1
IN FRANKFORT
Baroe's arriveren in het
land van belofte
W!
Kurhaus Muziekfestival
Haar echtgenoot de dood
ingedreven
Holland-Cechoslovakia II
grijpt snel een hand naar een
vuurflits in het donker
Nederland stormt
over Autobahn
Buitenlandsbezoek
aan Rotterdam
Strauss' „Rosenkamlier"
Theosofisch tournee
Brieven uit Batavia
Er zijn vreemde krachten aan het
werk in Indonesië
kdiliececktec
Zo begint het!
Willem Aitdriessen
speelde voor de V.U.
Vijf jaar geëist
tegen chanteur
Advocaat-fiscaal spreekt van verraad, de
verdediger van een crime-passionnel
„Neergeschoten op
de vlucht"
Dinsdag 17 Juni 1947
3
(Van eigen verslaggever)
j IJ rijden door Keulen. Fout: we rijden door
wat-Keulen-eens-was. Puinhopen links en rechts.
Gapende vensterholen in geblakerde muren, Wir-war van
verwrongen stalen balken en verroest betonijzer. De ATO-
colonne zoekt er zich snel een weg doorheen en de bevol
king wijkt eerbiedig opzij, .wanneer de grommende Macks
voorbij denderen. We hebben ook hier bekijks, zoals dat in
Utrecht, in Arnhem, in Nijmegen het geval was. Maar het is
een zwijgende bewondering en op de bleke, harde gezichten
is niet zelden een grimmige afgunst te lezen. Geen wonder.
Sukkelen ze zelf niet voort in versleten wagentjes met walmende
gasgeneratoren, als ze al een auto hebben? Eens waren zij het,
die in ronkende Diesels door Rotterdam daverden. >Nu moeten
ze het lijdelijk aanzien, dat het de zo „siegreich" overwonnen
Nederlanders zijn, die het Duitse wegénnet voor zich opeisen.
het gebied, waar de „Stars and stri
pes" waaien.
Frankfort
y wLUtó
Overdreven? Een rit van een paar
uur over Hitler's „Autobahn" van
Keulen naar Frankfort zou u spoe
dig overtuigen. Daar komen twee
enorme wagens uit Limburg- tegen
een helling opkruipen. Even later
volgt een complete colonne uit Bra
bant. Dan een eenzame vrachtrijder
uit Friesland. Dan weer een ATO-
man, in zijn eentje op de terugreis
van Praag. Een brede armzwaai uit
de cabine voorbij zijn ze alweer.
Er is wat militair verkeer. MP's
in vlugge jeeps. Engelse legertrucks.
Een glimmende Amerikaan. Een
Belgische concurrent. Maar bitter
weinig Duitsers. En kilometers lang
ligt de betonnen baan /vrij voor ons.
Ondertussen is de zon de mid
daghoogte al gepasseerd. Tijd voor
de maaltijd. En we stoppen bij het
tankstation Siegburg, annex café-
restaurant. Nu ja, „das war eïnmal".
Wat de eigenaar nu kan verschaffen
is een kop ongenietbare surrogaat
koffie en misschien een bord slappe
koolsoep. En daarom hebben we ons
eigen eten meegenomen.
Het. lijkt, of we de klok twee jaar
hebben teruggezet, wanneer we
beladen mét blikjes ..Meat and vege
tables", biscuits, brood (in Beek ge
kocht. boter, suiker en koffie
binnenstappen. De eigenaar komt
ons grijnzend tegemoet. Hij kent
zijn klanten en spreekt zelfs behoor
lijk Nederlands. Hij heeft jarenlang
in de West gewerkt en hij stelt zijn
keuken graag voor de chauffeurs
open. Maar de rust duurt \iet lang
en spoedig snorren we weer voort
over de betonbaan. De snelheidsme
ter trilt om de 40 mijl, wanneer we
de hellingen afsuizen en Frankfort
kan niet ver meer zijnHo, we
zijn aan de afstanden in dit onmete
lijke land nog niet gewend en boven
dien moeten we telkens weer van
de brede baan afwijken, want de
talrijke viaducten in de weg zijn
vrijwel alle opgeblazen. Dat bete
kent even talrijke „Umlegungen"
door kleine dorpjes over smalle,
stoffige wegen.
En dan opeens, in een bocht
van de weg, staat daar een man
te zwaaien, heftig gebarend.
Moeten we stoppen? Ah. hij is
niet alleen. Daar staat een auto
bus en in de berm van de weg
liggen tien, twaalf mannen en
vrouwen.
1 „Als we alleen rijden 'stoppen we
liever niet," zegt Kees. „We ver
trouwen die Duitsers voor geen cent
en wat moet je beginnen, als ze je
opeens een pistool onder de neus
duwen? Je kunt netjes uitstappen
en. zij verdwijnen met je wagen."
Vrienden langs de weg
Maar we zijn nu negen man sterk
en bovendien, het zijn geen Duitsers,
maar onze vrienden, de Tsjechen.
Een artist en gezel schap uit Praag,
onderweg van Engeland naar huis in
een wrakke autobus. En nu gestrand,
omdat de. motor het opeens vertikt.
Er is een hartelijke begroeting we
derzijds. Maar het euvel kan niet
worden hersteld en daarom moeten
we ze achterlaten. Eén Tsjech rijdt
met ons mee tot het dichtsbijzijnde
dorp om daar voor eeu handvol si
garetten een noodzakelijk ondor-
deelje op Öe kop te tikken.
Voort gaat het weer. Helling op,
helling af. Dwars door het eenzame
land met zyn eindeloze wouden en
zijn diepe dalen met hier i daar
een speelgoed dorpje of een middel
eeuws roofridderkasteel. Hier is de
oorlog voorbij gesuisd. Te snel om
zijn sporen achter te laten. En boven
het geronk van zijn motor uit galmt
Kees een aria,
Ho! De colonne stopt. Weer pech?
Ja, het is voor de tweede maal Joop,
die zijn gereedschapsbak moet open
maken. Een lekke voorband. Geluk
kig geen klapper". „Als je dit over
komt op zo'n helling", filosofeert hij,
„kun je je testament wel maken".
En reeds ligt hij onder de wagen,
terwijl Willem al de reserveband te
voorschijn heeft gehaald.
Verder maar weer. De avond
daalt. We verlaten de Franse zóne.
waar we 's namiddags bijna onge-
merkt in zijn overgegaan en ook nu
wordt de slagboom al in, de verte
voor ons geopend. Geen controle,
want ze kennen de grijze Macks al
zo lang, de Britse, Franse en Ameri-
kaanse MP's. En thans zijn wq in
Eindelijk oen bord: „Einde van de
autobaan". Midden in het land ein
digt de befonvloer. Een bocht Nog
een bocht. En ziedaar Frankfort
ligt voor ons. Eens misschien de
mooiste stad van mldden-Duitsïand.
Nu? Een trieste ruïne. Voortdurend
mikpunt der geallieerde, bommen
werpers en nagenoeg volkomen
f&usradiert".
Hier zullen ,we overnachten heeft
de colönneleidcr gezegd, want het
oponthoud met de Tsjechen heeft
ons een uur gekost en Dettingen is
te ver. Overnachten in deze puin
hoop? Inderdaad. Zonder aarzelen
zoeken de Macks hun weg, nage
staard door de Frankforters, te mid
den van deze puinhopen. Straat in,
straat uit. Fabrieken, warenhuizen,
wohingbloklren, hotels, bioscopen....
de geraamten staan er nog cn de pla
fonds hangen nog net zo naar bene
den 'als de zes-tonners van de 'r.A.F.
ze in 1944 uit elkaar hebben gerukt.
Slecht de straten zijn van puin vrij
gemaakt. Met het meest elementai
re van de wederopbouw; het oprui
men van de oude rommel is men
.nog nauwelijks begonnen.
Weer sissen de iuchtdrukremmen.
En we staan stil in een slop, nauwe
lijks breed genoeg voor de zware
Macks, Gc'lbehirschstrasze
staat er op een bordje. Kees gooit
de deur open. „Ons hotel!" En zo
waar: het is. een hotel. Een kale,
donkere gelagkamer met wat wan
kele tafeltjes. Een lege tapkast. En
een bordje aan de muur: „In mei-
nem Lakal-wird nicht getauscht oder
gehandelt". Nu ja, daar is het ces
ook niet om te doen. De hotelhou
der begroet ons onderdanig cn
spoed zich met de blikjes naar de
keuken.
Buiten zijn de Macks weer wegge-
gromd. Vannacht staan ze onder de
hoede van de M.P., want het ware
onverantwoordelijk een paar rrrilioen
sigaretten onbewaakt buiten te laten
staan.
En nu nog even een straatje om?
„Ik zou het niet doen", zegt De
Keizer rustig, ,,'t zijn rare gasten hier
en je hebt zo een tik op je hoofd te
pakken".
We stommelen naar boven. De ka
mers zien er zowaar zindelijk uit.
Stromend water. Electriseh licht.
We gooien een peukje sigaret naar
buiten. Als een meteoor flitst de
vuurstip naar beneden. Beneden
schiet een schaduw voorbij en een
hand grijpt snel naar het dovende
sigaretteneindje. Frankfort 1947.
JOOP
,...Nfef meer zo koud vandaag..."
Het afgelopen weekeinde hebben
parlementsleden uit België, Luxem
burg en Nederland, die samen de
„Interparlementaire Unie" vormen,
in Den Haag geconfereerd over tal
van economische cn culturele pro
blemen in de drie lage Jan den met
de intentie, door een gezonde sa
menwerking te komen tot basis,
van waaruit men gemakkelijker tot
een oplossing hoopt te komen.
Maandagmiddag heeft een deel
van het gezelschap een bezoek ge
bracht aan Rotterdam, waarbij een
rondrit door de stad werd gemaakt
cn waarbij vooral de nieuwe bouw-
objecten en de havenoutillage in
ogenschouw werden genomen.
Bij het standbeeld van de „schuts
patroon" van de Interparlementaire
Upie, Erasmus, werd door Jhr. Mr.
N. van der Goes van Naters namens
het gezelschap een krans gelegd,
bij welke gelegenheid Jhr. Van dor
Goes namens de Nederlandse ge
delegeerden, Oud-minister H. Vos
van België en de heer Biever uit
Luxemburg het woord hebben ge
voerd.
Vervolgens werden de gasten
door het gemeentebestuur ten stad-
huizc ontvangen. Tal van wethou
ders en raadsleden war on ter be
groeting aanwezig. Mr. F. J. Oud
hield een korte rede, waarna Jhr.
Van der Goes het Rotterdamse Ge
meentebestuur dankte voor deze
ontvangst.
De overige loden van de Inter
parlementaire Unie zijn Maandag
middag door H.M. de Koningin op
het paleis Het Loo ontvangen.
Het muziekfestival dat deze maand In het Kurhaus te Schevemngen
wordt gehouden en waaraan een groot aantal arlisten van internationale
naam hun medewerking verlenen blgkt zowel in organisatie als in artistiek
opzicht eeü groot succes te zijn. Behalve orkest concerten worden er ook
opera-gastvoorstellingen geënsceneerd, die de aantrekkelijkheid van het
festival in sterke mate verhogen.
- De opvoering van Richard Strauss'
opera „Der Roscnkavalier" kan in 't
kader van dit muziekfeest als een
evenement worden beschouwd. De-
zo opera, die als e< n der sterkste en
boeiendste werken van Strauss kan
gelden cn.waaroy ik in deze kolom
men nog in een ;iitvocriger bespre
king nader'hoop terug te komen, is
op een boeiende imposante wijze ten
tonele gebracht. Vcor de hoofdrollen
had men eerste krachten der"Ween-
Se cn New-Yorkse opera geënga
geerd, die. allen kunstenaars van
groot formaat bleken te zijn. De
zangeressen Anni Konetzi, als Feld-
marschallin. Maria Stanley als Octa-
vian en Hilde Gueden als Sophie,
gaven een. in alle opzichten meester
lijke vertaling van haar rol. Van de
zangers moet in de eerste plaats
Fritz Krenn. die zijn rol van Baron
Qchs zong en speelde, op een wijze
die men hem moeilijk zal kunnen
verbeteren. Ook Alfred Jerger
(Herr yon Finial) gaf blijk voor zijn
taak uitstekend berekend te zijn. Bij
de bezetting der kleinere rollen was
men consciëntieus te werk gegaan en
hoorde men vaak uitstekend zingen.
Een sympathiek idee was het om
leden van de opera Werkgroep van
het Koninklijk Conservatorium de
bijrollen te laten bezetten.
Voor de décors, die niet anders
dan voortreffelijk- kunnen worden
genoemd zorgde Karei Brückman.
Ook de costuums en stijlrequisieten
waren door prof. E. van Thicncn
uitstekend verzorgd. Spangens koor1
(dirigent Jos. Vranken Jr.) voldeed
eveneens zeer. De muzikale leiding
was in handen van Wolgang Martin,
die blijk gaf de veeleisende parti
tuur volkomen te beheersen. Dat het
Utrechts Stedelijk Orkest wel eens
een enkele maal in de klankpro
ductie minder geslaagd klonk, was
zeker niet de schuld van de diri
gent. Over het geheel genomen ech
ter kweet de grote eisen die
steeds aan de spelers worden gesteld
in. aanmerking genomen het or
kest 7-ich lofwaardig van zi.n taak.
In de enscenering en regie traden
de wel zeer bijzondere gaven van
Prof. Dr. Lothar Wallcnstcin sterk
op de voorgrond.
Een enthousiast publiek, dat de
Kurzaal geheel vulde, heeft na afloop
de uitvoerenden langdurig cn geest
driftig toegejuicht.
HERMAN VAN BORN.
Wij vernemen dat de Heer John
P. Van Mater, Secretary-General
Theosophical Society, Covina, Cali
fornia, welke organisatie onder lei
ding staat van Col. A. Conger, op
het ogenblik een lezingen-tournee
door Europa maakt. De Heer Van
Mater komt op 18 Juni met echt
genote in Holland aan voor een
verblijf van drie weken en zal in
verschillende plaatsen van ons land
lezingen houden. Op Woensdag 25
Juni spreekt hij op een openbare
bijeenkomst te Rotterdam.
(Van onzen correspondent)
BATAVIA. Vele jonge Nederlanders komen naar Indonesië, be
zield van hoge Idealen en bereid om al hun krachten te geren aan tic
opbouw van een nieuwe samenleving, waarin bruin en blank gezamen
lijk en in volkomen harmonie de problemen oplossen waarvoor men
zich in de nabije toekomst gesteld zal zien.
Ook vele Nederlandse soldaten hebben dit altUd-zonnlge-land Ieren
liefhebben, ondanks de vaak zeer moeilijke omstandigheden waaronder
zij hun plicht moeten vervullen. Zij willen hier blijven, omdat ze diep
doordrongen zijn van het besef, dat er een grootse taak voor hen is
weggelegd, als dadelijk sten-gun en kanon verwisseld kunnen worden
voor werktuigen des vredes.
Spoedig bemerken de nieuwelingen echter, dat er in Indonesië krach-
.ten aan het werk zjin, die al het mogelijke doen om hun het leven
onaangenaam te maken, die hen liever zien gaan dan komen, omdat zij
hen vrezen als de dragers van nieuwe idealen, die onder geen beding
zich zuilen laten spannen voor het karretje van hun koloniale
wensdroom.
M.
Deze heer II ui bert, teil echte sjieke
man om te zien, v -c' 1de dc 29ste
September van net vorisre janr op de
Binnen weg. Hij liep daar zelfbewust,
inet dc borst vooruit, h: ig te lopen en
teen het meisje Maria hem passeerde,
dacht zchè, v
heer gaat daar.
Als sommige dames zoiets denken
ttckk.cn z<'. cr een passend snoetje bij,
net als filmsterren, hij wie je ook zo
veel in haar ogen kon lezen, II-.r Hui-
bert had het dan ook terstr *d in de
gaten, d-t hij .sjans had. Üij bekeek
zich vlug in een winkelruit, voelde
aan z'n das cn stevende op Maria af.
Vijf minuten later zaten die tw'ce al
gezellig aan een café-tafeltje. Zc spra
ken af voor de volgende dag, gingen
toen weer allergenoeglijkst uit en Ma-
na was in de wolken van dc 'zevende
hemel, waut zó'n nette heer, daar had
zc nog nooit kennis aan gehad en hij
was gel. op ha-r, hij zei liet imuicrs
zelf.
Maria werd zo verliefd op Huiberc
als c<-„ meisje tan bij de dertig, dat
dc slag van haar leven denkt tc slaan,
maar zijn kan. En to-n Huibcrt na
een weck toespelingen ging maken
op de gang naar het stadhuis (Don
derdags natuurlijk en niet auto's) was
zc zo blij als eer. bruid, dat ze van
haar dienstbodeloon in de loop der ja
ren een kleine duizend gulden had
overgespaard. Die zouden nu to pas ko
men, wanï als je zó'n goed huwelijk
doet moet je uitzet in orde wezen.
De dertiende October. Ze kenden
elkaar dus precies veertien dagen,
kwam Huibcrt totaal verslagen bij zijn
aanstaande en vertelde, dal hij z'n
portefeuille, met veel geld erin, verlo
ren had.
Of ze hem misschien 25 kon lenen,
want hij zat voorlopig erg omhoog.
Het meisje Maria beloofde terstond
het bedrag van de spaarbank te zullen
halen, ze was blij iLt ze haar Huibje
helpen kon cn treurde oprecht mee
over het verlies van de portefeuille, en.
dan met zoveel geld erin
Een paar dagen lat^r moest er j 35
kostgeld betaald worden door Huibert-
licf en "wederom toog Maria naar de
spaarbank. Gelukkig 2ag Huibcrt kans
een goed handeltje te doen, zei hij dat
hem er in eens weer een eind bovenop
zou brengen, maar dan had hij 200
nodig om er in te steken. Fijn, zei Ma
ria, ik haal zc direct voor je van de
spaarbank.
Nou, U snapt het wel, die duizend
guldentjes van het meisje waren, in een
ommezien de veilige spaarbank uit ge
fladderd en terecht gekomen in de
zak met het gat van sjieke heer
Huibert.
Maria maakte zich al zorgen om
haar uitzet, nu zc geen rooie cent meer
bezat, maar al heel gauw bleek dat het
onnodig was daarover te piekerefi,
want die fijne vrijer was al lang en
breed en lotsvast gehuwd.
De rechter vond dit wel de misse-
lijkste soort flessetrekkerij Zie er be
staat, een eerzaam meisje haar zuur
verdiende cn zuinig gespaarde centjes
af te troggelen met gemene leugens.
Die Huibert moest maar eens volop rijd
hebben daarover na te denken, vond
hij, cn hij stuurde hem voor vier maan
den de cel in.
isjes, opgepast!
ivat een aardige flinke
Dc stille tegenwerking begint
reeds in Nederland, ten departe-
mente, waar niemand volledige in
lichtingen kan verschaffen.
Mijnheer Jansen licht U in over
het salaris, mijnheer Pieterse over
de functie, die U gaat vervullen,
maar als U om inlichtingen vraagt
over voeding, woonruimte, gezins
hereniging, uitrustingskoslen cn
wat dies meer zij. dan is er eigenlijk
niemand, die U het juiste kan (of
wil) vertellen. Zo komt het, dat ve
len dc moed reeds opgeven, voordat
ze de ambtelijke mallemolen tot het
bittere einde hebben gepasseerd.
Velen, stranden op de onbekwaam
heid van enkele mensen, die niet
voor liun taak berekend zijn of op
de georganiseerde onwil van oud-In
disch-gasten. die het niet eens zijn.
met de politiek der regering en die
menen, dat zijn hun zaak het beste
dienen, door reeds bij voorbaat dc
dragers van nieuwe idealen te weren
uit „ons Indië". De doorzetters wacht
nog meer als zij eenmaal in de ar
chipel zijn aangekómen.
De baroc
De ba roe zo noemt men hier
de nieuweling en. heel vaak zit er
iets minachtends in merkt al heel
spoedig op welk een grandiose wijze
men hem te pakken hoeft. In zeer
vele gevallen krijgt hij hier een la
gere functie dan waarop hij heeft ge
rekend en zijn salaris daalt in dezelf
de verhouding. Van de talloze mon
delinge toezeggingen komt helemaal
nooit iets terecht. Hij komt bier zon
der een cent aan en het eerste wat
hij dus dcct is vragen om zijn uit-
rustingskosten van 1000,Het
wordt hem al gauw aan zijn ver
stand gebracht, dat het gouverne
ment niet van plan is hem bok maar
een sou uitrustingskosten te betalen.
Het is dat helemaal niet verplicht,
REJHEftUKDS 8*!tW*ys
TUINKALENDER
DINSDAG 1? JUNl% Wil men
uit een moestuin een zo groot mo~
gelijke oogst 'verwerven, dan moet
het gehele seizoen ieder stukje
grond benut blijven. Daarom wordt
het systeem van opeenvolgende teel
ten toegepastNa de doperwten,
peulen, tuinbonen en vroeg.e aard
appelen kan men des zomers de
zelfde grond nog benutten voor boe
renkool, spruit fiool, Chinese kool,
prei, andijvie, koolrapen, kropsla
enz. Op een. oppervlakte van tien
vierkante meter kunnen volgens
hun normale afstanden wel groeien:
45 stuks boerenkool of spruitkool of
70 koolrapen of '150 stuks andijvie
.of 250 stuks f-rei. Wil men veel oog
sten dan moet ook Ce grond van
goede hoedanigheid zijn, goed be-
tvsrk£ en voldoende betnest. Dil
geldt ook voor deze nateelt.
S. L.
ONTMOETING IN BEIEREN Een Duitse boer passeert met zijn ossen een Necferfancfse „Mack"
Werken van Schumann,
Mozart en Franck
In plaats van het jeugdige piano-
wonder Hédy Schneider, wie op het
laatste ogenblik dc werkvergun
ning was geweigerd, gaf Willem
Andrlessen een recital voor de le
den van de V.U.
Men hpeft dus de sensatie van
een jong piano-fenomeen gemist,
maar men heeft er een avond van
degelijk, gedistingeerd, en nu cn
dan groots musiceren voor terug
gekregen, al en het moet mij
voor de zoveelste keer van het
hart gaat er dan ook in een
ruimte als de Koaingmnekerk
(zelfs al is zij geheel bezet) heel
veel van de luistervreugde verlo
ren.
Andriesssen speelde voor de pau
ze de Sonate C. gr. van Mozart en
een Kreislerlana van Schumann,
volgens een verklarend woord van
de pianist een der beste werken
van deze romanticus, die de uit acht
verschillende stemmingsstukken
bestaande compositie noemde naar
de zeer grillige kapelmeister Jo
hannes Kreisïer, maar zoals Schu
mann later verklaarde: iedere noot
was gewijd aan zijn geliefde Clara
Wieck.
Zowel deze, inderdaad prachtige,
muziek als de verder nog voorge
dragen Prélude, Choral ot Fuque
van César Franck, de Ballade t kl.
en een Nocturne van Chopin (als
toegift), speelde Andriessen. in wie
de erudist cn. de artist beurtelings
op de voorgrond treden, met zijn
bekende meesterschap.
D. ROODENBURG VERMAAT
DE NOORDER VIJGEBOOM
De Klaverjasclub K.J.V.D.L.V.M.
heeft haar naam veranderd in
K.J.V. de Noorder Vijgeboom en
zal in. Augustus een Nationaal con
cours organiseren.
want in het bij het contract behoren
de reglement zijnde twee gesten
cilde papiertjes staat „dat hem
een tegemoetkoming in de uitrus
tingskosten kan worden verleend,
bedragende ten hoogste 1000.
Dit is des te ernstiger, omdat alles
hier schreeuwend duur is cn een
prijsbeheer slag tot de vrome wensen
behoort Een bed krijg je niet onder
de 200.een zitje bestaande uit
vier stoclties en een klein tafeltje
kost al niet minder cn nis je iets ho
ger eisen zou stellen cn een koelkast
zou willen hebben - geen overbo
dige luxe in dit klimaat. dan kan
je die alleen tweede hands kopen cn
dan betaal je ongeveer 3000.
Er is mii slechts één geval bekend
van mensen, die wel de uitrustings
kosten ontvangen hebben. Een
groepje onderwijzers, die in Holland
om dit geld gevraagd hebben, omdat
ze er koffers en andere uitrustings
stukken voor wilden kopen en die,
toen men het. ook af wilde schepen
met het verhaal, dat ze het in Indo
nesië uitbetaald zouden krijgen, een
parig hun sollicitatie introkken.
Enige dagen later werden zij tele
grafisch uitgenodigd het geld in ont
vangst te komen nemen! Blijkbaar
bestaat er toch nog wel een voor
schrift dat daartoe machtigt als de
een of andere meneer vreest, dat er
schandaal gemaakt zal worden.
Tegen de 36-j. expediteur C. G.
Treffers, die voor het Bijzonder
Gerechtshof terecht stond, omdat
hij in Maart 1945 in gezelschap van
een Duitser in uniform de veehou
der B. te Pernis 15.000 had. afge
perst, eiste de advocaat-fiscaal, die
het geen politiek geval vond, vijf
jaar met aftrek.
De veehouder, die de veecontröle
duchtte on boter op zijn hoofd had,
aangezien hij verschillende dieren
niet had opgeleverd, zwichtte al
spoedig voor het tweetal, dat zijn
„voorstellen" kracht bijzette met
dreigementen van aangifte bij de
Duitse politie. Volgens Treffers
moest de Duitser geld hebben voor
een organisatie van Duitse onder
duikers. Voor z'n bemiddeling ont
ving hij 6000.
Uitspraak over 24 dagen.
Ondanks de verklaringen van tie
S^D.-ers en Landwachtera, die deze
Een wel zeer gruwelijke oplossing
voor haar huiselijke moeilijkheden
had de 45-j. Withelmlna van Opij-
11 en uit Leiden gekozen, toen ze In
Augustus *44 haar echtgenoot Wil
lem Marquenis communistisch il
legaal werker, eerst bij de Land
wacht aldaar aangaf en toen zelfs
deze dit verraad te kras vond, ver
volgens de S.D, in de arm nam met
het verzoek haar man te arresteren
en te doden, „omdat hij z*n zoon
dwong illegale lectuur te versprei
dend
Haar wens ging ia vervulling:
twee land wachter 3 waarschijnlijk
is ook de beruchte S.D.-er Hoff
mann hierbij betrokken geweest
arresteerden Marquenis, terwijl hij
met vrouw en dochter aan tafel zat.
Dertien dagen later kreeg zij be
richt. dat hij „op de vucht neerg©-
Bchoten'' was.
Bij de begrafenis was zo wel on
der dc indruk
19)
door Craig Rice
Vertaald door Ada Campers.
„Maar ik sta er op",zei de man. „Ik móét er op staan! Ik
ben Mr. Holbrook. Henri* Holbrook".
„Waarom probeerde U in dat huis te komen", vroeg Bill
Smith bars.
„Nou", hijgde het mannetje, „Ik ben Mr. Holbrook. In ben
ik wil zeggen ik was.... de zaakwaarnemer van Mrs.
Sanford, wijlen Mrs. Sanford bedoel ik. En als zaakwaar
nemer dacht ik het mijn plicht...,"
„Te proberen 'dat slot to forceren?" zei Bill Smith. „Nee,
dat is geen reden".
„Waaromhet mannetje hield op.
„Mr. Holbrook, U als rechtsgeleerde behoorde toch te we
ten, dat het huis niet kan worden betreden bonder toestem
ming van de politie".
Henry holbrook werd nog ,iets bleker en mompelde:
„Plicht tegenover mijn cliënte, wijlen mijn cliënte...."
„Ik verzeker U", zei Bill Smith op gemoedelijker toon,
„dot het eigendom van wijlen Uw cliënte volkomen Velig is.
Deze agenten staan hier niet alleen maar om het landschap
te versieren".
„Het is.gewoonte", jsta melde Mr. Holbrook, „dat als er
een moord gepleegd is..*.."
„Ja, maar hier zijn de omstandigheden anders" zei Bill
Smith en voegde cr vriendelijk aan toe: „Maar, als U graag
het huis eens door wilt lopen, natuurlijk met een agent bij
U, dan...."
„Ik...." Mer, Holbrook slikte. „Ik geloof werkelijk niet,
dat dat nodig is. Ik ben cr heel zeker van, dat alles in orde
is. Ik.het spijt me erg. dat ik U heb lastig gevallen".
Hij draaide zich om en üep op een drafje de oprijlaan af
naar de plaats, waar zijn auto stond.
„D'r zit toch iets geks in", fluisterde April. Dinah greep
April bij de arm en siste: „Kijk 's! Daar heb je Pierre. Pierre
Desgranges. Die mart, die zegt, dat ie schilder is". Ze wees.
Een klein gedrongen mannetje met witte baard sloop voor
zichtig op het paadje aan de andere kant van de oprijlaan
voort en bleef nu en dan stil staan om rond te kijken. Hij
droeg trijpen pantoffels, een schots overhemd en een flam
bard. De pijp, die hij in zijn mond had, brandde niet Plotse
ling verdween hij achter de struiken. De kinderen keken
vol spanning toe.... vijf minuten..,, tien minuten. Maar
9 hij kwam niet meer te voorschijn.
„Ik wil naar huis", zei Archie met een huilerig fluister
stemmet je.
Dinah greep zijn hand en hield die stevig vast. April mom
pelde: „Wees maar niet bang".
Maar er zat iets angstwekkends in het toneel. De rose ge
pleisterde villa, waar de vorige dag pas een moord gepleegd
tvas. Overal politic. En drie mensen, die elkaar onmogelijk
konden hebben gekend, die probeerden in te breken. Een
grote plataan, begon zijn schaduw over de villa te werpen.
Het leek net de schaduw van een of andere geweldige hand.
„April", zei Dinah, we moeten écht de groente klaarma
ken".
„Dat moeten we zeker", beaamde April gretig. „Worteltjes
hebben een tijd nodig om tc koken!"
Toen renden, ze als hazen het zijpad langs en hun eigen
oprijlaan op.
Niemand zei een. woord, tot de worteltjes stonden te koken
en de sla was gewassen en in de ijskast gezet. Archie begon,
niet zonder protest, de tafel tc dekken.
„Weet jc", zei Dinah tenslotte dromerig, „ik liep nèt over
die Mrs. Sanford te denken. En waarom al die mensen toch
in d'r huis willen. Ze zoeken ergens naar. Want Mrs. Che-
rinton is beslist niet zo gek op aandenkens. En die zaak
waarnemer, die Mr. Holbrook, zou niet hebben geprobeerd
dat slot te forceren als hij geen. goeie reden had om daar
te zyn".
„Zou jc denken?" zei April voorzichtig. Ze had precies
hetzelfde gedacht.
„En Mr. Desgranges. Wat zou hij daar doen?"
..Misschien wou hij een schilderij maken", zei April.
Dinah snoof verachtelijk. „Hij schildert geen huizen en
geen bomen, zegt moeder. Hij schildert alleen maar water".
Archie kwam de keuken in om de boter te halen en zei:
„Water schilderen? Heb je ooit zo iets gehoord?"
„Mr. Desgranges doet het", 2oi April. „Hij kwam moeder
eens ergens tegen en toon vertelde hij haar. dat hij schilder
was. Moeder vroeg beleefd, wat hij dan schilderde en hü zei:
,Ik schilder water'."
„Hij is gek", zei Archie. Hij snoof en bracht de boter naar
de eetkamer,
,.lk wou proberen te verklaren", zei Dinah, „dat cr een of
andere reden is, waarom, iedereen in dat huis wil".
Ze hield op en fronste haar voorhoofd. „Iets, dot in dat
huis verborgen is, en dal iedereen, die in het huis probeert te
komen, wil vinden. April.ik denk.
Archie, die juist de keuken binnenstoof, onderbrak haar
met een schreeuw. „Weet je ivat?" gilde hij; „Weet jc wat?
De mensen schilderen geen water. Ze schilderen mèt water".
April en Dinah keken elkaar over Archie's hoofd berus
tend aan. „Archie", zei April. „Mr. Desgranges schildert niet
met water. Hij schildert met olie!"
Archie's ronde gezichtje werd verdacht rood.
„Alleen omdat ik kleiner ben dan jij...."
„Luister nou's, Archie," zei Dinah streng en. haastig, „en
hou nou 's even je mond. Mr. Desgranges schildert schilde
rijen, Met olieverf. Begrijp je?"
„Natuurlijk, natuurlijk, natuurlijk!" zei Archie ongeduldig.
„Nou, hij schildert schilderijen van water. Hij gaat aan
de zee zitten en schildert schilderijen. Geen strand, geen
mensen".
„Geen lucht ook?" vroeg Archie ongelovig.
„Alleen maar water!" zei Dinah beslist.'
Archie snoof. „Waarom gaat hij dan helemaal naar de
zee?", zei hij verachtelijk. „Waarom gaat hij dan niet thuis
in ccn teil zitten kijken?" Hij nam een handvol messen en
vorken cn ging terug naar de eetkamer.
Dinah zuchtte diep. „Zoals ik zeize hield weer op,
„Nou", zei April, „ga verder".
„Ik geloof, dat Mrs Sanford chantage pleegde".
Een minuut lang durfde April niet te spreken. Toen zei
ze, zo onverschillig mogelijk „Het zou me niets verwonde
ren".
„Waarom niet?" zei Dinah, half verrast. „Had jij dat dan
ook gedacht?"
(Wordt vervolgd).
zank behandeld hebben en op on
bewogen toon komen vertellen, hbs
zo de arrestatie verricht hebben,
ontkent do vrouw pertinent enigs
aanklacht ingediend te hebben. Wel
was do verstandhouding met haar
echtgenoot buitengewoon slecht en.
het gezin raakte ook tnaatschappa-
lijk steeds dieper in de put. Haar
inan was vólgens haar wegens -dief
stal gearresteerd.
Nog tneer getuigen worden voor
geroepen. Een kennis, de dochter
cn dc zoon. dïö beiden weigeren te
gen oE voor hun mooier te getui
gen en een pijnlijke stilto hangt er
in do za al, als do oude vader van
verdachte voorkomt, een grijsaard
in pandjesjas, die wol de eed af
legt, maar vorder niot meer kan
vertollen, dan dat hy bij de aresta-
tio aanwezig .was.
Do vrouw ontkent.
Tn zj,jn requisitoir erkent de advo
caat-fiscaal, dat do verhouding tus
sen. verdachte en haar man niet
was. zoals ze behoorde te wezen,
maar do vrouw heeft haar toevlucht
genomen tot een noodsprong, die
hom uit zyn practyk nog niet be
kend was.
„Willens en wetens heeft ztf haar
man ia handen van Duitse organl-
satles gespeeld en ik eis dan ook de
zwaarste vrijheidsstraf: 20 jaar.
Do verdediger, mr. Schaper, die
naar ons ter ore kwam voor
het Leidso tribunaal niet meer
schijnt te mogen pleiten voerde
een agressief pleidooi, waarin'hij
ten eerste de strafmaat van de bij
zondere rechtspraak veel to zwaar
noemde en vervolgens de mogelijk
heid opperde, dat do vrouw even
goed pas na do arrestatie hij de po
litie kon zijn geweest. Maar zelfs
«als de beschuldiging wel waar ge
mankt kor. worden, was dit dan
gfen „crimo passionel", die in do
bizon de ro rechtspraak niet thuis
hoort?
Hij concludeerde vrijspraak,
Wanneer verdachte tenslotte
nogmaals het woord krijgt her
haalt zij haar ontkenning.
Uitspraak over 14 dagen.
(fniBzonden Mededeling).
fel tlW F1 Lil JElöiQJ J UCON tóLQ&UtóSUAEftól
