Wordt Rotterdam 'n stad van hoge flatgebouwen? Volkshuisvesting vorderde er 150 in half jaar ffhHfygl Hs Strijders voor het Leven heöen Bewoners vertellen van hun ervaringen Veel voordelen Geestelijk leven Kevue der meningen N.S«B.-ers belijden schuld Hoe kom ik aan een woning? (Slot) Men doet ons teleurstellende onthullingen Personeelsgebrek mede oorzaak Veel werk; weinig werkers Zaterdag 28 Juni 1947, T~ï'i'JniAA"u1 'nl4? tientallen jaren geleden, dat vrllwel elite Hol- J- ->■ landso stad b(jna uitsluitend gemarkeerd iverd door haar torens Hoge grondprijzen en sterke berolklngsaanwa» brachten echter veran dering:hl menig stods-silhouek Utiliteitsgebouwen en woontlats met een bescheiden air ran „wolkenkrabbers", verrezen In verscheidene steden en staken in hoogte zeifH menige kerktoren naar de kroon. Rotterdam bezit meer hoogbouw dan enigo andcro stad In Nederland. Van de zeven flatgebouwen b.v die onze stad telt, hebben er drie negen ol meer étages, n.L, die ln Bergpolder, Krallngcn en aan Ungerplcln Reeds Is de eerste paal geslagen voor een veertien verdiepingen tel lende woonflat aan het Zuidplein. Andere hoge flats zullen volgen en zo rjjst de vraag: zal Rotterdam op den duur een stad worden met vele hoge woongebouwen, waardoor dus zou worden gebroken met de veel jarige traditie van woningblokken yan drie tot vxer étages? - De beroemde Franse architect Le Corbtisïetheeft de weg, die tot deze nieuwe bouworde leidt, reeds aan gegeven ln 2tJn droombeeld van steden waarin zeer hoge flatgebou wen in een wfjde ruimte staan van groen en bloemen. Maar zijn de ervaringen met hoge woonflats door de bewoners opge daan ook van die aard, dat men deze tot nu toe nog wat experimen tele bouwwftze zonder bezwaar op grotere schaal zou kunnen toepas sen. WH vroegen de bewoonster van een flatwoning op de achtste étage van het flatgebouw „Bergpolder" naar haar indruk van het wonen in een dergelijk hooggebouw. „Het bevalt me uitstekend en mijn man en ik zonden hier niet meer vandaan willen", was haar eerste spontane ontboezeming. Hierna somde ze op wat volgens haar en ook volgens de andere be woners, voordelen waren, van het hoog wonen in een flatgebouw: geen inkjjk voor en achter (echt vrouwelijke opmerking); uitzicht over stad en land, dat door z\jn wis selende kleuraspecten telkens weer ln verrukking brengt. Rust in te genstelling met de drukte van de straat, waarvan de geluiden nog wel hoorbaar maar niet storend zjjn. De vuilnis belandt via een stortkoker in grote bakken buiten het flatgebouw, terwijl de verwar ming centraal is geregeld". „Voor kinderen lijkt ons die hoog te toch wel een bezwaar", merkten ;wU op. „Ik heb zelf een kindje maar wjj hebben hier een ruim balcon, waar de baby meer frisse lucht ontvangt dan beneden op de begane grond. De kinderwagen en onze fietsen stallen vvo beneden in de bergruim te, die in de kelder voor allo be woners is Ingericht. Grotere kinde ren, er zijn er hier verscheidene in het gebouw, bedienen zelf de lift of spelen op de lange balcons langs de huisdeuren. Ideaal zou het zijn, wanneer het dakterras gedeeltelik Bls^speelplaats zou worden Inge- „Dus IJ kunt weinig of geen na delen van het hoge wonen, noe men?" Even. aarzelde onze gastvrouw, die ons inmiddels had uitgenodigd plaats te nemen in haar gezellig in- fericht woonvertrek, maar toen be ende ze, dat ze met onweer wel eens bang was geweest en nóg wel eens is tijdens stormweer, wanneer het flatgebouw duidelijk voelbaar heen en weer beweegt. En dan wordt de melk nog wel eens gauw zuur en ook zijn de muggen m de zomer op deze hoogte vreselijk las tig". „Hoe is de verhouding met de an dere flatbewoners?" ,,W« Hollanders zjjn nog al indi vidueel van aard. Tijdens de oorlog leek het erop, dat de 72 gezinnen, die het gebouw bewonen, één grote familie zouden vormen. In de nood vond men elkander. Na de oorlog vierden de bewoners eendrachtelijk het bevrijdingsfeest en ging men zelfs gezamenlijk op dansles. Maar thans is de „familie" weer uiteen gevallen. U weet hoe dat gaat!" Ook van verscheidene andere be- woners van hooggelegen flats in dit flatgebouw kregen wjj de in druk. dat zij hun flatje niet zouden willen ruilen voor een lager gele gen, normale étagewoning. Wy daalden met dé lift langs de .zevende, zesde en vijfde étage, tel- kens een gulden minder in huur prijs, tot de vierde en derde, de goedkoopste flats, daar deze niet boven de omringende huizen uitste ken, Tweede, eerste en begane grond zijn weer duurder. Beneden werden wy opgewacht door een meisje van een jaar of acht, dat met een resoluut gebaar tje op het knopje drukte van de lift en snel verdween naar hoger sferen. Jeugd 194.7! Een ander geluid De concierge, of in goed Neder lands, huismeester van een hoog flatgebouw in het centrum van Rot terdam, tapte uit een geheel ander vaatje, toen wij hem zijn mening vroegen over hoge flatgebouwen. „Ik acht ze over het algemeen alleen geschikt voor kleine, rustige gezinnen, die het meerdere comfort, dat een flatgebouw kan bieden, ver kiezen' boven het wonen in een eengezinshuis met alle rompslomp daaraan verbonden. Kinderen in een hoog flatgebomv Js meestal niets gedaan. Het ge bruik van de lift kan voor hen ge vaarlijk zijn. Ze kunnen veel te ge makkelijk met handjes of voeten bekneld geraken tussen de openin gen, die er tussen lift en muur aan wezig zrjn. Over het algemeen vind ik voor Een raar geval, de liftkoker en het trappenhuis van een hoog flatge bouw, zo van onderen gezien! Nederland hoge flatgebouwen niet bijzonder geschikt. Wij moeten ons niet blind staren op buitenlandse voorbeelden. In Frankrijk en elders leven de mensen veel meer op straat, In Nederland zoekt men de gezelligheid meer binnenshuis. En dan zou het in menig flatgebouw voor de huismeester wel eens een zwaar karwei kunnen zrjn om de vrede onder zyn „volkje" te bewa ren. Wanneer de bewoners, stel, dat ze ook nog kinderen hebben, alle door die éne deur naar binnen moe ten, met die éne lift op en af, dan moet je als huismeester wel een harde discipline kunnen handhaven, wil er geen ruzie ontstaan, met alle gevolgen daarvan. Wij Nederlan ders zijn nu eenmaal eigengereide individualisten. Daarom, geef mij maar een vrij huis met een tuintje Als ze maar kunnen vechten Jonge Duitsers trekken 'nog bij honderden ten strijde. Het Franse vreemdelingenlegioen, dat zijn rijen wil aanvullen voor de strijd in Indo China en op andere plaatsen, waar het niet bepaald rustig is, heeft in West-Duitsland vier x-ecruteringsbu- reaux. Er - komen vrijwilligers uit alle delen van het verwoeste Reich, ver-, telde een opgewekte onderofficier op het bureau van het legioen in een voorstad van Koblenz. Zij komen voor 80 uit de Rus sische en Britse zones, waar de eco nomische toestanden het slechtst zijn. De rest komt uit de door de Amerikanen en Fransen bezette ge bieden. Het legioen neemt alleen mannen van 19 -tot 35 jaar, die lichamelijk gezond zijn, SS-ers worden niet aan genomen, maar een gewoon soldaat van het voormalige Duitse leger is welkom. We krijgen zelfs enkele ge wezen piloten van de Luftwaffe, of schoon zij weten, dat ze in-het vreemdelingenlegioen alleen by de infanterie kunnen komen. ZATERDAG 28 JUNI. Weldra zullen weer de bollen van de be kende Droogbloeier of Herfsttijloos verkrijgbaar zijnRaar botanische naam is Colchicum autimnale. Deze bol bezit de hoedanigheid, dat ze voor haar bloei piet in de aarde be hoeft te worden gezet en ook niet behoeft te worden bevochtigd. Men zet de bolmaar ergens op de ven sterbank of op een- kast of andere plek in de kamer neer en aldaar gaat ze dan vanzelf bloeien. In Au gustus en September prïjkt deze Droogbloeier met haar lüa-rose bloemen. Na de bloei gaat men de bollen op'.een diepte van 8 10 cen timeter buiten in de tuin uitplqnten. In het voorjaar gaan zich de blade ren ontwikkelen, ïn de nazomer komt ze dan ook weer in de tuin tot bloei, - S,I* De lange balcons van dit negen étages tellende flatgebouw vormen ware straatjes, waarop de buitendeuren van de fiats uitkomen. TextieJschaarste Als abonné van Uw blad las ik Uw hoofd artikel „Deviezenposi- tie dwingt Regering tot een ander beleid". Wat mij in dit artikel opviel, was de volgen de zinsnede: iedere Nederlander slechts op 2 plaatsen door! één costuum in onge veer twee jaar aan schafte en één overjas in drie en een half jaar terwijl iedere vol wassen vrouw slechts één japon of jurk per jaar en éénmaal in de drie jaar een mantel of mantelcostuum kocht". Wat ons huisgezin betreft het volgende: De garderobe van mijn man is nog pri ma in orde, zijn cos- tuums zijn dan ook slechts 10 a 15. jaar oud maar. vooroorlogse kwaliteit. Mijn garderobe had nodig uitgebreid moe ten worden met een winterjurk, maar daar was geen aankomen aan. Zomerjas, oud 10 jaar is nog prima. Aange kocht 1 zomerjurk, maar och heden, na 4 keer dragen vertonen den, met oog op hogere het kraagje en de rug levensstandaard. uitkering te brengen van 80, op 90 Trots hét vele, en ongeveer 1 jaar broek 2eer zeker in de toe- versleten, 2x versteld, j^mst nog voor hen, eén maand later jasje (Rentetrekkers onge in flarden. Nieuw cos- vallen wet) is en zal tuum gekocht, Nov. -worden gedaan, doet 1948. En nu... het teleurstellend aan, Twee weken geleden dat van herziening, uit- kniebroek kapot, stuk kering Ongevallen Wet er op. Gisteren zitvlak 70 tot op heden niet een stem wordt ge- Bit verwekt onrust, hoord, het moet toch Geld en punten geven zeker niet meer als bii- „rommel" er voor lijk worden geacht, de plaats krijgen. Zeker, er moet textiel uitgevoerd worden, maar is het nu nood zakelijk dat wij voor onze weinige punten en moeilijk verdiende geld opgeknapt wor den met „rommel"? Mocht deze klacht eens. die uitwerking hebben dat wij onze vooroorlogse kwaliteit stof terugkregen! Mevr. v. T.-H. Onbillijk tekenen van slijtage. Nu de zoon. Vóór de oorlog 1.40 m. Na de oorlog 1.85 m. Van de garderobe is niets meer te gebruiken. Alle punten bij elkaar ge legd en In Sept. 1945 costuum gekocht; na dat genoemde uitke ring evenredig moet zijn aan die der Ziek tewet. Ook verdient het aanbeveling bet vol gende onder de loupe te nemen. Bij het bereiken van de 14-jarige leeftijd, staat innen van we zenrente, (Raad van Arbeid) stop. Evenzo is het ge steld met uitkering voor kinderen (waar van de vader door on- Door middel van de geval met dodelijke af- radio is ter kennis ge- loop) der Rijksverzeke- bracht dat de minister ringsbank. Dezen ge- tot inzicht is gekomen niet en tot hun 16e jaar vergoeding van H.H.- naar wordt gemeend, leden der Tweede Ka- een uitkering van 10% mer Staten-Generaal, tot een m.m, van drie te doen herzien, en wel kinderen, van 5000 tot 6000 gul- Wordt hier een ver gelijk gedaan met toe slag op kinderen, wel ke van studerende zelf tot hun 21e jaar is vastgesteld, en hier geen maximum aan kindertal is gesteld, is deze verhouding in geen enkel opzicht houdbaar. R. Waarnevens de Pex's ter kennis brengt dat 12 Juni tijdens feest- vergadering van me taalbewerkers in de schouwburg, de voor zitter, Jan Wacht naar voren brengt, dat de Bond bezig is Ziekte- Aan een srroep gedetineerde po litieke delinquenten, die in de voor malige N.S.B. een belangrijke rol hebben gespeeld, is iri het bewa- nngskamp te .Wézep.. gelegenheid gegeven, besprekingen te voeren, teneinde openlijk hun schuld te be lijden. Naar dr. C. P. Gunning, rec tor van het Amsterdams Lyceum ons mededeelde, bestaat er grote kans, dat deze schulderkenning op 6 of 13 Juli in een kanselboodschap aan de leden van alle kerkgenoot schappen worden doorgegeven. Het Interkerkelijk Overleg hieromtrent is nog gaande, doch dr. Gunning verzekerde ons, goede hoop te heb ben, dat op een der beide data de kanselboodschap zal kunnen wor den voorgelezen, met een nadere verklaring en toelichting. De besprekingen in Wezep ztfn, onder leiding van dr. Gunning, met medewerking van de betrokken autoriteiten gehouden; ook enkele in vrijheid gestelde oud-politieke delinquenten zijn In de gelegenheid gesteld, deze conferentie, die enige dagen duurde, bij te wonen. Naar ons ter ore kwam. betreft het hier ca. 25 ex-kopstukken van de NSB, o.a. de secretaris-generaal mr. Huy- gen en mr. Fruin (Rechts Front). Dr. Gunningheeft de conferentie zo geleid, dat men vryuit kon spre ken. Daarna is een gemeenschappe lijke belijdenis van schuld opgesteld die aan verscheidene naar Wezep gekomen vertegenwoordigers van allo kerken van ons land, is over handigd. Wat de voorgeschiedenis betreft, dr. Gunning bevestigde, dat deze verandering in het oordeel over hun houding tiïdens de bezet ting bij diverse politieke delinquen ten naar voren is gekomen in ge- snrekken, gevoerd met de geeste lijke verzorgers in de kampen. Als deze kanselboodschap inder daad zal worden voorgelezen, dan zullen wij moeten aannemen, dat de schuldbelijdenis berust op een gron dige verandering in de mentaliteit van hen, die wij tijdens dé bezetting fel hebben bestreden. Wij zullen de boodschap zonder vooroordeel en zonder latente rancunegevoelens te gemoet moeten zien. En voor velen zal zij consequenties inhouden voor hun oordeel ten opzichte van de (nu goedwillende) oud-N.S.B.-ers, zélfs ten opzichte van de (nu goedwil lende) Duitsers. Wonder dirigent wil ook wel eens voetballen .Een dirigent van acht jaar, Fer- rucio Burgo, is te Rome gedebuteerd als dirigent van een concert in de Romeinse opera en heeft het hart van zijn toehoorders gestolen. Hij dirigeerde gedeelten uit ope ra's van Bellini, Mascagni, Cima- ro5a en Rossini, doch het pièce de resistance van het concert was Beet- hovens eerste symphonie, terwijl het werd besloten met de ouverture van Wagners Meistersinger. De toejuichingen, die hij met zijn Romeins concert verwierf, herinner den aan de geweldige geestdrift, die het vorige jaar te Rome is gewekt door het debuut van „Rome's eigen Mbzaxt-in-de-dop" Pierino Gamba, nu al een oudgediende van 10 jaar, die door zijn bewonderaars onder -bloemen werd bedolven en op de schouders gedragen. Ferrucio, die Rome heeft veroverd, dankte voor de toejuichingen van het publiek met beheerste buigingen en zonder te glimlachen. Tegen het einde van de maand zal hij te Perugia en Livorno Mas- cagni's Cavalleria Rusticana diri geren. Na afloop van zijn concert te Ro me gaf hij op verlangende toon uiting aan de hoop, dat het hem ook eens zou gelukken een uurtje vrij te maken, om te voetballen. VOLKSHUISVESTING Js in Rotterdam nu een half jaar bezig met het vorderen van woonruimte, aldus vertelde ons in een onderhoud de beer J. Schippers, chef van de afdeling sociale zaken van deze dienst. Wy hebben de heer Schippers bij die gelegenheid gevraagd, hoeveel gezinnen zjjn dienst direct aan een woi.Jng of een gedeelte daarvan heeft kunnen helpen; afgezien dus van de preventieve werking, die van het afkondigen der vorderingsfaeslniten was uitgegaan. in alle Rotterdamse bladen een advertentie, waarin gegadigden werden gevraagd voor de func tie van gemeentelijk woning- inspectrice. Wij kregen hierop geen enkele brief binnen. Toen wii de oproep enige malen herhaalden meldden zich ten slotte drie reflectanten. Er bleek geen enkele geschikt, of bereid, op de door de gemeente gestelde voorwaarden in te gaan." Het antwoord, dat wij kregen, heeft ons diep teleurgesteld; erger nog, wij zjjn er van geschrokken. Het was de zoveelste ontgoocheling voor ons, bij het onderzoeken en bespre ken van het tegenwoordige woning probleem, alleen in Rotterdam. Het antwoord luidde: „Ongeveer honderd-vijftig". En daarna volgden nog meer teleurstellende onthullin gen, Hoeveel mensen zijn er recht streeks belast met de vordering? Er zijn zes controleurs, ambtenaren die een zekere straat af werken om de bewoners te registre ren. Dan zijn er drie woning-in- s p e c t r i c e s, maatschappelijke werksters in dienst der gemeente, die beoordelen of in een bepaalde woning gevorderd kan worden en die daaromtrent ook onderzoekingen en besprekingen voeren. En om alle gevallen administratief te behandelen, beschikt onze dienst op het bureau over nog eens zes ambtenaren. In totaal vijftien mensen dus, In een stad met een bevolking van 600.000 zielen, waar 40.000 woningen tekort z}jn en waar 14.000 aanvra gers al sinds maanden op een klein berichtje van Volkshuisvesting wachten, dat htm weer een beetje hoop zou geven op toewijzing van een huurmachtiglng. Wij hebben de heer Schippers naar aanleiding van de bezetting van zijn afdeling gevraagd of hij niet dacht dat er wat meer schot in de vorde ring zou komen, als hij de beschik king zou hebben over zestig, ir plaats van zes controleurs, over der tig in plaats van drie inspectrices; en over zestig bureau-ambtenaren in plaats van zes. Geen mensen te krijgen De heer Schippers grijpt naar zijn hoofd. „Ja, als de staf tien maal zo groot was. Dan zou het wel vlugger gaan, waarschijnlijk tenminste. Maar hoe ter wereld komen wij aan het personeel?" „Maar zijn er dan onder het halve millioen Rotterdammers niet enkele honderden te vinden, die zich voor dit werk interesseren?" „Belangstelling is niet genoeg. Het is duidelijk, dat vooral wat de aan stelling der inspectrices betreft, er een nauwkeurige selectie moet wor den toegepast. Deze dames moeten ten eerste al ouder zijn dan dertig jaar. Jonge meisjes zonder levens ervaring zijn voor dit werk niet te gebruiken. Zij moeten bovendien H. B.S.-opleiding hebben gehad en de school voor Maatschappelijk Werk hebben doorlopen. Om een idee te geven, hoe moeilijk het is. aan in spectrices te komen, het volgende: Enige tijd geleden plaatsten wij Salarissen niet aanlokkelijk Het is duidelijk. Het geboden sala ris spreekt hier een hartig woordje mee. Ambtenaren-salarissen zijn aan vaste regelen gebonden. Bovendien betreft het hier dikwijls tijdelijke functies. Het ligt dus voor de hand. dat men liever zijn heil zoekt in de particuliere bedrijven. Zelfs eaan daar geregeld, reeds in dienst zijnde ambtenaren toe over. Wanneer men van de vorderingswet in Rotterdam een enigszins bevredigend resultaat verlangt, zal er op zeer korte termijn overgegaan moeten worden tot ster ke personeels-uitbreiding bij de ge meentelijke dienst van Volkshuisves ting. Ook bijzondere maatregelen, zoals bijvoorbeeld aanlokkelijk ma ken der arbeidsvoorwaarden, moeen niet worden geschuwd. Rotterdam snakt. Rotterdam smacht naar wo ningen. Er Is geen materiaal genoeg om te bouwen. Force majeure! De onderne mers zijn bang voor hun getd, als zjj ondanks de schaarste de kans krflgen om te beginnen. Begrijpelijk. Laat dan de regering een gunstiger finan- cleringsregeling treffen en laten van de andere kant de ondernemers wat water by hun wijn doen. Maar laat vooral het gemeentebe stuur van Rotterdam, wethouder Meertens van zijn nachtmerrie ver lossen. Laat het trachten, mogelijkheden 'te scheppen tot uitbreiding van de ge meentelijke staf in het algemeen en die van de dienst Volkshuisvesting in het bijzonder. Algehele bevrediging zal dit dan nog niet schenken. Doch allicht zal men dan hij het vorderen een beter resultaat boeken, dan 150 woonruimten per half jaar. En al is het nog maar een heel kleine, dan tóch zal Rotterdam een stap dichter komen bij de oplossing vari het voor zoveel duizenden zo zorgwek kende woningprobleem. VoorepqsÉl Thuis denk ik er gewoon niet aatt| zo'n ding te dragen. Zo lastig met| de panden en zo, maar bij officiële^ gelegenheden- kun je wel eens niet| buiten een jacquet. Toen ik er laatst een nodig naa| het was voor iets erg deftigs en? dat "is altijd leuk en leerzaam merkte ik dat er geen in de kast! hing. Toch herinnerde ik me duide4| lijk dat ik 'een jacquet, moest be2it>f' ten, want ik weet nog goed wanneer|' ik .er de laatste' maai in liep tëj, staarlz waaien. Dat was in 1921. Maar ja, er gebeurde 20 nogali- eens wat sinds d.te tijd: jé wérdl ouder en dikkeK je verhuisdeeen# enkele maal, je brandde eerst afj of stortte in door een bommetje eir|. dan passen die dingen vaak *hie$si meer of ze raken helemaal weg. -'j?| Nou goed. ik wil er dan best voorjf ui Ik urnen dei ik geen jacquet in deö' kast heb hangen. Maar voor die def-^ tige gelegenheid had ik er heus: eerij. nodig en daar stond ik nu. Bij kennissen gaan schooieren kadS niet veel zin, want ik heb van-dié^ kale kennissen en mijn vrienden dej kellners dragen een rok en het hóóf-£ de geen rok te zijn. Hoe moet dat nu. mammie, sprak? ik aan tafel tot mijn slimme vrouw#? De kinderen zaten hatelijk en ho-,| nend te lachen bij de gedachte dat? ze me in ccn jacquet zouden zieriï rondspringen. Stilte, bulderde ik, laat je moe?? der denken. Gewoon een huren, zei de redden-.? de engel. v? Natuurlijk, een huren, erzat nietig anders op. Ik vond het wel een beetje onkuis ij idee, zo'n ailemanspak over je eigen ondergoed, maar ja. als je deftig eni' sjiek wilt zijn moet je niet scrupu-? leus wezen. De zelfde dag nog kwam ik er; ali mee thuis werkelijk een aardig: jacquet je. Het paste lang niet slechtv maar ik heb m'n figuur mee, dat; scheelt natuurlijk. Waardig en met ai - een beetje feestelijk gevoel liep ik er in rond, te stappen. Het viel me op dat dé' kinderen helemaal niet gilden van;': het lachen: eerbiedig, keken ze ópj naar die heer. in huis en met tedérej trots tikte mammie een asje van jas. Hoe langer hoe meer begon, ik; me een geslaagd man in de maat£' schappij te vinden, ai bleef dat gé.J voel van: alweer extra kosten na tuurlijk doorknagen. :;Ty\ü Maar in ieders leven schijnen .."ér. nu eenmaal hoogtij dagen te.béé'„ staan, want laat ik nu, een elegahtetf houding aannemend, met de duimt in de linker beneden vestzak, daag*! in een papiertje voelen. Het wait een briefje van tien. Een .gewoon?! normaal bankje van tien guldëni| waar je van alles voor kopen kunt? of eventueel een gehuurd pak: nïèéj betalen. Eens komt het geluk, vrienden ook voor Ut" 4 BESIDERIUS.»! RA JA H uit de Londense Zoo was lijdende aan een zware verkoudheid maar hij werd er gauw bovenop, geholpen met zeven flessen rum per dag, waarvan hij de inhoud met graagte door zijn keelgat Het glijden. Of hij na afloop nog zijn kunstjes op de ton kon vertonenbetwijfelen wij! TG" A de Japanse bezetting en In de chaotische tijd die er op volgde, was het met de volksgezondheid ln Indonesië treurig gesteld. De vrijwel alge hele afwezigheid van medische verzorging, de verwaarlozing der vooral ln de tropen zo noodzakelijke hygiënische voor zorgsmaatregelen, de ondervoe ding en de ellende der kampen, alsmede de evacuatie en de de portatie, hadden de arbeid van jaren teniet gedaan. Besmette lijke tropische ziekten woeker den op angstwekkende wflze voort en het was niet abnor maal als er ln een kampong meer dan de helft der bewoners leed aan T.B.O. Onmiddellijk na de ineenstorting van de Japanse overweldiger werd er een begin gemaakt met het her stel van wat eens Neerlands trots was geweest in de archipel: de Volksgezondheid. Uit de kampen kwamen de sinds jaren geïnterneer de medici, verzwakt en slecht ge kleed, zonder instrumentaria en transport, en togen zo goed en zo Kwaad als het ging aan het werk. Wat er in deze eerste maanden aan pioniersarbeid Is verricht, grenst aan het ongelooflijke. Van een doel matig werkende bestaande organi satie was geen sprake. Wel had de Nederlands-Indische regeering in, Australië de Dienst van Gezondheid nieuw leven trachten in. te blazen, maar de onverwachte overgave van Japan en het geweldige gebied dat moest worden bestreken met een minimum aan krachten, maakten door Craig Rice Vertaald door Ada Campers. 29) Misschien.als hij met dat knappe meisje met het zwarte haar was getrouwd, dat hij in z'n laatste jaar van de H.B.S. had leren kennen. Betty-Lou had ze geheten. Ze had een. zachte, warme stem gehad met een Zuidelijk accent. Een absoluut hulpeloos typetje. Hij had haar aanbeden. De zomer na het eindexamen, toen hij klerk in Hopner's warenhuis was ge weest, hadden ze besloten te trouwen, als de oude Mr, Hop- ner hem na het zomerseizoen nog in dienst zou houden. Maar in Augustus was Vader gestorven, na vijf dagen, in het ziekenhuis te hebben gelegen, tengevolge van een wond, hem toegebracht door een kogel van een bankrover. In die vijf dagen had hij alles zo geregeld, dat Bill naar de politie school kón. Zijn laatste gefluisterde woorden waren geweest: „Zorg voor je Moeder en wees een goede politieman". Bill Smith was naar de politieschool gegaan. Betty-Lou had beloofd, dat ze op hem zou wachten. Drie weken daarna was ze met een vertegenwoordiger van een autozaak uit Portland getrouwd. Hij had voor zijn Moeder gezorgd, zolang ze leef- de. Hij was een goede politieman geweest. Hij was, stap voor stap, opgeklommen sedert zijn eerste aanstelling als agent in een achterbuurt. Nu was hij inspecteur van de Afdeling Moordzaken. Vader zou trots op hem geweest zijn. En hij was niet getrouwd. Omdat hij geen tijd had, omdat hij geen geld had, omdat de meisjes, die hij ontmoet had, niet op Betty-Lou leken of geen zachte stemmen met Zuide lijk accent hadden of niet hulploos en aanbiddellijk waren. Tenslotte was hij tot de conclusie gekomen, dat hij geluk kiger was als vrijgezel, in een gerieflijke-hotelkamer met een uitstekende bediening en een goed restaurant in de buurt. Ofschoonkorte tijd geleden was hij begonnen te twijfelen. Het was een gerieflijk hotel. De bediening was uitstekend. Een handig meisje, voor wie hij wekenlijks fooi tjes achterliet, maar wier gezicht hij nog nooit gezien had en waarvan hij de naam. niet kende, hing zijn kleren op en maakte zijn asbakjes leeg. En het was een goed restaurant. De kellnerin zeurde niet meed met een spijskaart aan zijn hoofd maar bracht hem zonder meer het avondblad en zijn eten. Hij vroeg zich niet eens meer af, hoe ze er eigenlijk uitzag. Alleen. L. hij kon in het restaurant geen cake met aman- delglazuur krijgen. En de gerieflijke hotelkamer was tè rus tig voor het mooi. En danBetty-Lou had nooit negen kinderen willen hebben. Goed beschouwd, peinsde hü, had ze er waarschijnlijk niet eens één willen hebben. En boven dien: ze zou zich nooit hebben ontwikkeld tot een geestige vrouw, die detective-romans kon schrijven en die „Het schuui-tje van mijn tante" kon zingen. En die er aardig uit kon zien met een zwarte veeg op haar neus. „Ik ben blij, dat ze niet met me getrouwd is", dacht in specteur Bill Smith hardop. „Watte?" vroeg brigadier O'Hare. „Ik dacht", zei Bill Smith. Hij haalde diep adem. „Ik liep er net over te denken, dat we nog steeds dat huis moeten doorzoeken. En ik zou veel liever...." Hij maakte de zin niet af. Intussen zaten Dinah en April mpt een moeilijk probleem. Het feest was in volle gang. Alles liep op rolletjes. De coca- cola stond in de ijskast. De anderen hadden het snoep mee gebracht. Oliebollen, petat frite, gepófte mais en koekjes. En onverwacht was er een reusachtige cake met mocca en cho cola op de keukentafel verschenen met een briefje erbij: „Voor het geval dat die bende van jullie werkelijk honger krijgt, Moeder". Joella had de gramofoonplaten meegebracht. Eddie en Mag hadden tenminste tot nog toe nog geen ruzie ge had. En ze hadden nog geen last met de Bende gehad. MaarHet spoorzoeken ging goed. Wendy vond het eerste spoor, onder de zonnewijzer. Pete had het volgende gevonden in een fles in de goudvissenvijver. En nu waren ze echt enthousiast aan het zoeken. Ze zouden heel gauw, volgens plan, in de tuin van Sanford terechtkomen. AlleenZe warén vol vertrouwen dat ze er chic uit zagen. Dinah met een schots rokje, een schipperstrui en bruin-met-witte molières. April in een lichtblauw organdie jurkje met bloemen in 'r haar. Zelfs Archie had zijn ge zicht gewassen, zijn haar geborsteld en zijn beste schoenen aangetrokken. En tochUit een oogpunt van gezelligheid was het partijtje een succes. Maar saai. Moeder had er zelfs geen last van. Dinah en April waren een keer naar boven geslo pen om te kijken.. Ze zat vlug te typen, razend vlug. Haar gezicht was bleek. Ze naderde blijkbaar het laatste hoofd stuk van het boek, waar ze aan bezig was en scheen de ben de beneden volkomen vergeten te zijn. BehalveHet plan van de Bende om de coca-cola te stelen was op tijd ontdekt en twee sterke, betrouwbare jon gens waren op ae veranda op post gezet om het te verijde len. Er was tot nog t,oe nog maar één gramofoonplaat kapot gegaan. De versiering van crêpe-papier in de speelkamer was nog steeds intact. Alles liep uitstekend. Maar„Hoe komen we nou bij de anderen vandaan?" fluisterde April tegen Dinah, „zodat we écht kunnen zoeken". „Hoe weet ik dat nou?" zei Dinah wrevelig. „Pete loopt de hele tijd achter me aan". „Dat is jouw zaak", zei April. „Misschien was hei het beste", zei Dinah, „als we hem de zaak uitlegden en hem lieten helpen". „Die sufferd!" riep April uit. „Waar zit je verstand? Of heb je het soms net verloren?" „Nou ja, gunst", zei Dinah verdedigend, „we moeten toch wat doen. Als we maai..,." „Hé, Dinah!" zei Pete's stem vlak by. April kreunde. „Ik ben hier", zei Dinah; er klonk berusting in haar stem. Pete kwam achter de hortensiastruiken vandaan, smaak vol gekleed in een indianenbroek en een schots schillerhemd. Zestien jaar oud, een-meter-vijf-en-zestig lang en met een neiging om over zijn eigen voeten te vallen. „Zeg April", zei hij, „Joe loopt naar je te zoeken". „Stil laten zoeken", zei April onverstoorbaar. Ineens kreeg Dinah een ingeving. „Zeg Pete, zou je iets voor me willen doen?" „Natuurlijk", zei Pete in adoratie. „Alles!" „Ik heb vergeten een paar papieren servetjes te halen. Wil jij even op de fiets naar Luke gaan en voor: een dubbeltje halen?" O, natuurlijk!" zei Pete. ..Ik zal je het dubbeltje geven", zei ze. Ze zocht ln het zakje van haar truitje. „April, heb jij even een dubbeltje?" (Wordt vervolgd.)! de taak van de eerste artsen en yérg pleegsters ónmogelijk zwaar. Ma&fc zy zetten.door! ('--i Teleurstellingen werden met een: verbeten gezicht geïncasseerd; .'ehl^ gevaren werden licht en heei :dik-2.i wjjla helemaal niet gesteld, Lang« zaam maar zeker ontstond er wêeéï een medische dienst Men verzamel-" de gegevens en spoedig begon hét; tot deze Gideonsbende door te drin-j gen hoe groot de nood eigenlijk wél; was. Noodziekenhuizen werden uit; de grond gestampt, de grote Jabora?; tona openden een voor een hun-, poorten weer en polikliniekenop® medisch en tandheelkundig gebied?3 werden opgericht. Het vertrouwen? van de bevolking steeg en in Bata-J^; via vervoegen zich op het ogenblik# 25.000 personen per maand :btypft|§ i verschillende gouvernements-artsén^ om consult. Hetzelfde geldt voor Se**r marang en Soerabaja, maar in Ban«C doeng en Buitenzorg hield de bevöR. king zich aanvankelijk afzijdig, omi't dat zU represailles vreesde vahtiaif zjjde der toentertHd zeer actieve terroristische organisaties. De keurtroep ïn de gehele archipel werken hu' ongeveer 320 dokters en ruim 1500..; verpleegsters. Enige duizenden'? hulpverpleegkrachten en ander pèr^ son eel staat hun terzyde. Hun aané; tal is helaas te gering om alle stel4 lingen aan het uitgestrekte medi^; sche front met succes te verdedigëiii? Een groot terrein moet braak biy«. ven liggen, totdat onder de jonga^ medici en verpleegsters in het moé-P derland het besef gaat braanbrekehi' dat een millloenenvolk aan het an-;. dere einde van de wereld hun hulp$| en hun kennis nodig heeft en dat da'jf keurtroep, - die er nu sinds ander*/] half jaar zwoegt, dringend verstèr*: king en aflossing behoeft. 'A0M l Nieuw type helicoptcre De Bell Aircraft Corporation héeffcf! de bouw van een nieuw type heli-;" coptère bekend gemaakt, hetwelk speciaal ontworpen is voor de fee-, stuiving van de oogst om plagen;té bestrijden. Gedurende de eerstvoN gende twee maanden wordt op? da levering van 35. stuks gerekend, ter wijl hetzelfde aantal voor het elnd3£ van dit jaar voltooidzal zijn. 'Ijsl Wat zegt U van deze schoentjes?! Een lieftallige schone, wier vadét poetser bij een Engelse spoo maatschappij, ze voor haar had ge* maakt, droeg ze op de rennen ie AscotOf ze prettig lopen wetehA we nietl

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1947 | | pagina 5