omdat zij
zich uitsluitend richten op de zuiver
indfvldtteel-t'efiexleve instincten van
pijn- en doodvrees «n daarom wel
een onvermijdelijke rechtstreckscht
afschrikking van bepaalde handelin
gen kunnen teweegbrengen maar de
mentaliteit, waaruit d« te bestrijden
misdrijven voortkomen, niet vermogen
aan le tasten, terwijl zij daarentegen
het cultureele peil der bevolking ln
het algemeen Itt ernstige ma'e ver
lagen.
Voort* word| gevraagd de gratie
regeling ln zake doodvonnissen tn dier
voggc uit le breiden, da» daarin uit
drukkelijk de mogelijkheid van straf,
wijziging op massa-edueatleve gro>
den worde dpgenomen.
Verzodht wordt ln afwachting daar
van de verdere executie van dood
vonnissen op te schorten
tfy-t-'Jr
.VEtiX, MET OP HET IJS TIERT DIT KL'XSTEIJDEHdi'd11.
TRT0MFEXDe* zyn C-itli Mvlier en Kar! Peter, Europeesclm kam
pioenen op rolschaatsen, die te Antwerpen een demonstratie geven.
VRAAGSTUK NAUW VERBONDEN MET
OPLEIDING DER LEERKRACHTEN
Radioprogramma
KR1JDAG SO DECEMBER 1940
Avondprogramma.
KILTERS CM I, SOM UI.:' 10.00
Herd; om d« Imcfiï; 19.16 Rederl-
coraponiste rt,- lffdW VPEO-Cvrsu*
20.00 Xituit-Si 29.05 Il Cirfoverzicht
;SÓ.Of! floorshl; 21.10 Jfcn vraagt,
XI40 Bnitciil wacko eer zicht; £1.45
Xtrtodiva-Hestct££.1.5 Jazc-uiti.;
.£2.40 Avondwijding; £5.00 Xieuwt;
XS.15-21 DO Symphtitiisch concert.
lULVEUEVM IIS A 11. en
flS li19.00 Xie mes; 19.15 Depar
tementale vit-, - 39,60ffdnt der-
rttllVn i* het Hemelrijk; 19.55 BBC
Ork.; l'J.45 Het Evangelie m E<
perente; £0.00 Xkuliw; 20.05 Bij
bel en mnzirt:; £0-40 Rei Kien we
Téstatnenl3.00 lloyd XecVt Ork.i
3JJS0 Mrtropole-ork.£3-00 Nieuws;'
22.15 Trage* aan morbijgangere
22,45 Avondov«rdenking; 25.00
'Xinuvr Nederig Muz.; KS.$ö-f$J5f
HcrmoMe-ork.
ZATERDAG 21 DECEMBER l$4d
Ochtend- en midxlngpragmwma
aiLVERSVii Ir SOM li.: 7J/0
■Viav-m; 7-lü. Gymn.; 7.50 Muziek b
h. Ontbijt; 8.00 XieunsSAS Gr.
pl9J5 Russisch progr.; 10.00
Morgenwijding; .WJSO JCidwfeuille
ton 10.55 Voor de continubedrynen
11.45 Der «tf Indonesië; 12,00 i'au
dcriHe-orll.; 12.30 Kalender12J5S
Ramblers; 13.00 Xed. .Strydfcr.;
13.50 Jht Xalert, lied; lS.4S.Swcf-
tivck-h wartrt; 1'4.30 por (praatje
HJ5 Siahat Hater; 15.50 Polowcl-
eer dansen; 15.45 Van boek tot
boek; ld DO JJuismuzick; 1GM5 O Hz.
X.F.F.; '16.40 17r.pl. 17.00 Artistie
ke staalkaart; 17J10 Om, 'en nab\j
de twintig;. IS.00 Nieuws; 18.15
Atcartel Jan VorduwencrIS.30
Xed. StrVdkr.
UIL VERSUM 11, 4155 M-7MO
Nieuws; 7,15 Gt/mti,; 7.S0 Horgen-
gebed; 7.45 lluria \er acre; 8jd0
Xicwws; 8.IS Pluk den dag; 9DO
Vvmtxocnspiegci; 9,05 Pb/k d€v dag;
$-39 IFolersf. e»V; jiól.öer.; 9.50
Pianorecital; 10520 Londoisch phil-
iuirm. Ork.; 10.45 XcÜ, letteren
31.00 De Zonnebloem11.45 Gr. pl.
12.00 Angcivs; 12.05 t'luitreoital;
12.30 Lunchconcert12.55- Zoimtnnj-,
zet; 13.00 Xieum 13.15 Lunch-
oonoert; 13.45 De.' TaonecVqjkcr
14.00 Koorzang; 14.15 Eng, le.fj
:Jtt,4S Koorzang; 15,00 KEO-Kio&k;
35.15 Alusikiile causerie;-. 15.00
Weerkaart en luchtvaart; 1CJ.5 Gr.
|»L; -16.30 Catisdrtd; 17.00 De IVig-
tcazn; 18.00 Dinermm.; 18.15 Jovrn,
weekoverzicht; 18.35 Divermnz.;
18.50 s Avonds-
Witte zwanen reizen
naar Amerika
In Amerika Is. men Verzot op de
mooie wiVe Nederlandsche park
zwanen. Voor den oorlog wag de ex
port van dit langhalzige statige dier
van ons land naar Amerika zeer be
langrijk. voor het eerst na de be
vrijding wordt thans met het m.s.
Wcstcrdam een aantal witte zwanen
naar de V.S. verscheept. De BoeriS
dierenhandel te Krimpen aan de Lek
verstuurt S3 stuks, (ile straks rullen
dobberen in de vijvers, behoorende
hij dé landhuizen 'der rijke Ameri
kanen. De dollars, die de zwaantjes
opbrengen, kan Nederland goed ge
bruiken.
Diergaarde Blij dorp verzendt met
de westerdam witte zwanen, die
bestemd zijn vóór Amerikaansche
dierenparken. Onze regeering kan
nog geen deviezen beschikbaar stellen
voor den aankoop van ultheemicne
dieren ten behoeve van onzen die
rentuin. Door ruiling van dieren
hoopt Diergaarde Blljdorp echter In
het bezit te komen van enkele dier
soorten, dJe nog niet vertegen
woordigd Zijn. Het la nog niet be
kend, wat voor beestjes de dieren
perken uit Amerika in ruil geven
voor de zwanen.
Studententoneel naar
Indonesië
ïn opdracht van de NiwJn zal een
groepje de tooneelkunst beoefenende
tuitenten ln Februari naar Indonesië
vertrekken om daar voor de militairen
en burgerbevolking op ie treden. Voor
het tournee van drie maanden onder
leiding van Arend Hauer is een keus
gedaan uit de geschiktste krachten
van het studenlentooneel in Amster
dam, Lelden, Utrecht en Wagenlngen
Me» de voorbereidingen en repetities,
waaraan tien personen deelnemen,
onder wie ook Hauers ecIUgenoatc, de
tooneelspeelster Teunke Do ré, Is-aan
de Academie voor Dramatische Kunst
reeds e«n aanvang gemaakt. Opge
voerd zullen worden twee tooneel-
atukken en een serie spelen ln een
bedrijf,
Dagblad van Noord-Holland
veroordeeld
De Arrondissementsrechtbank te
Alkmaar heeft Woensdagmorgen het
Dagblad voor Noord-Holland verplicht
om de vrije bladen „De VrUe Alk-
maarder", „De Vrije Hoornsche Cou
rant" en de „Kcnnemer Koerier" toe
t« laten ln het thans ln gebruik zijnde
kantoorlokaal en deze bladen te blij
ven drukken op denzelfden voet als
tol dusverre, toidat de,gewone rech
ter zal hebben beallst.' Het Dagblad
van Noord-Holland zal een dwangsom
van MO moeten betalen voor lederen
dag. dat het ln gebreke blijft Het
werd veroordeeld tol het betalen van
de kosten van het kart geding.
De zaak zal uiterlijk op 2 Januari
1947 by den gewonen rechter moeten
worden aangebracht.
ET hulswerkloos weekeinde heeft
al heel wat penoen in leeraars-
kringen in beweging gebracht. De
discussies komen daarbij neer op de
volgende vraag: Is een andere ver
deeling van het huiswerk dan de
tot nog toe In zwang zijnde, didac
tisch verantwoord?
Serieuze docenten antwoorden: Ja.
even serieuze zeggen: Neen.
Dit beteekent, dat deeigenlijke
vraag dieper ligt; zll raakt de me
thodiek van het. onderwijs op de
jiiddelbare scholen ln haar «rente»
en luidt: Is de wijze, waarop de se
rieuze docent zijn leerünéen de leer
stof aanbiedt en waarop hy de di
dactisch absoluut vefeischte hoeveel
heid huiswerk opgeeft, econom'sih
verantwoord: bpreiken bij en wijn
leerlingen met de minste verspilling
van energie maximum-resultaten?
We zien hei aas veelvuldig het te
gendeel: n,l. dat mef maximale in
spanning van Jee raar en leerling mi
nimale resultaten worden bereikt
De In tijdsduur uren uitge
drukte Inspanning'is niet evenredig
aan hetgeen als blijvend geestelijk
bezitwordt verworven.
Een systeem, dat jonge menschen
geen vrijen tijd Iaat voor "eenigeriei
andere vorming dan de Intellectuee-
le. die de school voornamelijk geeft,
veroordeelt als opvoedingsinstituut
zichzelf. Een onderwijs, dat gaat uit
rekenen of een 20'/* meer huiswerk
op de vijf avonden. d!e ha het weg
vallen van den Zaterdae overblijven
,de grens niét overschrijdt, bez'nt
z'ch niet op de eigen principes, Een
ieder weet- toch maar al te goed.
dat elke verandering 1n kwantiteit
de kwaliteit ten nauwste raakt.
Structuur der lessen
ET gaat by het hulswerklooze
de
Prof. dr. n. ff'. F. ó'Mütfap,
bijzonder froogleeraor in de pae-
dayogiek voor het middelbaar
anderwijs agn de Amsterdam-
jtfihe universiteit en ond-rcctrice
van een gymnasium, geeft i«
dit artikel haar meriting oce-r
het hvixv e rklvott weekeinde,
tPCMirwm de roorpetfcfirevert in-
roerivg fty verschillende scho
ten op weerstanden ca moei
lijkheden stuit, terwijl hef op
andere wet groot svcc.es wordt
loe gepast.
weekeinde uiteindelijk t»m
vragen: Loeren de leerlingen op
school „leeren?" Weten de docen
ten hoe hun leerlingen leeren?
Natuurlijk., zal men zeggen, het
hoe komt aan den dag in de pres
taties. Deze geven echter veelal aan
hoe het met moet. Maar weet de
leeraar en door zijn toedoen de
leerling, hoe die leerlinghet dan
wel zou moeten doen? Kwam in de
les duidelijk de structuur van hoofd
en bijzaken naar voren? Of bleef
voor het besef van den leerling „al
lee" even belangrijk en zou dit ..al
les" weieens gevraagd kunnen wor
den?
Gaat niet, om maar eens few te
noemen, veel tijd in het onderwijs
proces verloren met diepgaande be
handeling van een onderdeel, dat er
in een ander verband veel gemak
kelijker zou zyn ingegaan? Biedt
elke leeraar dp stof op paedagogisch
verantwoorde wijze aan? Zou b.v.
niet elke leerkracht op de hoogte
moeten zijn van de wijze waarop het
geheugen functionneert. zoodat her
halingen doelmatig kunnen worden
ingericht?
Wat is, zoo vraag ik mij af. de di
dactische zin van een noe zoo
veelvuldig aangehangen systeem,
dat maandenlang de stof bp laat
loopen om dan voor het rapportcij
fer een repetitie te geven over „al
les wat we gehad hebben7" Maar
dragen ook de kleine repetities, au
tomatisch opgegeven na telkens zoo
veel lessen, didactisch genoeg vrucht?
Moet de herhaling niet. op een ander
principe worden gegrond dan op het
naïeve geloof aan het: hoe vaker,
hoe beter?
Dit zijn slechts enkele simpele
vragen over de didactiek, tot welker
overdenking men in de alles absor-
teerende practijk' vaak niet komt.
Dieper liggende kwesties, die paeda
gogisch en didactisch de belangrijk
ste consequenties meebrengen, ais
b.v. het feit, dat het psychische le
ven van onze middelbare school
jeugd psychisch leven in wording Is,
roer Ik. slechts terloops aan; De er
varen docent weet het en richt er
zijn onderwijs intuïtief naar. Niet
alle .docenten zijn echter ervaren of
wijs door intuïtie.
Indien deze vragen niet van tevo
ren worden gesteld, kan het huls-
werklooze weekeinde zoo noodig
met het oog qp de lichamelijke, so
ciale en aesthetische .vorming der
Jeugd en dus maatschappelijk en
sociaal van beteekenis niet alge
meen worden ingevoerd of loopt het
op een teleurstelling uit. Want. wan
neer de methodiek van het middel
baar en voorbereidend hooger on
derwijs zich niet to meerdere mate
op paedagogieche en didactische
doeltreffendheid instelt, ontaardt
deze maatregel in een overlading
van de overige avonden en het
slechter worden der prestaties ten
opzichte van in uren misdeelde vak
ken, of worden de niet zeer begaaf
den—het grootste deel der school
bevolking gedwongen het week
einde toch voor huiswerk te gebrui
ken door maar vast vooruit te gaan
werken, wellicht op aanraden van
ouders en docenten.
Het indringend noodzakelijk, dat
de mJTtschappij —'ln-dit geral
vertegenwoordigd door de ouders
der leerlingen van de middelbare
school inziet, dat het vraagstuk
van het huiswerkiooa weekeinde
van zoo groot belang voor kind en
gezin onverbrekelijk gekoppeld is
aan de noodzakelijkheid van een
_didactisch-paed agogische vooroplei
ding der leeraren en dat ook de
ouders te bevoegder plaatse daarop
met klem aandringen.
Handelsverkeer met
Noorwegen geregeld
Van 9 December tót 17 December
heeft te Oslo een "Nederlandsche
handelsdelegatie anderhandelingen
gevoerd met een Noorsche handels
delegatie.
Er is een handelovereenkomst
tusschen Noorwegen en Nederland
afgesloten, die het handelsverkeer
tusschen deze beide landen voor het
jaar 1847 regelt.
De totale waarde van de expor
ten zullen wederzijds een waarde,
van 90 millioen Noorsche kronen
bedragen. Dit djfer is kenmerken*?
voor de uitbreiding van het na-oor-
logsche handelsverkeer tusschen
Noorwegen en Nederland. De Noor
sche leveranties aan Nederland zul
len hoofdzakelijk bestaan uit grond-
stoffen voor de papierindustrie en
chemische pulp voor de kunstzijde-
industrie. papier, - kunstmest,, visch-
olie, pyriet, graniet, houtproducten,
ijzer- en staallegeeringen terwijl
Nederland aan Noorwegen zal leve
ren: zaden, bloembollen, groenten.
„Boskoop" - producten superphos-
phaat, buizen, textiel, kunstzijdega
rens. chemische en electro-techni
sche producten, machines enz.
De overeenkomst za'l in werking
treden op 1 Januari 1947.
Door Duitschland geroofde
goederen
Reed» voor 120 millioen aan
door Duitschland geroofde goederen
is in Nederland teruggekeert. Aar
spoonvegmateriëel is 42 mi.Joen
en aan scheep vaart materieel js 2r
millioen naar Nederland gebracht
Van de in Duitschland verblijvende
Nederlandsche binnenschepen is or
het oogenblik 53 naar ons land
gevoerd, zoodat er ou dit gebied nor
veel te wenschen overblijft.
Dappere Viervoeters
met groot verlof
Blaffende oudstrijders
Een groot aantal Amerikaan-
sche soldaten zijn gedexnobOj-
serrd en met hen de dappere
viervoeters, die gedorende den
gehfrien oorlog hnn dien«ten
hebben bewezen Ujdrni de vij
andelijkheden.
Toen de militaire instructeurs in
le Vereenigde Staten begonnen met
iet africhten van voor speciale
ilenften bestemde honden, lieten
vele menschen z'.ch sceptisch uit ten
iprichte van het succes van dit ex
periment. Het scepticisme vloeit
voort uit een vergissing, want deze
afgerichte honden verrichtten de
meest belangrilke diensten onder de
meest verschillende omstandigheden.
De honden bewezen bovenal hun
waarde in vooruitgeschoven posten.
De patrouilles, vergezeld van hon
den. werden slechts zeiden het
Oachtoffer van een hinderlaag. De
tegenwoordigheid van deze dieren
:af den manschappen steun en be
schermde hen er voor het slachtof
fer te worden van een onverwachten
vat: val.
In den loop van de Invasie in den
■*aclf;c. werd een geheel* sectie hon
den aan land gebracht, met de ma-
•ine-lnfanterie. ZÜ speelden een be
langrijke rol bij de eerste operaties.
.In den loop van deze weken", kan
men in 't rapport van een officier,
die deze actie leidde, leren, „was er
geen enkel geval, waar de hond n'.et
me: succes z'n opdracht volbracht,
er was geen enkele actie, waarin
het detachement 'niet door honden
werd begeleid. Veie honden hebben
deze actie Individueel ondersteund."
Een van hen. Wolf. landde on een
eiland ln den Pacific, roet een in
fanteriebrigade. Aan het hoofd van
de patrouille, bespeurde hij een vij-
andelfjke hinderlaag en kon bijtijds
alarm maken. Tijdens de .gevechts
handelingen werd hij gewond door
een shrapnell, doch trók zich niets
van zijn verwondingen aan. totdat
de mannen weer om hem heen ver
zameld waren. Een andere hond.
Buster, die met het 115e regiment
infanterie op het. eiland Morotai
aan wal ging, redde het leven van
een patrouille van 17 mannen. N!st-
te^enstaande mitrailleurvuur. wist
bi.F toch tot bij de Amerikaanfiche
patrouille door te sluipen met de
order btj 2ich, de veroverde positie
tot eiken prijs te behouden. De be
geleiding van Buster had tengevolge,
dat een geheele sectie Japanners
werd vernietigd. Momenteel is hun
arbeid in d'enst van het vaderland
?eë1nd'gd. Ze kunnen hun dapper,
levensgevaarlijk spel niet meer spe
ken. Hun rest nog slechts te blaffen
bij de komst van ,.de baas" of wan
neer er katten in 't v'zSer komen,
HufewerkJoos weekeinde.
ZO DECEMBER
Een 2eer fraaie bloeiheester is de
Malus of Sierappel of Kersappel,
die in April ea Mei prijkt met on
telbare rose, roode of witte bloe
sems. Bovendien ontwikkelen zich
uit deze bloesems nog de bekende
gele of roode kersappeltjes, die ln
de keuken kunnen worden gebruikt.
De Malus verlangt een plek ln de
volle zon en kan een hoogte van
twee tot vijf meter bereiken. Mooie
soorten zijn: de rose „Scheiöecke-
ri", de wijnrood e, „Eleyi", de witte
„BaccalaV en de rose-WKi* „Flori-
bunda";- s. L.
Gerritje
Ia de middeleeuwen kon een man
een vrouw van den brandstapel
redden door naar wren te treden
alvorens zy vlam vatte en in het
openbaar le verklaren: „ik neem
deze vrouw tot mijn wettige echt-
genoote".
Menige jufrouw schijn; op deze
romantische wijze aan baar straf
ontsnapt te zfjn. Ik heb het. altijd
wat onwaarschijnlijk gevonden.
Thans begrijp ik het, nu ik Ger-
ritje voor haar rechter heb mogen
zien.
Eeuwig zullen de collega's er
spijt van hebben, dat 2Ü deze laat
ste zaak op de rol gemist hebben;
dat zij die roos in den kruidentuin
der kleine misdaad niet geroken
en bewonderd hebben en als onze
jeugdige confrère er bij was ge
weest en we hadden nog in de mid
deleeuwen gezeten en Gerritje had
op de takkeboschjes gestaan, dan
zou ik het nog niet geweten heb
bendan kon daar wel eens een
bruiloft van gekomen zijn.
Wie zoo zacht en zangerig spreekt
als Gerritje voor het hekje, moet
er van binnen, mooi uitzien, lief
van inborst zijn. Maar vlak haar
verschijning ook niet uit! Zijn het
geen appelen en violen, die roode
wangen en donkere oogen, half
verscholen in een gracleuse hoofd
doek. Waar ziet men vandaag aan
den dag zóó'n mantel en let eena
op wat daar in de zuiverste kou
senzijde onderuit steekt: zijn ze
niet volmaakt van vorm en iyn en
molligheid?
Wat dan ter wereld kon zoo'n
prinses uit duizenden bewegen tot
een gevecht met een agent van po
litie, tot nikken en trekken en
leelijke woorden zeggen. Ach, ge
raadt het al, natuurlijk de drank
„die onberekenbare". Niet eens
veel: 2 kleine glaasjes en een laro-
pie pils, dat was al wat Gerritje
met een vriendin en een vriend
gebruikt, had dien avond ln Schie
dam, maar ze kon er slecht tegen,
het was verkeerd gevallen, zoo
verkeerd, dat door dat drupple
Gerritje volgens den agent al ge
heel voldeed aan de eischen: war
taal, een waggelenden gang en een
alcoholisch riekenden adem. De
agent wilde Gerritje meenemen
naar het bureau. Daar 'verzette zij
zich tegen, hevig als een tot hyena
geworden vrouw. Ach, Schiller wist
het Immers al.
„Wat doet u voor de kost", vroeg
de officier, alvorens de boete te
bepalen.
„Ik heb geen werk, mijnheer, ik
pas mijn zieke moeder op".
„Mooie verpleegster", zei de of-V
Üeler, die gaai zoo maar aan den
zwier.
„Misschien was moeder dien - li
ft vond wat beter", sprak de rech
ter hartelijk en galant, maar deV®
boete was zakelijk: f 20 Gelijk met
Gerritje stapte ik de deur uit.
„Gelukkig dat het voorbij is,"
zei ze met een zucht, ,,'k heb er
een week niet van kunnen slapen ".LA;
En dan nog zóó d'r uit zien,
docht ik en zuchtte eveneens....
om de middeleeuwen- en de moge- 1
lykheden van die dagen, - -fx**#:?
Positie der marine door de uitvinding van de
atoombom niet zoo geschokt als men wel
licht zou vermoeden
(Van onzen luchtvaartmedewerker)
E e toom bom.... Het Is duidelijk
geworden, det <Sc geheele lueht-
strategie veranderd ts, nu de
zware bommenwerper vervangen zal
worden door snelle, lichte toestellen,
die. ondanks het transport van
atoombommen, in uiterlijk en capa
citeiten Slechts Weinig verschillen
v. n de jachtvliegtuigen. De aanval
ler is alis a priori even sterk als de
verdediger, doch hij heeft het 2eer
voordccl van le voren zelf zijn
vlieghoogte en aanval subject te kun
nen uitkiezen. De verdediger moet
dan bij het eerste alarm nog van
zijn basis op den grond klimmen naar
de hoogte, waarop de aanvaller zich
bevindt en hy beglni dus met een
vrijwel niet meer in te loopen ach
terstand,
Wij komen dus nu ln een periode
in de militaire luchtvaart, waarin de
aanvaller verre superieur is aan den
verdediger. Br zullen geheel nieuwe
wegen bewandeld moeten worden
door de defenslctechntek, alvorens
weer een eenlgszlns redelijke balans
lussohen aanval en verdediging zal
zijn verkregen.
o En de marine
ER heerscht dus een technische re
volutie In de militaire luchtvaart.
Tegelijk doet zich de vraag voor
hoe het thans met de marine lc gc-
fiteld, nu de mogendheden over der
gelijke, ongemeen krachtige nieuwe
wapenen besehlkken.
De Engelschon, die vaak verrassend
openhartig over netelige onderwer
pen zijn, hebben zich hierover uit
gelaten. Men kan daaraan des te
meer waarde hechten omdat Enge
land en Amerika de eenige landen
zJJri, die het resultaat van de Blklnl-
proeven kennen en dus op de hoogte
zijn van de uitwerking der atoombom
op vloot-eenheden. Bovendien is er
geen reden tot misleiding van even-
tueele tegenstanders omdat en
daarop komt het ln de practijk neer
Rusland nimmer een zeevarende
mogendheid zal worden, althans óp
dit gebied nooit met Engeland en
Amerika zal kunnen wedijveren.
Woordvoerders van de Brltsche ad
miraliteit hebben den laatsten tUd le
kennen gegeven, dat de positie der
marine door de atoombommen niet
zoo geschokt Is als men we4 zou ver
moeden. in feite li er zelfs weinig
veranderd. viA""'*
Was cr tijden» den oorlog met Ja-
pan en Duitschland al gebleken, dat
de toekomst der vlooi zou liggen in
een zoo groot mogelijk aantal vlieg-
kampschepen, men zal thans op dien
weg voortgaan. De atoombjmpracUjk 1
heeft uilgewezen, dat een voltreffer.'
tot volkomen vernietiging leidt, even- 1
sis een „near misser". Gezien het
feit, dat het'a an val lende vliegtuig op
groote hoogte moet blijven om zelf
niet door de explosie verloren te
gaan en men beweeglijke objecten als
een varende vloot niet doeltreffend
met radiografisch bestuurde vlieg
tuigen kan bestoken,. Is de kans tot
raken met een atoombom zeer gering,
zoo klein zelfs, dat men deze uHer-
mato kostbare atoombommen niet;
kan verspillen in een aanval op een
vloot.
De marine zelf past zich daarbij ln
zooverre aan, dat zij door grootere
snelheid en door verder uil elkaar te
varen nog moeilijker trefkans biedt
aan het aanvallend vliegtuig. T;i
Marine-autoriteiten zijn het echter
nlel eens over de houdbaarheid van
het zware slagschip als. kern van de
vloot. Wellicht zullen die utt de
vaart genomen en vervangen worden
door kleinere schepen met hoogere
snelheid, file schepen (lichte krui- 1
sers en torpedojagers hebben immers
een vrij beperkte taak gekregen, na
melijk om ter bescherming van de;
vliegdekschepen op te treden.
Zoo wordt het dus waarschijnlijk,,
dat wij ln de King George V et» de
nieuwste monumentale Amerikaan-
sehe slagschepen de laatste exempla-
,ren van „capital ships" in de geschle-"
denls hebben: zij zullen uitsterven
als de walvlsschen,...
turn. ^a.ickvzdiAu
3" o*n» ^C-CrtloAvd.
Door ANTHONY BERKELEY
45)
„Nonsens", merkte rijn tante op,
die niet wilde gelooven, dat haar
neef een verstandig Idee kón heb
ben.'
Mouse echter zag er ln het .ge-
heel niet naar uit, of hij mynheer
Chitterwick een dwaas vond - en
Judith keek hem vol verbazing aan..
„Wat bedoelt u daarmee, mijnheer
Chitterwick?" vroeg ze vol span
ning. v
Met wat meer zelfvertrouwen
•trachtte mijnheer Chltterwick het
uit te leggen. „Wel, u weet, dat,
wanneer een persoon u strak aan
kijkt, het onmogelijk Is rijn blikken
gedurendelangen ÓJd - te ontwijken.
Tenminste dat is mijn ervaring.'Ik
weet met of iedereen ln zoo'n ge-
val hetzelfde ondervindt."
„Absoluut", gaf Mouse toe, „mij
gaat het ook alttjd too."
.Deze man nu zat mf] Inderdaad
strak non te staren", vervolgde
mijnbeer Chltterwick, „en dat doet
me veronderstellen, dat het rijn
weloverwogen plan was mij tot ge
tuige te maken van de beweging
die hfj met rijn hand boven hét
kopje van juffrouw Sinclair maak
te. in den spiegel kon hij na'tuur-
hJk control «ren, or It werkelijk
keek"
„Uitstekend geredeneerd", vond
Mouse.
Judith echter scheen minder on
der den. Indruk te zUn. „Oh, myn
heer Chltterwick,'maar dat is toch
beslist te ver gezocht".
„Ik vreeede al, dat dit zou den
ken", zei mijnheer Chltterwick, toch
wat teleurgesteld.
„Maar ik denk er anders over",
verdedigde Mouse hem, „alleen be
grijp ik nog niet goed, waar je heen
wilt,chltterwick? Waarom wensch-
te de knaap, dat jy hem het vergif
in het kopje zag doen?"
„Omdat hy.: het .zoo niet deed",
antwoorddemynheer-. Chltterwick
eenvoudig, ;.omdat btj zijn slacht
offer op een andere manier vergif
tigde. Omdat hij zoo handig was
om, indien hy al gewantrouwd ZOU
worden, de middelen by .de hand te
hebben, die hem ln. leder geval zou
den vrypleiten," terwy 1 de werkelijke
methode der vergiftiging
merkt zou biyven",
„Je bedoelt, öat hy zichzelf zou
kunnen vrypleiten met een verwij
zing naar de snelle uitwerking van
Pruisisch zuur, zoodat het niet ver
giftigde koffie kon zijn, die juffrouw.
Sinclair doodde?"
Gedeelteiyk is dat ongetwijfeld
juist. Maar, indien myn theorie hout
snydl, moet er nog iets anders ge
weest zyn, waarop hy in ieder ge
val steunen kon: een of ander be-
wy5. dat hem volkomen vry uit 20u
doen gaan, maar waaromtrent wij
helaas niets weten".
..Waarom helaas?" vroeg Mouse
Judith bleek den gedachtergang
van mijnheer Chltterwick sneller !e
kunnen yplgen. „Omdat dit bewtis
ook Lynn van schuld zou vryspre-'
ken! Dat bedoelt TJ toch. mynheer
Chltterwick?
„Zoo is het", gaf mijnheer Chlt
terwick toe.
„Indien Ik maar kon gelooven
dat dit alles Lynn zoii kunnen hel
pen", zuchtte Judith, „maar lk ben
bang., ik-ben werkeiyk bang .I.-. Wat
denkt U ervan. Juffrouw Chitter-
wlck?"
„Wanneer'Ambrose denkt- dat er,
zoo'n bewijs bestaat, Is het het beste,
dat hy er naar zoekt", merkte deze
dame kort en bondig op.
„En dat is. vrees ik, een zeer
moeiiyke taak", verzuchtte haar neef
Judith keek hem een oogenblik in
gedachten verdiept aan. „Is U van
plan dit aan de politie mede te dee-
len?"
„Ik ben bang, dat ze myn theo
rie te fantastisch zullen vinden",
moest mijnheer Chltterwick toege
ven.
„Ik geloof, dat het nutteloos zou
rijn",- gaf Judith te kennen. JJe po
litie is overtuigd van Lynn's schuld
en de door U aangevoerde argumen
ten zullen daarin geen verandering
brengen",
„Overigens schijnt het my toe, dat
je advocaat dit zal moeten beslis
sen". meende Mouse te moeten op
merken.
„Neen, de beslissing ligt bij mij",
zei Judith flink, „en ik zeg neen
Ik ken advocaten. Hy zal. niet naar
ons luisteren Alles wat er gedaan
moet worden, zullen we zelf moeten
doen, niet. mynheer Chltterwick?"
„Inderdaad", zei mynheer Chlt
terwick en keek wat teleurgesteld,
omdat Judith niet al, te zeer onder
den indruk van zijn theorie scheen
te zyn.
Er volgde een onprettige "pauze tn
het gesprek.
JucUth maakte er een eind aan,
„Ik heb myn man verzocht Uw vra
gen te willen beantwoorden, mijn
heer Chltterwick". zy sprak op een
zakehlken toon, als om aan te dul
den, dat zy nu van de fantasie
naar de harde feiten terug moes
ten, Ik zal precies vertellen Wat
hy zei. Hy heeft er geen Idee van,
waarom het Piccadilly Hotel ais
plaats van afspraak werd uitverko
ren. Het voorstel kwam niet van
hem. Hy was zelf verbaasd, dat juf
frouw Sinclair hem daar liet komen"
„Ahi" zei mijnheer chltterwick
en sloeg zijn beenen over elkaar.
„Misschien, dat lk het bij hét ver
keerde eind heb, maar ik geloof, dat
de keuze van het Piccadilly Hotel
van de grootste beteekenis Is In
dien wij maar wisten ln welk op-,
zicht.- Juffrouw- Sinclairkan die
piaatA nooituitgekozen hebben,
meen ik". %i.-
„Denkt UV dat een ander: haar
daartoe aangezet heelt?" vroea
Mouse..;-/
„Het riet èr tiaar uit. Maarwi*>
deed het?"
(Wordt vervolgd)
DE ALLERJONGSTE
..Ncerlands Jongstcn ta urge mees-.
Ier" noemden wij tn or»» artikel
van 13 Uezer Echtelds eersten bur
ger. den heer Je an A- Hout
koper
Ten onrechte klaarblijkelijk.
Lezers uit alle windstreken heb
ben ons schriftelijk en zelfs tele
fonisch pröbeeren te winnen voor.
hun verzekering, dat de hoogste
magistraat van hun woonplaats
de jongste zijns gelijken Is. Tn
aangezien het nu eenmaal met de
wetten der logica niet heelemaa]
zou strooken, wanneer er acht of
tien Jongste burgervaders zouden
zijn. hebben wij ons licht opge
stoken daar waar men het beter
dan waar elders ook weten kan:
op het departement.
Resultaat: de jongste burge
meester van Nederland is H W
K. ridder 'Huyifen van
Kattendijke, die aan het
hoofd staat der gemeente Vriezen.»
veen en 19 juli ï>i. zeven en twita-
tig jaar ts geworden..
Hij wordt op den voet.gevolgd:
door zün Jaargenoot H. d e tlu iL
der, burgemecsler van de.LIm-/
burgsebe gemeente Mook-Mldde-;
laar, den heer L» 'A- V e r b u r g
te Stavenlsse en den heer J;
Heersink, burgemeester van
Kteenderert. dié belden acht- én
twintig jaren tellen en burge
meester M. W. s c h a k e.1Tvan
Noordeloos, Hoornaar enHqoe:
Blokland, die negen -«jen twintig;,
Jaar geleden het 1 cvenslicht zag.'
Echtelds burgervader moge daïv
niet de Jongste, in den'Iftndezijn/
tot du „broekje*" ln de rijen van
zijn ambtgenooten ".«hoort/hij' ze.
kcr. En ook d&t.is een onder-':
scheiding. :ï?g