a
mET EER
in EER HOEKJE
Nederland werd een zoutmoeras als
er geen technici waren
Fledermaus
Mijlpaal in onze productie
Afsluiting van Rijn- en Maasdelta
in studie genomen
Tegen het zoute, om
het zoete water
,Het ei en ik
Dodelijk ongeval te
Pijnacker
Modelvliegers
naar Amerika
Chrysler betaalt de
reiskosten
NU N06 II
HAAR NACHTW 1
SLAPFN
verschijnt f.'
Nederland heeft aangepakt!
vdüi&teckttc
Zonnige zijde van
onze problemen
B1
Dinsdag 30 December 1947
3
r\E Zuiderzeewerken zijn nog niet voltooid, of de Nederlandse
waterbouwkundigen worden al weer in beslag genomen door
een denkbeeld, nog groter In omvang en betekenis. Zij broeden op
een plan, om de gehele Rijn- en Maasdelta af te sluiten en de Zutd-
Hollandse en de Noorclelyke Zeeuwse eilanden met elkaar te verbin
den. Het zoute zeewater dringt steeds verder ons land binnen. De
kans is groot, dat in de toekomst een groot deel van Nederland on
bewoonbaar zal worden, omdat het langzaam maar zeker verandert
n een zoutmoeras. Tenzij de teehnlei er in slagen, de zee de moge
lijkheid te ontnemen, het zout landinwaarts te spoelen.
ontwikkeling. Toch blijft de ver
zouting van onze binnenwateren
een toenemend gevaar.
Radicaal plan
Het vRf-eilanden-plan, zoals
de Ingewijden het noemen, is
een worp naar een radicale
breideling van dit gevaar. Van
zelfsprekend heeft e- r. pfslui-
ting van een groot
gebied. een sterke Invloed op
de waterstanden in de rivie-
Hoe onwaarschijnlijk het ook
moge klinken, de behoefte aan zoet
water is in Nederland langzamer
hand een probleem geworden. Voor
lopig zuilen onze kranen nog zo
veel water laten stromen als wjj
nodig achten, zullen de Hollandse
sloten nog met echt kroos overdekt
zijn en zullen planten, dieren en
mensen zich kunnen laven aan het
vocht, dat voor elk levend wezen
even noodzakelijk is als zuurstof.
Maar de bevolking verlangt
steeds meer water. De grote
steden verzwelgen grote hoe
veelheden. En het peil van de
Rijn, onze voornaamste zoet-
waterleverancier, zakt meer en
meer. Ook de technische voor
zieningen voor de scheepvaart
zoals het graven van de
Nieuwe Waterweg en de aan
leg van de Rotterdamse haven
bekkens veroorzaken een aan
zienlijke daling van het water
peil.
Zo kan er steeds meer zeewater
de rivier opstromen. De verzouting
van de riviermonden en de daarop
aansluitende wateren neemt* ern
stig toe. En hoe dodend zout water
kan werken, is in de afgelopen
zomer duidelijk gebleken. De grond
verarmt, de gewassen verschralen,
de koeien vermageren. Walcheren
was in de warme maanden van dit
jaar een woestijn.
Grote zuiveringsinstallaties zijn
nodig en plannen hiervoor zijn
reeds in een vrij ver stadium van
ren en ook de stroming van het
zeewater langs de kust zal er
niet onberoerd door blijven.
De berekening van al de gevol
gen bij verschillende uitvoerings
wijzen is een werk, dat zeer veel
tijd vergt en voortdurende studie
vraagt. Daarbij zijn proeven op
kleine schaal onontbeerlijk en het
Waterloopkundig Laboratorium te
Delft, aan het hoofd waarvan prof.
Thijsse staat, is op het ogenblik
bezig, een natuurgetrouw model
van het gehele project op te bou
wen. Het model heeft een derge
lijke omvang, dat het niet in het
laboratorium zelf kan worden ge
maakt. Het ligt in de tuin en be
slaat een oppervlakte van enige
honderden vierkante meters.
Men verwacht in de lente van
1948 zover te zijn, dat met de proe
ven een begin kan worden ge
maakt. Zij zullen de rijkswaterstaat
waardevolle gegevens leveren voor
een werk, dat wanneer het tot
uitvoering mocht komen de be
tekenis van vroegere waterbouw
kundige werken verre zal over
schaduwen.
99
jOfILVERSUM is eigenlijk een
doep. Maar iedereen spreekt
van de „Radio-stad". De Neder
landse omroepverenigingen in al
hun verscheidenheid hebben er
stijlvolle studio's. Hilversum heeft
ook een ultra-modern raadhuis en
nier bioscopen, zelfs een „City"-
theater. In dat City-theater draai
de Zondagmorgen voor de plaat
selijke vereniging voor T.B.C.-bc-
strijding de amusante Amerikaanse
i 'dm „Het ei en ik". Icc ?rcen kon
de film gaan zien. De toegangsprijs
bedroegeen ei. Plaatsbespre
king kostte een ci extra.
Hef was Zondagmorgen niet
helemaal vol in „City" maar toch
had een zo groot aantal dames en
heren de entree-prijs tn nature be
taald, dat 740 patiënten in de Gooi-
se sanatoria een extra-eitje bij het
Ontbijt kon worden geserveerd. De
City-portier had die ochtend geen
dikke verdiensten. Hij kreegeen
eitje fooi. „Weet je u>at?" zei de
porfier, toen dc bezoekers binnen
waren. „Ik ga „Het ei en ik"
zien
En hij seponeerde zijn fooi in
de veczamelmand.
Radioprogramma
DINSDAG 30 DECEMBER 1947
AVONDPROGRAMMA
HILVERSUM I. 19.00 Klokjo
'an 7 uur; 19.50 Bernard Person;
19.15 Dans balans 1947; 19.45 Re-
gerings uitzending; 20.00 Nws; 20.15
Parade 1947; 21.15 De stem van de
tyd; 22.00 Muzikale overpeinzing;
22.15 Beroemde lied.reeksen; 22,45
-Buitenl. overzicht; 23.00 Nws; 23.15
Werken van Fibich,
HILVERSUM II. 19.00 Nws,
weer; 19.15 Kath. nws; 19.20 Conc.;
St Vituskerk; 19.45 Voor de jonge
ren; 20.00 Nws; 20.05 Met microfoon
door 1947; 22,10 Van Rooyens; 22.15
Avondgebed; 22.30 Nws; 22.45 Ned,
kamerkoor: 23.25 Boyd Neel strijk
orkest.
WOENSDAG 31 DECEMBER 1947
Ochtend-programma
HILVERSUM I: 7.— Nws; 7.15
Gyrcn.: 7.30 Grpl; 8.Nws; 8.18
Morgenklanken; 8.50 Voor de huis
vrouw; 9.Grpl; 9.30 Boedapester
strijkkwartet; 10.Morgenwijding;
10.20 Onze keuken; 10.45 Afval; 11.—
Pop. non-stop progr; 12.Ramblers;
12,30 Weer, platteland. Kilima Ha-
waiians; 13.Nws; 13.15 Kalender;
13 20 Malando; 13.50 Guitaar; 14.—
Rondom het nieuwe jaar; 14.15
Jeugdconc; 15.Het jaar is om;
15.30 Roodborstjes; 15.45 Regenboog;
16.15 Vragen staat vrij: 16.45 Het
stond in de krant; 17.15 Zang en
ork.j 17.30 Ned. Volksherstel; 17.35
Vineentino; 18.Nws; 18.20 Lond.
Palladium ork.; 18.30 Strijdkrachten
HILVERSUM H: 7.— Nws; 7.15
Reveille; 7,45 Woord voor de dag;
8.— Nws; 8.15 Leq Mens orgel; 8.30
8.30 Morgenklanken; 9.-Ziekenbe
zoek; 9.30 Waterst.; 9.35 Klassiek
Conc. 10.30 Morgendienst; 11.The
Messiah; 11.15 Kerstdeclamatorium;
12.15 Sangh en Spel; 12.30 Weer;
13.Nws.; 13.15 Progr. pianomuz.;
13,45 Orgelwerken César Franck;
14.30 Winterbloei binnen en buiten;
15.'Rotterdams strijkkwartet; 15.35
Marsmuz.; 15.45 Voor de kleuters;
16-Piano; 16.15 Knapenkoor; 16.45
Voor onze jongens en meisjes; 17.30
De vijf Zapakaras; 17.45 Oudejaars
avond; 18.— Mandolinata; 18.30 Ver
sperring en doortocht in de zending;
18,50 Londens Symph. orkest.
Opgevoerd door een Opera-gezel
schap met goede solisten en een
groot en geschoold orkest, komt
een operette er muzikaal natuurlijk
beter af dan bij een vertoning door
een willekeurige operettetroep.
Maar bij de voorstelling van Fle
dermaus, gisteravond in de
Schouwburg door de Nederlandse
Opera, bleek toch weer eens duide
lijk dat operette spelen een vak
apgrt is.
De meeste operakrachten missen
de, voor de operette met haar vele
parlando, vereiste acteertalenten,
de lichte zwier en vooral dc toch al
zeldzame begaafdheid voor de vele
komische rollen. Zeker waren er bij
de aardige vertoning van Johann
Strauss' nog altijd sterk bekorend,
hypermelodisch zangspel gunstige
uitzonderingen te constateren. Zo
bleek b.v. Berthe Lowey bijzonder
geschikt voor de rol van Adêle, het
kamerkatje. Ook Jan van Mant-
gem, als Eisenstein, paste zich goed
bij de operettesfeer aan en de stot
terende advocaat van Henk Ange-
nent was heel vermakelijk.
Maar zo'n Rosalinde van Ruth
Horna, hoe goed gezongen ook,
bleef qua spel toch wel heel ver be
neden de eis die men aan deze be
langrijke rol mag stellen. Zulk ver
moeid, bijna indolent acteren en
zwaar aangezet zingen is een hele
handicap voor het vlot verloop van
menige scène. In I was er dan ook
maar weinig te waarderen, maar in
het tweede bedrijf by het vrolijke
feest van Prins Orlofsky, werd het
een wel fleurige en kleurige verto
ning, met als hoogtepunt het uit
stekende dansen van het Ballet.
Ben grote verrassing was het
Dar ja Collin als soliste te zien op
treden in het door haar gemaakte
ballet op de muziek van Strauss'
Rosen aus dem Süden.
Siemen Jonsma, Jan Voogt, Chris
Scheffer, Gerard Holthaus en Otto
Couperus beproefden met meer en
minder resultaat hun krachten op
de komische rollen. Er waren aar
dige en handig verwisselbare décors
van Paul Citroen en Hans Meijer.
Bij Paul Pelia was de leiding van
het verdienstelijk zingende en mu
sicerende ensemble in betrouwbare
handen.
Aan het slot mooie ruikers en een
hartelijk applaus.
D. Roodenburg Vermaat
EIND GOED AL GOED. Ketelbin
kie en zijn makkers hebben de boze
Professor Sinister weten te overwin
nen en de 'prinses bevrijd. Meer dan
SOOO jeugdige Paroollezers genoten
in de Kerstvacantie van het nieuwe
toneelspel „Ketelbinkie in Schimmen-
land" opgevoerd in Luxor en Colos
Op Tweede Kerstdag, 's middags
circa half een, is de 9-jarige T.
Wynmalen uit Pijnacker op de
Delftsestraatweg, ter hoogte van
de Zuid Eindseweg, bij het over
steken van dc weg aangereden door
een met aardappelschillen geladen
vrachtauto, bestuurd door de Rot
terdamse chauffeur R. Het rijwiel
van he meisje werd door het voor
ste spatbord van de auto geraakt,
waardoor zy kwam te vallen en
een der achterwielen van de auto
over het lichaam kreeg. Met zware
inwendige kneuzingen is het meisje
per auto naar het St. Hipolytus-
gasthuis te Delft overgebracht,
waar het in de loop van dezelfde
avond is overleden.
Tegen de bestuurder is proces
verbaal opgemaakt wegens dood
door schuld, daar by onderzoek
bleek dat de remmen in het geheel
niet in orde waren.
TUINKALENDER
31 DECEMBER. Al in het be
gin van het jaar kan men bloeiende
vaste planten in de tuin hebben. In
Januari is er de witte of purper-
ijode Kerstroos. In Februari-Maart
bloeien de rose Bergenia ligulata, de
gele Adonis amurensis en de blau
we Hepatica. Hierop volgen in
Maart-April de veelkleurige Primu
la's, de blauwe Anemone Pulsatil
la, de gele dotterbloem, de blauwe
Aubreüa, de gele Doronicum enz.
Met inachtneming van de opeen
volgende bloeitijden kan men dus
altijd bloemen in de tuin verkrijgen.
S. L.
Jaarlijks organiseerden de landen,
aangesloten bij de Féderation Aero.
nautique Internationale, wedstrijden
met modelvliegtuigen, waarbij het
ging om de Wakefield-beker. een
prachtige en omvangrijke trophee
van één driekwart meter hoog. be
schikbaar gesteld door de Engelse
lord Wakefield, de „beschermheer
der luchtvaartclubs".
Amerika heeft deze beker of beter
een duplicaat ervan, daar de echte
in Londen is en blijft, voor het laatst
gewonnen m 1939. Door de oorlog
werd eerst in 1946 opnieuw om de
trophee gestreden. Deze wedstrijd
had echter een weinig internationaal
karakter, daar slechts Amerika en
Canada deelnemers waren en andere
landen wegens gebrek aan deviezen
niet konden meedoen.
Dit jaar zal het anders worden:
Een bekende Amerikaanse autofabri.
kant, de Chrysler Corporation, heeft
zich het lot van de arme buiten
landse deelnemers aangetrokken en
zoveel dollars beschikbaar gesteld,
dat de Amerikaanse luchtvaartclubs
alle bij de F.A.I. aangesloten lanSen
kunnen uitnodigen voor de in de
eerste week van Augustus 1948 te
houden vliegwedstrijd een ploeg van
hun beste modelvlicgers naar Ame
rika tc zenden. Ook Nederland is lid
van de F.A.I. en mag nu een ploeg
van vier man afvaardigen. Zo zullen
dus, dank zij de vrijgevigheid van
een autokoning, vier Hollandse jon
gens in de komende zomer naar het
land van Uncle Sam trekken om
mee tc dingen naar de Wakcfield-
beker. Het kleine wereldje van Ne
derlandse modelvliegers ziet thans
met spanning de selectie-wedstrijden
tegemoet, die in het komend voor
jaar zullen uitwijzen, wie de geluk
kige Amerika-reizigers zullen zijn
Enige leden van de Rotterdamse
Luchtvaartclub kunnen wat betreft
het vliegen met rubbermotormodel
len bogen op de beste prestaties van
het land, zodat de kans zeer groot
ts, dat één of zelfs meer Rotterdam
se jongens de Amerikaanse trip zul
len maken.
Chauf feursbij eenkomst
in Caland-W est
In „Caland-West" zijn Maandag
middag een groot aantal onderne
mers en chauffeurs van het inter
nationaal beroepsvervoer bijeenge
komen. Mr. A. Grcebe, secretarib
van de E.V.O., sprak over de bete
kenis van het gedrag van de Ne
derlandse chauffeur in het buiten
land. D8 heer H. M. Westerlaken,
hoofdbestuurder van de Unie Ver
keer, hield een toespraak, waarin
hy de positie van de autobestuurder
hier in Nederland en in het buiten
land schetste en aandrong op ver
heffing van het peil der chauffeurs.
Na de pauze werd er een Ameri
kaanse film vertoond „Singing
Wheels", die ingeleid werd door de
heer P. Schinkel. Hierna volgde een
rede door de heer T. van der Velde,
de vice-voorzitter van „Les Rou
tiers Europiéens". De heer J. de
Ruiter, procuratiehouder bij d° Ne
derlandse Bank alhier, voerde nog
het woord, waarna de bijeenkomst
werd gesloten.
(Ingezonden mededeling
vJOEWiU
YOOH OE
Verhalen over Tex, Plukkie
Buksjek, de 3 Musketiers,
Sneeuwvlok/ Tom Lucky,
Jack e.a.
Puzzles, raadsels, wetenswaar
digheden en... nieuws over
de Ketelbinkïe-clubl
HET staat daar zo eenvoudig neergeschreven, dat getal 103, aan
gevend dat de Nederlandse productie in de maand October van dit
jaar wederom haar vooroorlogse omvang heeft bereikt. Zo heel erg een
voudig ligt deze zaak echter niet; wij moeten ons er in ieder geval voor
hoeden dat wij te vroeg victorie kraaien in een tijd, waarin de ene
moeilijkheid na de andere* voor ons opdoemt. Het nuchtere getal 103
geeft aan, dat de Nederlandse industrie in de maand October meer heeft
voortgebracht dan in een gemiddelde maand van het jaar 1838, het laat
ste volledige vredesjaar dat wij vóór de oorlog hebben gekend.
De statistiek is een gevaarlijk
vak; deskundigen spreken wel eens
van l'art de grouper les Chiffres
en een bekend staatshoofd heeft
de statistiek als één van de drie
grote leugens van onze tijd ge
brandmerkt. Men zij dus gewaar
schuwd bij het hanteren en meer
nog bij het interpreteren van cij
fers, ook al worden zij door een
betrouwbare instelling als het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
verstrekt.
Het getal 103 heeft betrekking
op een maand, die in alle opzich
ten een gunstige maand voor onze
werkkracht is geweest. De maand
October telde niet minder dan 25
werkdagen, zij valt na een .tot her
nieuwde activiteit aansporende va
cant ie en zij valt ook vlak na het
oogstseizoen, ten gevolge waarvan
er altijd een extra drukte, inzon
derheid voor de agrarische indus
trie, ontstaat. Het is daarom al on
juist het getal 103 zonder meer te
vergelijken met het maandgermd-
öelde van het jaar 1938, waarin
een hoog- zowel als een laagsei-
zoen zijn verwerkt.
Hard gewerkt
WIJ moeten ook nagaan in wel
ke takken van onze industrie
zo hard werd gewerkt; het ligt im
mers voor de hand dat er ten op
zichte van het jaar 1938 belang
rijke verschuivingen hebben plaats
gehad. Onze industrie wordt in een
aantal takken ingedeeld. Per tak
kan de bedrijvigheid worden ver
geleken met die van vóór de oor
log en na weging van de aldus ver
kregen cijfers, kan een algemene
productie-indcx Worden samenge
steld. Uit de afzonderlijke cijfers
valt vast te stellen dat onze steen
kolen productie, hoewel in stijgende
lijn, nog lang niet aan haar voor
oorlogs niveau toe is. Hetzelfde
geldt voor een deel van onze agra
rische, chemische en metaalin
dustrie, In andere bedrijfstakken
zijn wij daarentegen ver boven het
vooroorlogse niveau uitgestegen;
dit is onder meer het geval bij een
deel van onze houtverwerkende
industrie, bij de productie der
openbare nutsbedrijven en bij de
textielindustrie.
Voorzichtigheid in de beoorde
ling van de cijfers is dus noodza
kelijk. Wij moeten er bovendien
rekening mee houden dat er veel
meer mensen in ons productiepro
ces werkzaam zijn dan vóór de
oorlog. Dat verschil is niet gering;
elk jaar worden er circa 100.000
nieuwe arbeidskrachten aan het
Nederlandse productieapparaat toe
gevoegd; het aantal dat wegens
vergevorderde ouderdom of an
derszins wordt afgevoerd, kan op
minder dan de helft van eerstge
noemd getal worden geschat. De
werkloosheid, het vóór de oorlog
zo gevreesde en met zo weinig suc
ces bestreden fantoom, bestaat op
het ogenblik practisch niet meer.
Men zou zo denken „Vele handen
maken het werk licht"; dit is in
derdaad juist, maar het is zo jam
mer dat elk paar van deze handen
nog lang niet zoveel werk verzet
als vroeger het geval was. Wij zijn
hier aangeland bij het probleem
oer arbeidsproductiviteit; een pro
bleem dat vandaag de dag al even
weinig populair is als dat der
werkloosheid tien jaar geleden.
Deze geringe arbeidsproductiviteit
is er oorzaak van dat de pro du c-
be-index, in weerwil van het zo
veel grotere aantal werkenden,
nauwelijks het gemiddelde van de
vooroorlogse jaren heeft kunnen
passeren.
ER wordt in deze tijd al
zoveel in primeur ge
schreven; laten wij toch ook
eens proberen de zonnige zijde
der problemen te zien. On
danks alle reserves mogen wij
in de grond van ons hart toch
wel een klein beetje verheugd
zijn over het feit dat onze pro
ductie v/eer op het vooroorlogs
niveau is aangeland. Wij zijn
FEUILLETON
De ochtend trad stralend en overmoedig bin
nen, toen juffrouw Spoor de volgende dag de
gordijnen in Peters kamer opentrok. Hij werd
wakker met een geeuw als van een kater, die
tien uren achter de kachel heeft gedut Juffrouw
Spoor zag er bezorgd uit, toen zij met het ontbijt
op het grote groene blad naar Peters bed schom
melde.
„Wat is er dan, mijn geliefd Spoortje?" gaap
te de luiaard,
„Och, meneer Peter. Geen oog heb ik vannacht
dichtgedaan. Ik vind het zo vreselijk, ruzie in
mijn huis. Nog nooit zijn hier harde woorden ge
vallen. En nu.
„Nou." meende Peter. „Heeft U dan ons bloem
koolincident vergeten?"
„Warempel niet, mijnheer, dat was de dag voor
Kerst, drie jaar geleden. Maar nu is het anders.
Ik voel, dat er wat ergs gaat gebeuren. Maar eet
U nu maar lekker Uw eitje op, 't is precies vier
en een halve minuut gekookt, U weet wel en ja.
er is ook een brief bij van juffrouw Fridolin
voor U."
Peter rukte zich omhoog tegen het kussen en
liet -zich het groene blad met alle heerlijkheden
van juffrouw Spoors vermaard ontbijt gemak
kelijk op de deken schikken. De thee was een
weldaad en Peter strekte de hand uit naar het ei.
„En die brief dan?" vroeg juffrouw Spoor.
„Rustig toch Spoortje. Bedenk, dat U langza
merhand een boemeltrein geworden bent en dan
moet U de ketel niet meer zo hard opstoken.
Maar ze is natuurlijk nieuwsgierig, die Spoor, oud
of jong, mooi en lelijk, ze zijn het allemaal. Eerst
het ei, dan de brief. Maar ik zal hem U voor
lezen. Beloof ik."
En Peter peuzelde zijn eitje op; bU zijn derde
kop thee keek hij zijn hospita indrukwekkend
aan.
„Ga maar zitten, Spoor, op de rand van het
bed, dan zie ik niet hoe je handen beven. Daar
gaat ie dan. Een ultimatum of nu al een oorlogs
verklaring."
Peter scheurde de enveloppe open en trok er
een brief en een foto uit. De Jaatste bekeek hij
vluchtig en legde haar met een steelse blik naar
juffrouw Spoor omgekeerd op het ontbijtblad.
Toen begon hij hardop te lezen:
Mijnheer!
De Nederlandse taal is zeer rijk. Er bestaat,
om eeu voorbeeld te noemen een woord, dat
voor drie begrippen te gebruiken is.
De nimmer volprezen Van Dale zegt er het
volgende van:
1. gedeelte van een dag;
2. schouder, schenkel, inz. van dieren.
3. schoelje, schurk, vlegel.
Het woord, dat deze drie betekenissen
heeft is: „schoft". Nu breng ik'alleen de derde
uitlegging op U van toepassing, want de dag
moet voor U nog aanbreken. U het licht der
beschaving brengen; evenmin kan er van U
gezegd worden, dat U sterk geschoft bent,
zoals je van de schouders van een stier
spreekt. Maar de derde verklaring lijkt mij
speciaal, voor U geschreven en wel in het bij
zonder voor de betekenis van vlegel; schoelje
en schurk, daarover kan ik nog niet oordelen.
En dan wel te verstaan, niet een vlegel in de
letterlijke betekenis, zoals Van Dale zegt: een
lange stok, met een andere korte stok aan
«et einde bevestigd al lijkt U daarop wel
wat doch in de figuurlijke, welke Van Dale
weer nader verklaart met: lomperd en boeren
kinkel.
U ziet hoe rijk onze taal is en ik heb U dan
ook terstond na onze kennismaking gerang
schikt onder de categorie der vlegels, boeren
kinkels en lomperds, kortom onder de „schof
ten".
Maar ik boud van mensen, ook van de
slechte exemplaren, en daarom wil ik niet na
laten dat bij te dragen wat in mijn vermogen
ligt om te trachten van U nog een enigszins
redelijk mens te maken. Dit is ook in mijn be
lang. omdat bet nu eenmaal plezieriger is on
der één dak te wonen met behoorlijke men
sen, dan met harken en vlegels.
Mijn bijdrage is dan een foto. Zet U die
daar neer, waar U haar altijd zien kunt. Het
is een portret van een beschaafd meisje. Van
veel kijken naar iets, dat beschaving geeft,
gaat een opvoedende kracht en op de duur
een beschavende kracht uit. Ik heb ervoor een
portret genomen, dat toevallig voor de hand
lag en dat ook al eerder voor een dergelijk
geval met succes gebruikt is. Het is een foto
van mij. zoals U zult 2ien.
Fridolin Nelsen
Peter zag juffrouw Spoor aan. Zij beiden zei
den niets, zij lachten niet. Zy keken ernstig.
„Onbeschaamd!" verbrak Peter eindelijk de
stilte.
„Dat zo iets in mijn huis moest gebeuren",
zuchtte juffrouw Spoor.
„U weet mijn woordenboeken te staan. Haalt
U Van Dale eens voor me, als U wilt,"
Juffrouw Spoor slofte weg, maar zij bleek
merkwaardig goed thuis in Peters boekenmassa's.
Zij kwam met Van Dale terug.
„Zoekt U eens „bakvis*5 op en leest U wat
daarachter staat"
CWordt vervolgd)
maar al te zeer geneigd te ver
geten hoe ons land er vlak na
de bevrijding uitzag.
Onze regering en onze bedrijfs
leiders hebben na veel moeite eni
ge regelmaat in de chaos gebracht
en ons gehele Nederlands volk
heeft zijn schouders onder 't werk
jezet. Toegegeven, er is gemop
perd over te hoge prijzen en te
lage lonen, er is gekankerd over
toestanden die niet deugden, illu
sies zijn in rook opgegaan, teleur
stellingen zijn erger gevoeld dan
ooit, maar wat behouden bleef
was het besef dat er gewerkt moest
worden aan het herstel van onze
welvaart. Stakingen zijn uitzonde
ringen geweest; ieder voelt dat dit
middel op het ogenblik slechts een
hinderpaal betekent op weg naar
het zozeer begeerde herstel. De be
staande arbeidsrust is een blijk van
werkelijkheidszin van ons volk;
mede daaraan is het te danken dat
wij thans de mijlpaal 103 hebben
bereikt.
Wel varen?
ETEKENT dit productiecijfer
dat wij weldra weer even
welvarend zullen zijn als weleer?
Die illusie zullen wij het Neder
landse volk voorlopig moeten ont
nemen en wel om verschillende
redenen:
Ten eerste is onze bevolking in
nog geen tien jaar tijd geweldig
gegroeid (van acht tot bijna tien
millioen); daardoor alleen al zou
de productie 25 hoger moeten
liggen dan vóór de oorlog.
Ten tweede is de productie gro
tendeels gericht op het herstel van
hetgeen in de oorlog is verwoest;
wie even denkt aan onze deplora
bele huizenproductie, weet alweer
genoeg.
Ten derde moet een groot deel
van onze productie voor export
worden gereserveerd, want wij
hebben in het buitenland zeer gro
te schulden gemaakt, die wij op
de duur alleen door goederenleve
ranties kunnen aflossen. Deskun
digen rekenen ons voor, dat onze
grote industrieën de metaal-, de
chemische- en de textielindustrie
op welhaast 200 van haar
vooroorlogse capaciteit moeten
werken, willen wij in staat zijn
onze invoer en onze schulden te
betalen. Eerst wanneer deze twee
de mijlpaal is bereikt, zal onze in
dustrie wat meer aandacht kunnen
schenken aan een ruimere voorzie
ning van de binnenlandse behoef
ten. De weg naar deze tweede
mijlpaal zal lang zijn, doch er is
geen reden om eraan te twijfelen
dat zij zal worden bereikt. Van de
werklust, de offerzin en de sober
heid van ieder Nederlander hangt
alles af.
De kat en de kanarie
Bij dc methoden om elkander h-n
leven zuur te maken kunnen onze
huisdieren vaak goede diensten be
wijzen. Deze heer, bijvoorbeeld, had
zijn inwonende medemensen, een
echtpaar, ten strengste verboden
een kat aan te schaffen. Wijzend op
zijn eigen gade en die van de on
derhuurder had htf gezegd: twee
katten in huis is eigenlijk al twee
te veel. Nóg zo'n kopjesgeefster...
ik denk er niet aan.
U ziet het wel: een bijzonder
charmant man was deze heer niet
bepaald, maar toch bleek hy ook
zyn zachte zyde te hebben. Een
groot zwak, zo vertelde de heer, be
zat hij voor vogeltjes, in het bijzon
der voor kanariepieten. Twee van
deze zangers woonden in een luxe
kooi, die de ereplaats in zijn kamer
innam, want, zo zeide deze zoëven
nog hatelijke heer, die beestjes wa
ren zijn lust en zijn leven. Hij ver
zocht de rechter wel te bedenken
dat uit deze liefde voor zijn Pieten
zijn afkeer van katten voortsproot,
want die roofdieren, beweerde de
anti-katman, waren niet vies van
een geel kluifje en hij somde enige
treffende gevallen op van afschu
welijke moordaanslagen door poe
zen op weerloze Pietjes gepleegd.
Geen katten dus in zijn huis, zo
lang hij baas was, en dat was hij,
want die Leen en zijn vrouw waren
maar onderhuurders. Maar die
vrouw van Leen bleef maar zaniken
om een poesje en wat doe je dan
ais echtgenoot in zo'n geval. Tuk
op een goeie beurt, breng je dan
plots op een dag zo'n katje mee.
Denk erom, had Leen gezegd, hou
het nou steeds in de kamer, want
als de huisheer het merkt ben je
nog niet jarig, geloof maar dat htJ
het arme beest het raam uitsmijt.
Nou, dat gaat natuurJyk een
poosje goed, maar je went tenslotte
aan gevaren en dan word je steeds
vrijmoediger. In het begin nam de
vrouw poes altijd mee in haar tas
als ze boodschappen ging doen,
maar dat heeft ook zijn bezwaren
en al gauw liet ze het beest alleen
in de kamer achter als ze uit moest.
En jawel, op zekere dag kwam ze
thuis en merkte tot haar grote ont
steltenis dat het lieverdje verdwe
nen was. Ze wist zeker dat ze de
deur van de kamer op slot had ge
daan toen ze wegging en de ramen
waren ook potdicht.
Zodra ze mijnheer .de huisheer op
de gang tegen kwam, begon de
vrouw hem. vreselijk uit te schel
den.
Vuile moordenaar, gilde zy,
gemene kattenmepper en totaal
over haar zenuwen heen voegde zQ
de man nog veel meer lelijks toe en
sprak de hoop uit dat de afschuwe
lijkste ziekten hem slopen zouden.
De huisheer bezwoer de rechter
dat hij zich niet aan de poes ver-
grepen had. en daarom nam hij dat
gescheld en die beledigingen niet.
Zo bleef deze zaak vry duister en
de boete van Leen z'n vrouw ook
aan de zeer lage kant, want de
rechter kon eveneens moeilijk ver
klaren hoe een poesje, al is het dan
clandestien, in z'n eentje uit een
gesloten kamer verdwynen kan.
Dr. J. van Arkel Zegwaard heeft
met zijn „Vrouwenzaal" (uitg.
Strengholt, A'dam) opnieuw be
wezen, dat hij niet alleen zijn
stethoscoop, maar ook zijn vulpen
vaardig weet te hanteren. Hij
schrijft een prettig leesbare stijl en
men kan zijn boek litteraire kwali
teiten zeker niet ontzeggen. Om
twee andere redehen echter moet
dit boek bijzonder gewaardeerd
worden. De schrijver geeft blijk, de
psyche van zijn zieken te verstaan.
Hij heeft begrip voor de typische
zielsverschijnselen, die zich in een
vrouwenkliniek kunnen voordoen.
Dit siert hem als medicus en als
schrijver, maar als mens het meest.
Bovendien is hij kennelijk be
wogen door het leed, dat in een
vrouwenkliniek bijeen is gebracht
en dat maar al te vaak zijn oor
zaak vindt in het gebrek aan ken
nis van de gevaren, waaraan de
mens bloot staat. Daarom vlecht hij
door zijn verhaal verhandelingen
over ziekteoorzaken cn bcstrij-
dingsmethoden. De sluier van ge
heimzinnigheid, dis de medische
wereld veelal voor leken verbor
gen houdt, wordt in dit boek ge
deeltelijk weggenomen. Dat de
auteur deze verhandelingen ge
schreven heeft in een zo populaire
stijl, dat men ze niet al# storende
Niemand weet precies hoe oud ze is;
72. jaar geeft ze toemaar de rest?
Eens werden haar benen verzekerd
voor 100.000 pond sterling. Wie an
ders kan dit zijn dan Mistinguett?
intermezzi behoeft te beschouwen,
is een verdienste op zichzelf.
„Catrim" (Ad. Donker Rot
terdam, 1947) is een oude D-trein-
wagen, die vele verre reizen deed
en dus van alles weet te vertellen.
De heer L. J. K. Fritze heeft on
der het reizen naar haar verhalen
zitten luisteren en omdat hij leraar
op een Montessorischool is, ze op
geschreven. C. Icke tekende er
geestige plaatjes bij en Ad. Donker
heeft er een smakelijk boekje van
gemaakt.
De verhalen van Catrijn zullen
bij de kleuters zeker een warm
onthaal vinden en omdat Catrijn,
oud en wijs als ze is, in haar ver
telsels meer zegt dan alleen wat ze
heeft meegemaakt, zullen de
ouders het boekje met veel genoe
gen voorlezen. Kinderlectuur van
de beste soort!
Als tekst voor een wederopbouw-
song bezit „Rotterdam, het klop
pend hart van 't sterke Vaderland"
een dichterlijk debuut van Gerrit
Maas, stellig aantrekkelijke ele
menten, maar wij vrezen, dat de
dichter zijn ode aan de
„Afcrcurius der steden
hoe zwaar moet gc't ontgelden
de stalen vogels storten 't giftig ei.
Verscheurend knallendat de stad
ontstelde
Ontlokt een bange klacht aan U
en mij
niet als zodanig bedoeld heeft.
Rest ons dus onze verwondering
uit te spreken over een zeer verlate
nabloei van de rederijkerstijd.
De Blaauwe Acoleye bestaat nog.
"Wie weet?
t
Marie Schmitz: De vriendschap
van Rikus en Anja: Een vlot ver
haal van H.B-S.-ers in een kleine
plaats gedurende de laatste1 oor
logswinter. Het zijn allemaal voor
beeldige jongelui met een grote
gemeenschapszin, misschien wat al
te voorbeeldig, maar Marie
Schmitz is er toch wel in geslaagd,
er levende mensen van te maken;
het meest nog van het artistieke
doktersdochtertje Anja, dat niet
met haar trouwe vriend Rikus, de
kosterszoon, door het leven kan
gaan maar naar een jonge kunst
schilder wordt gedreven. Er wor
den in het boek problemen aange
stipt, die menig H.B.S.-er uit de
hogere klasse tot nadenken zullen
stemmen. Het is uitgegeven bij
Quexido, A'dam.
