OORLOG TROF ENGELAND
ONVOORBEREID
Men maakte zich vroolijk over
den
vijand
Js&etxkwam de Dutiscke
T
HE
heöen....
VLEESCH OF VISCH!
rsmm
dit
O
VIJF MAANDEN lang bleer Montgomery alleen
In hot groote, lecge huls In Portsmouth. Hij
ging niet uit. Alleen zijn werk deed lifl lederen
flag met groote nauwkeurigheid en ilver, dan ging
hij weer naar huis, terug naar zfyn her
inneringen
HIJ had geen vrienden. Zijn zuster Una en zUri
andere familieleden probeerden hem af te leiderv.
Hij stuurde ze weg. Hij wilde .alleen blijven. IHj
had geen zin om te prateruover wat geweest was,
met wie dan ,ook. Toen hU t van Burnham aan
Zee naar de manoeuvres terug keerde, stortte hij
rich met de andere officieren in het. militaire
werk. HU sprak nooit over het ongeluk, dat hem
getroffen had en juist door die uiterlijke hardheid
probeerde niemand van zijn medeleven bljjfc te
geven.
Als er een mysterie in het leven van Montgo
mery is, moet men dit zoeken in die donkere
maanden van den winter 1937. Niemand weet pre
cies wat hij dacht en deed in die lange, uren, die
hl) hl volslagen eenzaamheid in het huis door
bracht.. Waarschijnlijk moest hij het met zichzelf
uitvechten, voor hij zich weer met het leven kon
verzoenen.
Wavell's eommentaar bl) hei verirek
uit Portsmouth 'was: „Hij redt zicii
wel".
Een commando in Palestina
stond in die dagen bijna gelijk
aan oorlogvoeren. De toestand
was veel ernstiger geworden, sinds
Montgomery het land in 3930 ver
laten had. De balfour-verklaring.
die getracht had de houding van
Engeland vast te leggen, zonder
daarin te slagen, droeg zijn
verrot'e* vruchten,- Het pro-
leem was toen even onoplosbaar
als nu: t\vee volken, die elkaar
hetzelfde land betwisten, kunnen
er niet belde een plaats vinden.
Tegen 1938 schiepen die voortdu
rende wrijvingen een crUlekén <oe-
a* nd: De zaken begonnen het karak
ter aan te netnen van-een openlijke
ongehoorzaamheid door hei binnen
komen van tallooze joden Wanhopige
vluchtelingen, die 't Nazi-regime ont
vluchtten, kwamen over den Donau
en de Zware Zee; Elke vluchteling
betaalde fantastische sommen om zich
te Kunnen"-inschepen, voor hen was
Palestina een vaderland, het heilig®
land, de vrijheid. Zij gaven er r
om een paar kunstmatige conventies
van de Engel schen over contlngen-
teering te overtreden. Achier henï m
Europa,- lag het gevaar Ondanks" de
E-n karakteristieke actie
van Monty'' fn. Afrika, temmen
met luitenant-generaal Brooke
'TT"1-'J',£*r -f
j gaai
.Tien Mei 1940 deed
Alkion ontwaken
ZES MAAN1JEN lang worstelde
„Monty" zich eenzaam do°r bet
leven. Later, als hij een toespeling
maakte op die periode zéi hU kort:
r,Mljn huwelijk was het volmaakte
geluk en de dood van mijn vrouw
was een verschrlkkeiyke slag, waar
van Ik i»U Hechts langzaam er moei
lijk herstelde".
Op den duur kwam hij echter tot
rust. Aan het einde van het voorjaar
133! krak hU met zUn afzondering-
Hij wUdde "zich nu weer aan de op
voeding van riln. zoon en. aan het le-
ger.In werkeJUkheid had zich een
belangrijke verandering in hem vol-,
trokken. De Onevenwichtigheid van
vroeger was terug gekomen, getl)k
met een soms waanzinnige geest
kracht. in het léger zou h(} En elk
geval niet overwonnen worden!
Van dat moment rijst zijn ster nog
sneller. Montgomery ziet 'maar een
doel en hij handelt alsof hij het reeds
ziet en tot zichzetf zegt: „Ga door.
ga door. Verzwak geen moment. Er
is een toekomst, iets veel hoogers
dan alles wat Je je tot nu toe ooit
hebt kunnen voorstellenl"
We moeten met groote -snelheid
een blik werpen op de Jaren die
volgen, want zóó werden ze doorleefd
De geschiedenis van Montgomery, ala
van zoovele enderen, houdL in de
eerste Jaren van den oorlog plotse
ling op logisch te rijn.
Hoewel historisch gezien de be
langrijkste gebeurienissen van Mont
gomery's leven zich afspeelden in het
tweede gedeelte van den oorlog
van 1942 tot het einde was het toch
zoo dat ln de eerste periode van
1938 tot 1842 de mensehheid de
grootste schokken onderging In het
begin deed men nieuwe ervaringen
op, die daardoor een schrikwekkend
karakter-kregen:
In dien - tijd 'werden'* voód "het
eerst steden gebombardeerd en
werden de mannen weggerukt uit
hun gezin, hun werk, hun ten
nisclubs, hun zachie bed, vZij
verdwenen....
Op een ander, grooter plan onder
ging men den eersten .schok, veroor
zaakt door de veldslagen en de er
varingen van de vijandelijke bezet
ting,; die de geesten veer sterker trof
dan de latere oorlogshandelingen Na
3942 jonden wij varen op een uitge
streken oceaan en de kansen bere
kenen. strategische plannen waren
opgesteld. De vijandelijke strijd
krachten waren verdeeld en opge
steld volgens "een bekend plan. Wij
waren aan den oorlog gewend Men
had zich verzoend met den .strijd,
aangegaan om het spel te winnen.
Het leven .van Montgomery geduren
de de vier Jaren van 1838 tot 1942
vortoont niets ongewoons. Om een
juist beeld van zijn leven te hebben
moeien wij dte gebeurtenissen dus
snel de revue laten passeeren, totdat
wij ln 1942 het punt-bereiken,, waar
op hef z[eh tenslotte ontplooit.
Uit het leven van
maarschalk
MONTGOMERY
VIII
De ijzeren* hand
!n de negende brigade, m hst
begin van 1938, begonnen de sol
daten een Ijzeren hand te voelen.
Tijdens manoeuvres waren zij. alle
anderen ver vooruit.. Toch sloegen
Montgomery's mannen geen schate
rend figuur bU parades Er werd over
getwist-en er kwamen moeilijkheden.
Maar in gevechtswaarde sloegen rijn
soldaten db anderen me' stukken
door. ean onverwachte tactiek en een
ongewone geestdrift Jn die dagen van
vrede.
Montgomery bevond zich zelden bU
den "Genéraleri Staf, maar alOjd bij
de. soldaten. Hij was diep doordron
gen van zijn eigen leerstellingen dal
..de soldaat het belangrijkste wapen
ln den oorlog, is", en hij deelde hun
leven mei merkwaardige s'endvas-
tigheid.,;
Het ging goed met de brigade, m
3938, juist een jaar, voor den oorlog,
werd zij aangewezen om landing-
oefeningen 'e houden aan de Zutd-
kusi van Engeland De troepen ver
reten Portsmouth in barken en Rin
gen tot den aanval over op Devon
Montgomery leidde de manoeuvres
zoo realistisch moccl'Jk Het was een
var de eerste en zeldzame mar.lfes-
ta*les. dlc aankondigden, du< Enge
land aap de toekomst dacht Precies
zes Jaar later verltei een andere
landingsvloot Portsmouth met een
geheel ander doel
Bovendien werden de ir.flhne.n van
Montgomery uitgezocht om op de
vlakte van Salisbury proefnemingen
te doen met gasben.
Aan het einde van de manoeuvres
schreef generaal Wavctl. die loen liet
opperbevel toerde In tiet Zuiden:
,;M°ntgomery 1» een vaa de helder
ste geesten, die wU In het hooeere
kader bezitten. HU wcet de menschen
op te zwrejien en doet alles wat hU
onderneemt me< geestdrift- Het werk
dat hij dit Jaar met betrekking tot
den gasoorlog heeft gedaan, Is van
het allergrootste belang, HU heeft een
paar routen, dlc enthousiaste men
schen eigen zUn: soms toom t>U zich
Ongeduldig of onverdraagzaam wan
neer de dingen niet snel genoeg gaan
n»ar jQn iln, of wann(er hU men
schen ontmoet die minder, snel den
kon dan hU"-
Erigelsche patrouilles, die ,1e Middel-
tandsche Zee doorkruisten, dnischeep-
le zich groep na groep op het strand
tusschen Tel-Avlv ende Syrische
grens. Door de-golven worstel oen de
vluchtelbigen' "örrt" van het
beloofde land te bereiken. Waren rij
eenmaal aan land dan..stond
Joodsche organisatie klaar om verder
voor hen ie zorgen.. Deze clandes
tiene landingen hadden tot gevolg,
dat de Arabieren volslagen in op
stand kwaraen-
Op. hét oogenblik,. dat Montgomery
ter plaa'se verscheen, bevond het
land zich voor de helft ln oorlog.
Het was niet voor bet eerst, dat
Montgomery bevel kreeg een opstand
té beteugelen,met wapens du
litlel g'faald hadden Hij stelde niet
veel belang in politiek- Hij had zijn
orders gekregen en dat - was hem
voldoende. Het ging cr om een zuivei
technisch en practlsch vraagstuk op
te lossen: den vrede bewaren. Hij
voelde zich tn staat fatsoenlijk
rechtvaardig te rijn tegenover
twee tegenstanders nun onderlinge
twist interesseerde hem niet. Wie zich
op onrechtmatige wijze van wapens
zou bedienen was een vijand, die ge
arresteerd en In de gevangenis ge
worpen zou worden. De rest "ging al
leen de politici aan.
De achtste divisie bleld de Noorde
lijke helft van het land bezet. Mont
gomery sloeg zljh hoofdkwartier ln
Haifa op, vlak aan zee- HIJ kénde
het land goed. Hij wist precies wat
hU wilde doen en oefende een con
trole uit. in. zijn disiri.ct, precies zoo-
ces. Dorpen, xvaartn de leiders van
de. opstandige stammen vertoefden,
werden,'s nachts omsingeld, de hui
zen doorzocht en ln brand gestoken,
de wapens ln beslag genomen Moor-
ais hij zou doen in geval van oorlog.
j Naast hem toopde O'Connor zich
eveneens een bevelhebber van groote
bekwaamheid De toestand verander
de zéér spoedig na hun aankomst.
Tedere uitbarsting, zoowel van Jood
sche als van Arabische zijde, werd
direct met represailles beantwoord.
Een goed geleide inlichtingendienst
werkte al spoedig mei zeer veel suc-
denoars werden terecht gesteld. Het
was een operatie, die op den langen
duur minder bloedig zóu Wijken dan
welke, andere ook.
Voor het eerst na langen tijd had
Palestina rijn meester gevonden. De
handel begon weer op te leven wel
wa hel vraagstuk politiek gespro
ken ru>g niet opgelost, maarde re
bellen hadden een aderlating onder-
als er een oonog zóu
wist men in Engeland
minste, cat Palestina een basis zou
bujvvn vour operaties van leger en
viool.
Midden in de volvoering van zijn
taak en voor bel eerst sinds veie ja
ren, Werd Montgomery plotseling
ziek. Een der longtoppen was
geuaau. u.c zieaie, guvoegu bij a*
VL-iMunttiug, aie nu ia aen eersten
oofiug opsvtoopeu isiict, en de' booge
teuip'-raiuur, welue uu spoedig tutu,
gaven reuen tut ougerustneiu. e.Qu
uteatana verergerde. Ju Farestlua. Kun
wtu uieis voor hem doen en voor de
tweeue maai ui een kwart ecu w
Vfecaué Ui eb VOOC zuu leven,
ui den. zomer van 1939 men bc-
scnuuwae htm als met meer te reü-
cicn vervoerde men hem per vlietj
ong naai fori-Said," - in gezelscn^p
van twee, verpleegsters en een 'or—
CLvnuaiice.
Tyaens zyu, ziekte kyesierde Uom-
guiuery een unweerstaunoaar ver-
laitgen.-otn naai Engeland terug te
zun awasie nua nu
i geredetwist, Ten-
SJtilie tiad nu non overtuigd, dat hij
aUiacn merooor weer ue ter zou wor-
aen Benalvé dit tns.mctmatlgc ver
langen, vru dormant ujj itmaiiü,
erg ^xek is en. ver van nu
er geen enxeie reaen, welke, zyn
wensen rechtvaardig oé. ln. leoec ge
val nao mj bel aenkoeeld in ztjn
hoofd 'gezei en nij naa zoolang uiet
de quk t=rs gepraat tot. ztj er ten-
.sloiu*;- i|> «oestoma en nem -e iaten
gAAii- hoo»i by oer elk i naa wat nij
wude en zien op zee bevond, voeide
luj zicb peterToen dé ooot tn MaUa
kwam, wa.- nij aterk uenoeg om aan
dek gaat, in Marséuié Ucp nij al
weer. fn de tiavén van Tilburry was
hij zoo goéd als beter
ln zijn verlangen, om het ccumnah-
do weer op te nakien, een verlangen
even sterk ais out om naar Engeland
te gaan: wilde öU de medische onder
zoeken zoo snel mogelijk achter dén
rug hebben. Hij wérd in orde bu-
vonaen om dienst te doen.
Direct haast te V hij zich naar
het War-Office, Men zei hem, dat hij
niet Iraar?'Ptfléötina Hêrug^on,^'daar
het commando aan. een ander was
overgedragen Montgomery
boos. Hij wilde- niet „op de waehi-
lijst" komen. Als Wj niet haar de
achtste divisie terug kon, moest men
maar Iets andere 4oor hem zoeken
Zijn oog viel op de derde divisie. Hij
had gezien -hoe deze zich ontwikkeld
had .Het-was een van d© zeldzame
Engelsche divisies, die ,,gevech"iS-
klaar" was. In den eersten oorlog
had zij zich den bijnaam verworven
van „ijzeren divisie" Wié beter dan
Montgomery kon haar commandee-
r.en in dezé onzekere omstahdtg-
hedati?
Zonder een minuut te verliezen
ging hU weer naarhet War-Office-
„Er is maar een man, die het bevel
kan voerenover de derde divisie",
zei hij, „namelUK ik", Tien dagen
lang herhaalde Montgomery hetzelfde
tot men hem niet meer kon zien
Na die tien dagen.-kreeg bl) de aan
stelling.
Engeland in 1939
ET ENGELAND van 1939 was een
eigenaardig mengsel van on
wetendheid. onbekwaamheid, oi ver-
schUligheid en gebrek aan voorbe
reiding, waardoor ook de zomer, die
den oorlog van 1914 vooraf ging/ge
kenmerkt was.
Het „Chamberlaihlsme" had een
'aal leven en men vond, dat Miln-
chen.veel goeds had gehad. Dai had
den tijd .gegeven om adem te halen
fweinig tijd, wanneer men denkt aan
de kostbare Tsjechische divisies, die
in de armen van Hitler geworpen
waren).
Een paar serieuze officieren
Zooals De Gulngand, waren naar
Duitschland gegaan (op eigen kos
ten) en waren diep gesehokt te
rug gekomen, want zij hadden
zich rekenschap kunnen geven
van den omvang en de uitsteken
de conditie van het DUitsche
leger.
Men heeft waarschijnlijk gelijk,
wanneer men zegt, da. [n Engeland
het volk den toestand helderder zag
dan de regeering en hel leger. Het
zag. of vóelde, dat de ramp nader
kwam. Bijdat "oorgevoel voegde
zich een vage 'a, t voor den oorlog.
Het was, een angst, die alle samen
hangende •gedachten schoon (e ver
lammen en net «is aUeandere re-
gtarltigsorganen .slaagde het Wnr-
Office er niet in zyn sufheid af le
gooien.
De oorlog wag ai begonnen, toen'
Monigomery hel bevel kiecg over de
derde divisie! Dat was n.L in Octo
ber. Hij werd naar Frankrijk gezon
den om een geetor in het Noorden
te bezetten. Gedurende den g^heelen
winter en lenle, dat die grappige"
oorlog duurde, bleld Montgomery
zich met veel energie-met zijn divisie
bezig Voor het eerai was hij ln staat
zUn theorie van het ..persoonlijk be
vel" op hei slagveld in prakHJk 'e
brengen. Alle details werden aan den
staf overgelaten, De generaal bracht
het grootste gedeelte van zijn tijd met
de mans.heppcft en officieren ln de
frontlijn door Hij greep Iedere ge
beurtenis aan om zich te vertoonen.
om soldaten te ontmoeten <n hun den
Indruk te geven, dat hij hun chef
was Wanneer opperofflcleren de di
visie kwamen zien. begeleidde geen
enkele ataf-offlcler hen; Montgomery
zelf leidde hen rond, Htj kende lede
ren kleinen sector, die- onder zijn be
vel stond.
Gedurende die achi maanden, 'n
den loop waarvan de geallieerde
oorlogsmachine geluidloos ln bewe
ging kwam maakten dc lorsge be
velhebbers, die werkelUk aan het
front worer.. zich weinig illusies over
wat er kon gebeuren, maar zij zwe
gen.
Jn Engeland heersch'e dan ook een
gelukzalig optimisme De eors-e mi
nister nep Uit: ..Hitler heeft de bus
gemist!" Generaal Ironside stand
Amerikaanschen Journalisten een In
terview toe, waarin hU de Nazi's Vol
vertrouwen uitnoodIgde toe te slaan.
Perscommuniqué"» werden verstrekt,
waarin werd gezegd, óat het Britsche
expedtiieleger het best ultgerusie
wa». dat Groot-Srlitannié ooit ver
laten had. De menschen begonnen
zich volkome veilig te voelen en
velen gingen zich ai afvragen of de
oorlog elgenlUk wel zoo ernstig ,was.
Er gingen zelfs geruchten over vre
desvoorstellen Tenzij de Duitschers
gek waren, moesten zij erkennen, dat
zij verslagen waren, voor zijwaren
begonnen.
Gedurende *en tangen ryd, voordat
de echte oorl°g begon, had de pers
praktisch nleis gepubliceerd over d**
Duitsche oorlogsmachine.
sterbUeenkomsten van Neurenberg
werden beschouwd als propaganda.
Het was b« de B B-C. de mode, zich
vrooljjk te maken over dt vUand-
Dat optimisme beheerschte het
front in Frankrijk niet. Voor de
mannen; die den stroom'
ZZ JANUARI
De eerste bl ad g roert ten, dte men
in het voorjaar uit zün moestuin
kan oogsten, zijn: tuinkers, spina
zie, raapstelen en snljsla. BIJ de
aanschaffing van de - zaden rUet
voor veie tuinamateurs nog de
vraag; Hoeveel zaad heb ik noo-
dig?" In vele gevallen worden te
groote hoevi slheden besteld. Ook
worden de zaden nog vaak veel te
dicht uitgezaaid, Per vierkanten
meter heeft men 1 gram zaad noo-
dlg van de tuinkers, 30 gram spi
nazie, 2V. grarrl snJjsla, 15 gram
raapstelen, 5 gram radijs en 1 </x
gram zomervvortelert.
S.L.
ontnuchtering: de Engelsche troepen
moesten zich weer inschepen en :nen
voelde, dat zij slecht en te vlug uit
gerust waren en dat zU gewerkt had
den. als een troep amateurs zonder
leiding,
En nu, voordat men zelfs tijd had
gehad den slag 4e Incasseereu, begén
de eerste schok, monsterachtig en
verpletterend: de Dultsche stormloop
op het vaste land.
Op* den tienden Mei zette Montgo
mery's derde divisie ztch in bewe
ging. Maandenlang was zij geoefend
om zich snel te verplaatsen en zij
wierp zich dus vooruit naar de grens
om in België door te dringen. Den
volgenden dag kwam men reeds in
contact met de vijandelijke legers en
toen begon de langzame terugtocht
naar Duinkerken. Twintig dagen
bleef de divisie gegroepeerd in een
streek, waar iedereen waanzinnig gen
worden scheen. Zij had geen rust,
geen tijd om wat te doen, tenzij
vluchten De eene na de andere ver-
dedlKingsstelllng zakte In elkaar
onder den druk der aanvallers- Al-
Jeén al het luchtoffensief scheen vol
doende om alle actie te verlammen.
In die tragische omstandigheden
stierven niei alleen-de mannen aan
het front, maar tieerschte er ook
groóte verwarring onder de hooge
mon-1 rangen in hei achterland- Brooke was
belast met. het opperbevel, omdat men
meende, d t hij nog het gezondste
van geest was !n dit gekkenhuis
Alexander kreeg het eerste leger
corps. Hei tweede werd aan Mont
gomery toevertrouwd en hij kreeg
bevel zijn soldaten op Duinkerken
Dultsche geweld zouden moeten on-teruB nemen, De verliezen be-
dergaan, wanneer deze losbarstte, j droegen al iwee duizend man. voor
was. het duidelijk dat zij ver ln de I men **e booten bereikte,
minderheid waren. Hun mannen wa-1 Eenmaal teruv Sn Engeland genoot
ren niet zoo goed geoefend als de i der<le divisie voorrang Zij
Duitschers eh Wat de kwaliieit en
hoeveelheid van hun wapens be'rof
bleven zij - ook verre In de minder
heid
Het was zuiver zelfbedrog te zeggen
dat het Engelsche expcditieleger het
b^ste was, dat Engeland ooit verla
ten had Het had geen enkele tank,
die kon wedyveren mei hun JVlerlc
drie", geen kanon, dat zoo moordend
en soo beweeglijk was als bun 48. .1
Het had evenmin bombardement».
Tiegtuïeen. maar zooals de zaken nu j
stonden was het nog hei beste re I
pochen De bluf verhoogde hel m°- j
reel en maakte Indruk óp de .ARie-j
rtkaansehe vrienden
de eerste Britsche formatie, die op
nieuw uitgerust werd met de arm
zalige wapenvoorraden. die in het
land beschikbaar waren Toen kreeg
zij hel bevel naar Frankrijk terug
te keeren vip Cherbourg en den strijd
te hervetten
Dit gekleede sivarl crcfie namiddag-
toiletje niet veel draperie van voren
volgt de %ii>nv.'e lage halslijn, opge
ruid met zeer fijne crêpe de Chine,
too dal hetjurkje een geraffineerd
„decent en" indntk maakt. A ar dig is
het model van de vrij groote tasch
metritssluiting, van dezelfde stof
als de japon, versierd met een na
maak (of écht!) flwvèelen kroont je.
TerwUi Monigomery met zijn
mannen wachtte om weer scheep
te gaan. capituleerde Frankrijk.
Er was voorman geen enkele ge
allieerde haven meer aan de an
dere zijde "van het Kanaal Italië
trad in den oorlog De omarming
van dé As om Europa vernauwde
'zich met een verbluffend gemak
De lange—vrédesdroom was voor
bij.
De groteske propaganda, die liet
zoolang volgehouden had. kon de
moederenniét langer tot bedaren
brengen Slechts iwee deugden
den voortaai. tellen: karakter en be
kwaamheid Ondanks rijn wanhoop
kende het volk maar een verlangen
de waarheid weten, hoe hard die ook
mocht zijn Dit alles wer<3 duizenden
maten' ^lerhaald^ toen .:de bommen op
vsass, asra<"a!MS«^»^t®wU!l T""" te ^len
r,« Hek «.r Mei aj I -•«kkrote» barbairsehhe.J
hem overal -.eEeWk Hij liet rails een 6at s"»1 .verbleekt,
gekleurd licht on'zli« waenn aan- - BU" een hevig bombardement op
Portsmouth trof een bOm het huis
van Montgomery. ZUu kleeren, ztjn
meubels, zijn boeken, alles wal hU.
bezat en wat hU in «ün leven ver
zameld bad, bevona zich daarin, in
een seconde werd alles weggevaagd,
alles, tot zelfs de laatste foto van zUn
vrouw; Van de vrOoltJke en zonnige
vooroorlogscbe jaren bleef Montgo
mery ulets meer. tenzij dit eene: het
koude, heldere logische besluit,
waaruit ieder gevoel verbrnnen was,
dat de Duitschers verptelterd moesten
worden.
(Wordt vervolgö'.
Reeds 'Tbeg. was besloten dat als
Hitler aanviel, het expeditieleger
naar België zou gaan. In pat gevat
moesten de Kanaalbavens beschermd
worden en de, dl visie van Montgo
mery werd uitgekozen om eén soort
repetitie te houden. Onder de oogen
van het opperbevel manoeuvreerden
zU In Frankrijk Die moeilijke en
met succes bekroonde oefening werd
'si nachts' uitgevoerd ^Sominig?, waafi'
gekleurd licht op" zijn wagi
brengen en toen men hem vroeg
waarvoor dat was, antwoordde hU;
,.Da1 is opdat de. soldaten weten, dat
ik hier bon".
Duinkerken
Toén.1 kwam het voorjaar en
de Inval van de Duitschers in
Noorwegen In Londen en Parijs ging
één zelfde: kreet op: „Hel beste wat
er kon gebeuren!" Ditmaal verraad
de Hl Her zijr» bedoelingen. Hoe zou
b'c slagen zonder de zee tc bchoer-
s:hen? Toen. direct daarop, kwam de I
Eendeneieren
Nu eendeneieren wederom in den
vryen handel verkrijgbaar zijn, ves
tigt de directeur van den Gemeen
telijken Geneeskundigen- en Ge
zondheidsdienst bij de in de dag
bladen verschenen waarschuwing
van den directeur .van den keu
ringsdienst van waren de aandacht
nog op het volgende:
Indien, zooals enkele maanden
geleden hier het geval was, door
len van paratyphus ernstige ver
denking 'mocht rijzen, dat een be
paald levensmiddelenbedrijf (bak
kerij, restaurant, cafétarla, enz.)
onvoldoende toebereide eendeneie
ren in zijn producten heeft ver
werkt, zal sluiting van genoemd be
drijf op grond van de besmettelijke
zlektenwet in ernstige overweging
genomen worden.
Piloot Scholte krijgt twee jaar
Het Gooische tribunaal adviseerde
den oud-gezagvoerder der K.L.M.,
J. B. Schalie uit Huizen, te veroor-
deelen tot twee jaar jntei'neering.
ingaande Mei 1945, alsmede tot
verbeurdverklaring van een bedrag
van 5000 van zijn vermogen. Bo
vendien werd hy ontzet uit de beide
kiesrechten.
De Amerikaans che militaire
autoriteiten In Duitschland hebben
ter vergrooting van de productie
12.000 flesschen „Schnapps" voor
de mijnwerkers ter beschikking ge-
Stelct""- w ,;'ia
Goede beurl
Trek een keurig pak aan, "maar
Je schoenen zijn ongepoetst en jé
boordje is niet proper: mis, Je sLet
er uit om te huilen. Mijn lieve tanv
te zei vroeger vaak: altijd nette,
schoone schoenen aan en een helder
boordje om, dan Ujkt hert. oudste'
pakje nog heel wat. Als ik naar
mi)n coetuum kijk, moet ik steeds
aan die goede ziel denken en dan
krijg ik steevast wroeging over m'n
schoenen. Toch poets ik ze wel eens,
maar alleen.als ik ze wanhopig dof
en triest voor mijn bed zie liggen,
als overreden vuile zwerte hondjes,
't Is eigenlijk zóó gebeurd en dan
zijn het Ineens weer van die onder
nemende. ordentelijke stappers, dat
ik denk: nu nog een schoon boordje
en tante zou goedkeurend knikken.
Welgestelde lezers vinden dit na
tuurlijk maar sjofele overwegingen.
Bij hen gaat dat anders; daar
vliegt het schoeisel 's avonds de
gang op, het meisje of de huis
knecht neemt het onderhanden en.
's morgens staat het intens te glim
men voor de slaapkamerdeur. Zoo'n
huisknecht had ik vroeger ook. Hij
stond voor het station te Amster
dam me op te wachten, als ik van
den trein kwam. Menigmaal zette
ik dan mijn voet op zijn poetstoe
stel en dan begon de man te bor
stelen en te wrijven met drie soorten,
lappen, dat ik de illusie, een heele
heer te zijn, weldadig over me voel
de komen. Steeds verliepde be
handeling vlot en zonder inciden
ten. Ik stond er gewoon by, rookte
een sigaretje en fantaseerde wat
over welstand.
Tegenwoordig kom Ik weinig of
niet meer in Amsterdam en het is
aan m'n schoenen te zien. Thins
moet ik er van de mijnen menige
stekeligheid over hoeren en toen Ik
nu Iaat sj; onzen Rotterdamschen
schoenpoetser op den Coolsingel ge-
igd zag, bedacht Ik mij geen
oogenblik en stak hem m'n voet
toe. Voordat de man aan het in
smeren toe was op ingedroogde
kiel is het slecht poetsen, dus die
moet er eerst af hadden vier
toevallig voorbijkomende kennissen
zich al om. mij heen geschaard. Be
langstellend en hartelijk insinuee
rend vroegen zij mij respectievelijk:
1) of ik verliefd was; 2) of zulke
mooie schoenen niet te veel bij mijn
jas zouden afsteken; *5) hoe rij nü
weer heette: 4) of ik op weg was
naar het badhuis; 5) of lk geheel-
onthouder geworden was; 6) 'of ik
contant of per giro dacht te hono-
reeren. Glimlachend verdroeg ik al
len hoon. wamt Tk verheugde mij
op de blijde verrassing en de goed
keuringen thuis. Tevreden stapte ik
ln lijn 22. Dat was de fout, die ik:.;,
in m'n opwinding maakte. "Wie iets
voor rijn schoenen voelt, moet de
trams vermijden ln het algemeen, .T
maar lijn 22 moet hij schuwen.
Negen gingen er achter in en voor
uit, via de kleine oneffenheid van
mijn néuzen en wreven. Onvermij-
dcUlk. Vaste klanten voelen het- al
niet meer. Voor Ik ieta gezegd had.
zeiden ze thuis: Nu wordt het
toch te gek; zie Je dat dan zelf -
niet. Laat ze dan desnoods eens
een goeie beurt geven door dfeh^
man op den- OoolalngeL
.T^'>;«DE3IE>BBOT6t&^^.
Engeland voor een nieuw probleem:
hoe eet men walvischvleesch?
De Times voorziet
moeilijkheden
ln het bootenhuis von George Sims aan de Theems is men druk bezig
niet ile rwvaardiging van het vaartuig, waarmede, de Oxfordploeg in
de traditiotieele bootrace Oxford— Cambridge haar zege van verleden
jaar op. de Cambridge mannen hóópt te herhalen.
De zoo aan traditie en etiquette
gebonden Engelschen werden voor
een moeilijk probleem gesteld, tóen
hun ministerie vanvoedselvoorzie
ning kort geleden aankondigde,
dat het vleeschrantsoen zou wor
den uitgebreid met walviaschen-
vleescjL Onmiddellijk rezen de vra
gen. „Eet men walvisch roet een
vischroesje. of moet men het als
vieeschgerecht beschouwen?" Pa
gina vijf van de Times de
pagina waarop dit bezadigde En
gelsche blad de artikelen over. de
buitenlandsche politiek plaatst
bevatte Maandag een beschouwing
van een halve kolom over dit
moeilijke vraagstuk. Er stond on
der meer het volgende in te lezen:
Allerlei dingen hangen af van de
fundamenteele vraag, nf walvisch
vleesch vlsch of vleesch is. De
kwestie heeft een juridisch aspect,
dat niet zonder gevaar'is, namelijk:
wie zal walvischvleesch aan den
man mogen brengen, de slager of
de vbchventer? De regeering zal
hier duidelijk richtlijnen moeten
geven
De Times betoogt verder dat het
toch ai zoo gekwelde brein van de
huisvrouw zal worden gepijnigd
door een nieuwe vraag: moet zU
het walvissenvleesch opdienen als
vischschoten of als v.eeschgarecht
en het probleem brengt ook nog
voor den harpoenist de vraag met
zich mee, of hij zichzelf nu eigen
lijk als visscher óf als Jager moet
beschouwen.
Naar Palestina"
EN PALESTINA verscherpte ztch het
Jqodsch-Arabische conflict. Twee
divisies zouden er heen gezonden
worden, onder commando van gene
raal Hainlng. .Dé eene divisie, kwam
onder bevel van een energieken klei
nen Ter, Richard O'Connor, de ander©,
de achtste, onder Montgomery Het.
was een geweldige bevordering vóór
hem. In a'UerUl trof Montgomery de
noodig? maatregelen voor rijn zoon.
Voor het laatst Hloót hU de woning
en- hij gi ng scheep naar Pales llna.
at^cK-lsuiayiL
•Mm-'erz-fr I I 1 1
verhaal, van juffrouw Goole en be-1 het vergif was geweest en hU
schouwde rij dit slechts als ee» twijfelde daar niet aan. Zoodoende
bangmakerij. Helaas het ik mU[was hij wei verplicht, zich geheel
Door ANTHONY BERKELEY
70).
„Maar de politie is er niet m ge
slaagd uit te vinden, hoe zij aan
het vergif kwam, ls het wel?"
„Neen. Wij denken, dat rij het
Pruisisch zuur reeds lang in haar
bezit had en het bewaarde om het
te kunnen gebruiken, als rich eens
een gelegenheid voordeed. Het is
zeer wel mogelijk, dat het Juist het
bezit van dit vergif was, dat haar
op het denkbeeld van de misdaad
bracht".
Lady Milborne lachte een lach.
zonder vroolijkheid. „Het blijft bij
na ongelooflijk voor me. WU be
schouwden Judy steeds als. en
schUnfc het, dat ze ook nog
juffrouw Goole heeft willen ver
moorden".
„Ja, dat Is zeer waarschijnlijk",
zei mijnheer Ohltterwlck ernstig.
.Juffrouw Goole had niet slechts
een bezoek aan het Piccadilly Ho
telgebracht, waardoor zij getuige
werd. van.; Judith'saandeel In de
zaak, maar bovendien had zij ge
tracht Judith op grond van dit feit
geld af te persen. Oorspronkelijk
sloeg Judith geen geloof aan het
echter ontvallen, dat lk juffrouw
Goole in het Piccadilly Hotex ge
zien had en daarmede teekende ik
bijna haar doodvonnis. Judith zou
zich nooit veilig gevoeld hebben,
zoolang een getuige, van haar daad
nog leefde. Maar met haar gave
om gebruik van de omstandigheden
te - maken, combineerde zij de uit
schakeling van juffrouw Goole met
een poging om de. zaak, die gevaar
lijk voor haar dreigde té worden,
een nieuwe wending te geven. Zij
schreef den brief, die de schuld van
Lynn en juffrouw Goole bevestig
de, zelf en postte hem ln Londen.
Vervolgens kwam ze naar Chiswick
om mij ln het oog te kunnen hou
den. Ik moet toegeven,- dat deze
vervalschte brief me eenige minu
ten lang-op een dwaalspoor bracht,
maar gelukkig rees er spoedig twij
fel bij me op. Ik ben er van over
tuigd, dat we juffrouw Goole op
het nippertje gered hebben".
„Maar die Benson moet toch ook
geweten hebben, dat Judy juffrouw
Sinclair vermoord had?";
„Dat deed hij Inderdaad, De
moeilijkheid voor hem -was echter,
dat hU geloofde, dat Judy het ver
gif door zijn hand aan juffrouw
Sinclair had laten toedienen, - In
het-.buisje, dat zij hem gegeven
had,-zat natuurlijk'slechts water,
maar zij vertelde hem later, dat
haar rijde te scharen en be
hoefde zij vanhem niets: te
vreezea".
„Maar waarom heeft Judy niet
werkelijk Pruisisch zuur in dat
buisje gedaan? Dat zou haar toch
de moeite bespaard hebben, zich
als serveerster te verkleeden?"
„Dat zou te gevaarlijk geweest
zijn. Pruisisch zuur werkt zeer snel
en was dus uitermate geschik* voor
haar doel, maar het heeft een
sterken geur. Indien Benson slechts
aan het buisje rook, zou hij het
bedrog hebben moeten ontdekken
en geweigerd hebben, zich verder
met de zaak in te laten. HU rook
echter.niet. aan het buisje en daar
om, kon zij hem laten gelooven, dat
hij het was, die het vergif aan
Jv Trouw Sinclair "gaf".
„En daarna ging hij naar Ame
rika terug?*'
,Ja, zij had hem geheel ln haar
hanu en gaf hem eenvoudig haar
orders. Volgens zijn verklaring
heeft hfj haar nog voorgesteld om
majoor Sinclair op een of andere
wijze te ontlasten, maar dit werd
dcor haar geweigerd. Zij gebood
hem naar Amerika terug ,te gaan
eu zich ln de toekomst te gedragen,
Sinclair en den majoor moeite zou
doen om hem te vinden. Was hem
dat eenmaal gelukt, dan moest
Benson onmiddellijk overkomen en
doen, alsof hij niets liever wilde
dan zijn neef van het schavot te
redden. Inderdaad handelde hU
maar bij overdreef het, net ais
hij het Oxford-accent van Ecclcs
overdreef".
„Oh, ja, dat was hü natuurlijk.
Judith zal hem daartoe wel in
structies hebben gegeven".
Mijnheer Chitterwick dacht een
oogenblik na. „Ik heb dat Incident
altijd als een waardevollen lei
draad beschouwd, Het bewees me.
dat de .man" achter de schermen
ln zeer nauwe relaties met den
majoor moest staan.
veronderstelling werd nog
versterkt door. het feit, dat de da
der of daderes er ln geslaagd was
om het verraderlijke buisje, dat
juffrouw Sinclair in de hand ge
drukt werd, van de vingerafdruk
ken van den majoor te voorzien.
Dit sloot voor mij den onbekenden
neef als moordenaar uit. En nu ge
loof lk, dat lk alles verteld heb".
Lady Milborne antwoordde niet
onmiddellijk. Misschien dacht 41
aan een klein meisje met een ern
stig gezicht, dat elk spelletje, dat
zij als kinderen speelden., begon
met dewoorden,Laten wU doen.
alsof hij dit TOnd nooit verlaten j alsof.En dat kleine meisje was
had. ZU had natuurlijk voorzien, haar heele leven tooneel blijven
dat de advocaat van Juffrouw spelen, zonder .dat haar intiemste
wienden het opgemerkt hadden,
dacht lady Milborne.
,.En rij was zoo overtuigd van
Lynn's onschuld", zei zij hardop.
/.Even zeker als de rest van ona.
Of eigenlijk nog zekerder. En 4J
scheen er zoo kapot van te zfja.
Wij vreesden eerst, dat zij er" aan
te gronde zou gaan".
Mijnheer Chitterwick knikte.
„Dat behoorde bij het karakter,
dat zij uitbeeldde. De liefhebbende,
vertrouwende vrouw".
„Maar wat ik niet begrijp, Is,
dat zij u zoo gaarne naar River-
smead wilde halen om te trachten
u van'Lynn's onschuld te over
tuigen".
„Wiens plan was dat eigenlijk?"
vroeg mijnheer rhhterwick. Lady
Milborne keek schuldig. „Ik ben
bang, dat het van mij afkomstig
was."
\,Wel, wat kon zij in dat geval
anders doen dan er mee instem^
men, Het karakter, dat rij speelde,
eischte dat."
Dat eeuwige toonealapel moet
toch wel- buitengewoon inspannend
geweest zUn. En dat alles om her
togin te worden. Lieve hemel, wat
is een hertogin?" vroeg lady Mil
borne/.'- ..T.Z T Tv/;"
Mijnheer Chitterwick, die het niet
wipt, gaf geen antwoord.
„En de schooljongen, die van'
zijn onderwijzers geleerd heeft, dat
de walvisch een zoogdier ls, zal hij -
niet een verschrikkelijke heibel
gasn schopp en, als hij thuis het
dier ais vlschgerecht opgediend
krijgt" vraagt de Times rich be-'
zorgd af.
Het blad eindigt zijn beschou
wing met aanhaling van een paar
historische voorbeelden, „In 1403
bevatte het menu van Hendrik IV's
bruilof tsmaalöj d wsl vischvleesch
maar helaas staat er geen ant
woord bJj op de vraag, waarop we
allen het antwoord graag zouden
weten: gebruikte men daarbij
vischmesjes of niet", zoo besluit de v
Times spijtig.
Radióprogrammo
WOENSDAG JANUARI
Avondprogramma 'V
HILVERSUM IrfOtrf M.t 18.00
Piano; iS.30Ned. Strydkr.; 19.QO v//
Nieuws, 19.15 Lezing; 19.30 Eng.
les20.00 Nieuws; 20.05 Weerover-
zicht; 20,08 Koorzang; 21.25 L«- -
sing; 2/.55 Koor sang;: 22.23 Actueel..
geluid; 22.45 Avondaverdetiking;
23.00 Nieuws; 23,15—23.Concert
HILVERSUM if, 415,5 M. eu
218 M.t 8.00 Nieuws; 18.X5 AI tl-
ler-Sextel; 18.45 Lezing19.00 Gr,4.
'pL; 19.15 Lezing; .19.30 Liturgie;
20.00 Nieuws; 20.05 Dingen t>. J
dag20.15 Verzoekprcgr.; 21.15
li oor pel j J2.30 The Ramblers; 23.00 :-
Njeuws; 23.15 Hobo én piano; 23.2$
'24.00 Hel vroolijke cabaret.
DONDERDAG 23 JANUARI
Ochtend- en middagprogramma
HILVERSUM 1, 301.5 M,; 7,00.
Nieuws745Gyntn,7^0 Gebed
7.45 Gr. pl.; 8.00 Nieuws; 8.15 Pluk
den. dag; 9.00 Concert; <9,45 Voor
de kleuters; 10.00 Leger des Het/S;
10,15 Morgendienst10,45 Zang1 r
11.00 Zonnebloem11.45 Bar, uit
Indonesië12.00 Angelus; -12J>3A
Pianorecital;,. 12,50 Concert; 12.55-.^J.
Zonnewijzer; 13.00. Nieuws; 13.15
Klaas van Beech; 13.50 Voor de
vrouw; 14 00 AU round rextet:
14.40 Causerie voor Je vrouw,
15.00 Omroeporkest; 1600 Bijbel
lezing; 16.45 Koorwerken: 17.15
Marinierskapel.
HILVERSUM 4/5,5 ■1/. cn
218 M.: 7-00 Nieuws; 7,15 Gymn..
7.30 Gr, pl.; 8.00 Nieuws: 8.1 j v
Operettes; 8.45 Beet hoven pro gr:,
915 Morgenwijding; 9.30 Water si
en pol. her.; 9.50 Arbeidsvitaminen
to.30 Van vrouw tot vrouw; /O.Jj
Gr. pl.; to.50 Kleutertje luister7
ll.oo Benjoinino Gigii; ll.tfi Uit de.
wereldpers; U.30 Balalaika-mus.:.
11.45 Orgelconcert, 12.30 Ih
't Spionnetje; 12.35 Metropole-ork.:
13.00 Nieuws; 13.15 Stof muziek
1400 Leting14.20 Strijkkwartet;
15.00 Leting; 15.20 Reprises; /A/p/yV-
Praatje; 16.15 Reprises 117.00 Ka
leidoscooP; 17.20 Welk dier?17-Jo v
Piano; T7.50 Hel Rijk over 'zee.
