I N DI AAN ZIJ N IS BIG-BUSINESS Precies zooals bij Sijtje Boes op Marken tuinkalender Rèsultatén der prijsvraag nu werkelijk beneden peil Haagsch reisje PMiiUceckte t DE MAN Architect Fledderus in Amerika VII -^VfWSJ V-c -*> MENSCUEN en ding-en ver weg- zijn altijd anders, dan je denkt. Over Indianen had ik nooit iet» anders g-Hczen dan Karl 'May's, Win- rictou en Old Shatterhand en 'dan nog- een paar reisverhalen, die xegr- g.en _dat die Indianen zoo slecht lïehandeldworden door het Amen- kaansche Gouvernement. Daar zit ik dan in de trein die van-Chicago naar Cheyenne vliegt;et» tegenover mij üi dining-car.zet zich met een „St»rry-SIF' een lange bruine man in soldatenuniform met; een voet in gips,, die zich ontpopt als Sioux-Indlaan. Pueblo ven de Taos-lndtanen in Nevi-MëxtcÓ'. De bovenste apdrïe- menten worden bereikt - over de smalle laddertjes.7n ieder één-kamerr verblijf woont een keel gezin. De typische staketsels voor het kuis zijn stallingen voor de, wagens en het paardDe Italve bollen daarvoor zijn bakovens. De. pueblos rijn gebouwd van m de. zon gedroogde kleiblokken met .strbo, en paardenhaar. Ze zijn er nog wel, .de echte HIJ heeft .geen haviksneus noch een goed verstand. Hij is alleen maar een arme drommel die geen geld genoeg heeft om z'm-eten te betalen, in den oorlog gewond is en nu 'voor een speciale behandeling naar een sanatorium in- Denver gaat Maar gek op vuurwater is hij. HU bedelt alle reizigers met-boUe heupzak af voor een'„drink". Dat was-de eerste. De tweede was m'n taxichauffeur in Denver. Hij is een Navajo, met een Italiaansche getrouwd.Daar om mag hy niet naar z'n stam te rug, want gouvernement^- en stam- voorschriften beperken de facilitei ten van de Indianen tot bloedzui verend Hoewel hij veel van z'n Ita liaansche houdt, betreurt hij het van harte niet; naar de vette jacht velden, te mogen terugkeeren. HU verleidt mij van de vele voor rechten die z'n stamgenooten' ge nieten. Opleiding tot en met de H.B.S. (highschool). zonder ooit schoolgeld te .betalen, geen belas tingen, vrije, jacht.in de.reservaten en vrBe beschikking over bepaalde rantsoenen grutterswaren. -ff Romantiek! DAN ontvouw ik de prachtige prospect) van de Amerikaan ache reisbureaus met een gevederde arendsneus die over de Grand-Ca non staart en alle bijzonderheden over ceremonies, duivels-ten-krijgs dansen èn al die dingen waar Je van stpult als Je veertien Jaar benr en van blijft smullen tot JcrBO bent. Homantiek met een groote R en 5k zal er het volle pond van krijgen. Op dat moment ben ik ergens aan de grens van Mexico en Ame rika in' een. plaatsje dat Calexico heet. Eerst tracht ik een paar da gen naar Mexico te gaan. De Amerikanen zijn makkelijk genoeg.'maar'bijde Mradcaansche grenswacht krijg» Ik onverwachte moeilijkheden. De grenswacht heeft namelijk nog nooit van Nederland gehoord, en*daarom mag ik er niet"h&.-rVf;»V«V:' Na lang'praten kan ik hem over- tulgen datik, een bijzonder gevaL ben en daarom brengt hij mü naar de Presidio waar z'n chef hulst. Dat is een prachtvent. Hij ziet er lilt als Goering in zijn beste dagen, een en al pet en bles 'en uniform maar ook hU heeft nog nooit van Nederland gehoord ep daarom word ik na verblijf van een uur subiet uit Mexico gewezen en door de Amerikanen -weer hartelijk ontvan gen want er blijkt, er een bij te zijn die in 1945 in Rotterdam is' ge weest en oaar goede vrienden heeft gemaakt. .- 'ff ';Dah begint een dagenlange tocht naar Yuma,'Phoenix, Gallup. Aibe- querque en,hoogerop door Arizona en Nieuw-Mexico,, de aloude Santa- Fé-trail met namen die als muzïekt in je ooren klinken, Rio Grande, Rto Pecos. Wegen, eeuwen yan te voren al gegaan door de Spanjaar den die met verbazing moeten heb ben gekeken naar die merkw_ardf- £e bouwwerken vau\Azteken en an dere inwoners met soms 1000 tot 1200 vertrekken. Bouwwerken waar nu slechts de armzalige ruines, van resten. In hoofdzaak langs de Rio. Grande vindt U'dan dié merkwaar dige apartementhulzen die een heele stam huisvesten. Nederzettin gen die door den ontdekker van de ze-gebieden Corona do In 1540 met het Spaansche woord pueblo beti- •.tekl'werden. -ffff -ff-ff,-; ff ff De mooiste en meest bekende is. de Tans-pueblo "in de buurt -van- Santa-Fé. v'. Aig.lk nader moet .ik me eerst meiden by den gouverneur. Droom -in scherven OCH arme, - ook deze heeft geen hav'ksneus en nog maar twee rottige' tanden In zfjn bovehkaak. Hij draagt een gewoneblauwe werkbroek met rubberlaarzen en 'één .streepjesoverhemd. - Wel heeft hijeen snoer kralen om en zijn raafzwartehaar. is met een vullen rieden lap samengebonden. Over zUn hoofd draagt hij dan een -grij ze deken piot een ingewerkt rood 2!"-zag motief. HU komt aandragen met een vettig boek waar ik m'n handteeke- .hiug in moet zetten en ik verwacht dat hij mij daarna de vredespijp'zal aanbieden. Maar nee. hij zegt:, nu krljg'ik van U een kwartje voor het parkeeren van Uw auto en een dollar voor het maken van foto's Daar het mijn droom ln schprven Het is precies zooals bij Sijtje Boes op Marken. Indiaan zj)n is b.'g-bussiness ge worden efi een vreemdel'ngen-ln- dustrle bijuitnemendheid. De bolle, bakovens voorde. deuren^van' de pueblo liggen er alleen nog als folk-, lore want tegen twaalf .uur boldert er een groote. truck het binnen plein op waar „Johnson's Backèry'' op staat en de vrouwen ifi bruin en purper-fluweelen soepjurken ook met dekens omhet hoofd, komen te voorschijn om een broed te kop pen. Vooraan ln de nederzetting is eenw.nkeltje waar Je. souvenirs kunt koopen „Echt" -Indiaansch ed eis ine ed werk en Navajo-tapijtjes alles vermoedelijk r aan den loopen den band op fabriek in New- York' gemaakt. ffffff' 's' Middag» -/in Taos staat*;" dé' - bloom der Taos-IntlUnen In de iflimaar ze leren ln dotpon als Schle- j.. t,i»hrrwlr nf Waswnüaf.win ffpkleed lachen vrijmoedig naar dien dik ken, vreemde! ing, maar de oudere mannen en vrouwen keeren zich norech van hem af en vluchten .de smalle laddertjes op en hun huizen binnen voor de lens ,van zijn foto toestel. Later, ln de 'Sraoky-moun- «atns y in ;hetr>Zuid-Oosien ontdek, ik nog een nederzetting van Chero- keês;'Dat' Is ook een voor de bioscoop en de -film is, lach niet, een wildwest-drama. Bij tien twintig tegelijk komen ze op een oude vrachtford. ol per paard en wagen de woestijn ultgehobbeld voor hun Zaterdagmiddag-verzetje en -boodschappen in de plaatselijke 5;en 10-centsbazar.ff ff-.: Waar zfjn dé goede oude dagen van Winnetou? Hët goede onder wijs dat de gouvemementsscholen geven, het verkeer .en 'de radio hebben hun faak grondig verricht De jonge meisjes dragen die. vreemde zigeimerjurken van - moe der niet meer. Ze verven hun lip-- Jes.' fluiten ..Give' me five minutes more" en dragen gezellige kortè rokken, maar kousen kunnen ze toch nie* aan hun beenen velen en hoofd. en schouders! zijn in- de/veel kleurige '"dekens gewikkeld ,.-,:Ze. broek of Wassenaar zijn gekleed als U en "ik en gaan per.-auto naar "hun werk. Ze zijn er nog wel. de iechte. Maar die leven hoogerop bij de Columbïa^ jRlvier en In de dunbevolkte s'reken van Nevada en Utah en: de Zunisi- die- befaamde zilversmeden zijn, meer oostelijk, de -Mp5caiero-Apachen ,-meer Zuid westelijk van i' den;; toeristenwee .KL Paso-Santa Pé. Hierkunt- U in de -eenzaamheid van de onbegaan barevlakten er noe een enkele aan treffen op een.': paard gezeten, ter jacht gaande. 'Als je trach's ^e aan te spreken kunnen ze, je mej; i een, oneindig -hooghartigenblik: aan kijken, geven .^.'jewgeen; antwoord, steken hun arendsneus: lnde lucht en geven hunpaard de sporen.'v.; Maar anderenGeef - mij Karl May.'maar! -1 -RèlöI'M.rFledderus. HEEFT-HET NIET GEMAKKELIJK Duizend klachten over inbreuk op het Handvest der Veréenigde Volken DE MEESTE KOMEN UIT AMERIKA KI JET minder dan duizend blach- lN teu över schending van men* schenrechten beeft de U.N.O,-com missie voor dc mcnschenr echten ontvangen eii het* meerendeel van deze klachten Is afkomstig van per sonen en organisaties lnde Ver- eenigde Stalen; Een grootgedeelte betreft achteruitzetting wegens ras verschil, sere, taal of godsdienst en de klachten gaaji vergezeld van ver-; zoeken om bescherming. De Euro peanen komen, als continentale groep op de tweede plaats, wat hel aantal klachten betrefL De inhoud van de klpchren wordt door.de autoriteiten vaiUde U.N.O zorgvuldig geheim gehdRden, 'en- einde vergeldingsmaatregelen tegen Die klagers te voorkomen. Sommige klagebs zijn volgens een der functionnarissen van! de--com missie klaarblijkelijk maniakken, maar veie honderden hebben welbe redeneerde klachten ingediend over schending van de .menschenrechten en de fundamenteele vrijheden, die in het handvest van de U.N.O. wor den genoemd. w-j - Voorts zijn- allerlei brieven ont vangen van duizenden bewoners van kampen voor uitgewekenen en ver plaatste personen. Zij bevatten ver zoeken om herplaatsing in .de ge wone maatschappij, om voedsel en kleeding; hulp tot het opsporen van overleden of vermiste verwanten enz. Een dezer brieven was geschre ven namens 310 Italianen In Zuld- Rhodesla. die de U.N.O. verzochten, hen 'egen .repatrlëering te bescher men: en in een andere van 62 Rus sen ..werd verzocht, hen door de in ternationale vluchtelingenorganisatie als gróep in de maatschappij te herplaa sen, omdat zU een koor hadden geTOrmd en bijeen wenseh- ten te,blijven. Internationale code De! commissie, die in Februari te New York bijeen is geweest, moest zich op he- standpunt 'stellen, 'dat ?U niet. bevoegd was tot het nemen van maatregelen, doch haar leden waren optimistisch ges'emd ten aanzien vande mogelijkheiddat een Internationale» code van men schenrechten, welke de U.N.O. voor nemens is to- stand te brengen, dé noodlge! middelen'aan de hand zal doen om de menschenrechten te handhaven en het Inbreuk maken door leden van de U.N.O te ver hinderen. Het forrauleeren van zulk een code is opgedragen aan mevrouw Roosevelt, voprzi'ster der. cotpmissle, dan CUinaeechenvvertegenwoordlger- dr.twTiSjan^yicJe^vporzi tier. "én;, den Llbaneèschén' vertegenwoord'ger. dri Malik,, rapporteur. Dezé.f.commissie zal haar ontwerp tijdens de eerstkomende zitting der volledige commissie^ die in. Juli moet plaats- vinden, aanbieden: De vol ledige, commissie zal- vervolgens öe code waarschijnlijk tUdens ce aan staande herfstzltting in de alge- meene. vergadering- van de U.N.O. brengen..:;, '.-V; BU het samenstellen van den de finitieven tekst van de voor té stel len code zal gebruikgemaakt wor den van - vier ontwerpen, ingediend door Cuba, Panama. Chili, en de A.F.L. (American Federa'ion of La bour) e:ender grootste Amerikaan- schevakorganisaties, die een advl- seerende functie heeft. Nieuwe': film vanChepiin; De nieutoe film vad C3iarlie Chaplin. „Comedy of muróm"is' zoo goed als voltooid.. .Na c.e prémière die ln den loop van den zorqer zal plaata hebben, komt hij naar Europa. Dit voorjaarsjurkje met gestreept schootje- is een origineele variatie op het bhuw-zvit thema. Deze kleu rencombinatie geldt op het oogen- blik weer als zeer modern.. 1 APRIL In denonoestuin kunnen thans ook zomehvortelen. radijs en zomerbleten worden gezaaid. Wortelen vragen een voedza- men, lossen, fijn verkruimelden grond. Om het .-lichte "wortel- zaad gelijkmatiger te kunnen uitstrooien, pleegt men het te voren wel met wat vochtig zand te vermengen. De lekkerste ra dijs groeit in zandige gronden. Men moet ze echter niet met verschen mést bemesten. Om te voorkomen,,dat ze te dicht staan, .worden de plantjes na derhand op 4 5 centimeter uitgedund. De bekende ronde zomerbieten, die thans worden gezaaid, kunnen in Juni of be gin Juli worden, -geoogst. Men dunt ze uit op 12 a 15 centime ter. v -L- sx. Ook Prinses Juitano in Zwitserland Gistermorgen, landde op hé', vlieg veld van Cha'eau ,Neuf in Zwitser land het vüegtitiH me' Prinses Juliana aan boord i> Prinses werd beeroe' door Ptins Bombard die in Óen loop! van den morgen uit; Zer- matt was gearriveerd. Van hét* vliegveld 'Van Gha'eau Neuf heeft het Prinselijk Paar me' Prinses Margriet zich naar, Sltlen begeven, waar zij gezapieolti"' den maaltijd- gebruikien La'er zlln -vU per trein naar Zermatt vertrokken. Jodenverraadsler krijgt "vijfjaar,. De Rot'erdamsche kamer van het bijzondere gerechtshof te 's Graven-' hageveroordeelde de 49-jar!ee C. Duyn—Bunt tot vijf jaar gevange nisstraf me' -aftrek van preventief, wegens het verraden van een lood-' Kcbem erosntébandelaar aan de Zaaemolendrif11te Rotterdam Deze handelaar de patroon van haar man. had aan dén laa'sten zijn zaak ti1A°ns de bezetting overgedaan, doch kwam daarna noe vaak kijken hoe óe zaak liep. Dit eins dé vrouw ven-Hen Op haar aanwijzing namen de Du!f- schers den Jood.rehen handelaar ge vangen. uit #welke gevangenschap hij niet is teruggekeerd. Weer olieverf beschikbaar H»t rijksbureau voorchemische produc' en maaktbekend, da' de rantsoenbonnen. voor oliehoudende verf. genummerd C 1 tm. C 35h00 recht geven on het aanknopen van 10 kg. oliehoudende grondverf, dek verf. blanke lak of in olie gemaien kleurpasta. ln totaal een hoeveelheid van T0 kg.,p^r bon nie» te boven gannde- D«=ze bonnen hebben <*en aeidleheldsdunr varj twee maanden, ingaande 1 April. Uit de staatscourant - Bij beschikten* van den. directeur- generaal der PTT. is met ingang van 1, April benoemd 'ot hoofdcom mies der P.T.T. de commies bij den P.TT.-clienst-, J, A Schaarman, te Rotterdam. De!inspecteur van 'srijks belas tingen J. H. P. Rouwenhorst.: 'oe- gevoegd aan het hoofd van de m- spectie der belastingen te "s Graven- hage, 1ste afdeetog, is verplan'st naar de directie van 's rüke. belas tingen en" domeinen te Rotterdam. HET OORLOGSGEDENKTEEKEH Wisselwerking opdrachtgever-ontwerper ontbrak immer-s geheel, Veel is duidelijk geworden Rotterdarr bouwt DE hoogste klasse van het 'Her-, .vormd Lyceum te Amsterdam is een dagje uit geweest naar :Den Haag. Op zichzelf is dat niets bij zonders. Maar wèl „bijzonder"- is de wijze waarop de Iyceïsteh .van dat dagje uit in „De Stem van.het Hervormd Lyceum" verslag - gev.en. Wij moeten daar tóch" Iets van!zeg-; gen. Omdat het: helaas ■sjunptóma- tisch ls dat verslag 1—-v voorde manier, waarop: eenj bepaald ;'deel onzer jeugd heden ten dage denkt èn voor de leidingdie bepaalde ouderen aan dat denken geven,. De lyceïsten ^bezochtende Ka mer. Daar werden zij door -den heer [Til anus ontvangen. Deze legde het er al dadelijk flink op. Er ont stond „een geanimeerd soms fel, gesprek over de Indische kwestie". „De heer Til anus liet ons daarbij een brief zien van. een der iov. Nederland loyale Indiërs, die door het '„iüet-fascistlsche": -• re giem "van den hoogverrader Soe- karrio in een concentratiekamp werd, geplaatst. Deze* brief ein digde- met de woorden: „Dood aan de republiek!" Ongetwijfeld laat deze uitroep relets aan dul- deiykhcld; te wepsöien overf. Aldusdoor den O.H., fractieleider gesticht en voorgelicht, 'gingen de knapen en meisjes naar de publieke tribune. De beleedlgende hatelijk heden. dat zij zich ln hun „verslag" over het voorkomen, van het com munistische Kamerlid mevr. v. d. Muizenberg permitteeren geven 'wij fatsoenshalve niet weeri Tot respect, tegenover een vrouw,.dia .in, den bezettingstijd heldin en martelares was, is deze Jeugd blijkbaar niet in Staat,-. -»V- -i 'p- Wèl ls zij ln staat tot een rond uit .fascistisch dédain Jegens het parlement: het debat heet „een flauw en op laag peil staand woor denspelletje" en er is «„geen beter remedie tegen de democratie" dan een Kamerbezoek! „Bah, wat 're kletscollege". Mussert had het eertijds reiet be ter kunnen zeggen. Er valt aan de knapen (die trotsch vermelden, dat zij tijdens hun schoolreisje ook nog „een borrelpakten?) .nog heel wat op te voeden 1 Kun leeraren mogen dit alleréérst beseffen! HET juryrapport van de prijs vraag voor het Oorlogsge- denkleeken té Rotterdam en de erschlllende beschouwingen die naar aanleiding van de tentoon stelling ln de pers verschenen, t»neten bij degenen die ze met be- langstelllnc Hnhhee den Indruk hebben gewekt dat er iets mis is met de architecten in Nederland. Steeds, weer werd daar gesuggereerd dat de resul taten hen eden peil zijn gebleveu en dat de Inzendingen over het al gemeen niet aan de verwachtin gen hebben' beantwoord. Degenen die het eens zijn met de sombere zwartkijkers die voor geven dat er ln deze verwarde tij den geen architectuur mogelijk ïs en dat'we dus maar liever zoe neutraal en onopvallend mogelijk moeten-, bouwem zullen mogelijk een zekere weemoedige vreugde hebben moeten onderdrukken bij deze conclusies. Op het eerste' gezicht "lijkt deze "uitslag dan ook wel een zeer tref fende bevestiging omtrent de juistheid- van hun theorieën. Er zijn evenwel, verschillende rede nen, waarom een dergelgkc tries te,, gevolgtrekking hier toch in haar algemeenheid wel heel mis plaatst, is.: Een prijsvraag, waar dé inge zonden ontwerpen geheel los van de« inzenders door een jury wor den beoordeeld, is al een heel 'slechte toetssteen, om vast te stellen in welke ,mate de Neder- landsche architecten tot het scheppén van belangrijkekunst-, werken in* staat zijn. Het meest sprekende argument, dat in' het "algemeen voor alle prijsvragen geldt en door alle tijden blijft gelden, is zeker het 'ontbreken van vrijwel ieder contact tusschen kunstenaar en opdracht gever. De Jury, als vertegenwoor diger van den opdrachtgever, zet in een >min - of meer uitvoerig pro gramma, dat voor de ontwerpeis als1 basis en leidraad zal dienen, zijn zienswijze uiteen, De kunstenaar op zijn beurt, - krijgt gelegenheid in een schrif- telfjke toelichting bq zijn ontwerp zijn inzichten omtrent de Wijze waarop hij de programma-eiachen heeft getracht te verwezenlijken, kenbaar; te maken. - Het gevaar is echter; zeer grout, en in de praclijk komt het bijna altjjd daarop neer, dat men op deze wüze langs elkaar heen praat, of liever schrift. De wis selwerking tusschen opdrachtge ver en ontwerper die het geheel zoo levend en reëel maaltt, ont breekt hjj deze werkwijze nu eenmaal, geheel. Het afwezig blij ven van de uitwisseling van. ver schillende gedachten en zienswij zenLén hét naar ;cik3ar toegroeien, daarvan, mankt de resultaten' vrijwel altijd ln zekere mate ste riel. Men kan niet ongestraft der gelijke fundamenteele dingen uit schakelen.,.. Daarbij komen nog andere fac toren, die. weliswaar minder zwaar wegen, maar die toch ook meespreken. Deze opdracht was heel duidelijk gericht op samen werking van architect en beeld houwer of schilder. Er waren ont werpen die het. afwezig zijn van een: der belde partijen duido»«k aantoonden, wat vaak kan liggen aan het óntbriïken j'ari. mogelijk-, heden. Jonge kunstenaars NU vrijwel alle oudere 4m cr- varen architecten zoo over- kropt zittenmet wederopbouw- werk;"' waren ?ztj bij gebrek aan tijd in vele gevallen hl bij voor baat uitgeschakeld. a Zonder twij fel is dan ook helgrootste" deel der inzendingen afkomstig van, jonge kunstenaars die zelden.:of nooit .de gelegenheid, hebben ge had hun' ideeën - te verwekelijken. Juistvoor 'n«u weegt het gebrek aan. .persoonlijk contact met. den opdrachtgever zwaar, Daarbij was. het aantal inzen dingen, in tegenstelling tot wat hierover algemeen werdverkon digd, vrij kleim Wie dé tentoonstelling echter bekeken heeft met een onbevoor- oordeelden blik en niet beïnvloed door de suggesties uit de ver schillende bcspreldngen, zal tel kens weer gestuit zijn op nieuwe en frissche- gedachten die onder andere omstandigheden zeker hadden kunnen uitgroeien tot een waardig - en waardevol geheel. Daarbij was het een* hinderlijk gemis. dat de schriftelijke toe lichtingen van.de ontwerpers niet ter inzagq waren gelegd, want ze hadden ons in vele gevallen nader kunnen brengen tot hun ziens wijze en bedoelingen. Het moest nu blijven bij hot Vaststellen van de .aanwezigheid van ideeën, die daar, echter vaak door de om standigheden, niet bovenuitge- komen zijn. - Wanneer men zich uitsluitend bepaalt tot het resultaat van de prijsvraag ter verkrijging van een ontwerp voor het monument, is ook dit allerminst negatief te noemen." De prijsvraag heeft daarentegen zeer - verhelderend gewerkt en er zijn zejker belang rijke mogelijkheden en inzichten door naar voren gekomen.: In het kort kan men, juist door de prijsvraag» thans zeggen dat. op deze plaats een monumentaal gedenkteeken, door de nabijheid van de tunnelgebouwen, die steeds een storende werking zul len blijven uitoefenen, niet aan vaardbaar is. Blijft dus 'de moge lijkheid voor een eenvoudig, be sloten gedenkteeken hier,"of dé keuze van een andere situatie die kansen aan een monumentaal ontwerp biedt. Hoogstens kan men het betreu ren dat althans de ontwerpers van de bekroonde plannen niet dé kans kragen, na overleg en ge- dachtenwisseling met de op drachtgevers, hun scheppingen in een voortgezette besloten prijs vraag te brengen op die hoogte waarop de jury ze, blijkens, haar rapport, reeds nu gewenscht had. Vanzelfsprekend zóu dè&rbij dan tenminste voortdurend gelegen heid moeten zijn, voor direct overleg tussefcen dc opdracht gevers en de nieuwe deelnemers. H. van D. Blank énbruinv: Visschersvloot- vaart half Mei uit Naar wij van bevoegde zij dé ver nemen Is als datiim, dat de vis- scheravloot ter baringvisscheri] zal uitvaren, bepaald op 13 Mei. De vloot zal dan zee mogen kiezen, met een onbeperkt aantal ne'ten aan boord, zulks in tegenstelling met de bepalingen -der laatste Jaren, ook zelfs nog van voor den oorlog Men zal bovendien niet aan vastgestelde prijzen gebonden zijn?- doch deze zullen voorloopig vrij blijven tot 29 Juni Voor de tweede helft van Mei is dus de Hollandsche nieuwe met te verwachten. Nu de kaspruimenboonfen ia het IVestland in vollen bloei staan is men begonnen niet liet bestuiven der bloemen. De publieke tribune biedt van- ff- daag een donkeren aanblik." Z.eé V ven Amerifcaanscïje nëgèrs staan óp een rijtje,'-vooraareZH j komen kijken naar hun- VT-.end én collega Charles Edward Broüwn, messroom. bediende: 'n pracht, van een zwarte, knaap, die sedert 23 Maart hier. ire het gevang; zit, na een vechtna-tij j op een'Spidoboot. L"\- Charles Etlward is een fijne;: jongen van een jaar öf twintig maar hij lijkt ouder, zooals hy daar voor het hekje staat. Zljn.f huid Is .niet zoo zwart als roet. meer *als koffis met weinig melk.. Eriseen tolk aanwezig, ff maar die heeft niet veel te dóen, want dc neger spreekt perfect.; en zeer beschaafd Engelsen, r Een heel wellevende, bescheiden keurige jongeman is die Charles Edward en men kan best begrijpen dat .het hem on aangenaam trof, toen Ted Spel-, ling, eenblanke Amerikaan, hem. bij bet aan boord gaan op de Spido-boot hatelijk toe- snauwde: „I don 'tlike" niggers"; Het was al één uur in deiï nacht V" en de jongens hadden wat op - Katendxecht gepassagierd. Ted was tamelijk dronken en^hiMiet i het niet bij dat hatelijke scheld- ff. woord .".nlgger" ls een kleinee- 5 rende uitdrukking voor nerero) maar liep op Charles toe h en duwde hem tegen de reeling ff. van de Spido-boot, zoodat Char- les bijna over boord sloeg. De ff. jongen viel en toen hij op rfjn ff knieën lag fclktè een vriend: van ff Ted hem mét eencoca colA fleschje op z'n hoofd! Toen trok' Charles .zijn zakmes en begon.-; naar Ted te steken. Hij raakte - hem in de armen en in de lies- streek. Zoo was het gegaan, zoo staat het in ffde stukkenén Charles Edward: beaamt het vol- mondig, ff HIJ demonstreert hoé het Allemaal gebeurde. Op 'z'n.ffff knieën Ligt hij voor het hekje, ff zwaait met z'n; armen naar dén denkbeeldigen Ted efl wijst de plek óp z'n kroeskop aan, waar ff - het coca cola fleschje ketste; sff Hij vindt het erg dat hij gesto-T ken'heeft naar Ted, maar als ze a je van: boord, willen gooien".,aniff; ivan ar-titeren met een flesch' be- ff werken, schreeuwend ,!Je ;Vgaat|ff 4 ér aan" (op z'n Amerikaanscli ff, dan);'dan moet je tóch" wèl Iéts fff'! doen, 'als jé niet dood wtlffDaar kan de rechter ln komen, maar die vindt dat Charles de ffsteèkff; ln de lies welachterwege; had I ff kunnen, laten, .want- dé pór fflnffff de arm; kwam alffvoldoendel aanffff er was een slagader geraaktffen'ff het bloed spoot:er met!ëenffflinffff ke straal! uit,Gelukki gffis -Tedffff alweer beter ffén daarom ff k^gt,ff Charles maarfff60.-— boetè^AJs% hij die direct betaalt mag&Üffde nor uifcj-Charlesdóéeftff gee^-geldJ bij zich,' maar" dat ff Is'Tnletfflei^ff want kijk eens,:! daar staarèffdeff I zwarte'-vriendenffffal met hun- portefeuille teffffzwaaien enffmetlff bankbilj etj es teffTO^erenffff I^e# boete komt dus ffwel lhffi^eff enff Charlesffkan inffffvrijhéld' ten op:'de volgende boot. Aardirff ff ger hartelijke en beschaafde; menschen, diezwarte broeders: Daar kanTed met z'n witte ge-ff zichten^v:;z'n'ff;'rassenhaat ff eenff voorbeeld ttan,nemen. ff'ff - BIJBELKENNIS OP DE LAGERE SCHOOL ff' door, prof. dr. Kóhnsfcimmff (II) In ons eerste artikel gaven, wil aan hoe dc federatie van het Inter kerkelijk Overleg ln Schoolzoken-énv de Nederlandsche Protestantenbond zich bij. hun - onderwijspolitiek' aan sluiten bij artikel 2(5 der L-O.-wet. De federatie vindt ffden andoren weg om -tot Bijbelkennis te. komen. 'n.t. in cidenteel bij - dé behandeling der gewone leei-vakken der.school, ln arL '2 'genoemd, om meer dan één reden ongewenschtffff -s> jf.ff it\ •Ër, zijn echter enkele moeilijkheden die een breede toepassing van artikel 24 door de leerkrachten der openbare school zelf nog in den weg .staan. De ecrate is de noodzakelijkheid, dot ,het gemeentebestuur als werkgeyer den leerkrachttoestaat óm dit on derwij s te geven, daf binnen de gewone schooluren valt. Dit verlóf kan geweigerd, wordenop redelijken grond, maar hét ls ook mogelijk,, dat een gemeentebestuur weigert, hetzij omdat het van het bijbelonderwijB zelf niet wil weten, of omdat het, zelf tegenstander van ,bct openbaar onderwijs, een tc groote versterking van de kracht der openbare school in dit onderwijsvreest. Volgens de huidige regeling ls er..,op zulk. een weigering geen beroep Het is, ge wenscht, dat een beroep wordt rmH gelijk gemaakt Top den minister.,-den Onderwijsraad gehoord. De gemeente is weliswaar werkgever ln formeelen zin, maar-het aalarls wordt door het Rijk betaald. Het KJjk is grondwette lijk verplicht de flnancieele gelijk stelling uit te voeren en voor het bijzonder, onderwijs betaalt het. wel die uren die dc onderwijzers aan. het Bijbel onderwijs besteden. l'ff Een gerechtvaardigde; grond van de "weigering 1 van een gemeentebe-, stuur zou kunnen zijn, dat legen de bedoeling van de federatie in toch concurrentie vijn verschillend gods dienstonderwijs op dezelfde school zou ontstaan. Ook op dit punt ls een uitbreiding gewenscht van de gele genheid om den minister gehoord den Onderwijsraad, te doen beslissen Zooals we zeidon moet voor deze wijziging de Wet worden veran derd. in de memorie van Antwoord heeft de minister,.sprekend over het bljbelondervrijs^ gezegd: „Do" vrij heid van de ouders om dit onderwijs al dan niet door hun kinderen tè laten volgen, dient onverkort ie worden gehandhaafd. Van mij Is. derhalve geen voorstel'te verwach-' die riiet .ffff."ffffff mocht terugkeeren O OOft WIDDY CORSAIU 27) VII Dr, Van Hettem vertelde 'bU zijrh thuiskomst, dat hU den tofjstand van den ouden Enro ernstig/ inzag. De zieke was vrijwel volkomen verlamd en niet in staat tot spre ken. HU kon slechts moeizaam een paar woorden krabbelen met zi]c linkerhand. Er vas nu een ver pleegster by hem. Alice had hU een "slaapmiddel gegeven, ze was volkomen overstuur. Hij was zichtbaar oneer den In druk en S;gurd merkte, dat hy Inderdaad veel prikkelbaarder was dan vroeger want hij wond zich onredelijk op, omaat zijn vrouw en Ellen neg vóór de nacht vie! even naar den zieke wilden gaan kUken/ ff.. ,j.f ..Waar ls dat goed voor?" vroeg hij. De zuster ls uitstekend, ik ken haar. de arme man moet rust heb- ben." „Maar ik wil alleen even naar Allee gaan." „zy slaapt. Laat haar slapen ,En lnformeeren Dr. Van Hettem slaakte een zucht Van ergernis. „Goed, ^ga je gang- dan. Het ls hondenweer. Als Je absoluut kou wilt vatten en je zenuwachtig maken.•■■"••ff- Ellengaf tenslotte toe en zei," dat ze thuis zou blijven, maar me vrouw Van Hettem zette haar wil door., '•ffiffff'-'ff/ff ff; ff' .'ff'ff'ff „Ik - vind,1 dat je erg overdreven doet," zei ze en. streelde haar man over het grijze haarhet Is ..hier tien minuten vandaan en ikY vind wérkelijk, dat - Ik nog even moet- gaan hooren of tk iets kan doen, als^AlIce zoo overs'uur-;ls.*" ff - ff „O vrouwen, vrouwen,..," grom de haar man en frommelde driftig zijn krant ln elkaar. - Kort daarna ging Erik naar zijn kamer om een album met foto's te ha Jet j. die hij Slgurd wilde laten* zien Zoodra..hl; gegaan was legde zijn vader de krant neer, keek over zijn bril naarSigurd en zei:' „Si gurd. Je zou me 'n enormen dienst bewijzen - als Je Erik die gekke ide<»ën uit zijn hoofd wllce praten". „Welke gekke ideeën?" vroeg Slgurd, hoewel hij zeer goed be- greep wat de dokterbedoelde. „Dat:FelLx verraden is door lemanc, en hU daar achter moet, zien te komen. School jongens- romantlek, dat is het Maar het' wordt eenvoudig een pschose bij hem." De dokter nam zUn bril af en wreef in ?Un; oogen. Hü zag er zeer vermoeid en'neerslachtig uit-.- Waarom moe ten somm ige ,jm en- schen. het leven; nog moeiiyker, maken dan het al is," zei hij en zat even voor zich te staren. Toen, vervolgde hij:, ff „Erik voelde, zich' verantwoordelijkvoor Felix en heeft het zich daarom extra aan getrokken, dat; begryp ik best'. Het heeft allemaal geen zin, het Maar .toen is hh zich dlnven gaan Inbeelden èn dat ls verkeerd. bederft zUn leven en dat van an deren. Fe!ix« is heelemaa] niet ver- raden.'i.;-.-"ff 'ff. -ffff;-ff'"'0 'ff: Sigurd wierp een blik naar Ellen, die niet, had opgekeken van het boek dat zij las. Dr,- Van Hettem ving dien blik 'op. ff „Ik kan daar gerust over.'spre ken, waar Ellen bö is", zei'. hU. ..ze is mijn verstandige meisje."- Hij.strekte zijn hand .uit over tafel Zij keek op en legde er haar hand in, hem aanziende met ffeen wee- moedigen glimlach, ff iff:;:;. „Ja. vader", ze; ze rustig, „ik heb Slgurd ook al gezegd, dat het goed ,voor Ertk zou zUn ah hU hier een tijdje bleef". "ff. "fff.-;- - ,Êrik moet aan bet werk", zei dr Van Hettem. HU fronste, in ge dachten verzinkende. „Ja' zei» hij toen „hü moét wegvarenff Ik h'eb met een kennis van me ge sproken, die hem wil. aanbevelen by een scheepvaartmaatschappij. An ders houdt ik er heelemaa! niet van om relaties te gebruiken, maar ln deze omstandigheden....::. Als, riJj maar eerst vaart, zal de zeewind het wel allemaal uit z'n hoofd waal- en. O, hü praat er niet meer over met me, maar hij - denkt aan niets anders, dat merk lk best Die non sens Gevaarlijke nonsens' ff „Ja".-zei Slgurd. „zeer gevaar lijk". "ff -ff-ff De dokter keek snel op en vroeg scherp,.Hoe bedoel jé dat V: Slgurd keek hem verwonderd aan. „Juist ffzooals u hétbedoe!t".: zei hUi „hét, wordt een soort, .psychose, waarmee hü zijn leven bederft en dat van anderen". :v .ffHeel juist", zer dr. Van Hdttem. .".heel juist...hij heeft, natuurlijk met jou er ook over: gesproken ff,.Ja",: zei SSgurdr „Inderdaad?. HU was nog steeds.verwonderd, niet zoozeer door wat de dokter zei als door den toon.-waarop hU sprak, door de uitdrukking, ran schrik en daarna de opluchting, die hij óp zUn gezicht had gezien. „Probeer hem van de nonsens af te; brengen", zei dr. Van Hettem rustiger en zette rijn bril' weer op.' „Het zal jou! misschien Iukken. nU' mag. Je verduveld graag. Praatïhet uit zUn hoofd, Slgurd, daar zul je me geweldig genoegen mee doen... Wat een vodden van kranten toch tegenwoordig". De laatste woorden sprak hU op een anderen tdoh,— Erik was weer binnengekomen, ff:.: Het bleef een tijdlang -.stii ln de. kamer. De wind ritselde - in' den tuin en sloeg bf] ff tijden takken tegen de ruiten. Ellen zat', weer te lezen. Het licht vonkte - Jn"-'haar rosblonde haren, zooals de zon eens er ln gesprankeld .had dien dag op zolder, dacht Slgurd. Erik had: het album op tafel pelegdff.-en: S!gurd< bekeek de foto's Erik wees naar de laatste, die er.;n was geplakt: ..Dat; zijn kameraden van mé geweest in de li legaliteit. Die recht» ls Chris.' Het is bjU hem genomen op zUn bal kon". „Eu kennelUk tijdens eenfuif"; zei Slgurd glimlachend. Hij nam hel. albumffop om dé foto van dichterbij te -bekUken./ r (Wordt '-vjvoigd V ff:-.-' -ff*'"#®., ten, waarbij dit onderwijs, 'Op: 'wijze dan ook. in handen. v«n>:,denyff onderwijzer 'ffwordt gelegd." |fuff-ff strookt de:.eerste van dezebelde-ff', zinnen geheel metff de;>hierboven uitrfftó eengezette ff"zienswijzé.; '-"Zoowel d^ff- vrljheid van de leerkrachten. ^ls die-ffi- van de ouders ln dlt opzichi - dlent :ff onverkort te bUjven. ff Juiat<f»arom ff Is een overheveling nBar.ff arOkelffv2 ongewenscht.. Bij onderwijs 5volgens artikel ^G.-ook^doordeffleer krach ten ff der school zelf- kan van', vrtjheidsbe- ff korting geen sprake :zljnff; Zoowel,.hetffv .„derhalve", .als: het1 „op - welke ff. wijza dan ookv .-v^nïdcn tweeden 'zlnfflaBtff:; zich logisch -dtjs^ niet volhoudem-^^/i NU"' de. minister, blijkens ÜÈUnS cür-, 1- culalre,,:dJe'öeuJeldlng gaf tot" deze ■artikelen,zicb" fféén: i vioorstaiulerff toont van de bevordering van; Bü-;ff belkennlG op de ff openbare school ff' voor allo daar' aanwezige kinderen, mag verwacht worden. da t ff hij - aangehaalde, woorden dei- .memorieff van .aniwoordffnog ëenaffffriBdecJfftn 5. overweging zal willen nesren.'- "èri.ff.- -' verruiming ff.vatf< artikel aangegeven ff'rin 'nogff jsal,; wltien: bééff vorderen, geheel in' overeenstena-ff. mlng met de bedoellng. vanffzlJnffTno-ff' ff «veering. ff. Een belangrijic punt bliJlt tensloUa^; nog te winnen: de-medewerking van een groot aantal leerkrachten der openbare schooLDaarmee.,;: zal on getwijfeld ondanks allehoopgeven de, sypm tomen zoo ala de groote •be langstelling, voor deiloopende. oplei dingscursussen, nog heel watifftijd ggmoeld zijn.Dal bewijst wél-dé.'be slissing van- de laatste algepieene vereradering der.N-O.V,..De meerder-., held van hethoofdbestuur had-eenff, aantal" stellingen voorgesteld, waar- ff ln Bympathle werd ff uitgesproken met ff het in d«e artikelen beschreven t streven. Deze. stëtlingen "konden ech- ff ter de goedkeuring dervergadering ff niet verwerven, ff. Ik betreur "deze beslissing, niet al-' ff" leen om dft onderwijs zelf. maar ff. ook Omdat Ikèr èen' verdere afbrok- fv keling van de openbare school'f van g .verwacht, ff. Het laatste .wDOgd over.ff rait belangrijke vraagstuk "Isff (echterff nog niet gesproken. Eén-ding'-ls- fcoker, oök.a'l zal het'besluit van de N.o.v. misschien .een enkelen.. cui>.(, sist doen weifelen, de federatie, die, de opleidingscursussen heeft., opge- - zet. zal mét verdubbelden' tijverhaar. ff ff pogtngeri voortzetten.Dc,.,ffctrculaire':..r van minister Gieten zal hsar daarbii een bondgenoot rijn, omdat,, zij, een bewüs-te nioér lsdat. men de open-! bare school 'niet meg vereenzelvigen met een school, die legen godsdienst ff •en Bijbel is, gekant. ff ff ffff G-ffffffffili? Sportvliegers weer op ff ...Ypenburg ff,,Tijdens !ean kleine- .plechtigheidff ff ff Zatertiagmiddag het centrum 'v.B.ff de. nationale lucbtvaartschöol -Nv^-: op het vliegveld Ypenburg -bij ffHUsff' v.-iikheropend.,éff Dit centrum wasff tijdens de .oorlogsdagen ln Mei :.1940ff. ve-n-«»*,d cn. later door de .Duit-, «chers weer gedeeltelijk opgebouwd. Titans is -het, na de, restauratie-, weer. ter beschikking'gekomfn van-ff de Nederlandsche sportVl'.egèrU- De' president yan den' raed viin beheer!" de heer O .Kclff. zei oiruffdat dc7-. Juchtvaartecliooi.'d;e thans 20 Jaar bestaat, naast, de Rliksluchtvaatt-*' school,; een btdaugrükë stimulansff! -voorff:. de.: yluchtvaari:jri,0opt^ffri)iUTff ff!-De heer Justusff. Heymans; bood" Per-c iffffffff

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1947 | | pagina 3