Drie dagen dwars door Timor
m
Jongensstad aan de Seine
Binnenhuis - architecten
streven naar beter
Droogte heeft graanoogst
zeer benadeeld
Met de „Alk" rond
de wereld (XVI)
Hertenjacht met de Radjah
van Amarasi
Stuur Hoogstrate,
de formidabele
hertendoder
Tienduizenden padvinders uit veertig
landen op de Vredes jamboree
Nederland komt
goed voor de dag
TUINKAtENDES
Prof. Pootjes laat
verstek gaan
Van Vliet nam
wraak
Collectieve werkgemeenschap tussen
kunstenaar en uitvoerder
PdUticcukhe
Toekomstplannen
Teleurstellende resultaten in
land- en weidebouw
Boeren pessimistisch
Donderdag 14 Augustus 1947
3
Dezer dagen meldden wij de aaa-
kooiit van de „Alk" 3n Batavia cn
ongetwijfeld zullen wij ln staat zijn
spoedig berichten «ver de ontvangst
aldaar te publiceren.
In dit artikel beschrijft de stuur
man het verblijf «p Timor, o.a. ecti
driedaagse tocht dwars over het
eiland en c<*n grote jachtpartij,
waarbij hij als Jager een niet al te
best figuur sloeg!
TEN hulïe van de resident nodigde de assistent-resident, de beer Ezcr-
man ons uit voor een driedaagse tocht door Timor naar Kefamenanoe,
enkele honderden kilometers het binnenland ln, waar hij een bestuurs-
overdracht moest bijwonen. Te mooi om waar te rijn!
Beladen met rugzak en geweren, dekens en klamboe stonden de Mees
ter en de Stuurman gereed toen dc glanzende Ford op het afgesproken
tijdstip aan de pier verscheen om dc lange tocht over Timor ic begin
nen. Het was rnjj gebleken dat de A.R. jagersbloed in zich had en een
voorzichtige hint in die richting had tot gevolg dat wij onze geweren mee
mochten nemer. Het klinkt wel avontuurlijk, maarom kort te gaan.
wij zagen genoeg karbouwen lopen, sommige zéér wild in onze ogen,
maar nog nict-wild genoeg in de ogen van de A.R. En dc vette duiven na
men steeds „dc benen" vóór ons geschut in stelling was gebracht!
'P EGEN dc avond kwamen wij
J- na een tocht door prachtig na
tuurschoon te Kefamenanoe aan cn
luisterden in een soort hotel aan
dachtig naar de interessante erva
ringen van de talrijke aanwezigen.
De A.R. vertelde o.a. dat hij bu
een doorsteek door een wild gebied
een Timorccs tegenkwam die hem
blijkbaar herkende uit zijn school
tijd, eerbiedig boog cn met opgehe
ven hand zijn beste groet uitsprak:
„Een twee drie dag M'neerr". Op
school werd ml, voor de goede orde
even. tot drie geteld alvorens de kin
deren gezamenlijk groetten!
De bestuursoverdracht was indruk
wekkend en ik had gelegenheid
enige foto's te maken, ook in een
nabijgelegen kampong, waar feest
was omdat er een nieuwe hut werd
gebouwd. Toen wij daar aankwamen
begonnen juist de dansen. Een vier
tal vrouwen bediende een trom met
de vlakke hand in een vast rhythme.
Anderen sloegen met korte stokjes
op klinkende gongs en het geheel
inspireerde een heel oude grijze
vrouw, rimpelig als een gedroogd
appeltje, tot een langzame sierlijke
dans. Ze wiegde bevallig mot het li
chaam en een losse sluier gaf een
vlinderachtig effect. Zeker was zij
een goede danseuse want de later
invallende vrouwen, hoewel veel
jonger, konden wat gratie betreft
niet in haar schaduw staan. Boven
dien keken de ïaatsten voortdurend
naar mijn camera, ze wilden per se
gefilmd worden, terwijl de oude de
lens gelukkig negeerde en ons geen
blik waardig achtte.
Een interessante krijgsdans door
v mannen volgde. Dertig jaar ge-
'rtd«n gingen ze elkaar nog herhaal
delijk te lijf. dertig jaar, zeg ik, nee,
dertig dagen geleden viol er nog een
dode en velen werden gewond bij
een schermutseling tussen twee stam
men om een kleinigheid: een ho
ningvoorraad in een boom. die wor
telde in het ene gebied doch over
hing naar het gebied van de andere
stam' Na,„dg„jujtbarsting holden al
len vol vertrouwen naar de Contro
leur om hem recht te horen spre
ken!
De drijfjacht
HET volgende nummer op het
programma was een drijfjacht,
te houden op één der jachtterreinen
van de Radjah van Amarasi. Deze
ontving ons op zijn vorstelijke bui
tenplaats met koffiè in de ruime hal
die uitzicht gaf op het grote open
pasargebouw, waar alle producten, uit
zo'n district worden verhandeld en
de feesten worden gehouden. De A.R.
gaf te kennen naar het jachtterrein
te willen lopen cn de Radjah, een
hoffelijk mens, achtte het zijn plicht
als gastheer mee te dalen m een
brandend 2onnetje. Het was ook geen
partij, dc A.R. lang, mager en taai en
de Radjah precies het tegenoverge
stelde. "Wij keken eens naar de voor
ons bestemde paardjes die ons op de
voet volgdenen gingen op mars.
Het was warm en ver.... cn de Rad
jah steeg halverwegen te paard om
alvast het een en ander te gaan rege
len. Ter plaatse aangekomen leidde
hij ons naar een speciaal voor de2e
jacht gebouwd huisje op een heuvel
top, waar wij het gehele jachtterrein
konden overzien. Wjj zagen de grote
groepen drijvers en schutters zich
verzamelen en nu begon het tellen
van de geweren door middel van in
te leveren steentjes. Honderdvijftig
steentjes werden ingeleverd maar de
Radjah kende zijn pappenheimers en hoogst voldaan in miin vertrouwde
het onderzoeken of dc lange donder- scheepskooi om een flinke boeren-
bussen van deze schutters wel gela-' nacht te gaan genieten...
den waren aangezien kruit schaars
is. Het gevolg was dat de helft van
de geweren m een hoek kon worden
gezet en de schutters tot drijvers
werden gedegradeerd, zéér tot hun
teleurstelling! In het geheel namen
er ongeveer 50G personen aan deze
jachtpartij deeL
WH dronken nog een verse co-
eosnoot en stapten op om onze
plaatsen te gaan innemen. Om
kort te gaan, ik heb een hert
gemist omdat ik zat te schrij
ven in plaats van op te letten
en ik heb een schot gelost op
een vijftal dat te ver weg was
en men kan zich voorstellen
dat ik raar stond ie kijken,
toen na de jacht een aantal drij
vers een hert voor mijn voeten
neerlegden. Kennelijk een onder
deel van de grote gastvrijheid
en beleefdheid van de Radjah
want het hert hadtwee ko
gelgaten!
Tenslotte werden er zestien
hericn binnengebracht en Ik
kreeg de kans jagers, drijvers
en buit gezamenlijk te filmen en
flat was tenslotte mijn allerbeste
schot!
Een gebraden varken rechtstreeks
van het spit vormde de hoofdscho
tel van de verzorgde jachtmaaltijd
in de Pondok. er was keurig voor
vier personen gedekt cn we spoel
den de spijzen weg met het even
gistende sap van de lontar. laroe ge
naamd, iets tussen bier en karne
melk. Na twee herten in de auto
te hebben geladen keerden we dank
baar en voldaan naar Koepang tc-
Tug on dook ik vermoeid, maar
DERTIGDUIZEND PADVINDERS hebben hun tenten opgeslagen in het
prachtige glooiende land van Moisson, veertig kilometer ten Zuiden
Van Panjs: De zesde wereldjamboree
Op verscheidene plaatsen in ons land zijn de hoeren al begonnen de win
tervoorraad aardappelen in te kuilen.
Doelman Da Rui hakt hout
Speciale berichtgeving
Naar in een der Franse bhiden
dezer dagen wordt gemeld, is Julien
Da Rui, de eminente Franse docl-
verdedioer, die in Glasgow tot de
uitblinkers van de Continentale
plöeg tegen Engeland behoorde cn
die in de wedstrijden Frankrijk
Nederland cn FrankrijkBelgië
eveneens de eerste sviool speelde,
momenteel aan het hout hakken in
Bretagnc. Da Rui verdedigt het
doe! van de Franse voetbalclub
C.O.R.T. (Roubaix), welke met de
training in begin Augustus is aan
gevangen, echter zonder Da Rui en
enkele andere prominente spelers.
Volgens, een mededeling van de
voorzitter dezer vereniging, zijn de
eisen welke deze spelers gesteld
hebben zo hoog, dat er onmogelijk
op ingegaan kan worden.
Da Rui, die reeds vergeefs een
noging aanwendde om naar R.C.
Paris over te gaan cn die zich
ook al heeft uitgelaten naar Luxem
burg te wj]Jcn is thans aan het
hout hakken geslagen, zodat de
spaanders hem elke dag om dc oren
vliegen.
Of de club uit Roubaix werketiik
zonder de besio keeper, die Frank
rijk ooit bezat, zal aantreden? Het
Franse blad voegt er aan toe dat er
nog veel kan gebeuren eer het
24 Augustus is, de datum waarop
het voetbalseizoen aanvangt
DOKDERDAC, 14 AUGUSTUS.
Als zich aan de achterzijde of langs
de randen van de bladeren van Uw
varens regelmatig verspreide bruine
vlekken bevinden is dit verschijnsel
niet her gevolg pan aantasting door
een ziekte of door schadelijke insec
ten. Bet zijn de plekken waar zich
de atolfijne kiemsporen ontwikkelen,
waardoor de varens zich in de na
tuur vermeerderen. De varens beho
ren tot de Sporeplanten. Deze dra
gen nimmer bloemen en brengen
daardoor ook nooit Zaden voort.
Vóór dg vermeerdering worden de
stoft ij nt sporen van diverse varens
door di vaklieden in kassen uitge
zaaid. Vele vat ens kunnen in het
voorjaar ook door splitsing worden
voortgekweekt. S. L.
Jk zou fne liever laten
fusilleren
„Ik zou mij liever onmiddellijk
laten fusilleren, dan er ook maar
een ogenblik aan te denken voor
een rechtbank te verschijnen, Éle
het Staatsnoodrecbt boven de
Grondwet erkent,,.. Ik heb met
Gerbrandy's staatsnoodrecht geen
syllabe te maken."
Aldus „professor" J. W. Pootjes,
zich noemende „hoogleraar aan de
bijzondere hogeschool der cultus-
v ri je Christus belijders", die tegen
Vrijdagnamiddag is gedagvaard
om te verschijnen voor de recht
bank te Amsterdam, in zijn blad
„De Vredestichter". De dagvaar
ding, die mr. Kist, officer van Jus
titie tegen hem heeft uitgebracht,
beschuldigt Pootjes er van, dat hij
in AugustusSeptember 1046 door
misbruik \an gezag, beloften, mis
leiding en inlichtingen opzettelijk
heeft uitgelokt, dat. verscheidene
militairen zich niet bij hun onder
deel hebben gemeld, toen zi| wer
den uitgezonden naar Indonesië,
doch hun heelt aangeraden onder
te duiken.
Pootjes heeft hun volgens de
dagvaarding gezegd, dat deze uit
zending in strijd zou zijn met de
Grondwet en dat zij niet strafbaar
zouden zijn, wanneer zi| onder
doken. dat zij ploerten zouden zijn,
wanneer zij toch zouden gaan en
dat zij.hun uniform moesten op
zenden naar het departement van
Oorlog en dat Pootjes voor hen
zou strijden, onderduikadressen
voor hen zou verschaffen en hen
financieel zou steunen.
Als getuigen heeft de officier
van Justitie opgeroepen o.a. -een
sergeant uit Hilversum en twee
van de verdachte hebben opge
volgd.
In „De Vredestichter" verweert
„professor- Pootjes-zich op heftige
toon tegen deze dagvaarding. Hij
schrijft o.m.: „Ik weiger ten enen
male inn als goed Nederlander te
laten ringeloren door oen groep
intellectuele dwazen, die zonder
meer de haas zijn gaan spelen in
Nederland, Ik heb tijdens de Duit
se bezetting de Nederlandse
Grondwet 1038 zonder onderbre
king gehandhaafd in de gevange
nis, en daarna ruim negen maan
den in de concentratiekampen
Vught en Amersfoort doorge
bracht. Het Staatsnoodrecht heeft
ons in oorlog met Nedcriandsch-
Indié gebracht cn za! ons zo
God het niet verhoedt ln de re
volutie ten onder doen gaan. Staats
noodrecht 'betekent voor mij het
schandeliikste landverraad cn iK
pas er voor een landverrader te
worden".
De verdachte geeft dan de feiten
in de dagvaarding toe, maar
dienstplichtigen, die toch willen
gaan zou hi| nooit iets in de weg
hebben gelegd; hij heeft alleen
hén ploerten genociful, die tegen
hun belofte in, toch gingen.
Ilij eindigt zijn verweer met een
reeks beschuldigingen aan rege
ring en parlement, die „Neder
landse dienstplichtigen heeft laten
vermoorden in een voor hen
vreemd land" cn „het Nederland
se. volk op fascistische wijze heeft
beroofd van zijn Grondwettige, bij
zondere \ri|c rechten". En: „Ik
heb met het vervloekte ongrond
wettige Linggadjati niets te ma
ken; ik heb met het ongrondwetti
ge Indonesia niets te maken; ik
heb met Soekarno en Sjahrir niets
te maken. Ik heb als goed Neder
lander met de constitutionele mo
narchie, het Koninkrijk der Neder
landen a 1 1 e s te maken. Ik cis
Grondwet shan dhaving: dat is
Zo daalden dan achter elkaar,
de veertig contingenten de brede
uitte trappen af van de grote
arena in het immense padvinders
kamp te Moisson. Kleine Muzel
mannon met tot op de schouders
afhangende gele hoofddoeken, ge
rokte Schotten, fezdrageude
Egyptenaartjes, Indianen met en
zonder moecanstns, zwarte broe
ders van de Cóte d'Or, een bonte
stoet van geestdriftige Jongeren,
naar Frankrijk gekomen, om
eensgezind hun vredeswil te de
monstreren.
De Btexn van Lord Baden Powell;
len jaar geleden, in Vogelenzang op
41 amofoon platen opgenomen, wordt
mder doodse atiita aangehoord,
óymbolen. van de vijf vorige jambo
rees, waaronder een molen met
draaiende wieken, worden de arena
binnengereden. Woorden van wel
kom, vriendschap en bereidheid
din ken door de ruimte. Met een
stuk hout, uit Vogelenzang be
waard, wordt het grote kampvuur
ontstoken. Ieder kamp ontsteekt
aan dit vuur zijn fakkel en in lange
rijen begeven de groepen zich naar
hun tenten; Jamboree 1947, de Vre
desjamboree.
De geest is goed
soldaten uit Baant, die het advies mijn goed recht".
Intussen is het leven op de
„Jam", zoals de Fransen dit jeugd
evenement noemen, begonnen. De
tenten zijn opgeslagen, vaak ver
sierd met nationale emblemen. De
winkels in het kamp zijn zeer in
trek en het jamboree-expresje blijkt
een nuttige attractie. Vele linker
handen worden gedrukt en even-
zovele vriendschapsbanden aange
knoopt of verstevigd. Men houdt
shows, kampspelen, zanguitvoerin
gen. De geest is voortreffelijk, het
eten ruim voldoende en ook het
weer laat niets te wensen over. Ta
len en tolgrenzen brengen hier geen
scheiding. Men is hier ala longen
tegenover jongen, één in het streven
naar het ideaal van B. P,
Zelfs de verdeeldheid tussen Oost
en West is hier door de Jamboree-
feest overwonnen. De Tsjechen, die
adden verwacht, dat het kamp vol
zou zyn met Oost-West antagonis
ten, worden begroet als verloren
zoons. Zij gaven een schitterend
staaltje hoornblazen ten beste,
waarvoor zij luid werden toege
juicht. Ook de Hongaren waren niet
vrij van scepticisme, toen zij naar
Frankrijk vertrokken. De sfeer van
Moisson heeft hen volkomen gene
zen!
B.P. heeft de „Jam" eens om
schreven als een gezellig bijeen zijn
van jongens, die een breed-gerande
hoed dragen, een glimlach, kiiaki-
blouse, een korte broek en een das
en een stok." De grote chief-scout
was met deze uitspraak wel erg be
scheiden. De jamboree is meer! Dat
bewyst Moisson.
Nederlands bevrijdingsspcl
In de arena van Jamboree-stad
hebben de Nederlandse padvinders
Dinsdagmiddag een symbolisch spel
opgevoerd, dat ondanks de ver
zengende zon buitengewoon ge
slaagd moet heten. Het was een
spel van vrijheid, verdrukking en
opbouw.
In het begin zag men de ver
schillende aspecten van scouting,
zoals die in Nederland vóór 1940 in
vrijheid gespeeld weid en waarin
o.a. vendelzwaalen en boerendansen
verwerkt waren. Een „zwarte mas
sa", voorgesteld door padvinders,
gehuld in lange zwarte mantels, be
derft de vreugde.
Na de tijd van verdrukking na
deren de bevrijders en met hen
komt de tijd van opbouw op veler
lei gebied, koopvaarlij, spoorwegen,
-érij, industrie. Niet alleen ma
trozen, textielarbeiders en spoor
wegmannen zag men; hier was ook
de mogelijkheid om echte zonen
van onze bevrijders in eenzelfde rol
te doen optreden, die eens hun va
ders in werkelijkheid hebben ver
vuld. Canadese, Engelse en Ameri
kaanse padvinders speelden mede
in dit treffende bcvrijdingstafreel,
dat met welgekozen muziek onder
steund werd.
Een hele wereld van padvinders
keek toe tot de laatste minuut van
Öit prijzenswaardig korte spel, toen
de Nederlandse vlag weer hoog aan
dc maat werd gehesen. Ja, laten wij
afspreken: het wordt een daverend
succes. Do Nederlanders hadden
niet beter voor de dag kunnen ko
men.
Ruim 35.000 toeschouwers ontke
tenden Woensdagavond in het
Olympisch btadion te 'Amsterdam,
een donderend applaus, toen voor
dat de wedstrijden een aanvang
namen, dc Belg Schcrens wel wat
pips en met zijn rechterarm m een
doek, maa>. met een glimlach over
bet cement naar het juryplatform
wandelde, om gehuldigd te worden.
Bij de sprinters nam Arie van
Vliet op meesterlijke wijze wraak
voor dc nederlaag te Parijs. Achter
eenvolgens Senfftieben, Derksen en
Gerardin bond de Nederlandse
kampioen aan zijn zegekar en drie
maal noteerde hij voor de laatste
200 m, een tijd beneden de 12 sec.
Resoluut nam hij steeds de kop en
het het op zuivere snelheid aanko
men, waarbij de anderen geen schijn
van kans kregen. De omnium voor
profs was voor Schulte, die vooral
in de tijdraces weinig moeite had
met Middelkamp en Janssen.
„Dames en heren, tot onze spijt
moeten wij u mededelen, dat de
jury onze landgenoot Pronk naar
de tweede plaats heeft moeien ver
wijzen", was de teleurstellende
boodschap, die de omroeper aan het
enthousiaste publiek bracht na de
wedstrijd voor stayers over 100 km.
Drie ronden voor het einde lag
Pronk ongeveer 30 meter achter de
wereldkampioen Lesueur; een.felle
eindsprint bracht de Hollander me-
ter voor meter dichter bij de Frans
man doch hij kon hem niet passe
ren, want Lesueur zat boven Bes-
sou en Matena. Pronk kon daar niet
overheen zonder gevaar te lopen,
300 meter voor het einde had
Pronk, die achter gangmaker Wier-
sma reed, zoveel vaart dat hij on
derdoor moest passeren, of hij wil
de of niet. De Fransman raakte
toen los en Pronk ging als eerste
over de eindstreep. De internatio
nale reglementen echter verbieden
onderdoor te passeren en dus werd
Pronk op de 2e plaats geclasseerd.
Meermalen zlfn vóór de oorlog
individueel pogingen gedaan tot
verbetering van het interieur. Een
streven, dat met min of meer suc
ces bekroond werd. Immers het
tras afhankelijk van de geneigdheid
van de uitvoerder om er aan mee
te werken, van het doorzettings
vermogen van de ontwerper en de
toegankelijkheid van de Koper van
het nieuwe en praclische voorwerp.
De Nederlandse Federatie van Be
roepsvereniging van Kunstenaar»
heeft gemeend, dat een bemoeiing
die centraal geregeld werd, tot nut
van de betrokken partijen kon zijn.
Haar plannen zullen weldra, nader
uitgewerkt en toegelicht, geopen
baard worden en architect Faul
Bromberg toonde zich bereid al
thans over dn eerste opzet wat na
ders te vertellen.
Instructeurs
Door samenwerking: van verschil
lende organisaties, die zich met wo
ninginrichting bezig houden, is men
gekomen tot de oprichting van de
Centrale Stichting van Toegepaste
Kunsten en Industriële Vormge
ving. Dit bureau zal op verschillend
terrein ook b.v. met betrekking tot
wandversiering en Kerkeigke Kunst
adviezen geven. Wij zyn, zo deelde
de heer Bromberg mee, reeds bezig
jonge architecten tot instructeurs
te maken, o.a. voor de huishoud
scholen, waar de wooninrichting
tot verplicht leervak is geworden,
Zij zullen door het houden, van le
zingen met lantaarnplaatjes voor
lichting kunnen geven over het ef
fectief gebruik en de aesthetische
normen van woonruimten en andere
vertrekken van het huis. Wanneer
VYcderopbouw woningen gereed
heeft stelt deze zich met de archi
tecten voor de binnenhuiskunst in
verbinding.
Geperfectionneerd meubelkunste
naar en uitvoerder zullen in collec
tief verband gaan samenwerken *en
dc eerste pogingen hiertoe zullen,
weldra tót werkelijkheid worden,
zegt vervolgens architect E. Ber-
kovich, die zijn streven rieten meu
belen, die oorspronkelijk alleen voor
serre en tuin werden gebruikt, ook
voor woonkamers bruikbaar te
maken, spoedig tot werkelijkheid
zal zien worden. De vereniging van
rietmeubclfabrikanten, die vooral
in Noordwolde gevestigd zijn, gaat
in overleg met de groen binnenhuis
architecten van de G.R.F. (de afd.
Gebonden Kunsten van de Federa
tie) riotcn meubelen, vervaardigen.
De architecten zullen werkgroepen
vormen, die de bestaande modellen
critisch zullen bekijken en hun ad
viezen zullen geven omtrent meer-
waaraan ontwerper en vervaardi
ger na onderling overleg hun goed
keuring hebben gegeven zullen
waarschijnlijk op tentoonstellingen,
die in het najaar o.a. in het Stede
lijk Museum te Amsterdam gehou
den zullen worden, aan de verbrui
kers getoond worden. De namen
van de ontwerpers zullen daarbij
niet vermeld worden, alleen een
kenteken van de G.K.F, zal als "dui
delijke aanwijzing dienen voor het
op deze op nieuwe wijze gemaakte
rieten meubel.
Nette mensen
De vete tussen de gezinnen van
de heren Lodewrik en Robert
keurig nette lui, hoor! moeten
wc niet onderschatten.
Juist üi derlui netheid schuilt 't
ventfn, dat nu al zes jaren hun le
vens verzuutt.
Meneer Lodewijk, een belegen
kantoorchef, zou een tevreden man
kunnen zijneen imposante horloge
ketting schittert op zijn buikje, dat
peervotimg is, gehjk het glimmend
hoofd, waarop de zon fletse lichtjes
apt len laat.
Meneer Lodewijk is géén tevre
den man. Dat horen we, als hg voor
't hekje zenuwachtig lachend een
bitter relaas komt doen var. kin
derachtig geruzie met de heer Ro-
btti en familie, bovenburen.
En we zien het, als meneer Ro-
but, een schiaie, lange kapitein in
ruste, de eedsformule uitgalmt. Lo
dewijk, nu in het bankje, loert
moordlustig naar Roberts rug.
Wanneer Robert, die geheel uit
langgmekte rechthoeken schijnt
samengesteld, met z'n stentor ver
klaart een echte ronde zeeman te
zijn, grinnikt Lodewijk schampcr-
tjes. De zeerob doet sympathieker
aan, maar ook hij ziet er bepaald
ongelukkig uit.
Hoe dit alles zo gekomen is?
•Ao.li, twee families door de wo
ningnood in één klem huisje gedie-
ven samen één trap wie moet
'm schoonmaken hoven drinken
ze 'n borrel en beneden thee al
lemaal bekende kleinigheden, niets
bijzonders. Af aar omdat ze zulke
nette mensen zijn, op 'n keunge
stand, wordt er met dadelijk met
water gegooid. D"ze lieden zouten
hun onlustgevoelens hoVer op, ze
rod vielen naarstig, kijken vies of
helemaal niet naar elkaar.
Heren als Lodewijk en Rob&t
stiopen niet zo gauw de hemds
mouwen op en het dure permanent
hunner eega's gedoogt gjen haar
speld-duels. Gaan we even terug in
de tijd, dan zou* bijvoorbeeld de opa
van de kapitein, die nog strandjut
ter was, in een dergelijke situatie
een vei roest jachtroer uit 't kip
penhok halen en buurman daarmee
opruimen.
Voor Lodewijk, die helemaal in
de fatsoenscocon is ingekapseld,
zullen we z'n betovergrootvader
nemen.
Naar dat soort mannelijke man
nen zouden we haast teiugverlan-
gen, als we 't miezeng gedoe hier
in de rechtszaal volgen.
Waar de belde kemphanen hier
eigenlyk voor staan, doet nauwe-
Üjks terzake. Meneer Lodewijk
schijnt meneer Robert dan toch
eindelijk een stomp op z'n neus ge
geven te hebben. Hoe dat zo kwam,
weet geen van tweeën en ze zijn,
nog beduusd van dit zeldzaam mo<
ment van actie.
Er is mets aan te doen zeg
gen ze gelaten en de politierechter
weet er ook niet anders op, dari me
neer Lodewijk een kleine geldboete
op te leggen en meneer Robert een
standje te geven. Omdat het nette
mensen zijn.
Het gaat niet goed met de oogst. De grote droogte van deze zomer
speelt de boeren parten. De gewassen kunnen zich niet voldoende ont
wikkelen, zijn te snel rijp, met al» gevolg, dat de vruchten te klein
zijn. De laaggelegen akkers op de eilanden hebben te lijden van het
opkomende zoute water, wat vooral de groei V&n het gras zeer bena
deelt. Waren de verwachtingen in het voorjaar hoopvol, thans spreekt
men in Iandbouwkrtngen van een oogstdepresaie, die onrustbarende
vormen heeft aangenomen.
De enkele regenbuien, die de af
gelopen maanden gevallen zijn,
kwamen meest terecht in het Noor
den en Oosten van het land. Het
belangrijke landbouwgebied in het
Zuid-Westen, met name Zeeland en
de Zuidhollandse eilanden, ble
ven van het regenwater verstoken.
De opkomst van het gewas gaf re
den lot grote tevredenheid. Men
verwachtte, dat de gunstige ont
wikkeling van het vorig Jaar, zich
zou herhalen. Men is in deze ver
wachting zeer teleurgesteld.
Uiteraard geldt dit in het bijzon
der voor de gebieden, die met zout
water geïnundeerd zijn geweest. De
gronden in deze gebieden, die met
behulp van de adviseur van de
Rijksdienst voor Landbouwherstel
met veel zorg weer bebouwbaar zijn
gemaakt, zpn veel gevoeliger voor
het droge weer dan de andere groh*
den. Vooral de lage kernen van de
polders, zoals op Schouwen en Duï-
veland en Walcheren, waar ook
vroeger geen graan kon worden.
dere bruikbaarheid ea aesthetische verbouwd, maar die werden ge
ul tvoerlng. De nieuwe modellen, J brulkt voor grasland, leveren trles-
door Craig Rice
Vertaald door Ada Campers.
19)
Behalve met April", zei Dinah vlug. „Ik heb nog nooit iets
voor April verborgen kunnen houden. Ze komt er altijd ach
ter".
„Goed", zei hij, „We zullen April ook in vertrouwen moe
ien nemen. Nou luister dan. Ik ben niet Pierre Desgranges.
en ook niet Armand von Hoehne. Ik ben alleen maar heel
gewoon Peter Desmond, en ik ben géboren in Cleveland, in
Ohio",
Dinah slaakte een zachte kreet en staarde hem aan. De
baret, de schilderskist en alles. Hij zag er helemaal niet uit
als een zekere Peter Desmond uit Cleveland. Hij had iets
ja iets buitenlands. En zelfs zonder dat accentje was er iets
anders in zijn stem. Bovendien was hij schilder en alle
schilders waren buitenlanders.
..Mijn vader was in consulaire dienst", zei hij. „En ik heb
mijn jeugd in alle mogelijke landen doorgebracht. Ik ben
op school geweest in Engeland, Frankrijk. Zwitserland en
Italië en zelfs In Perzie. Maar", zei hij, „er is inderdaad een.
Armand von Hoehne geweest. Degene, die in die brieven
werd beschreven. Hij woonde in Parijs, net als ik, Hij Is ge
storven op een tijdstip, dat het voor mij raadzaam werd ge
acht zijn identiteit aan te nemen en illegaal dit land binnen
te komen als iemand die voor de Gestapo gevlucht was. Ala
hij hier veilig was aangekomen, zou hij een andere naam
hebben aangenomen en dus deed ik dat ook. Pierre Desgran
ges paste op de initialen op een sigarettenkoker, die ik als
laatste geschenk van mijn Moeder heb gekregen".
..Maar waaróm?" vroeg Dinah. „Wat doet U dan hier?"
Hi| zuchtte. „Vanaf mijn plaats, waar Ik heel slechte schil
derijen van de Stille Oceaan zit te maken, kan fk het strand
mijlen ver af zien. Er zouden wel eens vijandelijke agenten
kunnen zijn, die vanaf deze plaatsen, die zich daar uitstekend
voor lenen, seinen willen geven. Ze zouden dan wel eens
kunnen schrikken van iemand, die er èl te officieel uitzag
en hem smeren voor ze konden worden gepakt. Maar nie
mand zou een excentrieke Franse schilder van middelbare
leeftijd wantrouwen, die" hu grinnikte „niet erg goed
Engels spreekt".
„Gunst!" zei Dinah en keek hem vol ontzag aan. Allemen-
sen, hij was dus zoiets als iemand van de geheime dienst,
Toen kwam ineens haar practischc aard boven. Ze herinner
de zich, hoe* de detective in Moeders boeken altijd de din
gen aanpakte. „Maar ik vind toch. dat U me evengoed pre
cies moet vertellen, waar U Woensdag bent geweest, toen
Mrs. Sanford vermoord werd", zei ze streng.
Hij keek' haar glimlachend aan. „Ik was natuurlijk hier
op het strand, honderden mensen hebben me kunnen zien.
Het was zo'n fijne warme dag, dat ik mijn deken heb uitge
spreid en op het zand een dutje heb gedaan"» Hij stond op
cn begon zijn ezel uit te zetten.
„Het licht is nog goed" zei hij. „Ik geloof, dat ik maar door
zal gaan met schilderen".
Dinah slaakte een zucht ven verlichting. ,.Ik ben blij, dat
U haar niet vermoord hebt", zei ze. „Maar ik wou echt, dat ik
wist wie het wèl gedaan heeft".
„Laat zulke problemen maar aan de politie over", raadde
hij haar aan. terwijl hij zijn schilderskist open deed. „Die
hebben ervaring in dat soort dingen. Op jouw leeftijd moet
je aan andere dingen denken".
Daarop gaf Dinah geen antwoord. Ze zei: „Nou, dag me
neer. Ik moet naar huis en aan het eten beginnen. En dank
U wel".
,,Geen dank hoor", zei hij. naar zijn schilderij kijkend. „En
denk er nu aan, geen woord erover, geen wóórd!"
„Behalve tegen April", zei Dinah.
„Natuurlijk, behalve tegen April".
Ze zei nog eens goedendag en rende het strand over naar
het trottoir.'O wat enig om dit aan April te vertellen! Ze
mocht dan geen tact hebben, maar deze keer had ze hun
beiden toch eer aan gedaan!
Ze was heiverwegen toen ze zich plotseling iets herinnerde.
Ieder, die vanaf de kust seinen gaf, zou dat zeker 's nachts
doen, met lichten en zo. Terwijl Mr. Desgranges, Mr.
Desmond bedoelde ze overdag zat te schilderen. Ze liep
langzamer en ze was nog ongeveer twee blokken van huis
verwijderd toen haar iets anders te binnen schoot. De echte
Armand von Hoehne kon worden geïdentificeerd door een
litteken van een duel op zijn arm en Mr. Desgranges—Des-
mond had nooit zijn mouwen opgestroopt. Ze liep heel lang
zaam cn in gedachten verzonken en was op een blok afs!and
van haar huis gekomen toen zo zich nog iets anders herin
nerde. Ilet was die Woensdag niet fijn warm op het strand
geweest cn er waren niet „honderden mensen" geweest. Dat
herinnerde ze zjch nog heel duidelijk. Want zc waren met
z'n drieën naar het strand gegaan, met het plan daar een
paar uur te blijven. Op de glooiing van de heuvel, waar zij
woonden, was het toen heerlijk warm bijna heet maar
aan het strand was het die dag dampig kil en nevelig en er
was geen levende ziet te bekennen geweest. Zo kwam het,
dat ze toevallig net op tijd thuis waren geweest om de scho
ten te hoi en, die Mrs. Sanford gedood hadden.
Misschien had April dit toch maar beter kunnen doen,
dacht ze' ongelukkig. HOOFDSTUK 20
„We kunnen nu volkomen vrijuit praten", zei de gebruin
de knappe jongeman, „want we zijn vrienden".
„Dat is puur gezichtsbedrog", zei April uit de hoogte. „Ik
heb me nog nooit in mijn leven minder vriendschappelijk
gestemd gevoeld".
Hij schudde bedroefd zijn hoofd en zei: „St-st-st! En dat,
terwijl we zoveel gemeen hebben. Dat had ik niet van je
verwacht, juffrouw betrouwbare getuige".
April staarde hem koel aan. „Als ik vragen mag: hoe bent
U er achter gekomen, dat ik de betrouwbare getuige was?"
„Mm", zei hij. „Daar komt de nieuwsgierigheid voor de
dag, is het niet? Nou. als je het dan met alle geweld wilt we
ten en ik geloof wel dat je dat wilt Ik heb de ver
slaggever ontmoet, die dat verhaal heeft geschreven. Ik heb
hem opgezocht en gezegd: ,Wie was die betrouwbare getui
ge?' Hij heeft je beschreven: ,Een mooi, blond meisje...."
„Ik ben het er mee eens, dat ik mooi ben", zei Anril, „maar
blond ben ik mei Ik ben platina. Uw vriend de verslaggever
moet kleurenblind zijn geweest. Het was heel prettig U te
ontmoeten, maar als U me nu wilt excuseren.
Zo! Dat klonk toch zeker waardig genoeg om hem de
mond te snoeren!
„O, maar ik wil je niet excuseren voor je een waag be
antwoordt, die me al lang heeft bezig gehouden", zei hij.
(Wordt vervolgd)
te resultaten op. De koeien op Wal
cheren, die vorig jaar voldoende
gras hadden, lijden nu honger.
Graanoogst slecht
Hot zijn vooral de granen, die
van de droogte het meest gele
den hebben.
Kwaliteit en korrclgrootte van
tarwe en gerst zUn slecht, het
gewas is noodrljp geworden. De
aardappelen hebben ln mindere
mate geleden, maar al is de
stand van de planten mooi, de
knolzetting valt tegen, vooral
In de inundatiegebieden. De
uien, op Goeroe en Ovcrflakkee
een belangrijk gewas, mede in
verband met de uitvoer van dit
product naar Engeland, zijn wel
minder dan men gewend Is,
maar deze kunnen, evenalt de
suikerbieten, eventueel nog pro
fiteren van de regen, die, naar
men vurig hoopt, ln de komen
de weken nog vallen zal.
De boerenstand is thans zeer pes
simistisch. Volgens kenners echter j
is dit pessimisme niet geheel gemo- j
tlveerd. Twee Jaar geleden sprak I
men van „het wonder van Tholcn'Vj
De producten van de aldaar geïnun- j
deerde polders waren zo goed, dat1
veel boeren dc beweringen van j
Landbouwherstel en Landbouwvoor-
lichting betitelden als uitlatingen
van mensen, die in hun wetenschap
pelijke theorieën geen rekening'
houden met het „wonder van God",
die het blijkbaar goed met de ge»,
troffen boeren meende Toon verviel'
men in ren ongerechtvaardigd op
timisme. Even ongerechtvaardigd is
het thans heersende pessimisme.
Het was immers te voorzien, ra
door de deskundigen van Land
bouwherstel ook voorspeld, dat da
uiterst gevoelige gronden geen ab»
normale weersomstandigheden zou
den kunnen verdragen.
Be boeren zullen goed doen,
de adviezen van deze deskundi
gen nauwkeurig op te volgen.
Als het weer meewerkt, i.c, als
het de komende winter veel re
gent, en men doet, wat Land»
bouwherstel zegt, dan kan men
het volgende bouwselzoen met
vertrouwen tegemoet zien.
Waterpolo
Vrijdagavond te 8.15 uur zal ia'
het Sportfondsenbad te Rotterdam
dc beslissingswedstrijd worden ge
speeld voor de promotiecómpetitig
K.N.Z.B. eerste klas heren tussen
Rotterdam en Brandenburg.
Door de wedstrijd tegen AZ ea
PC (Amersfoort) met 4—1 te Win
nen. is de poloploeg van het Rotter
damse ODZ gepromoveerd naar da
eerste klasse»