m
1
i
II
f
•3
U
li
lis
Soldaten roofden effecten en
sieraden
Nieuwe beschuldigingen over
en weer
Geen enkele stoutmoedige
gedachte geuit
Politiek debat in den Senaat
Beulsknechten begenadigd?
t
li
DE SCHIEDAMMER
1t±
VS
Koers houden
.i,
ji
m
.i||
S3
'i
si;
I
wÊM
RED EN ADM LANGE HAVEN Ml SCHIEDAM
ADMINISTRATIE: TEt-EFOON 6 WOO
REIJACTTEt TELEFOON &65«8
ABONNEMENTSPRIJS PES WEEK 31 CENT t
PER KWARTAAL fi LOSSE NUMMERS S 0.091|,~
HEI PARC01
ZEVENDE JAARGANG NO. 13
DONDERDAG 16 JANUARI 1947
Voor millioenen
verkwanseld
In den loop van 1846 werd ln
'a Gravenhage een portefeuille ef
fecten. aangeboden, die afkomstig
bieek uit de kluis van de Arnhem-
•che „Van Ransow's Bank", welke
kluis omstreeks het tijdstip der be
vrijding van Arnhem door spring
stof waa opgeblazen. DU was het
begin van knap recherchewerk,
waarmee de Haagsche politie een
raadselachtige affaire tot klaarheid
heeft gebracht. In het voorjaar van
1945, .zeer kort voor de bevrijding
van Arnhem hebben de Dult-
schers een safe opgeblazen ln de
„Van RansoWs Bank". De safes,
waarin eenlge millioenen aan ef
fecten lagen, bleef behouden. Dit
fe— staat vast, omdat de directeur
van de bank toteenigen tyd voor de
bevrijding de safes regelmatig heeft
kunnen controleeren. Toen Arnhem
ten tweeden male strijdgebied
dreigde te worden was het voor den
directeur niet meer mogelflk de
dagelijksche onderzoekingen ln de
stad voort te zetten. Nadat Arnhem
in geallieerde handen was geraakt
ging de directeur weer een kijkje
nemen :in ziln bank. Toen bleek,
dat de safes, welke de effecten be
vatten waren vernield en de inhoud
verdwenen was .Toen hem daarna
het bericht bereikte van de aan
bieding van effecten te Den Haag-
-ft bi] zich ervan- kunnen verge
wissen, dat deze effecten uit zffn
bank afkomstig waren. -
'Het spoor van de Haagsche po
litie leidde naar-een notariskantoor
te Den- Haag. Daar blèek, -*at een
Nederïandsch militair een gToote
hóeveelheid Nederlandsche effecten
had. gedeponeerd. Deze 'Nederlan
der was" onder-officier bij de geal
lieerde strijdkrachten en. afkomstig
nlt Nijmegen, W. genaamd. Hij
werd gearresteerd in October 1946.
Koning Christiaan xiek
De'76"jaar oude konln^ Chris
tiaan van Dehemarken lijdt aan
een lichte longontsteking. Zijn
temperatuur 13 38.8 en volgens
het officieele bulletin is zijn
toestand, goed.
Koningin wandelt en winkelt
In Amsterdam
Hoewel de Amsterdammers de af-
geloopcr. twee weken gewend zijn ge
raakt aan het schouwspel van het
voorrijden van de fcofauto voor het
paleis op den Dam en aan de da-
gêlüksche uitstapjes van _de. landsr
vrouwe.'blijkt (Br'de -van -nature'
nieuwsgierige Amsterdammers niet
te kunnen weerhouden zich steeds
'weer ln grooten getale voor het
paleis op te stellen en zoodra de
Koninklijke auto zich in beweging
zet, lijkt het mlddendara terrein op
©en uitvliegende bijenzwerm, die
richting kiest al naar gelang de hof-
auto, voorafgegaan door een motor
met zijspan van de politie, zlcb een
weg baant door het drukke stads
verkeer.
Zoo ook weer gistermorgen, toen
de Koningin, aangelokt door heft
voor dit Jaargetij uitzonderlijke
zachte weer, het plan had opgevat
een wandeling te maken ln het
Vondelpark. Vergezeld 'V van haar
hofdame, mevr. L. Th. de Beaufort,
vertoefde de vorstin geruimen tijd
ln het park. Later op'den dag win
kelde zij ln ;de .Vijzelstraat en reed
des middags wederom uit, ditmaal
-xiaar.het Oostelijk gedeeltevan
Amsterdam, waar de -vorstin bij
Zeeburg.dezen dag voorde tweede
maal, een wandeling ondernam. Om
vier uur keerde de vorstin naar het
Koninklijk palels terug.
Nederland schonk bloem
bollen aan Amerika
Or.der hel hoofd ..Tulpen ter her
innering" schrijft de Westwocd Hills
Press, te Los Angeles, dat de Ver-
«enigde Staten mUlarricn ln leen- en
pschileverantles belegden en na den
oorlog honderden mllUoenen ln le
vensmiddelen en andere noodzake
lijke goederen om volkeren ln nood
te helpen. Het is een gelukkige om
standigheid, dat. gewaarschuwd door
onze ervaringen na den eersten we
reldoorlog, toen. Uncle Sam Uncle
Shylock werd, wU onze hutp gaven
zonder noemenswaardige dank tc
verwachten. WIJ hebben ons tevre
den gesteld met de" overtuiging dat
wy docr anderen t© helpen feitelijk
onszelf hielpen. Nadat wij tot deiv
filosofische beschouwingen gekomen
waren, moeten wij buitengewoon
voldaan zijn over de prachtige geste
van het Nederlandsche volk, dat
xfjn dankbaarheid voor de bevrijding
van nazl-dwlngelandlJ door de legers
der Vereenlgde Staten en Canada
getoond heeft door ons millioenen
tulpen, en hyaclnthen-bollen te zen
den. betaald met de vrijwillige bij
dragen van geheel het volk.
In- bet aanstaand voorjaar, alt de
17.000 bollen .die aan onze gemeente
toegewezen zijn een kleurrijken bloe-
mentuln zullen vormen, zullen wij
ons gelukkig voelen ln het besef,
dat het geschenk van het Neder
landsche volk het bewijs levert, dat
de 'geest van good-will nog steeds
op aarde heerscht. Deze welwillende
daad draag: bB tot luister van het
leven tn dezem anders zoo somberen
Uld. .Aan dr Adrian Hartog. de Ne-
derUndsche consul tn Los Angeles
la een dankbetuiging voor zijn land
genoot en 'gegeven.
Maximumprijzen voor winter
groenten vastgesteld
Overeenkomstig de aankondiging
heeft- de.minister7 vanlandbouw,
visscherij en voedselvoorziening
thans voor de belangrijkste winter
groenten maximumprijzen vastge-
v'. Kefd. welke van kracht worden' met
ingang van Dinsdag 21 Januari en
gelden voer een periode van veer
tien dagen. De daartoe uitgevaar
digde „prijzenbeschikking groente
^1947" van deu minister regelt de
prijzen voor grossiers en detaillisten
De' kleinhandelaar mag bU thuls-
bezorging, boven de vastgestelde
prijzen ten hoogste 0.01 per kg
berekenen, voor het snijden van
kool ten hoogste 0.03 per kg en
voor het schrappen van worielen
.ten hoogste 0.01; per kg, kool en
wortelen^ gewogen^respectievelijk - na
bet - wijdenen voor betschrappen.
HU heeft aan- de politie tal van
verhaaltjes verteld over de her
komst van de effecten. Eerst be
weerde hij, deze afgenomen te heb
ben van Duitsche S.S.-ers ln een
krijgsgevangenkamp ln Dulteeh-
land, vervolgens, dat deze militai
ren hem een pakje effecten hadden
overhandigd ln den strijd om de
Grebbe-linlé.
Eén heel complot
Toen ook zSJn-compagnon ln deze
effectenaffaire, „.de militair V. te
Nijmegen gearresteerd werd, kwam
eindelijk de waarheid voor der. dag.
Zij hadden groote hoeveelheden ef
fecten overgenomen van geallieer
de militairen.; en tevens partijen
goud, zilver erf edelsteenen. Talrijke
Arnhemsche effecten zijn via. den
sluikhandel verkwanseld naar ver
schillende landen van Europa en
zelfs naar Amerika. Daarin ls ook
gemengd een Amsterdamsche ma
kelaar en tevens/hadden daarin eerf
aandeel eenigè commlssionnatrs.
Ook een antiquair uit Nijmegen
heeft een rol gespeeld ln deze zaak,
Hij heeft yan. W.erf." V., behalve
effecten voornamelijk edele metalen
afgenomen. .Thans hoopt men de
soldaten, die hun rol hebben ge
speeld ln de onmiddellijke nabijheid
van het bewuste) Arnhetnsch e bank
gebouw spoedfg achter slot en
grendel te zetten.
Binnenkort zullen W. en V. we
gens heling voor den krijgsraad
verschijnen.
„Naar den duivel met
de hooge politiek"
Drie weken uitstel gevraagd
in ontwapening5debal
„Als een land zou trachten, de vi
tale beslissing qvsr de on'wapening
uit te stellen, zal mijn antwoord
zijn.Naar den duivel met de hoo
ge politiek der groote mogendhe
den'-^"
Deze woorden1 sprak: gisteren de
Poolsche afgevaardigde ln'den' Vei-
ligheidsraad,' toen deze vergadering
het weer niet eens kón worden over
de vraag, welk onderwerp - nu eerst
behandeldmoet worden, de., ontwa
pening, of de contröle op de atoom
energie. Polen steunde hierin de
Sovjet-Unie, die de ontwapening
eerst wil aanpakken, maar daarbij
een standpunt inneemt, tegengesteld
aan het Amerikaansche. Gisteren
kwam er namelijk nog een nieuwe
complicatie byAustin, de pas be
noemde Amerikaansche vertegen
woordiger in den raad, verzocht om
een uitstél. yarf;:.drié, weken,, tni^tot
1 beliandélingivnn'
de óntwapenlngfikwestie.' ln verband'
rr.et zjjn -eigen positie en die van
zijn regeering na de - minlsterwlsse-
llng by buitenlandsche zaken. Over
dit verzoek tot uitstel zal nu eerst
weer gedebatteerd moeten wordeD.
Dit debat besloot men te houden op
Vrijdag.; i
Wofvischfentoonsfe/Jing fn „Artts' te Amsterdam, ]n het zoölogisch
museum van den Amsterdamschen dierentuin^ iyordt thans een ten
toonstelling voorbereid onderleiding van ptöj/L. T5. de Beaufort Een
4 m, fonge en 2 m. hooge schedel van een Zdidèlijke walvlsch Het
dier moei zeker 25 m lang geweest zijn.
Nederlanders en In danesiërs verwijten
elkaar schending van het bestand
Soekawati komt- naar
De republikeinen hebben de
Nederlanders nogmaals beschul
digd het bestand te hebben ge
schonden en het ontwerp-
accoord van Linggadjati te heb
ben genegeerd.. Een Dinsdag te
Djokjakarta door het. republi-
keinsche ministerie .van defensiè
uitgegeven communiqué vér-
klaart met zooveel woorden, dat
de Nederlanders volkomen ver
antwoordelijk zijn voor de her
vatting van de vijandelijkheden
op verschillende plaatsen. Het
communiqué gaat breedvoerig in
op de Incidenten te Palembang,
Padang, Medan, Saerabaja, Bui
tenzorg, Semarang en (Ban
doeng, waar „de Nederlanders
zich schuldig hebben gemaakt
aan opzettelijke provocaties" en
het vuur hebben geopend, „als
of er geen bestand en een ont-
werp-accoord van Linggadjati
bestonden.",- -
Het'communiqué legt er ver
volgens den nadruk op, dat de
Nederlandsche troepen tijdens
de gevechten, die-in de om
geving van. Palembang ./plaats
'fiéhbëri ""gëschbud en:IT" door
Japansche krijgsgevangenen te
gen het Indonesische volk te
doen vechten2) dóór. het vuur
te openen op eenheden van het
Chineesche en het Indonesische
Roode Kruis, die de gewonden te
hulp kwamen;. 3) door het vuur
Nederland
De beër -Tjokorde Gde Rake
^Soekawati; president van
den staat, Oost-Indonesië,
zal op; Januari a.s. naar
NederlandóvertrekUen, waar
hü door H. M. de Kóningin
in audiëntie zal wórden ont
vangend aldus meldt %een
Fransch: bericht uit Batavia.
Soekawati maakt op het
oogenblik één reis door het
gebied! yan' den nieuw gé*
vormden staat.
Het Nederlandsche memorandum
EEN TE FORMEELE
OPVATTING
IEDER PLAN, dat eau klein lauö
als bet onze, voor een Internatio
nale conferentie uitwerkt, .moet uit
gaan van de vraag boe men voor
zijn belangen op de groote mogend
heden het meeste Indruk maakt. Een
klein'land beeft iop materieel terrein
te bieden dat Imponeert; bet
echter ldeeCn leveren, dle door
baar stoutmoedigheid en kracht een
plaats verwerven In de internationa
le discussie, en op die wijze goed
maken wat 'het kleine land aan
politiek m^chtBvertoon mist. Routine
denkbeelden hebben ntet den gerlng-
Sten zin; die hebben de grooten
Immers ook en, Indien, denkbeelden
van dezelfde orde tegen -elbaar In
concurrentie treden, worden vanzelf
sprekend de cïlché'g van de groote
mogendheid winnaar.
Bij alle waardeering. die men kan
hebben vóór het ernstig doordachte
memorandum, dat onze regeering ta
Londen heeft Ingediend, en dat,
vooral op. de detailpunten, menig
yake opmerking beyat, moet men be
ginnen te cons tattle ren, dat ddt plan
geen énkele waarlijk .stoutmoedige
gedacht^ bevat.. Kan men \hler. en
daar van constructieve opmerkingen
gewag maken, In rijn geheel geeft
het plati toch geenszins den rihdn'k
ven een samenhangend, laat staan
constructief, geboqw,
Men kan een-. probleem'- als het
Duitsche, dat een zeventig: millioenen
volk, tn. het hart van Europa 'gelegen
en het grootste Industrleele patentl-
ven ons continent betreft,; niet
Generaal 'George. Marshall,, de
tiieüpè. ministervan sBuitenlandsche
Zaken der l^er.yStaten, per vliegtuig
onderweg van, China naar. Washing
ton, gespreb tnet - zijn. echigenaot e,
éhj 'gijn <aahkomst op het Hickant
vliegveld op Haveaü,
oplossen, tenzij men wordt gedragen
door een maatschappij ^opvatting van
voldoende scheppende,, kracht.. Wat
dit memorandum echter kenmerkt, 1»
het compromis. Misschien was <kt ln
het kader dezer regeering. een deugd;
bet zal echter de werfkracht van dit
memorandum oaar bukten, en op de
conferentie waarvoor het was opge
steld, onverbiddelijk schaden.
De voornaamste denkbeelden van
het Nederlandsche plan duur
zame ontwapening van Dultschland;
hervorming yan dat land. tot een
statenbond; economische contr *e.en
voor zoover mogelijk decentralisatie
van beheer der zware industrieën.
Wat Li dit plan opvalt, ls het lor-
meele karakter er van; de samen
stellers hebben Internationale politiek
niet anders kunnen, begrijpen dan als:
een samenwerking van enkele regee
ringen voor een beperkt doel.
Het Duitsche volk speelt ln- dit
plan ternauwernood een rpl; het 1»
niettemin 'dit volk dat gecontroleerd
moet worden, dat de herstelleverin
gen moet opbrengen en dat, ten
slotte, door zijn rellen en zeilen, onze
veiligheid bepaalt.' 'j
Nu ls ten aanzien Van dat volk e-n
behoórliike dosis pessimisme gewet
tigd; alleen, die wijze waarop' de re
geering aan dlt" pessimisme gehoor
geeft, namelijk dóór -1 ln hoofd
zaak het Duitsche volk; als politik
ke kracht te hegeeren en;j>alles .te
zetten op de kaart van "dé geallieerde
samenwerking, gétulgt o.l. van èen
achrom^LlJke zelfoverschatting.
De ontwapening
Neem het punt der duurzame
ontwapening. Nleu ls eenvoudiger
dan éen voormaligen tegenstandor te
omwapènen en uit 'te; préken dat
dit permanent zij; nleta echter is In
de practljk moëiUJker,'- vooral 'op den
Jangen •••nur/; Het veronderstelt ha-
-melljk yan geallieerden kant een
minutieuze controle, "een hechte sa
menwerking "ln Believen geest, en
dat ter wille, van zoo beperkte en
tenslotte negatieve doeleinden. V
De geschiedenisheeft bewezen^, dat
niets de volkeren zoo. ancl vermoeit..
Wie' garandeert; dat: een volgende,
generatie.die onz« - ervaringen niet
heeft meegemaakt, onzen .angst zal
deelen en dus ook onzen controle-
ij verf- De meest! doeltreffende garan-
ligt niet- In het orga'nisëeren van.'
ze aanvalskracht 1de controle lm-
ira ls daarvan slechts een, aap den
vrede aangepaste vormj maar :ln de
„lammtng van de Duitsche annvals-
kraebt, det 'is de geéstelijkt ontwa
pening van dat volk.
Die geestelijke ontwapening weer,
ls niet: in dé eerste plaats een zaak
van opvoeding Ln den schoolschen
xln va.: hét woord, maar een politie
ke kwestie: men moet he^ Duitsche
volk dermate inschakelen ln interna
tionale politieke! bewegingen, dat óe
Duitsche "Imperialistische geest wordt
aangetast. Dat sluit .een combinatie
van opvoeding en controle niet. Uit,
maar bet veronderstelt een politiek,
wa ar bildé nadruk valt op hét;. BChep-
pend Inwerken op de Duitsche be
volking zelf,
-■ l (film vervolg pa*. I;
te openenïop het Australische
schip „Coómbar" op 3 Januari:
Tenslötfe verzet het commu
niqué zicli tegen de Nederland
sche bewering dat dé rede van
gerieraal^Soeriinnan de oorzaak
zou zijns van het uitbarsten van
de vijandelijkheden.„In werke
lijkheid; heeft; Söedirman zijn
rede pasuitgesproken. had at hij
de bewijzen van de agressieve
houding yactv.de. cN€deriandsche.
Een gisteren door" de Neder-
Sandsch-Indlsc'nc regeering uitgegeven
communiqué deelt liet volgende
mede:
„Het is duidelijk, dat tot dusverre
hel bestand nóg niet heeft geleld tot
een aanzienlijke; beperk ng van de
vijandelijkheden: Het aantal schen
dingen van het bestand door repu-
bllkelnsche strijdorganisaties
eerder toe- dan afgenomen. Dit
communiqué ksn dienen am san te
toonen.. hoe de huidige situatie ont-
staaiiMs".' -v."' "C-
Hét communiqué geeft dan een
volledig en gedetailleerd overzicht
van de' onderhandelingen en bespre
kingen over de ongeregeldheden te
Palembang fPadang, Medan, Ban
doeng en Saerabaja ha het sluiten
van dé bestandsovereenkomst op li
October 1MB
Ntet alleen de Nederlandsche troe
pen - hebben geleden van de actie
d« republlkelnsche strijdorgani
saties. doch bijna dagelijks worden
gevallen gemeld van terreur Jegens
de bevolking, die In de ojngevlng
van de demarcatielijn woont MJa-
handeling; moord, ontvoering, plun
dering en vernielingen rijn 'telkens
weer gemeld,"
gebeurtenissen op Sumatra
toonen de ernstige gevolgen van
verkeerd gerichte propaganda aan
De Nederlandsche regeering ls nog
steeds bereid, om aan. te nemen, dat
het optreden van generaal Söedirman
en. de daarop volgende redevoertn-
gen van republlkelnsc'oe autorltetten,
waarin 'getuigenis wórdt' afgelegd
van den twijfel over de oprechtheid
van Nederland met betrekking tot de
Inachtneming van-het bestand, te
wijten ls aan onjuiste en onvolledige
voorlichtingen. -
Uit vrées voor verdere schade, die
door dergelijke onjuiste propaganda
zou kunnen worden aangericht; heeft
de regeering' het noodzakeiljk geacht
de voorafgaande feiten ln hun- onr
derllngen samenhang, te publlceeren
De, regeering ts bereid en in staat
om zoo noociig deze felteii aan te
vullen en met bewijzen te staven,
aldus besluit "het communiqué,
Er werd nagekaart over de kabmets-
formatie
(Van onzen parlementairen
redacteur) -
In vele gevallen is de behandeling
,van -wetsontwerpen ln de Eerste
Kamér' niet -veel '-Rnders dan een
doublure van de behandeling In de
Tweede Kamer BI] de debatten over
de Staatsbegrootlng doet zich uiter
aard hetzelfde verschijnsel voor. al
Ugt het accent wel eens Ietwat an
ders dan aan de overzijde van het
Binnenhof. In het bijzonder geldt dit
de Kabinetsvorming, waaraan bü de
algemeene beschouwingen ln de
Tweede Kamer weinig aandacht ls
geschonken, doch die' ln het Voor-
looplg Verslag der Eerste Kamer
een zeer groote plaats Inneemt. -
De éerste spreker, die gistermorgen
bij de algemeene beschouwingen aan
het woord kwam. prof. M o I e n a r
(PvdV) schonk aan dit 5>unt dan ook
groote aandacht er breidde zijn be
schouwingen uit tot critiek op het
Kabinet-Scïiermerhom. dat z.t. geen
nationale vernieuwing bracht, terwijl
van een politieke doorbraak geen
sprake ls geweest. Tegenover het
personalistisch socialisme stelde hl}
de beginselen van de PvdV, die naar
sociale gerechtigheid streeft Tusschen
regeer! ngsprograin ert het pro
gram van de PvdV bestaat dan ook
niet veel verschil. Spr zou echter
gaarne de bevestiging hebben, dal de
regeering de planmatige productie nu
definitief heeff losgelaten De socia
lisatie beschouwde hij als een etalage
artikel tn de showroom van het
Kabinet Als echter de oude mar
xistische Adaro In het régeertngsbe-
leiö om den hoek zou komen kijken,
zou het de JpvdV niet mogelijk zijn.
zich achter dé regeering te scharen
De heer P. Kerstent (KVP)
fractieleider bij afwezigheid van mr
Kropman. dt« naar de West ls. Her
geluidenhooren. die lezers van „De
Tijd"', waarvan bij hoofdredacteur is,
niet onbekend zijn. HU was van mee-
nlng. dat wy een progressief ministe
rie hebben, welks progressiviteit van
een dnjdelljkheld is. als Nederland
nog nooit heeft gekervd Het verwon
derde hem niet dat de protestantsch-
christelljken en liberalen zich teleur
gesteld voelen, omdat zij er geen
deel van uitmaken. In de vroegere
formaties was een groote verdeeld
heid aangaande verséhillende vraag
stukken. omdat, een gemeenschappe
lijk .beleden. Christendom nu eenmaal
geen basis kan .rijn voor de oplossing
van alle staatkundige problemen. Spr.
drong aan op spoed met de Tolunte
met België: lange verlovingen verlie
zen hun glans H«t huwelijk moet. nu
tot Btarvd koment Ten slotte waar
schuwde hij de regeringspartijen
voor hej opblazen van onderlinge te
genstellingen i
De oude partijgroepeerlngen hebben
nog groote aantrekkingskracht, be
toogde; de heer.-. K o l f i (CH) en de.
•héfvóbrtitostéBK vén de Pt?i£X in "dén
huldigen vorm Is z.i, dan obk ge
rechtvaardigd. Spr. betreurde het, déf
het nieuwe Kabinet ongeveer "n koers
van 'hef Kabtnet-Schermerhorn volgt.
De PvdA domineert Indit kabinet,
wat gebleken ls bij de samenstelling
van de Commissie-Generaal. De span
ning tusschen de beide regcerlngs-
partljen kan gevaarlijk worden voor
de regeerkracht van het Kabinet. Spr
zou het zeer bedenkelijk achten in
dien werd gestuurd In de richting
van steatssóclal/sme Dat de regeering
dit streven afwijst, bleek spr.'s onge
rustheid niet te verminderen.
In de middagvergadering betoogde
de heer P o 11 ém a (CH), dat regee-
ring en volk volledig op de hoogte
dienen te zijn van het Londensch be
leid en wat daaraan onmiddellijk
voorafging. De note-Gerbrandy Is nlet
voldoende Overweging verdient
Instelling van een seml-parlementaire
commissie uit Eerste en- Tweede Ka
mer, aangevuld met deskundigen-
Deze zou.de leden der vorige kabi
netten kunnen 'hooren, met als stok
achter dé deur een parlementaire en
quête.
De heer Koejemans (CPN)
meende, dat deze begrooting niet
Óqidelljk de lUn aangeeft, hoe Neder
land weer zijn plaats kan Innemen tn
het wereldconcert. De PvdA gaat z.1.
In de richting van versterking van
trusts en monopolies. Noodlg is het
scheppen van een industrie die een
afzetgebied kan vinden In Oost-
Europa. Spr. had niet gemerkt, dat
de PvdA de KVP over de streep trekt
zoóals door eerstgenoemde party
wordt beweerd. Het ls Juist andersom
en de leiding hierbij heeff hét con
servatieve deel van de KVP. Is de
tijd voor de PvdA nog niet gekomen
om deze coalitie te verbreken en
samen te werken met de CPN?
Prof, W o 11J e r (AH) meende, dat
de samenstelling van het kabinet niet
in overeenstemming ls met den uit
slag der verXlezlngen, welke een
streep haalde door de kunstmatige
nea-sOolallatische eenheid Van Scher-
merhorn. Niet tegen de samenstelling
alleen van het kabinet had hij be
zwaar, doch ook tegen de wijze, waar
op de formatie was geschied. Overi
gens waa hij geen bewonderaar van
parlementaire kabinetten, die te veel
berusten' op afspraken tusschen par
tijen onderling en tusschen kabinet
en partijen Naar zijn meening waren
alle partijen Vooruitstrevend en be
stond er tusschen conservatief en
vooruitstrevend geen politieke doch
slechts een psychologischetegenstelr
Hng
□e heer B e 1 n a 1 d a (PvdA) merk
te op. dat zijn party bij staatsbe
moeiing voorop stelt het behoud van
de vrijheden van de burgers HU gaf
toe. dat de PvdA' staat ®atl het bégln
van een langen, moeilijken weg, om-
de conservatieve inslag In ons.
volk nu eenmaal griot ls.' ook onder
dé arbeiders. De politieke doorbraak
is wel woar schoorvoetend gekomen,
maar zal groote stuwkracht zijn
naar. vernieuwing en herstel. Men
moet daarbij niet vergeten, dat In de
KVP een belangrijke groet plaats
vindt. 1
Spr. sloot zich aan by de gedachte
van den heer Pollema inzake een
onderzoek naar het Londensch heleid
Het mag-niet voorkomen, dat prof.
Gerbrandy voor de radio staatsge
heimen mededeelt en dat nog per
communiqué 'ontkent. Hoewel het ln
hoofdzaak eens zijnde met bet re-
geeringsbeleld vroeg spr. meer aan
dacht voor de roedezeggingschap der
arbeiders en waarschuwde tegen de
geweldige uitgaven voor leger an
vloot.. Het Nederlandsche volk kan
dit op den duur niet dragen Het
past bovendien niet bij het Neder
landsche volkskarakter.
By de beantwoording der sprekers
ging minister Beel uitvoerig ln op
enkele aanvullingen gaf op lie be-
kablnetsformatle. waarbij hij nog
schouwingen tn de memorie van
antwoord, Een verbreeding van den
basis van hei kabinet zou. naar zijn
persoonlijke meening, door een te
groote divergentie van opvattingen
zijn daadkracht verzwakken, Spr.
getuigde, dat de samenwerking ln het
kabinet een zeer prettige sfeer heeft
geschapen ,WlJ worden niet door een
of andere kant getrokken, zei hij,
maar w!J trekken samen. Het kablnej
ls geen voorportaal voor de soclali-,
satie
Aan de Jjptstandkoming der Tolunie
wordt hard gewerkt. De suggestie
van den heer Pollema wilde de mi
nister gaarne overwegen, voordat hij
zijn standpunt bepaalt. HIJ merkte tn-
tusschen op. dat een dergeUjke com
missie geen enquêtebevoegdheid zou
hebben.
De vergadering werd na de rede
van den mêlnlster tot hedenochtend
tl uur'verdaagd.
Executeeren op bevoegd (Duitsch) bevel
is geen doodslag
IK kon niet anders,
5
niet anders. Ik werd
zwaar bedreigd' door myn ser
geant". Snikkend stond de ex-
S.S.-erC. A. Kooymans uit Rotter
dam gistermorgenvoor den. bijzon
der en raad van cassatie. Hem1 was
door i"üet gerechtehof.te Arnhem
de doodstrsi opgelegd wegens hei
(op bevel)neerschieten van drie
Nederlanders in Maart 1945. Deze
personen begaven zich in een. z.g.
j^perr-gebiet" - bUWagenlngen,
waar Kooymans wachtdienst had.
Hy waarschuwde de" menscben niet.
doch bracht ze near d' wachtpost,
waar een sergeant-majoor hén „ter
dood veroordeelde", Kooymans
voerde de executie uit.!
ZUn verdediger mr. M. C, y. 'd.
Poel voerde bij de ■ssatlemidde-
len aan, dat;het treden ;in mili
tairen dienst a priori het zich ver
binden tot opvolgen van .bevoegde
gegeven ambtelijke bevelen In
houdt.
Déprocureur-fIscaa 1proL Lan-
gemeyer, sprak in dit verband over
onzekerheden, en, vaagheden in bet
ir' "nationaal recht en het Lon-
densche oorlogsreglement. Spreker
was van oordeel, datKooymans
zich niet op bevoegd ambtelijk be
vel kon beroepen, omdat er «geen
vorm varf procea ia acht" i» geno
men. Volgens het Londensch oor-
logs-reglement heeft zelfs een in
vollen oorlogstijd gegrepen spion
recht op. een proces. Prof. Lange,
meljer achtte doodslag, door Kooy
mans begaan, bewezen en vroeg bé
vestiging van de doodstraf.
Uitspraak 12 Februari.
Niet bewezen
Niet bewezen achtte prof. Lange-
meyer de, ten laste gelegde dood
slag, die bedreven zou zjjn door A.
de Vries uit Oofitwald In Drente,
U. W. Verwayen óit 's Heerenberg
en H.' G. Mons uit Dokkum, alle
drie feden' van de Dofteche Ord-
nungspollzcl, die als zoodanig deel
hadden genomen aan executies van
Nederlanders óp de schietbaan te
Krallngen.
Prof. Langemeyer kwam tot de
conclusie, dat zij gehandeld heb
ben op ambtelijk bevel, omdat steeds
een vonnis aanwezig was. Op bet
punt der tenlastelegging doodslag
elschte hy derhalve vrijspraak to-
plaats van doodstraf.
Wegens' dienstneming 'bij den
vJJand elschte hy tegen deze drie
yerdachtén resp. 15, 15 en 10 jaar
gevangenisstraf. Uitspraak -v»' hl
duz« zaken 12 Februari.
De „Nederlandsche
agressie".
Beschuliiigingen bésfreden
Om den Franschman, nr. I
Gisteren hebben dr. P. Koets
dr. J, J.': van de Velde en gene-
raal-majoor Buurman van Vree-
de in een persconferentie de
republikeinsche beweringen, als
zou het verergeren van de mili
taire situatie in de laatste week
uitsluitend ,te wijten zijn aan
.jJederlandsche agressie" bestre
den. Dr. Koets toonde een lijst
van republikeinsche telegram
men in November en December
j.l. buitgemaakt, waaronder
zich bevelen-voor een aanval op
Semarang bevinden en andere
republikeinsche militaire rap
porten, waarin een opsomming
wordt gegeven van een aantal
brandstichtingen, moorden et
plunderingen door de republi
keinsche strijdkrachten.
De hoop wordt uitgesproken,
dat de verbeterde politieke toe
stand van thans een gunstige
Invloed zou hebben op de mili
taire situatie.
Adoptanten gevraagd voor
geallieerde oorlogsgravcn
Op Crooswyk bevinden zich 150
en te Hoek van Holland 60 gr even
van geallieerde gevallenen,, voor
namelijk Engelschen en Canadeezeiv
Een gioot deel dezer graven ls reeds
aan adoptanten toegewezen door het
Nederïandsch Ooriogsgraven Comité,
waarvan een afdeelirfg te Rotterdam
ia gevestigd. Er zijn echter nog gra
ven welke nog niet zijn geadopteerd.
Voor het algemeen onderhoud van
de graven wordt zorggedragen door
de gemeente Rotterdam. De taak
van de(n) adoptant(e) bestaat
het leggen van snijbloemen ob het
graf op herdenkingsdagen, het
contact treden met de familie van
den overledene wanneer deze be
kend Is, het behuZpzaara zjjn van
familieleden, die mochten overko
men voor een bezoek aan het graf
en in het algemeen de verzorging
van het graf alsof dit van een
bloedverwant ware!
Ongetwijfeld zullen er te Rotter
dam en Hoek van Holland velen
bereid zijn deze plicht van dank
baarheid en piëteit Jegens de geval
lenen op zich te nemen. Belangstel-
-lenden kunnen zich opgeven aan de
Secretaresse van het .N.O G.C., me
vrouw Van der Ende, Klein CooJ-
straat 46b, Rotterdam.
Wilkes in „Arsenal"?
Naar A.N.F.-Sport verneemt Is
dë.mogeiykheld groot, ijat de Neder
ïandsch-Elf talspel er! Faas WUkés" het
volgend seizoen ais amateur tn d.'?
Londensche club „Arsenal" zal uit
komen. Besprekingen daaromtrent
zijn nog gaande.
Van Xerxes-zijde-deelt men ons
mede, dat daar ;van Wilkes* pianr
nerf om'ln Engeland te gaan spelen
niets bekend is. Hetbestuur, van
Xerxes is ervan overtuigd, dat hij
voor Zondag, weer ln Nederland te
rug zal 'zijn dm deel te nemen aan
den; wedatrijd tegen „Stormvogels"
HetInternationale; .tribu
naal heeft de juweelen, d;e
Goering bij zijn arrestatie in bc-.
zit ;had, ter! waarde van ruim
28.000 dollar, overgedragen; aan
de Beiersche rijksbank.
De uitbreiding van de
Commissie-Generaal
VAN he; oogenblik af. dat er ge
ruchten begonnen te loopea
over uitbreiding van de Commissie-
Generaal ls van alle zijden voor den
aard van d'.c uitbreiding een leven
dige belanfis'etttng gebleken. Begreep
iren eenerrijds. da' een toevoeging
aan de Commlsse-Generaal van een
Juilsi en een eronoorr. voor de hand
leg, anderzijds was men ulteroai-d
geïnteresseerd in de vraag: Wte dan?
Verschillende nomen werden weldra
genoemd vooral die van dr. De Kat
Anqelln-j en van prof Postbuma. Op
dtt ;.ogenhtik heeft de regeenng alleen
den laatstgenoemde ultgenwdigd -n
wellicht ls ook dat nog te veel ge-_
zegd Wel Is waar vertrekt de heer
Posthuma 21 Januari naar Botavia.
maar uit den aard der zaak als ad
viseur niet. althans r.ng n'.ct, als lid
der Commissie-Generaal IJlt den
Bard der zaak immers de Corn-
mtssle-Generaat ls een wettelijke in
stelling en zonder wetswijziging
waarvoor het ontwerp nog niet bij
de S'aten-Cer.eraal ts ingediend
kon zy niet worden uitgcbretd. Eerst
na aanneming der wyriging is er for
meel de mogetykhcld om leden aan
de Commissie-Generaal '5e te voe
gen De adempauze, die Cv wettige
gang "an zaken ona oplegt, geeft dus
gelegenheid, over de persor.cnkeuze
alsnog, ook In het openbaar, van ge
dachten te wisselen.
Daarbij ware voorop te stellen,
dat de toe tc voegen leden allerminst
noodzakelijkerwijze dienen te behoo-
ren tot de politieke partijen, die zteb
ten gunste van den koers der regee-
rlngspolitlck tn zake Indonesia heb
ben uitgesproken. Slechts één zeker
heid mag de rcgcering en moét de
rcgcerlng elschcn: dat de nieuwe
leden van de Commissie-Generaal
zich met overtuiging achler de re-
gccrlngspolitlck stellen. Die politiek
toch heeft he» fla' van een aanroer-
ketUKo Kamermeerderheid gekregen.
Z'j wordt gedragen door een op dit
punt homogeen Kabinet en tweeder
den der volksvertegenwoordiging.
Het moest dus aandacht trekkeri,
dat prof Posthuma den etsch heeft
gesteld, dat hU de overeenkomst van
Ltnggadjatt niet zou medc-ondertee-
kenen Eenerzljds wijst dat er dulde-
tyk op, da: de regeering hem met
taljeeiq als adviseur, maar tookl als
lid van de Commissie-Generaal heeft
ultgenoodlgd als adviseur behoef
de prof Posthuma geen voorbehoud
ie maken omdat het vanzelf spreekt,
dal adviseurs de overeenkomst n 1 e t
teekenen anderzijds blijkt er 'uit,
'dat prof.Posthuma tegen de mede-
onderteekenlng overwegende" bezwa-
ren koesterL Gepubliceerd ls alleen
dc wel zeer'iormeele overweging, dat
prof. Posthuma de onderhandelingen;
niet medevoerde én dat dófiroir»
voorbehoud zijnerzijds 'redeiyfe was.
Dal Is niet overtuigend. Zou men b'v.
den heer; van der. Goes van -Water*.
Fruln, Werthelm of Kraemcr ultnoo-
dlgen, dan zou geen hunner aon een
on d er t e ekenin gsvooi behoud behoef f»
2evqeIen...'-Bovendien ta 'bQ-: [ürofr. pqalr^"-
thuma de Inhoud van .het- voorbehoud
niet, dat hlf I n bé t 'tnj d d erf
la at of hij zal(eekenen, maar kort;
ên goed: dat hU zulks nl e t zal dóén,
.Voor ons volgt' daaruit, dat hlj te-
genstander ls van de politiek der
regeering en derhalve niet beant
woordt aan - den eisch, dlenjmeenen'
wy. de regeering redelJJkerwyze moet
stellen.'. „v"', t-
DAT beteekent geenszins, dat 'vy
prof. Posthuma ongaarne.; naar
Batavia zien vertrekken.. Niet alleen
is hij een bankier met een belang
rijke carrière ook buUen.onze gren
zen, die derhalve-:-ginds eén groote
mate van flnancleel-economlsche des-
kundigheid aan den arbeid der Com-
mlssJe-Generaa] toevoegt, maar daar-
enboven een door en door loyeal en
zakelijk man. volledig bereid om do
consequenties van een bestaarden
toestand te aanvaarden en derhalvo
zyn capaciteiten aan te wenden bij de
verdere ontwikkeling ;von ,,Llng-'
gadjatl".
Nochtans: hij staat niet ach Ier d©
politiek der regeerlng. .Det wil);zég
gen: zijn opneming In de Commissie-
Generaal moet afbreuk doen aan "hét
toch ai broos vertrouwen van de
Indonesiërs ln de «labiliteit van den
regeerlngskaers. Die opneming moet
bij hen de vrees verwekken, dat wij
wel l» waar Llngg&djatt aanvaard
hebben, maar er nu aan willen gaan
wrikken. Dat Is stellig niet de, be-
doeling van prof Poslhuma, die zoo
wars ts van dtt soort achterbakscho
politiek, dat hij tot het zelf bedrijven
ervan niet In Btaet ware "Maar de re
geerlng verzwakt haar eredlet. èh
Internationaal én by de Indohc3lörs,
zoo zy de huidige sftuatle de sa-'
menstelllng der Commissie-Generaal
zooönn'g verandert, dat daardoor
voor de verdenking van plannen tot
politiek* - ombuiging ruimte wordt-
gemaakt. Op dit punt kan zij geen
risico nemen.
Zl*n wy ln prof Posthuma een
voor tref felU ken adviseur. wiens
openhartig voorbehoud slechts In zUn
credit kan worden' geschreven, als'
1ld der Commlasle-Generaal ware hij f
nlei od de rechte plaats, Dé: politiële!
der regeerlng. die niet slechts ultge- V
voerd, doch ln zekeren' Mn' ;,ge- '-y
maakt", wordtdoor de Commissie-
Gcneröal, dient in een zóó belangrijk
vraagsiuk als hel Indonesische" .m
handen te liggen van topfiguren, die'
er zich met volle overtuiging "achter^j^
kunnen «tellen
Thans staqkt ook
Londens haven
De pogingen om de -groote Brit-r
sche transportstaking fe doen eindl-
gen zöri mislukt. Op een vergadering.
werden verrewibt de tnersto stemmen i'
ten gunstevan voortzetting der
Idng uitgebracht. Thans zUn er naar:|-öiii
schatting Gfl.000 man bü betrokken.'
De Londensche havenarbeiders
hebben tegen ,_hetbóvies van.-?
hun vakverèeniRing In besloten
hetwerk neer- te leggen ais pro--
test tegen het inzetten van troe
pen by 'de.-voecJseldistrlbutlé. Te^f]
gen het middaguur werd 'het.;-
aantal - stakende havenarbeldersstJi^
!op 9600 geschat Volgens een of- -
flcieuze .BChatting bedroeg '".'öJt
aantal', gistermiddag reeds 15000:^.^
terwjjl menverwachtte dat Let
tot 24.000 zal stygen. -,r itï 4*^41
•'Daarna kwam het nieuws dat «en-??::
officieuze' commissie 'die .15opo'var-.?V
belderè'In; de; levensmlddeienbrafiche^-
vertegenwoordlgeh,";, een béroéjiU'^
óp' .de - regeering zou' daeD.j'de^tai^ V;-
pen binnen'72 'uur terug tè';
daar de^ betrokken arbelders-ariders:f&_;
eveneenshet' werk! zouden* stakérf»^^
!ln de-'provincie zijn -'-verse hèidëné:-*!.
sympathlc-siakrfigen. migebrokènL:;t^i0^
:-m 'i
-;mst
ij "Si
