I
DE SCHIEDAMMER
'■1
Regeeringsverklaring is er
naast
>pïif^Wi}Öër§^^rdèn'v Veer
Nederlanders
Staking in Antwerpen bracht
regeering in moeilijkheden^
Schouwburg
opent heden
zijn deuren
si
m
H:
RED EN ADM. LANGE HAVEN HI SCHIEDAM
ADMINISTRATIE: TELEFOON 69300
REDACTIE: TELEFOON' 66503
ABONNEMENTSPRIJS PER WF-EK 31 CENT
- PER KWARTAAL t i. LOSSE NUMMERS t 0 03
HET PARG91
SCHOEKMAGAZUNEN
ZEVENDE JAARGANG NO. 8
VRIJDAG 10 JANUARI 194>
Gerbrandy antwoordt:
Koninklijke rede van December '42 misbruikt
Kabinet loopt achter
Van-Mook aan
„VrUdag- 3 Januari werd van „Of-
ficleele" sUde een verklaring open
baar gemaakt naar aanleiding van
mijn radio-rede, den dag tevoren uit
gezonden over- belde zenders. Ik
wensch thans In verband mei deze
regeerlngsverklarlnE Iets te. zeggen"
aldus-begon gisteravond prof Ger
brandy ïlin antwoord, welke rede
eveneens voor de belde zenders werd
uitgesproken.
Voortgaande, zeldc de oud-mlnlsier-
presldent. dat de regeeringsverkla-,
rtng den zakelljken Inhoud van het
door hem gesprokene niet tivft. ZIJ
treft n'et het machtige probleem, dat
ons allen beroert. Z'J Is wat men
noemt er naast.
Antwoordende OP het verwijt, dai
hy met zijn toelichting op de Ko
ninklijke verklaring van 7 December
1542 terder had moeten komen, be
toogde prof. Cerbrsndy, dat hij zich
bij het lezen der Kamerverslagen
over Llnggadjatl bitter gefctgerd had
over het misbruik, dat gemaakt werd
van de Koninklijke radiorede van 7
December 1943. door haar als dek
mantel te gebruiken voor een beleid,
dat met de door haar aangewezen
weg en met haar Inhoud vloekt. ,,Hoe
ter wereld kan men mij toevoegen,
dat tk In 1945. toen lk hierover mijn
memorandum schreef dat is een
vol Jaar vóór de laatstgehouden Ka
merdebatten een toelichting hart
moeten geven op dit op zich zelf
glasheldere stuk, omdat verschillen
de pro Llnggadjail-sprekcrs einde
1949 dat ls een Jaar ni de opstel
ling van niljn memorandum /er uit
wilden hUen wat er niet In ligt".
Noodmaatregel in
v oorlogstijd
Uitvoerig ginfprof. Gerbrandy in
op .de eigenlijke kwestie, die hierop
neerkomt, dat hij wel de laatste had
mogen zijn om dr Van Maak op het
punt van overschrijding der grenzen
van de grondwet te critiseeren, om
dat hij zelf zou hebben bevorderd.
<J»t dr Van Mook met ongekende
macht werd belast.
Republiek en grondwet
In de offlcleele verklaring "tvordt
gezegd, dat rte regeering voortgaat
met- den arbeid aan de uitwerking
der overeenkomst. Men wrijft zich
de oogen uit- Uitwerking der over
eenkomst. die nog door geen der
partijen geteekend Is en misschien
nlet eens geteekend tvordt.
Jfetkahl net „haasfe.XPPuMj
te vestigen en éls dat geschied Is.
dar» zal het later, veel later aan het.
Nederlandsche volk-vragen: verander
ru uw grondwet om haar met dien
toestand In overeenstemming
vervulling, nu groots gr«epen .der
bevolkingen," waarvoor wy en :hU
verantwoordlükheid dragen, razen
van honger en .lulde of In stille hun
kreet opheffen, tégen willekeur en
afpersing",
Spr gaf een expos óe der-feiten van
1941 af, releveerde, dat het de toen
malige gouverneur-generaal. jhr
Tjarda van Slarkénborgh Stachouwer.
Is geweest, die di Vbii Mook kort
voor de Japansche Invasie op Java
naar Londen heeft gezonden, en zette
uiteen waarem dr Van fiiook toen ih
het Londensche kabinet werd opge-
namerr.-alE; minister van. Koloniën.
In het najaar van 1944 zod ging
prof. Gerbrandy-verder hoopten
wij op'een. snelle bevrijding van Ne
der] and WIJ; .hebben toen aldus ge
redeneerd reïê tijd ls aangebroken
dat dr. Van Mook als lultenanl-gou-
verrieur-generaal terugkeert naar het
verre .Oosten, laat hij voor dien kor
ten lijd lid .van ons kabinet blijven,
gebonden aan samenwerking met óns
Aldus - ls geschied, Uit Is juridisch
Inderdaad een' monstrum, maar een
praktische noodmaatregel Jn oorlogs
tijd, Tntusschem Nederlands bevrij
ding kwamniet.. Toen dit duidelijk
werd/.ia dén heer Van Mook mede
gedeeld. dat de samenkoppeling van
functies beëindigd moest worden En
ze -1 s beëindigd.
Aan het slotvan zijn rede gaf prof
Gerbrandy toe, dat de regeering, die
hij. er van beschuldigde een defaitis
tische politiek te voeren, in dt
Tweede Kamer - inderdaad een over
winning heeft, behaald Of de leden
van het kablhetsdiep' In ,hun hart hei
ook een overwinning noemen,- mé
dé hij te moeten betwijfelen.
Troepen dit jaar nog
in Indonesië
In een te Batavia gehouden toe
spraak, die door Hilversum werd
gereiayeerd, heeft generaal-majoor
H., J.J. W.Durst—Britt, comman
dant van dei7-Decernber-dl visIe".
de hoop uitgesproken, dat prins
Bernhard in 1947- de gelegenheid
zal kunnen vinden om alle troepen,
in Indonesiëite bezoeken.
.HIJ. gaf'verder als zijn meenlng
te kennen, dat, voor de ontspan
ning der militairen. vooral op de
buitenposten,1, nog te weinig wordt
gedaan eneindigde ztfn rede met
de geruchten-tegen te spreken, vol
gens welke ;^detroepen reeds dit
jaar naar huls- zou dén'gaan.
KonmgIn bezoekt het
unu-^
Donderdagochtend heeft dé Konin-
_in een bezoek gébracht ean het
Rijksmuseum te Amsterdam. Ruim
een uur hoef! zij tn een der zalen
brengen'. Als din het Nederlandsche Van het gebouw studies gemaakt ln
-volk zegt: neen, zoo willen we het
z^et, wie Is verantwoordelijk voor den
politieker) chaos, waarin Nederland
dan zal verkeeren?
Op het protest, tegen de wijze,
waarop hU dr Van Mook zou hebben
aangevallen antwoordde prof. Ger
brandy:
„De bescherming der Inlandsche
bevolking tegen willekeur, van wien
ook, een der gewichtigste plichten
v n dengouverneur-generaal, zoo
zegt Indische staatsregeling.
Ik hoor wel vee! van een gouver
neur-generaal die, onder goedkeuring
van het kabinet, dal gretig achter
hem aanloopt, met volharding arbeidt
aan hel formeeren van nieuwe sta
len, die onze grondwet flJet kent, aan
bet eonfereeren. met' menschen, die
tlch ministers noemen, maar alles
missen wat een minister tot minister
maakt. Ik ho°r echter bitter vrelnlg
van de vervulling der plicht, die de
Indische staatsregeling, als de eerste
van alle plichten hem oplegt. Een
plicht, die sterker dan ooit roept om
PAROLOSCOOP
Portugal: 'ook zorgen
MEN hoort er zelden lets van, doch
ook Portugal heeft zijn- over-
Mesche zorgen- In het 3840 vlerkante
kilometer grooté Goa, aan de west
kust van Voor-Indië gist het.'Maar
zooals er groote verschillen zijn tus-
schër. het seml-fasclstlsche. Portugal
en. het democratische Nederland, zoo
zijn er ook merkwaardige verschillen
tusschen de moeilijkheden ln het
reusachtige Indonesië, het kleine Goa
en derzelver tcvoorschfjnkomlng ul«
den tweeden wereldoorlog. De In
woners van Goa. die een wilde cam
pagne voeren voor afscheiding van
Portugal en een samengaan met een
onafhankelijk India' hebber, uit Lissa
bon een verzekering ontvangen, „dat
de kolonie Goa eer. nieuwen poli
tieleen, status zal krijgen" (Indonesië
was In 1946 al 'gerulmen tijd goen
kolonie meert).
Associated Press zeer benieuwd,
hoe dte nieuwe Llssabonsche status
voor Goa er zou uitzien, ls op onder
zoek uitgegaan, doch AP vernam to)
haar verbazing dnt# er gewacht werd
op. een ontwerp "uit Goa ze'.fl Er
'bleek strenge censuur tc bestaan
'maar in weerwil daarvan vernam A?
d»t~>r ln Goa een nationaal congres
ls dat strtjdcomlté'sheeft gevormd
o-i de „demonstraties te lelden tegen
de vreemde overheersching": vier
leiders zijn door de Portugeezen ge
deporteerd en vele anderen gearres
teerd.
Llssabonsche autoriteiten betoogen,
dat Goa reeds jaren een strop voor
de Portugeesche schatkist vormt en
dat onafhankelijkheid van Goa ,ten
nade-ele van de Goaneezcn ls.-wel
vaart ls alleen mogelijk via het Por-
tugccsche gezag.
Onlangs heeft Lissabon een moder-
nlseerlngrprogram aangekondigd' van
vijf millloen pond sterling, „maar de
Coaneczen weigeren ,cr vatbaar te
wórden". Zelfs hebben 2lj gepoogd de
Voor-Indische zakenlui over te halen
Goa vrijwillig te boycotten, maar de
handel met h«* binnenland gaat on
gestoord verder; ook de oude smok
kelhandel gaat nog door en >de bijna
SOOO schepen die elk Jaar ln Goa
binnenvallen, worden niet Inge
klaard.
Goa ls slechts voor een derde In
cutluur gebracht.
Overal voelt en tast men de ver
schillen mot Het voormalige Brltsch-
Indlë, Indonesië en Indo-Chlna. De
eenjgo overeenkomst Is. da» er een
beweging begonnen ls, om van den
tegenwoordlgen status in een anderen
te geraken.
haar schetsboek. Daarna verliet zij
hel museum om een wandeling te
maken langs de Stadhouderskade."
Telkenmale werd de vorstin door
verraste voorbijgangers eerbiedig
gegroet. Het publiek respecteerde ln
zijn belangstellingde wensch van de
vorstin zich ongestoord door. de
hoofdstad te kunnen bewegen, .Bij
het Amslelhotel nam zij wederom
plaats ln de auto om naar het.palels
op den Dam terug .te keeren.
GEEN STROOM UIT
DUITSCHLAND
MEER
De Berlljnsche correspond ent'van
het A.N.P seint
De stroomlevering van DuItsch-
land naar Nederland wordt afge
sneden ten gevolge van de critleke
situatie waarin deelectrlciteils-
voorzienfng van West-Duttschland
door de vorst is komen te verkee
ren. Officieel ls; medegedeeld dat
het stopzetten van de stroomleve-
ring naar België en Nederland: en
tcndcele ook aan de Fransche zöne.
een onderdeel vormt van de dras
tische inkrimping, die alle gebie
den betreft, welke door de centra
les in de BriLsche zone worden ver
zorgd.
Deze maatregel ls getroffen daar
de productie van bruinkool door de
•bevriezing der velden zoodanig ls
verminderd, dat de voorziening der
centrales niet meer waarwa&rborgd
is. Hoewel gisteravond in midden-
Dultschland de eerste sneeuw is
gevallen, houdt de koudegolf onver
minderd aan. Wegens driJHJs Is de
scheepvaart op de RUn ,in Dultsch-
land de eehige tót dusver nog
gebruikte waterweg geheel stop
gezet.
Toestand critiek
..Ten einde het .thans vrijwel ge
heel' op de spoorwegen aangewezen
vervoer te ondersteunen, wordt
extra brandstof beschikbaar
5teld voor het automoblelverkeer.
De verwachting bestaat evenwel,
dat de vervoersbeperkingeri en de
noodzaak o ni een minimale electri-
citeits-voorziening - ln de Duitscbe
steden op' gang te - houden, In de
volgende dagen tot nieuwe maat
regelen zullen leiden, waaronder, de
■algeheele stopzetting van kolen-
leveringen naar het buitéiiland. De
toestand ln deDuitsche steden
ontwikkelt zich thans in versnelde
mate naar eencrisis. In Herlijn,
waar hetgrootste deel der. bëvolr
king zonder;hulsvénvarmlng is,
worden sedert, 'Dinsdag honderden
menschen metbevrorenledematen
de ziekenhuizen binnengebracht.
De mogelijkheid, dat zelfs - de Zie
kenhuizen zonder verwarming zu 1 -
len geraken,bestaat.;. De Berlljn
sche gemeenteraad heeft Donder
dag een stormachtig debat gevoerd
óver de situatie, waarin; de eisch
gesteld werd alle 'nog bij theaters
en bioscopen aanwezige voorraden
in beslag te nemen.
Nieuwe gevechten in
Griekenland
Sinds Dinsdagavond woeden er
hevige gevechten b!J het Orieksche
dorpKorymos, niet ver van dé
Turksche':'grens r-Wkari: de'"gerègeide
Grleksche troepen slaags geraakt
ztln met zwaar bewapende guerll-
iastryders.Nadere details; worden
niet gegeven; wel werd gezegu, dat
het Grieksche - leger meester van
den toestand ls. De guerlllastrlj
ders zouden vanyBulgaarsch gebied
zijn gekomen.,y
Ook bij Goemenitza in het Joe
goslavische grensgebied zijn weer
botsingen voorgevallen, toen gewa
pende- groepen Dinsdag tweemaal
een dorps overvielen. Het plaatse
lijk ..garnizoen izotr de aanvallen
hebben 'afgeslagen. - V
Woningbouw wordt
bevorderd
Het rijk zal rentevergoeding
geven
Naar bet A.N.P. ter oore komt, is
bi) de regeering in voorbereiding
een regcling, >aarblj het onrenda
bele deel van'de; tegenwoordige zeer
hooge bouwlpsten van den particu
lieren woningbouw zal worden op
gevangen.
Waarschijnlök zal dit geschieden
door eèn- reritevergoeding, welke het
rijk aan de: betrokkenen zal verlee-
nen, nadat:;fdeze gelden door de
partlcnliere' 'kapitaalmarkt gefour
neerd zullen rdln.
Twentsche fabrieken
gaan dicht
Er is -geen electriciteit
Ir Krop heeft namens t»et centraal
station voor de Stroomlevering te
Hengelo op. één persconferentie zeer
sombere mëdëdeeUngen gedaan over
de electrielt^ltslevering -in Twente:
„Wij slaapyer'op het oogenbiik zoo
voor", zeldeïhlj, „dat dé stroomle
vering aan Twente teder oogenbiik
gèheel kan eindigen" Men verwacht
dus stillegging van de textiel- en
metaolfebrtekèn ln het geheele
stroomdlstrlcV;
Verduistering bij intendance
van ;|et K.N.i.L.
Het ondeiroek-inzake de onregel
matigheden bü' de intendance van
het K N-I.l4-;.-;aaii. den Zwarten weg
ln Den Haa£ ls thans oeëindigd
Onder de gearresteerden <24 In
totaal) bevinden zich eenige mili
tairen, waartlegen geen strafvervol
ging wordt Ingesteld. Er bevinden
zich thans nóg 5 personen in ar
rest. die ervian verdacht woiden
verduistering sên heling van mili
taire goederen te hebben gepi gd
Gedurende het onderzoek zijn bU
personeel der-.'Intendance een aari-
tal militaire goederen in beslag
genomen.
Prof. Posthuma
21 Jan. naar
Indonesië
Prof S PóstJ^jma .zal 21 Januari
naar Indonesië:;verlrekken.
Commissarissen van de Nederland
sche Bank' helfbeh zich ér mee ac-
coord verklaard om in verband met
zijn ie verwaehren benoeming tot lid
der Commi86ie-Generaai eer. Interne
regeling te. treffen, volgens welke hij
bb de Nederlandsche Bank tijdelijk
op non-actief wordt gesteld. Zijn
functie als directeur zal worden
waargenomen door dun heer Wester
man Hols'.ijn. die per 15 Januari
wegens den pensioengerechtigden
leeftijd zal aftreden als directeur-
secretaris.
De senaat der Technische Eoogexctrool te Delft heeft het eere-doctorciat
tn de tedmifichewetenschappen verteend aan de heerenA. Plefinait.
president-directeur van de K.L.M.; tr. Z?f P. Ross var» hennep, hoofd-
bedrijf.singenieur bij de Staatsmijnen; Jr. IV. 11 vplees, president-directeur
der Ned. Spoorwegen, en ir. W, J. 11. Harmsen, directeur-generaal van
Rijksieaterstaat op de foto v.l-n-f.
SLOKKADE VAN HANOI
DOORBROKEN
Fransche troepen hebben de
omsingeling van Hanoi verbro
ken. en contact gemaakt mc:t
Fransche troepen uit Haiphong.
De verbindingtusschen Hanoi
en de havenstad Haiphong, die
drie weken verbroken is ge
weest, zal binnen enkele dagen-
hersteld worden', hetgeen -de crl-
tïeke voedselpositie van Hanoi
aanzienlijk zal Verlichten.
De eerste groep zwaargewonde
Fransche soldaten is uit Indo
china in Caïra aangekomen.
Meubelen op de najaarsbeurs
De raad van beheer van de Ko
ninklijke .Nederlandsche Jaarbeurs
heeft in overleg met de commissie
van advies van de groep „meubelen"
beslmen. dat. de afdeellng „meube
len.*',. welke tot nu toe op beidé,
jaarbeurzen uitkwam, voortaan
slechts zal deelnemen aan de na-
jaarbeurs. die in September gehou
den word't..
De nieuwe regeling is vastgesteld
onder meer teneinde tegemoet te
komen aan het ernstig gebrek aan
ruimte. Een uitzondering wordt ge
maakt ten behoeve van de export
commissie voor meubelen van de
vakgroep meubelindustrie en de
meubelsLoffeerderijen der bedrijfs
groep houtmdustrie, Zij zal op de
voorjaarsbeurs uitsluitend voor ex
port werkzaam mogen zijn.
De parlementaire commissie ls Woensdagmiddag van Schiphol per K.LM-
vliegtuig naar IVest-lndië vertrokken. Alvorens in het vliegtuig -tt
stappen poseerden de leden der commisxie voor den fotograafF.J.t.v
de hecren: Van Xcroonen tot Babberieh^Bierema, Meijerink, prof.
Zwaan, .Kropman,, prof. Logemann en Wagenaar.
Eerst atoomcontróle;
of ontwapening?
Veiligheidsraad is, -hét niét'
eens -óver volgbrde-
.'--van .bespreking
In de gfstéten. gehóuden, ver
gadering van den: Veiligheids
raad, waarin de entwapenings-
kwestie weer aan de orde was,
stelde Australië bij monde van
Norman Makin voor, te begin
nen met het debat over de reso
lutie'van de algemcene vergade
ring ten aanzien van de beper
king der bewapening.
Gromyko, die na hem het
woord verkreeg, kantte zich te-;
gen het Amerikaansche voorstel
om eerst de controle-} op de
atoomenergie te behandelen,
daar dit volgens hem onnoodige
vertraging zou veroorzaken, in dc
uitwerking van de maatregeleD
inzake de ontwapening. De Rus
sische afgevaardigde hoopte/, dat
de Raad de Sovjet-voorstellen
zou aannemen.}
Herschel. Johnson V.S.) noem -
dé een doeltreffende atoom-
controle den sleutel tot de heele
ontwapeningskwestie} en wilde
dus daarmee beginnen. Daarna
zouden de andere ontwapenings
moeilijkheden slechts} een kwes
tie, van dé'tweede orde worden,
zoo betoogde hij.. -
Dè Franschman Farodl tracht-'
te eencomprpmis'/ te - vinden. 'Ei
is. geen- reden',; zdo zei hijwaar
om: dé:Raad de. beide problemen
niet tegelijk zal aanvatten, zon-
kwesties voor
rang te verleenen. De Britsche
vertegenwoordiger Cadogan deel-
de. het. Fransche standpunt. Het
debat werd daarop verdaagd .tot
vandaag.
Bijna een halve ton
verduisterd
Een en twintig jarige klerk
gearresteerd
De 21-jarige voormalige klerk van
de gemeente-secretariete .Katwijk,
J. J. B.,, thans als dienstplichtig
soldaat gelegerd in het kamp Oir-
schot, is gearresteerd in verband
met aan het licht getreden fraudes
opde onderafdeeling .„'geallieerde
zaken" van- de genoemde secreta'
rie. B. was direct na de bevrijding
belast met het uitbetalen van loo-
nen énandere gelden 'aan MÓel-
ders, die ln dienst waren bfj de
Engelsche autoriteiten op het
vliegveld Valkenburg,1 Dei» gelden
werden door' dè' gemeente Katwijk
voorgeschoten. U. heeft voor de
besteding daarvan .verantwoording
afgelegd in ultbetalihgsstaten, die
op; een onbe tee kenende onjuistheid
na klopten. BU het naspeuren van
deoorzaak vandeze onjuistheid
stuitte men echter op vervalschin-
gen in-.de btlbehoorende stukken,
en èen onderzoekbracht aan het
licht, dat ongeveer 48.000 .was
verduisterd.. B,-;heeft reeds bekend,
doch verklaart.zich." slechts"
30.000onrechtmatig te hebben
toegeëigendHIJ is ter beschikking
vanden Officier van: Justitie ge-
Dienslplichlwef zal
gewijzigd worden
(Van onzen parlementairen
redacteur)
ue oud-Spanjestrljders, de Ne
derlanders, die de Spaansche repu
bliek hebben verdedigd tégen Hitler
en Mussolini en hun pion, Franco,
en die daardoor hun Nederlandsche
nationaliteit verloren hehben,
worden thans in hun Nederlander
schap hersteld. Zonder discussie
ging gistermiddag ln de. Eerste
Kamer onder denhamer, door het
wetsontwerp, waardoor twintig van
deze strijders tegen het internatio
nale fascisme, bok weer formeel
Nederlander werden. Het eenige,
dat men ervan kan zeggen, Is dat
deze eejivoudige daad van rechts
herstel, als trouwens meer rechts
herstel, wek buitengewoon veel tjjd
heeft gevergd.
Verder heeft de Senaat zichbe
zig gehouden met de wijziging van
de Dienstplichtwet. Deze wijziging
is zuiver van formeeten aard. Zij
schept de mogelijkheid om bU al-
gemeenen maatregelvan bestuur,
welke aan de goedkeuring van het
parlement ls onderworpen af te
wUken van de Dienstplichtwet. Het
is de bedoeling, - dat de afwijkin
gen, waartoe op grond van Neder-
land's verplichtingen tegenover de
geallieerden en ln verband met de
t 1 v. ikkeling in I ndo nesië reed s
was overgegaan„(opheffing van den
broederdienst,1 vérgrootlng van het
contingent, enz.), thans ln een al-
gemeenen maatregel van bestuur
worden neergelegd, /waardoor zij de
onontbeerlijke wettelijke sanctie
zullen kunnen verkrijgen. Deze'wij
ziging ls van ttldelijken aard, want
op 1 Juli aa.- dient een wijziging
in optima forma van de Dienst
plichtwet;, haar beslag te hebben
gekregen,-
Drie senatoren hebben over /dit
wetsontwerp het. woord gevoerd.
De heer Donkersloot (P. v.
d: A.) drong aan op terugwerkende
kracht voor. dedoor den minister
van. Oorlog In de Tweede Kamer
aangekondigde vrijstellingen voor
onderwijzers en vroeg aandacht
voor de belangen der principieele
dienstweigeraars.
Ofschoon de uitzending van troe
pen naar Indonesië eigenlijk thuis
behoort bij de reeds vroeger behan
delde wijziging van art. 192 der
Grondwet, greep de heer K O e J e-
m arns (C.P.N.J deze gelegenheid
aan om een ln „Vrij Nederland"
vermeld geval van mishandeling
van. Indonesiërs onder de aandacht
van den minister van Oorlog te
brengen als voorbeeld van de wijze,
waarop Nederlandsche soldaten in
Indonesië optreden.
heer Van Voorst tot
Voorst. (K.V.Pdrong aan op
spoed, met den maatregel van be-
stuim. Minister F1 éy e z stelde, hem
gerustmet de „mededeelihg; dat
nieuwe afwlj kingen van de" Dienst
plichtwet/niet - te „verwachten .zijn.
dat de algemeene maatregel vab
bestuur spoedig zal worden/jnge-
di^ -d en datde gewijzigde Dienst-;
plichtwet :op 1 Juli in werking- zal
u/De .Dienstweigeringsï^ët wordt
normaal uitgevoerd en de .'Dlenst-
welgeringsconimifisle/ zal een spe-
hebben la Indo
nesië, welke spoedig zal gaan
werken. In sommige geva llen wordt
reeds terugwerkende kracht aan
ondenrijzersvTijsteilingen toege
kend; óver de geheele ltnie ls dat
thans nog niet mogelijk.
Het door den heer Koejemans
vermelde geval van mishandeling
zal nader onderzocht worden, ai
kon de minister, voorshands niet
aannemen, dat het juist zou zijn.
omdat het optreden van ónze sol
daten in Indonesië in het algemeen
lof verdient en zij een mocie en
eervolle "taak verrichten bij den op
bouw van een vrij Indonesië. Ket
wetsontwerpwerd aangenomen
zonder hoofdelijke stemming met
aanteekening, dat de communisti
sche fractie ertegen was.
Soberder „Commentaar"
„Commentaar"het orgaan
van den Regeeringsvoorlich-
tingsdienst ,zal; naar wij verne
men, voortaan slechts uit achtv
hoogstens tien pagina's bestaan
en.in veel eenvoudiger vorm uit
sluitend als „mededeelingen-
blad" verschijnen.
„Commentaar" telt thans atn-
per 9.000 abonné's; Naar men
weet, heeft de regeering inder
tijd medegedeeld het blad voor
alsnog niet te kunnen missen, .overwinning.voor dé Canadians.
Ef fectenzwendclss rs
voor den rechter
De 30-darigen accountant J. H ea
de 29-jarige C de H., verzeke
ringsagent, belden uit Rotterdam,
hadden zich gisiermorgen voor de
Arrondissemenis Rechtbank ie Rot
terdam te verantwoorden voor den
hun ten laste gelegden ongeoorloof-
den handel in Amerika&nsche effec
ten gedurende en na den oorlog.
H. had een plan ontworpen, om
hen, die vanwege de te verwachten
saneerings- en belastingmaatregelen,
niet. goed wis;en op welke veilige
manier zij hun ongeoorloofde win
sten moesten onderbrengen, te hel
pen. Door ontduiking van de voor
den effectenhandel gestelde bepalin
gen, verkreeg hij effecten ,van een
employé van eèn effectenkantoor,
die hij op voor hem zeer gunstige
voorwaarden verkocht aan degenen,
die zich aan belasting wilden ont
trekken. Verder zou hij zorgen dat
deze effecten ter registratie zouden
worden aangeboden. Hij deed dit op
de volgende wijze. Als administra
teur van de „Werkinrichting voor
hulpbehoevende blinden" wist hU de
effecten van zijn ..dienten" onder
te brengen op de lijsten var> ter re
gistratie aangeboden effecten van
deze inrichting,» waarbij hij tevens
handteekeningen vervalscbte.
Op deze wijze werd ter waarde-van
175.000,— aan effecten verhan
deld. Na ontdekking van den zwen
del kon voor 500.000,— aan ver
zwegen vermogen achterhaald wor
den.
De officier van Justitie „oordeelde
in' zUn. réquisitoir de daad van H..
"d'éHfTartcr ^nkèf.-d hóófd ;*ari
den zwendel beschouwde, als on-
Nederlandsch,. te meer daar hU zich
gedurende den zwaren winter van
1945 ten koste van zijn lijdende me
deburgers had verrijkt en eischic
een Jaar gevangenisstraf, met aftrek
van voorarrest en" voor. C, de H. 1
maanden, eveneens met. aftrek van
voorarrest.
Uitspraak over 14 dagen.
Zondag geen voetbal
Alle door den K.N.V.B, voor Zon
dag vastgestelde wedstrijden zijn
afgelast. Het programma is In ztf"
geheel verschoven naar 19 Januari."
De Rotterdamsche afdeellng
van den K.N.V.B. deelt mede, dat
alle wedstrijden voor de afdee
llng Rotterdam, die vastgesteld
waren voor Zaterdag en Zondag,
zijn afgelast.
Koningin woont tjshockey-
wedstrijd bij
Tot groote verrassing van het
publiek Inde totaal uitverkochte
Apollohal te Amsterdam heeft, de
Koningin Donderdagavond den lis-
hockeywedstrijd Ijsvogels—Cana
dians - bijgewoond. De Koningin
toonde zich zeer geïnteresseerd ln
den wedstrijd en zei bij het verla
ten van de Apollohal tot den be
drijfsleider, l'den heer J. van den
Berg, „lk vond het een zeer span-
nenden avond en ik heb erg ge
noten".
De wedstrijd eindigde ln een 5-^2
Hachelijke positie nu
verdwenen
(Van onzen Brusselschen
correspondent)
DE staking, der Aniwerpsche dok
werkers bracht de regeering
aanvankelijk tn een lasttgpar
ket Ue leiders van de vakhonden
weigerden de eerste drie weken van
de staking hardnekkig deze tó -er
kennen en. waren ook niet bereid dé
regeering een uiteenzetting te geven
van de grieven der stakende haven
arbeiders.
Toen de staker- op hun beurt
weigerden het'werk te hervatten,
heeft del regeering zich genoodzaakt
gezien twee duizend soldaten naar
dft V -twerpsche haven te sturen om
de met levensmiddelen geladen,
schépen te-lossen.
Het moet minister Huysmans. die
jarenlang aan de zijde der Arttwerp-
sche dokwerkers heeft gestaan, niet
gemakkelijk zijn gevalIcr^ zoo ener
giek ln, ditconflict in te grijpen,
doch van verschillende zijden was
hiertoeaandrang op hem ultgo--
oefènd. Zoo had de CVP verlangd,
da: nog strengere' maatregelen zou-,
den worden genomen. Zij had daar
bij gewezen op de scherpe maatre
gelen, wélke van slaa'swege waren
genomen tegen handelaren en tndus-
trièelen, die de prijsvoorsehrlften;
overtraden en vroeg zich af, waar
om dezelfde ma a iregelen nu ook niet
te gén de arbeiders konden worden
genomen 1
Daarbij kwam/ dat de bevoorrading
van die levensmiddelen, welke .nog
gerantsoeneerd zijn, vooral boter, bij
voortduren der staking ln gevaar
zou worden gebracht De regeering
wenschte echter geen precedentte
scheppen wanneer ook andere /groe-1'
.pen arbeiders een .actie voor lóons-
verhooging.' .zouden w-Ulen. gaan
Zij was dus-wel" genoodzaakt om In
te grijpen; dóch voelde zich onzeker
ln een positie;:; die haar piaatsie ie-
genover. die lagen der bevolking, die
haar tot nu: toe het meest hadden
gesteund.-
Gunstige wending
De. wending,, die het1 conflict sinds
het einde van vorige week genomen
heeft, heeft tiaar uii .deze hachelijke
positie "verlost. Zooals men} wee'
heeft, de leiding van' den Belgischen
Tronsportarbeidersbond Maandag
middag de slaking erkend en.:heeft
zij; den strijd tegen de patroons aan
gebonden;.. Op 'deze basis wórdt de
loans top-politiek der regeering for
meel niet aangetast en minis'er
Huysmans. die zeer goed weet, dal
de prestaties der Antwerpsche dok
werkers de hoogste zijnvan alle
Europecachc havens, ken zich mei
dezen eisch dan ook ten volle ver
eenigen.
Thans, In hel tweede stadium van
hel conflict, staat de regeerlng aan
de zijde van dp arbeiders en hun
vakbonden tegenover de werkgevers
ZU ontkomt .aldus/aan de noodzake
lijkheid terug te komen op de. Invoe
ring van een bestaanszekerheid,
welke aan lederen niet aangeworven
maar zich bU/hct aanwervingslokaal
aanmeld^nden dokwerker wordt ge
boden en hem ren ultkeerlng van
negentig francs garandeert.
Omtrent dezen voorlooplgen mBet-}
regel, waartoe in September, van heb
vorige" Jaar* werd - besloten;- zou de
regeering lh Januari een: deünitlevé
beslissing móeten nemen. Het ontij
dig uitbreken van de stoking had de
regecring de bedreiging ontlokt, dal
de definitieve Instelling van dc ..be
staanszekerheid hypothetisch zou
worden, doch het' Is Ihans .zoo goed
als zeker, dat zij op dezeprogres
sieve hervorming niet terug zal
komen.
Hedenavond opent de uieu-T
we Rotterdamsche Schouw-}.
burg voor het eerst zijn póórten,/
een gebeurtenis die wij heden.in}
een speciaal bijvoegsel, genaamd}}
;/'t Parool van/voor onzen C'j
Schouwburg".- op. onze wijze
luister trachten bij te zétten.i
Dit is een groote gebeurtenis
voor onze stad, een gebeurtenis
ook voor óns.land, omdat hier
mee, ook naar buiten uit, de
veerkracht wordtaangetoond
van ons volk en de behoefte om
zoo spoedi g mogelijk het cultu-
reele leven te' hervatten. Hoe-,
zeer deze openins de belangstel- -
ling geniet, blijkt uit het feit,
dat behalve de nieuwe Kamer
heer in buitengewonen dienst
van onze Konigin, mr. K. P- v.
d. Man dele, het Koninklijk buis
vertegenwoordigend, aanwezig
zullen zijn; de minister-presi
dent Beel en verscheidene mi-
nlsters. Ook de schouwburgdi
recties uit andere steden, zooals
Amsterdam en. Den HaagxZUllen
aanwezig zijn, zoomede verte
genwoordigingen van tooneelge-
zeischappen, bekende auteurs en
kunstenaars onder wie Charlot
te Kohier van nu en bekenden
uit het verieden,- zooals. Marie
van Eysden-—Vink en de. archi-
tect van - den voormaligen
„Grooten Schouwburg", de heer
J, Verheul Dzn.
Het spreekt vanzelf (dit is
niet altijd zoo vanzelfsprekend
geweest dat ook de mannen
die medegewerkt' hebben aan
den bouw van onzen Schouw-
burg, de architecten, zoogoed
als de stoffeerders en de metse-
laars, om er maar enkelen te
noemen, bij de officieele ope
ning tegenwoordig zullenzijn,
ook al moesten daardoor taljvan
andere autoriteiten niet geüra-
teerd blijven. Ket strekt de
Kunststichting tot eer. dat zfj
de autoriteitv van den - arbeid
hier niet op den achtergrond
heeft willen stellen: Een ander
(even gewaardeerd) deel van de
medewerkers zal de feestelijke
voorstelling van a.s. Zondag; bij
wonen. Uiteraard heeft men, -
met .slechts" 1200 plaatsen ter-
beschikking, niet .allen .die:.,;
eigenlijk aanwezig moesten zijn,,
ook een plaats kunnen verschaf-
fen. Tv -
Het programma
Voor de goedé cirdeherhalen
wij hier het programma dat ge
durende de eerste feestweek zal.
worden opgevoerd: -
'"""Vrijdag *10 ;Pau.'«yART',X>rie-; -
koningenavond", Voor génoö-
digden. '-y
Zaterdag 11 Jan/ -START
„Driekoningenavond"/ Serie A.
Zondag 12 Jan- mat., START
„Driekoningenavond",. Voor. ge- v
noodigden. -
Zondag 12. Jan. START „Drie-,
koningenavond", Serie B.
Maandag 12 Jan. CÖMEDIA 'r.
„De fonkelende stroom", Ser./C,-./.;
Dinsdag; 14' Jan. BALLET o.l.v.'f
Corrfe Hartong, Serie D.
Woensdag 15 Jan. RESIDEN-
TIE TOONEEL „Hendrik TV'\
Serie "E.
Donderdag .16 Jan. Rotte's
Mannenkoor, Serie F. Kon. Chr.
Oratoriumverg. Excelsior. Koor
Mij. tot Bevord, der Toonkunst.
Vrijdag 17 Jan. START „Li-
Hom". Serie G.
Er is hedenavond een. speciale
verkeersregeling gemaakt: (wé
gaan vooruitvoor hst auto-:
verkeer. Auto's miogen alleen
voo r rij den via Kruisplein, Mau-1
ritsweg, Aert van Nesstraat of -
v.-Oldebarneveltstraat, Maurits-/
straat, Aert van Nesstraat. Het
zal goed zijn, wanneer automo
bilisten zich }strikt 1 houdenaan -
de regeling die de politie, heeft*?
voorgeschreven.
Er kómt soda
Op den cerstvolgendèn - l»oti voor
waschpoeder zal tevens" 125 gram V
soda worden vcrKtrekt.' :Het- combi-
necren van deze bonnen brengt l;
bepaalde moeilijkheden* met ilch
mede, waardoor het niet mogelUk}
zal 7jjn .de gecombineerde - bon voor
Februari aan tewUzcii.
De laatste aflevering van soda
door de fabrickrn, geschiedde ih
1942. Vijf jaar lang hebben de. so- .,4
da fabrieken Kortman Srinilte rw
Rotierdam, practiscb stilgestaan:/-'
wegens gebrek aan grondstoffen
(antmoniumsoda).
Thans ls voor het eerst een hoe-
veelheidammoniumsoda. dat tot'
dusver voor de fabricage-van gifts}"
èn wascb poeder bestemd; werd/ voor
de fabricage van soda vrij gegeven.
Antwerpsche stokers
lossen voedsel
Tijdens een vergadering van
gisterochtend hebben de Ant-
vverpsche stakers hun instem
ming betuigd met het voorstel
van den hond. dat zij 7.elf ct'
aan bederf onderhevige levens
middelen zullen lossen en de on
middellijke terugtrekking vragen
van de militairen, die zich thans
met dit werk bezighouden.
Dientengevolge heeft de B-TB:-
een telegram -gezondenaan *deh.; 'j
eersten-minister, den gouver-.#ï
neur der provinr.e An tv. erpen
en aan den waarnemend-burge
meester der stad,, luidende, dat":
duizenden -arbeiders .zich" :vi$wU>£&
Ugter beschikkingstellen"!ornt;^
de .levensmiddelen te lossen; Dè'
B.T3. verzoekt vervolgeris^da.tf'. Z
de troepen ..ult_.de 'haven terugff}
getrokken Vorden en het }nooó'
dige materiaal te zijner' beschik- V;1
king, wordt gesteld. -d-Jv
De stakers eischen,;"dat/dé' -lOB-I-ï
sing geschieden zal•>ondec tus-T
schenkomst vandewerkgevers-
