mm
Musicals trekken eivolle zalen
op Broadway
Bewondering en nadenken
heoen
Bij het 40 jarig doctoraat van
dr. H. E. Reeser
DE MAN
Operette-vorm, doch groter actie
en meer dynamiek
Puccini's muziek is
zelfs niet veilig
Kunst in Amerika
Pinksteren
op Jan Sluyters' tentoonstelling
Een koerswijziging
in de Indonesie-
politiek?
Noodzaak van een
laatste poging
Bacterioloog, politicus en kunstminnaar
'n Ander jubileum
W'\
Zaterdag 24 Mei 1947
3
E „Musical Comedy" neemt in i
hef Amerikaanse toneel een
uitzonderlijke plaats in. Ifci is een
vorm, die men elders nog niet zo
kent en beval elementen, ontleend
zowel aan het toneel en het ballet
als aan het zangspel en de operette,
en zelfs de revue. De acteurs moe1
ten volleerde zangers of de zangers
geroutineerde acteurs zijn. De ko-1
rislcn Kunnen zich niet vergenoe-
gen met een figuranten-rol. maar
moeten zich vrij en ongedwongen j
kunnen bewegen. De hoofdpersonen
utt het ballet, waaraan zeer hoge
en beslist nieuwe eisen worden ge-
sield, dienen" mede als acteur en1
zanger geschoold te zijn.
De Inhoud, min of meer verwant j
aan die van de romantische opcret- j
tc, onderscheidt zich door grotere
actie en dynamiek. Décor en aan
kleding zijn door de beste kunste
naars verzorgd.
Onder dc „musicals", zoals ze bij
afkorting genoemd worden, die in
de Broadway-theaters avond-aan-
avond stampvolle zalen trekken,
nemen „Oklahoma" en „Carrousel"
een eerste plaats in. Beide lopen
reeds sinds respectievelijk vier en
twee jaar aan één stuk! De ballet
ten dezer stukken, naar choreogra
fie van Agnes de Mille, hebben re-
volutionnerend gewerkt op het ge
hele genre. Niet minder groot is
het succes van „Anny get your
gun" met muziek van living Ber
lin, waarin Ethel Merman in de
hoofdrol sinds Mei 1946 het pu
bliek boeit.
De grote successen van dit jaar
op. dit gebied zijn voor „Street
Scene waarvoor Elmer Rjcc het
libretto en Kurt Weill de muziek
schreven en Anna Sokolow de ori
ginele balletten ensceneerde, een
Onder de vijf nullen begint
men er in Amerika niet aan.
En het is niet zeldzaam dat.
ondanks zo'n storting van
190,000 of rneer dollars een
„musical comedy" toch ten
dode is gedoemd. Doch als zii
slagenonze correspondent
vertelt in bijgaand artikel hoe
sommige musicals al vier iaar
aan een stuk op Broadway
lopen.
kroon der Christelijke
feestdagen
Pinksteren is een vreemd feest.
Het viert do uitstorting van dc
Heilige Geesf over en in dc har
ten van gewone mensen, aan wie
dit overkomen is en overkomen
kan. „Zij werden allen vervuld
met de Heilige Geest", zegt de Bij
bel in Handelingen 2. Maar zowel
de geest als dc heiligheid die
hierbij zijn ondersteld, zijn vreem
de en zeldzame casten. De waar
heid cn werkelijkheid, waarin en
waaruit wij leven, is, dat wij bij
ons werk. hij onze leefwijze en
onze uitgaven, ja zelfs hij onze
opvoeding en onze liefde, veel
meer aandacht, energie en geld
besteden aan het lichaam dan aan
de geest. Over te veel geestelijk
leven en ie grote geestelijke in
spanning behoeven wij niet te
klagen; zo erg geestelijk en over
dadig geestig zijn wij niet. De
geest lijdt een vrij armoedig, kaal
bestaan cn de eerlijkheid gebiedt
tc zeggen dat liet er met do heilig
heid in deze wereld ook niet te
gunstig voorslaat: wij hebben
daar niet te \ecl van; schijnheilig
heid is er genoeg. Wanneer Pink
steren dus vereenzelvigd zou moe
ten worden met de heiligheid en
de geest, die wij mensen zelf op
brengen. zou liet nauwelijks of
niet als een feest gevierd kunnen
worden.
De grond cn de drijfkracht van
het Pinksterfeest is echter gelegen
in het geloof, dat het bestaan van
de Heilige Geest niet afhankelijk
is van het kunnen en falen der
mensen, nia.'ir voortkomt uit een
gebeuren, een doen en laten, oen
zijn en willen, dat al wat het oog
heeft gezien en het oor heelt ge
hoord en in een mensenhart is op
gekomen. te hoven gaat, omdat
het zijn oorsprong niet heelt in dc
mens. maar in God.
En de vreugde van bet geloof in
deze Heilige Gerst is daarin gele
gen, dat hij zich niet in zichzelf
opsluit, maar zich weggeeft, zoals
de zou zich weggeeft in haar licht,
om onheilige harten tc bezielen,
te troosten cn te bemoedigen in
hun strijd en wedergeboren te
doen worden tot een nieuw leven,
waarvan de Ileilice Geest het on
derpand, de waarborg cn hel
waarmerk is.
Wat de uiMorting vnn de Hei
lige Geest precies geweest is. kan
nauwelijks worden beschreven.
Degenen, die liet ovcikwam, wer
den er door overweldigd. Het leek
op vuur cn het was ren bewogen
beiJ ais in ren storm. Sommige
omstander* staken er i1p gek mee
cn zeiden: ze zijn dronken. Maar
Petrus, één der jongeten. stond op
en maakte in klare taal aan alir
onzckeiheirl een einde door u|*
enige oor-prong één naam te noe
men: Jezus Christus. Dc Heilige
Geest is het. die al wat Christus
geweest is eu gedaan heeft, lui
mensen, die daarin galmen, doet
wonen en blijven: dat is hol. zei
Petrus wal gij nu /.iei cn fionrt.
Daarom is Pinksteren de kronn
dor ^Christelijke feestdagen. De j
Werkelijkheid, die Jezus Christus j
♦crlrgomvooidjgdo rn was. Is niet
fijn apotheose niet beëindigd j
In aai- wordt op aarde voort coze r
en leeft verder in het geloof van
apostelen, martelaren en stillen
in den lande, totdat eenmaal alle j
hailen zich gewonnen geven cn i
in oprechtheid bidden: Kom. o
Heilige Geest! - I
B. J. AR IS.
HIER IS AWV MILLER, een acht
tienjarige brunette, die een groot
succes heeft in Musical Comedies.
Zij voerde de iapdance tot groter
hoogte" en bracht een vorm van
danskunst, die de Amerikanen „Tap'
ping the air" noemen.
stuk, dat in kracht de „Driestuï-
versopcra" nabij komt; het char
mante „Finians Rainbow", waarvan
Burton Lane, E, Y. Harburg en
Fred Saidy de gelukkige auteurs
zijn, cn „Brigadoon" met muziek
van Frederick Loewe en een libret
to van Alan Jay Lerner, waarvoor
Agncs de Mille wederom als cho
reografe optrad.
Musical over Puccini
rjNDANKS de enorme kosten
aan het uitbrengen van een
„Musical" verbonden (onder de vüf
nullen behoeft men er niet aan te
denken!) proberen vele onderne
mers hun geluk op dit terrein. Maar
dc mislukkingen overtreffen de suc
cessen verre in aantal. Zelden Is
echter een poging bii voorbaat, zon
der dat het stuk zelf reeds bestaat
zozeer besproken als die van
dc heer Wilton L. Shubert die enige
maanden geleden verlof aanvroeg
om te mogen beschikken over de
muziek van Puccini, ten gebruike
van een musical, waarvan de han
deling gewijd zou zijn aan het leven
van dc beroemde componist van
„La Bohème", Madame Butterfly",
„Tosca" c.a. opera's.
Indien Italië en de V.S. niet in
oorlog geweest zouden zijn of het
vredesverdrag tussen beide reeds
geratificeerd was, dan zou dc heer
Shubert zijn plan al onmiddellijk
hebben laten varen, omdat hij on
middellijk gemerkt zou hebben, dat
het auteursrecht hem dat onmoge
lijk maakte. Maar de oorlogstoe
stand bestaat nog in zoverre, dat
over het recht om van Puccini's
muziek gebruik tc maken in andere
vorm dan waarvoor de componist
haar bestemd heeft, thans niet be
schikt wordt door de rechtmatige
erfgenamen, maar door het „Bu
reau voor vijandelijk bezit." En dit
bureau aarzelde niet om de heer
Shubert te geven, wat hij vroeg en
een contract met hem af tc sluiten.
Tweede Dreïmadlerhaus?
]VTERKWAARDIGE coïncidentie,
dat het een heer Shubert moet
zijn, die met het voorbeeld van het
„Dreïmadlerhaus" van een andere
Schubert voor ogen. op gelijke wij
ze profijt wil trekken uit het ge
brek aan bescherming van de
auteur
Maar Puccini's weduwe leeft
nog. En velen zijner vrienden beho
ren eveneens nog tot de levenden.
Nauwelijks werd het bekend, dat
deze onwaardige aanslag op het
werk van een meester en de rechten
zijner nabestaanden gepleegd stond
te worden, of het regende protes
ten.
Toscanini was een der eersten,
die een fel protest indiende bjj de
president der Verenigde Staten.
Mevrouw Puccini cn de uitgever
Ricordi te Milaan, beiden onmiddel
lijk belanghebbenden, lieten zich
evenmin onbetuigd. Vele bekende
kunstenaars en particuliere per
soonlijkheden steunden hun protest.
Het Italiaanse gezantschap deel
de in een nota aan de Amerikaan
se regering mede, dat het bewuste
contract als een directe inbreuk be
schouwd moet worden op het Ame
rikaanse initiatief om Italië weer
in 't bezit te stellen van zijn artis
tieke bezit, zoals dit tot uitdruk
king is gekomen in een der para
grafen van het nog niet geratifi
ceerde vredesverdrag.
De protesten bleven tot nu toe
onbeantwoord. De overeenkomst
met de heer Shubert blijkt overijld
en in het geheim gesloten te zijn.
Een der felste opposanten onder de
niet-kunstenaars, de oud-burge
meester van New-York, Fiorclio La
Guardia, heeft nu aan zijn advoca
ten opdracht gegeven een ondei*-
zoek in te stellen naar de wet
matigheid van de overeenkomst.
PAUL F. SANDERS
MEVROUW MlJXHEER.... Uil Amerika... natuurlijk komt het aller
nieuwste snufje op het gebied van pyama'swaar mevrouw en mijnheer
hetzelfde nachtgewaad dragen, alleen te onderscheiden door de aandui'
ding Mr. en Mrs. Konden wij ze maar vast kopen zonder dat!
VT "jJFTIG SCHILDERIJEN van Luikenaars en Rotterdammers aan-
Jan Sluyters, aan de gastvrije schouwd is. verraadt iets van ons
wanden van de Kunstkring, vragen
n nebben weliswaar geen mora-
liteitsmaatstaven aan te leggen,
maar een schilder, met de gaven
van een Jan Sluyters, behoeft ze
ook met in ons op te roepen en
zulks gebeurt: in de oudere doeken
door dc hyper-voluptueuze kleuren,
in de meesterlijker doeken uit de
latere jaren door de gedachten,
waarvan de afgebeelde is vervuld.
Een Goya kwam hier eerhiker voor
uit, al puzzelde hij de mensheid van
zijn dagen ook met een Aange
klede en een Uitgeklede Ma ja. Mis
schien, dat wij hier de kern der
kwestie treffen: naakt is naakt en
in z'n puurheid aandoenlijk: bij
Sluyters echter moeten wij het zo
nu en dan vertalen met „uitge
kleed". of „ontbloot" en dan niet
door de betrokkene, doch door hèm.
Alleen reeds dit probleem maakt
een herhaald bezoek aan deze
prachtige tentoonstelling de moeite
waard: men zal ontdekken, dat het
er nog veel meer zijn, waarmee deze
meester u vervult,; Uw aesthetiek
wordt verzadigd, Uw ethiek pleegt
misschien rebellie
J. W. DE BOER
Onlangs heeit do minister van
Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen een commissie inge
steld, welke de regeringscommis
saris voor het radiowezen van ad
vies zal dienen in radio-aangele
genheden. In deze commissie zijn
benoemd dr. ir. M. H. Da mme,
oud-directeur-gen era ai van de P.
T. T., dr. W. J. Schuijt, journa
list te Amstelveen en K. Wouden-
berg. algemeen secretaris van de
partij van de Arbeid.
gebiedend om uw aandacht; zij vor
men het leeuwendeel van wat er
onlangs in Luik geëxposeerd is ge
weest. en zij zijn daar het gesprek
van de dag geweest; dat kunnen ze
ook hier worden, want nog niet dik
wijls heeft men zo'n gelegenheid ge
boden zo'n studie te maken over
veertig noeste productieve jaren
van een groot schilder; het oudste
doek (Bal Tabarin) stamt uit 1907,
en het jongste (Suzanna na, of
vóór een bad) uit 1947.
De Staphorster periode van Sluy
ters is vertegenwoordigd met het
bekoorlijkste bocrinnetic, naakten
zijn er in alle fermenten cn couleu
ren, landschappen, portretten, inte
rieurs, bloemstukken, cn dan zijn
er doeken, waarin Jan Sluyters zijn
volkomen-vrije gang kon gaan.
We zeggen dit laatste met opzet,
Jan Sluyters: Port rel van zijn vader
want, nu wtj een dergelijke collectie
In ons midden hebbea, een collectie
die niet alleen een overzicht geeft
van Sluyters* kunnen, doch ook een
diep inzicht in zijn wezen als kun-
stenaar-en-mcns, nu matigen wij
ons aan te zeggen: „Leg hem aan
een ketting en hij schept iets groots,
laat hem los en hij zal bezwaren in
u oproepen".
„Aan de ketting"
Air. NORMA .V McCLEOD is een belangrijke figuur. Hij is dc man, die
dc balletmeisjes „aan de touwtjes heeft" en met veel vakmanschap en nog
meer geduld met hen dc grandiose Al unica/ Comedy-balletten instudeert.
Dit is te staven.
Gebonden door een kinderlijke
piëteit aan zijn ouders, heeft Sluy
ters twee portretten gemaakt, waar
Boymans nog lang trots op kan
zijn; vooral het portret van zijn va
der (uit 1928) i3 psychologisch en
pictured een meesterwerk. Gebon
den aan een opdracht, kan Sluy
ters kinderportretten leveren, die
tot het ontroerendste behoren van
wat cr ooit op dit gebied van een
palet gevergd werd: het Kinderpor
tret uit '42, mw. B. üit '40 en zelfs
De Gekleede Natasja uit '39 (dc
Naakte Natasja vertoeft in de kel
der...) bewijzen het. Ook als de na
tuur de lichtelijk-perverse man-in
de-schilder overwint, komen er
doeken, die mijmerschoon zijn, cf.
Belle Isle en Mcr ('36) en Kurkei
ken ('33, doch bovenal het ryk-
bloeiende Cinlra '34), dat helaas in
dc doorgang tussen de beide zalen
hangt.
„Los van de ketting"
Slaakt men echter deze „kettin
gen van onderworpenheid en gebon
denheid" en laat men Sluyters los
op naakt, onverschillig of het ne-
gerinnenaakt, mulatinnenaakt of
blanlc naakt is, dan roept zijn gcraf-
fineerd-knappc kwast emoties op,
die een vreemde gloed verlenen aan
zijn roem. Een naakt met neerge
slagen oogleden geldt meestal als
een toppunt van gcïntrovcrtcerd-
heid en in zichzelf verzonkenheid,
maar La Joie de Peindre (uit '46) is
met dezelfde behaagzieke wellust
overgoten als de reeds in menig ge
denkboek afgedrukte Droom uit
1920; de prachtige Eva in de groote
zaal van dc Kunstkring, misschien
wel het mooiste naakt, dat ooit door
Welingelichte Nederlandse woord
voerders te Batavia voorzien, aldus
A.P., dat de Nederlanders hun poli
tiek van onderhandelen om tot een
accoord te komen met de Republiek
Indonesië in de loop van de volgen
de maand zullen herzien.
Nederlandse zegslieden voorspellen,
dat de ministers en de Commissie-
generaal bij hun aankomst in Neder
land tegenover een groep zullen ko
men te staan, die ervan overtuigd is,
dat het bankroet van een verzoenings
politiek gebleken is door het misluk
ken van de onderhandelingen om te
geraken tot een w erkovereenkomst
tussen Nederland cn de Republiek.
Deze groep zal voorstander zijn van
een onmiddellijke „alles of niets"-
politiek ten opzichte van de Repu
bliek, zo nodig gesteund door mili
taire acties.
Hoewel de ministers en de
Commissie-generaal zeer veront
rust ziiu over het mislukken van
de onderhandelingen, zijn zij er
van overtuigd, dat de Nederlan
ders een laatste poging moeten
doen om de vrede te bewaren.
Volgens de woordvoerders zijn zij
van plan goedkeuring voor een nog
gematigder politiek te vragen. De
hoeksteen van deze politiek zal een
brief aan de Republiek moeten zijn,
waarin het laatste Nederlandse aan
bod met betrekking tot dc oplossing
van economische, politieke en mili
taire geschillen in grote trekken zal
worden aangegeven.
Indien deze actie geen resultaat op
levert en de commissie-generaal
is van oordeel, dat dit niet zal ge
beuren - zouden de Nederlanders
hun aanbod publiceren, waaruit kan
blijken, dat zij een wanhopige poging
hebben gedaan om tot overeenstem
ming te komen. De woordvoerders
geloofden, dat hel kabinet van minis
ter Beet zal aftreden indien de alies-
of-nicts-groep zou winnen of indien
de Republikeinen het laatste aanbod
zouden afslaan.
Financiële onmacht
Ook het ontslag van de Commissie-
generaal en van dr. Van Ai ook zou
dan mogelijk worden. Achter de Ne
derlandse politieke crisis ligt het feit,
dat Nederland financieel met in staat
is de militaire cn burgerlijke struc
tuur van niet productieve brugge-
hoofden op Java en Sumatra te blij
ven steunen. Op zijn laatst zullen de
Nederlanders in December over een
practische overeenkomst moeten heb
ben besloten of moeten vechten of
zich volgens welingelichte buiten
landse waarnemers uit het eilanden
rijk moeten terugtrekken.
Wachten
Wachten is naar om te doen en
het kijken naar wachtende mensen
is ook maar een triest plezier. By
wachtenden brandt: de levensvlam
laag. Meestal staan of zitten zij er
landerig by. met kromme ruggen en
bollende buikjes. Een echt mooie
„op de plaats rust" zie je maar zel
den en een berustend oog krijgt
gauw iets runderachtigs.
En de meeste mensen wachten tam
en berustend; zij hebben het wel ge
leerd; de arme aardelingen doen
niet veel anders dan wachten, wach
ten, wachten op iets dat misschien
wel eens zou kunnen komen of ge
beuren. maar meestal niet. Toch
maar blijven wachten op het won
der, maar dan kalm cn gelaten,
want wie ongeduldig op het wonder
wacht, krijgt er wat van cn wie he
lemaal niet meer wacht is al dood
zonder dat hij het weet.
Wie echter wachten kan. als die
elegante blonde schoonheid daar bij
die reclamezuil, hoek Heemraadssin
gelBinnenweg, moet wel iets zeer
liefelijks verbeiden.
Tegelijk bon ik met dat mooi men
senkind van dc tram gestapt en in
gedachten heb ik al voor eeuwig af
scheid van haar genomen, maar nu
zit ik reeds ccn kwartier voor het
open raam. vlak tegen over de halte,
en zij bevindt zich daar nog steeds
in die buurt en wacht. Maar het is
geen landerig on koe'olikkcr.d wach
ten wat zij doet. het is het mooiste,
boeiendste wachter, dat ik ooit zag.
Geheel in rust is zij maar zelden.
Op wclgelijnde benen trippelt zij
wat heen cn weer. van de halte tot
de reclamezuil, rustig maar gespan
nen cn vol veerkracht. Zie hoe ver
wachtingsvol zij nu en dan de Singel
af tuurt en hoe sierlijk zij telkens
rechtsomkeert maakt: niet hoekig
soldatesk, maar met een draaiend
danspasje.
En dan moét men wel aan het mij
meren slaan over die geluksvogel
van een jongeling, die ieder ogen
blik 2al verschijnen (waar blijft zo'n
heerschap toch, wie laat er nu zulk
een fenomeen van een meisje zo
lang wachten!).
Maar er verstrijken al weer vijf
minuten en nog steeds is hij niet ge
komen om charmant verontschuldi
gingen makend, zijn arm door de ha
re te steken en opgetogen weg te
deinen.
Dat meisje is niet alleen zeer
mooi. zij moet ook zeldzaam goed
van humeur zijn en buitengewoon,
vergevensgezind, want geen spoor
van ongeduld of geïrriteerdheid is
haar aan te zien. O, wat moet ze
veel van die knaap houden, wat
moet ze gek rp hem zijn om zó stra
lend en actief twintig minuten te
kunnen wachten, zo maar 's middags
in een drukke straat.
Helaas moet ik er van door, ik
moet weer verder en ik betreur het
al dat ik de ontmoeting niet zal
kunnen beleven. Daar sta ik weer
naast haar. bij de zelfde halte waar
we zo-even uitstapten. Ineens zie ik
haar ogen stralend en lachend zich
richten op een oude dame, die piot-
seling opduikt.
Dag mams, gut, ik dacht dat je
niet meer kwam.
DESIDERIUS.
OP 15 Juni 1945 was het veertig
jaar geleden, dat dr. H. B.
Reeser Sr.. directeur van de Ryks-
j serumlnrichting te Rotterdam, als
bacterioloog aan deze instelling
verbonden werd. *>e „jubilaris" is cr
j toen in geslaagd dit belangrijke feit
aan de aandacht van potentiële Iiul-
j digers en publiciteit te onttrekken.
J Géén misplaatste bescheidenheid
overigens, want de moeilijke toe
stand, waarin de inrichting op het
einde van de oorlog geraakt was en
de vacatures, die door het wegval
len van N.S.B. medewerkers ont
staan waren, eisten dr. Reescr's
werkkracht ten volle op, tc meer
daar hij onmiddellijk na de bevrif.
ding met het directoraat was be
last. Reeds in 1940 zou dit hem toe
gevallen zijn, indien niet de Duit
sers gerechtvaardigd wantrouwen
gekoesterd hadden tegen de man,
die vele jaren lang dc Vrijzinnig
Democratische Party in de gemeen
teraad vertegenwoordigde.
„Alleen als ik er in toestemde lid
te worden minstens van één of an
der Front, vertelde ons dr. Reeser.
„zou ik wel directeur mogen wor
den. Dat deed de deur dicht en naar
mijn meening is een belangrijke
positie, ontvangen uit handen van
de vijand, op zichzelf reeds wan
kel."
Uit deze woorden blijkt, dat de
bacterioloog ditmaal aan journalis
tieke nieuwsgierigheid wel tege
moet kwam, waarvoor hij het zwak
excuus onzerzijds n.l. z\jn 40-ja-
rig_ promotiejubilcum op Zondag 25
Mei met grote bereidwilligheid
aanvaardde.
Gezeten in zjjn hoge, koele ka
mer, in het instituut aan de prof.
Poeislaan, waar door de open ra-
men af en toe het zacht gekir van
duiven of tevreden varkensgeknor
binnendrong, spreekt dr. Reeser
over zijn studie, die hij uit grote
liefde voor het dier gekozen had.
Over dieren niets dan goeds zegt
hij als de mensen zeggen: wat
beestachtig, verbeter ik: hoe men
selijk!
In Bern promoveerde hij op een.
proefschrift: Das Tuberkulin en
kort daarna publiceerde hit als on
der-directeur van het Utrechtse
abattoir in 't Tijdschrift voor Dier
geneeskunde bacteriologische ver
handelingen, die onmiddellijk de
aandacht trokken van de stichter
van het instituut, de door hem zo
vurig bewonderde prof. dr. J. Poels.
met het gevolg dat hij reeds in 1905
tot bacterioloog bij de serum-in
richting benoemd werd. De eerste,
die door het Rijk aangezocht werd
voor een tak van de veterinaire we
tenschap. die met de serumtherapie
nog in de kinderschoenen stond en
die door prof. Poels in ons land in
gevoerd is.
Dan geeft dr. Reeser een klein
college over de aard en de omvang
van het werk. dat in zijn inrichting
verricht wordt; kernachtig en klaar
legt hrj de bedoeling uit van vaccin-
en serumtherapie; hij noemt cijfers
van de geweldige hoeveelheden se-
ra, die jaarlijks verstuurd worden
onlangs nog werden naar Soem-
ba, waar miltvuur was uitgebro
ken, sera en vaccins voor 80.000
paarden en buffels gezonden, waar
mee een bedrag van 100.000 ge
moeid was.
Do laatste tjjd houden de labora
toria zich vooral druk bezig met
de virus-ziekten waartegen het
dio niet
mocht terugkeren
- nnniï wil Y CtlRSARI -
69)
,.Ja, gelukkig. Vader en ik waren
altijd bang. dat zc nog eens iets zou
gaan verraden. De kapitein schijnt
haar genoeg te hebben nagelaten
dat zo zorgeloos kan 'éven".
2e zwegen even. Toen zei Erik:
..Sigurd zal nu binnenkort ook wel
v.cggaan. Hij zei zoiets".
„Ju. dat zal wel".
„Waarom ga je hem niet eens op
zoeken?"
Lilian lachte gedwongen.
„Hij heeft mij heus niet nodig.,,,
hij heeft jullie toch".
„Ik ga nu weg".
„Nu, je ouders blijven.... en El
len".
Hij zat haar aan te kijken, maar
ze vermeed zijn blik. Na een ogen
blik zei hij langzaam: ..lk dacht dat
je hem erg graag mocht. Bizónder
graag?"
„Zeker, dat doe ik ook. Maar als
hij mc wil zien, moet hij maar eens
hier komen. Hij is nu toch weer be
ter?"
Erik keek naar zijn sigaret.
„Hij is nu eenmaal wat vreemd en
moeilijk", zei hij. „Het is ook geen
wonder, na alles wat hij heeft door
gemaakt".
Lilian keek op haar horloge.
„Over een half uur moet ik op les
zijn. Loop je oven mee?"
..Ja, goed", zei hij.
Op straat schoof zij haar arm on
der de zijne cn vroeg: „Ga je nog
naar Chris?"
Hij grinnikte.
„Daar was ik gisteravond en van
nacht. Ik heb er nog koppijn van".
„Nu, doe ze allemaal oe groeten van
me thuis". „En kom je nu eens?"
Ze keek hem even aan.
„Waarom wil je dat toch?"
Hij gaf niet dadelijk antwoord.
Toen zei hij: „Ik hou niet van vrou
wen, die een man nalopen. Maar een
heel enkele keer is een man het
waard, dat je hem naloopt".
Zc werd rood en toen bleek.
„Bedoel je Sigurd?" vroeg zc.
„Ja. wie anders?" Zijn toon was
bruusk,
..Wat heb ik daar moe te maken?
Zeg dat bij gelegenheid tegen Ellen".
„Ellen? Dat is voorbij".
„O jamaar ze is nog jong en
ze, heeft vroeger van hem gehouden
cn als hy verstandig en geduldig
is
„Ik bedoel het is bij hèm voor
bij".
„Hoe weet je dat?"
„Hij heeft het mc zelf gezegd. Hij
zei, dat hij het wel gevoeld had, nog
eer hij terugkeerde, maar hij kon
het niet geloven. Toen hii tegenover
baar stond, wist hij het. Hij zei: het
schijnt dat de sterkste gevoelens
toch voorbij kunnen gaan dat is
een troost als je weer eens zoiets
veelt".
Ze zwegen beiden een tijdje. Erik
dacht aan het gesprek met zijn
vriend, Had Sigurd hem dat verteld
met een bepaalde bedoeling? Zc
v. arcn cr niet op doorgegaan, maar
iets onuitgesprokens had tussen hen
gezweefd. Je kon voor Sigurd niet
veel verbergen.
Het gaat voorbij, had hij gezegd.
Ik hoop het, dacht Erik. Ik zou niet
graag altijd zoiets voelen als nu.
Lilian stond stil.
„Hier is het", zei ze. „Dag Erik,
goede reis. Krijg ik een zoon?"
„Ben jc mal", zei Erik. „hebben
wij ooit gezoend?'' Hij drukte haar
kameraadschappelijk de hand. zei:
„Hou jc liaaks", cn stapte weg met
lange passen.
Lilian stond hem na te kijken. Het
flitste door haar gedachten: bpeft
Erik verdriet.,.. Is hij?Och
nonsens.
Het gaat voorbij? Misschien....
misschienHij hield dus niet meer
van Ellen? Maar wat dan nog? Hij
had nooit getoond, dat hij* iets an
ders voor haar voelde dan vriend
schap. Hij was lief geweest, die ene
maal, toen ze zo ongelukkig was...
cn gebleven om haar te helpen
maar betekende dat iets anders dan
dat hij nu eenmaal een prachtige
kameraad was? Naar hem toegaan?
Ze zou hem niets hoeven tonen
Maar als zij niets toonde, zou hij
dan ooit.... als hij werkelijk iets
voelde
Zij zuchtte en belde aan. Neen, ze
ging niet. Neen, zij kon het niet ver
dragen tegenover dat masker te zit-
ten en niet te weten hoe het gezicht
was, dat hij er achter verborg. Als
hij iets om haar gaf. zou hij toch
niet weggaan zonder haar nog eens
te bezoeken? Maar zij was daar niet
zo zeker van. Haar hart kromp in
een als zij zich voorstelde hoe op
een dag mevrouw Van Hettem of El
len haar zou schrijven: Sigurd Is
vertrokkenhij zal wel in jaren
niet terugkeren
Weggaan en niet meer omzien. Hij
zou het waarschijnlijk kunnen.
XXIV
Het was een regenachtige dag,
toen ze aankwam in het stadje. Ze
liep langzaam door de bekende stra
ten. Hoewel alles haar dreef naar
één straat, één huis, worstelde ztj
tegen dxc stroom van verlangens en
dwaaldeeen tijdlang doelloos rond.
Nog altijd wist zij niet. of zij zou
gaan. Of zij niet een trein terug zou
nemen.
Maar tegen haar wil gingen haar
voeten ten slotte de bekende weg.
Daar was het huis. Zij stond stil voor
het lage hek, heen en weer geslin
gerd tussen een wilde neiging tc
vluchten en een heftig verlangen
binnen te gaan.
Opeens kreeg zij een schok. Iemand
had het gordijn voor het venster van
dc voorkamer opzij geschoven. Si
gurd stond voor het raam en keek
naar buiten. Maar hij zag haar niet.
Hij staarde naar iets ver weg. De
uitdrukking op zijn gezicht deed
haar opeens de adem inhouden. Hij
stond daar als iemand die ongeluk
kig is en gekweld wordt door ver
langen. Als iemand die uitziet naar
iets. naar iemand, zonder te hopen.
Ze zag hem omkijken. Blijkbaar
sprak hy met iemand in de kamer
achter hem en hij glimlachte. Maar
toen hij weer voor zich keek, gleed
die glimlach van zijn lippen en zijn
gezicht kreeg opnieuw de uitdruk
king van troosteloos verlangen. Op
eens klemde zij haar beide handen
om het hek: hun blikken hadden el
kander ontmoet. Over de bloeiende,
tuin in de zachte regen heen keken
zij elkander een seconde aan en zij
zag hem. Zag zijn gezicht, dat ene
ogenblik. Niet een masker, maar zijn
gezicht.
Zij opende het hek en ging binnen.
„Sigrnd, sta niet aan het raam.
daar tocht het", zei mevrouw Van
Hettem. Zij hield een streng wol op
voor Ellen.
Sigurd keerde zich om.
..Lilian is gekomen", zei hij.
Ze keken hem beiden aan.
„Ik zal de deur voor haar open
doen", zei hij.
„Is ze eindelijk gekomen?" zei me
vrouw Van Hettem tevreden. ..Si
gurd ziet er werkelijk goed uit, vind
je niet? Beter dan ooit tevoren. Ik
zag het opeens daareven. Ik vind dat
zijn gezicht er nooit zo jong heeft
uitgezienzo.,." Zij zocht naar
een woord.
Ellen wond de laatste draad om de
kluwen in haar smalle handen.
„Zo gelukkig", zei ze zacht.
EINDE.
Dc jubilerende doctor
crystal-violet-vaccfn bereid wordt
en ook met de nieuwe methode, van
„freeze drying", die de bereid o vac
cins, welke in vloeibare vruchtbo
dem spoedig sterven, gedurende een
zeer lange periode in leven kunnen
houden.
Achterstand en
uitbreiding
Over de nieuwe ontwikkeling van
z\]n wetenschap sprekend, merkt
Dr. Reeser op dafc Nederland verre
achterstaat I>U Denemarken en En
geland; na een bezoek aan beide
landen kwam vast te staan, dat
hier te lande veel meer contact tus
sen praetyk en wetenschap gelegd
moet worden.
„Ik zal het zelf niet meer mee
maken". aldus dr. Reeser, want op
1 September 1947 zal hii plaats
maken voor een opvolger, terwijl hij
eigenlijk reeds een jaar geleden de
pensioengerechtigde leeftijd bereik
te, „maar de inrichting zal uitge
breid worden met een aantal nieu
we laboratoria, waarvoor tevens
meer bacteriologen en analysten
nodig zijn."
Ook dan zijn we nog niet uitge
praat, het gesprek komt op de vele
andere functies, die dr. Reeser in
het maatschappelijke leven vervult:
lid van het scheidsgerecht voor
ambtenaren, van de commissie van
toezicht op het M.O.. seroloog van
het Genootschap tot bevordering
der Koepokinenting.
Ën tenslotte hoe zou het an
ders kunnen komt de kunst op
het tapijt, die dr. Reeser zo'n warm
hart toedraagt; de muziek, waarin
zijn zoon prof. dr. E. Reeser een
figuur van gezag is geworden en...
het Museum Boymans, voor de
bouw waarvan hfl in niet minder
dan 50 redevoeringen hartstochte
lijk heeft gepleit. Wèl gerechtvaar,
digd was zijn trots, toen B. en W.
uiteindelijk het besluit namen het
legaat Burgers voor het nieuwe
Boymans te bestemmenI
(Ingezonden Mededeling),
tl Utf atoomi-M m GioTifUCO» «tr
