Commissaris clér //Kroöiï alls
hoogste gezagsdrager?
Bioemtapfltén bp dé wegen
Gèzohdlieidszorg in onze
7:::i7, .7;-..."Maasstad
m
Sonatenavond -Üoo3f Jehudi
en Hephzibah Menuhin V;
DE MAN
Overleg te Batavia
-Posten G.G. en luitenaht-G.G. zouden niét
meer worden bezet
Gaat van
naar Washington?
Hét Kunst-festival të
Brussel
ffemelvaartsdag in Hongarije^^
Aangeboren
kunstzin
Dr. Spijer heeft vele
wensen
Buitenlanders te gast in
Rotterdam' -
Groep lö-manhield
dagboek
- 326 Slachtoffers
PótttiecetMée
aM&m&psfw
ówjis»sï,^
Dinsdag 13 Mei 1947.
',j
:t.j;
;.f.
missie-Oenefaal-dè etrsie. maanden
nog]wel In;de-huidig^*vbrm zal blij-
ven voortbestaan, 'v-i' -v- >1
i Men heeft stellig, de indruk, da) de
regering de heren "-Schermerhorn en
Van Roll in ieder geval in Indonesië
wil houden.
Andere candldaat
Tn' diplomafleke' krihgen té" Wash
ington -verwacht men, dat minister
Van Kleffens dr. Loudon als Neder
lands ambassadeur Iq de V.S. za1*op-
volgen; V
"Dr. Loudon zal tegen 1 Juli Wash
ipgton verlaten- .om mirfstens drié
maanden^rosf te nemen op zijn bui
tengoed té Massachusetts.
1 Y(Van bnzetHaagsé redacteur) 7]
Dè niinisters*Béel en'Jonkman Jieb-
ben,- na overleg imet. cfe andere mi*
nisters, pen plan voor een.belangrijke
reorganisatie: van.' het opperbestuur
in Indonesië, met zich 'naar Batavia'
genomen; waarvan zij- de uitvoer
baarheid zullen foetseii aan dè resul-
laten van het overleg met de luite-
nant-gouvemcur-generaal; dé." léden
yan dc Commissie-Generaal en ande
re leidinggevende personen in Indo-
ynesië, .y,,/iv
ZijnXwijwel ingelicht, sdan- 'wordt'
een van de onderdelen van het plan
gevormd door de /aflossing] .van ;de
- -luitcnant-gouvcrneur-generaal. 1 f
Mét het oog op de bijzondere be-
tékenfs' welkè* in dit,stadium de biji-
tenianase - betrekkingen t van Neder
land, maar vooral yan Indonesië,
-.'hebben, nu jn het bijzohder dit'laat
ste land zozeer aan het buitenland
gebondenzal zijn,- mag worden ver
wacht, dat de ministers Becl'. eri
Jonkman ccn ernstig beroep op dr.
Van Mook zullen doen dm zich-met
dc leiding .van de Nederlandse am
bassade m Washington Je belasten.
Het lijdt'geen twijfel,, (fat over de
^bezetting van deze.post in"hét kabi-
v net reeds::overeenstemming j is' bc-
xcï^t, doch „het Is nauwelijks denk-
baar, dat .één beslissing óp dit punt
is genomen-,-welke de'twêe ministers
een groot deel van hun bewegings-
vrijheid in Indonesië zal ontnemen,-
-, Behalve de persoon Ié ook van bei
lang.'yvelké functie deze persoon zal
gaan- -vervullen. Hoewel dit '.waar
schijnlijk bepaalde wettelijke- regelln-
gen zou vereisen, houdt mén" niette-,
min'in Den Haag 'steeds ernstiger
rekening met*de, mogelijkheid, dat
"met de aflossing van dr. Vhn Mook
öe posten van gouverneur-generaal'
- ,cn luitenanhgouvernéur-generaat niet
r meer- zullen' worden 'bezet; en dat, ih
-v de plaats daarvan een Commissaris
Van, de Kroon wij Iatén de juiste
naam in het midden *al worden
benoemd als drager,van het hoogste
-Nederlandse,. gezag, in - Indonesië;
- waarop'wij reeds eerdér zinspeelden.
Bcn'functie.aangcpast aén de nieuwe
*'/Y verhoudingen dus, waarbij tevens een
herziening van het gèhele Nederland
se bestuur in Indonesië zou kunnen
„-.•aansluiten.; 'Wi-'y:-
éV-.ï .Voortgaande in. deze "gedachten-*,
gang acht' men.'het in- dezelfde •krin-
-gen zeer welmogelijk, 'dat ookde
Commissie-Generaal een; ander .ka-
rakter zal krijgen, waardoor.dit hoog-
ctè; college zal worden losgemaakt
van de Nederlandse regering. cn.2al»
worden, gesteld val^-hoogste, orgaan
van oNedcrlands-1 ndïsché.'régërlng
onmiddellijk.onder, de vertegenwoór-r
'digervan de Kroon. Dit zal echter.ln
"iedergeval na wetswijziging 'gepaard
.■K moeien",'gaan, omdat omvang ënv po
sitie' van de Commissie-Generaal bij
/de'wet. geregeld zijn;. ./V/-
V'l De verandering van deze status zal
daaróm waarschijnlijk meet tijdvoor»
déren dan de - andere voorzieningen;
zodat.verwacht wordt, dat de'.Com-
Paul Robeson in de
politiek
Paul Robeson, de beroemd© ne-
gerbariton. is yoor het laatst als
beroepszanger opgetreden. ,De Vol
gende twee jaar zal hij-zijn tijd
bc8tedon era door het houden van
voordrachten cn'al*zangOr .té
vechten tegen, het. fascisme.
- .i ,^V>
Voor mooie handen
De ^Amerikaanse vrouwenbe
steden meer, dan 20 millloen dol
lar per. jaar om hun banden mooi.
te maken.; Het: grootste aan tol af-
nerhers voor nagellakken en an
dera manicuremlddelcm vindt
men onder bon. die jonger ztlh'
dsn-25-Jaar,-
TUINKALENDER
HetJ kunst-(lilm, toneel; - .enz.i">
festival te Brussel belooft gróot3 ené
nieuws. Uit het overrljke program-
ma .lichten wij enkele punten,-: dié.
ons het belangrtJksf - Ulkem
Roberto RosecUinl'komt raat/zijn
film van- de zwervenden verwaar-
loosde,, voor" galg en-rad opgroeien-.
- - de Italiaantjes,- die met allerleidc-
y- sertcurs en krijgsgovangcnên. in de
bossen tussen Rome én'Livomo hui
zen;- het .zijn de .sciuèeia's' (wolk
r woord ontstaan ts uit 6hoe-ah.lnc;
bcel, veel.kinderen vplgdcn de geal-
-* "lieerdetroepen als schoenpoetser-
tjes). Wario Soidatr is ook verté-
.genwoordigd; men: k^ndc hem. reeds
als een der beste vertellers van kórté
-,yerhalen.Tv'
1 'Voor,'kinde'ren komener' aparte
fllmmlddageh. dank zij het tnltia-,
^ef van Sonika Bo;zijlaat l'Ours
(de Beer) draaien.Lés Petlts de Ja
v Ferme- (Boerenkinderen) en 'de
Tsjechische Kcratdfoonv. Sonika. Bo
•- werkt réeda 17.; jaar.-, bij i dö directie
van het Frans».Filmwezen en 'heeft
een .particulier bezit, van 450 uitge
lezen'kindcrfilma.
Kt>,Jonge mcnscn-'tóneel
'Vier opvoeringen tn bet falels.
/"voor Schonè' Kunsten - te - Brussel
,'zullcu - laten" zien wat er op het
bied van toneel, door Jonge mensen'
(te bereiken Is;- uit Frankrijk'.kprat
'het'gezelschap'van'Jetfn'Doste niet
ü'Exode (do Uittocht) ,,cn- met' hnt
Japanse':stuk ;No; ;EngelandHtuurt
■bet - Worcshop-grocpje met. Uranium
}235. térwtjl de Belgen zelf onder: fel-
dihg van Femand Plette i- Parons
'cheval dans la Cuisine thet Paard
"in de Keuken)- ten'tonole-brengt.'
'i; 'Twaalf filosofen uit* vijf -verschU-
'londe landen zui-;h in het .openbaar
''hun mening .uitspreken en-elkaar
ibestrijden) over bet onderwerp (Vio-
?lcnce et Utopie, Geweld en Wereld*
"rvérbetcrihg; - van'; Nederlandse rijde
•Ir- praL R. J. 'Pos ^uitgenodigd tót
de twaalf ivyzeh-uit-allerwindstre.
ken te':behorem^
Ditis maar een greep uit f. het
.boordévoUé programma.'; .Van medio
:Juni;af zal men jn- Brussel film en
;tonecl en' openbare:, disputen"ktinr
-neri genielen als nog nooit tevoren;
'.'geen vvonderi dat^de Belgischebla-
"I don- spreken van eon „ongekend
;landiuweel:'.
O vér de gehele wêröld'zijh bijna'
-419 *mi 11 locn manonder/dwape-
'■Den ?- veer tl landon .Reven/gé-,
zaméhlijk,- 82.000000,000 gu Iden
jper- jrinr iiit hnnhawi pnni ng. a I-
tlus Hanson Bfl 1 dwIn,"dm' 1 liaire
ideskuridlgeAvan d j ;.,Néw\York
'S-Bij •céii'-.'Ücvtó aardbeving,'vin'
Ziiid'-.ïla'Hr zlji drfepèwnen?gè-,
-dood on S3 gévyónd. .*pe*kerk en
VaIa fbulrpn vq'n.Hpf nlaatslft lAea
^jtoleibuIzeriiVtówJiét^plaatejftvIici ne; iage'L
nja ingestort, tenus,'v*ant het was eea donkere, werden vele oprecOitc tranen jtc- was geiomci
DINSD/4Ö 13 MEI. -Hal/ Wel
het tljdstiv, vcaaTirislabörien ên'sn1)--
bonenuorden gezaaid.H ifrvan
zaait, men da lage 's'atnbonen, PP;
tijen, dia'ongeveer.,SOA:tn. ujl elkaar.^
liggen. Op da rijen':Icgg mén-óp ee\
bnderlingg afstand *vpn; 45cm. op
een'diepte van 3 d 4 cm. 'telkens^
bonen bij elkaar* Erikan oók wel op
15 '-cm] telkene'ééri boon apart wór
den''gelegd.]; Van utakslaboncn en.
stoksnijbortan legt tm'en .3- f/stuks-
rondom iedere slok, vah -pronkbJ-
hen 2-stuks. Van 'óprsprong.zijn de-
zq bónen Irapische gewassen. 2s
houden van zon' en warmte. Tenge
volge-vantkoiid regens
kunnen ze reeds. in hei -óeglh miS'
lukken, in dat geval-gaat men In
het laatst'van Meiof Juni'opnieuw
'zaüléni -
Op' Hemelvaartsdag Ui
tidagiiiqgen er in dè^ohgaèrie.dpngiftapijtenvan
\i?j'~bloemen'cp 'de-flraien,}:^^j^.^:}:ijii
TJEMELVA ARTSDAG in Hongarije1. Er Js feesl In ;de dorpen.' feest
-*■* waarin dc bloemen ccn-boofdrob spelcgl Al weken'van te yoren
snuffelen de dorpelingen,In hun tuinen, op zoek naar dc mooiste bloemen.
Went op Hemelvaartsdag zelf, lang voor de zon .opgaat,, wil niemand
achterblijven om.de atioat voor zijn huls mei een t(tpi}l van bloemen te
'beteggen. En tochis,hel geen wedstrijd. Er zijn'geen prijzen 'aan verbon
den. Hei is ntlecn dé ongeschreven wel'in de Hongaarse dorpen waaraan
niemand zich ontrekto! li hc/-gcen plicht om mep te Men. 'v
De meisjes.dragen-ia haar hand een
kaarj onder glas en zingen religieuze
liederen.-Voor élk altaar wordt.halt
gemaakt om.tc°bidden; I v
En dan gaat, men-weer huiswaarts.
Maar nu lopen de meisjes cr« jongens
hand in hand en voor dc deur van de
woning dy meisjes Blijven ze, ietwat
verlegen wachten op dc ouders, Tio-
.pend dat mc* dér „hem" zal uitnodi
gen. orrt 'te -blijven- eten, En reken
maar dat dc invitatie grif. aanvaard
wordt. ^Eenmaal binnenbrengt .de
dochtcr dcs.huizes met zichtbare.trots
de kleine,.^sierlijke ,glaa"sjes' voor de
mannen," die -er de-, zclf-gestookte
•jenever, uit ^rinken totdat men 'aan
fgfel gaat pm:>dev goudkleurige kip
pensoep, -Ide paptilca-klpen' dcheer
lijke: flensjes, dlle eer aan te doen, een
én ahber. ^besjtyoeidvmet twijn als
vloeibaar zonlicht^ -
En na dit feestmaal?. Daii wórdt er
op;hét:b!oementapijt'een'wandeling
- gemaakt, er. Avordt-gczpngen en. ge>
^lachen en: in .de iroodgouden; stralen
vande ondergaande zon ziet mendc
opgewekte dorpelingen; de versierde
huizén en de.spêlende kinderen op de',
wcideq, riie'de.zelf-gemaakte, vliegcra-
oplaten en zIchTnÓch óvér "de bToe-
niert, nódi'over de gedragingen, van
de ouderen 'erg', druk. maken.'. Dit' is
Hemelvaartsdagin Hongarije, zoals
deze feestdag altijd gevierd werd.
■V.-if- ;.'Pal Baldzs.
Aan de vooravond van deze feest
dag 2ljn.de vrouwén. aan diet bakken
en* braden. En' het hele gezin ,is, in
'alle vroegte él druk In de -weer; hét
wee wordt ;ccrst, verzorgd, dan .wor
den het erf en de straat, voor het hufs
sclipongeveegd en tenslotte '.verdwij-
nen de - m an ncnin d q tuid om - de'
bloemen :af te snijden ;dié in éiandcn
naar de voorkant van dc hüizcri wor
den; gedragen om de straat er -mèé
te béie&gen* jiJ'
Dé! ^an'gèbbren kunstzin -;yan^dé
Hongareijr komt liierbij.-treffend .tót
uiting. Bloemen in iientalleh varjëtei-:
ten wofden; gébruikt,: want iedereen
te zijn éigen product] En toch] toch
er. eënhéid te bcspcurenv, een 'een-
hèid;.dichaast ónwezen!^ aandoet!
AVeldra luiden hu de ;kiokken vóór,
de< mis.-Jn hunmooiste en 'schil
derachtige! costuums yeriaten de
gelovigen, hun huizen, spoeden".zich'
tet kerke, waarbij de. meisjes onder'
de IS'.iaar 'gebéd in tict'.wit gekleed
zijn. Bij elk bocht in dc wég.is een
altaar opgesteld. De ogen der kerk-
gaitgers speuren overal naar links
en rechts omiuit te maken wie-het
mooist éêrsierd heeft;
Na de mis trekken- de' meisjcs .on
jongens In vgroepen dóór 'de m.ét
hlóemtapijt'en belegde straten, ^chter
het,-onder'een-kleurig.baldektjn dooi;
priesters;1 gedragen 'Heiüg^Sacraihent.
A Lscnige jaren hebben wd onder grotè hoe-
den met neergeslagen rand gelopen, die
een groot gedeelte van'het gezicht in de scha
duw I cede. Madame Mode heeft in een gril hl
die schabuw-weggeveegd en'.uitsluitend hoede»*
laten creëren die uit het gezicht gedragen wor
den. We zien nog wel enkele grote hoeden,"
maar dan metde rand omhoog.- en met veel -■.*
draperieën- ?•-.
Favoriet.zljn echter de kleine hoedjes, bedekt;
met grote 'rozen of tuiltjes veld* men. strik*
ken. en voiles. .Ook" de kleuren zwart, girljs,^
;korenhlauw,^paars, groen] cn rood. hebben plaata",
moeten ruimen voor/zachte pasteltinten als
roze,'"geel. Uchtblauy, «zachtgroen, zandkleur.
De nieuwe model-
leh zijn In 't alge-
meeri mooi. maar
AtU :;kostbaar. {.'"■■•V-
Voor hen die handig'zijn met de naald en
wat fahtazlc bezitten, is-hierin;echter' veel
tp.'bereiken.; 'Van éénlapje- zijde;gevócfrd
met linnen (dit haalt u^uit'ceh-oud colbértjé-
van uw manV of van.een"lapje üuwdel ..is
7; een aardig hoedje: té] maken.*h7
S. Bloemen zijn. tógénwoordig .h|',,vele'ideu-:
rejvén soorten, te koop; een volle en uw
garderobe is weer met een modem eri aller
aardigst hoedje uitgebreid. -
We maakten een ^dergelijk .modelletje,
echter. omxachter op-het hoofd te dragen,
^an bahdfluweeL Hiertoe ..wérd eerst een
vorm gemaakt van - blnnon, aan- de bulten-
zijde bekleed - met een stukje- kafoen 'van
een oud, iakem De .binnenvoering.^die het
- laatst .gemaakt wordt,'jsVan -zijde.: Over
het katoen legdcn'.we. repen.'bandfluweel,
van een ceintuur die niet. meer jtfebrulkt werd.'zodat de repen .steeds.:
Jh'l. cm-T over. elkaaa. kwamen,waarbij-dan] do.;boveriste los-blcef en de,
onderste óp het katoen genaaid werd. De opstaande kant werd op^ézelfde-
wijze'behandeld;1 De.achterkant moet' yfat «schuin ul.tlopch voar-'de, vorm
van het' aêhte'rhoofd. Tenslptto'-da voering er in, van achter een strik .of.
andere .'garnering -en,désgewenat; eén yolléof- eentuiltje -bloemen.
Dit model is'van roze bandfluweel.met'een blauwe voile. -.s
CharlesjChaplin'op
f.. njaaiscliocjicn'
Dc. -Amjerikaiicn zijn niet erg te
spreken overChaplins laatste -' film:
„Monsieur Vcrdóüx". Charley stelt er
Fraftsmrm^tjt'inrvoorp^'at 7 cr
een beroep van mankt rijke ónmes te
huwen en ze dan^jm zeep'-te bren--
gen. Als hij cr a! j?.en stuk of veertien,
naar de- andere wereld heeft gehol
pen 'vindt, hij het gék dat'hij. daar-
voqivonthoofcl -wór'tft,-terwijl men een
►soldaat, dje honderden modemensen
het. licht .uitbJaast,. tot Jicld' Vprlieft^
Daar heeft Remarque in „De .Weg
terug" het ook al oyer, gehad, 2eggen
de- Amerikanen,-..cn. verder .heeft dc
film nict-veèKóm het lijf. jZIJ: vinden*
het;jammér dat-,Charley zijn-stokje,
bolhoed en socpschöcncn'opgeborgen
heeft en het met-een "ernstige rol pro
beert. Laat;hij dc grapjas .blijven die
hij ^.was, zegt men,; JeanY Gabinv zaT
liet. ook.nietrin zijn lioofddialenrko-
miek..te gaan, doen. De- rol ligt .Char
ley: nihh roddelenzij Vgrderi éen
steeds .pratende. Charley,tjdaar -móe
ten we niets van Jièbbén; Diq.zoge-;
naamdc ;,oi:t(]ekkfng"'Van hém," Alnri**'
Tyn'Nash, noemt men niet vecl zaaks'
en '- dé Yóvcrifié:*spelersscliij ncnvan
het'oude •Maék'iSénnctt kaliber -/te'
zijn.;-Alleen Martha: Rayc, heeft wel
een aardige'rol.Als He .vromv.'tlfe
Monsieur Verdoux niet-in ..staat is te
vermoorden..7 Er' - /zittenv wél- leuke
grapjes, m dc film; maar ze zijn veel
- Veel, betekenend is'hcfi dat op de'
persconferéntie -nak de- prémière van
de film, "déVongeveef: hónderd i.ver-.*
slaggevers .Uharlcy- alles .vroegen wat'
cr maarté;yjagen was,Ernaar.jAt nie7:
mand eraan dacht er 'naar teinfor
méren wat Charley - éigeniijkv wilde
'mét '„Monsieur 'Vcrdóujd'.
IN «en coniact-Terjidering; voor leraressen bU het N ij verhel dsond erw/Ijs
ln Botterdam, beeft dr. Spfjer, directeur der G.GJX, Zaterdagmorgen een
flexing'gehouden, met ais onderwerp ,J)e gezond he ids zorg in Rotterdam".
Iri dezeYlèHiig, die "gebonden werd in de vergaderzaal van liet
ffebonw/ bebandelde dr.' Spijer verscheidene.belangrlJkConderwerpen. hé-/
trekking - hebbende op bet handhaven en verbeteren, der VolksgezondheldL
'j-'i''?--- S '■iïjrrrtji, X-l/j- *.-1 V" -.Ü.''■ïïiiï'xlL
Spg. wees In dit: verband eerst op
het voorname' aandeel dat de. partl-:
«ülicre Kruia-verenlRlngen hebben
tn de ziekenzorg. Met-het Witte-,
Groene- en' WltrGdo Kruis .werkt
de overheid te nauwste samen. „Er
zUn vele manleren om ziektentc
bestrijtlen", aldua dr. Spijer. „"WU,
konnen ln de eerste plaats sociale én
daarnaast preventieve maatregelen].
Maar alleen hiermee kunnen .wU de
dood niet weren. Curatievo; direct
genezende maatregelen, zijn natuur-*.
Üjk, niet: mhider r noodzakelijk. En
wU móeten daarbij niet 'vergeten,
'dat de geneeskunde'oud, dc preven
tie, jong ia.- "Wy.Ycuratleve geneeshe
ren, putten voor een groot deel ónze
kenhis uit de fondsen, die. in labo
ratoria ena an jziekbedden zijn ge
vormd.' In bet' algemeen is het zo.
dat cr meer geld. -wordt uitgegeven,
om ziekten'te genezen, dan ,om ze tó
voorkomen]-Dit'-moést eigerïlÜk an
dersom zijn. want dc. prevontfe kost
wel veel geld, maar men-koppt danr-'
.vbon^verbetering "v. d. gezondheids-*
toestand, en verhoging van het le-
vensgeluk der bevolking. Tn Ï94S
kostte te Rotterdam - de preventie
per Inwoner f 0.71; voor geneeskun
dige .behandeling werd 1 14.— per.
inwoner betaald. Dezo bedragen wó-
ren In vroeger, jaren veel lager en
hoewel- de beoordeling moeilijk is.
kan men gevoeglijk aannemen, 'dat
door .bet verbeterde-toezicht op de
volksgëzondheid, dei gemiddelde le
vensduur .dér ..mensen belangrijk
hoger wer<L Werd in'3870 dé man.ge-
middcld 38.4 jaar en de vrouw 40.7:
in. 1933 beroikte -de man gemiddeld
de leeftijd van 55.1 jaar en de vrouw
die^van 66.4 jaar. Naast het feit, dat
vrou,7yen meestal'ouder worden dan
mannen;-is' ook merl^vaardlg. dat In
dc'oorlog.de1 vrquwcrr de. ontberin
gen beter, verdroegen' dan de man
nen; een.yérschljnscl. -waarvoor, nog
geen'verklaring te geven is.
Tal van. preventieve maatregelen,
als verbeterde .'waterleiding en rio
lering,. propagcring van dc sport, be
tere kennis van de Voedingsleer enz.
■\verkt enmée om een. verhoging van
leeftijd; te ..verkrijgen.- Bovendien-
droegen daar natuurlUk de verbe
terde -diagnostiek én het ontdekjeeh
van talrijke nieuwe geneesmiddelen
,yecV'.tpe,by...:;,i;'1..vl:."...v.,,
7'JDr.rSpUer prees nogmaal» het
particuliere -initiatief,''.dat in Rotter
dam een groot aandeerheefL in ;de
zieken- cn gezondheidszorg en dat
hij daarom zo belangrijk acht, om
dat daarin de burgerij veel meer
zelf meeleeft. Toch móet ér volgens
spr. in Rotterdam nog heel veel ver
beterd -worden. De prac-natale zorg,
het toezicht op a.s.' moeders, ook ge
durende de-;eérsto helft van de
zwangerschap', dientverscherpt J te
worden.1 De RotterdamseBond ..van.
vroedvrouwen -en de MaatachapnlJ
voor de gbnóeakunde. zullen» zodra
niertoe- ccn consultatiebureau is-op-
(tcr'^htj hun voilé medewerking ver-
Jcnen.: -Er.moeten .ook-,meer-.en: be
tere constUtatlebureau'a komoh voor
de zuigelingenzorg, want .deze' la Ju
Rotterdflm'slecht'gehuisveEt.. -
„Er zfin nog veel meer.onderwer
pen', zo zeidc dr. spüer.: „die zeer
i 52.nd de /öandacht vragen: hef
toezicht op de schoolgaande jeugd,
dearbeiders in de fabrieken cn de
Do niéuwe boot vair de Harwich:
lliri,' de „Arrilieni" zal VrUdag 23
Alei. haar^ eoratc. rdfs'op 'do' Hfn
Hnnyhli—Hockvan Hdllnnd. ma-
ken; JDczp; cersto] tocht;'znrccn-
feestelijk/karakter dragen, cri^ biï-
ultzondorinpr/znli naar-Botterdam
AVÓfdon d oórgo viiren.'Jwaar a an dc
Parkkado wordtgefhoerd. V
"Onder hop die 'deze eerste vaart
meejnaken bevindt zich de directie
yari;:7iThq '-'Eón(hn:} ami.;vNorth';
jSastérn Hallway" .Hét 'gezclschnp;_
totaal bestaande uicirca.SO.per*
sönón, ig de, gast/Van do .Ncdér-
Inndso Spóorwegcn,- waarvan de
directie aan dc Parkkadetpr 'bc-
groetlng aanwerig zalUiin. Het
gezelschap zal vervolgens een
rondrit 'door Botterdam rnakcri én
zi cb oni .12 - uur; i n hét JKurhnus
tq Scheve li Ingcn'verzahiclon. Nóg
dezelfde dag zal d£^ terugreis naar
Harwich worden'aanvaardt
Dq. ,,'Amhem" wordt' 20
de geregelde dietigt opj^homen. 7.
ouden van dagen. Het standpunt,* dat
alleen armlastigen recht» hebben'op^
wijkverpleging, Is'slndr laug.YVer*'
ouderd. Iedereen, van-hoog tot/laag,>
moet de beschikking kunnen hebben
over een!bekwame wijkverpleegster,
wanneer dat nodig is. Dan zullen cr
ook veel minder patiënten; die er
"niet horen, in de*ziekenhuizen, -te
rechtkomen. Verder ia de persoon
lijke hygiëne van enorm belang
voor de-volksgezondheld. Jammer is,
dat?men hiervan, soms zelfs in de-
kgn. hogere kringen,; een* slecht be
grip heeft.'Grotobedrijven, zonder
handdoek en zeep op de toiletten,
vormen ccn direct gevaart i - v -
Het mocUijkste; probleem over het
gehele land.vormt nog steeds het
onstcUonde gebrek a an gene cskun-,
dig- en verplegend personeeL ;'-;.., --.,-
Het 'tekort aan medici, voorname-
UJk ontstaan door onderbreking ta
de"opleiding .cn het oproepen van
artsen in militairo dlenat, heefter
toe Beleid, dat men In Rotterdam
per 3GOO inwoners de beschlk-
king heef f over cén huisarts.
"H«t: gebrek Ban vefplcegstcrs Is
niet, alleen te wijten aan de'ongun
stige arbeidsvoorwaarden voor .deze
categorie vanpersoneel,ernaar ook
aan de veranderde mentaliteit?van-
het' tegenwoordige* jonge meisje. :;-
„Men kan het kiezen van het ver
plee gstcrsberoep volgens-mÜ anime
ren". aldus dr. Spijer, in do eerste
plaats doot .het verhogen der sala
rissen. -.r
Moderne voorwaarde isechter
ook,*dat de.gedip!on;ecrde verpleeg
ster. buiton het ziekenhuis woont
ZIJ moet niet het Idee hebben, op
gesloten te'zijn of beschouwd te
worden als „meipje voor dag en
nacht". De leerlinge.wone In, maar
de gediplomeerdeverpleegster bul
ten het ziekenhuis!"
Dc behandeling van de zaak te
gen de opperwachtmeester bij dfr
staatopoliue JacobTol, behoreride
tot de Inllchtingcngroep 10, die in.
het- tijdvak 1941—1945 verschillen-
dé Joden, illegalen «ui onderduikers
heeft gearresteerd. Ia door het Bij
zonder Gerechtshof Vien* tweden
ihalc uitgesteld, aangezien een dag
boek .van herri is gevonden;"waarin
staan- opgetekend* 326 namen van
slachtoffers; Joden waren apart gOr
nummerd.VY'
V Duimt voor. NeeltJeS
Bedrog en valsheid in geschri/tèS I
rijn /lelijke dingen en yceL _bet«jP
kon mem er zich' niet mee qphoudén^ff
«maarvéel^^jpa^'-fs'.^
ven en /een mocder dio vopf.do;keusp,
gcsteld^woirit eerlijk'm'et'l^r/kin-B I
'deren te; verhongeren óf-, op pneer-f
llUké''"wiizor'éèn'':-kléinfgheid .bij. -.del
rantaoêntjès -■ té voegen r: .y.'acb; Wieg I
zou de-eerste- steen, naar dezC EC-|i I
kwelde vrouw whlen werpen?
7-VHoor hü Nceltjé cn 'oordcél, -" 1
Her was in Aprll l045 hier: nfct|
bepaald* een vctpdt cn. toen - Keeltjc;+
een der distributiekaarten verloor, 5
wasdat welhet veftchrlkkcUlkstcS<
wat Jiaar/.kon overkomen."Nccltjt^-3;
man zat In een concentratiekamp en J
'de moedor streed hier. met haar'
twee Jdcuters de strijd' óp leven cri!
dood tegen 'dè* honger. Kóter num
mer drlo'. had .zich al aangemeld,
Keeltje was"-.vier maanden onder
weg of, Zbvge Avilt; ze.lfcp fn do
vijfde ma^nd.Toen deed - de list
"zoekende moederliefde een half vér-,
nuftig half boosaardig plan in Neel-,1
tjes ■-hoofd op komen;
Zij redeneerdo 7-aldusV.] als;] ovcr||
enige maanden mijn derde'spruit in w
do wieg ligt, krijg ikcr gelukkig,
een bonkaart bij. jnaar wellicht zijn./
wc .vrfor: dio tijd verhongerd en
dan' kunnenalle,bonnen] vaft. de dis-
.tributie niet meer-baten]/
Ik zal dus een beetje óp de feiten
"vooruit, lopen* cn.'jokken tegen de
burgerlljko ;Btandi'-W;7;7
En zo stapte Ncclt je'naar 't Stadt
huls .en zei tegen deambtenaar:-
„Ik ben-de zus' van Neeltje die en
die cn ik. kom haar dochtertje lan-,
geven".. Nou, die man zhtYer-voor-
om geboorte akten :oii te maken cii|
voor, te lezen en !dan tc laten teke-f
ncn.' *tJ Was zo in' ordc en Neeltja-
ging verheugd do' nieuwe»: dlstrlbu-:
tlekaart halen. ;v'f.
Terecht vindt 'de. officier/bier het]
een zeer ongeoorloofde/daadLVWaar.
.nvoest dat naar toe als 'we allemaal]
zo maar voor'de aardigheid :Wnder7
tjes gingen'aap ge ven. Maar och; die'
arme Neeltje schrikt toch wqlerg:
als ze hoort dat de officier haar. een
maand in de gevangenis zou willen]
stoppen. Hoe -moestdat.' dan - met
haar vier. vdchtep,', Ja .vier heeft ze.
er inmiddehi en men ziet dus dat ze'
heus nlet/to >Jul 'Js^om ;zc écht /te jr.
krijgen,
De réchter* stelt .vonnis gelükklg
uit, HU wil wat meer ts]wetensko-;
men van Noeltje en dat zal' het!re^
claMcrjngsrapport hem. 'wel .vertel-]]
- len, dat. opgemaakt moét worden;^
Duimen- we voorNeeltje' .dat,-kót
gunstig uihmlt! -ji-A
i'il
'Tóen/ik-de. laatsto'tijd1 verslagen "zo -met Mcimhin 'gesteld.'Dóqh/'in]
ouder óceri'laeég]'vvaarin]' In mlnder
sprokqn oy'er.> hétvioolspel van
YehucU Méimhin, verwonderde] nilJ
dit niet. al t« zeqr. Eyenmin w^s ik
verwonderd - toen -ik; hem gister
avond met zijn zuster Héphzibah ln
de 'Koninglnnekèrk hoorde cn Inder
daad van-tüd tottüd cén'niet even
spel constateerde. De viool
feilloos spd
is een uiterst subjectief instrument
en het.' bespelen ervahhangt'vati
velepsycho:physiologlsche factoren
af, waar*^ zeer vele* violisten
vroeg "of. laat modo to kampen, heb
ben, Dat het - hogere vioolspel*.zéér.
problematisch' is .blijkt 3vel uit het
volgende, In 1930 zou hier öog .<5dn-
Jncal dc beroemde vioolvirtuoos Jan'
Kublik optreden; Gespannen ghog lk
naar dit-. concert,; •gedesülualonneerd
ging ik heen.Deze grote map, die
eenmaal de gehele wereld met zijn
spel' hadVeroverd;]; speelde als; een
leerling metmiddelmatig - talent:
Toon cn techniek warenvolkomen
impotent* geworden. -De .Russlscho
violist AviJIcn.AlcXandcq Schmullcr,'.
'di© ook ala wonderkind grote suc
cessen had geoogst vertelde me eens,
dat hij op 24-jarige leeftijd langzaam
doch zeker'het gevoel kreeg -geeft
voldoende 'technische 1 vaardigheid
meer te bezitten. Dit. deprimeerde^
hem zo, dat hij niet langer, iin het.
openbaar kon optreden, enlgo.jaren,
Opnieuw techniek moest gaan Etudé-
ren en de psychische storingen
slechts met grote mbcite kon over
winnen. Nula het gelukkig/lang niet
(Ingezonden Mededeling}.
c&rite. voot Uufhuid.
;..;7«!io nlef -:>V-. 7 t
."'■>7 /mócht»" terugkeren
i7nmRiAVfü; Y'cniïSARf/
■-,{ vAls
daf in verband, stondrtnet; de dood
van Fdix, zou* het misschien vol
strekt niet zo ónKévharUlkivoor Sj-
gurd ,zün dat hfifniètv.waé wegge-
gzon-'/en. mlsschién bezig- vfas be
paalde Y dingen te /onderzoeken.
'lk moet niet -romantisch, worden,
dacht ;,hjj geërgerd. Dit iis géen de-
Jectjyéijoek. Maar- hlj'^herinnerde
zich; dat Sigurd had -gezeed: - is
ten slotteook een moord, die' we
willen ophelderen]*,
/'Erik vloekte": In .'zichzelCYen 'deed
vertwijfelde pogingen /oni* ln sloap
te komen, maar h0 hoordé vanmi-
nput .tot/minuut, de tijd -voorbijgaan
met het - tikkefi: van zijn wekker-
klok tot hU dié driftig onder de de
kens Stopte omhet' irriterende-ge
luid -tè smorcn.-'v;*--"' ï-L gi-f-r-.*: '"-v;V
V Y"'- 'h-'r
•Sigurd hadbij, het vallen' van ;'de
avond héthotelverlatea- Het ^was
waar, wat depofticr had vgezegd,
dat/hy tilt' al 1 vele; avonden, had ge
daan en dan'^oms* laat nacht
wasv thuisgekomen, Maar^ deze
avqnd ging hij niet dezelfde weg als
op die avonden, naar het buisman
notaris""Bennet, om;y daar' roerloos pn
met' hardnekkig "geduld,^tussen, ^de
hoge 'struiken bij het hek ;té- staan'
wachten: Ditmaal* IJep hij -het'pad af
langs de::rlviert-tot aan ,het /atelier,
var de oude 'beeldhóawer. Het Jdei-
huis lag verzonken in duls-"
nacht'doordat de polken,',die langs,
de hemel joegen, telkens het licht
van de moarwverduisterden. Dp-lui
ken- voor-, dc grofe - ramen/; waren
dicht; Sigurd ging naar dc deur 'en
klopte- eert - bepaald signaal. Binnen
klonk' sen-vaag gerucht en.na een
ogenblik -wérd eem grendelvwegge-
schovcn/,en de deur ging open. Eén
stem fluisterde: „Kom vlug binnen
én - sluit de deur"]" dn Slgurd ging.
binnen. \Dc grote ruigte -van het
atelier, lag liri .het ^rustige .licht van
d© petroleumlairtpi-'dié5i; or«.tafd
stondi Op-hetbedbad", ten. man lig
gen lozen.'Hij' had zich dadelijk af-
gowencj,; toen >hjj de Beui^ had geY
opend en wierp zich1 weer - op hét
bed. Sigurd'" sloot .de /deur achtet
*zlch cn tóen. eerst/keek Felix Enxo
Alicè Smit :;'had dedleristbödé'
Truus "die avond .vrij- gegeven.' Na
do begrafenis; die, morgen hadden
mevrouw' Van Hettem cn Ellen
op aangédrongen; datzij met hen-
mee naar huis zou gaan. Zij voeN
den diep medelijden mi Alicè *zq
yerléten' achterbleef.-; Als/een, schim"
van zlchZelf]had zU b0-iet graf ge^,
staan en metafwezige v blikgelui
sterd naar do èenvoudigé'en.harte
lijk gemeende -woorden, -.die- werdén
gesproken.; Velen -waren"gekomen
om de-oude khpiteinYdo laatste eer
ta, bewijzen, /vypnt/hlj. was: een- po-,
pulair figuur geweestIn de. dagen,
toen hfi /nop een'/altyd montere en
verwonderlijk - jeugdige verschijning
was'geweest Met..'zijn grappenen'
.levendige verhalen *w^s" hy nis één"
frisse /windvlaog door/d© ,v?at suffe
atmosfeer van' de. kleinestad ge
gaan". en in "dé" zware-;oorlogsdagen
hadhUaltijd .voor iedereon ";ldfldr
gestaan cm te helpen.*Aan zljn'gtaf
en in de gang, die haar'-'devir nader
de,! "als. nfctvin/een 'Angstvisioen dat
stort,^maar Alicè,. stond daar met
droge ogen. Ze weigerde hardnek
kige mét mevrouw./Van-Hettem mee
té gaan;. •-//;-...-1-/,:,:v!-
-Nu./im de late avond.-zat zij alleen
'op haar kamer. in. hctstllle huis en
staarde, voor zich heen, zoals zij al
Sinds *urcn gedaan, had. Jn .haar ogen
was /een angstige'- "uitdrukkingen
soms, -ais. inhet huls éen vaag ge
rucht was te horèn, .zda!s"die ér zijn
ln - stille hulzen bij avond,-kromp zij
in elkander cn zat ccn ogenblik In
gespannen tc lulsteren, -met .vorwil-
derdc blik;- orh'danVte heradenicn
als cr niets, gebeurdei'Als niet een
bekende, vóétstap klonk; op de- trap
ang, di<
it,',
haar vervolgde, .dle-,deuf Werd ge
opend; om' de," grote ffcstalto van do
oude man' blimeq» to-,laten. Want ter
wijl zij daar']zo/.zat /zag Zij hém
steeds voor zjch, 1nict';ïoals hij wqs
gewóest ophet laatst.« jnaar zoals Zij
hem gezien had enkele ogenblikken,-
voordat/htl .dle beroerte kreeg,- hoog
yopgericht en .met bliksemende ogen
engebalde'.vuisten-'tot hU neerstort
te als een oude, eik,- die door dé
storm wordt geveld;;Nog éénmaal
had hJj daar gestaan/zoals vroeger,
wanneer .hij voedend was, wanneer
zij .twistten: geweldig,.en - dreigend-
als/ oen onweer] Maar vroeger was
zij nooit bangvoor Vhem geweest
Alleen dielaatstc./maai werd ze be
vreesd.* en: toen voor; goed; - Zó.bang
was zij geweest;- dat zij "niet meer
iri* de nabijheid .van de zieker had
djrvcri komen, jioewcl,j hij daar
machteloos.'necrlh'g"; fS 'bang dat zij
n\f nog-beefde vim] vrees voor/-de
;dodei^-?'.cyï--.O?, t»
ZUzat zovan uurtot -uur,tot zü
Truusr had /horen thuiskomen^ en
naar bed 'gaan, tothetogenblik
gekomen, waarop: zfj ongemerkt.
het huis kón. verlaten, zoals'zü Jn daan heeft";] Hij glimlachte haar
de laatste tijden al zp-vaak had ge-
daan.» -
-Zij *sloop naar beneden]-sloot on
hoorbaar'de .voordeur achter zlch cri-
hpalde. haar ücts,. diezij had klaar
gezét opzij r yan het huis.Zij fietste
langs-', do; riviernaari .hèt atelier,
stapte dair af. zette haarÜcts tegcff
dc rauur,cn klopte" een sigqaal op
de^deur.7 -.,V
De deur .word geopend en' zij.
gleed,door, dc,.kleine' opening naar
Binnen cn bleeftoenstaan,opeens
verstard, van schrik, de mond half
open. 1 -•
Het*.was-Sigurd die do "deur ge
opend had^"' -
r'HJj' zeL.'bedaard: '..Gaat u zitten
juffrouw- SmiL/ Ik verwachtte- li.
Mepecr Enro en ik' hebben Iets. ;to
bespreken, cn het is wel goed dat/u
daar bij bent"..
/Zjj kéek' metr dodelSjk vcrschrlkte.
Blik naar de jóngeman,/ die op dé
rand 'van het bed zai. cn stamelde:
„Felix.,;,/v."jiV
-r..Fclix haalde even de- schouders
op. Hij nam 'eên sigaret' uit- het
pakje dat op tafel' lag en zei: „Me
neer Gren heeft dezelfde zonder
linge waanideeën in .zUn hoofd'als
mhRvader./Het is goed, .'dat"je^er.
bent, 'Alice.' Misschien kan-jij hem'
er van overhiigen. dat de armo nian
niet -helemaal :goed meer bij.zijn
hoofd, was".,*'-iY.-]v],,/;U';]:
/'AilclS*. déócï :'onzekér een 'pflar pas
sen en-liet.zich toen'; op eén-stocl
vallen tussen ^bcide manncn, .terwijl,
haar blik. van de een naar/de ander
Zij-Btnmclde: Jk begrijp het
niet..Menecr .Greu heeft; je -vader
Helemaal'nict:gesprokcn". yfj
/./Fellxf'zeft V.J© .hebt mé* zelf vér-
'teld,- dat hij nog wel wat ken schrU-
ven*en - ik vermoed,- dat hij het "ge-.
even toen en 20I opzachte cn vrlcnde-
HJké.toon: „Mijn arme7Alicé, maak
je- rtlet overstuur, het kómt alles, ln.
orde, het is eenvoudig een,misver
stand 'Dat heb ik deze heer ook al
trachten duidelijk tc niakcn'V
Sigurd leunde'teccn dc schoorsteen
naast' dc kachel, dlo /niet .^brandde..
Alico keek. naar hem. op en zei, ter-
wijf haar stem'„do oude scherpe
klank', terugkreeg: „Wat", doet©u
eigenlijk hier? Wat wilt' u/van ons?
hebt helemaal geen-recht; om hier
tó ziln"." i* //.- :-'
r Sigurd zei rtistlg: Laten wo/ovcr
recht - niet praten. Ik ben overigens
binncagel aten door, meneer Enro'
„Ik heb het al 'onlgo' avbnden lang
3ren/9cloppen^, zei Sicurd droog.
AUcc'b kleine ogen flikkerden van
."woede.; „Dus; u i hebt .ons bespion-'
neerdl Wat <eca gcmcenhcidl Wat
wilt u van FéHx?'" ;.wV»5
SIgurd'zci: ",,lk wil hem-duidelijk
maken dat htlmoet Verdwijnen Yen
ditmaal voorgoed".: v-;'£s.vs"-
.Fclix stiet een kort bittér. lachjo
uit „Niet onaardig, 'hè?" zei hij te
gen Allee, „Ik moet zeggen;'dat ik
wpl hartelijk welkom ben geheten:
na alle3 Wat.ik: doorstaan: had; Eerst
mijn vader..;.! maar hem kan ik
het niet-kwalijk nemen, /iljnYboöfd.
was in ,de :war.la het 7-niet waar,
Alice?"
-•Ze -zei: dadelijk: „Ja, de hrme man
wist niet goed. meer wat hO-zeVHet
■Verdriet over Felix.
Y Eigurd/viêl'haar in Jdo lede: - ,]Ja
bet verdrietover zijnzoon heeft
hem vermpord,":maar .zlJa'hoofd was
helder] genoeg,"hij'wist de waarheid
cn dat
mén te el /ongetwijfeld Bovendien/
hoort men: in i 'zijri Yspceltrant -die]
merlcwhardigê objoctivitóit vidié ibU»;
voorbeeld ^ook' zovele.]/ jongere, pla-;
nisten:, bezitten,En, met virtuositeit/
alleen 'doet' meq in' kamermuzlelc.
niet veel, oi'ndet komermuzlckspelèn]
een- Innig verdiept musiceren vcr-v
langt, Waarmede niet /vil,>gezegd>'
zfin,* dat- hicr tcchnlsche problemen-
nfet- zouden meedoen. .YMogelUkls,'i
dat Mcnuhi'n's spel een objectieve-
indruk-op de - toehoorder maakt,4;-
doordat hij,alles/*%vat. In hém naar^
'virtuositeit1 zweemt bewust tracht "tas
onderdrukken. Maar dit- bevestigdo]
hijanderzijds weer iet geheel en,/-
al fn het - laatstedeel yan Mozart's
a-dur Sonate, dat hU als tobgilt .(een*-
ongewoon verschijnsel-: op "eensoria-^.
tcnavond) gaf..Hier sprak .de vlr-Y
tuoos cn nfet de kamérmuzleksp'pler.7
Enr beziet men de profirammasamon-4
stelling(Sonate in.' Bes gr." tv.van])
Mozart, Brahms-Sonate ln d. kL Ven;
naTde;,pauze de Sonate inG. gr^"
van/ Beethoven) dan is de vraag gé-i
■vvetticdjbf Memfliln's kracht op' het/
gebied van dc kamermuziek indcr- i
daad. van cen*zo..grote: betekenis isfi
ert op gelijke hoogte staat/met.zijn."/
.virtuositeit, Want.ceri geboren/ ka-'-
mcrmuzlelupcler;voeltzich Ineven'Y
sterke- mate aangetrokken r, tot bn-^
pressiónnistiseho .cn modernewerkeni
cn; Menuhln'sinteresse schijnt :nlet!=
verder, .to - gaan1 dan- Brahmseni
Franefe. .u;iï?Vl5jïS
Zonde»*. In vórvoorlng »tegeraken]/:
heb ik, echtcrltoch dc interpretaties
von do zo-even genbemdo - werken w
geboeid beluisterd. ,Want hoe menï'
het ook Ykecrt of-wendt; alsnog ris']
Menuhin als violist een /bijzondere-
versehljhink en sdjn zuster] die evan-j"
eens in haar, spol die merkwaardige,]
objectiviteit aan de dag legt la oeft/
pianiste Van hoge klasse. Het talriJ-S
kc publiek hecft vooral na Brnhnwv
en Beethoven do kunstenaars - eènSs
iongdurlge bijval geschonken en na^^
afloop Het men hem niqt gaan, alvd--t
rond er zoals reeds gezegd, een toe-/
gLt voigde.
TTERIvlAN VAN _BOKN.
Kant cn klaar van
;v
Onvoorziene omstandigheden voor
behouden, zal in dc eerste.helft van^
Juni óp de werf „Gusto" té- Schle-\
dam -wordente/water-gelaten-heitv
motorschip Coolhaven, cén kustvaar^/
tuig Van 780 ton bi/uto. en een zuster^
schip van. de Koningshaven; van *dé^
■NV Gebr] van/Uden's scheepvaart en^
agentuur mij' -fc-- Rotterdam, wcllö
schip al enige tijd .in de vaart is. 'Het/1
was bij dit Jdeine. schfp^mogelijk-liet,*1
terwijl het op de helling stondi geheel]
af te.bou wen, zodat het. direct na dé-,q
tewaterlating kan'; proefvaren Yen vin
dienst worden/gesteld; Het zal ;wör-7>
,deh ingelegd op de dienst Rotterdam^
.-rFinlahd, rdip - dóór; Van- UÖeii ].^n7
samenwerking met Wijn H. Müller eh{.
Co wordt onderhouden.' r ivV
vNationale wedstrijd
J .ppïjtiêhoiiden-
Voor dc nationale wcdstTijn"politle-
honden, op het terrein „Brieneno'ordY
aan de Kreekwcg, uitgeschreven door
de; Eerste Rotterdamse; Pólltfehbhdejfi
Dresseerclub.bestondl'ZóndagTcoedc"-
belangstelling.Dö] uitslag -\vaati/1'ét,
prils de heeq,Sem[ér.Eindliovfèn:totaaI|]
:2843A/pttntt/2éYpiijsCdc]Uèë^GóÓir^
béi^Rotte^anl/;;totaar;275}&^uó^
