„Meer stof dan calorieën"
m
mmmim
w:
Bij ons bestaat geen „zwarte markt"
v
Door zelfoverwinning naar
vrijwillige samenwerking
en verbondenheid
i MM
De Pfennig wordt een „groschen"....
en stijgt driemaal in waarde
Vraag echter niet naar de
prijzen op de pasar
VMitLec&chtec
ÜS
C.P.JN.critiseertde
Troonrede
'ft ckkm pcm/m.2
Woensdag 17 September 1947
3
(Van onze speciale verslaggever)
DE EERSTE IMPRESSIES, die men in Oostenrijk opdoet
zijn onverdeeld gunstig, Het treinverkeer, de Obus-trolly-
treinen door de stad, herstelde gebouwen en schone straten, De
Oostenrijker leeft en werkt klaarblijkelijk volop aan. het herstel
van zijn land. Totdat steeds sterker blijkt dat iedere close-up
van het leven van iedere dag, vooral nu cle Festspiele ver
klonken zijn en alle extra-prestaties vervallen, een vreemde ont
hulling brengt. „Meer stof dan calorieën", antwoordt ie schoen
poetser als wij-opmerken, dat het vandaag weer bar is met de
stofwolken op de wegen.
V\7IJ bezien de man nog eens
aandachtig. Een mager ge-
?jcht waaruit een stilte apathie
-preekI Hii moet tegen de zoslig
<tjn, dezejn lompen gehulde offi
riéle schoenpoetser, die nog blij is
lat hii deze prachtplaats aan het
-lotion heeft gekregen. Een rafel
broek met een vies touwtje om de
nagerp kuiten gebonden. Een
overhemd uit tientallen stukjes
boordloos en dasloos. Zo zit de
>ude man daar iedere dag in da
brandende zon en het enerverende
stof te wachten on buitenlanders.
Jie zo nauw niet kijken en ge
makkelijk een Shilling afstaan
voor dit karweitje, dat eigenlijk
maar een halve Shilling kost.
Van dat geld koopt hij dan eens
oer dag een bord water-rn et-groen-
te-soep de an derhalve slechte aard
appel en het bord mais-gries-pap-
-net-water dat zijn menu uit«
maakt. Als wij vijf minuten later
•p de Obus stappen, die ons door
le stad voert, wordt door de con*
lucteur een bedrag van dertig
Groschen gevraagd. Hij. wisselt en
zeeft ons een drietal munten te
rug. Op een ervan staat: 50 Pfen*
nige. op de andere twee; 10 Pfen
nig. Maar Op alle drie staat aan
de keerzijde: Dautsches Reich.
Pasmunt uit de Anschiusz-perio-
!e. Is het verwonderlijk dat men
ia twee jaren begint ta wanhopen
ïan herstel? Het zal de economie
an Oostenrijk niet ontwrichten.
Ut kleingeld. Maar iedere Pfen-
ïig die over de grens komt wordt
•utomatisch Groschen gedoopt en
'ij zet zijn leven voort met een
oersstljging van ruim 300 pro
ent Laat de Shilling geen ai te
r<'ote waarde hebben, de Mark
gt toch altijd nog heel wat lager.
Rekensommetjes
i ierhonderd Shilling is een
prima maandloon. De normale
beider komt tot driehonderd:
it is tien Shilling per dag. Eén
uarte maaltijd, zelf bereid en
oor Nederlandse magen beslist
'ivoldoende komt op tien 'Shil*
ug. Wil men op Nederlands of*
deel distributie peil leven dan
,in dat dus voor ongeveer tvvin-
g Shilling per dag per persoon.
De tweede tien-SchiUing-heift
-kt dan de twee andere maaitij-
*n. De prijzen zijn in de restau-
■nts nog tweemaal zo hoog en
serveuses in de „Kater" en in
'idere goedbeklanle bars en res-
mrant? verdienen aan fooien op
en avond vierhonderd Shilling,
'e dansvloer boven in de
itsen 's stampvol. Honderden
crdrmgen zich in restaurant
Vinkler. Wijn in overvloed: 40
'hilling per fles. Zeker er zijn
ukele Amerikanen te vinden
mar het grootste deel bestaat uit
warte handelaren met vrouwelijk
volg. Tot een of twee uur in de
inboog in de bergen en onophou-
acht voert de lift de bezoekers
id ijk spelen -de twee orkesten
Vpetise schlagers en hot music,
'oor duizenden Shillings gaat
uer per avond om. Een kopje
iussische thee? 5 Shilling! Een
>op surrogaat thee? 3 Shilling,
'oals overal eiders staat hier de
olitie machteloos. Het. is alles
-gaal er zwarte voorraden waren
net te vinden. Midden in de
acht gaat de serveuse huis
waarts met een maandloon in
aaT tas.
Operette en realiteit
i"\E sierlijke maar ietwat pron-
l-' kerige theaterzaal van het
1.-an death eater is volgestroomd
net een publiek dat na jaren
•veer eens wil weten hoe de üpe-
ette „in het Witte Paard" klinkt»
i>e opvoering van dit werk was
dnds ettelijke jaren verboden om
voor de hand liggend© redenen,
-iaiph Benatzki, die de muziek
•chreef. kon men immers moeilijk
Us raszuiver Germaan pcusseren
lus moest zijn werk «lm Weissn
RössJ" dat zo nadrukkelijk de
gastvrije sfeer van S'aizk ara mer
it ut weergeeft, verdwijnen.
Het werd dan ook een frisse en
lardige opvoering, die overigens
niet het vermelden waard zou
sljn geweest als er niet twee ac
centen lagen, die wij elders niet
zullen aantreffen. Ten eerste de
weids© pronk van klederdrachten
uit Salzkammergut. uit Ischl, St.
Wolfgang. St. Gilgen en Strobl.
alle plaatsjes uft de naaste om
trek. di© zich op het toneel pre
senteerden in een magnifieke
show van folkore en traditie. En
als tweede accent: de aankomst
van de oude keizer Franz Jozef
met diezelfde raderboot die ons
vandaag nog overzet
Hier zit de Oostenrijker in zijn
theater en als de oude keizer het
toneel betreedt barst de zaal los
in hartstochtelijk applaus. Minu
tenlang staat de handeling stil en
de speler, die de oude keizer imi
teerde, ontvangt ovatie op ovatie.
Hoe ziet het er thans Jn het ori
ginele herbergje uit? Zoals vrij
wel geheel Oostenrijk heeft ook
de fameuze toeristenstreek rond
de Mondsee, de Wolfgaugsee en
de Sehafsberg weinig of niets van
de oorlog geleden. Evenals vroe
ger ligt Hotel „Weisses Rossl".
nog te dromen maar het kan zijn
gasten u>t het buitenland niet
meer biedpn wat deze wensen. De
waardin, die mij allervriende
lijkst ontvangt, heeft opdracht ge
geven om een heerlijke'sterke kop
koffie te zetten. Maar de ingre
diënten daartoe kwamen eerst uit
mijn koffer: een zak gemalen kof
fie. die nu dienst, doet als ijsbre*
ker en die mij een goedé maaltijd
verschaft en de waardin een kop
je ..Moeca". ..-Men is ook -hier ge
bonden aan de klemmende voor
schriften van de distributie. Van-
daar dat een buitenlander er even
aanwipt en verdwijnt. Hij ver
dwijnt met tegenzin .omdat de
heerlijke omgeving hem trekt,
maar hi| moet verdwijnen door de
starre barrière, die hem hier in.
Salzkammergut zo goed als in ge
heel Oostenrijk afscheidt van'wat
hij gewend is in zij» eigen land:
een rantsoenering, die hem ten
minste in staat stelt voldoende en
gevarieerde kost te genieten en
bevrijding \an de 20rgen pro een
wjf-gram-vet-bon en een bon voor
een kadetje! Oostenrijk kan een
ongelimiteerd aantal gasten her
bergen, zijn 'wintersport- en festi
val-geneugten trekken duizenden
bezoekers, zijn hotels zijn vrijwel
onbeschadigd, hersteld en prima
ingericht. Maar weinigen zullen
komen en zij zullen het snel ver
der vertellen: Ga er niet heen.
want eten kun je er ui et. Zeker'
2 wart is alles mogelijk. Maar stelt-
Oostehrijk prijs Qp*zulke gasten?
Peukenrapers langs de wegen,
.,Schleng8,,-staan voor een aard
appel, stroomloze uren en lege
Een laatste buiging. Servus.
De Mozart-cllpper, die speciaal
werd ingelegd om de buitenland
se Festival-bezoekers uit het
Westen zo snel en comfortabel
mogelijk naar Sakzburg te ver
voeren, is gestart en de talen-
chaos me/ hem. Nauwelijks een
uur later davert de Oriënt-Ex
press langs het gereserveerde
perron: Rahnsteig 4, alleen voor
reizigers naar het buitenland.
Zijn stalen wagens verzwelgen >n
weinig minuten hei resla»f der
feestelingen. Good Bye. Vlieg
Mg of luxe-trgin, het is om hef
even. Belde zullezi> met maxt-
mum-snelheid, gekoppeld aan
maximum-tarief, hun lading
slechts afze/ten ver van Oosten
rijk en zeker niet in Duitsland.
De Pan American Auways doet
Brussel aande Oriënt Express
jaagt naar Parijs, Zo snel moge
lijk weg uit Salszburg, ui/ Oos
tenrijk, dat de bezoekers immers
dagelijks confrronteer/ met de
weden van eijn na-oorlogse pro
blemen.
winkels: maar bet nachtleven
bloeit en sigaretten van Ameri
kaanse herkomst gaan vlot van
de hancL Twee jaar na. de oorlog...
Waar hebben We dat toch meer
gezien?
Het Indonesisch probleem
Prof. Kraemer schreef
een opmerkelijk
artikel
„Elke dag doen we bij het lezen
der kranten de ervaring op. dat wij
eikaars taal niet meer verstaan, en,
wat erger Is. niet meer willen ver
staan. Be benaming „landver
rader", suist onophoudelijk door de
lucht. In feite heerst er naar aanlei
ding van de Indonesische kwestie
een (voorlopig nog! «uMoedigc
burgeroorlog in ons land Be par
tijen behandelen elkaar nis vijan
den, niet als tegenstanders.'
Met deze bewogen woorden schil-
dert Prof H. Kraemer -de situatie
van „Nederland in de waagschaal",
m een artikel met deze titel in het
maandblad „Wending".
Prof. Kraemer is ais kenner van
Indonesië een man van slechts door
weinigen geevenaard gezag. Hij is
een wereld autorite it op het eebied
der zending, die hij dertien jaar lang
diende totdat hij hoogleraar werd in
Leiden. Hem kan het verwijt niet
treffen, dat hij schrijft over een
Brieven uit Batavia
-•ndere correspondentie)
at zou U er van zeggen,
als morgen op de Cool-
singel, op de Broersvest of de
Spuistraat plotseling een aan
tal mannen, vrouwen, knapen
en meisjes verscheen, dat op
primitieve stalletjes een keur
van importsigarêtte» in pakjes
en tinnetjes uitstalde en van die
heerlijke, zoet-aromatische ta-
bak-voor-dc-pijp. ook al lucht
dicht in blik verpakt, te koop
aanbood? Ge zoudt nog wel
even aarzelen als ge de prijzen
hoorde: de sigaretten van 2.50
tot 3.75 per pakje van 20
stuks, een tinnetje Pal! Mal! -
van die lange! - voor 12.-: een
blikje pijptabak in orïjzen van
8.- - f 12.-.
En wat zoudt ge er van zeggen als
Uw kruidenier of bakker eensklaps
geen belangstelling voor bonnen
meer had, geen boter en suiker meer
vroeg als ge koekjes wilde hebben
en geen duik meer onder de toon
bank nam om voor een goede Want
een extraatje te voorschijn te tove
ren? Als hij „in plaats daarvan met
breed gebaar en een grijns op
het gelaat zou wijzen op stapels blik
ken biscuit van de beste merker en
op een schare stopflessen, waarin
koekjes en andere heerlijkheden te
kust en te keur zouden prijken?
De prijzen zijn weliswaar gepe
perd: zo'n blik biscuit een gulden of
twintig, een ons koekjes 1.50. een
ons chocolade-ba+ons 3.—, een
reep chocolade 60 cent. Accoord, het
is niet te grof. Maar het Is er dan
toch en net als die sigaretten in on
beperkte hoeveelheid te- krijgen
als de portemonnaie maar dik ge
noeg is.
"Wij vermoeden echter, dat vijf mi
nuten. nadat die stalletjes waren
verschenen en de winkeliers hun
lekkernijen hadden uitgestald, de
hele economische recherche met een
colonne overvalwagens zou uitruk
ken en het ganse geval, stalletjes en
winkeliers naar het politiebureau
zou transporteren. En die winkeliers
zouden het grijnzen wel verleren als
de economische rechter een paar da
gen later het vonnis over hun schul
dige hoofden zou hebben uitgespro
ken. Want er is immers prijsbeheer-
smg en er zijn nog rechters die over
de naleving van de voorschriften
waken in het Koninkrijk der Neder
landen binnen Europa.
Maar wat onmogelijk is in dat
deel van het Koninkrijk die siga
retten en koekjes zo open en bloot
verkocht tegen dikke prijzen is
de doodgewoonste zaak ter wereld
m dat andere deel van het Rijk, dat
deel buiten Europa, onder de
evenaar.
Wie hier in Batavia trek heeft in
een sigaret de vijf pakjes per
maand, die de distributie geeft, zijn
natuurlijk zo op behoeft zich niet
als een dief-in-de-nacht. schichtig
om zich heen ziend, omdat de koper
iram: s even strafbaar is als de -cr-
koper, op te houden op de plaatsen,
waar de zwart-handelaren hun be
drijf uitoefenen. Open en bloot, on
bevreesd dat de hand van een dien
der zich op zijn schouder zal leggen,
koopt hij hier. waarin hij trek heeft:
Camel, Domino, Zipper. Hij moet
alle* n maar wat „tawarren" af
dingen. Want die grote en kleine
bruine knapen vragen natuurlijk al
tijd een'paar kwartjes meer als zij
aan de' uitspraak van het Maleis
merken, dat zij te doen hebben met
iemand, die zijn eerste pikol rijst
nog niet achter de kiezen heeft,
Rijst, een leuke zaak
Die rijst, dat is helemaal een leuke
zaak! Er is te weinig van. zelfs in
dit rijstland, En daarom krijgen sinds
enige tijd alleen nog maar de kleine
werkers de mensen met de platte
beurs rijst van de distributie. Dat
is rijst van ongeveer 15 cent per kg.
Maar die andere werkers moeten
ook leven..., van rijst. Want elke
dag aardappelen van drie gulden
veroorloven- En dus koop je rijst
buiten de distributie. Zoveel als je
wilt: 10 liter, 100 liter tegelijk des
noods. Slinkse wegen behoef je daar
voor niet te bewandelen. Dat is alles
eerlijke handel! Zwarte handel ken
nen we hier niet. Alleen de prijs
van die rijst is: 1.40 tot 2— per
liter.
Een zwarte prijs?
Nee! Want in de pasarprijzen, de
marktprijzen dus, die regelmatig in
de dagbladen worden gepubliceerd,
is de koers van de rijst officieel ge
noteerd! Want dat lijstje met die pa
sarprijzen de prijs van de rijst et
telijke malen zo hoog als in de dis
tributie is geen grapje van die
kranten. Het wordt verstrekt door:
de Tijdelijke Besiuursd lenst Java,
kantoor voor Gemeentezaken Bata
via.
Zoals het met de rijst is. is het met
alle zaken, die jeNpodig hebt om in
het leven te blijven. Een voedsel
pakket. dat tenminste een minimaal
bestaan waarborgt, kennen wij niet.
De distributie geeft wat zij heeft en
daar dat te weinig is. moet de pasar
heel normaal het ontbrekende
aanvullen. Maar tegen pasar
d.w.z. abnormale prijzen: rundvlees
kost op de vrije nee, zeg geen
zwartemarkt 8 tot 12 gulden per kg.,
varkensvlees is duurder, zwijnen
zijn hier blijkbaar zeldzaam) n.l. 12
tot 15 gulden, kippen 7 tot 10 gulden
per stuk, eieren 0.55 tot 0.60 per
stuk, boontjes 3.50 tot f 4.50 per
land en over mensen, die hij niet
uit eigen aanschouwing kent» hij
toefde vel i^ts langer dan bijv. de
heer Brums Slot in Indonesië...
Elke politieke crisis van groot
formaat eist een bepaalde morele
daad. aldus Prof. Kraemer. In dit
geval bestaat, naar onze eerlijke
overtuiging, voor het Nederlandse
volk die bepaalde morele daad in
de zelfoverwinning.
De overeenkomst van Linggadjati
Is schijn, wanneer de gezindheid tot
van harte meewerken aan en strij
den voor de totstandkoming van een
vrij Indonesië, niet krachtdadig
aanwezig is. Zonder dat zal elke po-
per kilo op tafel kunnen zij zich niet kg, peultjes 6.*ot 7.50, toma
ten 4.— tot 4,50. prei ƒ6— tot
7,50. uien 4.— tot 4.50, suiker
3 25 tot 3.50. verse vis 6 50 tot
ƒ7.50, alles per kilo.
Ge „iet, het is niet voor de poes,
maar toch met zwart!
.n ze dat nu allemaal maar.
daar in Indonesië, zult U zeggen.
Natuurlijk slikken we het: die dure
rijst en dat prijzige vlees, dat prach
tige wittebrood, waarvan we offi
cieel een half broodje per dag tegen
distri butieprijzen krijgen, maar
waar a raison van een guldentje
pr broodje de bakker U net zo
veel levert als ge hebben wilt.
Maar dat slikken bedoelt U na
tuurlijk niet. U wilt weten of wij
het „nemen". Vanzelfsprekend niet;
we zouden geen goede Nederlanders
zijn als we niet in ingezonden stuk
ken onze gram over die hoge pruzen
hadden gespuid, zo goed als we in
dagelijkse s gesprekken onze toorn
hebben gelucht. Zo zelfs, Öaf. het De-
po;*t2:,ii'nt van Econom Zaken zich
enige tiid geleden genoodzaakt beeft
gezien in het Economisch Weekblad
voor Indonesië m een lang artikel
uiteen te zetten, waarom het...
niet anders kan. Wij hebben hier
geen geordende samenleving, heet
het, al merk je dat aan de belasting
helaas niet. Er is geen personeel
om bij eventuele prijsvaststelling
contróle uit te oefenen en overtre
ders in de kraag te grijpen. Er zijn
te weinig deviezen en dus is er
gebrek aan importgoederen en als
we dus maximumprijzen vaststel
len, zouden tal var» artikelen prompt
van de vrije markt verdwijnen en
zouden we nog hogere prijzen op
de dan heuse zwarte markt moeten
betalen. En dus laten we de. zaak
zoals zij is, met de aanbeveling om
niet te kopen, dan zakken de pryzen
vanzelf!
OMBER en niet-begrijpend blikt Rossman naar
de camera, die hem fotografeert op het ogenblik
dat hij in een vrachtauto naar een der „Exodus" -
kempen wordt overgebracht. Somber, want zwart
zijn de associaties die dit overbrengen in hem te
voorschijn roept: voor hem is het alsof de tijd terug
gezet is en hij weer leeft in dat verschrikkelijke
If itier-Duitslandin die tijd, waarin hij en zijn - ras
genoten vogelvrij waren. Niet begrijpend, want juist
het land dat eens mei de rug tegen de muur, alléén
vocht tegen de verschrikkingen van dat nazi-dom, is
het, dat hem, de leider van het verzet op de „Runny-
mede Park", dit nieuwe leed aan doe f, zo angstwek
kend analoog aan eerder doorstane kwellingen.
HOOFDSTUK V
was aangekomen; dat hij „eigenaardig" was, maar „Ik dacht", zei ik. „dat het eigenlijk zonde is,
een echte „heer". om die mooie schilderstukken voor zo'n belache-
Meer kon ik niet te weten komen. Ik besloot lfjke prijs te verkopen. Als U, ch. momenteel om
dus maar rustig af ie wachten. In ieder geval had geld verlegen zit, dan konden we toch beter iets
ik voorlopig een koninklijk onderdak en het anders verkopen of wat geld lenen, misschien,
heerlijkste eten gestoomde hagedis zelfs, wel op pand. bij een geldschieter
iets waar je even aan moet wennen, maar ver- „Wel nee". Graaf Paul scheen deze hele ge-
rukkelijk, lekkerder dan kip. Mü beviel zo'n le- schiedenis nogal van de vrolijke kant op te ne-
ventje wel vooral na dat zwoegen met de ba- men. „Ik ben blij .als ze weg zijn, en Jonska
nanen, iaat niemand merken dat ze van mij zijn, begre-
Ik was ongeveer een week In dienst bij de pen?"
graaf, toen .hü mj) rntin eerste opdracht gaf. Hu Toeh is het sonde", zuchtte ik,
riep me m ae atelierkamer en zei zonder enige m- T
leiding: „We hebben geld nodig Jonska". "G« mI- maar eJttra >>afaes- en
Hij noemde me nu, sinds enige dagen, Jonska. deza tiaeen moeten afreizen en ik heb
Ik weet niet waar hii de naam randaau haalde, «P 'POIS?™.1. heel OTmi?
Het Hollandse handelsbloed
Die hele dag had ik „vrij". De volgende ook.
de daarop volgende. De graaf zag ik bijna ÏKSSi'ÏS.™" Srt'hS liep d00r dltkTCr' mhonfCftBln
iets betekende in 't Hongaars. Ik zei wel eens een handen en was opgewekt als een schooljongen
pas. keer: „Mhn eigenliikp naam is Johan" die een onverwachte vrije middag krijgt. „Schiet
maar 'n volgende keer was het toch weer Jonska! 2." °P' ^ELfïc*' VHf en derhe^l^'het
en dus liet ik hem maar gaan. Ik moest hem Dus j,e weet veertig. Vijf-en-derüg als het
Graaf Pa^ul noemen zo wilde hij het, ofschoon m°et
ik eigenlijk Ladislaus veel beter passend, veel ro- „Ik zal mijn best doen, graaf Paul",
mantischer vond. Maar ik waagde het niet, hem Een oud vrouwtje was de eigenaresse van het
~e, JeËgen. kunst winkeltje. Het raam ?tond vol typische Me-
„Geld. Jonska". Hij nam een schilderstukje op. xicaanse tablaux: de woestijn met cactus en rijder
„Dit zal wel vijftien pesetas opbrengen. En deze te paard; de ossewagen. over de mulle weg; de
wat(idenk je Jonska, zouden we daar 10 voor haven; veel mannenkoppen met sombreros. Ik
krijgen?" Het schilderstukje stelde één van de vond de stukjes van graaf Paul beter, mooier,
oude straatjes van Acapulco voor en ik vond het Echter. Ik keek eens even naar de prijzen die ze
wel honderd pesetas waard s vroeg en stapte de winkel binnen. ,.100 Pesetas
„Ach. je overschat mijn talent, kleine", zei hij voor alle vier. omdat ik het geld nodig heb", zei
opeens en wikkelde een viertal van de stukjes ik. ,,'t Ib voor niets",
m een stuk bruin papier. „Als je er tezamen veer-
tig pesetas voor krijgt ben ik tevreden. Ken je Het oude vroouwtje bekeek elk stukje met aan-
lict kunst winkeltje bij het postkantoor? Een echt öacht: ze floot tussen haar bruine tanden. ,.Je
- j - i „ml min nnnl Dcrrncf vnft
nietf heel even 's morgens. Ik had nu een eigen
kamertje, op dezelfde verdieping als de graaf. Ik
kreeg mijn maaltijden daar. Waar graaf Paul zelf
at, waar of hoe hü zijn dagen doorbracht van
dat alles wist ik zo goed als niets. Soms zag ik
hem een hele dag niet. Als is dan vroeg: „Wat is
m'n werk eigenlijk? Wat moet ik doen?" zei hij:
„Luieren, voorlopig. Je zult het gauw genoeg
druk krijgen. Leer je Spaans een beetje beter
dat is wel het allernoodzakelijkste".
„Wel tam", zei ik.
„Goed, ik zal jou het gevaarlijke werk laten
opknappc-i. Nog een paar dagen geduld".
Dus sprak ik veel Spaans die dagen. Met de
kinderen op straat, met de hotelklerk, met Pedro
in zijn stalletje, Pedro, die maar niet over zijn
verbazing heen kon komen. „Hoe is het mogelijk
zo'r fijne senor, ben je nusecretaris van
een graafl Wie had dat ooit gedacht, mi ninoJ" En
wie was nu wel mijn werkgever? toeristenzaakje. Wat een rommel. Nu je ziet weI talent, n»no mio, neel aardig voor zon
Ja, daar blsef ik het antwoord op schuldig. Ik maar. Wat je meer krijgt mag je zelf houden. O jongeman..,, estas talentoso. Alleendie ha-
probeerde zo langs mijn neu6 weg. het een en wacht eens, ik moet ze nog signeren". Hij trok ven-stukjes zijn niet zo gevraagd bier. Toeristen
ander over graaf ZakSny te weten te komen; het bruine papier er weer af, greep een kwast, willen niet dat wat origineel-is, maar wat karak-
maar niemand wist iets meer dan ik zelf al wist. ..Wat zal ik er onder zetten? Jouw naam maar. teristiek is. begrijp je..,, eh, dan.... zon prijs
Dat zijn liefhebberij schilderen was, en dat hij Dat staat wel goed. Zo, vier Jonska's. Daar! Nu, aIg I® vraagt!"
twee weken geleden met een boot van Panama wat is er? Ga je?" (Wordt vervolgd).
PROF. KRAEMER,
man van gezar' als kenner ven
Indonesië
ging. gewelddadig of niet geweld
dadig. om een samenwerking met
Indonesië tot stand te brengen, mis
lukken.
Het besluit van 20 Juli (de poli
tionele actie), hoe weerstrevend en
met welke goede bedoeling ook ge
nomen. is een. fataal besluit ge
weest. De grote waan was, dat het
een oplossing zou brengen, terwijl
het het tegendeel van een oplossing
was en is. Goede bedoelingen recht
vaardigen nooit een onjuiste daad,
Geweld roept geweld op, omdat de
aangevallene onmogelijk kan aan
nemen, dat het niet om zijn vernie
tiging zou gaan. Een militaire actie
kan alleen maar als „politioneel" er
kend worden, wanneer degene, die
er het voorwerp van is, zij het ook
weerstrevend, de noodzakelijkheid
ervan erkent. Achter de fictie deT
„politionele" actie steekt een oribe-
wust-naieve schoolmeestershouding,
die meent, atoute jongens in hun
eigen belang tot rede te moeten
brengen.
D& houding van het grootste deel
van ons volk karakteriseert Prof
Kraemer als blindheid voor de ele
mentaire kracht van de vrijheids-
en zelfstandigheidsdrang in Azië-
Het kardinale punt, dat beslist over
de positiekeuze in het Indonesische
vraagstuk, is of men die vrijheids
drang serieus neemt of niet. Daar
in gaan de wegen uiteen. De In
donesische kwestie is een Aziatisch
probleem. Azië is geen aanhangsel
van het "Westen meer. De blindheid
voor dit kapitale feit doet ons volk
te»1» prooi vallen aan een groteske
houding, die ons op zijn best slechts
naar één toekomst drijft: ons met
geweld handhaven temidden van een
deels ondergronds, deels bovengronds
weerspannig Indonesië, in een ons
vijandig millioenen-continent Azië.
Het ware in een diepere zin flin
ker en fierder, wanneer ons volk de
overwinning op zich 2elf kon be
halen zön beste krachten van hart
en geest aan te wenden om in het
nieuwe Aziatische en Pacific-com
plex der wereld een vrijwillig- aan
vaarde en vruchtbaar-werkzame
partner te worden in een geheel
nieuwe structuur. Een verleden van
onbestreden meerderheid en leiding
zal hier zonder klagen en zelfroem
opgeofferd moeten worden aan
een nieuwe toekomst.
In het slot van zijn artikel
bespreekt Professor Kraemer als
Christen de houding van de „chris
telijke" païttijen in de kwestie. Zui
ver geestelijk gesproken is het ont-
stcllendste feit in deze tijd, zo zegt
hij, dat speciaal van „christelijke"
zijde zo opzienbarend fel en verba
ten wordt geschreven en gesproken.
Onze „christelijke" partijen en or
ganen zijn wegwijzers bij uitne
mendheid naar een verbeten zelf
handhaving. die nooit christelijk kan
zijn en politiek tot steriliteit voert.
Ook richt de Leidse hoogleraar
zich tegen de theologische notities
van Prof. dr. A. A. ven Ruler, die
hü kenschetst als ..onwezenlijke acro-
batiek in bet luchtledig."
TUINKALENDER
Roddel zacht
Het spreekt van zelf dat men nu en
dan van zijn buren moet roddelen.
De buren roddelen van U en U rod
delt van de buren, allicht: hoe zou
men anders m het leven blijven
men kan toch niet altijd maar over
ziekte, huwelijk en dood praten met
elkaar of over het dure leven en de
woningnood. Ter afwisseling moet
men het toch eens hebben gezel
lig op een praatavondje over die
vent van hiernaastnou waaf
die het van doet zwarthande
laar natuurlijk. en dat mens bene
den. die weduwe, Iaat die ook maar
schuiven moet nodig zo trots en
_enaakbaar rondlopen met 'r rech
te "rugje hebt hem zeker ook
wel gezien die lange zwarte vent....
hij is bij d'r of hij moet er komen,
't lijkt wel zo'n stuk artist, nou uit
de brand ben w met zo'n kunste-
maker en ze zeggen dat-ie van d'r ge
kleed gaat ook als je maar lol
heb, wat zeg u, buurvrouw.
Goéd, best. roddel maar raak. ze
sparen jou ook niet, maar doe het
m 's hemelsnaam niet zo dat je
slachtoffer het hoort, doe het per
fluistercampagne, achter je hand,
want anders komt er vaak de groot
ste narigheid van.
Dat zie je aan Margie, een vette
dertiger, die ze voor de rechter ge
sleept hebben. Dat vrouw-mens stond
laatst met een buurvrouw aan de
deur te kletsen en ze smoesde zo
hard dat de overburen voor het open
raam het woordelijk verstonden.
Eerst had ze een minachtend ge
zicht gezet en toen zei ze. met 'r
hoofd wijzend naar de overburen; -
Dat stelletje van de overkant is gis
teravond op het voetbalveld bezopen
geweest.
Nog geen halve minuut later
kwam overbuurvrouw. Pietje, de
deur uit vliegen, regelrecht op
Margie af, zette haar mollige hand
jes op d'r heupen en kefte: Stin
kerd, je moet de waarheid spreken.
Ik zal je stinkerde, viezerik,
gilde Margie en ze gaf Pietje een.
stomp tussen haar ogen dat 'r bril
in gruzelementen op de straat viel.
De rechter, een zeer zachtmoedig
man, vond zo'n manier van doen heel
afkeurenswaardig, te meer daar Piet
je een bril droeg.
In t algemeen moet men zijn
evenmens niet slaan, zei' de rechter
maar zeker met wanneer hij een
bril draagt, en dat zeg ik nu heus
niet omdat ikzelf bril, voegde hij e**
fijntjes aan toe.
Mot ze maar geen stinkerd zeg
gen, zei Margie bot. als ze 't weer
doet krijgt ze d'r wéér een,
Met dergelijke vrouwen is het dan
maar beter met verder te discus
siëren, die moeten dan maar in eens
de strop hebben die passend is: een
tientje boete.
Mijn een biet,,.mokte Margie, me
man zal het wel betalen, ken die
wel, hij verzuipt z> centen niet, zo
als die lui van de overkant
Vergadering in de
Rivièrahal
Als één van de vergadering'en,
die de C.P.N. als antwoord op de
Troonrede in verschillende steden
vam ops land heeft belegd, organi
seerde het district Rotterdam van
de C.P.N. Dinsdagavond een bijeen
komst in de Rivièrahal, waar de
heer J. Haken, Tweede Kamerlid
en bestuurslid van de C.P.N. het
woord voerde. Deze spreker vond
de derde Troonrede na de bevrijding
een stuk. dat uitmunt door zjjn on
duidelijkheid. De regering geeft
toe. dat aan prijsstijging niet valt
te ontkomen, de lonen worden niet
verhoogd en spr. kon zich niet be
grepen, dat de overheid onder deze
omstandigheden op de arbeiders het
beroep durfde doen meer te produ
ceren. Spr. zag het gehele stuk niet
anders dan een poging het Neder
landse volle uit te buiten op vrijwel
gelijke voet als voor de oorlog.
Voor de buitenlandse hulp. waar
over minister Lieftinck in ziin mil-
lioenennota spreekt, voelde spr.
niets, omdat deze dollarhulp in het
kader van het plan-Marshall be
schouwd moet worden als een po
ging van Amerika otn Europa eco
nomisch en politiek onder zijn in
vloed te brengen. Nederland moet
zich niet blind staren op de dollar,
vond spr., maar zich meer richten
op de OoBt-Europese landen, die
met inbegrip van de Sowjet-Unie
een blok van 300 millioen mensen
vormen. Deze landen, aldus spr..
bouwen op. industrialiseren zich,
hun import- en exportcijfers stijgen
sterk en daar ligt voor Nederland,
dat door zijn gunstige geografische
ligging als het ware de schakel
vormt tussen Oost en West, de kans
om uit het moeras te komen.
De vergadering, die onder het zin
gen van de Internationale uiteen
ging, was matig bezocht: de Ri
vièrahal was nauwelijks voor de
helft gevuld.
(Ingezonden mededeling)
WOENSDAG 11 SEPTEMBER.
Een zeer populair bolgewas voor de
kamer is de witte Trosnarcis („Pa
per white grandtflora"), gewoonlijk
genaamd Pa per white Narcis". Hier.
va» worden de eerste bollen om
streeks de tweede helft van Septem
ber op de bekende schalen met grint
gezet. Men bedekt de bodem mei
v>at grint, zet daarop de bollen en
vult de open ruimten met grint oan,
zodat de toppen der bollen er boven
uitsteken. Daarna wordt zoveel wa
ter toegevoegd, dat de wortelkran
sen in het water staan. Dit water
moet steeds op peil worden gehou
den, Vervolgens kan de schaal di
rect in het licht worden gezet,
moet niet al te warm staan, doch in
een zeer matige kamertemperatuur.
Indien men in October en Novem
ber ook nog een schaal met deze
bollen gaat vullen kan men in de
wintermaanden lang van de bloei
genieten. S. L.
un
VOORRAAD
LÊVER8AAR
