Op de drempel van een nieuwe wereld Dat is Rotterdam.... Puin en nog eens puin, armoe en zwarte handel Goede bedrijfsresultaten bij de H.A.L. Atoom-energie in dienst van medicijnen, landbouw en industrie Kunstmatige zon aan de Pool Nederland wint landen wedstrijd ....dat iê Holland Kort bestek IV Een reisje langs de Rijn Kaartverkoop voor Stadionspel Van Scheltinga verliest Paliétecedtiee Zet 'm op, Dirk! Sterke uitbreiding van de vloot Woensdag 30 Juli 1947 3 Ar l v.-i sOgS? /^\TTO LII-.IENTHAL, pionier en eerste wetenschappelijke onderzoe- V* ker van de luchtvaart aan het eind van de vorige eeuw, was ervan overtuigd, dat hat ogenblik, waarop de mens zich als een vogel in de lucht kon verheffen, het begin zou betebenen van een nieuwe cultuur periode voor de mensheid. Ztfn profetie is bewaarheid, het vliegtuig bracht inderdaad een omwenteling teweeg, zjj het gelijk zovele uitvin dingen, zowel ten goede als ten kwade. Thans staat de wereld wederom op de drempel van een nieuwe periode. De eemvig speurende mqns ont dekte e'en manier om de ontzaglijke krachten opeengehoopt lp de stof de atoom-energie, vr(j te maken. Omstandigheden noopten hem ze eerst als een ongekend vernietigende kracht belichaamd in de atoom-bom ongekende vooruitgang in de wereld. Dc mogelijkheden, die het vliegtuig bracht zullen kinderspel zijn vergeleken b(J het geen de wereld bij een voortschrijdende ontwikkeling In da toepassing van de atoom-energie te wachten slaat. striële basis, moeten wij natuur lijk rekening houden met de enor me opeenhoping van latente eper- gte in kleine hoeveelheden van zuivere uranium of plutonium. Om een. voorbeeld te geven, een pond uranium in gespleten loestaml, verwekt dezelfde warmte als CÖOO vaten olie; 10.000 ton uranium zou derhalve gelijk staan met 120 mi!-" Hard vaten olie, oftewel ongeveer 6 maal de bekende olie reserves in de Verenigde Staten; Op basis van de tegenwoordige prijzen heeft een pond onafgeschei- den uranium 235 dat 250.kost, een hoeveelheid verwarmingsenergie gelijkstaande aan die van steenkool ter waarde van S 8.00Q.—Aan de technische methode om uranium 235 en plutonium af te scheiden wordt nog steeds gewerkt, en van het succes van deze onderzoekingen zal de uiteindelijke prijs afhangen. Met goedkope atoomenergie zal het eco nomisch mogelijk zijn de mijnen in de bergen te ontginnen en zelfs in de zee, aangezien er zich velerlei chemicaliën in het zeewater in op geloste vorm bevinden. Door mid del van atoomontpioffingen kunnen wij naar water zoeken in de Sahara en het naar de oppervlakte pompen om kunstmatige oases aan te leggen. Wij kunnen kanalen dwars door et land graven en we kunnen zelfs de vorm van de aarde wijzigen naar gelang wij zulks nodig achten. Een groot voordeel van uranium elementen zal zijn dat zij bunnen dienen als ovens voor bijzonder ho ge temperaturen, met het oog op de sterke opeenhoping van energie op oen betrekkelijk kleine oppervlakte. Chemische omze' dngen waarmede thans in gewone ovens dagen en weken gemoeid gaan zullen zich binnen enkele seconden kunnen vol trekken in doelmatig gebouwde atoomovens. Men verwacht ook dat volkomen nieuwe reacties zullen worden geconstateerd bij deze toe passing van atoomenergie. De uiteindelijk^ resultaten van de huidige onderzoekingen zijn onbere kenbaar en bijgevolg niet te voor spellen. doch zekere algemene moge lijkheden mogen worden opgesomd zonder de grenzen van de weten schappelijke voorzichtigheid te over schrijden. In de eerste plaats is atoom-energie een onbeperkte Kracht, zo goedkoop, dat ze practiseh gratis is en die in elk gedeelte van de wereld beschik baar kan zijn onafhankelijk van natuurlijke hulpbronnen of klimaat. Onbeperkte hoeveelheden van alle soorten goederen met inbegrip van die, welke uit duizenden nieuwe materiaalsoorten vervaardigd wor den. zullen eveneens beschikbaar komen tegen prijzen welke ongeloof lijk laag zijn iq vergelijking met de thans geldende maatstaven. Menselijke arbeid zal zo sterk verminderd worden, dat een van de voornaamste problemen van de we reld waarschijnlijk za] worden de psychologische aanpassing nap de nieuwe eeuw van vrije tijd. Verbazingwekkende vorderingen tenslotte zullen worden gemaakt en zijn inderdaad reeds gemaakt bjj zuiver, wetenschappelijke onder- Zoekingen on velerlei gebied, in de medicijnen, landbouw en industrie. Professor Enrico Fermi van de universiteit van Chicago een van da voornaamste geleerden b(j de onderzoekingen welke tot het split- pen van atomen heoft geleid gaf onlangs in een rapport een aan- trekkelijk beeld vjm het tegenwoor dige en toekomstige gebruik van atoom-energie voor doeleinden wel ke niet op vernietiging zijn gericht. Dr. Fermi wees erop dat electrl- pche elementen met ketting reactie „waarin energie wordt opgewekt In een gemakkelijk onder controle tor houden mate, reeds ruim drlo jaren in bedrijf zijn. Hjj verwacht dat er In de toekomst „grote centrale In stallaties zullen zijn waarin geer grote hoeveelheden energie zullen worden opgewekt en In elcctrische energie of stoom voor plaatselijk energiegebruik zullen worden om gezet. Uranium elementen zouden ge voegelijk kunnen worden gebruikt voor do verwarming van steden, voor de aflevering aan fabrieken en particuliere woningen van de beno digde hoeveelheid warmte. Een be langrijk punt ten gunste van atoom energi» is dat hiervoor geen zuur stof nodig is, dat geen rook, stoom of generlei gassen afgescheiden worden." Een stad waarvan de ver warming op deze geschiedt zou zich kunnen verheugen in een berrljjke Itelderc atwosphccr. Een belangrijke cn voor dc hand liggende methode cm otoomenergte to© to passen is door gebruikmaking van dc enorme warmte welke wordt voortgebracht. De grote hoeveelhe den warmte verkregen uit atoom splitsing kunncr. benut worden om stoom te leveren voor een stoom machine of om dc drijfkracht te le veren voor motoren of generatoren- Er is zelfs sprake van om atoom energie tc benutten voor automo bielen, vliegtuigen of locomotieven. Het lijkt wel niet waarschijnlijk dat atoomenergie op deze wijze zal worden benut, tenminste 7.0 Jong de productie van atoomenergie in het hu id! go stadium blijft staan. Het zou practiseh niet mogelijk zijn, niet alleen omdat kleine eenheden r.ie: economisch verantwoord kunnen werken, maar ook met het oog op het gewicht vnn het Isolerende ma teriaal dat onmisbaar is om een werende laag te vormen tegen uit straling- Er valt evenwel grote tech nologische vooruitgang te bespeuren bij liet perfectionneren van betere, lichtere en compactere afscherming tegen uitstraling in Installaties voor atoomenergie. Het voordeel verbonden aan het gebruik van atoomenergie voor vcr- warmingsduelcmdcn u£ als drijf kracht zullen zich in het bijzonder openbaren in verafgelegen oorden waar de transportkosten het gebruik van gewone 2ware brandstoffen practiseh onmogelijk zou maken. Het ;s wellicht iels te voorbarig om nu reeds vergelijkingen te makén ten opzichte van de kosten voor atoomenergie, steenkool, benzine en electrischc energie, doch het is een vaststaand elt dat radio actieve energie belangrijk goedkoper zal zijn dan welke andere energie ooku het kap niet in twijfel worden ge trokken dat dergelijke plannen voor verwezenlijking vatbaar z(Jn zodra alle technische moeilijkheden, zoals de .samenstelling van een materiaal dat in staat is de enorme geconcen treerde hitte cn uitstraling door liet clement veroorzaakt te weerstaan, zijn opgelost. Terwijl wij de mogelijkheden cn dc plannen opsommen welke in de toepassing van uranium besloten liggen, zou er enige twfifel kunnen rijzer, omtrent de beschikbaarheid van deze kostbare brandstof. Er blijft ever.wol genoeg uranium ter beschikking om zelfs nog meer te kunnen bereiken. De hoeveelheid uranium in de bekende vindplaatsen is tamelijk groot, en ongetwijfeld kan er nog meer gevonden worden indien de onderzoekingen worden uitgebreid, De allerbelangrijkste bron is evenwel de uranium die zich in alle ertsen der wereld be vindt. Zeilen Kunstmatige z-on De elementen zullen niet alleen kunnen worden gebruikt als bitte- bron. Ook de sterke uitstraling kan dienstbaar worden gemaakt, Laten wij aannemen dat wij deze bron van uitstraling zouden kunnen omringen met een scherm van lichtgevend, materiaal dat licht afgeeft met elk gewenst spectrum zodra "het aan een. intensieve bestraling wordt bloot gesteld. Wy zouden dit het beste kunnen vergelijken met een kunstmatige miniatuur zon, welke indien zij b.v. in het leven zou worden geroepen in de onherbergzame oorden van clq Fooistreken door geheel dc lange donkere winter ccn nieuwe bloeien de plantengroei teweeg zou kunnen brengen 011 een gedeelte van de we reld voor de mens zou kunnen open leggen dat tot ddsverré als onbe woonbaar werd beschouwd. Voor het ogenblik Js dit slechts een op timistische veronderstelling, doch Op het buiten-IJ en het IJssel- mecr werd Dinsdag het eerste ge deelte van de jubileum Holland- week besloten met de laatste races voor de internationale groepswed strijden en de Hollancl-België wed strijd voor Olymplajollen. Het waa wel een dag met typisch Hollands weer, De3 morgens vroeg joeg een harde wind witte koppen op de gol ven, maar toen de eerste start schiedde, was het volkomen blad stil. Enige strijd ontbralc hierdoor totdat na het middaguur een sterke westenwind de deelnemers plotse ling verraste. In de Holland-België wedstrijd had George Buyase op dat moment de leiding en handig ge bruik makend van zijn positievoor deel wist hij de race op zijn naam te brengen. Dit was de eerste over winning van een buitenlander In deze jubileum Holland weelt. Stap werd tweede. Kagchellapd derde. Daar de middagrace wegens de te harde wind afgelast moest worden, wonnen de Hollanders de 3anden wedstrijd met 18.2 punten tegen België 12,1 p. op de eerste dag had den de Nederlanders reeds de lei ding genomen met 13.2 7 p, In de drakenklasse zegevierde het team van de Z. V. Braasseme rmeer met de Tijl Uilenspiegel van van Wijk en de Trim van Proper. Me c een totaal aantal punten van 75 in vier wed strijden was van Wijk de meest suc cesvolle deelnemer, gevolgd door zijn teamgenoot Proper, die in to taal 69.2 p. behaalde. Voor hun fraaie overwinning ontvingen een zilveren beker, die H.M. de Ko ningin, voor bet, „winnende team de drakenklasse beschikbaar bad gesteld. Op 16 en 17 Augustus wordt te Heerlen eon internationaal concours georganiseerd, waaraan verbonden hef Nederlands kampioenschap jachtpaarden. Zo halen de arbeiders in He bergen, 100 mijlen noordelijk van Adelaide in Australië, hei urcmium-eris, be langrijke factor in de aanwending vut de atoomkracht, uit dc bede nu Wanneer wfl een beschouwing geven over de economische kant van atoomenergie op een indu- WORÏÏSÜAÜ 31 JULI, Sommi ge bladgroenten als Spinazie, snljsla en raapstelen, die ooornamdijk in het voorjaar worden geoogst, zijn ook wel'gescnikt om as nateelt nog in Augustus en Sot ember te wor den gezaaid. In de felle zomerzon gevoelen zich echter niet thuis. Ook moei men er rekening mee hou den, dat deze bladgroenten een vochtige gropa vrag u. Vanneer da- grond in' deze nazonië n ritxle kurk droog is, dan icordf hel eeji misluk king. Daarom moet d" aarde in tij der, van droogt* goed vochtig worp den gehouden. Indien nodig, kan te varen ook nog tpel wai snelwer kende stikstofvwat ionh JcaUcsalpe ter worden toegediend. Aldus kan men daze snakelijke bladgroenten ook nog als nateelt oogsten. S. L, DUF eens vit een de Haas, Inplaafs ven in uw achierfum of- kamer. Na gedane arbeid op een warme dag is bet er goed rusien, Als de zware wolkenluchten en het waior van de Maas de laatste zonnestralen opvangen cn kranen, Ioodsen, gehouwen, langzaam aan iot zuivere silhouet ten veranderen. Als daar zo'n sleepbootje een zilveren baan trekt in al dat goud en perlemoer, Dan weet je waf het waard is in Rotterdam te wonen. NADAT de Nederlandse Douane tenslotte de schepen heeft vrij gegeven, wordt het anker gelicht en stoomt de sleep het Niemandsland binnen. Direct zien we eon heel an der beeld op de walkant, een aspect dat herinnert aan de angstige dagen van weleer, toen de Geallieerden in het voorjaar van 1945 tot de Rijttbar- rière doordrongen, met hun machti- -ge tankspitsen huis en stad neer- maaiden en diverse pogingen onder namen om de brede snelvlietende stroom te passeren. Daar komt Emmerik, vermorzeld door het Engels geschut, verbrand door de stormtroepers en airbornes. die hipr het mes op de Duitse keel zetten. Op de zandbedding liggen nog resten van Baileybruggen, ver wrongen en verroest, als verloren stukken uit de grote geallieerde Mec canodoos. Talrijke pantserwagens liggen ondersteboven, nog niet op geruimd. Op een dukw, zo'n water land voertuig is een kalfje geklau terd en loert met glazige ogen naar de schepen in de diepte. De stuur man wijst mij twee grasgroene plat forms. de fundamenten van de olie- leiding Pluto,die destijds op deze plaats de Rijn overspande en millioe- nen liters benzine het stuiptrekkende Derde Rijk inpompte, Duitse douane aan bqord De Douane komt aan boord. Even gaat er een rilling door de leden van hem, die voor het eerst na dc oorlof weer een Duitser ontmoet. Hij draagt het hardgroene uniform, met de dofgroene kraag, dc zilverachtige schouderpassanten, en de iets plat gedrukte hoerapet. Helm. geweer en adelaar ontbreken, anders stond daar weer een S.D, agent. De doua nier, die de aarzeling opmerkt, treodt glimlachend toe. spreekt be leefd en hoffelijk „Bitte. was ist los?", De verslaggever komt cr by en even later hepft hij een gezellig babbeltje met de Hol- steiner, die slechts aarzelend een sigaretje accepteert, omdat de Engelse chefs, die op dc snelle boten meevaren, streng toekijken, dat de verslagenen niets krijgen toegestopt. Hij vertelt, dat hij 180 Mark per me and verdient en. dat hij er niet mee kan rondkomen. Want wie op de bonnen leeft, gaat langzaam maar zeker naar het graf. Men moet i.schwarz tun" of naar familieleden op het platte land reizen. Textiel en schoenen krijgt men zeer spora disch op speciale vergunningen cn huishoudelijke zaken, luxe artikelen pn uitstapjes kosten te veel. De toe komst ziet er donker uit, men leeft hij de dag en slaapt wanneer men vrij is. Dan verteert men niets en vergeet de zorgen. Over het Britse beleid wil hij niet ontevreden zijn, al moot het gezegd worden, dat het dc Duitsers liever was -r-i on dit -wordt mij tijdens de- reis telkenmale verteld als do Britten strenger optraden. De Fran sen, zo spreken zij, „prügeln" tenmin ste. als ze iets zien, wat hen niet be valt. De Engelsen geven hoogstens een terechtwijzing aan do Duitse in stanties en bemoeien 2ich verder niet met de afloop. Ze zijn te mild cn houden niet van razzia's. Wel voeren ze constant „de denazificatie door cn slaan noht op een loyale houding der verslagenen, maar verder laat het hun blijkbaar koud, of de ene Duit ser de ander uitzuigt, naar het leven staat en obstructie voert, zolang het kwaad het Engelse bezettingsappa raat niet schaadt. Zelden ziet men op straat Engelse soldaten. Ze blijven, in hun kampen en komen slechts nu en dan op openbare' plaatsen. Velen van hen zijn dan in burger om niet te worden lastig gevallen. Ze zijn bescheiden en betrachten de nodige sportiviteit ten aanzien van hun vroe gere vijanden. En dat ligt de door- snee-Duitser nog niet. No 25 jaar aan dc leiband te hebben gelegen, ken nen ze de vreugde van de vrijheid niet en weten met hup figuur geen raad. Na de vlotte afwikkeling der for maliteiten (waar Lobith een lesje aan kan nemen! jagen de moderne douaneboton (ook Jets voor Lobith) naar de wol en zwoegt de sleep zich moeizaam weer op gang. We krijgen een z.g.n. „voorspan". Een Duitse sleepboot, met Engelse vlag en registratielettars komt nu een strangetje helpen. Zo gaat het met 5-kilometervaart verder, langs kanten, waarvan we alleen wat sta ketsels zien boven de dijk. om dan even boven de kapotte brug bij We zel tegen bet vallen van de avond voor anker te gaan. Wezel - 'ti kolossale puinhoop In Wezel stappen wij aan wal. Te passagieren, valt er niet veel, want zelden zag ik zo'n kolossale puin hoop als daar. Veel heeft men over de kapotte steden geschreven en ge lezen en dat veel „plat" ligt, weet men zo langzamerhand, maar nog al tijd overtreft de barre werkelijkheid elke voorstelling van zaken. Noodkabols verzorgen het licht van hen die in dit doodsbed nog in kelders wonen of in opgelapte ruines, gei'mproviserde woninkjes saamge- hokt ziften. Er is geen kroeg, geen bioscoop, geen kerk een bizar doolhof :s Wezel, dat zelfs een ge allieerd bezoeker, die genoeg Iped ondervond van de Duitsers, toch stil maakt. We komen aan do praat met eon postbode, die ons zijn woning vnn 2 kubieks meter openzet, Êijn oudste zoon was bij de Kriegsmarine en zwierf in alle landen, misschien ook wel op alle zeeën, al was dat niet de gewoonte. Zijn huis. dat achter dc noodwoning staat ligt zwaar ge bavend op herstel tc wachten. Maar een week geleden ontstal men hem nog do vluchtig aangebrachte nood- deur, De criminaliteit is nl. ontstel lend groot, al meent men, dat zc iets afneemt. De oude postbode spreekt In platduits, dat het Hollands zeer na bij komt, over do schoonheid van zijn goede stad, wnnr vele Neder landse toeristen en schippers de denr open vonden, „We moeten ons weer verbroederen", zo spreekt hij lei ter- lijk. „Wat door dc nazi's werd ver nield, moet door ons weer worden opgebouwd. We houden van Holland, omdat het destijds van Wezel hield". Ik heb de prettige stemming niet willen bederven, door over annexa tie tc beginnen, »vant hoeveel puin cn tranen dc Duitse bodem ook. be dekken: Dculsch blelbt Deutsch- Dat is mij op de hele tocht gebleken. Des avonds laat stappen we weer aan boord, nn onder de verzakte Montgomery-baileybrug te zijn doorgevaren, zo zeer verzakt dat toestemming is gegeven de oude brug,, die nu in het water ligt weer to herstellen: het enige dat er wordt gebouwd in heel Wezel, Bij Het Rotterdarosch Parool verkrijgbaar Op 30 Augustus cn 1 September zal, zoals wij reeds schreven, in het Feyenoord Stadion een grootse natio nale manifestatie worden gehouden onder algemene en artistieke leiding van Care! Briete. Den Doolaard schreej de tekst voor dit stadionspel, dat wordt opgevoerd ander de titel ,,De Waterweg her overd", Plaatskaarten zijn verkrijgbaar van 4 Augustus af aan de volgende ver koopkantoren; Rotterdam Centrum: Nvv. Binnen weg 284. Kortenaerstraat I, Sehie- datnschesinge! 1, Staten weg 118. Witte de Withstraat 30. Schiedam- schesingei 42; Rotterdam-Z: Beyer- landselaan 180 Hilledijk 253. Mijns- lieercnlaan S3. Polderlaan 44; Rotter dam-N: Kleiweg 24. Zaagmolenstraat 47; Rotterdam-U: Schoutenstraat 145 Rotterdam-W: Heemraadssingel 183; Vlaardingen: Smalle Havenstraat 2; Schiedam: Broersvest 3; Qerrit Ver boomstraat 17St. Udu in astrant l; Secretariaat: Coolsingel (naast Stad huis). Doordat Van Scheltinga zijn partij in het Zone-tournooi te Hilversum tegen Trïfunovic verloor cn Q'KclIy het tegen Max Blau niet verder dan remise bracht, kon Pachinan door een zege on Szabo weer aan de kop komen. De uitslagen van de 12e ronde luiden: Tzvetcoff (Bulgarije) tegen Doer- ner (Luxemburg) Vz-^-Yz', Paelunan (Tsjech o-Sluwakije) tegen Szabo (Hongarijn) 1—-U; Van Scheltinga (Nc-d.) tegen Trifunuvic (.locgu-sla- vië) 0—1; Kossolimo (Frankrijk) te gen Castaldi (Italië) l—O; Plater (Polen) tegen Alexander (Engeland) VlVzÖ'SulHvan Herland) tegen Foerder (Palestina) Ul: Max Blau (Zwitserland) tegen O'Kellv (Bel- gic) Vl—'A- Door deze resultaten is de stand thans na dc 32e ronde als volgt: 1 en 2 Padumm (Tsjech«-Slowa kije) en O'Kelly (België) 9JA uit 12: 3^ en 4 Van Scheltinga (Netl.) en Trifunovic (Jocgo-slavië) ,9 uit 12; 5 en 6 Szubo (Hongarije^ en Alexan der (Kngcland) 'öVz uit 12; 7 cn 8 Max Blau (Zwitserland) en Rosso- limo (Frankrijk) d uit 32: 9 Castaldi (Italië) SYz uit 12; 10 cn H Tzvet coff (Bulgarije) en Poerdcr (Pales tina) 41 uit 12; 12 Plater (Polen) 4 uit 12: 13 Docmer (Luxemburg) 3 uit 12; 14 O'Sullivan (Ierland) V2 uit 32. Kassian Ik begrijp het zo best. Lientje, dat je je niet goed kon houden toen de parketwachter je meenam naar berieden, naar dc cel. Die kreet van. jo, die hartverscheurende krampsmk wil maar niet uit m'n oren. Builen straalde de zomer. Nog maar een kwartier geleden was je in jc dunne jurk over de zonnige straten gegaan en dit koele gebouw binnen gestapt am, zoals je dacht, even voor te korp^n. Als jc weër buiten komt zal het 29 November zyn en misschien vriezen, pic hele mpoie maand Augustus, de liefelijke September en dc prachtige October zul j© dit jaar niet beleven, dat alles is voor bij als je naar huis mag gaan. Vier maanden lang auHeij je twee klein® kinderen niet begrijpen waar moe der blflft en als je ze weer ziet, zul len ze al ©en heel stuk gegroeid zijn. Ik wert wel dat het niet fraai ia, wat je uitgehaald hebt, Lijntje, 011 je was zeh'fl wel eens meer met de rechter in aanraking geweest, maar dat dit zou gebeuren, dat je hier onmiddellijk na je veroordeling ge vangen genomen zou worden, waa niet bij je opgekomen, niet waar, Lientje; bij ons trouwens ook riiet. Wij met die blocnootjes schrok- l?en or haast even erg van als jij en in eens dachten we aan hot mooie weer buiten cn aan die donkere cel. Je had het wel erg bont gemaakt, Lientje. maar j© zag er zo hele maal niet misdadig' uit. Voel eer leek het ons dat je wat luchtig dacht over goed en kwaad, over wat geoorloofd i» en. wat men per se niet moet doen. Je had het ze3«r niet mogea doen, dat bedriegen van verschil lende ambtenaren met dc stam kaart van een vriendin cn een be- wüsjc van een vroedvrouw, ora ha by-toe wijzingen van de distribu tie los te krijgen. Het waa je ge lukt ook cn toep jc dc bonnen te pakken had ging je ze verkopen en het geld dat ze opbrachten (f 35, gaf je aan je vriendin, opdat se zou zorgen dat je niet langer in positie 7.014 Zijn van je "derde kina. Je vreesde, dat men je twee kinderen zou afnemen als het cjerde binnen de 300 dagen na je scheiding gebo ren werd. Je eërstc man had jou heel slecht behandeld, niet waar, en daarom had je al gauw troost gezocht b(j een ander, De officier was heel boos over je gedrag, Lientje. en daar waa wel een beetje reden voor ook, maar dat hij eiste dat jo terstond zou worden opgesloten hadden we niet gedacht en j(j ook niet hè, Lientje en daar om huilde jc zo hartverscheurend toen de parketwachter op 30 af kwam om je meo te nomen, zo maar. zonder afscheid van je klein tjesen van de zomer. Kassian, Lientjei Naar het verslag over de ja ren 1949 tot en met 194G bUjkt, 7.1jii de bedrijfsresultaten b(| de JtoJInndApicriicnlün over (loze zevenjarige periode plot onbe vredigend geweest. De totale bruto winst na do nodige reser vering bedraagt j 32.483.845, Iliorvan is een bedrag van 7.7GL345.88 in mindering ge- bracht voor een storting ten behoove van dc Stichting Pen sioenfonds 1937. De afschrijvin gen vorderen over 19401046 ld.8S8.8S5.Ter verdeling hlj|ft dan beschikbaar ccn som van 7.883.694,32, waaruit een dividend van 5 procpnt per Jaar ter beschikking kan wieden gesteld. Do vloot van de maatschappij heeft sinds de bevrijding eon sterke uitbreiding ondergaan. De passa- Vla de zoutziederij Rheinberg be-1 glersschcpen Veendam, Noordam reiken we de volgende dag de Riihr.en Westerdam 7,fjn weer ln de vaart 58) door Crfug Rice Vertaald door Ada Campers. „Trek het je niet aan", zei Archie, troostend, terwijl hij de laatste druppel pudding van zijn lepel likte. „Nu hoef je de pan niet om te wagsen". Dinah zette de worteltjes op. Toen keerde ze zich van het fornuis af en zei: „Weet jullie, ik vraag me af. met wat voor soort revolver die man, die Frankie Rdey doodgeschoten is". April vergat de puddingpan. en zei: „Dat vraag ik me ook af. Als het dezelfde is geweest...." „Laat dat maar aan mij over", zei Archie vol vertrouwen. „Ik wed met je om negen millioen dollar, dat ik het mor gen te weten kan komen". „Ik wed met je om hetzelfde bedrag, dat je dat niet kunt", zei April. Archie keek haar berekenend aan. „Waarmee wed je eer lijk en echt?" „Met een kwartje", zei April prompt. „Hu-hu", zei Archie. „O nee! Wasst als ik dan d© wedden schap win, dan leen jij het geld van mij om het mij te be talen. Ik wed niet meer met jou om geld". April zuchtte. „Nupou, gupoed. Zog het dan maar". „Als. Archie zweeg en daelit na. „Als ik er mor gen "achter kom, met-wat voor soort revolver1 die Meneer Frankie Rfley werd doodgeschoten, dan hoef ik een hele week het vuilnisvat niet naar beneden te'brengen". „Maak er vier dagen van", zei April. „Nee niks ervan, een hele week", „Nou goed dan. voor elkaar". „Nou zeg, a!s jullie klaar zijn met dat flauwq spelletje, luister dan eens naar mij", zoi Dinah streng, ;t,Ja heer", zei April en neeg diep. „Wij gehoorzamen", zei Archie heel plechtig. „We weten nu zo'n beetje, wat voor Invloed Mrs. Sanford op die arme Dir. Sanford heeft gehad", zei Dinah, hun klas sieke .beleefdheidsvormen negerend. „We weten, waarom hij na de moord is weggelopen, cn waarom hij hier heeft rond gehangen om tc proberen in dat huis te komen. Omdat wij datgene tc pakken hebben gekregen, waarom hij in het huis wou". „Misschien", zei April, „zou het het beste zijn, als wc hem gauw gingen vertellen, dat'wij het hebben cn dat we het op con veilige plaats zullen bewaren, tot dc echte moordenaar Is gevonden en dat wa het dan aan hem terug zullen geven of het verbranden. Dat moet zijn zorg een beetje verlichten". Dinah keek schoolmeesterachtig, „En dan moesten we hem meteen maar vragen, wat hij weet over de ontvoering van Bette LeMoe. Misschien kan hij ons iets vertellen, dat ons een belangrijke aanwijzing geeft". „Genie!" zei April bewonderend. „Mat»:? als hij nu eens niet wil spreken?" vroeg Archie. „Wo zullen hem wel aan 't praten krijgen", zei Dinah. „Nu hebber» wij macht over hem". „En als hij nu eens leugens vertelt?" zei Arqhie vast houdend. „Archic", zei Dinah, „je hebt te veel praatjes. Als je met ons mee wilt, dan ipoet je je mond houden". Vanaf de veranda aan de achterkant van het hui? keken ze voorzichtig rond om te 2icn, pf niemand ze bespjonneerde. Toen renden ze naar het speelhuisje. Toen ze om dc struiken heen stormden, bleef Dinah ineens stokstijf staan cn zei: „Allemachtig!" Het speelhuisje was loeg. Dc dekens logen keurig opge vouwen aan het hoofdeinde van de bank. De borden stonden netjes pp een stapeltje op de tafel en da- tijdschriften lagen er keurig gerangschikt naast. Het ochtendblad lag bovenop de dekens, maar de foto van Frankie Riley, die op de voor pagina gestaan bad, en het artikol, dot erbij hoorde, waren zorgvuldig uitgescheurd. En er was nergens een Fpoor van "Wallie Sanford. HOOFDSTUK 16 Het was nog niet goed en wel licht of Archic bonsde al op hun deur. „Hé, wordt 's wakker", riep hij zachtjes, „Hé, wordt 's wakker. Het is Moederdag". „Kom maar binnen", riep April slaperig. De deur werd zachtjes opengedaan en Archie, al gewas- pen Ch aangekleed, kwam op zijn tenen naar binnen. Dinah ging overeind zitten, wreef haar ogen uit en zoi: „Als hij zich bij de politic heeft gemeld, den staat het nu in do kraijt. En als hij dat niet gedaan heeft...," April geeuwde qn zei; „Ik hob eon theorie Ik heb er over nagedacht, voor ik gisteravond ging slapen. Gesteld, dat die Bette LcMoe een vriend had-..." „Die had ze", zei Dinah. „Walli© Sanford. William Sander son v/as hij'toen", Za greep haar badjas, „Dat bedoel ik helemaal niet", zei April tegen haar. „Ik bedoel pen échte vriend, iemand, die dol op haar was zoals Bete op jou". „Hu-hu-hu", schamperde Archie. „Waarom is Pete dan gisteravond niet hier geweest?" „Omdat hij met zijn grootmoeder naar de bioscoop moest", zei Dinah met ijskoude waardigheid. „Ga verder, April". „No 1", zei April dromerig, „die knaap was dol op haar. Waarschijnlijk wou-je mot haar trouwen. Toen werd ze ont voerd en vermoord. De politie is or nooit achter gekomen, wie hei gedaan heeft, Maar die vriend van 'r wija er zijn hele leven aan om ze op te sporen en wraak tc nemen". „Dat heb je uit een van Moeders boeken", zei Dinah. „Uit het Clark Cameron-boek. waar die knaap vijf-en-twintig jaar zoek brengt met proberen uit te zoeken, wie zijn vriend heeft vermoord en dan „Natuurlijk heb ik dat uit Moedpr'p boek", zei April. „Maar het past. Die vriend van Bette vindt tenslotte Mrs. Snnlord cn krijgt het bewijs, dat zij cr bij betrokken was. Dus ver moordt hij haar. Én dan duikt Frankie Riley op. Dezolfdo knaap «duet hem-ook.dood". „En", voegde ze er ernstig ann toe, „waarschijnlijk is hij op de hoogte met do affaire Wil liam Sanderson-Wallie Sanford. En dus..;." Dinah gaapte haar aan. „Ik hpop echt, dat hij zich bij de politic gemeld heeft. Dan is hij veilig, Archic, ga als de wind beneden de krant halen". „Die klusjes altijd", bromdo Archie. „Ik moet èileg doen. Ik heb honger". „Schiet op", zei Dlnoh, „En ik zal wafel# voor het ontbijt maken", „Reuze!" zei Archie. Hij deed de deur open en stormde naar de trap. (Wordt vervolgd.) V en de Nieuw Amsterdam volgt spoedig1. Wat met ..et s.s. Volendam dat nog steeds als troepen- en re- patrieeringsschip dienst doet, gaat gcbcumi. ie nog niet beslist. Over het herstellen van dc zeer grote moleBtschadc, die aan. hst m.s. Zui- derdam werd toegebracht, worden, met de regering onderhandelingen gevoerd. Wanneer dit overleg" tot een goed resultaat leidt, hoopt do rederij dat dit passagiersschip eind 1948 vaarklaar zal zön< In 1946 werden do volgende vrachtschepen ln do vaart gebracht Aalsd(jk, Amsteldljk en Arkeldijk (alle drie Victory1»), Andjjk en. Êemtl(jk (belde ruimte voor 12 pas sagiers), Duivondijk (prijsschip ex- Duitsc Vancouver). In 1947 werden in dionst gesteld dc Vlctory-sche- pen Aardijk, Abbedijk, Anxedjlk, Avordijk cn Axeldyk en verder hot 6,8. Blijdendyk. De oudere stoomschepen Blom- mersdijk, Edam (100 passagiers) en Leerdam (100 passagiers) on dergaan thans een survey. Van de belde vrachtschepen Damsterdjjk en Drochtdyk, dio zwaar beschadigd uit Duitsland tcrugkecsrdon, kan al leen het eerstgenoemde nog wor den gerepareerd. De DamaterdUk kr(jgt een. geheel nieuwe opbouw, nieuwe koellnriehtingen cn twee Sulzermotoren, zodat Z(j na het ge reed komen in het voorjaar van 1948 gelijkwaardig zal zijn aan een nieuw gebouwd schip. Omtrent de vaart Europa—Ame rika deelt de directie mede, dat het grote aanbod van lading tn Ooste lijke richting het charteren van schepen somtijds noodzakelijk maakte, op welke reizen enige ma len verlies geleden werd. I11 Weste lijke richting is het aanbod van lading helaas nog steeds onbevre digend. Eenzelfde beeld vertoont de JavaNow ïorkJljn, Ook hier over treffen de ten vervoer aangeboden hoeveelheden lading met bestem- nUug Indonesië verre het vervoer in omgekeerde richting. Doordat ln de oorlog vela passa giersschepen verloren gingen en an dere nog steeds als troepenschip gebruikt worden, ontstond een groot tekort aan bedruimte hetgeen, tot -gevoïg had, dat de sterk ver minderde passagiersruimte, waar over de rederij de beschikking heeft, steeds geheel gevuld was. Daar bovendien het reizen over de Oceaan sterk toeneemt, is het de reder(j «Kt mogelijk aan alle pas- sageaHr.vrager. tc voldoen. Men verwacht., dat het in dienst stellen van dc Nieuw Amsterdam enige verbetering zal brengen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1947 | | pagina 3