TOEN MARGRIET GEBOREN WERD
e mare m
donkere dagen
h€ó€n.Trr~
v Het Parool belt aan en vraagt
„Wat denkt Uvan de blijde
gebeurtenis op Soestdijk
Hoè ons.het nieuws bereikte
en hoe we meeleefden
DE ILLEGALE PERS
Zwolsche vierling vier jaar
HE
Walvischvaartmij. beschuldigt
het departement
EEN prinsje of een prinsesje? Wat zegt Oranjestraat 5 over tie ge
boorte van dien vierden of vierde Oranjetelg? Ziedaar de
inval; die een verslaggever vorm en werkelijkheid dient te geven. Heeft
;nict elke stad in ons land een Oranjestraat? En je behoeft alleen maar
op nuraraer 4 te**Uw> want het geldt de geboorte van het vierde prin
senkind Daarmirte is het plan omlijnd. Ja, Uw verslaggever Lx op
pad gegaan. En het is een van die tochten geworden, die een men-,
sehcnkind'slechts zelden maakt, een tocht, waarbij verrassingen niet
uitbleven. Of is hel soms geen verrassing dat de hoofdstad van Zee
land b.v. geen Oranjestraat en ook geen Oranjelaan of -plein
rijk is? Oranjestraat 4 in heel ons
geheel ons völfc leeft.
Antwoord
Moge het nu
'n prins zijn
MAAR we BEGINNEN met ons
relaas.
Eerst Rotterdam, onze' eigen ver
trouwde stad. Doch het blijkt, dat
de Oranjestraat (gelegen bij de
Glashaven) door het meeCoogen-
looze Duitsche bombardement ln de
Meidagen van 1940 is weggevaagd,
evenals de Oranjelaan, die liep van
Vest tot Weste wagenstraat.
Door de atmexa'ie va a Overscbje
in 1941' werd de Maasstad echter
weer een Oranjestraat rijk sn in
deze straat op no. 4 is de kruide
nierswinkel van de Wed. A. Post
gevestigd. v
In ons praatje, dat we met de
bewoonster maakten, kregen we
onomwonden op onze vraag „Hoe
denkt U over de komende blijde
gebeurtenis op Soestdijk" als ant
woord; „Mijnheer, hoe durft U dat
nog te vragen. Het moet natuur
lijk een prinsje zijn. fk reken er
vast op".
Verder vernamen we nog, dat
„het" dan Willem moet heeten,
om later koning Willem TV te kun
nen worden.
HIJ het vertrek riep de wed. Post
ons nog na: „Zet U maar gerust
ln de .krant, boe ik er over denk.
BM mij staat de vlag al klaar en
die gaat uit, of het een prins is of
een prinsesl"
Liéfst een prinsesje
ORANJESTRAAT 4, Den Haag
patriciërswoning, hoog, def
tig, rijk-gemeubeld. Wij treffen er
mevrouw Van Kan, secretaresse
van het Nederlandsch Genootschap
voor Internationale Zaken, toch
een Oranjestraatsche. al werkt me
vrouw Van Kan „alleen-maar" op
no. 4.
„Ik heb *het "liefst een prinses",
zegt zij glunder. „Waarom een
prinses? Vindt. U ook niet, dat
vrouwen het goed doen, als zij tot
de hoogste taak worden geroepen?"
En inderdaad, wie terugdenkt aan
den bezettingstijd en aan toespra
ken, die toen in den luidspreker
klonken, krijgt het gevoel, dat hij
z"n hoed moet afnemen, ook al
heeft hij dien niet op.
In dé Jordaan
Amsterdam kent - liefst twee
Oranjestraten. Een Btrinen- en
een Buiten-Oranjestraat,, aim den
rand van,,den Jordaan,. dien „eeni-
gen Jordaan". Kleine straten'zijn
het, oud en onaanzienlijk, maar
op no. 4 ln belde stratenis een
visch winkel, al zijn de winkeliers
geen concurrenten. Want in de
Binnen" wordt visch verkocht, die
op tafel komt en in de .'„Buiten"
gaat de winkelier niet verder dan
den verkoop van snoek- en 1 aars-
vischjes. Dat staat op het raam.
Het Is een echt Amsterdamsch be
drijf, maar in den winter met
dichtgevroren .slooten, plassen en
vaarten, is er geen droog brood te
verdienen. En de aquaria ook
land koestert den wensch, die in'
al met visch leveren geen be
staan op. Daarom heeft J. Heupel-
man. de winkelier, er nog maar een
artikel bijgenomen: kachelhout.
Bij hem stappen we binnen.
„Hoe denkt H over de,blijde ge-,
beurteais op Soestdijk?"
„Daarover denk Ik niet!"
„Maar U hebt er toch een mea
ning over?"
„Och, daarvoor heeft een man
als ik geen tijd. Er worden zooveel
kinderen geboren, of het nu prin
sen, prinsessen of gewone sterve
lingen zijn!"
Heupelman wil bet natuurlijk
niet zeggen, want het krioelt in
zijn winkel van kachelhoutklanten.
Het Noorden
EN ZOO reisden we verder. Naar
Groningen, het Haagje van het
Noorden, waar Klaas Derk Kunst,
ditmaal op Oranjesthgel 4, ons
vertelde, dat hij de voorkeur aan
een prins gaf.
Mevr. J. Boerma—den Houtlngh,
Oranje-Nassaupark no. 4 is er van
overtuigd, dat het een prinses
wordt. Maar in haar hart hoopt
zij óp een telg van het mannelijk
geslacht. -
In Assen treffen we op Oranje
straat 4 den heer W. E. v. Gie&sen,
voorzitter van de buurtvereenlging.
„Mijnheer", zegt hij. „ik reken op
101 kanonschoten". En dit zegt ons
voldoende.
Een prins en een prinses
RNHEM, Oranjestraat 4, ver-
eenigingsgebouw van lang voor
den oorlog, vlak achter het St. Eli
zabeths Gasthuis, waar zoo wild is
gevochten in de ziekenzalen en
tusschen de bedden.
De 79-jarige heer M.' Reckman.
vader van een journalist hoe
bestaat het juist op zoo'n tocht? —"H
behoeft z'n pittig; antwoord niet
te overdenken. „Ik wil een prins en.
een nrinsesje", zegt: hij vroolijk.
En het volgend oogenblik staat de
koffie op tafel en vertelt hij van
zijn oorlogservaringen. Tot,: slot
zegt hij dan nogmaals: „Eenprins
eh een prinses!"
Jeugdige overmoed? Niets daar
van; VitalJteiti
Utrecht
ook weer Oranje
straat 4 in wijk C, zegt men
Ln de Stlchfsche hoofdstad
brengt ons bij twee ouden, van
dagen. Het. moedertje is wat ach
ter docht; e en de deur blijft op een
kier. totdat de 69-jartpe H;Mooy
er bij komt; „Nou", zegt hij; „wat
'denkt U er zelf van?" Maar een
vers tandig-verslaggever mag
voorzeggen en dat -vindt hij dan
zelf ook. En dan vertelt dc. man,
dat het toch maar fijn Is voor
prinses Juliana, die zoo blij zal
zün. «.Het liefst zou ik een prins
hebben!" -
Het Zuiden
EN NU HET ZUIDEN, dat toch
anders.is dan;het land boven
de rivieren. Den Bosch, Oranje-
Nassaulaan 4. Breed en zonnig is
de straat. Mooie huizen. Je-stapt.
AK
r\ c
UTRECHT,
5
er heen en ontdekt, dat nummer
v;er een kap-salon ls.
-„Meneer", zegt L. Giandeman-'
die wangen glad maakt als prin
sentoetjes, „we zitten zoo in span
nlng! Want mijn moeder Is gebo
ren op hetzelfde uur en denzelfde
dag als Koningin WUhelraina. E.
nu verwachten wij thuis numme
twee omstreeks half Februari
maar *t zou een dag of acht late:
kunnen zijn. Mijn vrouw ioopt drii
keer per week naar den dokter o.'
hij nog niet precies kan zegger
•wanneer,... Wij hebben een jon
gen, een fijnen boy en we willen ei
graag nog een hebben. Maar dit
keer heb ik er geen faezwaar tegen
als het prinsje geboren wordt op
Soestdijk en wij om eigen prinsesje
krijgen Dat zou reuze wezen, ziet
TJ!"
Maastricht
MEVROUW Kessels-Beyersber-
gen. Oranjepark 4, Maastricht,
zegt het weer heel andere. .Moet
Ik dat zeggen? Waarom gaat U
niet naar 4 a?"
Afschuiftaktiek, denkt Uw ver
slaggever en zich laten 'afschepen
is er natuurlijk niet bij. Maar 4 a
is nog dichter bij dan hij denkt,
want 4 a zit in de huiskamer van
no. 4 en Mevrouw Hoppener—Van
den Heyden doet graag mee aan
dit ongewone pers-babbeltje.
„Natuurlijk moet hst een prins
worden. Ik zou zelf ook graag een
prins hebben", zegt rij rpontaan.
En Middelburg? Zeelands
hoofdstad mag niet meespelen.
Want daar Is geen Oranjestraat of,
-laan of -plein of -park. We! stra
ten, genoemd naar leden van het
Vorstenhuis, maar niet wat wij nu
noodig hebben. Foei, Middelburg!
v Zco zijn. we rondgeweest. Oran
jestraat 4 was aan *t -woord- Er
zijn natuurlijk in ons land nog
veel meer Oranjestraten, en plei
nen en parken. Maar als de lezer
ook' het oordeel van deze wil
weten, dat hij zelf op pad ga!
Onze Oranjestraten hebben ge
zegd wat zij wenschenl
Avondstemming rond het poleis Soestdijk, de tvonmg van hel i'rt.i
selijh Gerin. waar in deer dagen de gedachten von het Seder lom
sche volk vertoeven.
ZONDAG GEEN
VELDSPELEN
Alle voetbal-, korfbal- en hockey
wedstrijden, die voor Zondag 9
Februari waren vastgesteld, zijn
afgelast. Het voor dezen dag vast
gestelde' KJf.V.B.-programma ls in
zjjn geheel verschoven naar 16 Fe
bruari.
Ook in ons land genoeg
tennisballen
Niet alleen in Engeland, zooais
wij enkele dagen geleden meldden,
doch ook in Nederland zullen de
zen zomer in ruime mate tennis
ballen verkrijgbaar zijn. In den
loop van Marat zullen bijvoorbeeld
de rupax-ballen van Vxedestein
voor den verkoop worden vrijge
geven.
De wedsirüd tusschen den 6rtt-
«chen zwaargewichtkampioen Bruce
Woodcock en den Franschman
Stepham olek is thans op 3 Maart
te Manchester vastgesteld De wed
strijd Woodcock—Baks) wordt niet
voor de eerste week In April
wacht
Ameland uit isolement
verlost
Gis ermorgen was de weersge
steldheid zeer gunstig en heeft men
tweemaal een vlucht Leeuwarden-
Ameland kunnen maken en' post
van vijf dagen overgebracht. Zater
dag on vingen de eilandbewoners de
laatste post van het vasteland. Gis
termiddag moest men een extra-
vlieg uig inleggen om een patiënte
uit De Nes naar Leeuwarden te
vervoeren, 'waar zij in bet Diaco-
nesse.nh.uis is opgenomen. Gister
morgen hebben een;ge Amelanders
een poging gewaagd', te voet de
Waddenzee over te steken, maar
zonder succes. Halverwege moes en
zij als gevolg van den slechten toe
stand van het ijs terugkeeren. Van
daag zijn alle bonnen gehonoreerd
kunnen worden, waaruit blijkt, dat
de levensmiddelijpositie voor het
moment geen zorgen baart:
Troepen wolven, die door dc
koude uit de Apenbnen zijn verdre
ven, doen aanvallen op alleen gelegen
boerderijen nabij Ancona aan de
Adriaiisehe Zee- .Verscheidene wol
ver zijn door de boeren gedood, toen
zij het vee overvielen.
Koningin verleent
opnieuw gratie
Eén 'docefvonnis voltrokken
De Koningin heeft gratie ver
eend aan P. D. Daalhuizen en B.
•L' Trap, beiden tot de doodstraf
eroordeeld bij senrenie van het
ij zon der gerechtshof te Arnhem, en
an W. van Groningen, tot de dood-
fcraf veroordeeld bij sententie van
tei bijzonder gerechtshof te 's-Gra-
•enhage. Ten aanzien van dezever-
jordeeldenis de doodstraf vervan-
en door een levenslange gevange-
•.sstraf
Trap is afkomstig uit Enschede
Bj was bewaker van het kamp in
/ught en heef: ais SS-man bij
Vmhem gevochten.
De Am? erdammer Daalhuizen
iceft zich ais bewaker van een
.<amp in Ommen schuldig gemaakt
aan mishandeling der gevangenen
Van Groningen, reserve-officier te
Utrecht, werd wegens vrijwillige
dienstneming bij het legioen Neder
land en het af.eggen van een eed
cp den .-Führer" ter dood veroor
deeld.
Het doodvonnis teaen G. Rollema
wiens gratieverzoek door de Konin
gin werd afgewezen, is gisteren vol
trokken.
De tenuitvoerlegaine van de dood
straf 'en aanzien van P J. Ger-
rits. wiens" gratieverzoek eveneens
werd afgewezen, is opgeschort op
grond van het feit dat de bijzon
dere raad van cassatfe aan den
minis er van Justitiebeeft mede
gedeeld. dat in verband met een
door den veroordeelde Ingediend
verzoekschrift om herziening van de
sententie opschorting der executie
ge wensch t was.
Rollema behoorde ijdens de be
zetting tot een groep handlangers
van de Duitsehers en had voor het
bijzonder gerechtshof te 's-Her o-
genbosch terechtgestaan wegens
medeplichtigheid aam en uitlokking
van een politleken moord op de
burgemeesters van Someren en As
ten in Augustus 1944.
Gerritfi te Tilburg zou in begh
1944 aan den 5D. hebben verraden
de heeren J. M. v. d. Mortel en
F G- H. P. M. V. Spaendonck.
Tengevolge hiervan zouden genoem-
i de personen overleden zijn.
19 JANUARI 1943. Temidden van een woestenij van terreur
van oorlogsnieuws en -speculaties, van plundering, roof en
brandschatting, de grazige oase v.1n het blijde nieuws uit".
Ottawa: "i'-'r-,'V
Prinses Juliana heeft op 19 Januari des avonds om 7 uur.
Canadeesche tijd (1Z our Midden-Europeeschc tijd) het leven
geschonken aan een dochter.'
In bezet Nederland verspreidde de vreugdevolle tijding zich
als.een loopend vuurtje er al was het niet mogelijk in hei
openbaar tilting te geven aan de blijdschap, binnenskamers
was er voor een ieder gelegenheid te over om in vertrouwd
gezelschap hel heugelijke feit te vieren.
I^ATUURLijK bleef bü al dit
!iiia
De Beide registers van geboorte, welke speciaal vervaardigd
voor de aangifte der geboorte var. het. nieuwe Prinsenkind i
gemeente Baant.
een vierling hel levenslicht zag.
- was de wereld'te zeer in wanorde
urn daar veel - aandacht
schenken Bovendien Is de Neder-
lander niet erg belust opsensatie.
Daarom is de vierling-Kiïfers nooit
Zoo beroemd geworden, als het-b.v.
lu Amerika mogelijk zou zijn ge
weest;
De hoer en mevrouw Klffers vin-
jen net niet erg; zij beseffen heel
goed dat het 'hun spruiten- niet ten
got de zou komen als ze altijd ln. net
::uii|»liciteiL3ZonnetJé stonden.
Mjdr Vens' pet Jaar kunnen ze de
fuurnaliVión toch niet uit huis hou
den en da is'wanneer het klaverbl?d
7 FEBRUARI
- Uoor taej3a?sing van het sy-
istèem van opeenvolgende teelten
kunneir Van een zelfde stnk
grond in den moestuin in een
- zeifrie jaar „vel drie opeehvol-
1 gehde oogsten worden verkre-
K; ;«eiï, Ditsvsteem beteekent ech-
ter;. dater hooge. eischen aan
den grond worden gesteld. Wil
mén' ruime oogsten winnen, dan
vraagt mv tuin de ncodige; be-
niesting: Uw grond vraagt stik-
stof; fdsforzuur .enkali. Voor de
toediening van deze stoffen ko
men. zoowel' riatuurmest als
kunstmest in aanmerking.Het
tijdstip voor deze bemesting eaat
,wcer: aanbreken. S, L-
Ze lijken sprekend
op elkaar
■yOEN vjerljsar geleden te Zwolle
zijn'verjaardag viert. Dat was gis
teren. En zoo zijn we op bezoek
gegaan in huize Klfrers, waar we
voorgesteld werden aan Rini, Dtcky.
Elly en. Hah, drie meisjes en co
jongen.
Ze lijken allemaal sprekend op
elkaar; Bet zijn flinke kinderen, alle
vier, welis waar vc.tbaarder voor
ziekten dan „gewünV* kinderen, t
loch kerngezond enkrachtig Han
weegt 32 pond.Elly 24 Dicky 35 en
Rinl 31.
De groote herdershond der familie.
Asta, waakt, zooals een herdershond
betaamt, over de vierling en wan
neer deze op de stoep voor het huls
aan het spelen is en een vreemdeling
waagt hetom er zich mee te be
moeien, dan blaft Asta net zoolang,
tot den toeschouwer niets meer
overblijft dan weg te gaan.
Rinl, Hon, Dlcky en Elly gaan
altijh -gelijk gekleed en het is nlt-t
gemakkelijk om daarvoor te zorgen,
vertelt mevrouw Klffers ons. Ieder
vrij oogenbllkje zit ze te breien
het ls geen aardig werk om i
precies dezelfde patroontjes te ma
ken!
Maar de vele bezoekers, die op den
verjaardag worden verwacht, zouden
teleurgesteld zijn als ze niet vier
precies eender gekleede kinderen
zagenl
Minister van Kleffens terug
in Nederland
Gisterochtend ls mr. E. N. van
Kleffens. minis'er zonder porie-
feullte, in 's-Gravenhage gearri
veerd. Zooals bekend, zal de heer
Van Kleffens ln de komende dagen
„daar besprekingen voeren over. het
Nederlandsch beleid in den econo-
mlsch-socialen raad der Vereenigde
If a ties-
Bel proces tegen veldmaarschalk
Von Kesselrlng, voormalig opperbé^
velhëbber dér Duüsche strildkrach1
ten in Italië, zal op I0 Februari te
Venetië beginnen.
nleV ch*ër. Alleen zij beschik
te nu eenmaal niet over de moge
lijkheden van de gemuilkorfde
„wettige" pers en zoo.kon het bij
voorbeeld gebeuren dat ..Vrij Ne
derland" met zijn Januari-nummez
juist oven te vroeg was verschenen
om de geboorte nog te kunnen ver
melden, zoodat wij de eerste reactie
van dit belangrijke illegale orgaan
eerst aantreffen In nr. 7 van den
3den Jaargang op 21, Februari.
Ook voor verschillende andere
/erzetskranten waren de technische
en organisatorische moeilijkheden
blijkbaar te groot,om het risico
van een extra-editie te overwegen
De eer, de „primeur" gebracht
e hebben komt toe aan „Slaet op
!en trommele". dat reeds op 20
lannari de tijding bracht in een
akelljke AJJ.P.-stfjl, die waard is
uui de vergetelheid te worden ont-
ukt.
DFFICIEEL wordt uit Ottawa
pcmeld, dat H.K.H. Prinses
'uliana der Nederlanden op 19 Ja-
luari des avonds om 7 uur Cana-
leesche tijd. (12 uur Midden-Euro-
peesche tfid) het leven heeft ge
schonken aan een dochter; Met
dankbaarheid mogen wij berichten,
dat Moeder en Kind in goeden wel
stand verkeeren.
Het gewicht van de jonggeborene
is 7 pond.
De geboorte vond plaats in het
Ziekenhuis te Ottawa, waar een
viertal vertrekken voor de Prinses
gereed-waren gemaakt, in tegen
woordigheid van 2.K.H. Prins
Bemhard, twee artsen sn vier
Canadeesche verpleegsters.
Aan het ziekenhuiswaren ex
territoriale rechten, verleend, zoo
dat de geboorte op - Nederlands
grondgebied geschiedde;. -
Binnen 24 uur zal van de ge
boorte van Hare Koninklijke Hoog
heid aangifte worden gedaan Ofj
den Nederlandschen Consul te
Ottawa.
Onder de vele gelukwenschen
welke hetPrinselijk gezin bereik
ten, bevond zich een. telegram van
Mevrouw Roosevelt.
Leve de jonge prinses
Tot zoover de proclamatie van
„Slaet op den Trommele", dat "be
halve een artikel, aan Je geboorte
gewijd,' nog enkele regels nader
nieuws geeft over de feestvreugde
ln bezet gebied, om, tenslotte met
hetnieuwste nieuwtje tekomen
Bij het ter perse gaan van dit
nummer bereikte ons het bericht,
dat de namen van ohs Jonge prin
sesje lulden: Marg&retha Francisca,
Als peten zullen fungeeren H.M.
KoninginMary .van Groot-Brit-
.tannië, President Roosevelt, de
Graaf van Athlone Gouverneur-
Generaal van Cfcnada, een onge
noemde weduwe .van een Neder
landsen gevallene en de gehele Ne
derlandse koopvaardijvloot.
\jE MAINTIENDRAI". kan eerst
op 31 Januari 1943 in zijn eerste
nummer onder dezen (nieuwen;
ilieet V nog wel:
,,dr brand ploot jes"'
riimmer doen vergeten dat deze
-egden bevallen „wat op 's harten
gronden Icit". En dat de auteurs
Joor de verspreiding er van. wel-
bewust ernstige risico's liepen en
bet verzet stimuleerden.
In dit licht bezien, hebben ook
le Oranjekaart.jes rijmpjes op.
ie geboorte (vermoedelijk in Den
".laag verspreid) hun niet te on-
lerschatten waarde als ..document
.umaln" en als verzetsdaad.
Hoewel wij meénen dat aan de
belangrijkste ondergrondsche pu
blicaties bij de geboorte von de
■ierde Oranjetelg in het boven-
taande recht ls gedaan, koesteren
wijniet de illusie volledig te zijn
geweest
i Dat terreur en ballingschap niet
vermochten, de twee-eenheid Ne
derland-Oranje te verbreken, blijkt
eens te meer uit wat hier werd
gereleveerd, maar behoefde overi
gens geen bewijs.
Van wijlen Koningin Emma
stamt het woord, dat wij Jenen te
6treven naar „grootheid in alles
waarin een klein volk groot kan
zyn".
Mogen wy met een variant hier
op in Oranje het symbool zien van
alle» waarin ons volk van Indivi
dualisten één kan zijn.
naam, op de blijde gebeurtenis re-
agocren. Het hoofdartikel aan
Prinses Margriet gewijd, gewaagt
van de veroondenheid tusscnen.
volk en. dynastie welke „ligt in den
tijd toen wij, onze nationale vrij
heid en zelistandigheld onder lei
ding der Oranjes veroverden".
„Thans kan er echte vreugde zijn
bi» Vorstenhuis en Volk". „Je ziet
het aan de gezichten; je voelt het
aan op de straat en overal waar de
menschen ongedwongen samen
zijn. Het leeft bij ons volk in zijn
groot» massa. En „Je Maintiendral"
besluit met de woorden die een
gebed zijn en een verzuchting te
gelijk:/„God gedankt en moed
gegrepen".
„Haar naam herinnert aan de
vrecselijke Meidagen van 1940,
toen de margrieten in onze beem
den vertrapt werder^ loor Duitsche
soldatenlaarzen. Maar dit kind
leeft en zal, zoo God wil, blijven
leven, een symboaF van de her
rijzenis van ons volk, dat 1' deze
dagen vuriger hoopt dan ooit te
voren".
„In onze Koningin,\ln h&ar kin
deren, Ji.Jiapp en Bemhrrd, liggen
onze rechten en vrijheden stevig
verankerd"
„Leve onze klein." Prin
ses Margriet!" zoo schreef „Vrij
Nederland".
ORANJE-BODE
H-K.H. Prinses Margrirt Frsnctac»
DE BLIJDE GEBEURTENIS uit
Ottawa gaf ook tot verschei
dene Incldenteele illegale publica
ties aanleiding.
.Zoo hebben wij hier voor ons
liggen een „Oranje-bode ter ge
legenheid van de geboorte van
H.K.K. Prinses Margriet Francis
ca", gedrukt op oranje papier met
op de voorpagina een fotomontage,
die een forschen boom voorstelt
met - daarin de portretten van
prinses Juliana en prins Bernhard
Het geheele blad te aan de blijde
gebeurtenis gewijd-en behalve en
kele artikelen komt er etn gedicht
ln voor, dat wij eveneens vinden
op pagina:25 van Gedenckclanck
1940-1944, deel II.
Alleraardigst is in deze „Oranje-
bode" het volgende herinnerlngs-
stukje: ;K
Dankbare vreugde ia 1909.
Prof; A. A. H. Struycken, ln
leven R.K. hoogleeraar aan de
Universiteit van Amsterdam, hield
ter gelegenheid van de geboorte
van Prinses Juliana een afzondèr-
lljk college over „Ons Koning
schap", waarin hij o.m.'de volgen
de karakteristiek gaf van de ver-,
houding tusschen ons volk en
Oranje:'-
„Wfj hebben eet) verleden, dat
wij gevoelen als een. deel van het
onze, een-verleden, dat wij kennen
als een hoofdelementln ,de zoo
moeilijk te omschrijven en toch. zoo
krachtig werkende idee imer na
tionaliteit. En in dat verleden zijn
wij met het; Oranjehuis één. -Ik'
behoef U hier dé geschiedenis niet
te herhalen; ze ls aan allen be
kend, al spreekt ze niet voor'allen'
dezelfde taal. Wél spreekt 2e voor
allen ven samenleven van Oranje
en Nederland: Dat samenleven
bracht alles, wat Innige verbinding
tusschen' menschen brengen kan:
het bracht liefde en toewijding,
het bracht ook afkeer en vergul-
zing; het bracht offers en lijden,
h'/ bracht ook zelfzucht en on
verschilligheid; het Dracht samen
werking en eendracht, het bracht
ook verwijdering en tweespalt. Ons
volk heeft Oranje, Oranje ons volk
te danken en te wijten. Wie stelt
niet in de,£balans ons volk als
Schuldenaar? Zelfs, ware het an
ders, één zijn wij geweest sinds
meer dan 300 jaren in ons levens
doel: het belang van ons volk, hoe
wij het ook begrepen, was het
levensideaal der Oranjes. Zoo in
nige band plaatst het Oranjehuls
als een dynastie niet buiten, boven
ons volk: geschiedkundig, is het
Oranjehuis deel van ons volksbe
staan. Daarom de eerste dank,
toen het voortleven, van dat Huis
ons werd verzekerd.' de vrees werd
aan bns volk ontnomen; niet' dat
het een Koning zou missen, maar
dat het van zijn eigen ikheid een
levenselement zou gaaii verliezen."
Uit het hart geweld
dtae Oranjebode ge
plaatste gedicht „aan prinses
Margriet", moge. evenals „Bij de
geboorte van onze jongste Prinses''.
(Geuzenliedboek, 2de vervolg) ge
meten aan *dc maatstaven van
poëzie-criliek, niet geheel onaan
vechtbaar zfin, dit mag echter
huiverend aan de voordeur, en by
haal: het uit zijn mand en ik z'e
hem .zwlk-glifen naar z'n kat, stam
pen met zijn voeten en. dan maar
weerverder, moeizaam duwend en
strompelend door. de blubber
over de Idon'ers harde sneeuw, En
dankbaarder dan gewoonlijk eet ik
mijn boterham, want er kleeft spier-
pijn aan en ademnood en natte
sokken. -
Anderhalve liter, melkboer, be
stel ik vriendelijk, en de man bag
ger naar zijn sleetje vol flesschen.
geeil me een groote en een kleine
én dan glijdt hij weer verder en de.
flesschen rinkelen, schuddend over
den hobbcllgen sneeuwweg achter
hem aan En dankbaarder dan ge-,
woomijk drink ik rrnjn oeker melk.
wan- zwaar was de laatste étappe
van den weg van koe naar koffie
tafel. ik weet he:, melkboer.
Niet minder getroffen bbr ik door
he felt, dat de groenteman langs
deze wesen :ot ons komt met zijn
vitf mineproducten, groot onvemak
rist ach end en als ik een brief in
de bus v:nd. gedenk li; even den
besteller, wanr die heeft het de
laatste dagen ook zoo leuk niet aan
zijn voe en en zijn beenspieren. Tal
loos zijn nog de andere zwoegers
door „de witte wade". Wees: er van
verzekerd: onze deernis gaat naar
u nlt. stappers door de drab, maar
bet is niet mogelijk u allen apar.
te byzir.oen.
Toch moei er nog ren extra fan
fare geblazen worden voor een groo-
te eröep van on2e medewerkers: de
bezorgers en bezoresters van de
krant. Bij lekker weer en een
schoooe straat had «k ahijd al een
buwndere waardwrtnz voor deze
collega's, want. zoo dacht Ik, wy
zitten hier nu wel hoog en droog
op de vijfde verdieping de kolofh-
men vol te schrijven, maar als <ie
krant niet op' de mat komt. kunnen
wij net zoo goed op 't dak gaan
zitten.
Daarom, lezer, als gij uw lijfblad
openvouwt, wijd een vriendelijke ge
dachte aar. den man of de vrouw,
diehet in uw bus stopte en wees
blij, dat-hij (zij) de verle:dtng weer
stond hei opgevouwen in zijn schoe
nen te leggen.
DES3DERIUS.
Twee etmalen in het
vaderland
Nieuws voor Nederlanders, v-!
in Duitschland
In overleg met de Britsche be
zettingsautoriteiten in Duitsch
land is. een regeling getroffen,
waardoor een. aanzienlijk aan-
tal in Duitschland woonachtige
Nederlanders in de gelegenheid
gesteld zal worden .gedurende
48 uur in Nederland te vertoe
ven, teneinde deel te .kunnen
nemen aan de feestelijkheden
in verband met de geboorte van
een Oranjetelg.
Oud-gemeentesecretaris van
Middelburg aangehouden V-
Dinsdag is te Middelburg
aangehouden de voormalige
gemeente-secretaris der Zeeuw-
sche hoofdstad, mr. M. W. van
der V. die verdacht wordt >an
verduistering van - gelden :ten
n a dee! èvvahTieené» fonds-; at;, bij-,
de - gem een te Middelburgin-> be^
heer was. Het onderzoek 'is nog
niet volledig, zoodat nog geen
nadere gegevens verstrekt kun-.
nen worden.
Niet aan afspraak
gehouden?
De koersbeweging ln'de aan-
deelen van de Nederlandsche
maatschappij voor de walvisch-
vaart en in het bijzonder dé
persberichten over teleurstel
lende vangsten, heeft deze
maatschappij thans aanleiding
gegeven een uiteenzetting te
geven. In een officieel commu
niqué wordt o.tn. het volgende
gezegd:'- '.-/.
De maatschappij heeft zich
van meet af aan op het stand
punt gesteld, dat zij, zoolang
het vangseizoen aan den gang
was, geen berichten over de
vangstresultaten zoupublicee-
ren. Destijds is door de maat
schappij goedgevonden, dat van
de zijde van. de afdeelinv voor
lichting van het ministerie van
lu.-dbouw, vlsscherij en voedsel
voorziening een reporter aan
boord van de Willem Barendsz
de reis zou meemaken, ten ein
de de Nederlandsche pers op de
hoogte te houden van de weder-
fll FEBRUARI 1943.
PAP(M
RIJ ONVERVEERD ss
ONZE JONGENS?
'e probleem in de schaduw
naderende bevrijding.
qende berichten der laat-slc weken
moed putten voor dc naasrt-
"...'at!
..nu Duitschlands oorloqsvocrbig
vast te loopen draait Hitler de
ifde volken de duimschroeven niet
ng vaster aan.' Het 9a.1t op bui»
r barsten; Materiaal en menschen
Hitier itoodigër dunbrood. Om
if te krijgen sleept hijhonderd-
•h menschen uit de beïctte lan-
jr de Duit.«hr fabrieken Om
n te krijgen beraamt hij aanslagen
jeugd dier béiette;..landen. Van
.-rken. Massert s schildknaap, heeft
en rede dcier dagen gettg-j. tint
Nederlandse^ kanounciivjeesch
üoodtg heelt. IXinr detevtrrader
.tens de waarheid tegenspreekt,
-ï wij desc niElacIng een bevestiging
j ónze overtuiging, dat.'Hifler wej
je.' voornerr.es is.- zij., her"'langs,
che wegen.die. hlj In alles bcwan-
„hanodnenvlccsch" uit de;bezette'
te halen. -
en wij met volstrekte zekerheid,
•n Ned--' '.-4sch „Arbel.
MA R; GRIET
Het Nederlandsche .volle viert onder de
gegevea omitandighcden geen luidruch
tige feesten Maar wanneer Prinses
Margriet van Oranje ;groat zal zijn ge
worden. zal begrijpen hoe zl] géboren is
in ballingschap en door het Nederland-
sche volk ls begroet in de stilte van dc
onderdrukking, dan 'zal"zij beseffen, hoe
haar intree in ons volk reden fs gcwee'st
tot een kort Oogenblik van eerlijke blijd
schap. tot een adempauze In den strijd -
dien haar volk thans om de vrijheid
vecht,De kleine Margriet bloeit thans
ln den vreemde. Maar haar volk zal niet
rusten vóór het ook deze nieuwe looi
aan den Oranjestam heeft overgebracn-
naar het vaderland. Tot zoolang roogi
zij een vreugde zijn voor haar ouder;
en haar grootmoeder, die thans onseti
strijd mee strijden ln de voorste gelede-
ren Straks, als de bevrijding is. geko
men. zullen wij hen allen .Inhalen: 'dé
Koningin, dé Prinses, den Prins; Beatrix:
Irene, en Ook de kleine Margriet., ge?
boren tri ballingschap, maar, weldra'
bloeiend In Vrij Nederland, omringd door'
de genegenheid van de miliioenen die;mi'
leven en' strijden" in -het; onwrikbare vè'i>.
trouwen 00 dc hcrrljzing. ook yan -héir,
Vaderland!
waardigheden der walvisch-
vloot.'-"j,-
Deze berichtgeving moet ge-
heelgezien worden als een
journalistieke reportage, waar-. -
in typischebljzonderhedèn^over. 5:.
den aard van het bedrijf aan";
het publiek konden worden nie-
degedeeld. Zij' beoogden in geenX.
enkel opzicht om maar eenige y
inlichtingen te geven over
vaiigstresultaten en traanpro-
ductie. v
Naast deze zuiver journalis
tieke berichtgeving is er het of-
ficieele contact tusschen .de
beide regeeringscontroleurs- aan
boord van de Willem Barendsz..
en hét departement van land-;?:
bouw, visscherijen voedselvoör7
zlening, waaronder de wal-.,
vischvangst ressorteert. Deze,
beide regeeringscontroleurs, zijn
door de regeering aangewezen
óm controle uit te oefenen op x/,
de maatschappij i.v.m.de door
Nederland aangegane verpllch-
tingen uit hoofde van; de, inter-
nationale regelingen 'terzake?
van de wal vise h vangst.
Geheel onafhankelijk en zon-
der medeweten, of voorkennis,.!,
van de maatschappij heeft het
departement, de hem uit dien
hoofde ter kennis gekomen ge
gevens door middel van boven-
bedoeld etynmunique wereld
kundig gemaakt.
De maatschappij 'wil er/
slechts op wijzen, dat de cijfers,"
zooals die zonder eenig verder;
commentaar zijn. gepubliceerd,
niet geheel een zuiver, beeld van
de situatla geven,aangezien
eenerzijds hierbij is uitgegaan
van de maximum capaciteit van.:,
de Wiliem Barendsz - van de'
zijdevan de maatschappij is..
nooit op eenigerlei wijze te ken
nen gegeven,dat deze inder- .^f
daad bereikt zou worden an-..
derzijds hierbij onvoldoende-'/
rekening is gehouden met: het;'|
feit, dat hoofdzakehjk door dé:
groote moeilijkheden, waarte-i;
genover de maatschappij door ,';-;
verschillende oorzaken .-bh 'de.j:
voorbereidingbarer expeditie;^;
Stond, de vangst met de volle- /-:
dige catchervloot eerst op een;'&;
aanmerkelijk later tijdstip ls
begonnen, dan op - denoficiee-
len datum van opening vah;:hët^>
seizoen. v
De maatschappij stelt er uit-;"
drukkelijk prijs op te verklaren..
dat van die zij de op geen en-
kele andere"wijze, eenige:.bë-S
richtgevfng heeft, plaats^gehaft^
dan wel /eenige; in vloed op:;of;:?
aanzetting ;rot0èHchtgeyinK>ls^
geschied. r
Or.Revt'cr 4GC-0 arbeidors 'air
Krupp-fabJ leken teEssén' -
dsogln';.optó"tóti^aaroliet;.tóiéf<il^i.^r^
tl es van"; bet lil lal re;-beMuu|;/:ln J hét/g
een tru m d e r "s t a demax;cbéérd,>bm'jjfe^
proiea;eeren/,tegën;;;.;:dëvöon^Wo®nd^i"'"
voedseltoe'wijzinge^^/...'''i-?--?//ï;i'4^4i-«'
