m
Wetsontwerp regentschap
niet glad er door
De Willem Barendsz: een hel!
Overval op de Vloeiweide
voor Bijzonder Gerechtshof
Komintern van plannen tot
sabotage beschuldigd
4
Staatsrechtelijke bezwaren
PAROLOSCOOP
VERSE EIEREN
DRIE DOODSTRAFFEN GLEIST
Roofoverval in A'dam
5000 gulden verdwenen
De herleving van
het fascisme
De kranten oorlog
in Noord-Holland
Scherpe taal van
Lovett
Overleg met arbeiders
stimuleren
SPECIALE BALKAN-COMMISSIE
DER TJ.N.O. INGESTELD
Hoofdzetel komt in
Saloniki
Britse steun voor
Marshall's idee
Millioenen francs
verduisterd
Indonesië commissie
start spoedig-
Eén ei, koffie en
thee
Donderdag 9 October 1947
an onze parlementaire redacteur)
Het is m eerste aanleg met de behandeling van het wetsontwerp, waarbij de
omngin om redenen an gezondheid tijdelijk Haar waardigheid neerlegt, om
-C o\ er te dragen aao Prinses Juliana als Regentes, niet. zo vlot verlopen, als
regering bbjKhaar verwacht had. Voor een ..walk-over" heeft de Verenigde
erga ertng aer Staten-Generaal haar gisteren getn kans gegeven. De schijn
werpers. die in de vergaderzaal der Tweede Kamer, waar honderd vijf tig leden
•ernauwernooa een zitplaats kannen vinden, waren aangebracht om een film-
pname \an de historische gebeurtenis te maken, hebben gisteren tevergeefs
'f Tjn>- ora v'if moest de voorzitter, prof. Kranenburg, bekend maken,
■at de Commissie an Rapporteurs nog met met haar arbeid gereed was. zodat
noest orden afgezien van het voornemen om gisteren het wetsontwerp meteen
u Ce handelen. Dit betekent, dat bt( het afdcUngsonderzoek gebleken ts van
-ezwaren tegen het wetsontwerp.
Eergisteren, toen de leden der beide wordt hiervan gewaagd in het tweede
Kamers uit spelevaren waren met dejlió van artikel eén, dat als volgt luidt:
Karei Doorman waren de symptomen j
eeds bemerkbaar van een verlangen ora
dit wetsontwerp met de gebruikelnke
grondigheid te behandelen. Want hoe-
wel de meeste Kamerleden nog nauwe
lijks tijd hadden gehad oei het ontwerp
te bestuderen, bleken er hier en daar
staatsrechtelijke beswaren op te duiken.
En zij hebben tn de afdelingen blijkbaar j Koningin haar regcriagswerkzaamheden
zoveel stof opgeleverd voor vragen en s wenst te hervatten, de Regentes de tijde- i
opmerkingen, dat op het tijdstip, waar-hjke draagster de Koninklijke waardig- i
op verwacht was. dat de openbare be- i heid. Als zodanig is zij alleen gcrech-
handeling zou aanvangen, het voorlopig j tigd, aldus wordt op staatsrechtelijke j
verslag nog niet gereed was. Aan de j gsondeo geponeerd, om Koninklijke Be- i
voorzitter van de Commissie van Rap- j sluiten uit te vaardigen, zodat dus in j
porteurs zal dit stelhg met hebben ge-feite door een besluit der Regentes de
legen, waat dat was mr Van Schaik. de f Koningin Haar waardigheid weer sou
Voorzitter der Tweede Kamer, die in de kunnen opnemen. De Regentes is echter
Verenigde Vergadering een gewoon lid
is en zich een beetje onwennig bewoog
tussen de banken, waann de Eerste
Kamerleden naast hun collega's van de
Tweede een plaatsje hadden gezocht.
De staatsrechtelijke bezwaren betref
fen de beëindiging van het regentschap.
Het is vanzelfsprekend, dat die beëin
diging slechts kan uitgaan van de Ko
ningin. Zij alleen kan beoordelen, wan
neer haar gezondheidstoestand toelaat
om de teugels van het bewind weer in
handen te nemen. In het wetsontwerp
„Wij bepalen het tijdstip, waarop
wij krachtens het eerste hd van dit
artikel de uitoefening van het Ko-
oinkltjk qezag neerleggen, alsmede het
tijdstip, waarop wij deze zullen her
vatten".
Nu is echter op het tijdstip, dat de
Het kan verkeren
7 ONDAG heeft de bevolking van
het Saargebied zich uitgespro
ken over de staatsregeling van het
iand, in het bijzonder over artikel
1 van het door een commissie van
20 leden opgesteld ontwerp, waarin
de economische aansluiting van het
Saargebied by Frankrijk was opge
nomen. Deze uitspraak geschiedde
indirect: de kiezers moesten een
parlement van 50 leden kiezen, dat
dan later over de aanneming van de
ontwerp-constitutie zal hebben te
beslissen.
Bij deze verkiezingen van Zondag
kregen
de Christelijke Volkspartij 23 zetels
de Socialisten 17 zetels
de -Democraten 3 zetels
de Communisten 2 zetels
Aangezien de drie eerstgenoemde
partijen zich alle vóór de economi
sche aansluiting bij Frankrijk heb
ben. verklaard en zij tezamen 91.5%
van de uitgebrachte geldige stem
men hebben gekregen, staat het dus
vast, dat het Saargebied economisch
met Frankrijk verenigd gaat worden
Dat wil zeggen, wanneer de Grote
Vier hun sanctie san deze regeling
zullen hebben gegeven.
Van Engeland en de Verenigde
Staten kan Frankrijk in dezen
zeker zijn, maar de Sowjet-Unie
beeft zich tot dusver van enige uit
spraak hierover onthouden. Dit
laatste is niet helemaal verwonder
lijk, omdat de heren in Moskou een
keus tussen de Franse en de Duitse
communisten, die ditmaal heiden 't
nationale standpunt voorston
den en dus eikaars meest volstrekte
antipoden waren, zo lang mogelijk
wilden uitstellen. De omstandigheid,
dat de communisten in het Saarge
bied, ondanks deze nationalistische
leus bij uitnemendheid, zo weinig
succes hebben geboekt en maar 8.4%
van de stemmen hebben weten te
krijgen, zou het de Sowjet-Unie op
zichzelf gemakkelijk maken, om nu
Frankrijk haar zegen te geven, ware
het niet, dat er voor Moskou twee
soorten van Frankrijks zijn: één
waar de communisten wel en eén,
waar zij niet mee regeren. Daarom
zal Molotof eerst nog wel eens de
uitslag van de gemeenteraadsverkie
zingen afwachten, tenzij hij er de
voorkeur aan zou geven, om de
Franse communisten, door een goed
gunstig knikje inzake het Saarge
bied, nog een extra argument bij
hun verkiezingspropaganda te be
zorgen.
f) VEH1GENS kan het wel verke-
ren in ruim 12 J4 jaar. Of is
het niet merkwaardig, dat hetzelfde
percentage van 91%, dat Zondag 5
Oct. 1947 voor aansluiting bij Frank
rijk stemde, zich op 13 Jan. 1935
voor aansluiting bij Hitier-Duitsland
verklaarde? De tijden zijn veran
derd, zullen de Saarlanders gedacht
hebben, en wij gaan met ze mee.
Een feit is, dat het Saargebied
reeds sinds December van het vorig
jaar door een eigen tolgrens van het
overige Duitsland is gescheiden, dat
sinds Juni jl. een eigen Saarlandse
mark reeds de rijksmark vervangt.
Een feit is ook, dat Frankrijk er al
les op gezet heeft om de bevolking
van het Saargebied relatief zo goed
mogelijk van levensmiddelen te
voorzien. Nietwaar, ook de weg raar
het politieke hart gaat maar al te
vaak door de maag. En dan. welk
perspectief zou een blijven bij
Duitsland de Saarlander op dit
ogenblik bieden?!
Enfin, Frankrijk heeft voorlopig
bereikt, wat het bereiken wilde. Het
heeft dit belangrijke industriegebied
bii het zjjne gevoegd, het heeft te-
peink daardoor de industriële po-
trnt:s van bet toch altijd nog ge
vreesde Duitsland verzwakt. Thans
komt het er voor Frankrijk op aan,
om te. doen, wat het tussen 1918 en
1935 niet vermocht, nl. de bevolking
van het Saargebied blijvend aan
zich te binden. Wanneer het een
verstandige autonomïsche politiek
voert, wanneer de regering in Parijs
blijk geeft geleerd te hebben van
de fouten, door haar voorgangsters
tussen beide wereldoorlogen in de
Elzas gemaakt, dan heeft het onga-
twijfeld een mooie kans.
„Wacht, er komt nog
"n Werkplaats-moeder"
Prinses Juliana, het is bekend,
beweegt zich graag als gewone
moeder tussen andere moeders.
Dit bleek uvêr eens, enige tijd
tieteden tijdens een ouderverga
dering van Kees Boekcs „Werk
plaats", ivaar de drie oudste
prinsesjes school gaan.
De prinses had natuurlijk ook
een uitnodiging ontvangen cn zn
kwam. Toen zij het lokaal bin
nentrad, waar de bijeenkomst ge
houden werd, ontdekte ztj een
vriendin uit haar studententijd
%ll gmg naar haar toe en was
weldra in een druk gesprek ge-
wikkeld.
Xa de vergadering vroeg zij
haar ex-mede-studente, die niet
ver van het paleis woont, mee te
tijden naar Soestdijk. „Maar we
moeten nog even wachten, want
er rijdt nóg een Werkplaats-
moeder mee". De derde passa
gier e verscheen spoedig .en, na
pratend over de vergadering.
reed het drietal huiswaarts. Even
voor hef paleis stapte de derde
moeder uit dc auto. de chauffeur
reed de prinses naar huis, daarna
zijn laatste passagiere. Dere was
verlangend te weten wie de an
dere gust van de prinses was
geweest.
„Dat U-as mijn vrouw," zei de
chauffeur.
Opzienbarende onthulliiv
De eieren, die thans op de bon
«oiden verstrekt, zijn vers, dat
wil dus zeggen, dat de winkeliers
niet geruime tijd tevoren werden
bevoorraad. Deze bevoorrading is
hier en daar nog aan de gang,
zodat geduld van de zijde der
klanten bij voorbaat wordt inge
roepen.
materieel niet bij' machte, om het tijd
stip, waarop de Koningin zich in staat
acht tot hervatting Harer werkzaamhe
den vast te stellen. Nu ts de Regering
van mening, dat ook al wordt de Ko
ninklijke waardigheid uitgeoefend door
een Regentes, die daarmede alle rechten
en plichten van bet Koningschap te ver
vullen krijgt, de Koningin toch door eei^
eigenhandig besluit deze toestand kan
beëindigen. Het schijnt echter, dat de
Raad van State, toen zij aan dit wets
ontwerp zijn goedkeuring hechtte, van
mening is geweest, dat het „Wij" in lid
twee van artikel één de uitdrukking is
van de Koninklijke waardigheid in het
algemeen, die bij het eei Jte besluit j
(neerlegging van het gezag) door de
Koningin work uitgeoefend, bij het
tweede besluit (hervatting van het ge-
zag) door de Regentes. j
Het zou natuurlijk mogelijk zijn, omi
het regentschap aan een termijn te bin-
den, waardoor de hier vermelde staats- j
rechtelijke bezwaren zouden worden
ontgaan, doch indien onverhoopt de
Koningin na het verstrijken van die ter-
mijn zich met tot hervatting Harer j
werkzaamheden in staat gevoelde, zou
de vaststelling van een nieuwe termijn
noodzakelijk zijn, waarbij de Regentes
opnieuw de eed van trouw aan de Ko
ningin en de Grondwet zou moeten af
leggen in rin Verenigde Vergadering
der Staten-GeneraaL
Vrijdag, als het wetsontwerp in be
handeling genomen wordt, zullen wij cr-
varen, in hoeverre een andere dan de
door de Regering voorgestelde formu
lering noodzakelijk wordt geacht
Het Bijzondere Gerechtshof te 's-Hertogenbosch begon de tweedaagse
behandeling van elf verdachten, allen destijds lid van het N.S.K.K., die
deel hebben genomen aan de bekende overval op 4 October 1944 op een
groep illegale werkers, die zich met een aantal radiozenders bevond in
de boswachterswoning, gelegen aan de Vloeiweide onder de gemeente
Rijsbergen, bij Breda. Tegen drie ervan werd de doodstraf geëist.
De advocaat-fiscaal, mr. J. Hou-
gen van scheepsarts
Overal zijn w(j gestuit op over
tredingen van de rechten van de
mens, op gebrek aan idealisme,
onwil, onwetendheid en tegen
werking. wellicht culminerende
in de cynische uiting van dc ex
peditieleider tegen een van do
leden van dc wetenschappelijke
staf: „tenslotte ben je alleen mee
gegaan als reclame tegenover
dc aandeelhouders". Aldus
schrijft dr. \V. H, Bierman in het
voorwoord van het zojuist ver
schenen bock „De eerste walvis
vaart van dt Willem Barendsz".
V3n de hand van dc scheepsarts
dr. A. Melchior, die de tocht naar
bet Zuidpoolgebied meemaakte.
Niets is overgebleven van de
mooie sprookjes, die over de tocht
de wereld werden ingestuurd, inte
gendeel; dit boek geeft- eindelijk een
verklaring voor het feit. dat de ver
slaggevers by de terugkomst van de
Willem Barendsz verboden, werd aan
boord te gaan. Het geeft een open
en eerlijke beschouwing van een
ooggetuige met een uitvoerige be
schrijving van het leven aan boord
van de walvisvaarder, maar ook met
een even uitvoerige beschrijving van
alle misstanden.
Er was eens
De persdienst van de Ned. Mij voor
de Walvisvaart maakte lang voor het
uitvaren van de Willem Barendsz be
kend. dat „zyn maatschappij begre
pen had. dat meer dan gewone zorg
besteed zal moeten worden aar. de
geestelijke, culturele en lichamelijke
zorg voor de opvarenden". Mooie
verhalen werden de wereld inge
stuurd over een complete wasserij,
een leeszaal, over een eetzaal en goed
verzorgde slaapplaatsen, doch in het
boek van dr. Melchior lezen we de
waarheid: de wasserij mocht niet
meer worden gebruikt, de leeszaal
werd gesloten, de wasplaatsen raak
ten vervuild, voor afleiding of ver
strooiing werd niet gezorgd. Slechts
de drankfles bleef over.
Besmettelijke ziekten bleven dan
ook met achterwege De adviezen
van beide scheepsartsen werden door
de schecpsleiding eenvoudig in de
wmd geslagen. Honderd imin liep
met infecties rond. Wondkoorts en
scheurbuik dreigden. Een der man
nen kreeg 'n zeer besmettelijke ziek
te. De kapitein, die van mening was,
dat de hygiene slechts hem aanging
en niet de beide medici met hun
perfecte uitrusting, wilde een ern
stig besmette man bij drie gezonde
kcreld in de kooi leggen!
Muiterij aan boord
We lezen voorts in het boek van
dr. Melchior, dat de bemanning er
tenslotte bet bijltje b(i neerlegde.
Men wilde baar nog tien dagen la
ten varen, doch de bemanning had
er genoeg van. Een scherpe censuur
hield dit bericht achter.
Geen vitaminen
Hoewel de mannen dagelijks in het
verse vlees en vet stonden, kregen
zij slechts zelden hiervan iets tc
eten. Uit Kaapstad werd een. maar
zeer kleine voorraad groenten en
fj;uit meegenomen. De beide medici
wendden zich tot de scheepsteiding
met hot verzoek aan de tanker ..Na-
cclla" een grote hoeveelheid verse
groenten mee te geven, doch er
kwam niets.
„Ook dc directeur van de rederij,
die tot Kaapstad aan boord van de
„Willem Barendsz" was. bleef doof
voor onze ernstige klachten en grie
ven. hoewel we hem en de kapitein
schriftelijk mededeelden bij deze
gang van zaken de medische verant
woording voor de expeditie niet te
kunnen dragen", schrijft dr. Mel
chior.
Inmiddels is de „Willem Barendsz"
weer uitgevaren. Het is slechts te
hopen, dat men in de publicaties van
een deskundig ooggetuige als dr,
Melchior, een waarschuwing ziet, die
de scheepsleiding doet inzien, dat
een goede verzorging van de beman
ning niet meer dan plicht is.
Alle deelnemers aan deze over
val vormden in September cn Oc
tober 1944, tezamen met nog
enige andere personen een spe
ciaal commando bij de Ortskorn-
mandantur te Breda.
Verschillenden van hen
hebben bij de ^ver-al on de
Vloeiweide een zeer actieve
rol gespeeld. Zij bedienden
mitrailleurs, wierpen met
handgranaten en staken »i«
woning cn de daarbij beho
rende schuur in brand.
De woning werd in brand ge
stoken door een dezer verraders,
ondanks bet feit. dat zich in de
kelder enkele vrouwen cn kind"-
ren opgesloten waren, waarvan
verscheidene reeds ten ge volg"
van bet gevecht gewond waren
geraakt en luid om hulp riepen.
Genadeschot
Gewond op de grond liggende
illegale werkers werden door een
dezer N.S.K.K. mannen met een
genadeschot vermoord.
Behalve het deelnemen aan
deze overval zijn aan een aantal
van hen ook nog andere ernstige
feiten, als plunderingen en arres
taties ten laste gelegd. Twee er
van zullen zich bovendien moeten
verantwoorden voor het door ban
gepleegd verraad van dr. Schcf-
f el aar te Breda. Bij het verrichten
van een op eigen gezag onderno
men huiszoeking op 6 September
1944 vonden zij in de woning van
dr. Scheffelaar een revolver. 7.
arresteerden dr. Scheffolaar en
gaven hem over aan de Fel dgen
darmerie. die hem direct daarop
fusilleerde.
Twee gewapende mannen
hebben Woensdagavond een
roofoverval gepleegd in een
sigarenwinkel op da Lin-
naeusparkweg in Amsterdam
Oost. Uit een niet afgesloten
brandkast namen zii een be
drag van 5000 gulden mee. en
uit een huishoud doosje rin
gen en colliers ter waarde
van 500 gulden.
De eigenaar van de zaak was
naar zijn vrouw in het ziekenhuis
en een kennis paste zolang in de
winkel op. De mannen belden
aan, bedreigden de kennis met
hun vuurwapens en sloten hem
op in een hangkast.
ben, noemde1 de verdachten in
zijn requisitoir ex-Nederlanders.
Hij eiste de doodstraf tegen
Jacobus Suykerbuyk afkoms
tig uit Etten-Leur. die twee
zwaar gewonde verzetsstrij
ders. onder wie de postcom-
mandant, vermoordde. Tegea
de „fahrfuhrer" van het N.S.
1Z.K. Johannes Hendrik Locs-
berg uit Breda, geboren te
Utrecht en tenslotte tegen
Adrian us Gagel donk. die op 't
October 1944 eeti zware mi
trailleur bediende en circa
400 a 500 scholen op de \er-
zc tspos t a f v u u rrl c.
Later heeft hij twee van de uit
de brandende post geredde over
levenden per vrachtauto aan 4e
„Feldge ndarmerie"' u i tae 1 everd
Tegen dc ex-politie-agent Joseph
Eljng uit Br^da, die eerst bii de
..Sicherheitsdienst" en later lui
het N.S.K.K. ging. eiste de ad li
ra at-fisca al vijftien jaar gevange
nisstraf met aftrek.
De verdediging der verdachten
drong aan op aanzienlijke ver
lichting der strafmaat.
EX GELAND IS ARM en
hef weet het Daarom zijn de
inzamelingsacties voor oude
materialen, die na de oorlog
waren stopgezet, weer mei alle
kracht hervat. In Paddingfon
gingen de siads-omroeper en de
burgemeester (op de foto met
een pakje oud papier in de
hand) met de ophalers mee.
Wanneer nemen wij hier eens
een voorbeeld aan?
Gevecht tussen Britten en
Slowenen gemeld
Het Sow j et-I e ge rb lad „Oester-
reichische Zcitung" meldt, dat er
te Rosen bach in Carintliie, de
Oostenrijkse pro\incie. die aa:i
Joegoslavië grenst, een gevecht
heeft plaats gehad tu>sun Britse
soldaten en Slowenen. Er zouden
dertig schoten op jonge Slowe
nen. die van hun werk aan de
spoorweg in Joegoslavië terug
keerden. zijn gevuuid.
Volgens een officieel Brits be
richt werden cr door de Britse
soldaten twee waarschuwings
schoten gelost. De Engelsen zou
den volgens het Sovvjetblad de
Joegoslavische vlaggen, die de
jonce Slowenen droegen, hebben
verscheurd en de jongelieden niel
hun geweerkolven hebben gesla
gen. zodat dc meeste van hen
..de ernstigste verwondingen" op
liepen.
Het Franse algemene vakver
bond heeft een resolutie uitgegeven,
waarin wordt verklaard, dat de on
tevredenheid onder de arbeiders
groeit als gevolg van het voortdu
rend stijgen van dc kosten van le
vensonderhoud: met 38 procent se
dert 1 - iel.
In Londen klinkt het
Horst Wessellied
Een inzender in The Economist
maakt zich ongerust over de groei
van het fascisme in Engeand. Aan
de redactie van dit weekblad, waar
van een der reporters, getuige by
een fascisten-betoging ir^ Londen,
het aantal aanwezige fascisten op
niet meer dan drie geschat had,
schrjjft hij, dat de betrokken ver
slaggever zeker nooit aanwezig ge
weest is bjj de regelmatige open
luchtmeetings der fascisten in
Oost-Londen. Want op een mee ring
waar ik onlangs tegenwoordig was,
schrijft hij, werd de orde ploi*»"ng
verstoord door een marscolonne
van twee of driehonderd lieden die
het Horst Wessellied zongen en de
naam van Mosley riepen. Alarme
rend is volgens de inzender het aan
tal gedesüluskmn eerde jongeren,
dat zij tot zich trekken. Mosïey-
leeskransjes en debating clubs zyn
practisch in elke Britse stad te vin
den.
Men mag verschillen van mening
over de mate waarin de de
mocratie zich moet bezighouden
met de herleving van het fascisme,
maar, zo luidt zyn behartigens
waardige conclusie: het ia zeker
even gevaarlijk, de sterkte van het
fascisme te onderschatten als te
overschatten.
Raket sneller dan het
geluid.
Met succes losgelaten op
11.500 m hoogte
Engelands eerste raket, gebouwd
om bij ean snelheid groter dan die
van het geluid de reacties op te
tekenen, die door do beweging in
dc lucht ontstaan, is met succes
losgelaten uit een moedcrvlicgtuig,
een Mosquito, die op 11.500 nieter
hoogte boven de AilUntischc Oceaan
vloog.
De snelheid van de raket ligt
tussen 1400 cn 1000 km per uur. Na
een vlucht van slechts twee minuten
dook zy i» dc Oceaan. Het resultaat
van dere vlucht is door middel van
automatische zenders overgeseind
naar een basis op de Scilly-eilanden,
waar deskundigen van het Britse
ministerie van luchtvaart de ge
gevens uitwerken. Als zy hiermee
gereed zy'n, na ongeveer een week,
zullen nog meer proeven met dit
soort raketten worden genomen.
Volgens een bericht van Antara ts
de republikeinse delegatie thans als
volgt samengesteld: Sjarifocddtn, voor
zitter; Isak Tj'okro Hadi Socrio, secre
taris. Leden zijn: Ali Sastro Admidjojo,
Hadji Agoes Salim. Djoeanda (minis
ter van verbindingen) cn Sjahrir.
Belangstelling van de
Arbeiderspers
De „Krantenoorlog" in Noord Hol
land blijft de qemocdercn daar sterk be
zighouden. Altcik'i geruchten doen in
verband hiermede dc ronde. Zoals men
weet moet 't aanvankelijk in de bedoe
ling hebben gelegen een nieuwe N.V.
op te richten, waarin dc Oud-illegale
bladen gecombineerd zouden worden.
Naar verluidt was „De Arbeiderspers"
zich voor dc gehele kranten constellatie
gaan interesseren.
Voordat het echter kwam tot de bo
venbedoelde N.V. werden cr pogingen
in het werk gesteld om te komen tot een
fusie van de gewezen illegale bladen en
de oude kranten. Aan de besprekingen
over deze fusie moet, naar ons ter ore
kwam. ook zijn deelgenomen door een
vertegenwoordiger van de directie van
,,De Arbeiderspers", die alle fusie-ver»
gadenngen bijwponde cn zich een voor
stander van dc samensmelting getoond
zou hebben. Hoofdredacteur van de
nieuwe combinatie zou worden, de heer
A, Pleysicr. eertijds verbonden aan „De
Arbeiderspers".
„Het nieuwe communistische infor
matiebureau zal weloverwogen
trachten het economische herstel in
Europa te doen mislukken. De vor
ming van de organisatie is boosaar
dig en gewetenloos genoemd". Deze
krachtig geformuleerde Amerikaanse
„tegenaanval" werd Woensdag op
een persconferentie te Washington
gedaan door de waarnemend minis
ter van buitenlandse zaken, Robert
Lovett.
Hij herhaalde, dat de V.S. vastbe
sloten zijn de plannen voor het her
stel van Europa zo spoedig mogelijk
uit te voeren. De door de conferen
tie te Warschau gepubliceerde docu
menten spreken voor zichzelf, aldus
de minister. De betrokken partijen
en regeringen hebben duidelijk te
kennen gegeven, dat zij zo mogelijk
het economisch herstel van Europa
zullen verhinderen. Toen men Lovett
vroeg of de oprichting van de orga
nisatie een verrassing voor de V.S.
was. antwoordde hij ontkennend.
In diplomatieke kringen te Wash
ington heeft de krachtige toon van
Lovett indruk gemaakt. Naar ver
luidt, heeft hij zijn verklaring afge
legd na overleg met Marshall.
Lovett deelde voorts mede, dat
de Amerikaanse ambassadeur te
Moskou, Bedell Smith, die Dins
dag te Washington is aangeko
men, aan het ministerie van bui
tenlandse zaken verslag heeft
uitgebracht en dezer dagen naar
New York zal gaan om met
Marshall over de betrekkingen
met de Sowjet-Unie van gedach
ten te wisselen.
„Geen sabotage"
„De communistische partij van het
Rubrgebïed is niet voornemens de
steenkoolproductie in het Ruhrgebicd
te saboteren, teneinde het plan-
Marshall te doen mislukken", aldus
verklaart deze partij in een protest,
In een algemene ledenvergade
ring te Scheven in gen van het ,,Ver-
bond van Nederlandse "Werkgevers"
heeft de voorzitter, de heer H. P.
Gelderman, gezegd, dat het overleg
met de vertegenwoordigers der
arbeiders gestimuleerd moet wor
den en dat het verbond ten aanzien
van de regeringstaak zijn stem in
opbouwende zin zal moeten laten
horen. De heer Gelderman sprak
met ingehouden waardering over de
wederopbouw van Nederland en
over de financiële maatregelen van
minister Lieftinck. Ook hy was van
mening, dat, wil Nederland zijn
huidige levensstandaard handhaven,
er harder gewerkt, meer geprodu
ceerd en meer gespaard zal moeten
worden. Ten aanzien van de distri
butieregeling betoogde de heer Gel
derman, dat men enige risico moet
durven nemen hij de vraag of ophef
fing al dan niet gewenst is. Hij be
pleitte het nemen van een proef met
de afschaffing van de textieï-distri-
butie, met handhaving van de maxi
mum-prijzen. Vele overheidsdien
sten zullen naar sprekers mening,
ingekrompen of afgeschaft moeten
worden.
regeringsdiensten onder de loupe
moeten nemen, om te zien of er niet
enkele uitgegroeid zijn tot een
grootte die niet evenredig is aan
het nuttig effect.
Met betrekking tot de mijn
industrie merkte de heer Gelderman
op, dat de dagproductie in Juli niet
28 meer arbeiders dan in 1938
toch nog 26.5 lager was dan in
1938. Hij meent, dat 't noodzakelijk
is dat de arbeidsprestatie zo spoe
dig mogelijk wordt opgevoerd. Spr.
kan zich niet aan de indruk onttrek
ken, dat aan de werklust in* de
mijnen thans nog zeer veel hapert.
Hij beschouwt dit als een ramp voor
ons land.
Wat in de troonrede over stimu
lering van de industrialisatie wordt
gezegd, houdt volgens spr. o.a. het
gevaar in, dat Nederland al de
nieuwe investeringen niet kan be
talen. Voorts achtte hy een stimu
lering niet verantwoord, zolang het
huidige productie-apparaat nog niet
op volle capaciteit werkt en veelal
onvoldoende deviezen kan krijgen.
Het wetsontwerp op de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie is een
der belangrijkste voor de industrie.
Er dient voor ts worden 'gewaakt,
dat samenwerking op economisch
gebied niet ontaardt in medezeggen
schap in de bedrijfsleiding, hoewel
Met. 34 tegen nul stemmen en 15 onthoudingen heeft de politieke
commissie der UNO Woensdag besloten dat deel van de Amerikaanse
resolutie aan te nemen, waarin een beroep wordt gedaan op de vier
Balkan landen Griekenland, .Joegoslavië, Bul gar (je en Albanië om samen
te werken en hun geschillen op vreedzame vvtfze op te lossen. De be
noeming van een speciale commissie, die erop moet toezien, dat de re?
geringen der vier landen zich aan de aanbevelingen der politieke com
missie houden, werd eveneens goedgekeurd, met 34 tegen 6 stemmen
en 9 onthoudingen.
Voordat het tot de stemmingen
kwam. was er weer hevig gedis
cuteerd. voornamelijk tussen
Wysjinsky en Johnson waarbij
weer herhaaldelijk het door de
Rus in UNO-kringen geïntrodu
ceerde woord „koehandel" viel.
Nog eerder, toen dc afgevaardig
den van de drie „beschuldigde"
landen gevraagd was. of zii zich
zouden neerleggen bij de beslis
singen van de algemene vergade
ring ten aanzien van de Griekse
kwestie, hadden de Albanese en
Bulgaarse gedelegeerden geant
woord. dat zij dit niet zonder rug
gespraak met hun regering kon
ten beloven. De Griekse afgevaar
digde verklaarde nogmaals, zich
te zullen neerleggen bii de geest
die ongetwijfeld in de beslis
singen der commissie zal over
heersen. terwijl dc Joegoslaaf
Bebler volstond met het antwoord
„Mijn land is een der oprichters
van do UNO"
De speciale commissie wordt
gemachtigd om zo nodig Ren spe
ciale algemene vergadering bij
een te roepen. Het hoofdkwartier
der commissie zal te Saloniki ge
vestigd zijn, de vier betrokken
landen zullen bezocht worden, en
er zal regelmatig rapport aan de
algemene vergadering worden
uitgebracht. De speciale commis
sie zal 30 dagen na goedkeuring
van haar benoeming door de al
gemene vergadering met haar
werk beginnen en voor onbe
paalde tijd blijven bestaan.
een medezeggenschap van arbeiders
Verder zou men de verschillende aan de top nooit bestreden is.
Wat de socialisatie betreft, zeide
spr., dat* men moet hopen, dat er in
Nederland genoeg werkelijkheidszin
aanwezig if, om te beseffen, dat
men zich deze luxe niet kan ver
oorloven. Spr. ried aan de resultaten
van de in West-Europa gesociali
seerde bedrijven eerst af te wach
ten.
Mocht te eniger tijd door strak en
kundig beleid de politieke rust op
Java en Sumatra hersteld zyn, dan
moet men het economisch démasqué
standvastig afwachten. Vóór beleg
ging in Indië is geen kapitaalsover
vloed in Nederland meer aanwezig.
De meest reële verankering van de
Nederlandse economische vooruit
zichten in Indië zou. naar sprekers
mening, moeten zyn da onder
nemingsgeest en de vindingrijkheid
van het Nederlandse bedrijfsleven
zelf.
Al juichte spr. de Benelux tde,
omdat hier voor de toekomst grote
economische mogelijkheden in zit
ten, ieder zal z,i. moeten erkennen,
dat. zelfs indien deze tolunie op de
duur tot een economische unie zou
uitgroeien, daarmede nooit een voile
compensatie gevonden zou kunnen
worden voor het wegvallen van
Duitsland als achterland.
Spr. is er zich van bewust, dat
een zware en moeilijke tijd voor de
boeg ligt.
Kominternvrees bevordert
„Veiligheidsassemblée''
Engeland heeft besloten, Mar
shalls voorstel voor een commissie
van 55 leden der UNO, die onafge
broken in zitting za! bltfven, te
steunen, zo werd Woensdag In
Lake Success vernomen.
Het Amerikaanse voorstel tot
het insteilen van deze „interim-
commissie voor vrede en veilig
heid". zoals Marshall haar gedoopt
heeft, is niet in strijd met het
Handvest, of bedoeld, zich te men
gen in de bevoegdheden van de
Veiligheidsraad, aldus de overtui
ging van de Britse gedelegeerden
in Lake Success. Zij schijnen de
voorzichtige houding die zij aan-
vankeliilc aannamen tegenover dit
voorstel, dat het vetorecht zijn ef
fect bedoelt te ontnemen, te heb
ben laten varen na het bericht over
de „wedergeboorte van de Komin
tern" dat Zondag uit Belgrado
kwam.
dat wordt gepubliceerd in het blad
„Neues Deutschland", het orgaan
van do SED te Berlijn.
Dit protest vormt een antwoord op
een bericht uit buitenlandse bron
volgens hetwelk de communistische
partij van het Ruhr gebied na de
stichting van het informatiebureau
te Belgrado een „groot offensief" zou
organiseren.
Prof. Roussy voor de
rechter
De. 73-jarige profe??or Gustavo
Roussy, voormalig rector van de
Sorbonne en Frans vertegenwoor
diger in de commissie voor de
atoom-energie der UNO, heeft voor
dc rechter moeten verschijnen onder
beschuldiging van malversaties. Hij
zou frauduleus schatkistbiljetten tot
een bedrag van achttien millioen
francs hebben afgestempeld om
geen belasting daarop te behoeven
te betalen. Toen Roussy om 28 Meï
i-1. een afschrift van de acte van
beschuldiging ontving, werd vast
gesteld, dat hij" aan de gevolgen van
een vergiftiging leed. Verscheidene
dagen was zijn toestand hoogst
ernstig.
De UNO-commissle van drie voor
Indonesië heeft zich te Lake Suc
cess bereid verklaard, onverwijld
naa<- het betrokken gebied te ver
trekken. Na een vergadering te
Svdnev, waar het Australische lid
van dc commissie op het ogenblik
vertoeft, zal de commissie naar men
aanneemt onmiddellijk naar Indo
nesië vertrekken.
KjarifoecLlin zal optreden als
leider van de kort geleden be
noemde republikeinse delega
tie die de onderhandelingen,
met de Nederlanders zal voe
ren, aldus een Antara-faericht
uit Djokjakarta.
Drie gewonden
Op 7 October hebben de Neder
landse verliezen dri© gewonden be
dragen, volgens het officiële com
muniqué. dat tevens melding maakt,
van vermindering van het aantal
inbreuken op de order „staakt het
vuren", hetgeen wordt toegeschre
ven aan de Nederlandse zuiverings
acties.
Dr. Soekawatï, do president van
Oost-In ionesië, heeft dr, Warouw,
die na het aftreden van het kabinet-
Nadjamoeddmg als eerste minister
fungeert, opdracht gegeven eea
nieuw kabinet samen te stellen.
Bonnenlijst
Voor het tijdvak van 12 t.m. 25
October a.s. geeft elk der volgend©
bonnen recht op het kopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC, 711
(Série F)
P-01 Brood: 800 gram brood
P-OX Boter; 125 gram boter
P-02 Boter: 125 gram margarine of
100 gram vet
P-03 Boter: 250 gram margarine of
200 gram vet
P-01 Vlees: 100 gram vlees
P-02 Vlees: 400 gram vlees
P-01 Melk: è'/s liter melk
P-03 Melk: 6 liter melk
P-05 Meijer G'/z liter melk
P-01 Diversen: 100 gram kaas of
125 gram korst!, kaas
P-02 Diversen: 1 ei
P-03 Diversen: 325 gram koffie
P-04 Diversen: 50 gram thee
P-03 Reserve: 3600 gram brood
P-06 Resenve: 800 gram brood
Bonkaarten KD, KË, 711 (Serie F)
P-ll Brood: 800 gram brood
P-ll Boter: 250 gram boter
P-12 Boter: 125 gram marg. of 100
gram vet
P-ll, P-12 Vlees: 100 gram vlees
P-13, P-15: Melk: 10 liter melk
P-ll Diversen: 100 gram kaas of 125
gram korstloze kaas
P-12 Diversen: 1 ei
P-13 Reserve: 800 gram brood
Bonkaarten MA, MB, MC, MD, ME,
MP, MG, MH 711 (Serie F)
(Bijz, arbeid, a& moeders en zieken)
P-21 Brood: 800 gram brood
P-21 Boter: 250 gram boter
F-22 Boter: 250 gram margarine of
200 gram vet
P-21 Melk: 5 liter melk
P-21 Vlees: 300 gram vlees
F-22 Vlees: 1C0 gram vlees
P-21 Kaas: 200 gram kaas of 250
gram korstloze kaas
P-21 Eieren: 5 eieren.
