1
PdtUUcechtec
mmgg
smm
ROODVONK-JANTJE GAAT NAAR
HET ZIEKENHUIS
I Rm,"K
flA.
lil
«siW:MmEEsmE?ESEmsmEm
Moeilijke tocht door donker
trappenhuis
Ontwerp beginselprogramma
gereed gekomen
„Volksweerbaarheid7': gevaar
voor de democratie
H
Verminkingen en misvormin
gen worden hersteld
ill
Eerste optreden als
leerling-verpleger
De bel ging hard over en weldra
«temden we in het donkere deurgat
voor een steile, vervelooze trap,
wttórvan het einde zich In donkere
hoogten verloor. „Hier Is de G. G.
D.'\ galmde de verpleger naar
boven, ongeveer zooais de melk
boer en de bakker hun komst ple
gen aan te kondigen.
In het slecht verlichte portaaltje
van de eerste verdieping keek een
meisje nieuwsgierig om den hoek
van een deur. Marletje heette ze,
want een geprikkelde vrouwen
stem riep luidt, dat ze de deur
moest dichtdoen, want 't tochtte.
Op de tweede
verdieping wer
den we opge
wacht door eep
dreumes van
een Jaar of drie
<Be ons inzijn bloote billetjes
trippelend voorging naar de kamer
waar rijn moeder ora half tege-
Een onzer - speciale verslag
gevers heeft als leerling
verpleger"- .den U.D. begeleid
op zijn tochten door Rotterdam
waarbij In barre; dagen patten
ten worden opgehaald. -ZJJn
eerste, reportage voerde hem
naar" een grauw, donker
straatje.
Partij van den Arbeid
Maar. broeder en chauffeur brengen Het
kereltje veilig in den auto
DE ZIEKENAUTO stopte In een grauw, donker straatje. Dt broeder
van den.G. Gi D. opênde het portier voor me. „We rön er dokter;
-Jy wflt U; even mee naar boven gaan By dat woord dokter vertoon-
die; *lch blijkbaar verbazing op, mijn gelaat. „Ja, want gaat - U mee als
BNnnan: dan geef Ik U geen vijf tredpn van de trap", verklaarde de
broeder mijn benoemingtot dokter. Maar ik stelde mO voor, dat de
xieke en zyn famflle mÜ vragen zouden stellen, waarop ze een deskun-
antwoord zocden verwachten. Ik rilde al by de gedachte aan de.
^.yoer my zeer pljniyke oogenblifcken. die zich uit dergelijke situaties on-
Ugetwijfeld zonden ontwikkelen. Neen, alsjeblieft geen dokter Xa een
- korte trottofr-discussle, die met open mond werd afgeluisterd door eenige
Jdnderen, werden wü het er over eens, dat ik zou debuteereri in den
rol - van leerling-verpleger met den nadruk' op het woord verpleger,
waardoor Ik my voldoende beveiligd achtte tegen Indiscrete vragen.V..;,1
moet kwam. De begroeting vormde
eeneigenaardigcontrast .van
vriendelijk, zachte,)-:.' beleefdheids
woorden en by na -krijschend harde
w&arschuwingen4 aan. een; stuk of
k$ kinderenin diverse - grootten)
die wat luchtigheid van kleedir.g
betreft,niet voor hun kleinere
broertjeonderdeden. Dever$ch|j-
ning van den broeder.;'; deed hum
eensklaps verstijven bij hun .spel
letjes. Zes paar angstige kmdsr-
oogen richtten zich op net armza
lige bed. waarin hun zieke broertje
laff-
Roodvonk en een open wond aan
de kniehoorde lk den verpleger
zeggen. Het ventje keek naar ona
met groote-schltteroogen van de
koorts. Op de grauwe,half ge-1
scheurde gieken, ia? "een kapot
speelgoed-auto'tJe. Ik voelde, dat
de vrouw tljdeüs haar gesprek met
den broeder, dat liep over het zie
kenfonds, mijn. da armoedige ka
mer rondspeurende blikken, volgde.
Ze zei, dat ze de boel niet zoo
gauw aan kant iiad kunnen ma
ken. Hoe zou ze gekund hebben
Op de zakelijke mededeellng van
den verpleger met een vragen-
Mef C.C.D.
broeder
den blik op my, dat Jan op een
draagbaar naar den wachtenden
auto gebracht zou worden, stonden
twee der kinderen 'op:' en bekeken;
-hun zieke broertje met oogen,'
waarin zoowel verbazing alseen
zekere bewondering en afgünst
stonden te lezen.
Toen 'het kereltje óp de draag-
baar- was; vastgesjord, acheen het
met één alles en allen 'omvattenclen
blik. afscheid te remen van ,zUnte
huis) vrin zijn broertjes,:., van zfjn
moeder, die haar zenuwachtigheid
traclittc te verbergen door haar
talrijk ^kroost aan te, moedigen,
den rieken jongen gedag te zeggen.
Handig manoevreerden de ver
pleger en de chauffeur met hun
last door het nauwe en donkere
trappenhuis. In de wendingen van
de trap h<se de baar soms gevaar
lijk schuin, dan weer bijna lood
recht, maar het gevoel, dat twee
door en door geroutineerde krach
ten de baar hanteerden, deed mlln
aanvankelijke bezorgdheid snel ver
dwijnen.
Neg onder den Indruk van de ar
moede en ellende, waarvan lk en
kele minuten getuige was geweest,
kroop lk. in^den auto, riaaat den
broeder. Hij keek me van op* z|J
aan alsof iüj zeggen wildeboe
bevalt je nieuwe werk je Maar
ik voorkwam een voor mij op dat
ooaenblik pfjniyk antwoord door
hem zelf een vraag te stéüen
„Wat gaat er nu In "U. om broeder
bil bet dagelijks zien van zooveel
'ellende en.narigheid-.
»v.
h
Dt outers van den.G.GJj. rukken uit,
Groothandelsprijzen
naderen plafond
In December van het afgeloopen
Jaar.zijn de grootliandelprljzen ver
der gestegen tot 165.9*'» boven het
niveau van 1938',39. Hoewel de prij
zen nog zijn gestegen, is de2e stij
ging veel geringer veweest dan m de
voorgaande maanden, zoodat 'v kan
worden verwacht dat in deze ma ad
el en een plafond za! worden bereikL
De grondstoffen prijzen zijn het
meest opgeloopen (207.7*'«), daarna
Ir. de Italiaansche oorlogshoren
Tarente liggen de Italiaansche oor
logsschepen in afwachting ran wat
over hun lol beslist sal worden.
Hier zien wij twee ven de meest
moderne schepen, de Luigï Cador-
na en de Attifio Regolo.
Het Partijbestuur van de Partij
van den Arbeid heeft eenigen tijd
geleden^ een commissie belast met
het opstellen van een ontwerp be
ginselprogram. Deze commissie
eendezer - dagen gereed gekomen
met; haar arbeid. Uit. het; ontwerp
dat op hot Party-congres van IA
tot 26 April zal worden besproken,
halen wy eenige van de meest op
vallende punten naar voren.
Democratisch socialisme
1. De-Partij stelt zich ten doel
de verwezenlijking van een denao-
cratlsch-socialistlsche maatschap
pij," .waaronder rij verstaat:
2. Een Samenleving op den grond
slag van geestelijke en staatkun
dige vrijheid, doordrongen van de
eerbiediging, van den mcdcmensch
en gekenmerkt door een democra
tische gezindheid in het geheele
volksleven,diédenopbloei van
het persoonlijk e'n gemeenschaps-
léven mogeiyk^maakt.
-te-3.' Een economisch bestel zonder
klassentegenstellingen, waarin het
proces der.;-; behoeftenvüoreiening
door by zonder e organen ten bate
der gemeenschap wordt geleid, de
-- voornaamste productiemiddelen op
volgen dc afgewerkte producten d(J „WedeD van Industrie, bank-
(171 ^7*- en ten slotte® de voedings- wezen en transport zijn gesociali-
mtddelen (116,5'U)
•Enge'sche onderwijzer*
naar Nederland
De groep Engelsche onderwij
zers en onderwijzeressen). die vo-:
rig;-jaar: April een vacantlecursus
hebben /gevolgdaan University
College /te) Ex eter; hebbenthans
een-? groep - Engelsche V onderwijs
krachten uitgenobdlgd tot een be
zoek !- aan; Nederland.-'. De - groep
wordt' 4 April Vin -Nederland- ver-,
."wacht.v:
Ujfyerkoren voor
Glasgow?,
•:.hv=
.;V,)'''.,:.Vc3benseen leidend aport-
blad eoudezi de vólgende/fipeler»" In;
- «erunerklng 'komen voor een pleaie
in .bet -continentale "elftal dat op; 10
Mei te Glaagow de vertegenwoordi
gende ploeg van Groot-Brittannlë
ontmoet.
r''"; Doel verdedigers: Da- Kul (Frank-
rijk),BaUabio (ZwHaerland),' Koraich
(Dynamo Moskou); y.A
'.I*:,1; -Achter; Maroso, Italië;Steffch.'
Zwitserland; Pawuaa, Oostenrijk;:
Midden; Tschalkofskl, Zuld-Slavlg;
-NagymarosI,-v;,:«:Hongarjje;Paroia,
.Italië." Archangelskl. Dynamo Mos-
i:C. kou; .Gregolre, Frankrijk; jókseh.
■r Oostenrijk; Castlgllano, Italië; iV
Voori- EspIrito Santor~,T»ortugal
Melchlor. Oostenrijk; -iï.MV'ic,:?.Zuid
Slavl5;:?;.Gren,Zweden; 5»; Bobrov.,
Rusland;- Nordahl,Zweden;- .fDeak;
Hongarije; Peyrotfeo", -.PortugalFedo-
v toV, Rusland; Ben Barek; Frankrijk;
.i.Bobek. Zuld-Slavie:-- Mazzola,- Itnll»;,
Zsengeller,. Hongarije: Nyers. Frank-
- rijk; Ferraris :2; Italië. -
.-v-r.-V'.WJtmerken',hierbij opdat onge-
UVijfeld, behalve de hier genoemden,.
n6g tel) van' andere spelers onder'.de
loupe zullen worden - genomen
Voorts lijkt het uitkomen van Rus-;
slsche spelersmomenteel wel zeer
problematiek, gezien de houding die
men ln KUBland tegenover den', wed
strijd te Glasgow aanneemt.
- Sporfsplinters
Alle voetbal-, korfbal- en hockey-
wcris'rilt'en voor zondag zyn weder'
om afgclasi, SV
voetbal In Engeland zijn twee
wedstrijden voor de vijfde cupronde
.v,-w' Overgespeeld:SheCfieVd •■-Wednffiiday-
v Preston NE (V—2; Leicester City—
Newcastle United -.1—2.'
"olympische Spelen-"— Op dc'alge
meens vergadering var het Indcne-
slrche Olympisch Comité die ondet
voorzitterschap van den Sultan van
DJokJa werd gehouden. Is het, be-
«lult genomen, datIndonesië rich
zat" voorbereiden voor deelneming
aan de Olympische Spelen >948. Mee
denkt aan de volgende nummers te
zullen' deelnemen:.;athleiiek. gewlcht-
heffen)"-schieten schermen.' voetbal
bè*"ketbalzwenhmen -én turnen,',.
Ned tndlë beeft nog nooit ean de
O S rfo-igenomen. -
KorfbalIn' een ocilode van
stilstand der korfbaicompeM'.ic zal
vooftaan het programma worden op
geschoven. Hetgeen betëekent dat de
eenmaal vastreveide 'volgorde In de
te spelen 'wedstrijden gehandhaafd
zol blijven;
Bclgii^-Nfderiand zal op 1 Juni te.
Antwerpen worden, gespeeld: Neder
land— Bctpif op r? 'uttl ln een-neder
e^n'te wllzen ptas's.
■De jaotll'ksche 'Noord—Zuld-wcd-
rtrlld zal 0|5 15 Mei waarschijnlijk
in het oosten des lands worden-ge
houden. Voor hel eersl ln de korf-
balhMorle zal noa In dit seizoen
een Wedstrijd" Prababt Zuld-^HOlland
Zuid worden georganiseerd.
wielrennen. De organlsaioren
van de ronde éon-Spanje hebben
vier Nederlanders, te-weten Schulte.
Middelkamp. SU en en Lambrich)S.
\-oor dezen wedstrijd aangezocht.
Kèhulte heeft de ullnoodlging afge-"
wezen) r'-
21 FEBRUARI
Voor vervroeging gaat men
reeds in Febraari de zaden, van
- tulnboonen en doperwten ln een
broeibak-.-; of ln een kistje ..met
aarde onder, een "-glasruit-, ;er
kleming leggen. Aldus laat men
de-zaden onder glas ontwlkke^
len tot bewortelde planten, die
in Maart of April bulten in - den
tuin worden, uitgeplant.-. Daar-
'door wordt een vervroegde oogst
verkregen. Zoowel de tuinboo-
nen als doperwten kunnen-aldus.
- we!' een paar weken eerder dan,
gewoonlijkworden' geplukt.
v GóedC'-vroege- soorten;zijn:., de
'";tdinboon>,.WiUlera".;de •- stam-
^..drperwténr.JCelvedon .,Wonder
en.„Wonder vah. Wlthara en. de
&3.Étlfhóogé .'doperwt ;,Lentedop-:
Gewapende organisatie in handen van1
p il-iét e gre ep
G.een waarborg voor
legaal optreden
^MVóltóweerb'aaAéïdr^^^'-heropsa-.'
richtirom)velé: losgeslagene» wéér op
te vangen: Om^te'; vóórkomen: 'dat
daarbij-;-te- veer avonturiers dé gele
deren zouden - binnenkomen, heeft-
men aan de wederoprichting niet te
veel ruchtbaarheid willen; geven.",
Al dusverklaarde de voorzitter van
dé:1 Haa ssche. af deeling ons dever-
trouweliikheld van decirculaire,
waarinvan) dé heroprichtingmede-
deeling, was gedaan: Onze zegsman
zeide; dat er goede gronden waren.
veronderstellen, dat binnenkort
een of meer leden van de P v. d 'A
in het hoofdbestuur zouden zitting
nemen. welk. feit ln staat zou rijn
he' iaatsle wantrouwen weg te ne
men.- '-. -.V'.-v
t •'-.•.•••. -
De heer Vorrlnk, tot wlen' u-y ons
ln verband met toe mededeellng.
wendden, bevestigde, dat men "hem
inderdaad wel eens bad gesproken
over een toetreding tot „Volksweer
baarheid"; doch dat bijvoor deze
eer had.bedankt.
,;Ik kan my niet voorstellen, dat
zunder medeweten van hef partijbe
stuur een lid van de P. v. d. A. tot
het hoofdbestuur vnn\ ..Volksweer
baarheid" zou toetreden; van zulk
eenoverleg - hu Is mij nleia bekend.
'„Volksweerbaarheid" stelt-zich ten
doel de weerbaarheid van het jrolk
ln natlonalen zin te omwikkelen
om. door bei opwekken 'tot alge-
meene,:, deelneming- aan vrijwillige
oefenrngen^ln den wa penhandel - en
door .het. bevorderen van" schietoefe
ningen.;) Aldus de - statuten uit; het
jaar: der.,oprlch:ing..
Aangénomen- mag': worden, dai.
men .-de uit. 1900 dateerende én voor
den; oorlogreeds vrijwel doodgebloe-:
de vereeniglng tot nieuw leven heeft
gewekt, om aldus te komen tót de
feitelijke oprichting vaneen nieuwè,
tot het .hanteeren van wapenen bé--
voegde: v Vèreenlging, ■'■zonder dat
daarioe. de-geruchtmakende wég van
goedkeuringder. statuten byKB.
behoefdete w'orden gekozen. Want
dat het om de 'Wapenengaat;
blijft voor óns ook na de Zwakkege-
niststellingen; dieonswerden "ge-,
g éven, vaststaan. 1 ry - 4
Toen) wij inde i omgeving;- van het,
ministerievan Oorlog onze verwon
dering over. ditfeituitspraken, werd
ons dewedenwaag gesteld; "of
het zoo; ongerijmd: achtten', dat - op'
een oogenblik, dat een groot: gedeel
tevan ons leger buitenslands is, een,
loyale;met - dehanteering )van wa
penen- bekende," organisatie ,ln\ het
geweer-zou kunnen komen,1.,; Indien
een minder democratische iS)'volks-)
«groep rou- :wiUen ,;trachten' de be-
8! aande r verhoudingen .:mét,,. geweld
om te wentelen.
De\h'eér*Tilanu3, met..'"wien?ywy
vervolgens-'^Sprakótl,1-:scheenH^dit
standpunt te .deelen. zicli beroepende
op ervaringen In de roerige tijden
na. den; vorigen cwriog
Intusschenloonde.de héérTüanns
zichmin ofmeets verrast,- dat 'riJti
naam)"als lid) van héthoofdbestuur
vermeld... was; -Welhad hU contact
'mét de vereenlging gehad, doch-hU
haddaaruit niet opgemaakt, datdit
zijnbenoeming tothoofdbestuurder;
beteeken dé;: Onder) deze) omstandig-)
héden lijkt het ons verantwoord,.een
zekerereservé in achtle nemen'ten
aanzien) vanhet vermeldé^Ildmaat.
:Ove'rigeï«[')iiHj veii
déh:| afvrage^lihghoéVeireïde'C pölfe)
^VohreweerbaaT?)
;tleke>
ilcldei
tra
held",' dié;op andere plaatsen de
meest - wonderUJké x bestrijding-) der
regeeringspolitiek" lnzake Indonesië
nauwelijks afkeurenswaardig achten1
•'n afdoendenwaarborg kunnen:vor
men voor .het) legaal: optredetf -van
e<en gewapende; organisatie,) waarvan
de, leden bij-voorbaat'vóór' politieke
hetze openstaan;„Volksweerbaar
heid'' kunnenwü nog.steeds niet
anders zien dan als een gewapende
organisatie Ln de v-haoden van. een
desperate' politieke groep én >f-
schoon zij "voor een"- oogenblik) Wat
voorzichtiger 1 mag zyn.vgeworden,
door. de krachtige reactie op del drei-
«emenlen van de GroningEche B. S,,'
de. Hazerswoudsche anti-revolu'.lon-
nairen er. den ecperslpnneerden ge
neraal Röell. rij blijft een direct ge
vaar voor onze democratie.
Meisje ia vlammen
omgekomen
Terwijl de ouders eenoogenblik
afwezig waren eri een vijfjarig
meisjealleen thuis was, is brand
uitgebroken ln de de familie H. to
Hafferden bewoonde noodwoning.
De. houten woning brandde geheel
uiC: Het kind,dat blijkbaar door
dc vlammen verrast werd, is in het
vuur omgekomen: De oorzaak van
den brand is onbekend. Men ver
moedt, dat vonken uit de. branden
de kachel gesprongen zijn.
seerd en waarin voor de overige
gebieden door 'beperking -der
beschikkingsmacht de euvelen van
het particulier bezit zijn-opgeheven
Geen kapitalisme
4. De Partij bestrijdt niet slechts
de uitwassen, maar de structuur
der kapitalistische pipductiewij?,e.
de daaruit 'voortvloeiende sociale
verhouding en), en de deze maat-
schappy beheerschenden. geest.
1 ")5;1 Zij bestrijdt;) den kapitalist!-.
schen géest,)die;denrnensch)on-
der"gehikt, maakt. aani het -bezit;
de arbeidskracht als - koopwaar be
schouwt; massaal sociaal -onrecht
'duldt, - het cultuurleven,- vervlakt,
geestelijke armoede in groote groe
pen f der-, bevolking veroorzaakti en,
het persooniyk: en gemeenscniaps-
^e'vênrifór^latertaUseert^?w,'¥«?1r4fi':v.?,,'*'
iHet:, economisch ieven -"uehoort
gericht te zijn"op een rechtvaardige
en doelmatige voorziening- in de
behoeften, stoffelijke, en geestelijke,
vanaJIen.' De Party ferlangt der
halve.een planmatige - leiding: en
ordening van-voortbrenging én
verdeeling) waarbij bet) motief van
dienstaan degemeenschapals
richtsnoer - geldt. In) die takken van
stoffelijke Jjchoef ten voorziening,"
die niet of ridg -hiet voor socialisatie
in aanmerking komen,- streeft ..de
Party naar b»p?rkine der particu
liere bp schikking? macht, .waarbij
hetbelang der gemeenschap.' van
allen die in het h«drijf werkzaam
zün en van de verbruikers, op den
voorgrond staat.
Recktorde*van den arbeid»
7. Ten einde lederen werkenden
mensch recht en bestaanszekerheid
te waarborgen, worden de arbeids
verhoudingen geplaatst ln eep
rechtsorde, uitgaande van- het be
ginsel dat de arbelskeen voorname
zedelijke factor en het centrale
element in het voor tbr engingspro-
ces is;
8 Bil den uitbouw van de nood
zakelijke nieuwe organen der eco
nomische en sociale ordening ver
werpt de Partij staatssocialisme.
Ter vermijding van bureaucratische
'machtsaaiunatlglng verlang! zy,
dat-de bedrijfschappen, die by de
wet behoeren te worden ingesteld,
zuilenrijn zelf'oeshirende organen;
bestaande uit bedrljfsgenootcn en
waar"mogelijk ^vertegenwoordigers
der. verbruikers met.door de Over
heid te benoemen vertegenwoordi
ging dér gemeenschap ,ter;r waarbor
ging van het algemeen belang. ));i
9. De Partij acht den strijd, voor
SCHUBERT HERDENKING
Ter herdenking van den 150sten
geboortedag van Schubertorgani
seert het weekblad '«.Vrij Neder
land" .een reeks concerten, die ge-
géven zullen wórden1 door den
Poolsch-Amerlkaanschen zanger Do-
da Conrad met begele Iding van onf
zen landgenoot Jan .V Huckriede.
gehoore brengen. Op 4 Maart wordt
hier-ter stede ln de Blauwe Zaal
Conrad, 'zal '„Die -Winterreise" ten
het concert gegeien.
Voor de v duw
lelijk.
Eenige generaties, gel
hét voor een vrouw noc
toilet- te 'maken,-vóór .zij naai
bed), ging. Het was dan alshet
ware een'verkleedpartijbe
kroond door een nachtjapon
-Ó.met lange mouwen ;en;een hoog-:
f 'T:?iïp-Aï: sluitend boord, waarover méés-
naohtj&pQri*tal nog een jakj e) kwam en de
i-ï .-j/rL' onontbeerlijke "'.slaapmuts! i\
.Veertig jaar later volgden ;:de;
ragfijne, doórschijhende, mouw-
looze blauwe of zalmkleurige
„droomen" van crêpe de Chine.
Deza bevlieging Is) men al - weer
.te boven en het nieuwste model
voor bakvlsschen'ziet) men hier-:
bij afgebeeld.Wie. lacht daar?
Is het niet' precies1 het- nacht- -
hemd vanUw grootvader? Die)
lengte, die spirtjesj dieover-
h hi.mdsmouw? Alleen;;de -plooI-.
•-•;s tj es on der den schouder en het
liggendeboordje gevenl)ër) iets
vrouwelijks aan!: De meisjes, die
Enfeelsche kostscholen bezoeken,
dwepen met deze 'moderne
dracht: Je kunt er zoo fijn mee
hollen' en buitelen en Je blijft
er door de mouwen en de hooge
sluiting in' Je bed veel' lekkerder
warm in dan met die „flodders"
van verleden' jaar^A1--
Het model) kwam uit Amerika
én werdontworpen, als stof be-;
sparing, vandaar. dat het kort
en soberIs'.) Dezen winter werd
het in allerlei bereikbare mate-
rialenwol, flanel,katoen,- maar
niet inkunstzijde„ iriden handel
gebracht - en )(!oordat mén., deze)
in gezelHgé));kleuren)))blauw£
'rose, geel-;'.èn))zelfS;:;;ieèè3,oërij|
'verfde), vergat ieder e en): dat> het-
precies^ Opa'si) nachthemd wasl
De Nederlandsch'Staatcourant
van 19 Februari no. 35. bevat pry-
zenbescbikkingen betreffende Ta-
baksalval en Bioscoopvoorstellingen,
terwijl: de prij-enbeschlkklng "Ver
huur .van of Vervoer met autobus
sen 1945 Ie. gewijzigd. 1
sociale gerechtigheid onverbreke
lijk verbonden aan het beginsel der
democratie. Zy verstaat daaronder
een vorm der samenleving;, waarin
de Regecring steunt op een. meer
derheid des volks, verantwoording:)
schuldig Is aan de, in vrijheid, op:
den grondslag van algemeen kies
recht, gekozen ■oolksvertegemvoor-
digingen doortrokken *s ran. de
eerbiediging van en verantwoorde
lijkheid voor den medemensch.
Indonesië
10. Met volledige erkenning van
de rechtmatige nationale verlan
gens naar vrijheid en zelfstandig
heid. levende bij de bevolkingen
van Indonesië. Suriname en Cura
cao en van de noodzakelijkheid om
de verhouding tusschen de onder
scheiden landen "en gebieden op
nieuwe grondslagen te regelen,
acht de. Partyde vestiging van een
nieuwe staatkundige orde- geboden,
zoodanig, dat de onderscheiden
volken rich volledig, kiipnjn ont
plooien ter bevordering van huiw
welzijn r -
..11. De Party achtrich mede vet-,'
antwoordeiyk voor de ontplooiing
van Ie Intellectueele. zedelijke en
gccstciyke krachten van het ge
heele Nederlandsche volk. Daarom
voert.zU een actieve cultuurpolitiek
Ruime: geldomzetten
in detailhandel
Het Statistisch Bulletin voor het
Centraal Bureau voor de Statisiek
ocm aan. dat de geldojitzetten ln
detailhandel sterk zijn geste
Slechts voor vleesch en vleeschwa
ren rijn zijbeneden die van 1933
gebleven. Wanneer wij de gemiddel
de maandómzet voor vleesch in 1933
bpJ100 stellen, dan bedraagt zij in
December 1948 slechts 77. .-Dit fis
geen wonder, want degerantsoe
neerde vleesch consumptie is nog al-
,tUd minder dan de helft .van. die in
1938-)Voör, dóandere V consumptie;"
DferóltiBer'' -1 W6£|réer; tiixtèbr''iSÉi?*ln
1B38; z.oofliggén 'zö..' vóor^kruldënlers-
vraren i48''i;--vóor tS.bak.-"voor
sterken^ drank- 220'/*, voor textiel
Ï03"(«, voor"hUishoudelljken-artlkelèrii
•13,5V. en voor, schoeisel TOO'A boven J foto werd -- radiograhsch^pverge-,
De Engelsche Koninklijks familie
'WiZMidi-.AifikayiOp dén eèrsien:.dag:
yahfjietibesóèk kaanïKaópstad cont*.
£uid~rffrt-
kaansche 'Vmê^MVeld maarschalk
Smuts, deOrde van'VerdicnsteiUit
handen 'WanKKóni-iig-: George. Dese
foto. give-j i
I bracht).
Hoes hij er zoo in eens:toeger&
komep -was)- Dirkrvweet - het zelf.;;
niet te zeggen.,'n Uit.de kluitén";)- -v-,f
gewassen groote)' lummel)-
.hij er maarsloomen JcbëdiriIÉt'^fcl
bij en de rechter probeert tever- A'\
geefs -hem te laten verklaren^)j
waarom hij daar.;-' nu'f juist^)op ,->)
die tram- zoo iets moest doen,
wat-Je nog nooit gedaan had.' ;f/
Waar hij misschien eeuwig spijt)-.)--
van za! hebben)
Precies een dag na zijri -18de
verjaardag stond-Dirk '-. ophet'>"-5
propvolle middenbalcon van ide..:);':^
tram in een.boekje 'gedrukt.
Vlak voor hein zag hij een da-
mestasch. Zij stond een beetje
open en een mooie wijnroode
portemonnaie lag zóó voor bet'
grijpen. In eens voelde Dirk:
dat hy dat ding. wilde hebben.
De begeerte besprong tm zóó'-
dat hij geen stuur meer over
zijn hand had.
Bliksemsnel .graaide, hij de
beurs uit de tasch eri stal. .ze
in zijn zak. Maar toen de dame
even later bemerkte dat haar
tasch' open stonden ze tót. haar
groote schrik' de portemonnaie
mlsté. zag het er, slécht voor -
Dirk uit, want de echtgenoot
van de bestolene en de conduc
teur gingen terstond de passa-
giers fouüleei^n en zoo kwam
Dirk al gauw vdpr;leelykerd te
staan. -
En al kon hij het hier vóór
den rechterdan niet zoo: goed
uiten, je, kontoch wel zien dat n
de jongeman veel spijt had van/,
zijn zwakke moment. Maar. wie - -j
er gewoon kapot yari was,') dat
was Dirk's moeder. Zij) is mee
gekomen om een goed woordje
voor haar 'zoon te doen. Op van
de zenuwen heeft "ze, vlak ach-
tér haar jongen zittend, het./-'
proces gevolgd eri als 'de officier)^
dreigend 'zegt: „weet Je ;wel," 1
jongeman, dat zulke dingen
door misdadigers worden, ge-'-
daan", springt ze naar voren en
dan) loopt haar moederhart
over vvan-emotie.
„Och, mijnheer", jammert de
arme vrouw,. )t;is .verschrikke-;'
lijk,: die schande die)hy me aan-.)/
gedaan heeft "Wé ^begrijpen, er
nietsvan,'t;was altijd, een op£&|
passende Jongen, nooit;heeft-Ie) )f
iets uitgehaald ennou in eens;')/
Ikschaamme.' alzoo{; kan
u niet maken dat-teniet'in..de)v'
gevangenis moet".
En met door tranen verstikte -
stem pleit de)mopdervurig ver-::ivf
der voor haar -zoon,'' 'die;-, zoo
heelemaal onverwacht fvan hët|/|||
goede- padafweek en'steeds
dringender-smeekt "ze:/baar :.'ëri/
haar .gezin >^voor.) - nog^meerv.
schande te bewaren." 'EE'EgAA
Advocatenkunnen)vaaktref- - fg v
fen.depleidooienhoudeir-'^ri' f£ê§p8&'
gevoelvolle f-zinnen-; om 4clémèrirE^^
tie -verzoeken.'V'Dat) maaktV;weLi"?'^-!
eens .indruk, zooals men look|ii^P|
deschouwburg .kippevel^karitfd,"^-
krij gen|of Irvochldge^óögëïB^M^
Mpar e^n «.ngt-tk rrf kan
meer treffen dan1 eeri/vlekko-^'/lff'l
loozehoogacC ..briihyiteeftahiêr^)-)/'
blijkbaar)*- wantDirk'Avordtenog)'),
riietvéroórdeeId>De>réchter)!^3||
eereb-eenreclasseeringsrapport:)).
zien;,; Dej origen-dieef t:;)dus)-riog|;l;
een kansj e.) -Er/ is ;nogS-Kbop;>v
móèdèr
Plastische chirurgie verricht wonderen
Speciaal ziekenhuis'
ook in ons land?
pLutLsche chirurgie wórdt.) bui-
I ten medische kringen ln Ne-'
derland. meestal ODïevat als «en
schoonhcJdsbehanrtelIng: Men
weet te vertellen dat Nederland"-"
sche actrices, wier naam iécda
vele Jaren bekendheid geniet,
haar rimpel» laten wesroperce-
ren. Dc plastische chirurgie Is
echter een ge-sp«cIaHseerdc we-,
tenschan eetrorden die. veel ver
der reikt, die "zelfs wonderen-
verricht
Samengevat zou men kunnen
spreken veneen heelkunde die
Vormdefecten en functiestoornissen,
vergroeiingen en m'synmüngeh her
steld. - Nieuw is .deze wetenschap
niet. In rilé tijdperken van -de 'hls^
torie .en ln alle culturen vindt 'men
pogingen vermeld vim mannen dié
het misvormde' wUden herstellen en
het on'brekende aam-ullen. De llln-
doe's ln Voor-Indië hadden re .ris een
methode, gevonden om een nieuwen
neus te maken uit het voorhoofd,
een chirurgisch meesterstuk dat pas
tn de laatste Jaren ook hier her
haald Is. Ook ten tijde van de Re
naissance maakten I'.aliaanscoe
dokioren nieuwe) neuzen, ZJJhaal-,
den het weefsel daarvoor uit;den
arm. Mede door toedoen van ker
kelijke zijde werd deze wetenschap
afgesneden; omdat men dit' een on
geoorloofd Ingrijpen achtte in het
handwerk van God".
7 Oorlog
Een 'geluk bij 'hét ongeiuk was,
dat de plastische chirurgie ha 101B
een geweldige -stimulans kreeg On
telbare militairen met - allerlei
hoofdwonden tengevolge van het.
vechten in de loopgraven werden
bijeengebracht ln hospitalen,:waar
enkele artsen rich geheel wijdden
aan het herstelyan de, "vaak 'af-
stooteiyk. verminkte, Jonge mannen.
Enkele van de artsen die met dit
werk bekendheid; verwierven waren
prof.Joséph, sir- Harold Gillies en
de. Nederlander dr./: Esser),Behalve
de oorlogsslachtoffers kwamen er
patiënten die door fabrleks- óf ver
keersongevallen waren verminkt.
Jonge chirurgen werden.als specia
listen opgeleid en toen'-de oorlog
1940-1945 uitbrak organiseerde jnen
bU voorbkat ln de oorlogvoerende
Nóeuwe slachtoffers.nieuwe
leersiof. Ontelbaar waren de afgrij-
geiyke verbrandingen van .tank- en
vl legtulgbemannlnren, dft vooral
gelaat en handen troffen en ver.»
rnlnkingen «aarvan [men zichgeen
voorstelling- kan thaken. Neuzen,
ooren cft oogleden werden wegge
brande Het maken van nieuwe pog-;
leden bleek noodIg voor het behoud
van het gczlclsisvermogcn. Dit lukte:
«ilstekcnd ;èriIs); thans reeds (eep
routine-operatie. )-;)■
Handen werden zoo verminkt,
dateer slechts 'weefselklotiipen óver-:)
.bïeTCti)>waarin de/vingers niet- te on
derscheiden' - waren/, Vele' ingenieuste;
operaties' hebberi'-^talryke.;. van rieze
"mannen -. toch f/nog^ weeribruikbaar.;
gemaakt ^voor-' de. maatschappij
^Verè^hiende/^van^deM^.ccntru'j
kregen een' groote l vermaardheid.
Mennam er nier alleen militairen
op maar ook burgerpatiehten. m de
eerste plaats oorlogsgetroffenen
maar ook slachtoffers van ongeval
len ln Industrie en Verkeer, vooral
het verkeer veroorzaakt verminkin
gen. In grooten ge ale. Men ls ver
baasd in Amerikaansche statistieken
te rien dat over hei geheel genomen
her verkeer méér slachtoffers elscht
dan een oorlog. Daarnaast woraen
ook steeds meer behandeld men-
schen die bij hun geboorte reeds
waren misvormd of ln mindere mate
dan gebniiketllk met uiterlijk schoon
waren bedeeld. Een belangrijkere
den waarom deze 'patien en vaak
het sterks'e op behandeling aan
dringen ligt in. den toenemender!
strild om he: bestaan. He; ulteriyk
Is daarbij Immers eenbelangrijker
factor geworden dan, het ooit ge
weest Is. Daardoor., worden? de plas-:
tlsche. chirurgen niét alteen. voor ..de
gevallen gesteld die door./ geweld
veroorzaakt zijn) maar komt men
ook. sommigen heel Jong, anderen
op gevorderden leeftyd, met. mis
vormingen die men graag hersteld
zou zien.
Transplantatie
Tot de nteuwe terreinen die de
plastische chirurgie betreedt, be
hoort de vrife. transplantatie... d.w z.'
het wegnemen van een stuk, weef
sel van een. bepaalde'plaats ln het
lichaam en het, geheel los vande
bloedvaatvoorzlening, overbrengen
op een andere plaats. Deze over
brenging gelukt tol dusver slechte
by "dezelfde persoon.
Proeven om weefsel van den eèri op
den ander overte brengen, of van
dier op mensch, hebben nog: weinig
resultaat gehad, De-weefsels die met
groote kans van slagen overgebracht
kunnen* worden, zijn vooral, huid-,
been-, 'vetweefsels. peesweefselsen
zelfs weefsel uit ;het hoornvlies van
j- venals na den vorigenoorlog)
;^i), rijn er :oob thans velé) dui-.
zenden 'men»ehen verminkt. Ori-f
telbaar rijn de slachtoffers) die
gelaat en bandenr; hebbeny) ge-
chonden. Neuzen, ooren .eti oóg- J,;'
leden werden weggebrand eri - van)
vele lianden' waren de -vingers)
zelfs niet meer te.onderscheiden.1'
De medische wetenschap is ech
ter na den oorlog 1914-^1918,
vooral op het gebied van de plas- -
tlsche chirurgie, Weer vooruit se-
eaan, zoodat zeer vele verwon
dingen geheel of bijna geheel
«ersteld en onzichtbaar gemaaktu
kunnen worden.'.Een specialist
op dit gebied, die zijn kennis, tij
dens deri oorlog opgedaan in En-1
geland, nu aan zijn landgenoo-
ten .v'ten kuede doet komen, schreef)
ons bijgaande beschouwing oya;
de TptasttedtCjÖünnglt^i^i-S^p
hel oog, waarmee lntfepaalde Be-.,,.,,.,
vallen blinde oogen het gezlchts-JV;; f
vermogen
Het spreekthaast vanzelf )datin);
Nederlandde ontwikkeling dezer):/;
chirurgie :-.aanvankriyk)'^%yèr8éiie^é
ken-bij-de meeste andere, landen
wat', moest achter -blijven, /Doordat
wy voor den oorlog v^ri:/14*18 'ge-,
spa-ard bleven, werden w|j 'niet
het probleem van) de behandeling" v--
van een groot aantal oorlogsver-
mtnkten gesteld. Andere', groepen,
van pa'ienten die voor plastisch-
chirurgische bèhandellng In aan
merking komen, waren over het .ge-"-
heele land verspreid en tot)een sa-.:r
menbrengen Van dezemeriachen -ni -/.)^,;
een centrum kwam 'het niet.- -
hebben «y ookoorlogsslachtoffersUÉ-Tf&i
en - zijn/deplannen •i:>om))?tot^.)eeriï^Ms^^
stichting;- vans een ziekenhuis.
dergehjk werk te komen, in een ver-);;-)))-®;'/1®
gevorderd stadium vanontwikkeling./';'.).;;)"-.-1
i'anden, centra - waar. - de)-Etroom variv
verminkten .zóurworden/heengezon--;.-''
den, - Et W
I- -. HÓSPÏtaE TE PF.I'-
is een speciale afdceling' .yoórkplus- Ej)//"
list he chtrurgie. Men ziét hier twei - f/T*
'dokt oren
