10
Keres legt ook nu het loodje
tegen Botwinnik
NQÏÏRY
Geen debat, wel critiek op
„geruisloze socialisatie"
Coöperatie „Vooruitgang"
50 jaar
Nieuwste verraad-affaire
Geduld bedwong onstuimigheid
Euwe koos niet de
sterkste verdediging
Radio-programma
BLAUW
BAND
Bi'
Beurs in Brielle
Minister weert zich
Mw,Mw£ws,
Geboren uit strijd voor sociale
verbeteringen
kleine
negertjes
heöen
SPIONNAGE IN NEDERLAND
van v. d. Waals alias De Wilde
1 EcTKÖpj -SE"
VAN NELLE
Bestond De Wilde
werkelijk?
Vrijdag 12 Maart 1948
3
Zal dr. Euwe eindelijk de goede
vorm, die hem in 1935 wereldkam
pioen schaken deed worden, her
vinden en nog een ernstige mede
dinger worden in de aan de gang
zijnde strijd om de wereldtitel? Zal
Keres er voor de eerste maal in zijn
leven te slagen een party van de
gevaarlijke Botwinnik te winnen?
Ziehier twee vragen, waarop een
ei-volle zaal in gespannen stilte
een duidelijk antwoord verwachtte
en kreeg! Of het gegeven ant
woord echter de talrijke toeschou
wers heeft tevreden gesteld, is een
andere zaak.
Dr. Euwe' die met 2%vart Re
shevsky te bekampen kreeg, koos
dezelfde verdediging, die hij tegen
Botwinnik aanwendde,, de Romi-
verdediging van het Half-Slaviscb.
Elf zetten lang nam de partij een
zelfde verloop als het duel uit de
tweede ronde, toen week de Ame
rikaan af door met zijn. d-pion op
te rukken en kreeg de partij een
zeer scherp combinatoir karakter.
Dr. Euwe koos niet de sterkste ver
dediging, verloor na een tiental
zetten een pion en had daarna
slechts tot taak verbeten voor remi
se te vechten. Lange tijd zag het er
naar uit, dat hij hierin zou slagen.
Op de 31e zet won hij de verloren
pion terug, doch na dameruil bleef
een lopereindspei over, dat duide
lijk voor onze landgenoot op verlies
stond. De party is na de 41 2et van
wit afgebroken, doch het zal zeer
de vraag zijn of dr. Euwe haar nog
zal hervatten.
Het duel Keres-Rotwinnik trok
de aandacht door het bizarre ver
loop der opening. Wilden beide
Russen een demonstratie van Rus
sisch „supers-schaak ten beste ge
ven? Het werd een onoverzichtelij
ke, uiterst moeilijke strijd om klei
ne positionele voordelen, die
geduldige Botwinnik beter ligt dan
zyn onstuimige landgenoot. Nadat
Keres door het oprukken van zijn
f-pion de witte velden op de ko
ningsvleugel gevoelig had ver
zwakt, zag men heel, geleidelijk
Botwinnik in het voordeel komen,
Pionverlies was op de duur niet te
vermijden en daarmede was prac
tised de strijd beslist. In de afge
broken stelling staat Botwinnik
met ee.. pion meer en nog goede
kansen op aanval er verreweg het
beste voor.
Wit: S. Reshevsky; Zwart: dr. M,
Euwe.
Rorai.-verdediging van het Half-
Slavisch.
1. d2-d4, d7-d5; 2. c2-c4, e?-e6;
3. Pgl-f3, Pg8-fS; 4. Pbl-c3, c7-c6;
5. e2-e3, Pb8-d7; 6. Lfl-d3, Lfg-b4;
7. a2-a3„Lb4-a5; 8. Ddl-c2, Dd8-e7;
9. Lcl~d2, d5xc4; 10. Ld3xc4, e6-e5;
11. 0-0, 0-0.
Dezelfde stelling als de partij Bot-
winnik-t-dr. Etfwe uit de tweede
ronde; de Rus zette hierin voort
met 12. Tael. Reshevsky doet het
anders en brengt onmiddellijk le
ven in de brouwerij.
12. d4-d5, c6-c5.
Dit brengt de Amerikaan in het
voordeel. Evenmin bevredigend
waren: 12PbS; 13. Ld3. Lxc3;
14. Lxc3, Pbxd5; 15. e4 en 16. Lb4
met kwaliteitswinst, of 12
Pb6; 13. Ld3, cxd5; 14. b4, e4; 15,
bxa5, exd3; 16. Dxd3, Fc4; 17. Pxd5
met pionwinst. Te proberen was
echter 12Lxc3; 13. Lxc3, e4;
14. Pd2, TeS enz.
13. d5~d61, De7-d8.
Pion d8 was vergiftigd: 13,
Dxd6; 14. Pb5, Db6; 15. b4! met
stukwinst.
VRIJDAG 13 MAART 1948
Avondprogramma
HILVERSUM I: 19.00 Nieuws,
19.15 Geestelijke liederen, 19.30 Act
geluid, 19.45 Chr. middenstands
bond, 20.Nieuws, 20.15 Orgel
concert, 20.45 Luisterspel, 21.30 Vrij
en blij, 22.— Vragen aan voorbij
gangers, 22.30 Orgelbespeling, 22.45
AvondovercL, 23,15—24.00 Avond
potpourri.
HILVERSUM II: 19.— Denk om
de bocht, 19.16 Regeringsuitzending,
19.30 Waar is Uw God, 19,50 Tien
voor acht, 20,-Nws, 20.05 Piano
voordracht, 20.30 Midden in de
wereld, 21.Men vraagt,, en wij
draaien, 21.30 Schuldig of onschul
dig, 21.50 Op vleug'len van muziek,
22.— Buitenlands weekoverzicht
door Prof, Dr. C. D. J. Brandt, 22.15
Swing and Sweet, 22.40 Vandaag,
12.45 Avondwijding, 23.Nieuws,
13.1524.09 Vrijdagavond-concert
ZATERDAG 13 MAART 1948
Ochtend- en Middagprogramma
HILVERSUM I: 7.00 Nieuws, 7.15
Ochtendgymn., 7.30 Morgengebed,
8.— Nieuws, 8.15 Pluk de dag, 9-—
Voor de vrouw, S,05 Ochtendconc-,
10.Klein, klein kleutertje, 10.15
Gr. muziek, 11.— De Zonnebloem,
11.45 Zangkoor, 12.03 Orgelspel,
12.30 Weerpraatje, 12.33 Lunchcon
cert, 12.55 Zonnewijzer, 13.— Re
geringsuitzending, 13.30 Lunchcon
cert, 13.50 Film en toneel, 14.10
Filmmuziek, 14.20 Engelse les, 14.40
Ned. Kamerkoor, 15.15 Concert der
Jongeren, 16.Dansmuziek, 13.20
De vliegende Hollander, 16.20 De
schoonheid van het Gregoriaans,
17.De Wigwam, 18.Pianoduo,
18.15 Journalistiek weekoverzicht,
18.30 Rcgeringsuitzending.
HILVERSUM II: 7.00 Nieuws, 7.15
Gr. muziek, 8.— Nieuws, 8.18 Mor-
?enklanken. 9.30 Waterstanden, 9.35
'koorzang, 10.Morgenwijd., 10.20
Radiofeuilleton, 10.35 Gr. muziek,
tl.— v. d. Arbeiders. 12,— Malando,
12.30 Weerpraatje. 12.33 Orgelbe
speling, 13.Nieuws, 13.15 Kalen
der, 13.20 The Ramblers, 13.50 Gr,
muziek, 14.— Als een bonte vogel-
vlucht, 14.15 Staf muziekcorps, 16.—
Geloven nog aan het socialisme,
15.15 Gr. muziek, 16,— Wy roepen
U, 16.15 Binnen zonder kloppen,
18.15 Artistieke staalkaart, 17.05
Het N.V.V.. 17.15 Volksconcert, 18.—
Nieuws, 18.15 Sport, 18.30 Om en
nabij" de twintig.
14. Tal-dl, Ta8-bB; 15. Pc3-d5,
Pf6xd516. Ld2xa5, Dd8xa5; 17.
Tdlxdö,
Een hoogst onaangename stelling
voor zwart. Pd7 is gebonden aan de
dekking van de pionnen c5 en e5 en
daarmede blijft de zwarte dame
vleugel immobiel.
17e5~e4.
Een andere dekking was niet
voorhanden; na 17...... Te8; 18.
Pg5, P£6; 19. Txc5! Dxc5; 20. Lx£7t
of 18g6; 19. Px£7! gaat even
eens een pion of meer verloren.
Pion e4 kan niet .direct genomen
worden wegens 18. Pf6.
18. Pf3-g5, b7-b5; 19. Lc4-a2,
Da5-b6; 20. Pg5xe4, Lc8-b7; 21.
Td5-d2,
Reshevsky doet het kalmpjes
aan. In aanmerking kwam echter
ook: 21. Pxc5, Lxd5?; 22. Lbll, Pf6;
23. Pd7il en wint. Na het gedwon
gen 21Pxc5; 22. Txc5, Dxd6
heeft wit in een prima stelling een
pion meer.
21e5-c4; 22. La2-bl, g7-g6.
Gedwongen; er dreigde wederom
23. Pc5!, P£6; 24. Pd7! met winst.
23. Dc2-c3, Tf8-e8; 24. Fe4-f6f,
Pd7xI6; 25. Dc3xf6, Db6-c6i; 26.
e3-e4, Te8-e6; 27. Df6-f4, Tb8-d8;
28. Tfl-dl, &7-&51
Dr. Euwe weert zich! Het verlei
delijke 28. f5, zou na 23. f3,
Db6f; 39. Khl, fxe4; 31. fxe4 Col
Lxe4, Lxe4, fxe4), Tf8.'; 32. Dg4,
TxdS! de pion terugwinnen, doch
de complicaties na 28f5; 29.
Td5!, fxe4; 30. Lxe4, DeB; 31. 13!
zyn zeker niet duidelijk. De tekst
zet is daarom beter,
29, h2-h4, h7-h5?
Waarom is dr. Euwe nu be
vreesd? Na 29b4! dreigend 30.
c3 had zwart zich een gevaar
lijke vrijpion verschaft en dan zeer
goede remisekansen, gehad. De
tekstzet bedelft het bereikte resul
taat met één slag.
30. d6-d7, Te6-e7; 31. g2-g4, Te7
xd7.
Natuurlijk niet 31, hxg4; 32.
Dxg4, f5; 33. Dg5, Texd7 wegens
tweemaal ruilen op d7 en vervol
gens Dxg6t en wint.
32. g4xh5, Td7xd2; 33. Tdlxd2,
Td8xd2; 34. Df4xe2, g6xb5; 35, Dd2
-gaf, Dc6-g6.
35Kf 8; 36. Dxh5 verliest
vermoedelijk ook wel, maar had'
toch langer geduurd. Na dameruil
is. het lopereindspei glad verloren,
36.' Dg5xg6f, f7xg6; 37. f2-£4!
Wit dreigt een koningsmars naar
c5 en dit is niet te verhinderen om
dat de zwarte koning niet naar de
andere vleugel kan lopen wegens
e4-e5 met winst van g6.
37b5~b4; 38. a3xb4, a5xb4;
39. Kgl-f2, c4-c3; 40. b2-b3! Kg8
-f7; 41. Kf2-e3,Afgebroken.
Wit gaat rustig beide zwarte pion
nen op de damevleugel veroveren
en wint daarna zoals hy wil.
CHR. VLAGSMA.
HOEST
SIROOP
hardnekkige
hoest en
bronchitis
Gemaakt door NOURY dus beirviwbaar^
Temidden van zijn werk is plot
seling op 49-jarige leeftyd, overle
den de heer K, Biijleven, scheep
vaart-redacteur van „De Rotter
dammer", by welk dagblad hy op
1 Januari van het volgende jaar
zyn zilveren jubileum had hopen te
vieren.
Wordt Donderdag
geopend
Volgende week zaï Brielle weer
bewy'zen, nog steeds het zakencen
trum van Voome en Putten te zyn,
want dan wordt de benr3 gehouden.
Donderdag om half drie verricht
mr. K. P, van der Mandele, voorzit
ter van de K.V.K. voor Zuid Hol
land de officiële opening. Tot 10 uur
's avonds en de beide volgende
dagen van 10 uur v.m. tot 10 uur
n.m. heeft men gelegenheid, de
stands te bezichtigen.
Op allerlei gebied zal men iets
geëxposeerd vinden; landbouwwerk
tuigen. e.d. genieten de eerste aan
dacht maar ook winkeliers, recla
mebedrijf, sport, electriciteit om
maar een greep te doen zullen
de belangstelling opeisen.
In de omgeving van de beurs zal
een restaurant en buffet worden
ingericht, dat zeker in staat zal
zijn, alle hangerigen en dorstigen
te laven. Bovendien biedt dit een
gezochte gelegenheid, het aankno
pen van nieuwe cn het herstellen
van oude relaties met een dronk te
bezegelen. Men hoopt met deze
beurs ook een bedrage te leveren
tot een nauwer contact tussen stad
en platteland.
„Landbouw" in Eerste Kamer
(Van onze parlementaire
redacteur)
Ofschoon bij de begroting van
Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening onze gehele levensmid
delenvoorziening is betrokken, een
van de belangrijkste problemen
van het welvaactsherstel, heeft dit
de Eerste Kamerleden niet kunnen
inspireren tot een debat in grote
stijl. In zoverre er belangrijke be
ginselen. in het geding waren, be
paalden zich deze tot enkele op
merkingen over de „geruisloze so
cialisatie", welke de minister op
het gebied van de landbouw bezig
zou zijn uit te voeren. Doch „ge
ruisloosheid" liet minister Mans-
holt zich hier niet in de schoenen
schuiven. "Wanneer er hier sprake
is van socialisatie, dan betreft deze
echter niet de grondeigendom doch
een verantwoord gebruik van de
grond, aldus drukte hij het uit.
Dit ging de heer Brandenburg
(C.P.N.), die waarschijnlijk Tsje-
cho-Siowaakse idealen voor ogen
had, niet ver genoeg en hij be
toogde, dat in de P.v.d.A. wel de
gelijk socialisatie van de grond
eigendom wordt beoogd. De be
windsman antwoordde hem daar
op, dat in de P.v.d.A., in afwijking
van hetgeen in communistische
partijen regel is, gelukkig verschil
van opvatting over zulke proble
men mogelijk is.
Er was van sommige zijden be-
uliOi
Deviezen voor België
De Nederlandse Bank heeft be
paald, dat de Nederlanders, die naar
de voetbalwedstrijd België—Neder
land te Antwerpen op Zondag 14
Maart a.s. gaan. op vertoon van hun
door de KNVB afgestempeld toe
gangsbewijs per plaatsbewijs 30 Bel
gische francs tegen normale koers
kunnen krygen. De uitreiking zal
geschieden op de stations Roosen
daal en Maastricht en aan de dou
aneposten Wernhout-en Eysden bij
de wisselkantoren van de ,,My
Grenswisselkantoren en Wisselkan
tor en, op de stations der Nederland
se Spoorwegen".
Tafeltennis en Clavan (ADO).
Ter gelegenheid van het koperen
jubileum van de tafeltennisver.
'„Wilfra" wordt Zondag van 's-mor-
gens negen tot 's-avonds zes yur
een groot tafeltennistournooi ge
houden in de zalen van het Feyen-
oord-stadion.
De deelnemers zyn o.a. Tineke de
Zeeuw, die Nederland onlangs te
Londen bij de wereldkampioenschap
pen heeft vertegenwoordigd, Henk
M09tert, die enige malen om het
kampioenschap van Nederland heeft
gespeeld en deze titel in 1938 lïe-
Nederlaml B—Zwaluwen
Woensdag 17 Maart a.s. woTdi in
het Feyenoord-stadion te Rotter
dam een wedstrijd gespeeld tus
sen het Nederlands B-elftal en da
Zwaluwen. Voor beide elftallen
zijn de volgende spelers uitgeno
digd;
Nederlands B-elftal: De Munck
(Sitt. Boys); Spel (DWS) en Van
Bun (BTW); Fanger (DWS),
Beenhakkers (NAC) en Temming
(DOS); C. van der Tuyn (Hermes
DVS), Schaap ft Gooi), Roozen-
burg (Neptunia), Rijvers (NAC)
De Zwaluwen: Landman (Nep-
tunus); Van der Most (Hermes
DVS) en Bak ('t Gooi); Schaap
(DFC), De Leeuw (Xerxes) en
Schwencke (HBS): Colthoff (HV
V), Van der Eist (Theole), Vonk
(Elinkwijk), Van der Weert (Wa-
geningen) cn Wiggeman. -
Palthpna naar Oostenrijk
De Rotterdamse A. V. „Palthena"
heeft een uitnodiging van de
haalde, tevens het vorig jaar het weense aki- en athletiekvereniaing
Nederlandse militaire team verte- rv
genwoordigde bij de wereldkani- Bundesbahn ontvangen om xn Au-
pioenschappen; Roel Willemstein, gustus in Weenen aan twee inter-
de tegenwoordige kampioen van nationale athletiekwedstrijden met
Rotterdam en vele andere cracks.
Dit is bet eerste grote tafeltennis
tournooi in Rotterdam na de bevrij
ding.
dames en heren deel te nemen. De
KNATJ heeft haar toestemminj
voor de reis verleend.
zwaar gemaakt, dat de onderhan
delingen roet de Stichting van de
Landbouw over de prijzen der pro
ducten voor de boeren geen betere
resultaten opgeleverd hadden. De
minister wees erop, dat de loon-
en prijspolitiek van de Regering nu
eenmaal uitsluit om alle groepen
tevreden te stellen en dat men in
het algemeen zeer voorzichtig moei
zijn met klachten, welke worden
geuit door de betrokken groepen
zelf. Bovendien zijn de cijfers van
het Landbouw-economisch insti
tuut, waarop men zich beroept,
niet doorslaggevend, omdat zij een
te smalle basis hebben en boven
dien een te korte periode omvat
ten.
De minister kwam op tegen de
voorstelling als zou aan zijn depar
tement de ambtenarij hoogtij vie
ren. Er zijn aan het departement
geen 19.000 ambtenaren, zoals be
weerd was, doch plm. 14.600 en
sinds'1945-1946 is hun aantal met
niet minder dan 5000 verminderd.
Het grootste deel van- deze ambte
naren is bovendien werkzaam op
het gebied van de voedselvoorzie
ning, waarmede de overheid nood
gedwongen uitvoerige bemoeiin
gen heeft
Naar de mening van de minister
zullen wij ara de landbouw moeten
komen tot rationalisatie op goede
percelen, opdat wij in de toekomst
de strijd op internationaal gebied
zullen kunnen winnen. Dit dient
met spoed te geschieden in overleg
met de betrokken organisaties.
De begroting werd ten slotte
z.h.s. aangenomen met aanteke
ning, dat de communisten tegen
v/aren. Ook de begroting van het
Landbouwegalisatiefonds werd
z.h,s. aangenomen.
ngezenden mededeling
Moderne
Jaquard dessins
in groen, blcrnw, bruto
e.a. kleuren.
120 cm-breed
npVtWHJrtHINO
Men kan voor of tegen de coöperatieve verbruik sviremgingen.
Zijn, maar wanneer men haar ontwikkelingsgang nagaat,
blijkt, dat zij zijn voortgekomen uit de strijd tegen sociale mis
standen, waaraan deels door haar pioniersarbeid een einde is ge
maakt.
De coöperatieve verbruiksvereniging „Vooruitgang" te Rotter
dam bestaat op 16 Maart 50 jaar. Zij telt thans duizenden leden,
beschikt over tientallen winkels met een jaaromzet van vele mil-
lioenen.
De verhouding middenstand-coöperatie is in de loop der jaren
tot een veelbesproken thema geworden, maar laat de midden-
Stand niet vergeten, dat hijzelf 50 jaar geleden de stichting van
coöperatieve verbruiksverenigingen m de hand gewerkt heeft!
Dat „Vooruitgang" op 28 7uni
1898 begonnen is met een bakkerij
(aan de v.m. Doclstraat 8) is geen
toeval.
De strijd voor verbetering- van de
zeer slechte arbeidsvoorwaarden
van de bakkersgezellen in die tijd
(lage lonen en zeer lange werktij
den) en het feit, dax vrij algemeen
door de bakkerijen brood van te
licht gewicht werd verkocht, waren
de directe aanleiding tot i(e oprich
ting Nan een coöperatieve ver
bruiksvereniging te Rotterdam-
Het initiatief hiervoor was oor
spronkelijk uitgegaan van leden van
een vakvereniging van Rotterdam
bakkersgezellen. „Door Een
dracht Verbetering", die aangeslo
ten was bij de Rotterdamse Be-
stuurdersbonö. Deze laatste heeft
op haar vergaderingen de eigenlij
ke stoot tot de oprichting van de
„Vooruitgang" gegeven, die op 16
Maart 1898 tot stand kwam, nadat
eindeloze moeilijkheden en veel te
genstand waren overwonnen.
Begonnen werd, zoals gezegd,
met één bakkerijtje en 160 leden,
maar toen eenmaal bleek, dat de
vereniging levensvatbaarheid bezat
(de ene uitbreiding volgde op de
andereontbrandde in haar ..boe
zem" een felle strijd over het al of
niet verlenen van financiële steun
aan de nog ton ge S.D.A.P. en aan
de vakbeweging.
De meningsverschillen hierover
liepen dikwijls 20 hoog, dat op ver
gaderingen niet zelden met stoel
poten e.d. werd geargumenteerd.
Maar tenslotte zegevierde in 1906
het standpunt van de neutraliteit
en de opvatting, dat „Vooruitgang"
toegankelijk moest zijn voor ieder.
Na 3906. toen de politieke harts
tochten waren uitgewoed, is „Voor
uitgang" met sprongen gegroeid.
Uit het bescheiden begin (het 2-
mans bakkerijtje aan de Doel-
straat) heeft zich in SO jaar een
veelomvattend reuzenbedrijf ont
wikkeld met 138 winkels van aller
lei aard. eigen fabrieken. 1000 man
personeel en circa 40.000 leden.
Met de uitbouw .van het bedrijf
is die van de sociale voorzieningen
voor leden en personeel hand in
hand gegaan. „Vooruit" heeft op
dit gebied pionierswerk verricht,
dat lange tijd vele particuliere be
drijven tot voorbeeld heeft gediend.
Na de oorlog
De vereniging kreeg zware klap
pen tijdens het eerste oorlogsjaar.
Het hoofdkantoor aan de Schoter-
boschstraat en negentien winkels
cn bedrijfsafdelingen in de stad
gingen bij de brand van Mei 1940
verloren. Maar met veerkrachtig
élan heeft de vereniging zich her
steld. Tegenover het gebouw aan
de Schiekade 11. waarin het hoofd
kantoor na de ramp van '40 werd
ondergebracht, verrijst een nieuw
modern kantoorpand. „Vooruit-
gang's" vitale directeur, de heer
Th. Brieöé, heeft de vereniging zien
groeien en bloeien in zijn 44-jarige
loopbaan, waarvan 32 jaar als di
recteur. Graag praat hij over de
„oude tijd" toen er nog gevochten
moest worden om het bestaan en
de idealen van -de coöperatie. Nu,
met al die ingrijpende bepalingen
van overheidswege, acht hij het
„maar een dooie boel". Al- heeft
„Vooruitgang" in 1847 een omzet
van tien millioen bereikt, toch werd
maar een ton winst gemaakt, ter-
'fjl bij eenzelfde omzet in 1929 het
winstcijfer oen millioen bereikte.
„De detailhandel wordt tc krap
OOSTVOORNSE' EX-„WETHOU-
DER" KFIJGT ZWARE STRAF
Het Tribunaal te Rotterdam
heeft gisteren in zijn uitspraak te
gen de tuinder M. Klcyburg te
Oostvoorne geadviseerd deze ^ett
gevangenisstraf van zeven en een
half jaar op Le leggen. K. had zich
tijdens de bezetting tot wethouder
van dc gemeente Oostvoorne laten
benoemen en m die functie iivorig
samengewerkt met de plaatselijke
DuLtsc commandant. Zijn grootste
wandaad was het verraad' van de
evangclisatxedJenaar v. d. Meer. die
op 11 October 1944 gefusilleerd is.
Feuilleton
vlak tegen de muur, die grensde aan Brent stond gebogen over de kreu-
do salon, gezet. Op die tafel stond nende mevrouw Rogers.
een gramofoon een ouderwets
model met een grote haom. De
hoorn stond met de opening legen
de muur. Lombard duwde hem opzij
en liet zien, dat er op een niet in
- het oog vallende wijze een paar
DOOR AGATHA CHRISTIE kleine gaatjes in de muur geboord
-waren.
13 Hij zette de gramofoon weer op
Hij trok met één hand voorzichtig zijn plaats, plaatste de naald op de die haar omringden. De stem van
aan zijn oorlelletje. Alleen zijn ogen plaat en direct hoorden z(j weer: Rogers klonk dringend,
hadden een verbaasde uitdrukking, wordt beschuldigd van de vol-
Weer was Lombard degene, die gende misdrijven
handelend optrad. Armstrong was Vera riep: „Zet af! Zet af! Het is
bezig met de bezwijmde vrouw, dus verschrikkelijk!"
had hij zijn handen vrij om nog- Lombard zette het toestel af.
Dokter Armstrong zei met een
zucht van opluchting. „Een schan
delijke grap. dunkt me."
Met zachte, heldere stem mom
pelde rechter Wargrave: „Dus u
denkt, dat het een grap is?"
De dokter keek hem verbaasd
evenals die van de rechter, lang- aan, „Wat zou het anders zijn?"
zaam door de kamer. Zij bleven een De rechter streek langzaam met
ogenblik rusten op het open raam, zijn hand langs zyn bovenlip,
toen schudde hij beslist zijn hoofd, „Op het ogenblik ben ik nog met
plotseling" flitsten zijn ogen op. Hij in staat een mening uit te spreken,"
liep vlug naar een deur naast de verklaarde hy zich nader,
haard, die naar een aangrenzende Anthony Marston viel hem !n de
kamer leidde. rede: „Hoor eens even. u vergeet
Met een snelle greep draalde hij één ding. Wie heeft die plaat opge-
de kruk om en gooide de deur zet?"
open, Hij ging de kamer binnen en Wargrave mompelde: „Ja, ik
-slaakte onmiddellijk een kreet van denk. dat wy dat eerst moeten uit- Er kwam kleur op haar gezicht. Zij
voldoening. „Hier is het." zoeken!" zei: „Ik ben weer helemaal In orde.
De anderen liepen hem achterna. HU ging naar de salon. De ande- Ik ik was alleen maar geschrok-
Alleen juffrouw Brent bleef rechtop ren volgden. ken."
in haar stoel zitten. Rogers was juist binnen gekomen Rogers^ viel haar snel in de rede:
te de tweede kamer was een tafel met een glas brandewijn, Juffrouw „Natuurlijk ben je geschrokken. Ik
maals het initiatief te nemen.
„Die stem? Het klonk, alsof hij
uit de kamer kwam," het klonk
haast als een vraag.
"Wie was het? Het was niemand van
ns."
De ogen van Lombard dwaalden,
Onhoorbaar nam Rogers zijn plaats
tussen de twee vrouwen in.
„Pardon juffrouw, zal ik met haar
praten? Ethel Ethel het is al
lemaal in orde. In orde, versta je
mij? Wees eens flink."
Zijn vrouw haalde snol adem.
Haar ogen, die angst verrieden, gle
den steeds weer over de gezichten,
.Beheers je, Ethel.'
Dokter Armstrong sprak haar kal
merend toe.
„U bent weer helemaal in orde'
Alleen maar een hevige schrik."
Zij vroeg: „Ben ik flauw gevallen,
mijnheer?"
„Ja."
„Het kwam .door die stem die
vreselijke stem als de stem des
oordeels
Haar gezicht verbleekte weer.
haar oogleden knipperden.
„Waar is die brandewijn?" vroeg
de dokter.
Rogers had het glas op een klein
tafeltje gezet. Iemand reikte het aan
de dokter en hij gaf het door aan de
hijgende vrouw.
„Drink nog maar eens, mevrouw
Rogers,"
Zij dronk, verslikte zich even en
hijgde. De drank deed haar goed
ben ook geschrokken. Ik heb dat
blad uit mijn handen laten vallen.
Niets dan leugens! Ik zou wel eens
willen weten
Hy' werd onderbroken. Het was
alleen maar een kuchje een droog
kuchje, maar het resultaat was, dat
hij in zijn ontboezeming bleef ste
ken. Hij staarde rechter V/argrave
aan en deze kuchte nogmaals.
„Wie heeft die plaat opgezet?"
vroeg hij toen.
„Ik wist niet, wat het was, ik wist
het niet. Als ik het geweten had,
had ik het niet gedaan," barstte Ro
gers los.
De rechter merkte droog op:
„Dat is waarschijnlijk waar. Maar
het schijnt mij toe, Rogers, dat u
een nadere verklaring zult moeten
geven."
De bediende veegde zijn gezicht
af met zyn zakdoek. Hij zei ernstig:
.Jk voerde alleen maar een op-
aracht uit, mijnheer, dat was alles."
.Wiens opdracht?"
..Var mynheer Manlh."
Rechter Wargrave zei:
„Dit wilde ik graag iets nauwkeu
riger welen. Hoe luidde de opdracht
van mijnheer Manth precies?"
(Wordt vervolgd)
gehouden," meent de heer Rriedé.
„De winstmarges zijn te laag:; de
onkosten (materiaal en lonen 1, znn
daarentegen zeer sterk gestegen."
Maar desondanks zal „Vooruit
eang" haar gouden jubileum m dc
Week van 15 tot en met 20 Maart
a.s. fecsleltik vieren.
In dit pand aan dc om. Doelsteaat S.
begon Vooruitgangmet een bakke
rijtje.
Carrière
On het stille deel van de Schie-
damse Singel stapte vanmorgen een
jongetje van de fiets en vroeg mij
naar de weg. Het was een fris ge
kamd jongetje van 'n jaar of veer
tien met een keurig pakje aan. Aan
riem over zim colbert ie ïiinff
een klem soort conducteurstas.
..Jongste bediende gevraagd, goed
kunnende fietsen," zo'n manneke
was het. Blijkbaar kwam hii hier
niet.vandaan, althans een geboren
Rotterdammer was hij stellig met.
want hij vroeg me waar de Spoor-
sincel was.
Toen ik het hem uitgelegd had.
zei het jongetje, Dienter kijkend:
.O. dus dat Is in Zuid". Terwijl ik
hem onderwees waar Zuid dan wél
kreeg ik sterk de indruk dat
ik bezig was een jongeman behulp
zaam te zijn bïi de eerste schreden
op een lange weg: ik maakte de
onming van een carrière mee. want
dJt vond ik nu net zo'n iongetie om
het ver te brengen, zo een die later
gezeten op de stoel van de presi
dent-commissaris, griis. maar nog
rechtop, zit te vertellen van vroe
ger: hoe hij als jongste bediende
„goed kunnende fietsen" begonnen
was. Ja. z'n tante in Rotterdam
had aan z'n vader geschreven: laat
die Koos van jullie toch naar de
stad komen, bh" mij kan die wel in
huis, er zh'n hier aardige baantjes
voor een ijverige, vlugge iongen, en
als hij goed z'n best doet kan-ie het
hier in de stad veel verder brengen
dan bij jullie op het dorp.
Nou, hij was dan in Rotterdam
gekomen, maar in 't. begin viel het
niks mee. want de hele dag moest»
ie op de fiets maar boodschappen
doen: briefjes wegbrengen en wel
eens een kwitantie innen en zo, en
als ie dan in zo'n grote stad de
weg niet weet. moet ie ieder ogen
blik maar vragen, maar goed, daar
had je een Hollandse tong voor,
niet waar. Hij zou het nooit verge
ten: de eerste dag dat-ic in dienst
was bii de maatschappij, moest-ie
ren brief wegbrengen naar de
Spoorslngel. hij wist het nog of het
gisteren gebeurd was. Een vriende
lijke meneer had hem de weg ge
wezen toen hii vroeg waar die
oor singel wel mocht zijn en toen
had-ie grdacht dat het in Zuid was.
ha. ha ha. had-ic ook niet kunnen
denken dat daar in dat Zuid zeker
duizend man van ziin personeel zou
komen te wonen en toen wlst-ie
nog op geen stukken na waar bet
lag.
Misschien zou hij nog vermoe
den dat bet in de buurt van de
Rpoorsïngeï was, als die vriendelij
ke meneer indertijd hem niet zo
duidelijk uitgelegd had waar hrj
Zuid moest zoeken.
En nu weet ik best dat het met
dat ventje misschien wel bar slecht
af kan lopem Dat-ïe misschien wel
binnen drie iaar In het gevang
komt wegens fraude met de kleine
kas of zo. maar vindt U een mijme
ring als boven niet veel aardiger,
veel bemoedigender, in deze toch al
zo trieste tijen
DESÏDERIUS
Hoe kreeg deze spion zulk materiaal in handen?
tlnWjtmtlrn nu"intrjma I
Vervolg van pag. 1
Ia November 1942 krijgt
Dcvinus van Looi van zijn
vriend Karei van Staal een
bijzonder goed bericht. Een
bericht, dat nieuwe moge-
lijk heden opent voor con
tact met Engeland. Er is een
nieuwe parachutist uit En
geland aangekomen, een
zekere Anton de Wilde, die
gevraagd heeft naar „Vi-
nus". Dat is Van Looi! En.
De Wilde heeft dezelfde
legitimatie als die, welke
George Dessing had: de
foto van het dochtertje van
Meyer Sluizer,
Van Laol ontmoet de nieuwe pa
rachutist tegen de schemer i:i Am
sterdam cn brengt hem langs een
omweg naar een café, waar de he
ren langdurig praten. De Wilde is
volkomen op de hoogte met dc toe
standen ni Engeland, weet alles
van do opleidingsscholen, nraat
over contraincrs cn wapens en
agenten...
Op een gegeven ogenblik haalt
Van Looi, schijnbaar toevallig een
mes tc voorschijn, dat George Des
sin g hem gaf. Anton de Wilde rea
geert onmiddellijk-
Dat is een parachutistenmes.
Dat gebruiken wn voor het door
snijden van (le lnnties.
En dat klopt. Maar Van Looi is
nog niet tevreden. Hij wil nog gro
tere zekerheid. En Mi legt De Wil
de eon plan voor, om die zekerheid
tc verkrijgen. Er moet een radio
bericht komen uit Londen. Een heel
bijzonder radiobericht over radJo-
Oratije... Anton de Wilde knikt bil
voorbaat!
Wat v. Looi niet wist
Wat Van Looi op die November
avond van het iaar 19-12 niet weet
is. dat Schreieder in zijn nieuwe
bureau te Driebergen waar hij
zich gemakshalve geïnstalleerd
heeft naast Giskes van de Abwehr
in spanning wacht op de terug
keer van Anton van der Waals, dm
zich de naam De Wilde heeft aan
gemeten voor ziin nieuwste verraad
affaire.
Wat Van Looi niet weet is, dat
Londen enlre dagen geleden draad
loos een opdracht heeft gegeven om
aan te lopen op het adres van Ka-
rel van Staal en daar te vragen
om contact met Vinus.
Wat Van Looi niet weet is. dat
Schreieder dit bericht beeft ont
vangen en dat hii Van der Waals
opdracht gaf, voor Engels agent te
spelen en uit te zoeken, wie Vinus
TUINKALENDER
is en met welke organisatie hrf in
verbinding staat.
En wat Van Looi in 1942 niet
weet en wat wellicht niemand
ooit zal weten is. hoe Van der
Waals in het bezit is gekomen van
een duplicaat-foto van het kind
van Meyer Sluizer. Wie. 7.0 moeten
aan de vooravond van het pro
ces togen Van der Waals openljik
vragen, wie is cr vcrantwoordelïik
voor, dat een zo uiterst belangrijk
legltimatlemiditel In duplicaat naar
Nederland kwam?
En daar is nog meer dat Van
Looi in 1942 niet weet. En dat wij
ook in 194$. na maandenlang on
derzoek, niet weten. Maar waar
over met alle nadruk een vraag
gesteld moet worden. Een vraag
aan de heren, die in 1042 te Londen
onze geheime dienst hebben geleid.
Deze vraag: is bet tegen te spreken
dat er een agent heeft bestaan, die
werkelijk De Wilde heette? En in
dien dit n ie t is tegen te spreken,
wie was dan deze werkelijke agent
Dc Wilde, die in Londen bekend zou
ziin geweest?
Is hij en zo ja, wannéér is hö
in Nederland geparachuteerd, wel
ke verbinding heeft men met hem
•chad en wat is er van hem gewor
den? Is het bekend of die werke
lijke agent De "Wilde cn de verra
der Van der Waals, die zich De
Wilde noemde, contact met elkaar
hebben gehad? Bestaan er in het
archief van dc M.V.T. of de M.I.D.
(Militaire voorbereiding terugkeer
en Militaire inlichtingendenst) nog
gegevens over die werkelijke agent
Dc Wilde of behooi'den die gege
vens tot d&t deel van het archief
dat. r.aar verluidt, bii een brandie
te Londen in vlammen zou zijn. es-
gegaan?
Op deze vragen moet een ant
woord worden gegeven vóór de ko
gels van het executiepeloton straks
voor altijd het zwijgen opleggen
aan Anton van der Waals, dia op
trad onder de naam De Wilde.
13 MAART. Eenjarige zaaibloe
men zijn de voordeligste bloemgewas
sen. Voor het luttel bedrag dat enige
pakjes bloemzaden kosten kan men
o«(e/£>are bloemplanten kweken. De tijd
voor de aanschaffing der zaden is
weer aangebroken. Enige aanbevelens
waardige eenjarige zaaibloemen die
een sieraad zijn voor uw fmn en hoven-
dien uitstekende snijbloemen leveren
zijn: Asters. Goudsbloemen (Calendu
la). Korenbloem CentaureaLupi-
nen. Escholtzia, Codefia. Leeuwen-
bekjes, Clark!a Chrysanthemum cari-
natum en Zinnia. April of begin Met
is de zaaitijd. Men leze zorgvuldig dé
cultuuraanwijimg op hel zaadzakje,
