HET CONFLICT MONTGOMERY-ROMMEL
VINDT EEN EINDE
Volledige persoonlijke triomf
van EngelscHen bevelhebber
XVIII
Japanners begrijpen nog niet
veel van de democratie
DEMAN-
Denemarken herademt na een
harden winter
msm
:-\k
-
*1
HOEWEL ile Engelschen Caen 11 let In Juni bezetten, speelde Rom
mel geheel lu de kaart van Montgomery, door zijn strijdkrach
ten tegen de Britten, In de h uitemvijken van de stad, te verza
melen,
Toen fn den loop van Juni de gevechten verbitterden, zei men in
Engeland: „Waarom slaagt „Mout J" er niet in Caen te nemen?"
Het kwam zelfs zoover, dat zelfs E isenhower zich ongerust begon te
maken en aan Churchill vroeg „W'cet Montgomery wel goed wat hU
De Britsche premier stak hét K anaal over, begaf zich naar Mont
gomery's hoofdkwartier, waar hU deze vol vertrouwen aantrof.
Monty wist wot
hij deed
Mislukkingen? Welke mislukkin
gen?" vroeg jMonty', de slag
verloopt volkomen naar wensch.
Bommel was er niet in.geslaagd de
landing tegen te houden en koes
terde nog hoop het bruggenhoofd
op te kunnen ruimen. Dat deed bij
op een allerberoerdste manier. Hij
liet' al zijn beschikbare reserves
aanrukken om in Normondlë een
beslissen den slag te forceeren. Wa
ren deze inderdaad tegelijk gearri
veerd, wellicht had hy een kans
gehad, althans dan had hij de ge
allieerden voor onbepaalden tyd in
het bruggenhoofd kunnen opsluiten..
Maar hij had zich dooh den gealli
eerden bluf la'en misleiden. Nog
steeds vreesde hij een landing in de
buurt van Calais en bij stuurde zijn
divisies afzonderlijk naar Norman-
dië. Stuk voor stuk werden die ge
decimeerd en als dat nog even
ging, zou hij spoedig geen troepen
meer over houten om zich later
aan de Seine te" verdedigen
Montgomery memoreerde voorts
het plan, .waarover men het in
Maart eens was geworden. Welnu,
dat plan werd precies uitgevoerd.
Een half dozijn „Panzerrdivisionen"
was bU Caen opeengehoopt, terwijl
het front aan de zijde van de Ame
rikanen op zeer onvoorzichtige wij
ze .ontmanteld werd.
Tenslotte .keerde ChurchiU; ge
heel overtuigd, naar Engeland tèrug
en bracht Eisenhower het goede
nieuws over. Daarom bleef het Op
perbevel Montgomery vertrouwen
schenken en men liet hem loyaal,
tot aan de succesvolle omsingeling
by Falaise, vrijheid van handelen.
Het mcenlngsverschil zou hier
waarschijnlijk geëindigd zijn, wan
neer het niet nieuw leven Ingebla
zen was door eenige na-oorlogsche
publicaties in Amerika.
,,Top secret"
Ralph INGERSOLL. een Amer!-
kaansch Journalist, verbonden
aan den staf van Bradley, schreef
een boek: ..Top Secret", gepubli
ceerd in 1946. Hij oppert de stel
ling. dat Montgomery bij Caen een
échec geleden heeft. HU schijnt te
meenen. dat het plan voorzag ln
een opmarsch der Britten en Cana
deezen naar Parijs, via Caen. HU
beweert ook. dat het in dien tijd
(Juli 1944) noodlcr bleek de strate
gie te wijzigende „zwakke Engel
schen" werden achter gelaten bij
Caen; terwijl de Amerikanen een
geheel nieuwe opening op den rech
tervleugel maakten. De waarheid
(bevestigd door de gepubliceerde of-
ificièele,stukken en de verslagen;yan
generaals als Bedell Smith) is; fdat
het geenszins de taak der Engel
schen was om een doorbraak te
forceeren: in deze plannen werd
nooit een wijziging gebracht.
Het plan'werci punt voor punt
uitgevoerd, zooals Montgomery het
in Maart 1944 had opgesteld en het
succes overtrof verre de verwach
tingen. Het was een bewijs van een
zeer juist oordeel, te bouwen op de
weerstandsmosrel likbeden van dé
Eneelsche soldaten en daarom
massa der Dultsche tanks-naar de
omgeving van Caen te trekken,
dezen, daar het" hoofd te bieden,
zelfs als daarvoor een bloedige tol
betaald moest .worden, terwij! de
Amerikanen, dank zij hun schitte
rende uitrusting en buitengewone
beweeglijkheid, beter in staat waren
om 2ich, na Saint Lo, snel te verr
plaatsend';,-Y-»-y:
"Wanneer men de Instructies leest
welke Montgomery In Juni, Juli en
Augustus 1944 den geallieerden le
gerleiders gaf, treedt dit feit fn het
volle daglicht Bovendien, blijkt er
uit, datop het oogenblik, waarop
de geheele wereld verrast en ver
ontrust .werd door de.traagheid der
Engelschen en Canadeezen bij Caen,
Montgomery - zich veel ongeruster
maakte over het talmen "der Ame
rikanen bij het doorbreken van het
Dultsche front Wj Saint Lo. In dit
licht bezien en aan de hand van
de rapporten uit Araerikaahsche,
zoowel als uit Engelsche bron, kan
men de critiek van Ingersoll nog
slechts beschouwen als* een dom-
held, alleen ten doel hebbend om
sensatie te verwekken.
Het ergste is niet, dat ïngërsoll
zich totaal vergist heeft, maar dat
men hem aa n belde zijden van d^n
Atlantisch en Oceaan serieus genomen
heeft en dat ln 1946 de Engelsch—
Amerika anache betrekkingen zich
zoodanig ontwikkeld hadden, dat
dit boek een bron was geworden
van misverstand tusschen de béide
...naties.
Maar laten wij terugkeeren' tot
het plan van Montgomery, waar
van de verwezenlijking, zooals wy
gezien hebben, precies de verwachte
resultaten opleverde.
Op 25 Juli braken de Amerikanen
door bU Saint Lo; het derde leger,
onder bevel van Fatton, trok
schuin links naar, Normandfë, ter
wijl te andere divisies snel opruk
ten naarMay enne, daarna naar
Alencon, zoo den muur. vormend
van den zak,.WHarin het Dultsche
leger gevangen moest: worden.
De critiek - eindigde, maar er vol
trek zich een schokkende- gebeurte
nis: de Duitschers trachtten met
.^^bopige krachtsinspanning
J1®1 ™nerlkaansche leger in tweeën
öoor bun linies bil de
^itaTan+l j ZEÜS' de-streek van
Mortaln, te doorbreken.
S DUEL IN PARIJS
Twee'vroegere Fransche mi
eters, gaston Deferre en Paul
Basti3, hebben Zaterdag met
pistolen een „eerezaak" gere
geld. Het was voor het eerst in
vele jaren da^ te Parijs weer
een duel plaats had.
Na het wisselen van eehlfee
schotendie in de boom en te
recht kwamen, tegen de heeren
met-hun secondanten weer in
hun auto's en reden naar de
stad terug.
Het duel vond plaats op het
terrein van een villa in de om
geving van /Parijs en in een
Stortrp.ppr»
HET was opwindend", zei Mont
gomery later, „wij zouden lee-
ren, of de vijand den slag zou aan-:
vaarden en zich zou laten verslaan
aan de Seine en de Loire, of dat
hij zou probeeren, te ontsnappen en
zijn strijdkrachten achter de- Sefne
terug te" trekken"..
Op- den zevenden Augustus weru
echter, op bevel van Hit Ier, een
machtige tegenaanval met zes ge
pantserde divisies ontketend op de
Amerikanen, in de buurt, van Mor
taln. Het doel was den Amer'kaan-
schen muur ten zuiden, van Avran-
chea 1 te doorbreken en naar zee
door te stoaten. Maar de troepen
hielden, dank zij den steun van
de luchtmacht,, kranig stand.
Dit werd de dramatische 'ont
knooping van den grootsten slag
van den oorlog in het Westen: „Ik
gaf den rechtervleugel van de
twaalfde legergroep ede twee Ame
rika ansche legers) bevel naar het
Noorden af te steken, op Argentan
aan, de Zuidelijkste punt van de
opening van den zak. Tegelijk werd
de( kracht van den opmarsch. eer
Engelschen en Canadeezen ver
sterkt met de bedoeling Falaise de
Noordelijkste punt te nemen. Daar
mee was de wedloop begonnen om.
de Duitschers, die verspreid waren
in de. lange saillant, tusschen Falai
se en Mortaln, in té sluiten. Ge
durende dien'geheelen tijd werd
de vijand heftig gebombardeerd
door onze luchtmacht. Falaise viel
den zestienden Augustus in handen
der Canadeezen; de Amerikanen
bereikten Argentan en een heftige
slag ontwikkelde zich in de opening
van den zak, waardoor.de Duit
schers al het mogelijke deden te
ontsnappen.
Met een uiterste krachtsinspan
ning sloten ce geallieerden de
Uit het leven van
maarschalk
MONTGOMERY
opening, de luchtmacht viel den
omsingelden vUand aan en de rest
der,. Amerlkaansche strijdkrachten
stootte recht naar Parijs, de Seine
én oost-Frankrijk, Dat was het
einde.":
Het was waarschijnlijk ook de
laatste klassieke slag die ln Europa
geleverd werd. De Dultsche verlie
zen waren verschrikkelijk. De we
gen, die door het slagveld liepen,
waren verstopt met doode paarden
met verhielde-voertuigen en vracht
wagens. Twintig Dultsche korps- of
divisie-generaals waren "gedood of
gevangen, twee waren er gewond.
Drie -en veertig divisies waren bul
ten gevecht gesteld en een half
millloen soldaten geëlimineerd,
Vijftienhonderd tanks en vijfender
tighonderd. kanonnen waren ver
nietigd of bult gemaakt. Het was
de meest volledige persoonlijke
triomf, die een bevelhebber redelij
kerwijs op de wereld kan verlan
gen.
Het lange conflict tusschen Rom
mel en Montgomery was ten einde.
En na het leger van zijn rivaal ver
nietigd te hebben, hoorde Montgo
mery ook. den dood, van. Rommel..
De Dultschegeneraal was dóór
vliegtuigen beschoten, toen t
laag over het dorpje Satnte Foy ce
Mon gomery. vlogen. Typeerend voro
het karakter van den overwinnaar
was. dat van dien dag af zelfs de
herinnering aan Rommel uit zijn
geheugen gewischt scheen. Het por
tret, dat boven zf]n bureau tn zijn
kampwagen hing, werd vervangen
door dat van Von Rundstedt, den
nieuwen rivaal. Nooit werd de
naam Rommel meer uitgesproken.
Montgomery dacht niet .meer aan
hem.
Eenvoudige Houten kruisen, een
kerkhof waar de Geallieerde sol-
datent die bij de invasie op Juni
i$>44 het leven lieten, een laatste
rustplaast vinden
VRIJE LOTERIJBEDRIJF PROCEDEERT
TEGEN DEN STAAT
Over uitschakeling bij
lotcnverkoop
- Gedurende de bezetting zijn
wetten op de Staatsloterij en de
Loterij wet, waarmede de vrije
loterij bedrijven worden gere
geld, ingetrokken bij, een "besluit
van de secretarissen-gëner. van
Financiën .en Justitie. Zij -zfjn
vervangen door nieuwe rege
lingen, die op dezelfde wf'ze tot
stand zijn gekomen. Krachtens
een dier besluiten zijn de vroe
gere loterJJbedriJven vereenigd
in een firma, Verkoopkantoor
van Nederlandsche Staatsloten
genaamd, waaraan de verkoop
van een deel der staatsloten
werd opgedragen. Dit besluit is
in 1945 door den minister van
Financiën ingetrokken, terwijl
daarbij gelijktijdig een einde
werd gemaakt aan. de v> :rk-
zaamheden- van bedoeld .ver
koopkantoor. Het verkoopkan
toor stelt zich op het standpunt,
dat de minister van Financiën
de bevoegdheid miste een der
gelijk besluit te nemen', omdat
deze materie reeds, voor dé be
zetting tot de aangelegenheden
behoorde, die bij wet'weden
geregeld. Daarnaast huldigt het
verkoopkantoor de.opvatting,
dat er tusschen den staat en het
verkoopkantoor een overeen
komst tot stand is gekomen,
waaraan het verkoopkantoor
het recht kan ontleenen te
eischen, dat het met den /er-
koop van 4000 loten per loterij
belast zali blijven. De minister
van Financiën bestrijdt dit en'
heeft geweigerd het vérkoop-
kantoor nog langer metden
verkoop van loten van de
Staatsloterij te belasten.
•Dit geschil is voor bedoeld
verkoopkantoor aanleiding ge
weest den Staat der- Nederlan
denen den minister van .Finan
ciën' in-kórt geding.' vóór den
president der arrondissements
rechtbank te dagvaarden, ten
einde eeii voorloopige beslissing
té krijgen.
Bedoeld kort. geding werd .27
dezer" voor den president der
Haags'che rechtbank bepleit.'
Vóór de eischers waren versche
nen mr. H. van Krimpen, advo
caat te Amsterdam, en mr., TIl.
E. E van Sehaik, advocaat te
Utrecht,terwijl hét, standpunt
van den Staat én van minister
Lieftinck werd bepleit door mr.
J. R. I. M. Hoogeweegen t'
's-Gravenhage, werkzaam ten
kantore van den landsadvo-
caAt';'-V:.C;-
Mr. Van Krimpen betoogde
namens eischers, dat de .minis
ter van financiën het echt
miste om bezettingsrégelingen,
die door de teruggekeerde Ne
derlandsche regeering waren,
bekrachtigd, bij ministerieel be
sluit op zij te zetten.
De landsadvocaat: nam het
standpunt in, dat de minister
wel bevoegd was het aangeval
len besluit te nemen en betoog
de bovendien, dat er nooit een
contract tusschen den SJaat én
het verkoopkantoor had bestaan
Nadat de beide advocaten van
repliek, en dupliek hadden ge
diend, deelde de president me-,
de, dat hij in deze zaak vonnis
zou wijzen op 17 April a.s.
Het léfsclte; paard ..Caughoo", een outsider' won de Grand National,
's werelds-grootste steeplechase' die Zaterdag in stroomenden regen te
Amtree nabij Liverpool gehouden werd. De met modder bedekte
jockey leidt zijn paard na' het einde der race naar de stallen.
Op een andere preni. is onder
„voorheen" afgebeeld, hoe de kei
zer. de minis ers en de voorname
staatslieden de wetten maakten én"
Geallieerden probeeren hen nu wat wijzer
te maken door spotprenten
Van hun stuk gebracht door het, onvermogen der Japanners om te be
grijpen, dat zy door middel van bun stemrecht au zelf het lot in han
den-zullen nemen van een land, da* voorheen de speelbal was van een
hofkliek. van: oorlogsdrijvers en industriebaronnen, hebben de deskun
digen vangeneraal Douglas McArthur hun toevlucht genomen tot
spotprenten om het vclk het besef van-de hetéefcenis van deze veran-
dering; by te. brengen.
PLAATJES NUTTIGER DAN
PRAATJES
Geallieerde 'kunstenaars hebben de
figuur van keizer Hirohi'o tot nor
male proporties teruggebracht, de
rechten, van de vrouw verheerlijkt,
de' mannetjes, dié .achter den -mor»
hun adviezen ,-fJuisterden. wegge
vaagd en denfabriekseigenaar mei
zijn arbeiders aan één tafel gezet
om te' onderhandelen.-..
Hun gekleurde blije'ten niet
voorstellingen' zoo begrijpelijk als die
in een kinderpren'enboek zullen
overal ln Japan worden aangeplakt
orr. het volk duidelijk te maken, dat
het van nu af zjjn plicht ;s. een
goed gebruik te maken van alle
rech:en, welke dé democratie en de
nieuwe grondwet het hebben ge
bracht.
De Amerikanen, die iot taak heb
ben Japans regeering te hervormen,
wisschen zich het "zweet van het
voorhoofd, in de hoop, d&t het volk
nu zal begrijpen, waar het om gaa".
want in April worden de grootc ver-
ki«dngen gehouden. Men hoopt, ia*
tegen dien tijd -er-mins*e de hoofd
beginselen ingang zullen hebben ge
vonden en dat de ruim 70 mllhoen
Japanners zullen weten, wat het be
teeken:. als zij op 3 Mei het van
kracht worden van de nieuwe grond
wet zuilen vieren.
Toen een;, up een persconferen
tie een toelichting werdigegeven
op die,grondwet, op het systeem
der* vrye verkiezingen en de po
li tieke stelsels'luisterden .de Ja-
pansche journalisten verveeld en,
slaperig toe. Maar toen 'de spor-
preiiten op de proppen kwamen
'en hun rechten in beeld werden
toegelicht, glunderden en gichel-
den.zij met IjWemmtng'.- Dit fa'f
",KctojJ7:ffd^-hërb>mfalLh:Hèrlan■d,'"
zoo' 2ouaaan. •5V«T!fi1
PRAATTE
AARDIG
Maar hij verdween
altijd
Na een wilde achtervolging te
voet, per fiets en tenslotte zelfs met
een au'o door en om de bouwputten
en straten, tusschen Oostzeedijk en
jHooge Boezem, la een rechercheur
samen mei een agent er Zaterdag
middag tn geslaagd den 33-Jarigen
reiziger J. B., een aarsoplichter. die
in de wandelIng „sjaak" wordt ge-
heeten. in den kraag te vatten.' B.
legde zich speciaal toe op .„tUlerij".
Zoomaak'e hij met den kastelein tn
de Brielschelaan een praatje, waar
bij hij liet doorschemeren, dat -hij
wel' een aardig handeltje wist. Als
de kastelein hem even f 600.— wilde
voorschieten, kon hij er f 165.— aan
verdienen. De caféhouder, die er
wel ooren naar had, leende van een
klam f 1000.—. omdat deze het niet
kleiner bad en de kastelein zelf op
dat moment geen f 600.ln kas
had. Per taxi ging het vervolgens
samen naar de Gouvemestraat,
waar B., een pand binnenging, er
weer ui* kwam, een zijstraat, insloeg
en ineens verdwenen was. De kaste
lein kreeg argwaan en bleef ln den
omtrek patrouilleeren. Toen hij een
taxi aanhield, waarin de oplichter
bleek te zit'en. gaf deze den chauf
feur opdracht vol gas te geven. Dit
gebeurde op 23 Januari j.l.
Dezelfde verdwljnmethode paste
hij 'oe bij een expediteur..dien hij
f 400.— ter leen vroeg voor een han
deltje in boterbonnen. Op de markt
te Gouda aangekomen, liet hij den
chauffeur stoppen, naar hij zei om
even de bonnen :e halen. Hij ver
dween in den mist.
In Delft maakte hij bi] de halte
voor de bus naar het Westland een
praatje me* W. R. te Schiodam.
voor wien hij eenig antiek glaswerk
te koop wist bij een aan lager wal
geraakten aristocraat. Hetheele
zaakje kostte f 1540.—. Nadat de
adsplrantkooperer thuis met moe
der de vrouw over gesproken had.
hun wU aan het aan hun voeten tolns hij met Sjaak mee naar Croos-
Voorbeen en thans
Een goed voorbeeld van de carl-
caturen die alle in tweeën 2Ün
verdeeld en op de eene helft „voor
heen" en op de andere „thans" in
beeld brengen Is een prent, die
de betrekkingen tusschen den R.el2er,
den adel en het volk (voorgesteld
door een man en een 'vrouw)' to*
onderwerp heeft.
Onder „voorheen" ziet men den
keizer als - een omvangrijke verschij-
ning .'op een -hoog, veel 'plaatsbie-i
dend.; voetstuk.Deadel is wat klei
ner en bevind! zich op een wat
lager en beperkter plan. Nogmin
der welgedaan is de gewone man,
op een klein en laag voetstukje
staat; en de vrouw, is., een „poover
figuurtje, - dat heelemaal geen voet
stuk heeft.
Maar. onder „thans" ziet men een
vrachtauto met de voetstukken weg
rijden, terwijl alle figurenmet
inbegrip van de vrouw even groot
zijn geworden. Daarbij hebben de
man eh de vrouw een glimlach op
het gelaat, maar de keizer en de
adel kijken zuur.
TOT LEVENSLANG
VEROORDEELD
De rechtbank te Amsterdam'
veroordeelde heden den 23-jarigen
Hilversumschen zwarthandelaar
C. K. Mol, die op 12 September
van hét vorig jaarzgn 33-jarigen
stadgenoot C. van Wagen na
"zorgvuldige voorbereiding in de
garage van" zijn wordng. aan de
Snelliuslaan té - Hilversum met
een nekschot* uit een.- cylinderre-
volver doodde, tot-levenslange ge
vangenisstraf. y:
-Het o.m. had 20 jaar gcëischt.
TUIN KALENDER
2 APKft -
Verschillende;' bloemen -zijn
ook -geschikt om te worden ge
droogd en nadien in vazen te
worden gebruikt. In de prijscou
ranten.,., vindt- men ze vermeld
de z.g. „Immortellen of
Stroobloemen". Van de één-
jarige zaaibloemen worden hler-
voor vooral de Hellchrysum of
Stroobloem en de Statice ge
bruikt. De eerstgenoemde kan
begin Mei buiten worden ge
zaaid. De Statice zaait men ge
woonlijk reeds /eerder onder
glas. Een zeer bekende immor-
tei Is ook de twee-jarige zaai
bloem Judaspenning," die in Mei
wordt gezaaid, doch pas het
volgend jaar bloemen voort
brengt. Van devaste planten
komen ook de bloemen van hét
Gipskruid en de vruchtomhul
sels van de Lampionsplant voor
droging in aanmerking. S.L.
volk oplegden. Ondér
„thans" ziet men het volk den
Rijksdag kiezen, die - wetten' maakt
om keizer, en ministers, die regee-
ren „bil de era ie ven hei vólk", te
controleeren.
De .reusachtige gestalte van een
industrieel, die torenhoog ui.seekt
boven de op mieren 'lijkende figuur
tjes van de menschen, die in zijn
fabrieken .werken, verandert in een
eigenaar, die met zijn arbeiders zit
te onderhandelen; de belas ingbe-
talers krijgen onder „voorheen" te
zien, hoe hun belastingpenningen
rechtstreeks vloeiden in de handen
van de milüairis en, die er nooit ver-
an woording over aflegden en onder
„nieuwe orde" hoe zij stroomen in
kanalen, waar ze onderstrenge
controle staan.
Hartelijk hebben de Japansche
Journalisten geiacheil om een spot
prent, waarop onder „voorheen" een
politie-agent was afgebeeld, die een
spartelenden burger vasthield, ter
wijl een andere politieman diens
huis doorzocht en onder „thans"
dezelfde polïtie-agent, die den rech
ter netjes om een machtiging tot
huiszoeking verzocht. Geschaterd
hebben ze. toen een woordvoerder
voor de regeering hierbij droo^ op
merkte: „Vroeger plachten ze de
menschen op te jagen; nu mogen ze
alleen nog maar. het verkeer rege
len". -.
wijk, waar deze weer op de be
proefde wijze, een pand binnenging
om er niet meer uit te komen.
Sjaak zit nu op het hoofdbureau,
afwachrine van het reisje dat hij
noe naar Lelden zal mogen maken,
omdat de politie daar hem ook nog
over een en ander te onderhouden
heeft.
EXAMENS
Delft, Technische Hoogeschool.
Geslaagd voor het propaedeutiseh
examen voor- werktuigkundig In
genieur: F. J. Smit, Rotterdam;
Voor - hét propaedeutlsch examen
voor electro technisch ingenieur: H-
van der Spek uit Rotterdam;
Voor he*, prapaedeutisch examen
voor natuurkundig ingenieur: P. S.
Zantman uit Dubbeldam;
Geslaagd voor het candidaa'sexa-
men voor vliegtuigbouwkxmdig inge
nieur: W. R. Nugteren uit, Rotter
dam.
Groninger Rijksuniversiteit. Ge
slaagd voor het candldaats-examen
geneeskunde J. C. Bol, Rotterdam-
Gewetensgeld
Tenslotte is het doenlijk noch
noodig alle dingen te onderzoe
ken. In vele zaken moet men
een zeker vertrouwen aan. .den
dag leggen, afgaande op talrijke,
positieve ervaringen. Als ik bijv.
aan de loketten van het DP.-
station een retourtje Den Hang
neem, maak ik me niet bezorgd
of er wel treinen voorradig zul- -
len zijn die mij voor; mijn goede
geld naar de 'Residentie 'en
terug zullen rijden. lm blind
vertrouwen op de N.S. koop ik
het stukje karton en altijd blijkt
het in orde.
Maar toen dié groote dikke
kerel me van morgen dé centen
bus toestak en mompelde:
„Alsjeblieft, voor de orgelman",
offerde ik niet grif, zooals ge
woonlijk, want een zekere ach
terdocht besprong mij plots,
daar ik in geen velden of wegen
een orgel zag of hoorde. Speu
rend over de straat en het trot
toir zag ik wel een tweeden or
gelcollectant, eveneens een vol
wassen heer, goed in het vleesch
zittend, die suggestieve gebaren
maakte met zijn bus naar alle
voorbijgangers, maar van het
pierement geen spoor. Zou het
op deze vreemde wereld nu al
zoo ver gekomen zijn, peinsde
ik, dat men goedgeloovige lie-;,
den voor een orgeldeuntje op^.
licht. Overigens, wel een origi
neel idee; het orgel rustig thuis
te laten en er geanimeerd met
de centenbak op uit te trekken.
Ik keek den collectant eens
onderzoekend aan en zeide:
„Mag ik ook weten, vriend, w&ar
dat instrument zich bevindt, ik
hoor of zie niets van orgels".
,JDaarro", wees de man, „nee
u ken het nou niet zien, d'r.
staat net een bakkerskar voor".
Ja, daar achter die.broodwagen
stond inderdaad een man
draaiende bewegingen te maken -
en bij scherp luisteren kon men
tusschen het straatlawaai een
benepen orgeltoontje.:., hooren.
Ach, het was maar een zeer'
klein orgel en onder het drei
gende draaien van den grooten
man stiet het miniatuur -. piere
mentgeluid j es uit, geentwinke
lende en rinkelende als een
piano-orgeltje, maar zeurderig
nasale en schorre v kleverige
toöntj es, als van eenf moe
en angstig straatzangerskind,
bang voor slaag. Zeer zakelijk,;
op het brute af,bewogen de
drie groote mannen zich rond
het schuchtere dwergpier'einéht
en ik deed maar gauw een-,Iéts
grooter zinkje dan gewoonlijk
in de bus, bij wijze van waar-
deering voor wat dat armetle-
rige kleine muziekding met den
moed der wanhoop toch nógten"
beste trachtte té geven.
DEsiDERius::;/.
Plooirokjes met 'n jasje van con-
irasteerende kleur zullen ook dit
voor jaar gedragen wordende rok
van dtt pakje is wit met bruin ge
streept' het bruine jasje heeft ge
zellige insteek-zakken en dubbele
rij metalen knoopen.. Het amazonen-
hoedje met voile geeft ér
iets gekleeds aan
die niet
mocht terugkeeren
QQOR WILLY. COHSABI
28)
„Bij Chris wordt - altijd gefuifd";
zei dr. Van Hettem van achter zijn
krant."
„Volgende week moet -ik naar
Amsterdam",ze l Erik, probeeren
ol üi kan monsteren., vader lieelt
me een introductie bezorgd. Als je
meegaat, zouden we Chris kunnen
opzoeken. Het ls een vlotte jongen".
„Buitengewoon vlot" zei dr. Van
Hettem weer. achter de krant.
Erik lachte. „Bij vaderheeft hij
het verbruid, omdat hij Ellen het
hof maakte toen haar man nog
leefde".
„Het hof "maakte j" Dr. Van Het
tem. liet de krant zakken. „Dat is
euphemistlsch uitgedrukt".
„HU is een malle jongen", zei.
Erik vergoelijkend,.eri hij heeftte
veel chance by vrouwen.,,,, daarom
scheert hU ze allemaal over een
kamMaar lk geloof dat Ellen
hem aardig op zijn plaats heeft ge^
zet destijds.hfj spreekt ten min-
altUd met groot respect over
„Het ls hem geraden", mopperde
dr. Van Hettem. „Alles goed en
wel.... maar een vrouw probeeren
over te halen haar man te bedrie
ger. als die ondergedoken zit....."
.„Hij was werkelUk erg gek op
Ellen", zei Erik. „Hij* heeft zelfs te
gen me gezegd: dat is de eerste
vrouw, met wie ik wel zou willen
'trouwen".
Dr. Van Hettem hief beide ar
men op in grappige ontsteltenis:
„De hemel beware me - voor 200'n
schoonzoon!" -.
„Chris is de kwaadste niet"; ze!
Erik wat geërgerd, „hij ls verdu
veld flink geweest....*'
„Ja, ja, maar dat geeft hem nog
geen recht een fatsoenlijke, ge
trouwde vmuw aan te randen".
Ellen keek op, ze glimlachte,
„Kom vader", zei-ze, „dat1 klinkt
Victoriaans. Zoo erg was het ook-
weer niet. Hij heeft eenvoudig al
zijn kunstjes afgedraaidbloe
men en complimentjes eh beurte
lings vurige verklaringen of- wee
moedige blikken.... Het was eigen
lijk erg grappig, want- lk wist van
Erik hoe hij was en hoevee! hl] er
van meende".
„Htf meent het wel, zoolang als
het duurt", zei Erik lachend. „Maar
nlj was een prachtige kameraad en
hU stond voor niets, are als glas
als., het moest.dat heeft me wel gevoel.
verbaasd. Je zou het niet aan
hem zeggen als je hem gewoon
meemaakte, maarhij draaide er
zijn hand niet voor om iemand
neer te schieten. HiJ.heert dien be
nachten Falk geliquideerd....", hfj
hij wendde zich- naar Sigurd, „een
spion en provocateur - van. de Ge
stapo. Ik-heb de lui,nooit benijd,
die zulke baantjes op té knappen
hadden, Als.-het moest, had ik het'
ook gedaan, maar ik ben biy, dat
ik er nooit voor gestaan heb. Dat
gevai met Falk was verduveld ris
kant. want die had altijd een-soort
lijfwacht bij zich, twee bf drie lui.
Maar Chris schóót geweldig goed.
Hij had maar één schot noodig
voor Falk. Schoot uit een auto, op
klaarlichten dag en ontkwam ook
noghij moet je hetverhaar
eens doen".
Zijn vader zet ongeduldig: „Ik
wóu, dat er eindelijk eens niet
meer over zulke dingen werd ge
praat. Het is erg .genoeg, dat het
moest - gebeuren, maar nu is het
voorbij.. Laten we' toch alsjeblieft
probeeren ons; weer in te stellen- op
meer normale, levensomstandighe-
en opvattingen. Trouwens ik heb
wantruuwen tegen -lui, die zoo
graag vertelien over, dergelijke din
gen die - ze tijdens de bezetting
hebben gedaanIk krijg: dan een
dat ze het niet beschouwden
als een harden plicht, maar als een
bravour-staaltje, waar ze trotsch
opzijn".
Erik werd rood. „U bent verdu
veld onbillijk, vader", zei hij heftig,
Chris praat er nooit over. Haar ik
vind, dat "het interessant zou zijn
voor Slgurd als hij hem er van ver
telde, want hU heeft inderdaad de
gekste dingen beleefd en hij kan ze
met zooveel humor vertellen.
„Het zal zeker interessant zijn"
zei Sigurd. HU moet me dat ver
haal bepaald doen".
HU leunde achtera ver, wippend
met zijn stoei en keek op naar het
plafond mét een vaag glimlachje
om de lippen, alsof hjj daarboven
iets zag, dat -hem vermaakte.
Mevrouw Van Hettem kwam
binnen. Ze kuste haar.man en-zei:
,,200, oude brompot, daar ben Ik
al. weer. Alice sliep en de arme ka-
pitoin ook, ge-loof Ik. Nu ls mijn ge
weten gerustgesteld. Ik héb alleen
even met Truis gesproken" Ze
schoof een stoel bij de tafel en zei
tegen Slgurd: ..Truls Ls hun dienst
meisje. een goed kind, maar een
erge kletskous, ze hield me een tyd
aan de praat. Ze beweerde dat ze
s nachts wakker Is geworden door
dat dc kapbeln en Alice ruzie had-
al niet goed 'was en Allee Iets heeft
gemerkt en de dok.er wilde 'aaien en
was gedoofd, de trams - hielden- al-.
vroeg in den avonc. op te ryden,--
restaurants, waren -gesloten'- -en^do:
menschen" .waren"" 'gedwongen^óm;"
thuis te blijven, in hun koude; OH-.
gezellige woningen, -Er was geen,;
ontkomen aan, men kreeg zelf?
geen kan, om. naar familie; te., ret^-,;-:
zen, omdat ook de spoorwegen
geen kolen meer hadden. Men was
volledig geïsoleerd.
Brug noodig
Men moet r.en aard van bet
Deensche grondgebied in aanmer
king nemen om te begrijpen,-wat
isolatie voor dit land ^wiT'- zeggen.'
De hoofdstad, onevenredig groot!.;
met een vierde van. deheele be-;
volkinz van Denemarken, - in het
uiterste Westen gelegen, -is voor u
de voedselvoorziening grootenüeels
aangewezen opoe boerderyen van;
Jutland, dae op haar beurt iveel:
producten noodig hebben uit- Ko
penhagen en van het eiland -See-.-
land. Dan is er de z.gx, flesschén-
hals, de Groote Belt, tusschen de
eilanden Funen en -Beeland'. In nor
malen, tijd .leggen de groote,.ferry
booten de nauwelijks 20 kilometer
binnen iets neer dan een uuraf
nu was de grootste üabrekér dagen
achter een slechts in staat, een of
twee keer per dag enkele menschen
over de zee-engte te vervoeren. Er
wórden al Jarenlang besprekingen
gevoerd over de mogeiykheidvan
een brug over de groote Belt, die
dan de twee,, beroemde Deenschö
bruggen zou overtreffen, n.1. die;
welke Funen met Jutlandverbindt
fde Kléine Belt-brug) en dia -tu?-
schen ce eilanden Seeland -en Fat-
ster, Voor den oorlog' werden dë
kosten geschat op 300 milllóén
kronen (dat is 15 mlllïoen Lpond.
sterling)nu zullen zij minstens -
tweemaal zoo hoog zijru - v,":
Deze winter heef bewezen, dat
de brug, die de grootste van Euro
pa zal zijn, gebouwd moet worden.
Aangenomen- dat de enorme .hoe-
veel heden* ijzer, staal en cement
verkrijgbaar, zijn, zuilen' de kosten, ;.-
niemand afschrikken. Men Is ln
den oorlogstijd wel gewend geraakt
aan groote cijfers.
Maar nu breekt de lente ook to.
het Noorden door, De duizenden
Pool vogels, die uit, de donkere en
ijzige Poolstreken haar een milder
klimaat plegen te komen, maar
waarvan jammer genoeg een groot
aantal ln hun wlnterverbiyfplaats
omkwamen, maken zich &l gereed
om weg te trekken. Het - iseen -
prachtig gezicht, dié troepen/wilde.' -
zv/ar.en en ganzen, die in volmaak-
te formaties vliegen, een vredig'
evenbeeld van de zwermen bom-
menwerpers en gevechtsvliegtuigen
die enkele jaren geleden de lucht
vulden.
Ski's, sleden en schaatsen, waar-
mee de Jeugd zich onverwacht
langdurig heeft kunnen vermaken,
zijn verdwenen. De fietsen, het
Decnsche nationale vervoermiddel,
zoowel als van de Nederlanders,
komen weer voor den dag als een
onfeilbaar bewys, dat de lente
nadert.
Maar op bet laatste, het heer
lijkste bewys. moeten de Kopen-
hagers nog eenlge weken wachten.
Dit bewijs ls van Nedcrlandschen
oorsprong: de wonderlijk schoone
tulpen, die het vorige Jaar aan
Denemarken werden geschonken
en in alle stadsparken werden ge
plant. Pas wanneer dc Nederland
sche tulpen in haar oneindige com-
binatle van frissche kleuren de
KopenhogeTs weer boelen, pas dan -
zal de lente haar intrede ln de
hoofdstad van Denemarken hebben
gedaan.
Goeden Vrijdag 4 April,1 des
avonds om halfacht. leidt ds. j
v. d. Zijpp voor de Doops> inde - i
Gemeente te .Rotterdam een;-,
in het Instituut-,
Land was geheel
-- - geïsoleerd
(Van onzen Kopenhaagschen
correspondent).
I ANGZAAM, pyniyk langzaam
l-stÖgtjdë kwikkolom tot boven't
nulpunt. Traag openen de Kopen-
hagers hun ramfen, die-bijna drie
maanden achtereen gesloten zijn
gebleven. Deze winter was, hard.
harder dan men verdragen kon en
dat niet.zoozeer door de lage tem
peraturen als' door den welhaast
eindeloozen duur. Deze winter is
hier harder gevoeld dan de winters
tijdens den oorlog..-
'Denemarken, anders zoo wèl
voorzien van de dingen, die het
leven kunnen veraangenamen, staat
er zeer ongelukkig voor, wat de
kolen- en electricltelts voorzien ing
betreft De ZweedsclK- zustematie
heeft haar onmetelijken voorraad
hout ln haar bosscben, Noorwegen
zijn onuitputtelijke waterkracht
Nederland en andere landen-kun
nen zich uit eigen kolenmynen beT
druipen, maar Denemarken heeft
niets, behalve misschien wat slech
te en kostbare bruinkool en turf.
Bet is geheel op den import aan
gewezen, die voor den oorlog hoofd
zakelijk uit Engeland kwam; nu
zijn Duitschland en Amerika de le
veranciers, maar de geleverde
quantums waren zoo ontoereikend,
dat b.v. warmwatervoorziening in
de huizen reeds jarenlang een on
gewone luxe is.
De vorst had bijna alle water
wegen rondom Denemarken ge
stold, waardoor het geheele land
geïsoleerd was van bet overzeesche
vervoer en van de vele groote en
kleine eilanden, die ook weer
onderling geïsoleerd van elkaar en
van het schiereiland Jutland wa
ren. De talrijke en zeer sterke.
Deensche IJsbrekers doorkruisten
onvermoeid de waterwegen, die
van vitaal belang zyn voor het
Deensch volk, zij doorploegden de
massieve ijsmassa's met hun enor
me gewicht, maar natuurlek was
er. een grens aan hun mogeiyk-
heden.
De toestand werd dageiyks moei
lijker, want elke dag bracht nieu
we harde beperkingen voor de
meest elementaire dingen. Doordat
de kolenvoorraad slonk tot een
welhaast alarmeerend punt, werd
het gasverbruik tot bijna nihil te
ruggebracht. De straatverlichting
Je .weet hoe hU Is: hy wi! geen dok
ter voorhij halfdood is en als hem
Iets scheelt, kan hU Allee niet om
zich heen verdragen".
,,'s Nachts?" herhaalde dr. Van
He'tem verwonderd.
„Neen, volgens Allee ls.. hU pas
's morgens 2iek geworden, ze merk
te het doordat hij niet aan bet ont
bijt verscheen. Het is. niets voor
Allee om me niet dadeiyk. ie telefo-
neeren als. hem Iets mankeert en ze
is heusch niet bang haar wil dóór - e
drijven".'
Zijn vrouw zei nadenkend: „Mis
schien hebben ze ruzie gehad en
heeft hy zich toen te veel opge
wonden, Ze hadden laatst ook weer
ruzie over die portre ten. Ik heb
toen nog tegen Alice gezegd: praat
□aar toch niet meer over....: laat'
hem zUn gang gaan. Ten slode
heeft zy-haar kamer vol hangen
mei portretten van Felix,.ze was zoo
dol op hem, arme ziel".
„Ja, ze concentreerde alle ver
drongen erotiek van haar oude-vrij-
storsliefde daarop", zei Erik.
„Maar Erik toch", verweet - zijn
moeaer.
„Natuurlijk", zei hU ichouderop-
ha.end. .^e wns eenvoudig verliefd
op hem. maar ze wist het niet.
Ze was zoo goed als zijn moe-
(Wordt
Scheepvaarten;