GEEN REDEN TOT ANGST
Het jaar der grote scheiding
voor een oorlog op korte termijn
Engeland begrijpt waar het om gaat
Gevleugelde woorden in 1947
door
Prof. dr. C. D. J. Brandt
OUDEJAARSAVONDPRAAT OVER
BUITENLANDSE ZAKEN
Verkenningen in Brittannië
ER WORDT HARD GEWERKT
In Downingstreet
OUDEJAARSAVONDPUZZLE VOOR DE GOEDE
KRANTENLEZERS
Woensdag 31 December 1947
5
ALS ik om mij heen zie en
mijn oor te luisteren leg, darf
ontkom ik niet aan de- in
druk, dat er op het einde van dit
jaar over het algemeen een stem
ming van gedruktheid, van som
berheid, van pessimisme over de
wereld en in het bijzonder ov|r
Europa ligt. Het is droevig om het
te moeten constateren, maar waar:
het woord „derde Wereldoorlog"
wordt niet alleen herhaaldelijk uit
gesproken, doch, wat ik nog veel
erger vind, men neemt het heel
gemakkelijk in de mond, men heeft
het over die oorlog, als over iets,
dat vanzelf spreekt, alsof hij net zo
iets gewoons is als b.v. moeilijk
heden met de distributie of de
woningnood.
Hoogstens is men het er niet
over eens, of het nog een paar jaar
zal duren, dan wel maar een paar
maanden, voordat die derde We
reldoorlog uitbreekt. Ik ken men
sen en ik twijfel er niet aan, of
U zult hen ook kennen die in
volle ernst bezig zijn met plannen
te maken voor een vertrek naar
elders, naar buiten Europa, omdat
ze niet nog eens een oorlog en een
tijd van bezetting willen meema
ken, als wij pas achter de rug heb
ben. En zulke lieden beroepen zich
dan, rechtstreeks of via, via, op de
„onthullingen", die een tijdje gele
den in het Amerikaanse blad
„Time" zijn verschenen over de
plannen van de'Russische generale
staf en die hierop neerkwamen, dat
de Russen in drie weken aan de
Pyreneeën zouden staan. Aan deze
voorzienige pessimisten pleeg ik de
toch wel verantwoorde vraag te
stellen, waar zij eigenlijk veilig
denken te wezen in een oorlog,
waarvan zij zelf de eersten zijn om
toe te geven, dat hij zo totaal zal
zijn als nooit te voren en ik herin
ner hen aan de plannen van de
Nederlandse militaire en burgerlij
ke autoriteiten uit het jaar 1939,
toen zij de bevolking uit het mid
den van ons land dachten te eva
cueren, naar het „veilige Westen",
dat op het ogenblik, dat de oorlog
uitbrak, het eerste gebied was, dat
werd aangevallen.
Deze en dergelijke verschijnselen
getuigen van het defaitisme, waar
toe maar al te velen in ons land en
in Europa in het algemeen zijn
vervallen. Als bewijs van een grote
geestelijke vermoeidheid in ons
werelddeel moge dit defaitisme be
grijpelijk en verklaarbaar zijn, het
is er niet minder bedenkelijk om.
Er heerst in Europa laten wij
dit lelijke woord niet langer schu-
wen op het eind van het jaar'
1947 een oorlogspsychose.
HET spreekt vanzelf, dat de mis
lukking van de Londense Con
ferentie der Grote "Vier er nog
weer toe heeft meegewerkt, om dit
gevoel, dat het misgaat in de we
reld, nog meer aan te wakkeren.
De omstandigheid alleen, dat een
gezaghebbend man als de Engelse
minister van buitenlandse zaken
Bevin, een paar weken geleden in
een redevoering de Conferentie,
welke toen nog moest beginnen „de
laatste kans" heeft genoemd, heeft
er zeker niet toe bijgedragen, om
de gewone man in Europa, dat wil
dus zeggen U en mij, een opgewek
tere kijk op de toekomst te doen
krijgen. Waar dit zo is, geloof ik
goed te doen met in deze oude-
jaarsbespiegeling, uitgaande van
deze algemeen bestaande pessimis
tische kijk op de gang van zaken,
U mijn persoonlijke kijk op de
situatie in de wereld te geven.
Is er reden voor deze sombere
stemming? Wie zou het durven
ontkennen? Alleen een dwaas kan
beweren, dat er geen vuiltje aan
de lucht is, dat alles is\,to the best
in the best of all possible worlds".
Er heerst ongetwijfeld over de hele
wereld een geweldige internationa
le spanning. Maarwil dit nu
zeggen, dat die spanning zich ook
persé in een oorlog moet ontladen?
Neen, en nogmaals neen: deze con
clusie van de hyperpessimist be
schouw ik als minstens zo weinig
verantwoord als de struisvogelpoli
tiek van de krampachtige optimist.
De historie leert ons, dat oorlog
betekent een verstoren van het
evenwicht, een verstoring, die dgs
te groter is, naarmate de oorlog
omvangrijker, de duur er van lan
ger is geweest. Na zo'n oorlog zoekt
de wereld (het werelddeel), waar
hij gewoed heeft, naar een nieuw
evenwicht, dat wü vrede plegen te
noemen. Zo ging na 1648 na de
periode der godsdienstoorlogen, zo
na 1713, na de dagen van Lode-
wijk XIV met hun haast voortdu
rende strijd, zo na 1815, na de tijd
van de Franse revolutie en Napo
leon, zo ook na 1918, na de zgn.
eerste Wereldoorlog. En zo'n perio
de beleven wij thans ook weer. Er
is alleen een graduee 1 verschil
met vroeger, geen principieel.
Een gradueel verschil, dat een
gevolg is van het feit, dat de oor
log, welke wij achter de rug heb
ben, de eerste is, die werkelijk de
naam van Wereldoorlog mag dra
gen (die van 19141918 was in
wezen nog een Europese oorlog!)
en dat daardoor en daarom het
evenwicht dan ook op een tot dus
ver ongekende wijze is gestoord.
Het is dus niet zo'n wonder, wan
neer het vinden van een nieuw
evenwicht deze keer meer tijd en
meer inspanning kost dan bij vori
ge gelegenheden het geval was; dit
zeg ik in het bijzonder tot al die
genen, wier pessimisme vooral
voortkomt uit de overweging, dat
het nu, 2 y2 jaar na het einde van
de oorlog, nog geen vrede is.
Een extra moeilijkheid is nog,
aat dit evenwicht niet als b.v. in
1815 en 1918 gevonden moet wor
den tussen 4 of 5 staten, welke al
lemaal ongeveer even sterk zijn,
maar in feite tussen twee. "Want
ondanks uitdrukkingen als de
Grote Vijf (een term, die, gezien
de situatie van China, geen enkele
practische betekenis heeft), Grote
Vier en zelfs van Grote Drie gaat
het ditmaal allermeest (om niet te
zeggen: uitsluitend) om de
Grootste Twee. En zoals tus
sen twee mensen het evenwicht
heel moeilijk te vinden is, precies
zo geldt dit voor twee partijen of
twee staten. Het is een onloochen
baar feit, dat de derde man meer
aanbrengt dan de spraak alleen.
De natuurlijke neiging van elk van
die Grootste Twee is immers om
alleen de baas te worden.
Vandaar op het ogenblik de dub
bele neiging:
le. om dit evenwicht te vinden in
een alle staten omvattende or
ganisatie, de Verenigde Naties
en
2e. een derde macht naast de twee
grootste in het leven tp roepen.
De eerste en ongetwijfeld de
meest ideale vorm heeft echter dit
grote nadeel, dat die Organisatie
der Verenigde Naties van haar
eerste begin af onlosmakelijk ver
vlochten is juist met het evenwicht
der Grootste Twee, dat wij hiermee
dus in de fatale cirkel zitten: zon
der Verenigde Naties geen even
wicht, zonder evenwicht geen Ver
enigde Naties.
NOG een enkel woord over die
derde macht in de wereld. Die
kan zoals de verhoudingen op het
ogenblik liggen, naar mijn mening
alleen worden gevormd door het
Britse Gemenebest en West-Europa
samen. Vandaar de vreugde, waar
mee Engeland en de landen van
West-Europa het zgn. Plan-Mars
hall hebben begroet, ondanks
alle bezwaren welke er
voor hen aan vastzitten.
Want alleen met het plan-Marshall
dat wil dus zeggen met Ameri-
kaanse hulp, kunnen Engeland en
West-Europa er boven op komen,
kan "dus die voor het evenwicht zo
zeer gewenste, ja onmisbare Derde
Macht in do wereld ontstaan. Om
gekeerd is het feit, dat de verant
woordelijke leiders van de Ame
rikaanse politiek, getuige juist het
plan-Marshall, bereid zijn die Der
de Macht te doen herleven (heus
niet uit Altruïsme, dit zeg ik er bij
teneinde verkeerde conclusies te
voorkomen) misschien de sterkste
aanwijzing, die wij hebben, dat zij
er niet op uit zijn om de wereld
heerschappij te verwerven en dat
het hun ernst is met wat van ouds
een Angelsaksische stelregel is: de
balance of pover, dat is dus
de vrede.
DAAR staat tegenover, dat de
politiek van de Sowjet-Unie
van het ogenblik geen aanwijzing
bevat, dat ook zij het ontstaan van
een Derde Macht wil bevorderen.
Europa neemt in toekomstplannen
en -verwachtingen van de macht
hebbers in Moskou geen andere
plaats in dan van satellietwereld
deel. De wijze, waarop zij in hun
invloedssfeer in Oost-Europa te
werk gaan, is hiervoor voldoende
bewijs. Maarschalk Tito moge dan
bezig zijn een unie van de com
munistische staten van Oost-Euro
pa tot stand te brengen, tot een
zelfstandige statenbond zal Moskou
deze Ver. Staten van Oost-Europa
nooit laten uitgroeien, zolang de
politiek van de Sowjet-Unie blijft,
wat zij is. Stijl in de leer als het
Polit. bureau is, kent het alleen
maar de keus lussen: communisme
en kapitalisme, Moskou en Wash
ington. Tot een verdeling van de
Wereld in twee invloedssferen, een
Russische en een Amerikaanse,
daarentegen is daar ben ik van
overtuigd de Sowjetpolitiek te
allen tijde bereid, zoals Stalin in
Augustus 1939 geen bezwaar had
om Europa met Hitier te delen.
Maar toen en nu met dit voorbe
houd, dat dit nooit het laatste sta
dium kan zijn, hoogstens het voor
laatste.
En nu mijn conclusie. Zolang de
Verenigde Staten vasthouden aan
de constructieve politiek van het
plan-Marshall, dus aan een poli
tiek van evenwicht in de wereld,
zodra het Britse Rijk en de vere
nigde staten van West-Europa de
zware taak en verantwoordelijk
heid van de Derde Macht in de
wereld te zijn op zich kunnen en
willen nemen en zolang de Sowjet-
Unie niet sterk genoeg is om de
uiterste consequenties van haar
tegenwoordige politiek aan te dur
ven, is het mogelijk om een nieuw
evenwicht te vinden. En aangezien
ik van de aanwezigheid van deze
drie factoren op dit moment of in
de naaste toekomst althans over
tuigd ben, waag ik het deze mijn
oude jaarsbespiegeling te besluiten,
daarbij alle risico's van de profeet
gelatéh op mij nemend, met de
uitspraak, dat er voor angst
voor een oorlog op korte
term ij n geen reden is.
KAN men optimistisch zgn, als men zich er toe zet de politieke ontwikkeling van
het afgelopen jaar te overzien, amper een week na de mislukking van de Lon
dense conferentie Het lijkt nauwelijks mogelijk. Want de breuk in Londen, die niets
minder betekent dan een liquidatie van de Raad van Ministers der Grote Vier, staat
niet als enfg verschijnsel van deze aard in het boek van het jaar 1947 opgeschreven:
het is niet anders dan een korte samenvatting van 365 dagen wereldpolitiek. Dit
was het jaar van de grote scheiding. Pas in dit jaar heeft zich die splitsing vol
trokken, waarmee wij al zo bedenkelijk vertrouwd zijn geraakt omdat wij er dage
lijks aan worden herinnerd. Er zijn twee werelden gekomen: de ene is de Russische,
de tweede de door Amerika gedomineerde rest. Gedomineerde, niet overheerste,
maar dat is een kwestie op zichzelf.
Truman-docfrinc
.werd Marshall-plan
werd Amerikaans
imperialisme
werd: Europa ver
enigt UI.'
Maar toch. Als .wij dit jaar overzien,
met zg'n belangrijkste evenementen: de
pogingen tot liquidatie van de oorlog,
conferenties van Moskou en Londen
voor het vredesverdrag met Duitsland
en Oostenrijk en het begin van het vre-
des werk (eerste normale vergaderingen
van de U.N.O,) is er één gunstig ver
schijnsel te signaleren: met al zgn ge
breken, met alle onvruchtbare discussies
met alle wederzijdse beschuldigingen,
ruzies en harde woorden is de U.N.O. in
dit jaar gebleken toch zoiets ais een
wereldparlement te zijn, waar de tegen
stellingen kunnen worden uitgesproken,
die vroeger moesten worden opgezameld
tot zg in een oorlog hun uitweg konden
vinden.
Dit is nog niet het ogenblik om van
het welslagen van de organisatie der
Verenigde Naties overtuigd te zijn; dit
is zeker nog niet het ogenblik om Hei!
te roepen. Dit is pas het begin van een
ontwikkeling die veie jaren zal nodig
hebben. Van jaar tot jaar zullen wg
angstvallig de verrichtingen in dat in
ternationale oord in Amerika volgen, en
dikwijls zal het er spannen. Maar ais de
Verenigde Volken bgeen bljjven zal op
de duur een traditie worden geschapen
die men niet meer overtreden kan.
Het directe belang
De Russen zgn niet uit de U.N.O. ge
lopen, toen zij in de Algemene Vergade
ring, die wjj pas achter de rug hebben,
hun grote diplomatieke nederlagen
leden, maar de Sowjet-Unie is ook geen'
volledig lid. Aan tal van nevenorganisa
ties doet zy niet mee, alleen op het poli
tieke toneel is zij te vinden en hier pro
beert zg te boycotten wat haar niet aan
staat. Men. kan hieruit de gevolgtrek
king maken dat de Sowjet-Unie dus ook
in de internationale samenwerking al
leen haar meest directe belang zoekt en
altijd bereid zal zijn om de samenwer
king op te geven, wanneer zfy hiervan
het meeste voordeel verwacht. Men kan
tegen deze opvatting inbrengen dat dit
laatste^woor elk land geldt, en dat het
er alleen maar om gaat, dat op de duur
alle mogendheden inzien, dat samenwer
king te allen tgde tot de beste resul
taten leidt, doch juist dan vraagt de
houding van de Sowjet-Unie een nadere
bestudering.
De Russen, met hun streng opge
bouwd, bureaucratisch-autocratisch sys
teem, leven in een rigoureuze afzonde
ring. Uitwisseling van gedachten met
Russen behoort practisch tot de onmo
gelijkheden; zelfs in Lake Success blij
ven de Sowjet-diplomaten elkaar zelfs
tot op de (spaarzaam bezochte) banket
ten controleren. Dit is de kracht van
het regiem en tegelijkertijd zijn
zwakheid. Zyn kracht omdat een nau
wer geestelijke horizon samengaat met
een groter kracht van handelen, zgn
zwakheid, omdat 't de Russen daardoor
volkomen ontbreekt aan kennis van de
krachten buiten hun Chinese muur. Zij
begrypen niets van de behoefte aan be
paalde vrgheden, de democratische in
stellingen, de culturele waarden van het
Westen.
Ruslands strategie
Uit deze overwegingen kan men zich
een beeld vormen van wat er aan de
Russische tactiek en strategie ten
grondslag ligt. En dit beeld verandert
niet als men de vraag opwerpt of de
Russische leiders de communistische
wereldrevolutie nog als doel willen, o£
als middel gebruiken, een pro
bleem dat een nauwkeuriger analyse
van de figuren in het Kremlin zou ver
eisen dan in dit verband mogclgk is.
Want ook als zij streven naar een uit
breiding van de Russische revolutie be
gaan zg daarbij zulke cardinale fouten,
dat men die alleen uit een volmaakt ge
brek aan kennis van de verhoudingen in
de andere landen kan verklaren.
Op deze basis is een werkelijk vrucht
bare samenwerking natuurlgk een on
mogelijkheid, Wil het hiertoe ooit ko
men, dan moet aan één voorwaarde wor
den voldaan: Rusland moet zich open
stellen voor de buitenwereld. Maar......
dat betekent, dat het Sowjetregiem in
zijn tegenwoordige vorm niet meer te
liandhaven is.
De Derde Macht
Gevaarlijk is de houding van de Rus
sen in de eerste plaats voor henzelf.
Voor de wereld ligt 't gevaar veel meer
in de omstandigheid, dat de twee grootste
machten, Amerika en Rusland, zo vlak
tegenover elkaar staan. De derde we
reldmacht, waarover al zoveel is gespro
ken en geschreven, is voor het tot stand
komen van een evenwicht in de wereld
een noodzakelijkheid. Die derde m^cht
kan, zoals de verhoudingen op het ogen
blik liggen geen andere zijn dan 't Brit
se Rijk en (West-)Europa samen. Daar
toe moet (West-) Europa een eenheid
worden endat is niet het werk van
één dag.
De Amerikanen hebben bij het plan-
Marshall, (waarom alleen al dit aan ge
beurtenissen rgke jaar in de jaartallen
boekjes van ons nageslacht vermeld zal
staan,) het begin van deze Europese
coördinatie zonder meer als eis gesteld.
En dus zgn de zestien landen aan het
studeren, enkele niet zonder tegenzin
overigens.
Deze eenheid van W,-Europa staat en
valt intussen met Frankrijk. Ongeluk
kigerwijze was dit land tot dusver een
getrouwe afbeelding in het klein van de
grote wereld, een politieke microcos-
mos, waar de tegenstellingen, met gro
te felheid op elkaar botsten.
Intussen is hierin op het einde van dit
jaar de kans op verbetering gekomen.
Waardoor? Door het ontstaan ook hier
van een „Derde Macht". De lezer zal
begrgpen, dat deze parallel meer is dan
een toeval, dat zij integendeel een ty
pisch kenmerk is voor de ligging der
verhoudingen in de wereld, in het Euro
pa, in een land als Frankrijk.
Maar laten wij deze kleine beschou
wing over een groot onderwerp niet ai te
zeer in majeur eindigen. Want de stabi
liserende machten in de wereld zo goed
als in Frankrijk, de Derde Machten dus,
staan nog pas aan het begin. De grote
vraag, waarmee dit jaar eindigt, is dan
ook: zullen, zij hun kans krijgen om zich
te ontwikkelen, om hun voor de mens
heid en de vrede zegenrijk werk te
doen?
i B. J, F,
(Van onze speciale verslaggever)
Drie vragen hebben we op onze zwerftocht door Enge
land gesteJd aan drie categorieën mensen, nl. aan autoritei
ten. aan aanhangers van de regering en aan haar tegenstan
ders. Deze vragen:
1Hoe stelt U zich voor de vrede te winnen?
2. Welke vorderingen worden daarbij gemaakt?
3. Hoe reageert de bevolking op de ingrijpende soberheid,
die van haar wordt verwacht en op de campagne voor inten
sere arbeid, waartoe zij wordt aangespoord?
De vraag, die wij niet stelden in Engeland, maar die wij
voor onszelf wilden beantwoorden was: Als we de toestan
den en de mentaliteit van Nederland en Engeland, die in
dezelfde boot zitten, vergelijken, welke conclusies kunnen
dan getrokken worden?
De eerste, wie we onze vragen,
voorlegden was de vertrouwens
man van de minister-president
Attlee, in Downingstreet.
Zijn antwoord op de eerste vraag
luidde:
„Door ongelofelijk hard te wer
ken, zoveel mogelijk te exporteren,
zo zuinig mogelijk te leven en
planmatig onze doelstellingen, die
var. de Labourparty, te verwezen
lijken."
Op vraag twee:
„Er worden belangrijke vorde
ringen gemaakt. Er is geen reden
voor optimisme, maar zeker ook
niet voor pessimisme. Wij komen
er wel doorheen. De cijfers bewij
zen, dat we iets bereiken."
Het antwoord op vraag drie
luidde:
,Er wordt natuurlijk veel ge
mopperd, maar de aansporingen
hebben succes. Men is, nadat de
toestand herhaaldelijk en heel dui
delijk is uiteengezet, tot de over
tuiging gekomen, dat ons land in
moeilijke omstandigheden verkeert
en daat we er alleen -uitkomen
door versobering en hard werken.
Die oproepen zijn niet vergeefs
geweest."
Kolenproductie stijgt
Wat is er in de afgelopen maan
den bereikt?
De kolenproductie is de laatste
weken voortdurend vooruitgegaan.
Het probleem is van twee kanten
aangepakt: na veel strubbelingen
en veel voorlichting zijn de mijn
werkers hard aan het werk gegaan
en zijn er ook nieuwe arbeids
krachten voor de mijnen gekomen.
Bovendien zijn de installaties ver
beterd; dooor modernisering en
mechanisering is de arbeid der
mijnwerkers vergemakkelijkt. Het
resultaat is, dat de opbrengst per
man is gestegen.
Het wekelijks gemiddelde voor
de maanden Januari tot September
1938 was 4.334.000 ton. In 1946 be
droeg dit gemiddelde 3.580.000 ton.
In de laatste maanden van 1947 is
het cijfer gaan stijgen en wel als
volgt:
In de week eindigend 1 Novem
ber bedroeg de productie 4.092.000
Ion. Zij steeg de volgende week tot
4,243.000, daarna tot 4.268.000, tot
4.274.000 cn het cijfer voor de jong
ste week was 4.356.200 ton. Dit is
het hoogste cijfer sedert de eerste
week van Augustus 1940. Het doel
wit voor 1947 was 200 millioen ton
en dat halen we wel.
Het gevolg van deze stijgen
de productie zal zijn, dat we
op groter schaal gaan expor
teren, en dat de bevolking
zelf meer kolen zal krijgen.
Van 1 Januari af zal Engeland
per week 80.000 ton kolen gaan
uitvoeren en in overeenstem-
Een speciale verslaggever var»
onze krant, heeft een reis door
Engeland gemaakt en daar met
allerlei mensen gesproken.
In een serie artikelen zal hij zijn
bevindingen mededelen. In dit
artikel vertelt onze verslaggever
van een onderhoud, dat hij had
met Aftlee's vertrouwensman.
ming met het Marshall-plan
hopen we in 1948 kolen te gaan
uitvoeren naar zestien landen.
Hoe heeft men de mijnwerkers
zover gekregen? Door extra rant
soenen? Neen, niet daardoor; er
worden wel enige extra toewijzin
gen gegeven, maar beslist niet
genoeg voor die harde arbeid. We
hebben de mensen goed moeten
verteller, wat er aan de hand was,
waarom er zo hard ge" erkt moest
worden en voor welk doel. De geest
is goed geworden. De wereldcrisis
leefde niet voor hen; de mijnwer
kers, en alle andere arbeiders trou
wens ook, moesten op speciale wij
ze worden ingelicht. Dat is ge
beurd en met vrucht.
Op deze wijze gaan we door; in
1948 moeten we 214 millioen ton
kolen delven en binnen het jaar
zullen we aan een export van 10
15 millioen ton toe zijn.
Andere industrieën
Wat op ander gebied is bereikt
kan men zien door eon vergelijking
met 1938. We stellen de productie
voor 1938 op 100 en vergelijken
met het derde kwartaal van 1947.
Dan krijgen we de volgende cijfers:
Machinerieën 168
IJzer en staal 114
Katoen 45,
Chemische producten 153,
Electr. artikelen 180,
Nonferro metalen 180
Werktuigen 101
Kleding 123.
Textiel is het zwakke punt in de
reeks. Daar is een tekort van
300.000 arbeiders. De toestanden in
'deze industrieën waren slecht;
vroeger moesten de man en de
vrouw werken, doch thans zijn de
lonen van dien aard, dat er geen
reden meer is waarom moeder de
vrouw ook nog in de fabriek zou
gaan werken. Er is een campagne
gevoerd om het aantal werklieden
in deze tak van nijverheid te ver
groten en daar hebben we ook wel
succes mee. Doch een bottleneck
blijft het. Niettemin: het gestelde
productiedoel, dat opzettelijk laag
was gehouden, is met 10% geklopt.
Opmerkelijk is de stijging in de
productie van landbouw-werktui-
gen, welke geheel voor export be
stemd is: zij is vergeleken met
1938 verachtvoudigd. Tegen elke
10 ploegen van 1938 maken we er
thans 600, en voor elke 100 tracto
ren thans 830.
Huizenbouw
Aan het eind" van de oorlog is
berekend, dat cr omstreeks 750.000
woningen dringend bij moesten ko
men, teneinde oen deel van de oor
logsschade weg te werken. Thans
zijn in totaal 460,000 woningen
hersteld of vernieuwd, waarbij
inbegrepen 149.0Q0 permanente
huizen. Thans zijn er 260.000 wo
ningen, permanente en tijdelijke, in
aanbouw.
De betekenis van deze cijfers
wordt duidelijk als men bedenkt,
dat in de twee jaar na 1918 in to
taal 5500 woningen werden ge
bouwd.
Vervoer
Engeland heeft grote moeilijkhe
den gehad ten aanzien van het goe
derenvervoer per trein, vanwege
het grote gebrek aan spoorwagons.
Er is een campagne op touw gezet
onder de leuze Keep the wheels
turning, met het doel de arbeiders
er toe te brengen op vrije Zater
dagmiddagen en. Zondagen te hel
pen bij het lossen en laden van de
wagons. Deze actie heeft tot gevolg
gehad, dat de spoorwagens volle
diger in bedrijf zijn gekomen en
men ophopingen van ongeloste en
ongeladen goederen in de week
ends gaat vermijden.
Soortgelijke acties en soortgelij
ke resultaten zou men voor talrijke
andere takken van bedrijf kunnen
vermelden. Maar uit het boven
staande blijkt voldoende, dat er in
Engeland hard wordt gewerkt. Om
dat men beseft, dat het noodzake
lijk is.
N dit veelbewogen jaar schijnt hier heel wat scha- scheurd oog gehad, of een
is er veel voor het wc- de te- zijn aangericht." platgeslagen oor, niets
reldforum gesproken. Wat Een moordenaar Misschien zou ik niet za
was daarbij dat waard is te Los Angeles: ,.Hij (het gelukkig zijn als ik weer
om vereeuwigd te worden? slachtoffer) schold me uit moest beginnen."
Het Amerikaanse persbu- voor vuile Mof. Ik ben De Amerikaanse admi-
rcau Associated Press een Pool," raai William F. Hal-
heeft het volgende cita- Chemicus Harold C. e y: „Als algemene regel
tenlijstje opgesteld: Urcy: „Ook andere die- heb ik aangenomen me
Vice-admiraal William ren zijn in het verleden nooit op een militair te
S. Parsons, chef van uitgestorven. Ik zie niet verlaten, die niet rookt of
de atomische defensie-af- in. waarom dc mens een' drinkt."
deling van de Amerikaan- uitzondering zou vormen. Generaal Douglas A,
se marine: „Het is niet dc Misschien is nu onze tijd MacArthun „Het is
atoom, die we in bedwang gekomen." een foutieve voorstelling,
zouden moeten houden. Dc Russische vice-roi- dat de democratie alleen
Het is de mens." nister van buitenlandse in overvloed kan leven.
Bernard B a r u c h, zaken W 3 s j i n s k y: Integendeel, de historie is
Amerikaans staatsman: vrouwen praten te er om te bewijzen, dat zij
„We zitten middenin een veelhaar oorsprong vindt in
koude oorlog, die steeds Wereldkampioen zwaar- beproevingen, strijd en
warmer wordt," gewicht boksen Joe vuil."
Keizer Hirohito Louis, verklarende George Bernard Shaw
tijdens een bezoek aan het waarom hij niet graag „Lees mijn boeken... en
door een atoombom ge- weer 21 jaar zou zijn: „Ik laat mij in vrede sterven."
troffen Hirosjima: „Er heb nog nooit een uitge-
TAT AT weet U nog van wat er
in het. afgelopen jaar gebeurd is?
Vandaag kunt U bewijzen of U een
goed krantenlezer bent: door onze
speciale Oude jaar savondpuzzle op te
lossen
Hoe U te werk moet gaan?
Hiernaast vindt U twee rijen: een
met aardrijkskundige namen, de
tweede met bijbehorende feiten uit
het nieuws van het afgelopen iaar.
Maar deze laatste zjjn van hun
plaats afgedwaald. Als U uw krant
met enige aandacht pleegt te lezen
zal het U niet veel moeite kosten
de zaken terug te brengen waar z\j
horen. Dit is de eerste opgave.
Voor het tweede deel van de
mzzlc wordt een beroep gedaan op
Jw kennis van de aardrijkskunde.
De aardrijkskundige namen uit de
eerste rij hiernaast ztjn op de onder
staande kaart aangegeven met een
nummer. (Als een land is be
doeld, is het cijfer voorzien van een
sterretje). U moet dan de namen
in de volgorde van die cijfers plaat
sen. De beginletters vormden dan
een behartigenswaardige tekst.
Volledige oplossingen (bestaande dus
uit een rij aardrijkskundige namen in de
verlangde volgorde met daarachter de
bijbehorende feiten) moeten uiterlijk
Maandag, eerste bestelling, bij onze
redactie zijn binnengekomen. Voor de
goede oplossingen worden een prijs van
10.en vier prijzen van 2.50
uitgeloofd.
Op het adres vermelden: Oude-
j aarsavondpuzzle.
New York
Spitsbergen
Dodekanesos
Walcheren
Michigan
Neurenberg
Dardanellen
Nicaragua
Triest
Eritrea
Utrecht
Vulkaan
- -Krupp-fabrieken
ontmanteld
Olie-concessies
Indonesische
staat
Zee-engte met
Russische inte
resse
Holland 100 jaar
Cholera-epidemie
Burgeroorlog
Rusland-Noord-
poolbasis
Boomplanting
Turks-Italiaans-
Grieks -
Etna
West-Indië
W ol verhamp ton:
Egypte
Griekenland
U.S.S.R.
Emden
Engeland
Monte Carlo
Essen
Moisson.
Linggadjati
Oost-Indonesië
Iran
Verenigde Natie»
V or stenhuwelijk
Overeenkomst
Vrije Stad
Rondetafelconfe
rentie
Jaarbeurs
Niet vertegen
woordigd op de
Pan - Amerikaan
se Conferentie
Wereldjamboree
Processen oor
logsmisdadigers
Voormalig Ne
derlands Oplei
dingskamp in En
geland
Abessijnse bei
langstelling voor
Ital. kolonie
Europese Zwem-
kampioenschap
pen
Vetorecht
Duitse haven, dia
als transito-ha
ven met Amste**-
sterdam en Rota
ter dam wil co»
curreren.
