k m mwmmr Iets over de narcose HET ROTTERDAMS TONEEL DE PROVINCIE IN Aan boord van de ,Voïendam' HET GEHEIM VAN DE TULPEN WAAR zit Chrisje? De Spelers komen IN 1948 Eén oplichter of 'n illegale strijder? Rotterdam in cijfers Wat schreef Johanna aan Anna? PAASRAADSEL PAKOOLKALENDER PAASEI VOL paaseitjes Zaterdag 27 Maart 1948 MHKnI ER heerst een geagiteerde stemming onder de leden van het Rotterdams Toneel. De zon staat hoog aan de hemel, daar staat de autobus en van avond moet .ergens in de Ach terhoek „Mijn. zoons" 'gespeeld worden, betgeen zonder Chris ..niet denkbaar is. Dusr'waar is Chris? Tot Ko van Dijk met verheffing van zijn toch al niet Ikjeine stem zo, dat hij het in rija woning aan de Julfana- laan zou kunnen hor m:" „Chris Baayllf!" Dan steekt het puntige kopje van de gezochte door de ingang van de bus en vraagt een cor rect heertje: „zoeken jelui mij? Ik zit al fc'r.nen hoor/"T De reis is begonnen. Een van de' vijf die er deze week ondernomen worden naar alle uithoeken van het land, waar stedeling en dorpeling haakt naar verstrooiing, waar ge vraagd wordt naar een drama, of een blijspel, al naar de stemming ea waar prqja wordt gesteld op het fa buleuze gezelschap uit Rotterdam, dat overal in het land beroemd is geworden. Geroutineerd als geen andere autobusreiziger, schikken de ac teurs, en actrices zich in hun zit plaatsen, Hierin de bus worden de laatste anecd otea afgevuurd. Hier worden de beste creaties geleverd. Hier imiteert Ko van Dijk zijn baan op bedrieglijke wijze en speelt hü met Richard Flink de „Hamlet" in het Russisch. Hier bepraat Mleke ■Flink met Willy Haak de proble men van de ritssluiting voor of op zij, zowel als de diepere achtergron den van „Huis CIö?' en hier vertelt Joan Remmelts wat hjj denkt over de stukken die nog komen* zullen vóór het grote reces, als in Juli de schouwburg dicht zal zijn. In.de autobus leren ze elkaar kennen en In'de autobus groeit het ensemble méér dan in welke socië teit ook, ER ZIJN" ER die van de week .1200 km. moeten reizen, ten einde vijf maal de volgende mar kante zin. te zeggen: .Mevrouw, daar is meneer X. Zal ik 'ra binnen- laten?" Er zijn er gelukkig, die het er graag vpor over hebben, omdat dit ene zinnetje op 1200 manseren geuit kan worden. Met zo'n zinnetje- kan carrière gemaakt worden, en het lean het einde zijn ervan. Er zijn .er ook die in het geheel niet zullen optreden, jongeren, die als souffleur meegaan, omdat de echte niet beschikbaar is die dag. De souffleur die op „onze" reis mee gaat, heeft het manuscrip van „Mijn zoons" zelfa niet nodig, omdat hg het; hele stuk uit het hoofd kent. Voor de vorm houdt hij het, ala hij ferj het tuinmuurtje ls gaan zitten, omdat dezr schouwburg geen souf fleurshok kent, in de hand en lispelt .opgeruimd elk van de gekende woorden mee. Mijns zoons UW VERSLAGGEVER verraadt niet in welke plaats. „Mijn zoons" die avond ging. Mogelijk kunnen sommige lezers het raden. De zaal,zo groot als ons Odeon,. was propvol. Machteld, de blozende dorpsschone, die ons verzekerde, dat zij „hier niet bie hörde" wist te vertellen, dat deze zaal zowel voor trouwpartijen, als voor vergaderin- §eru voor de dansclub, al3 voor de ios was. Drie keer ln de week film. Vanavond toneeL Zo druk was het zelden. Het publiek gaat door de gelag kamer binnen, de toneelspelers vin den in donker de achterzijde, waar de waard gereed staat om de dames het stijle laddertje op te helpen. De staldeur Is open en de geur doet de stedeling goed, In de kleine kleed kamers, vol spiegels, kunnen ze niet allemaal tegelijk, maar tenslotte zijn de pruikjes op, de wenkbrau wen verdriedubbeld, de dames ge kleed. de heren gekleed. Acht uur. Iedereen op de plaat sen? Ecö dreun op de verwarmings buis, nog een en nog een"; Het doek verrijst met rukjes en bet spel gaat beginnen. Ach. arme,wat heeft de man,- die de decors opbouwde, moe ten knutselen om zijn. boom te plan ten. De wortels steken een meter boven de grond uit Is er iemand die het ziet, de dorpelingen biet. Die zitten zonder een enkele hoestbui en zonder een kraakje van de on gemakkelijke stoeien, in spanning mee te leven. Bravo, roepen ze. als de pauze aangebroken is en ze klet sen enthousiast in de handen. De toneelspelers hebben vergeter. Of het hier Scheemda of Amster dam is. of de boomstronken op hun plaats zijn en of de vertegenwoor diger van de minister in de zaal zit. De tekst van Miller, zjjn thema heb ben hen weer te pakken, het won der van de-kunstuiting voltrekt zich weer... Pauze Pauze. Om de 'tapkast ver- dringt zich de bloem van het plaatsje en de bierkraan vloeit een Kwartier achtereen. De dames ge nieten het glaasje rood en de heren dampen sigaren, zo. dat de walm door de toneelzaal trekt eit men na de hervatting aanvankelijk de tuin van „Mijn zoons" ternauwernood kan waarnemen. Maar met de klap op de verwarming is de stemming er weer en met hoofs gebaar en weinige, doch warifte woorden ver schijnt aar. het slot een der nota belen ten tonele om te bedanken voor al het schoons dat geboden werd. De speelsters van, de hoofd rollen kriigen bloemen en een hand kus. waarom twee, bakvissen in de zaal moeten giebelen. En na afloop blijft men bijeen, met burgemeester en met dominé, met de dames van het bestuur en eindelijk kan dominé het dilemma van hem en burgemeester toetsen aan de intellectuelen van de stad, namelijk over de praedestinatieleer. Laat in. 3e avond wringt men zich los uit de gastvrije gemeente en zoekt het bed. Gelukkig, de reis was langer dan 120 km. Hetgeen bete kent, .dat er gelogeerd wordt in een hotel De volgende morgen om ne gen uur begint de terugreis van 3*4 uur. Die middag Is er repetitie en •*s avonds een ultkopje in de top van Zuid-Holl and. O, dacht u soms, dat Het Rotter dams Toneel op zijn lauweren rust te? Ze worden wellicht niet eens meer graag zo genoemd. Come' dianten waren immers de toneel- gezellen en gezellinnen die in de middel een wen eens per jaar, tege lijk met draaimolens en waarzeg sters, dorpen en steden bezochten (ee gelegenheid van kermis ot markt. Tegenwoordigspreken we van acteurs en actrices. Maar rond trekken doen ze nóg, al hebben ze dan overal in den lande begrip ge vormd voor dit verbeeldingsleven en a! zijn de mirakel- en passiei- spelen op de achtergrond geraakt. Eens misschien zal de acteur meer gebonden raken aan zijn eigen bodem en sal een grote stad voldoende liefhebbers van toneel hebbenwaardoor een ensemble meestal „thuis" kan spelen. Voor lopig is dat nog niet zo en moet een gezelschap als Het i?offe«/ams Toneel drie tot dijf dagen op reis. tenminste als het financieel wil uitkomen. Das trekken ze naar "Scheemda én Middelburg, «aar Borculo en naar Hoorn. Ze zitten uren in de autobus en mopperen wel eens als ze afgemat aankomen en op een krakend toneeltje moeten spelen Misschien beseffen ze niet, dat ze deze zijde van Het toneelspelen node kunnen missen^ want wie van de kunstenaars kan de tomantiek en het verrassende element' ont beren Daar leren Ze elkaar het beste kennen."Op de voorgrond links RichardFlink, rechts Joan Remmétts In dc gelagkamer. Tijdens de pauze staat de biet pomp niet stil. Donderdagavond stond de 55-ja- rige H. A. v. Antwerpen, boekhou der fen rechtskundig adviseur van beroep, terecht voor de Rotterdam se Kamer van het Tribunaal, nadat hij reeds daarvoor in zijn woon plaats Schiedam gedagvaard was. Gedurende de oorlog had hij zich tegen geldbedragen, die varieerden van f 600 tot f 3500, en levensmid delen bereid verklaard jonge man nen-voor uitzending naar Duits land te vrijwaren. Het geld had hij nodig gehad, om de ambtenaren van het arbeidsbureau en de keu ringsdokters om te kopen, alsmede voor het kweken van relaties, die hem de diverse valse papieren, moesten verschaffen. Verdachte ontkende ten stellig ste, dë bedragen te eigen bate te hebben aangewend. „Ik was ver zetsstrijder', zei hij. De verklaringen van de getuigen liepen nogal uiteen. Get. J. Don, die zich een oud vriend van ver dachte noemde, zou dank zij het schriftelijke attest, dat laatstge noemde hem verstrekt had, door de Hollandse kampdokter in Ham burg zjjn afgekeurd. Een' andere getuige liet zich echter zeer fel uit over verdachte en .zei, dat hij in het geheel geen profijt had gehad van de f 3500.—, die hij had ge stort. Van Antwerpen toonde zich .een waar diplomaat in de'wijze waar op hij om de kardinale punten heendraaide. In het begin van de oorlog had hy een brief aan Seyss- Inquart geschreven, waarin hij verzocht een Commanditaire, Ven nootschap voor een spaarbrieffonds te mogen oprichten. Ook had hij een- loterij wilen oprichten en had zich daartoe met Piek, de direc teur van winterhulp-Nederland, in verbinding gesteld. Dit alles zou hij echter gedaan hebben, om met de verkregen geldmiddelen de ille galiteit financieel sterker te ma ken. De president wees er op, dat, volgens verdachte's eigen verkla ringen, niet een van de personen, die zou kunnen vertellen, dat Van Antwerpen „goed" zou rijnge- wëest, meer in leven was.' In zijn pleidooi vestigde de ver dediger, mr. v. d .Star ér de aan dacht op dat, hoewel v. Antwerpen zeker niet abnormaal was, bjj deze tengevolge van een ongeluk van jaren geleden geestelijke storingen waren geconstateerd. De.-verdedi ger vroeg een voorwaardelijke straf, omdat zi. voldoende bewijs tegen verdachte ontbrak. Uitspraak over 14 dagen. HET streven om operaties zo pijnloos, mogelijk te ma ken is even oud als de opera tie zelf. In de eerste eeuw na Christus maakte de heelkun dige Antyllos reeds, bedwel mende drankjes uit heksen wortel en later werden nog vele andere dranken toege past Merkwaardigerwijs werd er in de Middeleeuwen niets van dien aard gedaan. In de grote oorlogen van het begin van het nieuwe tijdperk wer den de verschrikkelijkste ope raties zonder verdoving uit gevoerd. Een enkele menslie vende arts voerde in die tijd zijn patiënt dronken. Bij toeval ontdekte de Bostonse arts Charles Jackson (1805188G) dat inademing van zwavelether bedwelmt en ongevoelig maakt. Op deze ontdekking voortbouwend hebben de tandarts Morton en de chirurg Warren het gebruik van ether ingevoerd, terwijl later Karl Koller de plaatselijke verdoving door cocaïne uitvond. In de laat ste decennia zijn tientallen nieuwe, methoden van verdoving uitge werkt en in verscheidene landen, ook in Nederland, zijn anaesthesis- ten, specialisten op dit gebied, nog in de weer. Een goed narcosemid- del moet aan de volgende eisen voldoen: het moet absoluut pijn- f zijn ook in Rotterdamse ziekenhui zen in gebruik, geven een mengsel van lachgas en - ether door een buisje, rechtstreeks in de lucht pijp. Bij plaatselijke verdoving spuit men tegenwoordig cocaïne of cocaïnachtige middelen direct in het te opereren,gedeelte van het lichaam; juist als bij de tandarts, als deze een kies trekt. De successen der moderne heel kunde en der operatieve vorderin gen zijn voor een niet gering deel te danken aan de grote vlucht van de wetenschap der narcose- Tot.het volgende spreekuur! Medicus. stillend zijn; het moet da spanning der spieren voorkomen en 'onge-, vaarlijk zijn. Een ideaal narcose- middel moet uitgewerkt zijn, zo dra toediening gestaakt wordt. Lachgas Een van de opvallendste narcose- midaelen van de laatste tijd is lachgas, zogenaamd omdat de pa tiënten bij toediening inderdaad soms in een vrolijke stemming komen te verkeren. Lachgas wordt ingeademd door een toestel eri de 'narcose is direct uitgewerkt. De modernste narcosetoestellen, ze Het gemeentelijk .bureau voor de statistiek heeft over het le, 2e, en 3e kwartaal 1947 enige statistische gegevens gepubliceerd. Uit een vergelijking met de gege vens over een zelfde periode van de jaren 1938 en '43 blijkt o.m., dat het bezoek van buitenlanders aan Rotterdam meer dan verdubbeld is maar nog slechts de helft bedraagt van dat van vóór de oorlog. Uit Nederland zelf,* is het bezoek aan onze stad iets gedaald. Opmerke lijk is-de stijging in 1947 van het aantal bezoaekers van toneel, opera, operette, ballet en concert. Het wa. ren er bijna twee ..maal zoveel als in 1946 en 50.000 meer dan in 1938. Het bioscoopbezoek is iets ver minderd maar is toch altijd nog veel groter dan in 1938. Ook sportmanifestaties trokken in 1947 minder liefhebbers dan in 1945. Opmerkelijk zijn ook dë gegevens van het Gewestelijk Arbeidsbu reau. Het aantal aanbiedingen van werknemers was over 9 maanden van 1947 10.009 minder dan in 1946. Daarentegen steeg het aantal aan vragen van werkgevers met 2000 en overtreft het. aanbod met een zelfde aantal!. Wij besluiten met de zwarte lijst der verkeersongevallen: 4146 in to taal van Januari tot. October 1947. Over de zelfde tijd in 1946: "2396. Sen stijging, die reden geeft tot be zorgdheid. Wij zelf zijn het,. die" daarin verandering kunnen bren gen' wanneer wij .ons aan de ver keersregels houden en beter uitkij ken op straat! /ftffWfr1/* oergff By wmoxffACMr 3 op ze Occaah v 12 één VAMBM Tests \ZOOO zuf Se re ffe /V.STPtKTtuy Aan boord van hritroepentransport- schip Volcndam, met honderden jonge soldaten onderweg naar Indonesië, be- pobwijdte van 4 cm breed naait, dat kunt U' met een ingerimpeld of ge il met een knoop en lusje sluit. De pltsséerd strookje of kantje afzetten, bovenkant wordt ever de kop lichtzo*; bij geruite óf gestreepte stof neemt U gerimpeld en mef de naad 1Ü cm het in een andere richting,U kunt het vóór de zijnaad vallend ingezet, pok van kant of afstekende stof ma- Het korte rechte mouwtje krijgt een 'ken.°{ het borduren. U ziet: vele ma- manchet van dubbele stof, die H des- gelijkheden gewenst ook iets nauwer zou kun- Voor het ronde schouderpas knipt nen maken. U de patronen langs de* stippellijn Kraag A is een liggende kraag met door. lange punten, kraag B een staand mo- Foor de verwerking geldt Her het* del. Beide maken tve van dubbele stof. ^fde ais uoor het vestje. Aardig ""ZT'AÜ hsls°Pe"'n!>staat bet bij da langa mouw hat on- worcf. Deze is. van voren, zoals aan- gegeven, even ingerimpeld. Voor het derstok tn overeenstemming met het halsboordje,met de strik heeft 11 nodig pas ie brengen. De sluiting komt óp een reep slof van 6 cm breed en .120 'middtnvooclijn cm t.nB, die u, de lengte dubbel ge- R mn bwmwitft* ven SS cm vouwen wordt. De uiteinden knippen we schuin af. heeft U voor een glaS.de blouse met Wttt U een oest/e ln de btauee.dsn knge mouwen 1.80 m. ven. SO. cm knipt U het patroon van het voor* breed nodig, pand langs de kruisjes door. Het vestje ELLA BEZEMER. el] Uw mantelpakje staat een een voudige -overhemdblouse "meestal nog het beste. Wenst U een gladde blouse, dan hoeft U de kruisjesen stippellijnen niet otfae, te nemen. Het aangeknipte beleg wordt naar binnen gevouwen en tegengezoomd. Bijhetverbinden van voor- en rug pand de rugschouders iets inhouden. In de lange mouw voorziet U de on derkant van een split je. waarna U hem ingerimpeld tussen een boordje óp 32 B.W.88C.M. 09 29 36 MOUW HEEFT U nimmer van het be staan der tulpentaai gehoord? Eerlijk gezegd is het ook voor ons de eerste indal dat wü er kennis mee maken. Vast staat dat het een. geheimschrift is waarvan in hun jonge jaren de nichtjes Anna,en Johanna gebruik maak ten. Zjj vertelden elkaar wel eens hartsgeheimen, die hun toenmalige ma's en pa's niets aangingen. Ja, de nichtjes zijn nu al vele jaren gehuwd, hebben reeds grote kinderen en zij ontmoeten elkaar nog slechts sporadisch. Wie schetst dan ook nicht Anna's verbazing toen zij dezer dagen een briefje in tulpenschrift ontving, waarin Jo hanna haar voorstelde Neen, meer verraden wij niet! Men vervange elke tulp door de daarmede corresponderende letter en de inhoud van het 'briefje is voor iedereen te ontcijferen. Wie goed toekijkt zal dra ont-. dekken dat het gaat om tulpen met een zwarte, een gedeeltelijk zwarte en, een witte boL Daarnaast geven de zwarte en witte bladeren aan de stengel ook nog een onder scheid aan. Dezelfde "letter wordt echter steeds door dezelfde tulp voorgesteld. En nu: wat schreef Johanna aan Anna? Onder de inzenders van de juiste oplossing worden vier aardige pre zen verloot. Inzendingen vóór Vrijdag 2 April aan de redactie van Het.Rotter- damsch Parool; op de enveloppe vermelden; Paaspuzzle. perkt zich het leven niet tot eten, drinken en slapen. Integendel. Om de jongens fit te houden wordt geen dog de ochtendgymnastiek overgeslagen, terwijl tevens de militaire framing voortgang vindt. Aantreden dus, echter met dit verschil, dat de soldaat in .plaats vari de binnenplaats van de kazerne nuhet heel wat minder sta biele dek van een schip onder zijn voeten heeft. Lcgcckapitein Franssen tekende op bovenstaand plaatje met vaardige pen hoe hij dat aanfreden zag, toen de Volcndam door een stevig briesje aardig aan het rollen werd ge bracht. En dat des nachts het controleren van het dek, waarde soldaten zij aan zij in Hun hangmatten te knarren liggen, eveneens zo zijn aparte problemen op levert toont de andere tekening. De dienstdoende officier in weinig strijd vaardige houding.Hij doet zijn ronde op... handen en voeten! - Beste jopgens en'meisjes, En hier is Japie Parool dan weer met de puzzleuitslagen van de Pa- roal kalender. Mijn vriendjes en vriendinnetjes van 6 tot 10 jaar hebben mij prach tig geholpen met het opzoeken van de weggelopen rijmwoorden. Toen jullie eenmaal ontdekt had den, dat het gedicht was gemaakt op onze kleine poes, was de rest niet zo moeilijk. De twee beschikbare boeken zijn toegewezen aan: Nellie Dujvesteyn, r Pr. Maurltsstraat 1, Eleiswijk. Ria Brinkhuysen, Hoofdlaah 19b,-Rot terdam. Ook de Jongens en meisjes van 1] tot 15 jaar hebben weer flink hun best gedaan. Japie moest, wel duizend inzendingen nazien. Dat heb" ik Woensdagmiddag maar ge daan, toen had ik toch vacantie. De meesten van jullie hadden als uitslag „Vriendschap" en het hiermede dus bij het rechte eind. Na loting waren de "gelukkigen: Corrie Vos, -Nw. Binnenweg 15a, Rotterdam. Ali- da Gerritsma p.a KÖneman, Brug manstraat 11a, Schiedam. Ik wens jullie 'n prettige Faas- vacantie en tot 'n volgende keer. Indië-desertiezaken Voor de Krijgsraad te Velde-West, zitting,houdend te Rotterdam, heb ben wederom dertig militairen te rechtgestaan, die niet van het in schepingsverlof, hun verleend voor de uitzending naar Indcncciï, wa ren teruggekeerd, straffen werden uitgesproken, variërend van twee maanden tot vier jaar. De principiële dienstweigeraars, Engbert de Wit uit' Kollemerland én Jan H. Broeren uit Rotterdam, ".vier bezwaren achteraf' door de minister erkend riin eri tegen wie de auditeur-militair veertien gele den drie jaar geëist had, zagen zich veroordeeld tot reap; drie jaar en twee maanden met aftrek. In deze zitting werd de 250ste ïndië-desertie zaak berecht en te vens hield de verdediger, dr. mr. W. Schuurmans Stekhoven, rijn 250ste pleidooi in militaire strafzaken. Van de 250 behandelde gevallen van desertie bleken bij herkeuring 70S& tropen ongeschikt te ziïn, waarvan 50% psychisch niet toere kenbaar. èn 20% physiek onvol-* waardig. Dit paasei bevat een deel van honder den paaseieren, die naar Hongaars gebruik opfantastische wijze, zijn be- sebtWerd. Het plaatje moge inspirerend werken op de duizenden die aan het K schilderen gaart*

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1948 | | pagina 4