Gebrek aan samenwerking* tusschen groote mogendheden Mijnwerkerskoor in Rotterdam Deskundigen over Indonesië Troelstra's werk ter eere Kleurfestijn op 27 Apri| DE MAN- Duitschland van heden (V) Duitsch publiek toeschouwer bij machteloos gestumper E* Zuivering is een paskwil BOLLENVELDEN „Kolen delven een eereplicht" Burgemeester Oud kreeg mijnlamp Gepensionneerden gedupeerd? Groote belangstelling in Economische Hoogeschool In Den Haag sal een gedenkteeken worden opgericht Oproep van comité Spsdlmq-Apsdiwj. heöen DE WAARHEID: „A wonderful country" Naar de bollen... Zaterdag 19 April 194 DUITSCHLAND,1947, Het puin is zelfs vrijwel nergens geruimd... de groote mogendheden vechten om de resten xUa honderden voorbeelden voor het gebrek aan samenwerking, t neen, voor de volstrekte onderlinge tegenwerking tusschen de groote mogendheden, die de Duitschers dagelijks te zien krijgen. Er was een plan van Potsdam. Volgens dit plan zou Duitschland Weliswaar door verschillende bezetters beheerd, maar door middel van een geallieerden raad als economische eenheid behandeld worden. Zoodra de bezetting een feit was, hebben de Russen uit hun zóne ge haald, wat er te balen vl eU ten en kansen op naturalisatie. Be grijpt men hoe de uitwerking van deze feilen op de Duitschers zijn? Hier hebhen wij allang weer een kant van het Duitsche probleem ge raakt, waar het niet meer te begrij pen is, als'intern Duitsch vraagstuk, maar als een terrein van conflict tusschen de groote mogendheden. Want terwijl alle groote mogendhe den natuurwetenschappelijke des kundigen in- en opgepikt hebben, zijn de Russen nog. een stap verder gegaan. Zij hebben Duitsche officie ren naar Rusland gehaald. Deze zoo wel als een aantal van hen, die bij Stalingrad gevangen genomen zijn, zijn werkzaam aan Russische mili taire academies als instructeurs. En dit roept jammer genoeg geen aan gename berinneringen op. In de ja ren 3921 tot 1925 bestond er een zwarte „rijksweër" en bestonden vol gens een geheime overeenkomst tus schen de Russische regeering en de Duitsche legerleiding bedrijven voor vliegtuigbouw, tank- en gifgasscn- fabricage in Rusland, die door Duit sche officieren en technici geleid werden. Duitschland. dat toen der gelijke bedrijven niet mocht onder houden en over dergelijke wapenen niet mocht beschiken. kon door deze samenwerking op peil blijven, wal de constructie betreft, en kon' tevens een kader op-dit voor Duitschland door hét verdrag van Versailles ver boden terrein onderhouden en schoo ien. Wanneer nu tot de in. Rusland werkzame Duitsche officieren o.m. prof. dr. Otto Korf es behoort, een van de belangrijkste figuren bij de theoretische en praeilsche ontplooi ing van de Duitsche. „Wehrwirt- schaft", dus het systeem, waarbij al le mensehelijke en stoffelijke midde len aan de militaire aspiraties van den staat ondergeschikt worden ge maakt. dan is dat geen geruststellend feit. Het is niet geruststellend ten aanzien van de Duitschers, het is evenmin geruststellend voor de toe komst van Europa. Dit feit is een reden te meer om te hopen, dat men gedurende de be sprekingen te Moskou een overeen komst weet te verkrijgen, waardoor Duitschland ophoudt een wrïjvings- vlak tusschen de groote'mogendhe-: den te zijn. Voorwaarde hiertoe is, dat de Europecsehe landen hun ge meenschappelijke taak leeren besef fen cn zich bezinnen op een Euro- peesche oplossing, waarbij dan het herstel van de materieele en geeste lijke puinhoapen van Duitschland een"onderdeel vormen van het alge heels Europeesch herstel. ALFRED. MOZEK MEN kan cn mag daarbij reke ning houden met de bijzonder hnrdc verliezen, die Rusland door den Duitschen inval geleden heeft. Daartegenover staat het volledig gebrek aan ieders bereidheid tot samenwerking, laat staan solidari teit met de overige slachtoffers van de Hiüersche agressie. Dc Ameri kanen en de Engelschen hebben meer dan een jaar gewacht op het oogcnblik. dat de Russen bereid wa ren tot gemeenschappelijk overleg. De Russen z(jn hun eigen weg gegaan, die niet bepaald rechtlijnig was in de middelen, maar altijd reehtiynig ten aanzien van het doel was, namelijk te halen, wat er te halen valt. En toen de Engelschen en Amerikanen eindelijk spijkers met koppen wilden slaan, hebben de Russen hen verweten, het plan van Potsdam te schenden, omdat zjj niet hetzelfde deden wat z'ü gedaan had den. Want zoodra men hun methodes toepaste, concludeerden zij. is de overeenstemming in behandeling, die Potsdam eischte. vervuld. Er is alle kans. dat nu ook een overeenkomst ten aanzien van de Russische zóne wordt bereikt. Want nu kan een ge- mcenschappelfjk beheer de Russische zóne niet meer armer, maar alleen rjjker maken, wanneer de overge bleven waarden over heel Duitsch land worden uitgesmeerd Dit alles speelt zich af voor de oogen van de Duitschers. Kan het verbazen, wanneer zij hierdoor niet geïmponeerd worden? EDe zuivering R is nog eer» ander onderwerp waarbij het voorbeeld van de bezetters niet bepaald bijgedragen heeft tot een verhooging van het aanzien van de democratische lan den. Dat is de zuivering. Zij is voor een zeer groot deel mislukt. De ge allieerden stonden in feite hier voor een moeilijker taak dan de zuiver aars in de overige landen. Torwij! men daar in den eigen -nationalen kring, die men kende, moest zuive- ren, stonden de bezettende mogend- heden in Duitschland tegenover vreemde verhoudingen. Zij waren meer dan waar ook gedwongen zich te beperken tot zuiver formalisti sche argumenten. Daarbij kwam b.v. bij dc Amerikanen het groote.gemis aan kennis van het wezen van het nationaal-socialismc. Zij meenden met een stoomcursus van zes weken de Duitschers tot democraten te kun nen opvoeden, met een resultaat, dat op benauwende wijze lijkt op dat van de stoomcursussen voor N.S.B- burgemeesters in Nederland. Wan neer dus de Duitschers beweren, dat 2ij de zuivering veel beter in eigen beheer hadden kunnen doorvoeren, dan is dit argument op het eerste ge zicht ccnigszins steekhoudend. Daar tegenover staan echter onze ervarin gen met de zuivering in de lenden, waar binr.en eigen nationalen krinv gezuiverd werd. Ik heb. mij laten vertellen, dat men daar nog ccnige klachten heeft.Het teleurstellen de aan de zuivering in Duitschland is niet, dat zij niet beter lukte dan in andere landen, maar dat zij onder- Werp van de groote politiek is. door dat b.v. de Hussen en zij. die met hen sympathisceren, wel op de mislukte 2uiuering schelden in de Westelijke zóne, maar tegelijkertijd de mislukte 2uiverina in de Russische zóne goed praten. Het kost niet de minste moei te. om tegenover ieder geval van ge brek aan zuivering in de Westelijke gebieden een overeenkomstig geval uit de Russische 2önc te plaatsen Toen Molotov te Moskou met een lijstje uit dc Britschc zóne kwam op dagen. kon Bevin zonder veel moei te een overeenkomstig lijstje uit de Russische zóne tooncn. Wie in het Oosten tot de door de Russen gemainteneerde een heidspartij toetreedt, is de na deden van de zuivering te bo- ven. Dit is zoo kras. dat in de Russische zene het zinnetje op geld doet: partijgenooten tna- zi's> zijn slechts die partijgenoo- ten (nazi's), die nog geen partij- genooten (S.E.D.) zijn. Erger nog is, dat de groote mo gendheden de deskundigen op het terrein van de geheime wapens, hij- na uitsluitend nazi's, gehec! buiten de zuivering plaatsen. JNIen heeft hen naar Engeland en naar Amerika, maar niet minder geestdriftig naar Rusland gehaald. Deze politiek minst betrouwbare Duitschers zün vrijwel de eenigen. die over de grens ko menmet goed arbeidscontrac- (Ingezonden Mcdedeeling) D AG E III KS NAAR DE CEBUTO -REISBUREAUX ROTTERDAM - Splnhuïsstraot 11 - Beursgebouw - tel. 26182 en Inllchtingkantoren der N.S. De warmte en hartelijkheid, waarmee de Limburg scha mijnwerkers in dc Burger zoal van het Raadhuis door hef Roiterdamschc Gemeentebestuur werden ontvangen, werkte blijkbaar aanstekelijk op de zanglustwant de stoere mijnwerkers zongen zoo geestdriftig, dat zij hun gastheer en., het mannenkoor van de R-E-T naar de kroon staken! trots op. hun aandeel te kannen le veren in den wederopbouw van ons land! Een goed volk, deze mijnwer kers, een volk, dat unanieme be wondering en .waardeering verdient Mot vele vriendelijke woorden heeft Burgemeester Oud zijn collega van Brunssum, mr. A. J. P. M- Lampens en de 75 mijnwerkers-zan gers jnet hun vrouwen begroet; Mr- Lampens beantwoordde hem in een pakkende en even hartelijke toe spraak en zoowel de mijnwerkers als de mannen van de RET hebben om beurten van hun vocale kwali teiten bltffc' gegeven op een zoo sympathieke en ongedwongen wijze, dat d.eze ontvangst zeker tót dc we- derzijd$ch<* toenadering zal hebben bijgedragen. Ook dc voorzitter van het mijnwerkerskoor. de lieer Frans Smeet» nitte zijn dankbaarheid en overhandigde burgemeester Oud e«n in koper uitgevoerde mijnlamp als aandenken aan dit tegenbezoek, door de Limburgers aan Rotterdam gebracht.. Na dit officieele gedeelte werden door, het gemeentebestuur yerver- scbmgen aangeboden, en hadden wij gelegenheid, met eentge gasten een praatje te maken. Zij waren opge togen over .den boottocht door de Rotterdamsche. havens, en langs den Nieuwen Waterweg en voor de gast vrije ontvangst hadden''zij niVtsdan lof!.':.-v; „Of liet uit te houden was, altijl onder den grond fe moeten werken? „Och, we weten niet': Ik ben 32 jaar ondergronds en voel'me er best btfl'V De Limburgers zien het als een eereplicht, het Nederland^ sche volk van kolen te voorzien- Zooals overal, blijft er te-weuschen over Niet iedereen is tevreden over de sociale voorzieningen en zoo zyn er meer dingen, die nog verbeterd kunnenworden. Maar zij zijn er Het tweede Kamerlid E. Vermeer heeft den minister van Financiën gevraagd of het juist is, dat vorig jaar de belasting op dc extra- uitlicerlng voor gepensionneerden werd berekend naar dc maatstaven van de loonbelasting, doch thans naar voorschriften van „tantièmes, gratificaties en. andere belaonin- gen". Daardoor wordt eïn groot deel van. de extra-ui tkccring aan gepensionneerden als belasting afgetrokken. Drie personen hebben Donderdag de aula vart de Economische hoogeschool hun meening gezegd ovèr het vraagstuk dat de ge moederen in ons land het meest bezig houdt. Gisteren is de lezin gen-cyclus, die wordt georganiseerd door de Rotterdamsche Studenten Commissie voor de O verzee sche Ge- biedsdeelen, voortgezet. Drs. R. van Dijk sprak over de „Beschavj'ngsont- wikkeling van Indonesië". Hij wees op het conservatieve en traditioneele van de Indische dorpsgemeenschap. DeWestersche beschaving heeft deze typische levensgemeenschap beïn vloed, waardoor zij veel van haar oude trekken verloor. De moderne leiders van Indonesië hebben gekozen voor de Europeesche cultuur, doch een groot deel van de Indonesische volken leeft nog volgens de oud.e schema's. Daarom zal opvoeding tot nieuwe ideeën noodig zijn. Prof. mr. dr. E. H. s'Jacob, die zich tegenstander toonde van de re- geeringspolitiek, sprak over „De Ma- iino-gebieden". Oost-Indonesië is pri mitiever dan Java; men kent er een veelheid van talen en een ernstig te kort'aan hooger geschoolden. Het einde van den oorlog beteekende voor den Oost-Indonesiër evoiutie en legaliteit, voor den Javaan revolutie en illegaliteit. De oorzaak van dit verschil zoekt spreker niet in het na tionalisme, maar in den voedingsbo dem (de Japansdie bezetting van Java en het gezagsvacuum na de be vrijding). Van eenheid is in de Ma- linogebieden geen sprake. Van een Indonesische federatie kan geen rust worden verwacht, omdat kleine groe pen de leiding tot zich zouden trek ken, Voor den staat Oost-Indonesië heeft men desondanks het federatief beginsel aanvaard. Mr. Th. A. Fruin toonde zich een idealist van de behandeling van „Het economische vraagstuk in het nieuwe Indonesië". Spreker onderscheidde drie perioden; in de eerste periode investeerde Nederland kapitalen in Indonesië. In de daarop volgende de pressie-periode (1930) hield het in- vesteeren op, de bevolking werd door de vermindering van export naar de dessa teruggedrongen, hetgeen hon ger en ellende veroorzaakte. Door industrialisatie poogde men de werk. gelegenheid te vergrooten en in dien ten blijven aanduiden Oomarie. Dat staat in artikel 8 van de Spel lingwet en voorlopig zult u zich daarbij aan de lijst van De Vries (V) „Oomarie"? vroeg ik, „schrijft nu nooit meer yan DEN be klaagde" maar altijd „van DE beklaagde"?. „Natuurlijk", beves tigde Oomarie mot vuur, „denk je dat ik me ooit weer te sabbel zal maken over dat mannelijk of vrouwe- lijk? Had ik vijftig jaar vel: Juj stond in pun- eerder moeten weten'', ten omhoog „Het mag anders „Ze zijn stapelgek'V gerust, hoor", treiterde zei Oomarie, „cn dan ik een beetje„bij ook nog dat gezanik mannelijke woorden met ISCtl. Eerst zeg- mag ecn naamvaïs-n ge- gen zo: SCH alleen want ik voelde me toch wat kriebelig wor den dat Oomarie mijn standje zo aanviel. „Die zal dan wel niks te zeggen hebben ge had", zei Oomarie, „wat een kul, ook met die aardrijkskundige on Tc Winkel moeien namen. Daarvan ma% je houden. Van dc snor he( oorspronkelijke schrijf je dux voorlo- woord nu ineens weer pig: zij stond in pun ten omhoogen van hetzelfde ding als kne- TÜINKAÏ.ENDER ZATERDAG 19 APRIL. dom mige één jarige zaaibloemen kunnen ook zeer goed voor de annpfaminy op zomer per ken worden gebruikt Hiervoor komen o.n. in amirnrrking: de lage roode Leeuwenbekjes of Antirrhinum, de mode of row Phlox Drummondi en dc lage dub bele oranje of gele 'Afncavntjes (Ta. des patula nana). Deze kunnen kei laatst van April buiten worden pezaaidOm de planten wat otu per tot ontwikkeling te krijgen, kin men ze thans ook in een brop'- bak of in een kistje onder een glas ruit u'tzaa'en. Zeer geschikt voor perken (t ook de ronde of rose Go- detia. Deze kan men begin. Mei bui ten uitzaaien en dun uitdunnen. schreven worden". ,iStik mct je manne lijke woorden" snauwde Oomarie, „ze kunnen net zoveel lijsten' ma- ken als ze willen, maar aan mijn lijf geen polo naise meer". „Toch zult u MAN NELIJKE IVOOR. DEN met HEM., moe- schrijven als je CH hoort, en dan moet je Ineens wel weer ISCH schrijven. Wat een stel letje sufferds; die commissie zal wel weer uit schoolmeesters be staan". „Er zit anders ook eert uitgever in", zei ik een beetje spijtig, niet veranderen, al leen de uitgang cn dc lettergreep die daar voor staat", Dat zou jij als deurwaarder anders direct hebben moeten begrijpen", antwoordde ik, „je mag toch zeker de spelling van een eigen naam zo maar niet ver anderen. Moest jij eens in uw ex plot ten doen", „Wel verdraaid", zei Oomarie, „jij bent een pienter mannetje, jong; ik heb altijd al gezegd dat je naar onze kant aardt". Haagsche socialisten hebbenden reeds lang door velen gekoester- den wenscb uitgesproken, dat een gedenkteeken zal worden opge richt voor den. grootén socialist! schen voorganger en staatsman Mr, Pleter Jelles Troelstra. - Om dit dènkÏÏeeld ie Verwezen lijken lg een comité gevormd» waarin V— daartoe uitgenoodigd door het bestuur van de Partij van den Arbeid zitting hebben de heeren ir. J. W. Albarda, voor zitter, J. Winkler.. Rijnstraat 12(1, Amsterdam, secretaris, C. A, AI. Diepenhorst, pennjngmeester, W. Dreesj- J. Geerts, dr, Geerts, dr. EL C. van Gelder, jhr. mr..dr, AI. van der Goes van. Katers, prof. mr. R. Kranenburg, E. Kupers, C. "J.. N. M. Ruygcrs cn J, J. Vorrink. "Voorts is een comité fan aanbe veling gevormd. Het comité richt zich nu met een oproep tot het Nederlandsche volkoom do oprichting van het gedenkteeken mogelijk te maken. Veie duizenden-Nederlandsche 'mannen en vrouwen .zullen al dus de oproep gaarne ertoe: bij dragen. dat door een gedenktee ken Troeistra. en zijn werk tot iu lengte van dagen zullen worden geëerd, al zal een; figuur als Troelslra niet worden vergeten, ook ais er geen gedenkteeken voor hem zou worden-opgericht. Een gedenkteeken zaï 'echter tel* kens weer bij velen de herinne ring aan zijn persoon en zijn werk oproepen en voor tijdgenoot en nageslacht een bewijs zijn van de bewondering en de dankbaarheid, hem hij zijn leven toegedragen en na zijn heengaan be waard. Hoe grooter het aantal zal zijn van hen. wier bijdra gen, klain en groot, het oprichten yan .het gedenkteeken moge lijk maken, hoe in drukwekkender ge tuigenis het zal zijn. Het voornemen is hei gedenkteeken te. doen veprifzen in de stad. die als zetel van de volksvertegenwoordi ging het centrum is geweest van Troel- strafs staatkundige werkzaamheid. Bijdragen kunnen worden gezonden aan den penningmeester van het Comité, C. A M. Diepenhorst. Prin segracht 51 Den Haag. Zij kunnen ook per giro worden overge bracht op de postre kening 562X ten name van den penning meester van hetCo- mi té-Gedenkteeken Troelstra, Den Haag. tijd ontstond een. Indonesische mid denstand. Tijdens en na de Japan- sche bezetting kwam er een gropte stroom tiaar politieke en economi sche zelfstandigheid. Door de onder- teekening van het basis-accoord van Linggadjati is de politieke zelfstan-. digheid in feite bereikt, doch econo misch is Indonesië nog sterk van Ne derland afhankelijk. De dessa moet worden opgenomen in het groote verband. Kapitaal heeft men bard noodig; door het creëereri van ge mengde bedrijven behoeft Indonesië niet den speelbal van buitenJandsche beiangen te worden! Drs. L. F. Thijmstra gaf een gede tailleerd overzicht Van het: partijwe zen in Indonesië. Dit partijwezen, staat nog grootcndeels in de kinder schoenen, het is zeer complex (In donesië kent honderden partijen) en de gegevens er over zijn onvolledig. In de voordracht van mr. W. D. van Helsdingen bespeurden wij ecu verdediging van ons vooroorlogscb koloniaal beleid. Duidelijk liet spre ker uitkomen, dat ons tegenwoordig gedrag tegenover Indonesië medé bepaald wordt door den gang van zaken in deu Pacific. Australië'* Imksche regcering, de onafhanke lijkheid van de Éhïlippijcen en de vrijheidsliefde io de Verecnigde Sta ten, hebben grooten invloed gehad. Japan zal zich economisch snel her stellen en China wordt een grooto politieke 'macht dievoor Indïë ge vaar kao opleveren. Do indirecte in vloed van Sovjet-Rusland is even zeer groot. Engelands politiek werd door spreker verdedigd en de Fran- sche politiek ten aanzien van Lndu- China achtte hy een afschrikwek kend voorbeeld. De culturcele zijde werd beeban- deld door dr. A. van Veizeu, die van oordeel was dat «ij wordt ge vormd door de geesteshouding, die wy tegenover de problemen aanne- meu. Indië en Nederland hebben verschillende tradities ea verschil lende culturen: dat is juist «en ver- eischte voor samenwerking. Wij ver- keeren in een periode van vernieu wing voor Indonesië en men vraagt ons om een vingerwijzing Welnu de Indonesische cultuur mag niet wor den vertrapt en mag zich niet rich ten naar het Westen. Nederland mag hierbij niet tewerk gaan met générosité d'iptelligence, maar met een gènérosité de coeur. Wij mogen niet iets geven om terug te kunneu nemen. Het studentcncomilé, dat deze serie voordrachten organiseerde, heeft veel eer met zyn werk inge legd. Verdieping in een vraagstuk maakt een bezonnen oordeel moge lijk en daaraan bestaat in dezen, tijd van groote controversen be hoefte. Op verzoek yan het gemeen tebestuur van Mecbelen zal de MuUatutitentoonstelling. .die in Alaart te Arasterdam cn Antwer pen werd gehouden, worden .over gebracht naar Meeheer.,- Maan dag 28 April zal dej voorzitter van het-MultatuU-Génoótschap,. dr. G. Stuiveling te Afechèlen, een voor dracht houden over Multatuli's heteekenis voor de Nederlandsche cultuur. De weg terug? -*t Staat wel wijs om pessimist té zij r maar och, die pessimisten toch: *waj een moeilijke mgnscben. Een zwaai leven hebben ze en zijwordgn|« leelijk van: ze krijgen- allemaal Tiirir pets in het voorhoofd en groeven ,orri den mond en sommigen een hangende onderlip. Neem b.v. mijn vrïéni Frederik, de zorgelijke, de zwartkij; ker, vel over been, een échte Lor» Wanhoop. Verschrikkelijk brave dei rel, maar zwaar, drukkend op hi middelpunt zoekende af. Permanehl moet ik hem bestrijden: Half teeg, die fTesch? Maar Frederik,- waareff niet half vol? Piet de sigaar? 'Mai Frederik waarom niet: Piet is' eindéji] lijk gelukkig gehuwd. AlsFrederil ergens de straiende slagzin: „Erfzitj schot in" tegenkomt trekt hij een ge|| zicht of hij eenscheut in z'n jbi kf'igt- - Gisteren zat ik met Frederik in:èéni zeer net koffiehuis. Driemaal verwis-j selden wij. van tafeltje orndat.'.hëti volgens mijn vriend tochtte. NaJëènl ernstig onderhoud, eerst met dehj kellner, toen met den ober en tenj slotte met den baas zelf mocht dan- het kleine tuimelraam dicht én. toen- pas pessi misten zijn a Is d e dood voor tocht) zette Frederik zich rustig) om ijzig en-lijzig een uitvoerig resü-J mé te geven van de hoofdartikelen^ uit kranten en tijdschriften en naarJ aanleiding daarvan, uiterlijk önbewol: gen, den vertnocdeliiken datum _te be-j; palen waarop wij de eerste vijaridê^Ë, lijke atoombommen konden verwachL^ ten. Mocht hij zich evenwel tochVinl het tijdstip verrekend hebben, zoo® ging Frederik verder, dan zou ik. ine ieder geval nog in geen tien jaarTéetis étage kunnen huren, laat staaneen® huis. Even lang zou Rotterdam min# stens op een concertzaal moetènf wachten,' het bouwen zou in iedém geval heelemaal stop gezet wordeh^fi de kippen van den leg raken, vleeschlf alleen nog door de slagers-zelf ge|l geten worden, kortom wij hadden» „den weg terug" alweer een heel :emd;| betreden. ""''-I Ik stak een versche sigaret op vanl mijn drie rantsoenenbon (drie! Fre|| derik) roerde in mijn koffie enrwildel r.a een. diepen haal Virginia enfëenl warmen slok opgewekt in debat gaani:! maar de woorden bleven me:in-{deiif keel steken. Ik nam nog. eeriiiSlpkT proefde goed... inderdaad het al weer driekwart surrogaat'vv^g^' Desideriu! Het kost niet veel moeite, den Amerikaaaaschen ambassadeur, dr. Herman Baruch. te herken nen. Toen deze markante diplo maat gisteren een bezoek bracht aan Rotterdam, viel hü dadelftk.. op. Hb" bezocht een bekenden op- tïctën aan den Coolsingel en kocht een zonnebril voor zUn ge zelschap, de charmante barones se Macltay. Daarna dineerde hy in een bekend restaurant, dat in een groot gebouw is gevestigd. Natuurlijk vielen \vü hem jour-, nalistiek lastig, doch hfj was hier incognito en zeide met een innemende diplomaten-glimlach: „You have a wonderful coun try'1. Eer. belangrijke discussie kah'.riiö lezen in het weekblad In de iWaj schaal over de waarheidaanShë^ sterfbed. Mag men, moet^niei iemand, die ongeneeslijk ziek is^pn^ verbloemd zeggen hoe hetéri^qi staat? Moet een dokter dit'doeniet dominee, de naaste famiüe?:Een.ërh^ stige en .moeilijke VTaag, waaróp^ men niet zoo maar met een voor ,alle£| gevallen passend ja of nee kan" ant^| woorden. Soms moet het besUstïi gebeuren.soms even* beslists.. Ds. D. Tromp maakt de;'wijze merking: Een regel is moeilijk- tèvgë||| ven. God zelf is niet .altijd zoo :t" stig als wij. Gods goédheid gaat 'ook hier .het al te bovenl - - En hoe staat het met het zeggei van de Avaarheid, als iemand: kerh gezond is? Wie meent, datdefzaalqj dan eenvoudig is, vergist T zichJ tuurlijk is de situatie dan geheel?al_ ders en in vele oprichten gunstiger^ Maar het kannooit. beteekeneri,£dat|j men alles dan .maar zeggen-':.' Ook. hier is een .regel moeilijk^,ta^ geven .en is de opmerking van ds," Tromp van toepassing, niet om' Kèi ons gemakkelijk te maken, maar: oin de grens van onze verantwoordelijke heid te wijzen.- Onze existentieel tusschen twee werkelijkheden, Jezus onder woorden bracht, eehër-*| züds: de waarheid zal u vrij m"" (Joh. 8 32), anderzijds: Vader,tyer-$ geef het hun, want zy wetemv-iÜétiL wat zij doen (Luk. 23 34)samerirA gevat; in alles de liefde. J. „Kom Zondag 27 April maar een» terugi", veizekeren die het we ten kunnen, „dan zal het Bollen- Zondag zyn." Dé kweekers etaan te midden van de crocus6en, die vori ge week, paars en geel, voorhet eerst de bollenvelden kleur hebben gegeven. Deze week nog volgen de narcissen, daarna de hyacintlieii en tenslotte begin Mei de tulpen. In de bollenstreek houdt men het echter op 27 April. OcbJ een jaar gelednn was bet be- die niet moebt terugkeeren DOOR WILLY CORSARI Maar Chris was niet dronken en zoodra hij zijn vriend zag binnenko men. nam hij afscheid van zijn ken nissen en zocht met Erik een rustig plekje. Erik keek hem aan én werd opnieuw bevangen door een vreem de gewaarwording, dat het nog oor log was en zo zoo meteen iets ern stigs moesten bespreken. De kellner bracht de bestelling, Chris dronk zijn glas in een teug leeg en toen hij sprak, was het zooals vroeger, heel zacht en met het gezicht van iemand,, die hier alleen zit om wat te drin ken en te kletsen. Alsof nog altijd dm hen heen Duitsche uniformen waren, en mannen die geen uniform droegen, maar op zijn minst zoo ge- 'vaarlijk konden zijn. -.-."'-Vy; Chris zei: „Ik moet je spreken over. dien Zweedschen vriend van' je". -„Sigurd?" Erik was verbaasd. Niet zoozeer over de woorden, als over den toon waarop ze werden gezegd. ,ja". Chris stak een sigaret op, blies een rookwolkje uit en zei, daarin starende: „Die man was, tij dens den oorlog in dienst van d,e Gestapo". Erik-staarde hem aan. ,3en 3e gék?" vroeg hij zachtjes. - „Neen.-Ik herkende hem dadelijk. Dat wil zeggen: Ik wist dadelijk dat ik hem kende, je weet ik heb een uitstekend geheugen Voor gezichten.. Ik wist dat ik hem kende, hoewel ik hem vroeger gezien had met heel kort geknipt haar en een snorretje en een brilEen typische Mof. Ik wist niet wie hij was. dat heb ik me pas herinnerd, toen ik wakker werd en nuchter was geworden". Erik zat nog steeds naar hem te staren. Het geroes van stemmen om hem heen leek weg te sterven en de gestalten in den blauwen rook van si garen en sigaretten werden zo onwe zenlijk als schimmen. Een oagepblik voelde hij zich koud worden van angst. Toen brak de betoovering. Hij dronk zijn glas leeg en vroeg geër gerd: „Heb je me daarvoor hier laten komen?" „Ja, allicht. Ik wou me niet bij jou vertoonen en kans loopen, dathij iets in de gaten kreeg en ik moest je toch waarschuwen?" Eriks oogen vlamden met een groenachtigen glans. Hij zei verheten; Hij is tijdens den geheelen oorlog in Zweden geweest bij zyn Zweedsche familie, en ik steek mijn hand in bet vuur voor hem". - Chris zei rustig: „Doe dat niet, je zou je branden". - Erik drukte woedend zijn half op gerookte. sigaret uit „Jij ziet iemand met een dronken kop, die misschien toevallig op eeh ander l|fkt en dan durf-je dergelijke enormiteiten over hem te verkondigen tegen mij, die hem door en door kent". „Ken je hem zoo door en. door?" De vraag maakte Erik onzeker. Toeii hij weer sprak, was zijn stem matter en wat ontwijkend: „Voor zoover, je een mensch ooit kent, ja. Ik zeg je nog eens, dat hij als kind bij ons aan huis kwam. Toen hij achttien was, werd hij ernstig ziek, zijn longen waren aangetast Zyn voogd verwaarloosde hem en vader schreef toen op eigen verantwoor ding naar de familie, die Sigurd in Zweden had. Iemand is hem toen komen afhalen en sindsdien hebben we hem niet meer gezien, voor hij nu terugkwam. Ik heb zoowat acht jaar dag aan dag met Sigurd omge gaan, we vertelden elkander alles en ik kan, jé verzekeren, dat niemand minder in aanmerking komt voor dergelijke verdenkingen als hij. Bo vendien, zou ik wel eens willen we ten, waarom hij ooit zooiets zou heb ben gedaan". „Ja, dat weet ik niet", zei Chris, „ik ken hem niet". Hij sprak op den zakelijken en wat harden toon, dien hy tydenS den oorlog dikwijls had. „Maar ik weet, dat hij destijds -sa- menwerkte met Falk en je herinnert je wet wie Falk was. Ik heb hem zelf uit den weg geruimd en het was hoo^ tijd. Hier in denzelfden bar heb ik dien vriend van je voor het eerst samen, gezien met Falk. Hij hoorde tot'de lui, die Falk als een soort lijf wacht bij zich placht te hebben. Zoo als ik zei, droeg hij toen zijn haar anders en had zoo'n Hitlersnor en een bril op. Maar ik herkende hem toch dadelijk Later heb ik hem nog eens gezien met Falk en hij was er bij, toen ik Falk neerschoot Een van onze lui heeftmij trouwens voor hem gewaarschuwd. Hij zei: „Pas op met dien vent daar. hij spreekt vloeiend Hollandsch, maar hy is een Mof en hij is bij de Gestapo...." Erik stak een nieuwe sigaret op, met vingers die trilden. „Chris", zei hij op geheel anderen loon dan .te voren. bijna smeekend. „je moet je vergissen, het is Godsonmogelijk. AJs je hem kende, zooals ik, zou je we ten dat het onmogelijk is. Hij is as dien tijd weggeweest en nu pas te ruggekomen". Chris zei peinzend: .Hij schijnt slechte zenuwen te hebben gekregen in het rustige Zweden. Vond Je niet dat hij er. uitzag afs het gepersoni fieerde kwade geweten, toen hy die nachtmerrie had, of dien zenuwtoeval of wat het dan was? Ik vraag me af, wat hij ziet in het donker?" „Het is geen misdaad om nacht merries te hebben", zei Erik boos, „ik heb er ook wel eens aan gele den". „Hoe weet je overigens, dat hij den heelen oorlog in Zweden was? Dat heeft hy zeker zelf verteld?" „Neon, hij heeft niets verteld", zei Erik norsch. Maar hij dacht opeens: Hij heeft inderdaad eigenlijk niets verteld en wat'hij vertelde, sloeg al leen op de eerste jaren van zyn ver blijf in Zweden. Hij ging weg in 1939 en hij zei, dat hy weer heelemaal ge zond was ïn 1940 en hy zei ook iets van studie, maar alles wat hijver telde, hield eigenlijk op daarna. Oeli ik ben gek, dat ik. zit na te denken over dat gezwam van Chris. Hij heeft zich iets verbeeld in zijn dron ken kop Plotseling drong een herinnering zich aan hem op en benam hem even den adem; de herinnering aan den zomeravond, toen zijn moeder op eens had geroepen: „Sigurd stond daar aan het venster". Dat was in 1942 geweestOch het was alles nonsens.... En dat Sigurd zoo wei nig verteld hadHij had eenvou dig niets te vertellen gehad, hij had daar rustig en veilig gezeten en zich misschien een beetje geschaamd er over. Eigenlijk had h(j gelijk, toen hy zei: dat cr geen grens meer is als je begint met wantrouwen. Hij veegde zijn voorhoofd af en zei: „Het is hier om te stikken. Chris, kom met mij mee. als je hem met 'n nuchteren kop terugziet.aul je wel merken...." Chris schudde het hoofd. „Als ik hem met een nuchteren kop had ge zien, zou ik dadelijk hebben gewe ten waar ik hem vroeger had ont moet. dat is het eenige verschil. Ik vergis me niet. Het heeft geen zin of ik meega cn hij zou misschien iets merken cn verdwijnen en dat zou jammer zijn. Ik zal je zeggen wat ik wil doen: ik zal probeeren informa ties naar hem in te winnen, laat hem intusschen niets merken...." „Niets merken?" barstte Erik los. „Je kunt niet van me verlangen, dat ik doe alsof er niets Raande is". „Als je iets zegt, gaat hij er van door". (Wordt vervolgd). zoek op Bollen-Zondag nog ;<maa^ matig. De een wilde {of kon) hetj§ stalen ros nietbenutten; ..Enpieff autoverkeer? In de eerste plaats]j ren er heel wat minder 'auto's^ nu en de conditie van de inv-hèé voorjaar '46 in ons land rijdende! vehikels was nu niet direct^-vaag dien aard dat de bezitters ;^uV hadden om „slingers" tehalen^JL •Eq nu? Goede, tram- 'en treiayerJL bindingen, meer fieteen-meLbandënJl enheel watme er auto's daar enkele factoren, die de:bollSa£i[ streek ditmaal heel wat meerf; ky|| kers' doet'verwachtén^ K Nog zal het niet zijn als voor deal oorlog, toen onafzienbare Etroomeaêg auto's en fietsen langs de -bloeiende^ bollen trokken. Maar algemeen kent men toch wel op zeer veel bé" langetellenden. die óok wel weer^ noodige animo voor de „slingéraF;' zullen hebben. De roepstem der bollenWie'f? die eens van dit klcurenfestyn héeftH genoten én een vervoermiddelbVj? zit» zal op dat oogcnblik thuis. len blijven? Op 27 April zal men in de bollen^ streek alom van een dergelijk-lóo^ ncelfje(kunnen genieten.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1947 | | pagina 3