DE SCHIEDAMMER
I
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Politieke gevangenen verwaarloosd
door grove nalatigheid
Nederlandse instanties
durfden niet
Critiek op de buitenlandse
vertegenwoordigingen
Geen voortgang in Londen
De Waarheid:
bitter als gal
Veel geschreeuw en weinig
wol in Franse Assemblee
PAROLCSCOOP
Atür ™et hct j°°ds
Senaat der U.S.A.
keurt hulp goed
NEDERLAND STELT
DEN HAAG VOOR
Londen bemoeide zich uitsluitend
met krijgsgevangenen
Traagheid door
bureaucratie
Franse zone bij Brits-Amerikaanse, indien
Grote Vier-conferentie mislukt
Bidault naar Parijs
Weerbericht
„Renville" te Batavia
f
Red. en Adm. lange Haven 141, Schiedam
tel. 69300
Abonnementspri]: per week 31 cent, per
kv Ttaal t kr-, losse nummers 0,09
Uitgave Stichting
„Het Parool" Postgiro
398544 Bankiers Amsterdamse!» Bcmk:
i Rotterdam Pk Directeurs B. de Vries
PL Hoofdredacteurs Th. Ramaker
Dinsdag 2 December 1947
Vrij. onverveerd
Zevende jaargang, No. 281
Rode Iiruis-rappon gepubliceerd
Tekort aan initiatief, durf en fantasie, teveel aan formalisme en
bureaucratie hebben tot gevolg gehad, dat vier instanties - het
Nederlandse Rode Kruis, het internationale comité van het Rode
Kruis, het Londen-comité van het N. R. K. en de Nederlandse
regering in Londen - tijdens de besetting het leed van Nederlandse
krijgsgevangenen en politieke gevangenen niet hebben versacht
op een wijze, zoals andere naties dit hebben gedaan. Dit is de
conclusie van de commissie, die een onderzoek instelde, toen na de
bevrijding de illegaliteit kritiek leverde op pakketten-zendingen
en evacuatie-pogingen, die de vier genoemde organen hebben ge
organiseerd. De vijf leden der commissie hebben hun bevindingen
vastgelegd in een rapport, dat gisteren voor publicatie is vrij
gegeven, Hun oordeel wordt als volgt geformuleerd:
Voor de hulpverlening aan de
Nederlandse krijgsgevangenen is
zowel door het Nederlandse Rode
Kruis te 's-Gravenhage als door
het Londen-comité het N.R.K. en
de Nederlandse regering te Lon
den veel gedaan om deze gevange
nen van voedselpakketten en kle
ding te voorzien.
De resultaten van de hulpverle
ning aan politieke gevangenen in
het buitenland van Nederland uit
hadden belangrijk .beter kunnen
zijn, indien het toenmalig functio-
Besluit - maar welke
gevolgen
ÜE beslissing over Palestina is
ten langen leste dan toch ge
vallen: met een nog onverwachte
grote meerderheid heeft de Alge
mene Vergadering der Verenigde
Naties tot de verdeling van net
land in een Joodse en een Arabi
sche staat besloten. Deze grote
meerderheid op het nippertje kan
voor een deel haar verklaring vin
den, zoals wij in onze vorige be
schouwing over dit probleem reeds
hebben aangeduid, in de sterke
pressie, welke ongetwijfeld en in
het bijzonder door de Ver. Staten
op bepaalde delegaties is uitge
oefend. Wij zijn er echter vari over
tuigd, dat hiernaast voor meer dan
één van de staten, die in voorstem
mers veranderd zijn, vooral ook oe
overweging zal hebben gegolden,
dat by het resultaat van deze eind
stemming liet prestige der Verenig
de Naties op het spel stond.
De Joden zijn verheugd over de
gevallen beslissing. Maar... boe
lang zal die vreugde aanhouden.
Reeds zijn op het ogenblik, dat wij
dit schrijven, acht hunner als
slachtoffer gevallen van Arabische
gewelddaden. En laten wij toch één
ding vooral niet vergeten, n.1. dat
de Joodse gemeenschap één in dit
geval zeer kwetsbare olek heeft:
de naar schatting 6 a 700.000 van
hun ras- en geloofsgenoten, die op
dit ogenblik in de landen van de
Arabische Liga wonen en tegen wie
zich natuurlijk het met alle gebrui
kelijke middelen opgezweepte Ara
bische nationalisme in de allereer
ste plaats zal keren, terwijl w;j er
allesbehalve van overtuigd zijn. dat
de regeringen der betrokken landen
alles zullen doen wat in hun ver
mogen is om die Joodse levens en
eigendommen te beschermen.
X-JlERVOOR zijn wij bevreesd,
veel meer dan voor een open
lijke oorlog van de Arabische sta
ten tegen de Joden in Palestina.
Die zijn een heel wat hardere noot
om te kraken en bovendien voor
lopig zitten de Engelse troepen nog
in Palestina. Wjj vinden het dan
ook tekenend, dat iemand als Az-
zam pasja, de secretaris van de
Arabische Liga, nu al verklaart,
dat de actie van de Arabieren
waarschijnlijk niet. zal beginnen
voor 1 Augustus (de datum, waar
op de Engelsen van plan zijn om
Palestina ontruimd hebben) en dat
zij meer het karakter zal hebben
van een terreur, van een guerilla
dan van een openlijke oorlog.
Bovendien zijn wii er niet van
overtuigd, dat de momenteel schijn
baar zo hechte eenheid van de Ara
bische staten inzake Palestina wer
kelijk stand zal houden, vooral
wanneer het wat lang zou duren
voordat tot actie zou kunnen wor
den overgegaan. Tenslotte ziin hun
belangen, in de streken van het
oude Syrië, waar ook Palestina toe
behoort, alles behalve dezelfde.
Tussen Abdoellah van Transjorda-
nië b.v. en de kleine staatjes Syrië
en de Libanon hangt de schaduw
van de eerzucht van eerstgenoem-
de vorst, die zichzelf al tot even
tueel heerser over een eventueel
verenigd Groot-Syrië heeft gepro
jecteerd. Tussen dezelfde Abdoei-
!ah en zijn collega's Ibn Saoed van
Arabië en Faroek van Egypte bo
tert het al evenmin, persoonlijk zo
nun als politiek. En tussen deze
allen door glipt nog de glibberige
figuur van de Moefti, die momen
teel wel het meest een agent van
konmg Faroek en Ibn Saoed schijnt
maar inmiddels, daarvoor staat ons
zyn verleden borg, zijn eigen sinister
d1?1* h-et Hos:e Arabische
Palestina. Daarom heeft
tnL l Z1®h.zelf niet verwonderd.
laatste weken geruchten
ov«r sreheime onderhande-
k«*fnV°AeJ V£\de Hoefti als van
Pifc a3.les neemt intussen niet weg
aat er m de toestand in het Mid-
aen Oosten een gevaarlijke span-
te komen. Ook al is or
voorlopig nog geen reden om de
premier van Irak helemaal au së-
te nemen, met zijn haast
triomfantelijk geuite bedreiging.
aat uit deze spanning in het Mid- - -
oen-Oosten een derde Wereldoorlog niet consulteren van vertegenwoor-
zal ontstaan. digers -der toekomstige Duitse re-
nerend hoofdbestuur van het N.R.
K. te 's-Gravcnhage meer moed,
initiatief en fantasie had getoond
door hulpverlening, ondanks alle
tegenwerking der Duitsers, des
noods langs illegale wegen, toch
door te zetten.
De Nederlandse regering te
Londen heeft haar taak betreffen
de zorg voor de politieke gevange
nen en gedeporteerde Joden afge
schoven op andere instanties, zon
der er zich voldoende van te over
tuigen, of deze taak naar behoren
werd uitgevoerd.
Het is een grove nalatigheid van
de Nederlandse regerir^ te Londen
en het Londen-comité geweest, dat
tot Juni 1944 geen enkele maatre
gel, zelfs niet het registreren van
aldaar bekende namen van poli
tieke gevangenen en gedeporteer
de Joden, was genomen om de di
recte hulpverlening aan genoemde
gevangenen te organiseren, zulks
in tegenstelling met andere naties,
In de jaren 1944 en 1945 was de
activiteit van de meeste officiële
Nederlandse instanties te Londen
nog zo gering, dat iedere poging
tot hulpverlening vrijwel tot mis
lukking gedoemd was.
Het departement van Sociale
Zaken en de onder dit departe
ment ressorterende repatriërings-
dienst zijn door hun onvoldoende
medewerking ondanks de activi
teit van' enkele ambtenaren er
de oorzaak van, dat belangrijke
kansen tot hulpverlening via Zwe
den door middel van evacuatie niet
zijn benut.
Weinig belangstelling
De geringe steun, die dn vluchte
lingen en gevangenen in onbezet
Frankrijk en Spanje ontvingen,
was te wijten aan de onvoldoende
belangstelling van die autoriteiten
in Lissabon en Madrid, van wie
een zorgvuldige behartiging van de
belangen van deze vluchtelingen en
gevangenen had mogen worden
verwacht.
De hulpverlening aan politieke
gevangenen en gedeporteerde
Joden door middel van pakketzen
dingen en de hulpverlening door
middel van evacuatie van Zwitser
land uit zijn vrijwel geheel mis
lukt door de zeer onvoldoende
steun aan het particulier initiatief
van de zijde van het Nederlandse
gezantschap en de officiële verte
genwoordiging van het Londen-
comité van het Nederlandse Rode
Kruis, welke instanties niet begre
pen, dat zij alle prestige overwe
gingen ter zijde hadden te schuiven
en alle hulp hadden te aanvaarden,
die hun spontaan geboden werd.
Alle bovengenoemde grotere en
kleinere tekoitkómingen vrijwel
alle terug te brengen tot een tekort
aan initiatief, durf en fantasie en
een teveel aan formalisme en bu
reaucratie zijn er de oorzaak van
dat duizenden Nederlanders het
leven hebben verloren, welke,
naar menselijke berekening, bij
tijdige hulpverlening zouden zijn
gered.
Het is noodzakelijk, dat in de
toekomst naast de internationale
regeling vror de verzorging van
krijggsevangenen, civiele geïnter
neerden en gijzelaars ook een sta
tus tot stand komt voor de politie
ke gevangenen en de burgerbevol
king.
De Scheveningse logger „Sch 5". die
de vorige week op het strand te Mon-
ster liep en steeds verder in het sand
raakte, heeft nu de voet van de duinen
bereikt. Men is (hans bezig een geul
te graven om te proberen het schip op
die manier vlot te slepen. Veel kans
dat dit lukken zal. bestaat er echter
niet
De Amerikaanse Senaat heeft
met 836 stemmen het plan
voor tussentijdse hulp aan
Frankrijk, Italië en Oostenrijk
goedgekeurd. De uitstag van de
stemming was voor iedereen een
verrassing: men had geen zo
grote meerderheid verwacht.
Het plaatsvervangend hoofd der
Nederlandse delegatie bij de UNO
dr. J. H, van Roijen, heeft op een
persconferentie te New York mede
gedeeld, dat Nederland Den Haag
heeft voorgesteld als de plaats
voor de volgende zitting der alge
mene vergadering. De Nederlandse
regering had de commissie der
UNO, die een reis door Europa zal
maken teneinde een keuze te doen
uit de Europese steden, uitgeno
digd, ook een bezoek aan Den
Haag te brengen.
Raden Abdoplkadir is benoemd
tot voorzitter van de Nederlandse
delegatie voor de besprekingen
met de commissie van goede dien
sten en de Indonesische delegatie.
De Nederlandse delegatie is nu sa
mengesteld na overleg met Dr. Van
Mook.
Verschillende vraagstukken heeft de commissie-Vorrink, die
een onderzoek instelde naar hei. beleid tijdens de oorlog der Rode
Kruis-instanties in en buiten Nederland in haar rapport behan
deld. Zij stelt vast, dat gevangenen van vreemde nationaliteit
beter van voedselpakketten werden, voorzien dan de Nederlan
ders. Vervolgens gaat zij na welke instanties daarvoor verant
woordelijk waren en tenslotte geeft zij een overzicht der werk
zaamheden van deze instanties.
Het London-comittee heeft zich
bijna uitsluitend bezig gehouden
rrict de verzorging, van de k r ij g s-
gevangenen. Hiervoor heeft
men, volgens de ingekomen rappor
ten al het mogelijke gedaan.
Ten opzichte van de pakketver
zen dingen aan politieke gevange
nen en gedeporteerde Joden was
het Londen-comité van mening, dat
dit onmoge lijk was wegens de wei
gerachtige houding van de geal
lieerden. Ook de geringe financiële
steun aan het werk van hun gede
legeerde te Genève zou volgens
de heer van Harinxma Thoe Sloo-
ten destijds voorzitter van bo
vengenoemd comité het gevolg
zijn van het feit, dat op legale wij
ze geen geiden naar Zwitserland
konden worden overgemaakt.
De Nederlandse regering te Lon
den nam van 1942 af de zorg voor
de krijgsgevangenen gro
tendeels voor haar rekening.
Bij K.B. van 8 October 1943, ge
geven te Londen, werd het rege
ringscommissariaat voor de repa
triëring ingesteld onder verant
woordelijkheid van de minister van
Sociale Zaken met als opdracht
de repatriëring van alle in Europa
verblijvende Nederlanders, zodra
dit mogelijk was. Hierbij werden
gerekend zowel arbeiders als poli
tieke gevangenen en gedeporteerde
Joden. De verzorging van de krijgs
gevangenen bleef onder het depar
tement van oorlog ressorteren.
In de zomer van 1944 stelde het
departement van financiën 50.000
Zweedse kronen per maand be
schikbaar voor hulpverlening via
Zweden. In November d.a.v. werd
te Stockholm de eerste maandelijk
se toewijzing van 2.000 pakketten
voor gevangenen in de concentra
tiekampen verstrekt. De eerste
verzending had plaats in Januari
1945. Dat deze hiervan vrijwel niets
hebben ontvangen, vindt zijn oor
zaak in het feit, dat men van Lon
den uit niet voldoende en niet snel
genoeg adressen kon verschaffen.
Het verzamelen van adressen was
De breuk tussen de Franse regering en de communisten komt tot
uiting in de houding van minister Bidaulfc op de vierministerconfe
rentie te Londen: „Als er hier geen overeenstemming wordt bereikt,
zal waarschijnlijk de Franse zone van Duitsland fuseren met de
Brits-Amerikaanse zone om op die -manier toch een verenigd West-
Duitsland te bereiken"', aldus kondigde de Fransman Maandag te
Londen aan.
Bidault vroeg zijn Amerikaanse,
Russische en Engelse collega's of
zij hem 24 uur wilden excuseren:
hij is Maandagavond naar Parijs
gegaan om overleg te plegen met
zijn regering Schuman is nog
slechts een week. aan het bewind
Maurice Couve de Murville zal
Bidault zo lang te Londen vervan
gen, maar de kans dat de Franse
minister bij zijn terugkomst veel
veranderd zal vinden, is gering:
Overeenstemming van betekenis is.
gezien de vorderingen der laatste
dagen, niet te verwachten.
De besprekingen werden voor
namelijk gevoerd over het
gering bij het opstellen van het
ontwer pvred esverd rag.
Ook werd geen oveioenstemming
bereikt ten aanzien van do kwestie
of, en in W'-Uc stadium een vredes
verdrag donr een centrale Duitse
regering zal worden getekend.
Een Amerikaans voorstel over de
wijze, waarop op de toekomstige
vredesconferentie zal worden ge
stemd, werd, na door Marshall te
zijn geamendeerd, door Bidault en
Molotof aangenomen. Bevin behield
zich een oordeel voor.
De ministers debatteerden lang
over de kwestie, of de toekomstige
Duitse grondwet zou moeten ver
melden, dat alle bevoegdheden in
handen zullen komen van een Duit
se staat. Zij bereikten echter geen
overeenstemming.
pas enkele maanden vroeger be
gonnen.
In Januari 1945 werd aan de
Poolse illegaliteit 30.000 dollar ver
strekt om Nederlandse gedepor
teerde Joden in Polen te redden.
Dit bedrag was reeds in Juli 1944
toegezegd. Toea0.&et bedrag .einde-,
tijk ter beschikking werd gesteld
was Warschau intussen door de
Russen bezet.
In Zwitserland
Iets dergelijks gebeurde in Zwit
serland. De heer Ferwerda, rege
ringscommissaris voor repatriëring,
berichtte in Juni 1944 aan de heer
Gans, organisator van de Joodse
Coördinatiecommissie, dat een be
drag van 500.pond sterling voor
zijn werk was overgemaakt. Dit
bedrag bleef zes weken liggen bij
de heer De Vos v. Steenwijk, gede
legeerde van het Londen-comité te
Genève, die er, volgens de heer
Gans de bedoeling niet van had be
grepen.
In Augustus 1944 werd door de
Nederlandse regering voor hetzelf
de doel een maandelijkse subsidie
van 12.500 Zw. Franc aan het Ame
rican Joint Distribution Committee
toegezegd. Dit bedrag werd voor
het eerst in Februari 1945 uitbe
taald. Intussen had men bijna twee
maanden lang geen pakketten kun
nen verzenden.
Uit het boven vermelde overzicht
moet het voor een ieder duidelijk
zijn, dat de geboden hulp, vooral
voor de concentratiekampen, in to
taal zeer onvoldoende is geweest
met het bekende noodlottige gevolg.
Pro/. Gerbrandy kon zich
niet herinneren
Op de aan profossor Cerbrandy
in Mei 1947 gestelde vraaghoe
veel maal en wanneer het verblijf
van grote aantallen Nederiancfers
in Duitse concentratiekampen, in
de Londense ministerraad ter
sprake wzs gekomen, zei prof.
Gerbrandy eerst de omvangrijke
notulen te moeten raadplegen,
daar hij zich herinnerde, dat hier
over enige malen was gesproken.
Enige weken later moest hij echter
berichten, dat hij /«'erover in de
notulen niets had /runnen vinden
Ook in Nederland
De in de Duitse kampen ver
blijvende politieke gevangenen
zijn bovendien het slachtoffer
geworden van een achteraf be
zien verwonderlijke mentaliteit
van hun eigen groepen, organi
saties en vrienden in Neder
land. Natuurlijk: familieleden
trachtten iets te doen voor de
weggevoerden. Meestal tever
geefs door de tot krachteloos
heid gedoemde individuele ac
ties. Maar de illegaliteit als ge
heel? Er werd gezorgd voor de
onderduikers, dus voor de nog
bruikbare mannen in het ver
zet. Door comité's werd ge
zorgd voor de concentratie
kampen in Nederland. Aan on
ze commissie zyn slechts twee
gevallen bekend, waarin comi
té's een geslaagde poging de
den om in de Duitse kampen
door te dringen. Men voelde
zich machteloos ook nog voor
de vrienden van gisteren over
de grens te zorgen. Een werke
lijk goed georganiseerde po
ging is door de illegaliteit niet
ondernomen. En zo werd de
opinie, dat „wie over de grens
was, verloren was", gemeen
goed. Zo zelfs, dat regelmatig
dringende verzoeken aan de
Londense regering om het
uiterste te doen voor de „oud
strijders" zelden aan Engeland
vaarders of Linecrossers wer
den meegegeven.
Dit betekent geen verwijt, Het
verzet had al zoveel aan het hoofd.
Het is slechts een ondergeschikt as
pect van de tragedie van dit „ver
geten leger".
Hier blijkt de noodzakelijkheid,
dat in de toekomst naast de inter
nationale regeling voor de verzor
ging van krijgsgevangenen, civiele
geïnterneerden en gijzelaars, ook
een. status tot stand komt voor po
litieke gevangenen en de burgerbe
volking.
Formalisme
Met droefheid heeft de commis
sie moeten vaststellen, dat, tenvyl
b.v. aan Noorse, Deense en Joego
slavische zyde alles sprankelde van
initiatief en durf, men aan Neder
landse zjjde bjj haast alle officiële
instanties, zowel in Den Haag als
in Londen en'elders op een muur
van formalisme en bureaucratie
stuitte.
De commissie kan hieruit niet
anders concluderen dan dat deze
mentaliteit er de hoofdoorzaak van
is, dat duizenden Nederlanders het
leven hebben verloren, welke, naar
menselijke berekening, bij tijdige
hulpverlening zouden zyn gered.
Door bestudering van tal van ge
gevens heeft de commissie ge
tracht, zich een juist beeld te vor
men van hetgeen in Zwitserland is
geschied. Z\j vermeldt, dat ook daar
de officiële vertegenwoordigers van
do Nederlandse regering en het
Nederlandse Rode Kruis tekort zijn
geschoten in hun taak. Zij acht
evenwel de Nederlandse regering
te Londen in casu het regerings-
commissariaat voor de repatriëring
alsmede het Londen-comité mede
verantwoordelijk voor het misluk
ken van de Zwitserse hulp-acties.
In het verslag van de heer Fer
werda, die op 11 October 1943 tot
;eringscommïssaris voor de re
patriëring was benoemd, maakt
deze melding van plannen om de
Nederlanders in Oostelijk-Europa,
in het bijzonder Polen, bij hun be
vrijding naar Zweden te evacueren.
Hij deelt mede, dat de uitvoering
van de plannen in de practijk
slechts in beperkte mate mogelijk
is geweest. Een klein aantal perso
nen is op deze wijze via Zweden
naar Nederland gerepatrieerd.
Tegen het einde van de oorlog
deden zich door onderhandelingen
tussen graaf Bernadotte en Himm-
ler mogelijkheden voor om gevan
genen uit concentratiekampen te
evacueren. Hierdoor moet verklaard
worden de evacuatie van alle No
ren en Denen uit alle Duitse con
centratiekampen naar Zweden.
Ondanks de tegengestelde ver
klaringen van oud-minister Van
den Tempel is de commissie van
mening, dat verzuimen en nalatig
heden van onze Londense autoritei
ten, in dit geval met name van mr.
M. de Groot, ambtenaar bij het de
partement van Sociale Zaken, er
voor een groot deel de oorzaak van
zijn, dat deze kans niet is benut.
(Zie ook pagina 3).
STAATSLOTERIJ
502de Staatsloterij, 5e klasse, 6e
lijst.
t 1000,—: 11633, 15899, 21631
400,—: 3696, 16375
200,—: 2421, 3981, 17233, 20823,
21526
100,—: 2613, 3618, 3641, 3948,
8153, 10343, 10518, 13881,
19255, 19403, 20359,
20685.
LATER IETS ZACHTER
Weersverwachting, geldig
tot Woensdagavond:
Zwoar bewolkt met plaat
selijk enige sneeuw of re
gen. Aanvankelijk tempe
ratuur om het vriespunt,
later lijdelijk weer ie«s
/.achter. Meest matige,
geleidelijk verder naar
Noordelijke richtingen
draaiende wind.
3 Dec.: Zon op 8.27 uur, onder 16.32
uur. Maan op 22.17 uur, onder 13.21 u.
DAT alle bovengenoemde gro
tere en kleinere tekortko
mingen vrijwel alle terug te
brengen tot een tekort aan initia
tief, durf en fantasie en een te veel
aan formalisme en bureaucratie
er de oorzaak van zijn, dat duizen
den Nederlanders het leven heb
ben verloren, die naar menselijke
berekening, bij tijdige hulpverle
ning zouden zijn gered".
Aldus luidt een der conclusies
van het Roode Kruis-rapport, dat
thans eindelijk, twee maanden na
de indiening en twee en een half
jaar na de bevrijding, is gepubli
ceerd. Het is een somber, trooste
loos rapport, nat bevestigt hetgeen
over deze zaak al bekend was ge
worden en, belangrijker nog, dat
bevestigt hetgeen ieder, die zich in
Nederland gedurende de bezetting
beijverde iets voor gedeporteerden
en gevangenen te doen, uit eigen
ervaring wist.
Een groep verantwoordelijke per
sonen, mensen die op hoge posten
waren geplaatst, mensen, die tot
taak hadden zich het lot van ver
volgde en gemartelde Nederlanders
aan te trekken, zijn in hun taak
schromelijk tekort geschoten. Men
krijgt een ogenblik de neiging om
te zeggen: hadden we dit alles
maar niet geweten, was het maar
een boze droom, was het maar
kwaadsprekerij. Want de in het
rapport ngesomde feiten zijn zo
ontstellend, zo diepbedroevend, ze
drijven onze gedachten weer met
zo'n onstuimige kracht naar de
barre werkelijkheid terug, naar de
vervloekte dagen der bezetting,
naar de felle pijn van het lijden
van duizenden, naar de hunkeren
de verlangens van de beroofde
families, dat men er opstandig van
wordt en zich afvraagt: hoe heb
ben verantwoordelijke Nederlan
ders zo'n schuld op zich kunnen
Iaden. Hebben zij dan niet geweten
wat er in de wereld, in Nederland
en in de concentratiekampen ge
beurde? Hebben zij nooit ook maar
een ogenblik verwijld bij het gru
welijk lijden van al die duizenden?
Gebrek aan durf, fantasie en ini
tiatief, dat is wel het ergste wat
men aan verantwoordelijke men
sen verwijten kan.
Toch, hoe pijnlijk het is, we wil
len de waarheid kennen. Die weten
we nu. En ze is bitter als gal,
MAAR nu we haar kennen, mag
het niet blijven' bij het 'con
stateren van de erbarmelijke fei
ten. Na de bevrijding is er in ons
land gezuiverd. Die zuivering is in
allerlei opzichten ook erbarmelijk
geweest. Men heeft duizenden on
benullige zaakjes uitgezocht, werk
sters, die met een mof waren we
zen wandelen, miezerige NSB-er-
tjes, die als „burgers in nood" naar
de verkeerde kant waren gelopen,
ambtenaartjes, die geen leiding
hadden gehad. Hel zal allemaal wel
nodig zijn geweest, maar we kun
nen toch niet het gevoel wegdruk
ken, dat de grote collaborateurs,
de mensen die werkelijk fout wa
ren, ook al waren ze g±en lid van
de NSB of dt. SS, de lieden, die
rijk werden in de oorlog en zij,
vooral die geen leiding of verkeer
de leiding gaven, op geraffineerde
manier de dans zijn ontsprongen.
EN nu willen we bij deze gele
heid maar eens ronduit zeggen,
en ons blad, dat illegale banden
heeft, mag dat zeggen: al die kleine
onbenullige miezerige gevalletjes
interesseren ons niet en hebben ons
nooit geïnteresseerd. Wat ons in
teresseerde, toen. en wat ons inte
resseert nu. dat is: de achtergrond,
de leiding, de verantwoordelijken,
de stuwkrachten van de lamlendig
heid en dc openlijke en verkapte
collaboratie, die we in de oorlog
m Nederland en daarbuiten hebben
gezien. Al die lieden, die zich
„goed" noemden, maar door en
door fout waren, omdat hun men
taliteit niet deugde, omdat zij in
nerlijk murw en voos waren, die
heden, die geen leiding gaven, of
schoon zij er toe waren geroepen,
die mensen interesseren ons. Uit
het Roode Kruis-rapport blijkt
aar zij zaten, n.l. op hoge posten.
Daarom wachten wij in grote
spanning op het resultaat der
enquête naar het beleid der Lon
dense regering. Met alle respect
voor hen, die zich ten volle hebben
gegeven, en wij weten, dat die er
■elen zijn geweest, wij weten ook,
dat men zich in Londen eveneens
te veel heeft bezig gehouden met
miezerige onbenullige kwesties. En
hoe hard het zal zijn, de waarheid
ten volle te kennen, wij willen haar
weten, want wij willen de zeker
heid hebben, dat op hoge posten
mensen zitten, die wel durf, fanta-
en initiatief hebben, omdat wij
die in ons tijdsgewricht dringend
nodig hebben.
Voor ons ligt de fotocopie van
een brief, op 30 Januari 1945, dus
in de hongerwinter in Nederland,
in Londen geschreven is. Hij is af
komstig van het ministerie van
Oorlog. Er staat het volgende in te
lezen:
,Ik deel U mede, dat door den
commandeerend generaalte
mijner kennis is gebracht dal:
1. hij destijds' geen kennis
heeft gekregen, dat „Bols" be
schikbaar was, zodat hij het be
treffende aanvraagformulier niet
heeft ingediend;
2. hij alsnog een xleseh
wenschl te ontvangen, indien hij
daarop recht heeft;
3. door hem een aanvraagfor
mulier voor 1 flesch gin is inge
leverd, waarop hij echter, niets
heeft vernomen."
Ik verzoek U een en. ander wel
te willen nagaan en, indien be
trokkene daarvoor in aanmer
king komt, alsnog uitvoering te
geven aan de punten 2 en 3".
De commanderende generaal had
blijkbaar geen andere zorgen dan
zijn fles Bols. En intussen zaten
hier nuüioenen mensen le honge
ren en in dc kampen duizenden te
creperen.
Dat zijn de dingen, die wij nu
wei eens graag onderzocht zouden
Willen hebben. Al zal de> waarheid,
vrezen wij, bitter zijn ais gal.
En tenslotte: we vertrouwen, dat
de minister van Buitenlandse Za
ken nu ook eens met grote energie
aan het zuiveren zal gaan. Als er
gens zuivering en vernieuwing no
dig is, dan is het daar. S.
In de Franse Nationale Vergadering, die Maandag fn aansluiting
op haar 35-urige zitting van het weekend, weer negen uur Jang by-
een is geweest, is men niet toegekomen aan behandeling van zelfs
maar het eerste artikel van een wetsontwerp ter bestrijding van
sabotage omdat de zitting weer ontaardde in een scheidkanoriinatlo
van links naar rechts en vice versa aan het slot waarvan voorzitter
H err tot de communist Cales verzocht de zaal te verlaten. Toen deze
weigerde, werd de zitting verdaagd tot Dinsdagmiddag. Ieder ging
heen, maar de communisten bleven zitten en hieven de Marseillaise
aan.
spoord. De locomotief cn do tender
kantelden en stortten in een ravijn*
Het locomotiefpersoncel kon zich.
door een sprong tijdig redden en
hefc eerste personenrijtuig iverj
„verpulverd" maar doordat daa-r de
verlichting defect was, zat er nie
mand in, zodat het ongeluk behalve
enlgo lichtgewonden in do volgende
wagons, geen ernstige gevolgen;
had.
Jean Paul Sartrc, de leider vair
dc existentialistische beweging, die
onlangs voor dc radio De Gaulle
met Hitler vergeleken heeft, is nu
verboden voor de radio te spreken.
Het verbod is uitgevaardigd door
premier Schuman.
Uit Zuid-Frankrijk wordt een
aantal nieuwe stakingen gemeld*
Te Marseille hebben de arbeiders
van de electriciteitsbedrijven hei:
werk neergelegd. In Nice wordt b,ij
verschillende gemeentelijke dien
sten gestaakt, evenals bij bioscopen
cn de P.T.T.
Bonnen voor fietsbanden
Tot en met 31 Januari is op dd
bon D 45 van het inschrrjvingsbe*
wijs voor vervanging van fietsban
den B.I. 612, een toerbinnenband
verkrijgbaar. Verder is eveneens
tot genoemde datum op de bonnen
A 02 en A 25 van het inschrijvings-
bewijs voor eerste montage eea
buitenband en op de bonnen B 02 en
B 25 van dit inschrijvingsbewijs een
binnenband verkrijgbaar,
De Renville is vandaag ïn de ha
ven van Batavia aangekomen. Het
schip zal in de haven de delegaties
van Nederland, de republiek Indo
nesië en de commissie van goede
diensten der UNO aan boord ne
men. (A.P.),
Calas had gezegd dat het leger
orders moest weigeren, die tegen
het volle gericht waren. „Dat is een
oproep tot muiterij", meende Her-
riot en verzocht de communist heen
te gaan. Maar deze bleef op het
spreekgestoelte staan en toen na
twee uur schorsing de andere afge
vaardigden weer binnenkwamen,
stond hij er nog. Om drie uur
schorste Herrlot de vergadering tot
Dinsdag om zo tenminste de com
munisten de zaal uit te krijgen,
maar toen gaven dc communisten
het voornemen te kennen, de nacht
in het parlementsgebouw door te
brengen om te verhinderen dat
Herriot vandaag de Asscmblée zon
der hen zou bijeenroepen.
Vanmorgen om 5 uur zat inder
daad Calas nog in de vergaderzaal.
Toen is, op order van Herriot, de
garde républicainc, de Asscmblée
binnengekomen en heeft de com
munist gesommeerd, heen te gaan.
..Ik weiger," zei Calas „Ik ver
tegenwoordig 2000 kiezers." Tot de
bevelvoerende kolonel zei hij: „Doet
U uw plicht, ik doe de m\jne."
Hoffciyk werd hij daarop bij de
armen gepakt en de zaal uitgeleid,
gevolgd door zijn partijgenoten die
vannacht bij hem waren gebleven.
Marcherend tussen een dubbele
haag van „garde" begonnen de
communisten de Marseillaise te
zingen. En bil het horen van het
volkslied sprongen daarop de kolo
nel van de garde en zijn mannen in
de houding en salueerden.
De spoorwegstaking begint te
verlopen. In Parijs komen weer
treinen aan. Het postverkeer werkt
weer beperkt. De bestellingen lig
gen echter vrijwel geheel stil en
telegrammen worden slechts geac
cepteerd zonder dat, men de afleve
ring garandeert.
Op 32 km. ten Noorden van Lyon
Is een sneltrein door sabotage out-
