if
mm
WÈÈ&
mm
WAT ZIJN WALVISSCHEN
EN HOE LEVEN ZIJ?
iÈÊÊÈÈiÈÊÊÈf&$:&:^
WSMÊÊêsêëêêSÊêË
Lieftïnck krijgt machtiging tot
conversie-leening
waal kledinq I
smetteloos l?5?
rein woedt -
DE SCHIEDAMMER
Wie roept er nog
Goed afgeloopen
f
i
mÈmÈmfc
$f§:;
pt
1RED EN- LAN GEHA V EN 141 SCHIEDAM'
ADMINISTRATIE:; TELEFOON, 693W .JT"
REDACTIE: TELEFOON' M50Ö- - -?■' v
ABONNEMENTSPRIJS PER WEEKT 31 CENT
„PER.KWARTAAL /f 4. LOSSS NUMMERS t 09
ZESDE JAARGANG NO. 302
Eerste Kamerfractie
KVP draaide bij
-(Van onzen parlementairen
redacteur)
EJ^en leek het er. gisteren ln
den Eersten Kamer'op, of mi
nister Lieftïnck, door toedrer.
van de Katholieken, geen meer.
derbeld -zou krijgen voor het
wetsvoorstel tot aangaan van
de geldleening ter conversie
van uitstaande schuld. De .„a-
tholieke afgevaardigde Van
d e n Br ink-weigerde ztfn stem
aan het voorstel te geven, daar
hij het niet- eeifs was met de
rente waarlegen de bedoelde
- leening op den markt gebt. hl
zou worden. De minister stelde
zich vóór, dat dit een gestaffel
de rente zou zjjn van 3 pet.,
welke na tien jaar eventueel
zou worden opgevoerd tot
procent. De heer Van oen
Brink, die zich overigens ten
volle achter het worstel wilde
scharen, wenschte. een fluctuee-
rende rente, aangepast, aan de"
I markt, van 3 tot 4 pet.
Teve^eefs betoogde minister
LiefüncK, dat de regeering slechts
een machtiging vroeg tot net ein-
gaan van een leening, dat de Sta
ten Generaal geen verantwoording
dragen voer de leeningsvoorwaar-
den 'van welke staatsleening dan
ook, en dat het' voorste} niet be
oogde deze leemngs voorwaarden
V vast te leggen. Zelfs zegde de
minister toe, dat deze voorwaarden
zich zullen aanpassen aan de be
staande marktsituatie.
Er werden echter meer bezwaren
tegen het voorsel aangevoerd. De
heeren Pollema (C.H.) Van
Santen (C.P.N.) en Van de
Kieft (P. 'v.d. A.). 'betreurden
het, dat de minister de rente van
Vz tot 2yA pet. had verhoogd voor
geblokkeerde conversierekeningen,
voor diegenen, die weigerernop de
conversieleening in te senrijven.
De communistische afgevaardigde
verweet den minister te zijn ge
zwicht voor de kapitaalbezitters,
en koste van de arbeiders. De heer
Pollema voerde aan, dat deze ge
blokkeerde eonvereierekeningen
aantrekkelijker waren, dan de con
versieleening zelf, daar de inschrij
vers op-de leening er mee moeten
rekenen, -dat zij na de vijfy ar,
waarna de rekeningen gedeblok
keerd zullen worden, Wellicht op
een gedwongen leening zullen
moeten, inschrijven.. /De minister
verklaarde echter ie' zullen - trach.
ten.een weg te zoeken, waardoor
vermeden zal worden, dat ztf d!e
niet aan ,de conversieleening deel
nemen worden bevoordeeld boven
degenen, die" hieraan wel deel
neraen. Het bezwaar van de heeren
Molenaar (P. v.d.V.) e'n Rip
- (A R.) richtte zich tegen het feit,
dat de leening huns inziens een
gedwongen conversieleeningwaa,
- hetgeen-ln-sh-yd-ts-met de grond»-
wet. Minister Lieftïnck bestreed
'deze opvatting.. V>'
H(f wees er op, dat het eert ieder
vrtf staat in te schrijven, dat men
zijn geld van vroegere staatsïee-
ningen terug krijgt, maar dat de
tijdsomstandigheden elschtn de af
lossingen voorloopig te blokkctren,
iet* wat overigens reeds lang ge-
ZATERDAG 23 DECEMBER 1946
BRENGT I e KWARTAAL 1947 HOOG ERE
TABAKSRANTSOENEN
i
volksherstel-sigaretfen
begin januari
Hel einde van het jaar zal tevens
hei eindé beteek enen van de di$tri
butlè der Zuid-Amerikaansche siga
retten. Het is mogelijk, dat sommige
winkeliers nog niet direct door hun
oorraad heen zijn, maar. dat zal
toeh maar korten tijdduren. In tus
schen- behoeft, men zich niel onge
rust te maken,-dat hierdoor stagna
tie in de tabaksvoorziening zal op
treden
PAROLOSCOOP
- Op naar 1947
DE PAUS sprak ter gelegenheid
van Kerstmis een rede uit, die
men pessimistisch, kan noemen.
BIJ drukfe er zijn spijt over uit, dat
er van het Atlantisch Handvest, Be
tert Wln6toa churchlll en wijlen
Ro.ósevelt het sloten, zoo weinig was
terechtgekomen. „Alle volkeren luis
terden er naar, eindelijk konden zij
ademhalen, en nu7 Heele volken
hebben bovendien gebrek aan brood;
dat is de dreigende schaduw die
reee's over 1947 hangt". De Paus
acht dus èn den vrede An het brood
niet-verzekerd. -zooals dj beide zou
den moeten zijn na zoo'n oorlog als
er (pas!) verleden Jaar/eindigde.
De 'woorden van den angllcaan-
svWen aartsbisschop var» Canterbury
sloten- zich hierbij, om.ewJd, aan.
,,Op lederen, mensch afzonderlijk",
zelde hij, „drukken de hardheid der
tijden, en. ook de lichamelijke en
moreele toestanden in vete landen
van'Europa"; en hij wees een eenl-
gen weg-naar waren vrede en ware
vreugde.
De wereldlijke toespraken toonden
een minder pessimistisch karakter,
hnev.fl oök president Truman min
of meer schamper opmerkte. ,d3t
mch het blijkbaar eenvoudiger "nad
gevonden In dén gezamcnlüken strijd
te sneuvelen, can 'thans ln vrede
samuh te leven „Maar", zclde hij.
„het goede begin ls gemaakt: wie
weet w-ordt In 1947 het doel. bereikt"
Koning George van Engeland zat.
ln zUn studeervertrek ln het palels
Sandr'r.ghpmren-zocht -contact -me»
ztjn velevolken„Sr is groote.ver
warring". zei hij;.,.en de vooruit-'1
zich'en zijn .onzeker, maar laai ons
moedig bUjvên en laai. ons 'volharden,
want wij kunnen tenminste'Kerstmis
vieren als' vrJjé 'menschcn en- in
vrede WIJ gaan-betere tljdeo ;ege-
moet.' GcerteJljk en stoffelijk moei
Eiirona Rored wórden, doch ook de
zielr der. bcsehavlne moei worden
vernieuwd 1947 houdt beloften in"
Tusschen het pessimisme van Va-
ticaanstad en: cle bemóediginc der
were'clljkc overheden schommelen
aTle. Kcrstultineen- heen en weer. dl»
d<t Jaar tevens alle een oudcjaars-
- avond cache- droegen cn zich ook
bewogen om wal 1947 mogst bren
gen of mocelllk zou kunnen opleve
ren.He» positiefst' sprak - veldmaar
schalk Montgomery: Wij zullen
spoed.'e fri kalmer wateren varen",
zei hll ..er Is aüe noden d1f aan te
nemen Wnrrt de wolken trekken op"
Wat nu hebben de' leiders van. de
volken gemeen?: ernst 'en een
.zich bewust zJln Van de diepte,
'brccd'e en h'oocie van de plich'en
der volkeren, .-kleinere ievensge-
meensehappen en leder lnd!vkiu af
zonderlijk. vooral als. hij. tot lelden
Is geroepen Gebral en geheime bij-
beeoellngen waren hun. vreemd.'
•want het brallerstljdvak werd in de
overganzsweek April— Mei 1945 afge
sloten- Moge daarom bovenbedoelde
erns» bewu«. worden aanvaarri.
maar met dc blijheid van den moed.
en dan* door zooveel .mcnschen ais
maar. mogelijk is
schiedt en waartegen riooll bezwa!
ren zijn gerezen?
pen heer Molenaar, dié p'eitte
voor de heiligheid van de door den
Slaat aangegane verbintenissen,
en die handhaving van de rente
voet op 4- pet. verlangde, wee6 hü
er op,; dat waar'de regeering een
krachtige politiek voert- t.a.v.de
loonen, zy ook; tot taak heeft een
even krachtige politiek te. voeren
t.a.v.- het rentepeil:- Het regeerings-
.beleld moeter .dan ook op gericht
zijn rentestijging'op de kapitaals-
markt-tegen: te gaan. Een wetsont
werp met betrekking tot deze ma
terie bevindt-zich? aldus de .minis
ter, in verregaande'saat van r .Dr-
bereiding."- Hy 'zegde dezen afge
vaardigde, toe diens suggestie,' om
de; geblokkeerde aflossingen als be
lastingbetaling te aanvaarden,iri
beraad te zullen nemen. -
v Tenslottehielp' de .Katholieke
fractie-leider!Kropman, den Ka
mer-uit de impasse, door te ver
klaren, dat lilj en eenigevan zijn
politieke vrienden, na ..zorgvuldige
.overweging, -vóór het ontwerp i -u_
den stemmen,- daar het wel zeer
moeilijk was, de samenstelling' van
he1.kabinet in: deze qmstandlghe-
den in gevaar te brengen. Hij
wenschtezich hierbij echter geheel
los te maken van waf de mmlster
had gezegd over. staatsinvloed lnd£
toekomst óp;.-, kapitaalslnvesteerin-
gen. Het ontwerp ..werd tenslotte
aangenomen -.-met 24 tegen 13
Cwaaryan drie katholieke) stemmen.
Het persbesluit1
Voor dien was door. den' kamer
nog aangenomen het voor
stel tot verlenging, van het-Tijdelijk
Persbesluit .1945.De' heer V a n d e
K i e f t (P._ v.d.A.) verzocht den
minister, hierbü, meer tegemoetko
ming aan de belangen, van de dag
bladpers, in het bijzonder, .wat be
treft: de papiervoorziening, en m"er
steun aan den Persraad, zoodat ge
vallen als zich. onlangs in Alkmaar
hebben, voorgedaan, waarbij t
.een .ex-illegaal blad door de cou
rant op welks; persen' dit -blad ge
drukt wordt, -het", verschijnen on
mogelijk wordt; gemaakt,niet "meer
mogelijk zullen zijn. De: heer Van
de Kieft'criliseérae nog het bestaan
van overheidsorganen alsCom
mentaar, Economische Voorlichting
en Pen. Gun, die tie, publieke voor--
lichting aan zich willen trekken,
omdat depers door haar formaat
hiertoe onvoldoende in. staat is, die
zich niet aan de normen houden
waaran; de pers welgebonden- ls,;
en- die bovendien \ook advertenties
opnemen.Den heer Van de Kieft
was ter oore gekomen, dat dt m'-
nlstér van Economische. Zat u
voornemens Is Economische - Voor-
lichting: binnénkort als dagblad te
doen verschijnen, en hij 1 was' van
meening, dat de post van adverten
tie-acquisiteur 'voor. een excel'entie
geen stijl ls.-
JV.A LVlSCHVAN G8T?TN VROEG EB 'ËEUTTBX.Afpeèldinff vit „Rloc'ycnAe opl-om4i dti aloude, cn
hedendaagaclte'.. Gro^ilaTtAseUe f door C.' ff. Zorgdrager* 17t7Maritiem Museum) a
Spoelvormig, duikbootachtig liïThaam
volledig aan waterleven-.óangepast ,r-:
JONGEN KOMEN
ONDER WATER
TER WERELD
DE ongeveer; negentig bekenae
soorten walvlsschen en dol-
rünen, die aile zeeBn bevolken,
zijn door hel groote aantal Hên-
merken, die deze^dleren, Eemeen-
sthappeHJkbezitten,: samengevai iu
een. groep, een dierkundige een
heid,, die: wU een orde noemen.
Deze orde wordt die van de
Cetncea of walvisehachtige dieren
genoemd, of -wel kortweg wal-
vlsschcn Alle ,MJ soorten wal-
vischacbtigen,. de gelieeieorde
i das: van dien naam, bchooren tot
de klasse /.van de zoogdieren. ZIJ
hebben dus alle zoogdierken-
merken. maar tevens ook nog een
menigte kenmerken, die hen lot
echté waterbewoners maken
Even volmaakt tgls de klasse van
de visschen, b ook de orde'van tfe
Cetacea ingericht voor het leven in
het water Juifd daarom omdat belde
groepen r steeds in - hetzelfdé ,'mllieü,
het water, leven, gelijken- zijv'opper-
vJakkig ge2ien, zooveel - opeikaar.
Vandaar :dus ook. dat men - spreekt
van: walvisch, - vinvlsch. potvisch."
bi-ulnylsch,.-zwaardvlsch, V ,Wltv1sch,
enz.,.allemaal vertegcnwó'ordlgers
Van de' ordeder- ceiaota. -De- walrus
behoort hter- niet/ bij want- dat Ls een
vierpootig roofdier;- die weliswaar
ook' acn hel ,-waterleven ls aangepast,'
maar, op verre na - niet Izoo 'volle'dig
ais de walvisschèii: De'iwalrüsó' zee
leeuw en onze lnlandsche, zeehond
behporen. dus-, tot.de orde/der.-irooif-
dieren. - - j,.\
In.het lal oratorium; van de nationale adviescommissie voor luchtvaart tc
Langley F$eïd, 'Virginia- (Ver. Statiën) wordenproevengenomen met
het eerste bestuurbare raket-projectiel. Het oevaarte, dat. ruim vier meter
lang is, 000 pond weegt en- een snelheid van 600 mylen .per uur' lean be-
reiken, is uitgerust met instrumenten die gedurende de vlucht per radio
van den began&n grónd afbediend kunnen tvordgn.
...,sst?
Voor fijngevoelige toonoellief-
hebbers, die zich tlrans nog vaak
misschkn .ergeren aan. de storende,
effecten, dip sommige -minder-
gedisciplineerde bezoekers i wet
..eciijueToorzaken,niope de 'vol--.
gende tekst van een af fiche'vit
177'5top troost strékken:-
:-frNiemqnd <egl in d&n Schouw
burg iflessohen'met wijn ofan.de
'fen'drank mogen brengen; Tabak-
roofc(?7i,r of. eeHgebaldadig h edtn
plegen, - hetzij met sing'en,
schreeuwen,fazen, scheldenflus-
tênh of. -/metnootend.appen en
eenige .andere, vuiligheden op den.
Aanschouwer f teuierpen, op ver
beurte van- dr\e'. Gutaens ten be-
Koeve djeh' Armen, daarboven.
:.uit"t2dqiiï-Schpuwburggeleid in
Kórden./'-,^-
i'iiii
WEERBERICHT.
VRIJ SOMBEn WEER
Tot hedenavond: Aanvankelijk plaat.
fselUb - mIst„ !ater, overgaaiid Iniang-
/zaath'f overdrbvendé'/HWtjIkeriveldem1
geen .neerslag v.vah'': beteekenls^ .tem-
fjperatuur/om^hèt: vriespunt'itot/Ilchte
i dooi,- matige i of fzwakke .wlcd /iiiSv
ff sc h ei>; _w csi*> en.' ,zt>"id west.'T-i, v - %/,■/-
Deer '2on,!op"'6.51 "tiur onder' 16 38
WtemandenRott'erdam - le .'.tij7.4S
s\uur,/revtU20E4 uur,'C~
i;i>30"Dec..-Zon op 8.51-uur onder. 16.39
FSWatëcsta'ndeh^RotterdamTté/'tiJ,! 8.25
•UUr,^3e;tij-21 -uo i;uur.»:r.'
Géén vrij bccoord mét
Vietnam
Marius. Mouret; de Pransche mt-
nister van overzees chef gebiedsdee-
Ien, die thans een onderzoek insteli
naar dentoestand in 1 Indo-China,
heefi te' Saigon verklaard dat men
na alle "gewelddaden' die zijn"ger.
;pleegd, nietff langer, kan -sprekl i
van het bereiken van pen vrij ac-
coord met' de Vletnaméezen,
Troepen, naar i fudo-Chlna
Het Pransche.'passagierssclüp lie
deFrancezalbinnenkort 9000 sol
daten van Orah Tn" 'Noord-SAfrika
naar. Tourane fin Indo-Cliina bren
gen. .Vandaagverlaat hetschip
Cherbourg.-met8000;soldaten aan
boordvoor Marokko.' Het minlste-
rie v j van - ïbiritenlaiidsche 'zaken
spreekt de - geruchten dat f:; deze,
'troepen f.voor Indo- China f;bestemd
zouden1; zijn, tegen; doch bevestigt
de berichten, Volgens welke' de Tie,
de; France naar - Toulon :Zon'- terug-,
keeren'-; omf'belangrU ke; versterkin-
gen.voor,: het/leger: in'Tndo^-China
aante voeren;:;:-0 v ;n:
De Parljsche politie, heeft'den pers-
attaché- van een zlch,:;aldaarbevin
dende.'Viemameesche delegatie 'ge'-;
ajtesfeerd&De/ rédenffvan. dere.;5ri';
r estatie |iai'fnletï; b ekendi: .Voorts; zou1
een^lld J/vanvde'Vietnameêschei/: er;;
'iegatie'doorfeeh/Franschenfbü^
ziJn'Haangeran'd If.ehi/arwaar;;/gewond-
Bosch-fabriek naar
Saargebied
Londen verbaasd over protest
der Amerikanen
De beroemde" Bosch-fabriek van
electrische uitrustingen is uit de
Fransche zöne naar het Saargebied
overgebracht, aldus - - heeft - -een
woordvoerder van het. Fransche
rr._nisterie officieel medegedeeld.
Hijvoegde eraan toe, dat deze
fabriek de. eenige is, waarmee zulks
geschied is. Hij zei dit ala antwoord
op berichten volgens welke de
Amerikanen in Duttsch land beslo
ten zouden hebben,-: den Frahschèn.
om 'tekst en uitleg te verzoeken
over vermeende overbrenging van
andere fabrieken., T
In' bevo^de kringen, te Londen
toont men zich -. verrast/ oyer het
protest, dat - deAmerikaansche be
velhebber Lucius-Clay bij dè - ran-
sche - autoriteiten indiende naar
aanleiding van bet onder, dpuane-
controle, steiien van het Saargebied
Hei" Fransche besluit 'had te Lon
den-geen yerbazing gewekt, daar
Oouve de Mürville het te New York
aan zijn collega's Bynies, Bevih- en
Molotov had kenbaar gemaakt.
Asjes én Vós verlaten
den dienst
Twee bekende hoof dof flc leren-vbe-;
gers 'zullen; op ;.l Januaria.5- hun
leidende posten verlaten om andere'
belangrijke functies'op z;ch te ne
men. /Het zijn de koh-vhegeriJr; Db
L, Asjes én de luit.-kololoneT fr. F.
J. C. Vos.
Kolonel Asjes! bekend om zijn re>
cord-post vlucht - Amsterdam-Batavia
v.v-' 'in 1933 en om zijn Mac: Ro-,
bertson race.; Londcn-Melbourne in
193 4, vertrekt" kórt? na Nieuwj aar.;
naar Venezuela, teneinde aldaar; be-,
sprekingen te»voeren' met-/vliegtuig-'
fabrikanten - overde constructie
van vliegtuigen.
Luitenant-kolonel-vhëger-ivaarce-
mer:ir. P. J..C. Vos, stafofficier in
het /directoraat- der' luchtstrijdkrach-
ten,jgaat pp I JanuariI- a.s. ide .mili-,
taire luchtvaart' verlaten,1 óm terug
tékeeren naardevll^tuigindustrle:
v«arin-hij ;feeds voor'den' oorlog; een;
belahgrijke 'positie bekleedde?'Luit,-'*
kol, -Vos.;" .'heef tV. een .nation ale/be
kendheid gekregen; door?^jn?vlucht
uit bezet V'Nederland? 'tri? Mei 11941,
samen -.Leegstra;V:irii/;:eèn'
Vókker G-l. i'.v-
"UJt hun- lanegerekt spoelvormig,
duikbootachtig lichaam, waaraan uit
stekende lichaamsdeel én zoovéél
mogelbk --2ljn weggelaten,.blijkt,
reeds,., dat /de walvisschen' volmaakt
voor hét /waterleven pasklaar zijn.
-gemaakt. E)e spitse kop gaat zonder
een 'duidelijke hals over ln 'dé romp,
:hct achtereinde Is eveneens sxnaii en
puntigen voorzien van een maebtig
vobrtbeweglngsorgaande tweevieu-
gellge. sterke staartvin, 'waarmee het.
dier zeer sa el het water kat» klieven
De óverige, vinnen-, twee. aan-de borst
(onze armen-dus)' en de rugvin zijn
ook .fraaigestroomlijnd van vorm
Buikvinnen"" (onze beenenj ontbreken;
waardoor \iiatuurlljk het - belangrijltc
bevestigingsorgaan ervan;-het bek-
keul .is komen, té vervallen, slechts
twee kleine been rested zijn er van
over. *die v lii.tusschen be.wljzeh,. dat
de" verre,?verre voorouders van de
walvisscheh eertijds wél achterste
ledematen bezaten. Aan den kóp ont.
breken de/oorschelpen, het oorgaal.ie
is ?er web./rnaar is uiterst klein, bij
de b'ruinvlsOh bijv ter gropte van
een 'speldeknop Aangezien wal-
vlsëchen/zoogdieren zUn moeien de
wijfjes voorzien zijn van: minstens
-twee mélkkileren Dië zijn er Inder
daad, .maar men - zietze niet. omdat
ze zijn Ingebouwd om de stroomlijn
hiel te 'stóren.Dé tepels komen- uit
nabij* twee kleine huidsplèlen aan de
buikzijde. In welke/spleten het pas
geboren'jong zijn bek "drukt oro de
zeer.■VetrUke. melk lot zich ie nemen.
.".^Tachtig minuten onder
-water?
ü'e"?inwendige organen 'cn hét .ge-
raohrie zHn/fn hoofdzaak gebouwd en
ontwikkeld als bij den mensch en
alle. andore zoogdieren. - Wel: ztjn er.
natuurlijk "kléine .verschillen in ver
band .met" de aanpassing aan' het
watèrlevehi 'Zoo zijn .de longen zeer
j8?<^,tvjdeTtóto'edvat«ï./zeer talrijk en
TlSÓè .hoéóèëihèldlbldéd'-'btdléngewób ti
omvangrijk- oi« voor het .langdurige
onderwater zwemmen .zooveelmoge
lijk /zuurstof te kunnen meenemen.
Terwijl :een ander-zoogdier binnen de
10 minuten onder water stikt, zijn er
/walvtschachtigendie 60, Ja zells 60
minuten onder- water kunnen blijven
zonder te sterven!
De draagtijd der Cetacea Is-zeer
lang,: n.l. van 10/tot, 12 maanden. De
pasgeboren Jongen zijn ln verhouding
zeer groot en zeer volkomen ont
wikkeld. In den; regel wordt één
Jong gebor-en," maar gevallen van-
twee.; of meer jongen per worp* zijn
bekend. De grootste soorten toi: ruim
30 meter toe krijgen meest één „Jong
ln de twee Jaar.'dat natuurlijk ln zee
gebóren wordt. - s -
De orde der cetacea wordt, verdeeld
ln twee ónderoraen, De eerste hier
van ls die der. tandwalvlsschen,
waartoe de rt brulnviseh, tuimelaar,
dolfijn,- butskop, - zwaardvjsch en
potvisch bebooren. Deze dieren, el
naar-.de soort van 1.5 tol 20 meter
lang,hebben In den bek tand em die,
alweer naar* de soort, zeer varieeren
In aantal: Brulnviseh en' tuimelaar
hebben resp. tw en 38 tanden onge
veer. /terwijl de dolfijn er 200 en cog
meer hebben kan. Ongeveer "80 van
de 90 bekende soorten walvtschochti-
gen hebben tanden... D,e tweede onder-
orde, 10 11 soorten - dus, hebben
geen. tandenmaar lange driehoekige
hoornplaten,-,dle van hei gehemelte
afhangen. Deze hoornplaten heeten
balijnen of baarden en daarnaar wordt,
de onderorde, die der baardwalvls-
schen, genoemcL De baarden zJJn zeer
talrijk. Men telt er, al naar de.soort,
van" 280 tot 360 zoowelrechts als
links. Zij staan als coulissen achter
elkaar op een afstand: van ongeveer
1 c.m. Hun lengte ln het midden van
den bek Joopt van 25 c.m. toi meer
dan 200 c.m. Met deze baleinen cn
d eraan hangende' haren tiltreeren
de baardwalvisschen het zeewater,
slikken dedaarin aanwezige kreeft
achtige diertjes en slakken in en
laten langs-de mondhoeken hei uit
geleefde water weer wegloopen Het
ls -niet waar, dat het water - uitge
spoten wordt vla de beide, neusgaten
boven- Op den kop gelegen. Hierdoor
ontsnapt slechts uliadëming§)ucht
door-.de koude als. een - witte damp
zichtbaar.
De '"rneest -'bekende soort "van" 'de
onüerorde. der baardwalvisschen. is
de Groenlandsche, walvisch. die wel
haast 230 /Jaar 'lang? van 1600 tót 1850
ongeveer vooral - door de .Nederlan
ders werd gejaagd. zoDdat deze soort
ln het; Hooge Noorden bijna geheel
is uitgeroeid. Het dier was 18 meter
lang. Een. tweede soort de blauwe
vinvlsch, die 3D .33 meter lang kan
worden komt thans .nog veel voor ln
do Zuidpoolgebieden. Op dit dier is
nu i;eéds een .vijftig jaar lang een
felle jacht gemaakt 'door Noren.
Engekschcn en, nu mei de „Willem
Barendsz" ook 'door'de Nederlanders,
Een derde soort, 'aan de tweede
vemvant Is dc gewone vinvlsch, die
28 a 24 meter lang wordt cn die
óveral,' ook in de Zufdpoolzee,? voor
komt. Deze dieren trekken door.de
zeeën en zoo kon het gebeuren, dat
de Willem Barendsz .reeds bij hot
passeeren van den evenaar walvtsschcn
signaleerde
- De dagbladredacteur hééft onder
meer tot taak vragen van lezers
hoe lastig^ somsook,te beant
woorden. Weet hh rhet zelf riiet,
dan. vindt tiiJ .alHld wel iemand'.?
die wél hél antwoordgeven kan.
De tocht Tab onzen walvisch-"
vaarder „Willem Baréhdsz" doe!
begrljpeiykerwUs de belangstelling
uitgaan naar. de- dieren,waarop
voor, het eerst; sinds, twee 'eeuwen'
weer door -Hollanders Jacht ge
maakt wordt; Wal zUn eigenlijk
walvlssctien en hoe; leven ;zy?.'
vraagt ons een lezer Tja. daar
zaten we dus. Ging het om ven
olifant, - nijlpaard ot een -antler
groot boefil, ♦ven naar de Dier
gaarde en.de zaak ls .voor elkaar!,
Zoo tang eclder een monster
aquarium, waarin walvlsschen
ronddartelen, nog gebouwd tnoet
worden, behoeven ..we niet naar
tttij dorp te wandelen om ze tt
bekijken,. Toen opeens vonden wc
de oplossing, via. potvjsschen cn
«au de cologne-flesschcn gingen
onze' gedachten naar den Rottér-
daroschen' walvlsriikenner, bij uit
nemendheid dr A. B. v. Delnse Hij
bleek gaarne bereid een en ander
ovei deze dieren te vertellen;
'hiernevens zijn verbbal. tvaarin.
antwoorden op 'diverse doör .onze
lezers gestelde vragen zijnver-
werkt.
oók?"? uit .oogpunt, van natuurbe-y
scbcrmlng en menschetijkheld fzoii
uitroeiingvan deze prachtige en
ln>erresante dieren een misdaad zijn
"Uitgeroeide soorten.komen nooit ipeer
t. -ug ,,en reeds te veel ..belangrijke-
dieren heeft de hebzuchtige mensch
-'"M aardbodem doen verdwijnen".
Vaa bevoegde zijde vernemensrij.
datmen van regeerlngswege reed?
maatregelen heeft genomen, waar
door het ln .het vervolg mogelijk zal
zyn alleen - goede sigaretten op den
bon- te, kragen of naar eigen keuze
gecombineerd met sigaren of shag,/
Wanneer precies een aanvang
.zal kunnen worden gemaa kt
met een verhooging van het
rantsoen, valt - nog niet met
zekerheid te zeggen Men hoopt-
Rechter, dat dit reeds In'het-'eer-,
-: ste kwartaal van 1947 zal zijn.
Daar de party importóigaretten.
die .ten bate-, van Volksherstel zai
worden-verkocht, nog niet in haar-
geheel.ln ons land Is. kon deze niet
meer voor defeestdagen aan den
man worden gebracht, doch men.
hoopt'deze partij van vier millioen
sigaretten nog deze maand binnen
te hebben, zoodat de verkoop ln de
eerste helft van Januari kan'begin
nen In tegenstelling tot de plannen,
die raen aanvankelijk had, zullen
deze sigaretten vla den detailhandel
in -den verkoop worden gebrachi
Verwacht wordt, dat de prijs onge
veer f 4.80 zal bedragen In verbanc
Volkstelling eind Mei
volgend jaar
Nu de Eerste Kamer 'de desbe
treffende wet heeftaangenomen,
slaat vast. dat er In 194" een volks
telling' zal worden gehouden. Naar
wij vernemen, lltrt het! in tiet voor
nemen deze telling op 31 Md te
houden,; 21e zal - gepaard gaan met
een woningtelling.
Dc leiding der tellingen berust by
den directeur van het Centraal Bu-;
reau voor de Statistiek, terwijl lilj
de uitvoering dp gemeentebesturen
zullen wordeningeschakeld.
De l.oatste tellingen van dezen
aard werden gehouden op 31 De
cember 1930; zij zUn thans volkomen
verouderd.?*
-De, eerste: vierpersoons luchttaxi', in Kedcrland is op Tweeden .Kerstdag
op „Ypertburg" door. de H.V. Fn's' Dispci* vliegtuigen in gébruik
•- - - -genomen.
Kans op uitroeiing
Sedert een halvè eeuw worden in
het zufdpoolgebièd?éen; 20.000 walvls
schen per: seizoen gedoop- Aangerien
de geboorteaanwas gering Is,"-moet
men wel zeer, oppassen deze dieren
niet door - overbevlsscblng ..uit te
roeien..Men'beeft da'arom opinter
nationale conferenties -beperkingen
Jn-rde vangst'voorgeschreven: Zoo
mogen in het huidige seizoen 'slechts
if 000vlsschen -wpfden geyangen
Verboden Is ook. -de* .vangst van
zwangere wijfjes en., dieren met
.pasgeboren Jongen. - Het aantal jaren,
dat. een walvisch volgroeid - is- loopt
zeer. uitéen De blauwe vinvlsch' ts
volwassen 11 a 10-11? laar,, de gewone
vinvlsch- no 6-8 Jaar, de .potvischna
3-4 jaar De yvaarde van-een walvisch
varteen naar sóórt èn grootte en ligt-
'thans ln' de biiurt van tS-pOO* gulden
per-stuk
/./Voor zoover men dyn- toestand: kan
QV'er^en .zijn e'v nog.groöte aantallen.,
vinwalvtsschen in hei -Zuidpoolgebied,
maar 'het juiste aantal Is niet bekend
De bestaande schattingen/: loopen' zeer
"■uiteèn jèn.-.h'öever'men .dus ;pwcies
metd&-..vangst kan gaan"?'weet?h)e»-
mand/; Van - jahr /Uot jaar lseri eeri
■strenge? controle óp de vangst:; en, dat
ls - maar goed ?.ook; Dat ?geen/?pvér?
bevlsschingplaats, .'vind t'-t? Is./ h ln dé
eerste?plaatsteen '.vóDrdeel?/voor:?de
.jagers.: zelf;? men'; zou? a riders ;.;de.?kip
mel£de.*gouden eieren- slachten t^Ma ar
Dc toekomst van
Duitschland
CerücKtën oyer nieuwe
Britsche en Russische
J; r -- plannen J
Engeland zal, naar verluidt,' óp de
volgende vei^aderlng der plaatsver
vangende ministers vanbuitenland-
s'che zaken? een document overleg
gen, waarin critiek wordt uitge
oefend op de overeenkomst van
Potsdam .eri- waarin bovendien een
voorstel zou worden gedaan, de in
dustrieën van Rijn- en Ruhrgebled
onder internationale confcröle te:
stellen.
Te Berlijn doen geruchten de
ronde, dat de Sovjet-Unie bij de
bespreking van 't' probleem-Duits'eh-
Iand door de Groote Vier een voor
stel 2al indienen; omDuitschland-
tot een statenbond? te maken; .Het
is een feit,, dat de Sovjet-autoritei
ten- reeds aan de Duitsche staats
besturen In him zone Instructie heb
ben gegeven, een grondwet op te
stellen, hetgeen als oen eerste stap
in coze federatieve richting wordt
beschouwd.
Amerikaansche kringen ln Duitsch
land leggen scepsis aan den dag
omtrent, de; vraag, of de ministers
wel zooverzullen komen,dat zij
een voorloopig ontwerp-vredesver
drag met Duitschland aan' de UNO
kunnen voorleggen.
CkampeHer de Ribes
Senaafspresident
-Alexandre Champetter de Ribes
(MRP) ls gisteren gekozen tót voor
zitter van den. Raad der Fransqhe
republiek, den Franschen Senaat.
Champetter: de Ribes, die ln den
oorlog, belangrijk verzetswerk ver
richtte.; is thans 64 jaar oud.' Irt
1942 werd hij samen met Herrlot en
.Touhaux door de Duitschers geïn
terneerd, dcx:h?hij wist in.'1944 te
ontsnappen. Na een levensgevaar
lijke rol te hebben gespeeld In de
Maquis, werd Champetter de Ribes
begin 1946 benoemd tot algemeen
afgevaardigde van de Fransche re
geering hj) het internationale tri
bunaal te Neurenberg ;als. opvolger
varr De Menthon. - -
'Van/ off Ideële: J.Fransche zjjde
wordt: medegedeeld, dat de/Zételver-
deeling in 1 den .Franschen Senaat"
als? volst luidt:Communisten- .78..
MRP. ;73,. Socialisten 47Rassemble-/
mehl? des.- Gauches 32? Republikein-
sche Vrijheidspartij 4 0,Onafhanke
lijk e Republikeinen „12. t -
Generaal De Gaullé zou, naar'gis
teren verluidde,, vandaag? in '-'h .ver
klaring aan h^t Fransche volk/be
kend maken. daï; hy; geen candidaat
is voor het ./presidentschap van de
Vierde Republiek; De .verkiezing van.
den Franscheh'Vb^esjdent. 'j$: vastgéf*
steldvóór. medio Januari.''- -?; •/-??.
Laatste restant Amórikaansche.
v 1 schoenen iri den/ handel
Vanhetlaatste "restam vani-de',
'aankoopen yanschoeneh/lir.yAmërir
•kajzijnde 36Q.000 paar, zullen 200.0(1 D
'paarbinnenkort aan - de noodgebier^
den';worden://verttrekt.?:Dë!-,ovenge"
160.000 ;p aar jzullen? spoedig, ónder/de
winkeliem/ wórdemiverdeeld,
MONTGOMERY NAAR
- MOSKOU
■Veldmaarschalk Montgomery zal
op uttnoodiging van generalis
simus -Stalin en maarschalk' Wassil-
jév^ky ln het begin van het nieuwe
Jaar een bezoek aan Moskou bren
gen, om zich op cfe hoogte te stellen
van den -handelen. wandel - in het
Róode Leger,
X-l 2400 KM PER UUR
De Amerikaansche regeering
met verschillende particuliere maat
schappijen voor denbouw van vll^g-.
tuigmótoren ln .onderhandeling ge-,
treden1 om naar' een bruikbare me--
thode te zoeken voor vllegtuigaan-
drijving door atoomkracht; Er. zou
den reeds proeven s^jn genomen met
een nieuw vliegtuig, dat, .naarmen
verwacht, een; snelheid van 2400 km
per uur zal kunnen bereiken en een
hoogte'; van 24 km. Het toestel zou
X-l worden genoemd.
hiermede «telden wij de vraag, óf->i
de bil den zwarten handel in beslag^
genomen sigaretten dok - ten -bate
van Volksherstel worden verkocht.*??.'
Dit blijkt niet het geval te zyn? Deze??0
s:g are tien worden bestemd om - vari-yS
tijd tot :tyd een ëxtraérantsoen teM-
vers trekken aan speciale, door den' y?
minister aan tewijzen /bedrijvettig
Zoo heeft het personeel van.'-dë;Phl»^||
lips-fabrioken onlangs'een extra toe-/?'.-
wijzing gehad, als belooning voor'?,;
bun belangrijke bijdrage tot: ver-:??
betering onze: deviezenpositie Ook*?1
sómmige bedrijven, die bU Cderivj
wederopbouw?betrokken, zijn., fcomènlé
daarvoor. o.a. inaanmerking,
Nadat het vliegtuig Zeeland" "van:;?/
de Nederlandsche strijdkrachten gis-A
terochtend yiJT .passagiers en?,,post jij
naar Ameland bad gebracht en? roet??:,
hetzelfde aantal passagiers „naariy
Leeuwarden zou terugkeeren. is ihet,//
by het opstijgen des middags door
een zijwind gegrepen en tegen -dev?
afrastering van het vliegveld in? het.'f"
ongereede geraakt Door de tegen-?;?
woordigheid van geest van den pi- -'
loot. die het, 'vliegtuig weeraan dén?:?!
grond kon zétten, is een ramp vóór-?:??
komen, Het toestel bleek échter zoo-"
danig beschadigd.'dat de tocht, naar*?;
Leeuwarden geen doorgang kon vin-/'#
den. Het kan echter, ter plaatse?ge-?.?<;
repareerd worden.?
Luchrrechf voor Amerika
verlaagd OV
Met Ingang van 1* Januari zai hefc.??/
luchtrecht- voor correspondentie met'-vll
geheel Amerika aanzieniykworden?#
veriaagd. Bedroeg b.v. .'t luchtrecht fi
voor stukken naar Aruba. Bonalrev
en Curasao tot dusver ƒ.0.55, nu zal- v
dit worden teruggebracht op 0.25,?:?/:
Voor'. Suriname geldt een verlaging
van 0.55 tot 0.30 per 5 gram. -}■
Voor de voornaamste overige ?be-'?:,lv
stemmingen in Amerika gelden dé?#?:
volgende verlagingen: Ver. 1 Staten'
van Noord-Amerika met Alaska 'em^i
Cana da van 040 tot 0.20; :v?
Mexico -van .0.55 tot 0.25: Cen-:«|
traaf Amerika van 0.60 óf 0.55?^|
tot; ƒ0.30 of ƒ0.25;Zuid-Amérika,%',
van 0.60 of 0.55 tot ƒ0.30,vooral
alles per 5 gram. Dc verzending
van Iuchtpoststukken naar geheel/?,/;-
Amerika /geschiedt thans riermaal:;!?.
per week. v
Rubens heefl twee schoone eebt-
genootes gehad; InabeUa Brant.H eriT^
Hélène -Fourmenti- HU heeft., beideri?*/?..-
hei/baalde malen geschilderd? BUna/^l
kan men zeggen, dat deze' twééïMI
„modelten" hem den beroemden 1 at-vS:;/!
renaissancistische schfldcr 'hêbbcri|;?'?|l
gemaakt die hij voor het kunstlievend I
nageslnchf ,ls geworden: Ook zün?ïM|
-woonpaleis te Antwerpen JheefCMs
wereldfaam verworven,. En a on//da?#?
vrouwen; en' aan het huls hebben .de^V
Gevaert Producten te - Mortsel,
Antwerpen een keurig-uitgevoerde/-:? F
diepdruk-kalender voor 1947 /gewijd,
dien/zij buitengewoon decenthebben./?'
weten te houden. -
Gezonken, schip keerf ferpg*
rri?het cetsl van dén' -óorló^sfeirüaf
bevond hef Nederlandsche s iv.'RIjntt,'
van dn NV.Maatschappij-,.HoutvaartVt'
te Hotterdam, zich le:Aba ,ln Jri,nlan(fc?l»
Het gevaar, dal 'het schip 'door? dé'v||
Duitschers gekaapt- zou tvorden?werd^
grooter en .grooter en ten slotta/ZOO#"'
nijpend, dat de bemanning besloot?
het schip zelf .l naar den kelder/ te!'
zenden- Dit beleekende een Teelljka'
streep door dc rekening van.'-.de;
Duitschers- Eenige Jaren heeft, het?
schip, onder water gezeten, maar)
thans ls het 'gelicht. -
De. Hudson van L Smit en Co'r
tematlonale sleepdienst heeft',
tweeden Kerstdag .te 'Abö op sleep-'
touw genomen, met toestemming
naar Rotterdam- Daar zal het binnen
.tenigë dagengrrivéerenen.-/na -tgér,"
repareerd te zijn weer zijn /pLaaté;
ln de vloot van. de Maatschappij?
;;Houtvaart" gaan Innemen*:. X-W/'-iji
Een Rubenskalender
CISKE DE RAT
Wij, doden--.onze- lezersmede?
dat or 1 nop een beperkt* aantal
kaarten yoTkrijgbaar is voor /ilë:
laatsto voorstelling opeciaat
voor Paroollezera van hetlóóf:
acelstuk :CLako do Rat. Dozo koar-
ten zijn verkrijgbaar Maandag'
van 9-r-4.'uur aim óns kantoor
Schïcdamschesingel-42 Ytelefoóu
25430) en voor zoover nog aan-;
wezig 'b 'avonds tusschen 7—$
uur nan de zaal. De voorstólliriè'
is Maandag 30 December des
avonds-8 u. in het Loxor-theator.
De sterk gereduceerde entree?
prijzen bedragen f 3, f 2, ên'"jjpK
vfplaatsbesprcken inbegrepen)/-^?
ARNOLD MEYER EN QUISLING SAMENsi
OP EEN PLAATJE S
dig: doende jiian-
nehe -Arnold, Meyer,
diealléén maar tij tv
Koningin en zijn .va
derland steederl\jJt ntiii'
de en dt'e tón n«Ho-:
naal-xocialistisohc
twee dagbladen 'en in wiens land ;,ten\ge- -ï
drie .itecfcbtade-n be- volge van de.
schiktliet hcele ge- tuur" orde en ru-ylijl
selschap van 'f interna-;heerschte Zf er/acaardC^^'l
rionale fascisten én van darnheid is7Hey I
nai»qn<i«I-«oeiafwfe» ■opmerking, dai,deHfiB§jW
stond Aril old -trouwens niétujos v ertcgenwoor-ff I
trondeTue! kolo- diga omdat ;«r''«oor?<ièi^-|
sympathieën söÓa»-xrfjiW{f'Fó«i<Mtö*vfZwït:;tbeweging:;op.:één-yas{^^M
<Soi«t»"Zf«v tisrft
was alswijlen-, Gerril
t,an.der--..P,ëëé|'?'~?L':!Óöt'
riiahneke had '^yh r()n rembéra
gulden''tijd- toch -.nóg. Schmidt
een 'beetje voorzichti-
ger moeten zijn. - Dan
sorlahd),
pclgi'è),prins .stah-
(Oostenrijk),:
(Dénemar-
kèjpf, f Clausen er nog.
Denemarken) f
Ware het - onmogelijk: Marcel. Bucard (Frank
'gewéé$t, ddt w\j: onzen
lezefs hei aardige
p la at) e 'fcondni. .-laten
zien,; - 'ontleend aan.
NoDs' Zuiart- Front '-'
waaropgij den „Lei
der' (.grpotc :U, ;?sèt:
p laatsrou gijn I
,laat - wijselijk:'ina,
aa 7ièz ig he. id ?t) an?\ (j isfM
■.ling in diVfvérbmd^t«m,
verklaren -
vindt de NSB tróuwen»;^'!
„een teer burgerlijks'^
liberale
ter, netals'in het] on
gin» elgezeten siét
éCn plaats - van „kame
raad. Moiéa":(Eéetn*
rijkjy. Mércóuris Grie-
AkéhUindiy, T^&fDtiffytf;.
(lerUihd). Met den -loóftïAict;-dat-liéi&
fCscist y: OJ Duffy koncisiencóngfes 'f ié';-
Meyer-A het:
goed -vinden .en Aiij \cratie".-NatuuHljU.i.„a>
vertelde, zijn lersch&n „tegenover de K-Vrijmét
bentgenoot „hoeue selartj niet in het minst1
niet te vlug van stapel pardon wordfl^:--'gé:<kM
loopeR, znaor onze be- bruiiet f v ^VcAi -'V dll«Jf I
'eegt
'weging rustig vóórt', kanten'.'
die' juist aan' het bouwen', in .de zeker- ~,w6rd 'ooTi-het revolutCf-t
oreeren ts en naast hcid, dat op het juiste - onnaife karakter tiaf^S
kameraad Vidkun Quir ooffenblik meerdere 'f 'fesoismé.•betiödrttfcf '-
ling (Noorwegen)Ar- eerlijke en bekwame'; (IIéil Hitlérljfiéén'fkd
hold rond dat een'Jic'cthelpers, tonden' komen, rakter, [dAt].-~miét$op_
nette' .plaats': hij geeft om don de beweging houdt, op fdenfddgftdai^
in cart: Front", een ineens 'geweldig --.'..té:- Staat
levendige beschrijving doen uitbreiden"-(sic!)*>{9iof)ï'ié.~1krtèiï"i>U'(fi;
t-dn dezen sympathieO,'.*-:a"X*L"1« -Eètïr -x--
ken;:-- ertsrgiekenfcblon- OokspraL-.vj'lfeyêr
den Noor*',wtens': be- 'iden l'órtügeeschen-?.col-M-wél'.voldoehdefi
■weging yy* „reeds 1 - -
over;; lega E^^de ^Quëiroz^h