Sfjëj
St. Nieolaas op de „Willem Ruys"
TIEN JAAR GELEDEN
Zorg* voor 'n geestelijk gezond
en evenwichtig volk
Een vaart naar Southampton
en de indrukken daarvan
Radiozender
ontsnapt
Het was te riskant de Prins Willem V
weg te slepen
j
heöen
Eerste Nederlandse kinderen uit
Duitsland in Rotterdam
Vrijdag 5 December 1947
3
(Van een speciale verslaggever)
„Wat denk 3e, zal Sinterklaas
op 5 December bij jelui ko
men?" Deze interessante vraag
legden wjj voor aan enkele van
de, ruim 800, passagiers aan
boord van de „Willem Ruys",
die op weg is naar Indonesië.
Emmy ter Horst gaf mij als
haar mening te kennen, dat dit
beslist het geval zal zijn. Naar
haar overtuiging zou de goede
Heilige op 5 December plotse
ling ergens uit zee komen op
doemen, per schip, of anders
als parachutist. Zij zou echter
alleen in hem geloven als hij
geen baard van watten aanhad,
want dan zou het de echte niet
zyn.
Evert Jan, de zevenjarige tafel
heer van Emmy in de tweede klas
•kinderkamer van de „Willem
Ruys", wist met stelligheid, dat de
bisschop bij de Golf van Bïscaye
aan boord zou komen. Hij had de
ze ervaring opgedaan bij een vori
ge reis. St. Nieolaas wacht altijd tot
een schip dicht bij C'panje is en
komt dan met een snelle boot
langszij.
De tientallen andere kinderen
waren er ook zeker van, dat de
goede Sint wel een middel zou vin
den om hun schip te bereiken, zo
dat ook ik en u wei moeten aanne
men, dat de Sint, ongeveer op het
uur van deze publicatie aan boord
van de „Willem Ruys" zal zijn. Ia-
ten we hopen dat het de echte is,
want Emmy is op haar qui vive.
Dezelfde vraag heb ik ook nog
voorgelegd aan Oesin, de geruislo
ze Javaanse bediende, die mijn,
toch al zo vorstelijke, cabine op
het schip tot een hemel op aarde
maakte, Oesin lachte bescheiden,
doch bleek de Nederlandse taal
niet machtig en onkundig van onze
Sinterklaas. Helaas kregen Oesin
en zijn vele landgenoten, die dag en
nacht ijverig, proper en bescheiden
ten dienste staan van alle passa
giers, weinig contact met de Indië-
gangers. De djongos met hun kleu
rige hoofddoeken en witte jasjes
kregen veelal bescheid van heren
die de Maleise taal vrij luid beheer
sen, die dat donkere volkje kennen
en ernaar handelen.
Ik kreeg de indruk, dat de
Koninklijke Rotterdamsche
Lloyd er heel goed aan heeft
gedaan, tijdens de maiden trip
van de „Willem Ruys" weer
gebruik le maken van de dien
sten der Javaantjes, die .op de
ze wijze banden kunnen hech
ten tussen volken die eikaars
belangen moeten behartigen.
Afscheid
Het was een prachtige reis die
de directie van de K.R.L. een aan
tal journalisten aanbood. Het eerste
deel van zo'n reis is voor de mees
te passagiers uiteraard nog niet het
prettigst. Het afscheid heeft ge
duurd tot de tros werd losgesme-
ten. We hebben allen aan de reling
gestaan tot de laatste zakdoeken
op het hoofd van de Lloydkade in
de heiïge verte verdwenen. Toen
waren het alleen nog de meeuwen,
die, krijsend en duikelend rond de
boeg van de „Willem Ruys", Hol
land vertegenwoordigden. Gelukkig
waren er dadelijk al beslommerin
gen, zoals die van de „sloepenrol",
de oefening met de reddingsvesten,
die een poosje de aandacht afleid
den van liet afscheid, dat pijn doet,
ook, al wacht daarginds al heel
lang de liefste
Wij journalisten gingen mee tot
Southampton, 285 zeemijlen, waar
we, na een rustige nacht, omstreeks
9 uur Engelse tijd arriveerden. Het
was zonder overhaasting gegaan.
De „Willem Ruys" doorkliefde een
zee, die zó kalm was, dat men
moeite had enige deining te ontdek
ken en die dan ook, zover ik kon
nagaan, geen enkel geval van zee
ziekte veroorzaakte. Negentien
knopen maakte het vlaggeschip
van de Lloyd, ruim 24 hadden het
er maximaal kunnen zijn. We heb
ben ervaren, hoezeer de „Willem
Ruys" aan de verwachtingen vol
doet, hoe trots de bemanning is,
weer aan deze grote vaart te kun
nen deelnemen; we hebben ook
kunnen vaststellen, dat, dank zij 'n
voortreffelijk muziekje, dank zij
het sportdek en de turnzaal, dank
zij de bibliotheek, de ruime social
ise „Willem. Ruys" op zijn
officiële tocht.
hall en veel meer, voor alle passa
giers afleiding genoeg te vinden is.
Een echt Nederlands schip, dege
lijk en van alle gemakken voorzien,
heeft zijn element gevonden.
Welkom
Het welkom in Southampton was
tekenend voor de belangstelling,
die men ook daar heeft voor onze
wederopbouw. De kade was met
vlaggen getooid, toen wij door ste
vige sleepboten aan de kant wer
den gestuwd -en de agenten van
Lloyds hadden al hun Engelse fleg
ma nodig om niet over-hartelijk te
schijnen. Enkele uren later vertrok
de „Willem Ruys" al weer, nage-
Gen.-Majoor de Bruyne
onderscheiden
De generaal-majoor der mariniers
M. R. de Bruyne te Rotterdam is
by K. B. benoemd tot Ridder in de
Orde van de Nederlandse Leeuw,
er keukengerei van maken.
wuifd nu ook door Engelsen, die,
naar Singapore vertrekkende
vrienden uitgeleide deden.
De „Willem Ruys" vertrok om
2.20 uur te vroeg voor enkele
vertegenwoordigers van Radio
Unie. die tegen drieën aan de ha
ven kwamen en vast moesten stel
len dat het schip met hun hele ap
paratuur met korte golfzender ver
dwenen was. De zeven koffers, die
een grote waarde vertegenwoordi
gen, zijn nu in de Golf van Biscaye,
inplaats van te Hilversum, waar de
zender vrijwel onmisbaar is. Er
wordt druk getelegrafeerd of de
zender in Port Said zai worden af
gezet en vandaar teruggezonden.
Een pijnlijke vergissing, waaraan
overigens het personeel van de
„Willem Ruys" geen schuld heeft
mQueen Mary"
Na een geurige Hollandse stamp
pot van boerenkool met worst, is
het niet gunstig, kaviaar met
champagne aan te dragen. Even
min is het tactisch juist na een
rei3 met de „Willem Ruys" een be
zoek af te steken bij de „Queen
Mary", het 80.000 tons vlaggeschip
van de Cunard White Star Line,
waar Coolsiqgels en Vreeburg3 de
zalen als paleizen afwisselen en
men van de ene praal in de andere
pracht stapt. Wy waren er op, dank
zü de bemoeiingen van de Lloyd-
agenterx en natuurlek was het alle
maal schitterend. Maar de boeren
kool smaakte ons beter.
1** Ljk&f
kinderen.
Binnenstromend water
door een lek in de
machinekamer
Het bergen van een gezon
ken schip blijft immer een
riskant karwei, omdat men,
alle berekeningen en voorzor
gen ten spijt, nooit te voren
'weten kan welk grillig spelle
tje het stromend water spelen
zal. Bij de „Zuiderdam" bij
voorbeeld bleek er geen vuiltje
aan de lucht te zijn en werd
dit aan de Noord wal ter hoog
te van Maassluis gezonken mo
torschip van 11.000 ton bij de
eerste de beste poging vlotge-
bracht en Iinia recta naar de
Waalhaven te Rotterdam ver
sleept. Het andere bloksehip,
het aan de overkant liggende
mo.torscheepje „Prins Willem
V" van slechts 1500 ton. wil
zich heel wat minder gewillig
laten bevrijden uit de kluisters
die het nu al meer dan drie
jaren gevangen houden.
We hebben reeds beschreven,
hoe voor de berging van dit schip
een bijzondere hef constructie be
staande uit acht pijlers, waarop
vier dwarsbalken met vijzels rus
ten, werd gebouwd. Eind Septem
ber van dit jaar was men zo ver,
dat de vijzelinstallatie, die een hef
vermogen heeft van 3.200.000 kg.
in. werking kon worden gesteld,
doch deze reusachtige trekkracht
bleek toch nog onvoldoende om
het schip te kunnen lichten. Gril
lig spel van het water! Rondom de
Radio-programma
VRIJDAG 5 DECEMBER 1947
Denk om de
bocht; 19.15 Jan Vogel: 19.30 Geloof
der oude kerk; 19.50 Tien voor acht;
20.— Nws20.05 Guus Thole; 20.15
Heerluk avondje; 20.45 Uitslag St.
Nic. luisterwedstrijd; 21.— Wim Kan
en Cor Lamaire; 21.20 Gr.; 21.40 St.
Avondwijd,; 23.— Nws; 23.15 Gr.
HpVERSUM U: 19.Nws, weer,
19.15 Gr.muz.: 19.30 Actueel geluid-
19.45 Lonen en prijzen; 20.— Nws-
n? THe.erIÜk avondje is gekomen;
21.15 Luisterspel: 't Heerlijk avondje
is gekomen; 22,Vol verwachting
KlQPt ons hart; 22.30 Pop. plaatjes;
22.45 Avondoverdenk.: 23.— Nws;
'23.15 Afscheid St. Nieolaas; 23.45.
olotaccoord.
ZATURDAG 6 DECEMBER 1947
HILVERSUM I: 7.— Nws; 715
Gymn.; 7.30 Gr.pL; 8.— Nws; 8J8
Silvertrikwartet; 8.35 Lichte klan
ken; 9.30 BBC Symph. ork.; 10.—
Morgenwijding;- 10.20 Radiofeuiile-
YT-i'* a Sopraan en plano; 10.55
Uitz. Arb. in continubedr.; 12.Vir-
tuosotrio; 12.30 weer, orgel; 13.—
strijdkrachten; 13.30 Miller sextet;
Li* yy 8 een bonte vogelvlucht:
Ihkp m" °?k*: 15~ Lezing: Ge-
is is is» ontwikkeiingsvoorwaarden:
Fcnpro^ vraaSt; 16.— Cabaret
klonnp^ie?: 16-15 Binnen zonder
en nabiJ ós twin-
la-in TA,, J^sconcert; 18.-^ Nws;
mr?Mdok"chten.
II: 7-— Nws: 7.15
fö fol? 9*bed: 7-45 Kamerkoor;
w7p^ S; ,8*15 P1t* de dag; 8.™
Weense walsen; 9.30 Waterstanden;
rifj»iz;vi0-— Klein, klein kleu-
JO-15 Grpl.; II.- Zonne-
T Angelus, piano; 12.30
litGT' luncheonc.; 12.55 Zonnewij-
ïf r Nws; 13.15 Welk boek;
i?™ Eunc- conc.; 13.40 Filmpraatje;
13.50 Pop. St. Nic. liedjes; 14.— To
neelkijker; 14.10 Zang; 14.20 Eng.
- i (beJln>: 14.40 Gr.pl.; 15.— Jon
gelui- 15.15 Gone, der jongeren; 15.45
ie I"-Musette en Hawaiian;
16,20 Vliegende Hollander; 16.30
Schoonheid v.h. Gregoriaans; 17.
Wigwam; 18.— Negro Spirituals*.
ia.15 Joum. weekoverzicht; 18.30
Lord Jumpatit
beteke- Met betrekking tot
het auto-ongeluk, dat
prins Bernhard dezer
dagen op de Muidgr-
„December 1937. gebondenheid
Sint Nieolaas valt dit nen."
jaar op Zondag. En
naar aanleiding daar- «k ^uiupi-
van is er in de laatste straatweg by Amster-
zitting van de gemeen- aw dam overkwam, heeft
teraad nogal wat te y- aiide particuliere secreta-
doen geweest. Het ge- tw.,w ris van de Pr*ns de vol-
meenteraadslid Van ,ff.e oincerKiaasaag °-ende communiqués
Burink wilde n.l., verstrekt:
dat op die Zondag dé kPb*n* daa is
winkels open zouden bct Zljn e,^en schuld
blijven. Hy zei. dat dit
van groot voordeel zou
zijn voor de kleine win
keliers. Van Burink
was scherp in zijn be
woordingen en hij be
toogde fel, maar behal
ve bij de heer De Groot
vond htt bij niemand
steun.
„Ik spreek namens
het grootste deel van
de winkeliers", aldus
de heer Van der Brule,
„als ik zeg. dat deze
niets van dc ontheffing
van de winkelsluiting
op 5 December moeten
hebben. Voor de winke
liers zou vrijheid op
deze dag alleen maar
St. Nieolaas in
de Raad
Er is de hele week tot
's avonds tien uur toe
gelegenheid geweest
om inkopen te doen. Ik
voel niets voor dat
Zondagsgedoe."
Des heren Van Bu-
rinks voorstel werd
met 32 tegen drie stem
men getorpedeerd!"
„De goede toestand
waarin de prins ver
keert, houdt aan. Niet
temin wordt bezoek
vooralsnog niet toege
staan. In afzienbare
tijd blijven alle 'be
moeienissen van üe
prins buitengesloten".
„De hoofdpijn, die
gisteren wat heviger
opkwam, is heden, na
een rustige nacht bijna
geweken. Prins Bern
hard blijft niettemin al
die tijd opgewekt en
belangstellend, voor zo
ver hem dat vergund
is. De toestand van de
hof jager Van der Spek,
die aan de knieschijf
geopereerd is, blijft
normaal".
„Prins Willem V" had de stroom
het zand en slik weggespoeld,
waardoor de romp langzaam maar
zeker in een kuil was komen te
liggen, doch binnen het schip had
zich de modder via r1e vele gaten
juist opgehoopt! Dit werd door
duikers na het afnemen der luiken
geconstateerd. Een aantal bergings
vaartuigen zoog het vuil weg en
eerst op 4 November was een zo
danige hoeveelheid modder ver
wijderd, dat de trekkracht der
vijzels resultaat had en het schip
centimeter voor centimeter begon
te rijzen.
Toen wij de uitnodiging van de
heer J. H. v. d. Burgt, hoofdinge
nieur van Rijkswaterstaat deze
eindphase van het bergingswerk in
ogenschouw kwamen nemen, was
men bezig met het lenspompen van
ruimen en machinekamer en werd
een zware motorpomp geplaatst op
het tussendek om de pompcapici-
teit te verhogen, Drie grote drij
vende blokken strekten hun mach
tige armen boven de hefconstructie
rondom het schip uit. Het vrij-
boord van de „Prin«" Willem V"
was ongeveer een meter boven de
waterspiegel, zodat nu wel heel
goed te zien was hoe erbarmelijk
het vaartuig was toegetakeld door
de aangroeiing van waterdiertjes
en vuil. De bok „Adelaar" had het
naar de rivier gerichte achterschip
van de „Prins Willem V" in een
strop te pakken om kantelen van
het vaartuig te voorkomen. De
„Adelaar" lag halverwegen in de
vaargeul, zodat de zeescheepvaart
van en naar Rotterdam de gehele
dag moest worden stilgelegd. De
„Ajax" en „Atlas", de beide andere
bokken, lagen gereed om de 60 ton
zware dwarsbalken op te pikken
en het schip aldus doorgang te
verlener.. Op een roodwitgeblokte
peilstok kon men gemakkelijk af
lezen, dat de „Prins Willem V"
snel omhoog kwam en reeds vrij
van de vijzelsti oppen gekomen
was. Sleepboten lagen klaar om
het schip omstreeks vier uur, bij
dood tij, weg te trekken, doch zo
ver is het niet gekomen. Toen het
water binnen het schip al vrij laag
gezakt was, ontdekte men aan een
kolking in de machinekamer, dat
door een onopgemerkt gebleven gat
behoorlijk wat water naar binnen
moest dringen. Men heeft nog even
overwogen het er toch maar op te
wagen, doch tenslotte achtte jmen
het risico, dat de „Prins Willem V"
tijdens het slepen zou zinken, te
groot. De sleepboten werden daar
om Rotlegkfamwaarts gestuurd, ter
wijl men de „Prins Willem V"
rustig in de stroppen liet terugzak
ken. Duikers zullen het thans ont
dekte nieuwe lek dichten, waarna
volgende week Dinsdag opnieuw
een poging tot wegslepen zal wor
den gedaan.
De Waterweg is nog niet her
overd, maar het zal ongetwijfeld
spoedig zover zjjn!
Gezonde ziel in een gezond lichaam"
ER is al meer sprake geweest van de noodzakelijkheid om de
geestelijke gezondheid van het volk te beschermen. Toch is het
begrip geestelyke hygiëne In brede kringen nog zo weinig bekend,
dat het wenselijk Is hierover iets te vertellen. Dit begrip, tot voor
kort slechts weinigen bekend, wordt nu ook buiten de vakwereld
verstaan.
Het moderne leven
vergt veel van de
zenuwen
Onder geestelijke gezondheid ver
staan w\j een rustig evenwicht van
geest en ziel. Deze evenwichtstoe
stand wordt niet alleen door ziels
ziekten (krankzinnigheid) ver
stoord, maar ook het leven zelf
met zijn moeilijkheden, de strijd om
het bestaan en vele andere facto
ren drukken hun stempel op onze
geestestoestand. Hoe ingewikkelder
het moderne leven wordt, des té
meer werden onze 2enuwen op de
proef gesteld.
De geestelijke hygiëne wil nu
de voorwaarden scheppen om
de geest van de enkeling en van
hele volkeren gezond te hou
den. Het is begrijpelijk, dat dit
doel nooit geheel bereikt kan
worden. Wel kunnen wji door.
inspanning van alle krachten
een maximum aan geestelijke
hygiëne behalen.
richten, onze ontspanning, enzo
voort.
De geestelijke hygiëne nu
wil alles uit de weg ruimen,
wat voor onze geest schadelijk
is. Een eerste voorwaarde is,
dat ieder slechts in een beroep
tewerkgesteld wordt, waarvoor
hij geschikt is.
Daarom moet algemeen gebruik
gemaakt worden van de bureaux
voor beroepskeuze, die door psycho
technisch onderzoek de aanleg van
de gekeurde bepalen. Anders is het
resultaat: „Twaalf ambachten, der
tien ongelukken".
In de werkplaats dient men voor
een prettige sfeer te zorgen en het
leidende personeel zorgvuldig te
kiezen en op te leiden. De laatste
Oorspronkelijk hield de geeste
lijke hygiëne zich hoofdzakelijk met
krankzinnigen bezig. De zorg voor
deze patiënten thuis, in. gestichten
en tn het bijzonder na ontslag uit
het gesticht is stelselmatig uitge
breid. Men heeft op dit gebied veel
bereikt. Veel onverstand en bijge
loof is bestreden. Nog aan het be
gin van de vorige eeuw dacht bijna
niemand bij krankzinnigheid aan
een ziekte en de arme zieken wer
den als beesten opgesloten en be
handeld. U moet niet denken, dat
deze toestanden overal overwonnen
zfjn. Nog verleden laar bracht een
bekend Amerikaans tijdschrift fo
to's van varbaarse toestanden in
sommige Amerikaanse krankzinni
gengestichten. Maar op het ogen
blik zijn de meeste gestichten mo
derne ziekenhuizen, waar de ver
schillende moderne methoden van
behandeling met veel succes wor
den toegepast.
Terug in de samenleving
Er wordt getracht de genezen
zieken weer een plaats in de maat
schappij terug te geven. Daar vele
geesteszieken erfeüjk zijn, is het
probleem van de voortplanting de
zer zieken een apart en zeer moei
lijk vraagstuk. Ook de zwakzinni
gen vragen onze bijzondere zorg.
Door een speciale opleiding (in
Nederland door het buitengewoon
onderwijs) worden de nog aanwe
zige capaciteiten van deze mensen
zo sterk ontwikkeld, dat zjj in be
paalde, eenvoudige beroepen hun
broodwinning kunnen vinden. Door
de leer van Sigmund Freud, Alfred
Adler en anderen zjjn sommige pro
blemen van het zieleleven, zoals
neurosen, neurasthenie en dergelij
ke onder onze aandacht gebracht;
ook bepaalde opvoedingsvraagstuk
ken houden "ons nu bezig. Nu be
staan er bijvoorbeeld in ons land
verschillende medisch-paedagogi-
sche bureaux, die bij de opvoeding
der zogenaamde „moeilijke" kinde
ren advies geven.
Het ware te wensen, dat alle
ouders gelegenheid kregen in voor
komende gevallen zich daar te la
ten voorlichten.
Ook aandacht voor gezonden
Tot het terrein der geestelijke
hygiëne behoort ook het hele maat
schappelijke leven der gezonde men
sen. Alles wat wjj in de loop van de
dag ontmoeten beïnvloedt onze
geestestoestand, zoals bijvoorbeeld
de huiselijke sfeer, de omstandig
heden waaronder wij ons werk ver-
TUINKALENDER
6 DECEMBER. Een Sering
vormt reeds in de zomer de ófoem&op-
penwaaruit ze het volgend jaar gaat
bloeien. Bij een witte sering zijn deze
knoppen lichtgroen. Bij een rode of
paarse sering stjn die knoppen die zich
aan de uiteinden der twijgen bevinden,
roodachtig of donkerpaars gekleurd.
Daardoor kan men reeds in de winter
het onderscheid in kleur constateren.
Zonder blociknoppcn gaan de nangc'
plantc seringenstruiken het eerste jaar
dus niet bloeien. Dit geldt eveneens
voor de Japanse Kers. voor de Sier-
appel of Molus, voor de Gouden Re-'
gen en nog diverse andere bloeihees-
Iers. Wil men reeds het eerste jaar een
boede bloei hebben dan is het raad
zaam deze heesters zo vroeg mogelijk
te planten. Indien men exemplaren kan
krjjgcn. die een flinke kluit of po/Wuif
bezitten, dan is dit voor de bloei nog
beter. S. L.
FEUILLETON
naar geluisterd hebben, want hij had het te druk Hij liep tussen de lege bankenrijen door, doch
om zijn batterij in stelling te brengen, voordat moest na enkele schreden zijn foto-gerei neerleg-
een wolk als een witte meloen ^chter het kerk- gen om zich staande te houden in een hem over-
torentje weggedreven was. Die wolk moest erop, vallende duizeling. Het gonsde in zijn oren cn hij
juist als zij zich als een koepel over de twee voelde het blcod in golven naar zijn hoofd opstu-
HOOFDSTUK 1
Waarin Peter een kerkje fotografeert
Het wa» een kerkje, zoals er zo vele zijn, ge
bouwd op de penningen van een arme parochie:
een wit gepleisterd torentje, rechte muren, die
een lei-grauw puntdak schragen. Een kerkje, dat
vader met onhandige, vingers voor zijn dochter
zou tekenen en dat liet jongetje met zijn blok
ken bouwt. Het stond daar zó plezierig zijn witte
gevel in de zon te warm. geflankeerd door twee
stramme kastanjebomen, dat een man besloten
had het te fotograferen. Hij nam zijn taak ernstig
op en daarvoor was ook alle reden. Hij had im
mers in zijn leven kilometers rolfilm verknoeid,
tegenover hoogstens een paar decimeter, welke
de fotohandelaar hem overhandigd had in het
aparte zakje, waarop gedrukt was: „Deze kiek
is een vergroting waard." Hij was te ongeduldig
om ooit met al de knopjes van het foto-apparaat
vertrouwd te raken en juist omdat hij wist, erger
de het hem meer dan al zijn slachtoffers, die hij
met de lens belaagdey>dat hij slechts onthoofde
mensen oogstte en gezichten van vrienden met
tachtig brillenof een tante, verrassend scherp
op een koe gemonteerd. Maar hij hield vol en nu
stond hij daar voor het kerkje, zijn lange benen
met een statief worstelend. Zijn haar was nog
altijd even ongeciviliseerd als toen hij Peter ge
doopt werd, maar als iemand hem daarop gewe
zen had, zou hij daar op dat ogenblik nauwelijks
kastanjes zou hebben uitgespreid.
En dat lukte wonderwel. Peter drukte op het
goede knopje en stootte niet eens tegen het sta
tief. Anders zou deze historie wellicht nimmer
geschreven zijn.
Op hetzelfde moment, dat Peter de moeilijke
operatie met nerveuze handen verrichtte, maakte
zich een figuurtje los uit de schaduw van de half
geopende kerkdeur. Het was een kleme man met
een zonderling grote hoed, waaronder Peter het
gezicht niet kon onderscheiden. Daarvoor was
ook de afstand te groot en bleef het mannetje te
kort staan. Even onverwacht als het zich ver
toond had. loste bet weer in de schaduw op.
Peter was verbaasd en nieuwsgierig. Hij vouw
de het statief op en stapte naar het kerkje toe. In
het portaal hoorde hij onbestemde orgelklanken,
maar toen hij de binnendeur geopend had, bleef
hij aarzelend staan. Er klonk één. aangehouden
dissonant uit het orgel, zó onwelluidend en on
gastvrij, dat Peter met wist of hij wel zou bin
nentreden. Toen hij daar even besluiteloos stond,
bekroop hem een onbehaaglijk gevoel: het was
niet alleen dit schrille, onheilspellende geluid,
dat hem scheen tegen te houden: het was, alsof
lange, onzichtbare vingers zich naar hem uit
strekten. Hij trachtte de beklemming van zich af
te schudden. Het moest de tegenstelling zijn van
het zon-doordrenkte landschap en de kilheid in
het half-duister binnen de kerkmuren. Peter zet
te zich over zijn tegenzin heen en begon zich
langzaam in de richting van de geluidsbron te
begeven; daar moest in elk geval een sterveling
zijn.
wen. Hij schrok van deze onbekende sensatie en
hij vocht er tegen. Hij wilde gaan zitten, maar
hij voelde zich onbehaaglijk in het open midden
van de kerk; uit alle hoeken waande hij zich
bespied door vijandige ogen. Hij wilde zo snel
mogelijk bescherming zoeken achter enkele zui
len aan de achterzijde, waar ook het orgel moest
zijn en waar het donker was. Hij wist zich ten
slotte weer voort te bewegen, moeizaam, want
het was alsof een wervelstorm door 2ijn hersenen
woedde en zijn benen waren als loden palen.
Maar hij kwam aan het einde van het gangpad
en het orgel vond hij achter een pilaar Het was
een klein instrument, zoals het in deze kapel
paste; toen Peter zijn blik over de toetsen liet
glijden drong het eerst in zijn verward brein
door. dat het niet door mensenhanden bespeeld
werd: vier toetsen waren ingedrukt, twee regis
ters uitgetrokken. De stoel achter het instrument
stond er. als was hij in haast terzijde geschoven:
de organist was er niet! Peter kwam enkele pas
sen nader, gefascineerd d^or het vreemde ac-
coord, aangeslagen als door een onzichtbare
hand, het accoord. dat zo'n zeldzame teewaar-
wording in zijn bloedbanen scheen f veroorza
ken. Verbijsterd staorde hij naar het orgel: hij
sloot de ogen en schudde driftig zijn hoofd, als
twijfelde hij aan zijn waarneming Maar toep
hij weer opkeek zag hij de organist wèl. Hij wist
dat dit de man zijn moest, die, met de rug naar
hem toe, voet voor voet behoedzaam achteruit
schuifelend, naar het orgel kwam.
Wordt vervolgd
t\jd houdt men speciale cursussen
voor bedrijfsleiders, waar zij psy
chologisch geschoold woraen. Veel
hangt af van de superieuren; hoe
vaak wordt niet een slecht arbeider
onder goede leiding een goed wer
ker?
Lawaai in de werkolaatsen moet
tot een minimum beperkt worden,
daar dit op de duur de mensen ziek
maakt. Denkt U maar aan het
nieuwe soort vliegtuigen, dat door
vreselijk lawaai boven een stad te
veroorzaken in oorlogstijd de be
volking tot razernij moet brengen.
Ook lawaai op straat werkt zenuw
slopend. Het woningvraagstuk is
eveneens een onderdeel der ge es le
lijke hygiëne. Bekrompen woon
ruimte. samenwonen, slordigheid
van een huisvrouw kunnen het le
ven van de mens ondragelijk ma
ken, Het ontspanningsleven moet
ook onder de loupe worden geno
men minderwaardige, opwindende
films, slechte lectuur, de moderne
„ontspanning" van bar en jazz re
ven de geest niet de nodige ont
spanning.
Door het oprichten van
sportparken en bibliotheken,
goede kunst en lectuur kan
veel bereikt worden. Onder
sport versta ik dan niet een
voetbalmatch met duizenden
joelende toeschouwers, maar
het zelf beoefenen van de
sport.
Ook het onderzoek naar de oor
zaken en bronnen van de misdaad,
het alcoholisme, het geslachtsleven
en vele andere problemen wordt
door de geestelijke hvgiëne tot een
onderwerp van studie gemaakt. Zo
worden alle facetten van het men
selijk leven belicht.
Tot het volgende spreekuur!
Medicus.
De Nederl. Vereniging tot behar
tiging van de belangen der suiker
zieken verzoekt ons mede te delen,
dat aan de volgende adressen te
Rotterdam nadere inlichtingen voor
suikerzieken verkrijgbaar zijn:
A. Stolk, Wm. Barentzstraat 9.
H. J. Kooiman, Slaghekstraat S9.
H. Visser, Iepen daal 176.
Th. van Sorge, Lange Hilleweg
185, tel. 76815.
Opoe, zet je schoen!
Dag Sint, zei ik gepast vrij»
moedig, toen het rijtuig* van de bis
schop even stilstond op straat om
dat er een hele stoet passeren
moest, een optocht met een als Ni-
colaas verklede heer voorop en
twee met kachcïglans ingesmeerde
Rotterdamse jongens aan zijn zijde.
Sint zag het rustig aan. Laat
maar, sprak hjj ingoedig tot mij,
laat ze maar, wat goed is wordt
geïmiteerd. Ik ben er al aan ge
wend, vervolgde hg, terwijl hij me
met zijn oude brave ogen goed op
nam.
- Nou zie ik het, jongeman,
sprak hij plots: ben jjj niet dat
stoute jongetje dat laat 's kij
ken een jaar of 40 geleden mee
naar Spanje is geweest in de zak,
omdat je iedere avond in bed lag
te lezen, schoon je vader 't je ver
bood?
Juist, goed heilig man, sta
melde ik blozend, hoe wéét U het
nog! JiéA, zei Sint, m'n geheu
gen is nog goed, maar apropos
rat doe je tegenwoordig,lees je
nog steeds in bed
Nee, Sint, zei ik kleintjes, nee
hoor, ik s c h r ij f nu alleen nog
maar, voor onze krant, ziet U, en
er gebeurt hier in Rotterdam zö-
veel, dat ik m'n bed gewoonlijk
maar heel even zie. Nou, dan slaap
je vanzelf wel zoet.
O," zo, zo, dat doet me plezier,
sprak Sint vriendelijk, en waar ga
je nu naar toe, ben je op weg naar
een brand of zo?
Nee, Sint, zei ik trots, ik wil
de juist eens gaan kijken naar Opoe
Herfst, dat is de oudste vrouw van
heel ons land. Maandag is ze jarig,
verschrikkelijk oud is ze: 106 jaar!
Hahaha, lachte Sint luid, dat
noemt-ie oud. Opoe Herfstwel
natuurlijk, die ken ik goed, tjonge
jonge wat gaat de tijd snel. 'k Weet
het nog. of het gisteren was, dat
ik een dikke honderd jaar geleden
b\j haar op bezoek kwam., 't Was
een leuk nest. nou, een bijdehandje
hoor, wel, wel: kleintjes worden
groot, nou kan ik toch zien dat ik
een dagje ouder word
In eens vervolgde de Sint ver
heugd: Weet je wat, als ik éven
tijd over heb- ga ik ze weer eens
opdoeken, 's kijken of ze me nog
kent, 'k denk het wel want veel
veranderd ben ik niet, vind je wel?
Toen zette het rijtuig waarin
Sint was gezeten zich in beweging.
De andere, de valse Nieolaas, kwam
juist langs. Schuw gluurde hij naar
de enige en originele wasechte bis
schop. die deed of z'n neus bloedde,
maar de wederzijdse zwarte knech
ten staken hun vuurrode tongen
naar elkander uit.
DESIDERIUS
(InSezonden medidelinR)
STILLEJTES wat onwennig na de
lange reis, zitten de kinderen in
de Luxor-foycr op de erwtensoep
uit Hotel Central en op hun
pleegouders te wachten. Er was
een seintje gekomen, dat het
Röntgen-apparaat, waarmee ze in
Venlo doorgelicht moesten worden,
haperde. De pleegouders werden
gealarmeerd, dat het wel half drie
kon worden. Maar nu arriveerden
de kinderen toch enkele uren
eerder.
Alle drie en negentig (zeven zijn
v/egens ziekte achtergebleven)
komen uit Keulen en omgeving.
Dit is het eerste transport voor
Rotterdam. Er zijn veel aanvragen
in deze stad. A*lleen de Hervormde
Kerk, afd. Centrum, had er al
honderd. Maar, als men rekent, dat
in totaal 10.000 kinderen naar ons
land zullen komen, dan zijn er niet
gauw adressen te veel!
Tachtig van deze kinderen zijn
R.K., de overigen Prot. Hun namen
klinken grotendeels Nederlands,
maar ook wel Duits: Hans Ooster
beek, Elizabeth Idema, Johan van
der Wey, Hedwig Hessier. Maar
weinigen spreken Hollands.
Men kan niet zeggen, dat de kin
deren er bijzonder 'slecht uitzien.
Ook zitten ze vrij behoorlijk in de
kleren. „Bij één jongetje kon ik
het vet op zijn rugje beetpakken",
zegt lachend de begeleidster van
het Rode Kruis. Maar er Is ook een
meisje bij met lelijke zweren op de
arm
Hoe het thuis is? Alles kapot,
Dinsdagmiddag vertrokken ze pee
trein uit Keulen, 's Avonds arriveer
den zc in het D.U.W.-Khmp Erica bij
Venlo, en Donderdags „knipte" de
fotograaf de eerste kinderen in het
Luxor-theater.
weinig aardappelen. Hun ouders
drinken „Mukkifuh" (zo spreken
ze het uit), koffiesurrogaat zonder
suiker of melk. Sinterklaas? Wel
van gehoord, thuis vieren ze Kerst
mis. t
Extra distributiebescheiden krij
gen ze niet. Precies evenveel als
de kinderen hier. En. geen textiel
punten. De ziekenfondsen beschou
wen hen als behorend tot het
pleeg-gezin, zodat de medische
verzorging ook voor elkaar is.
Daar komen de eerste pleeg
ouders. „Wel ja, ik wou er best
een hebben," zegt een gemoedelijke
vrouw, moeder van acht kinderen.
Eentje meer of minder, daar merk
je niets van. Die wurmen moeten
eens wat vrolijkheid om zich heen.
hebben. Dat is net zo belangrijk
als eten."
Bijeenkomst Joodse
gemeente
Naar aanleiding va*- het aange
nomen verdelingsplan van Palesti
na zal de Joodse gemeente te Rot
terdam, Zondag een bijeenkomst
houden in het Doofstommen-Insti
tuut, Ammanstraat 22, aanvang 3
uur. Sprekers zijn -«rs. J. van Ame-
rongen, voorzitter 1 zin de Neder
landse Zionistenbond en mr. M. C.
Lezer die onlangs uiPalestina is
teruggekeerd.
