«EMS Met Hollands vlag gaat Van der Waals juichend de bevrijders tegemoet Politie-inspecteurs gingen in beroep SPIONNAGE IN NEDERLAND Eerst twee moorden om aan goede papieren te komen En dan... lid van de Canadese geheime dienst! Radio-programma CEBUTO REISBUREAUX Fabrieken onttrekken arbeiders aan de veebedrijven In Moordrecht half industrie, half veeteelt is dit een probleem In verband met hun houding tegenover Boelstra V/itiiieceehtet 'Feuilleton kleine negertjes Psychologie of p arapsychologié? Charlotte Kohier liet ons in 't onzekere Donderdag 15 April 1948 Vervolg van pag, 1 Omstreeks Dolle Dins dag September 1944 woont Van der Waals met zijn secretaris Hendrik Mossinkoff op een prachtig ingerichte woonschuit in in Aalsmeer. Hij heeft deze woonschuit voor 28.000 gekocht van de heer Sauve- plaune te Amsterdam en hij doet het tégenover de wei nige mensen, waarmee hij zich in Aalsmeer bemoeit, altijd voorkomen alsof hij en Mossinkoff broers zijn. Op een gegeven moment in het najaar van 1944 be merken de leveranciers, die aan de bewoners van de schuit HiÉerwec 9, goede klanten hebben,.!; dat een der heren Mossinkoff is ver dwenen. Van der Waals, hangpt een treurig verhaal op, «Zijn broer is gepakt door de Duitsers." Hij ver keert in vreze of hij hem nog ooit levend terug zal zien.»* Natuurlijk is dit verhaal gelogen. Mossinkoff is aan boord van de woonschuit. - op gruwelijke wijze vermoord; zijn lijk is in stukken gesneden en-de stukken zijn, deels in een koffer en deels in kippen gaas verpakt in het water gegooid. Twee jaar latpr zal de recherche slechts de romp dreggen. De. aan wijzingen, dat Van der Waals de moord heeft gepleegd, om zich te ontdoen van Mossinkoff die_ over zijn vroeger leven, te veel wist en om zich de papieren van 't slacht offer .toe. te eigenen teneinde daar mee onder te duiken, zijn niet wet tig en overtuigend genoeg om in tie dagvaarding te worden opgeno men. Deze moord wel Een moord die hem wèl ten laste wordt gelegd is die-op de heer J. M. van der Meer, een Hagenaar die als huisknecht had gesollici teerd op een advertentie die Van der Waals onder de naam Baron Sweert3 de Lanrïas Wyborgh had geplaatst. Van der Meer leefde in de veronderstelling, bij een goed gesitueerd heer in dienst te treden, doch Van der Waals bleek slechts de bedoeling te hebben gehad, zich de papieren van deze man, die als gevangene in Vught had gezeten, toe te eigenen, teneinde in de 'toe komst zowel voor de S.D. als voor de Nederlandse justitie onvindbaar te zijn. In Maart 1945 is Van der Waals met zijn slachtoffer per fiets op reis gegaan, zogenaamd naar Gar deren, waar hij, naar hij voor wendde, een landhuis bezat. Onder de gemeente Tienhoven, nabij de daar liggende oude f orten* heeft hij de niets kwaads vermoedende man met een revolver in de hersens ge schoten, alle papieren die op het lijk waren gestolen, en het lijk ver- r DONDERDAG 15 APRIL 1345 Avondprogramma - HILVERSUM I:. 19.— Zang, 1945 Volksmuziekschool, 19,45 Rege ringsuitzending, 20.— Nws, 20.05 Echo van de dag, 20.15 Gr. muziek, 21,— Voordracht, 21.20 Philh. ork., 22.20 De West-Europese'Unie, 22.35 „De Speeldoos", 23 Nws, 2345 The Skymasters, 23.4524.Zang en piano duo. HILVERSUM E: .19.— Nws, 19.15 Lever des Heils. 19.30 Actualiteiten, 39.45 Gr. muziek, 19-55 Bachkoraal, 20,—. Nws, 20.15 Steravond, 21.30 Familie competitie, 22.— Sympho- nie orkest, 22.15 De vaart der vol ken, 22.35 Pianospel, 22,45/Avond- overdenking, 23.Nws, 2345 Mu- sica Nova, 23.45—24.— Slotaccoord. VRIJDAG 16 APRIL 1948 Ochtend- en Middagprogramma. HILVERSUM I: .7— Nws, 745 Ochtendgymnastiek, 7.30 Gr. mu ziek, 8.— Nws, 8.18 Operettefrag menten, 9.Lichte morgen klan ken, 0.30 Strijkkwartet, 10.— Mor genwijding, 10.20 Zang, 10.30 .Voor de vrouw, 10 45 Viool en piano, 11.05 Voordracht, 11.25 Orkestcon- ceri, 12.— Gr. muziek, 12.30 Weer- praatje, 12.33 Sport, 12.33 Orgelbe speling, 13.— Nws, 13.15 Vaudevil le orkest, 14— Kookkunst, 14.20 Pianospel, 15.02 Ons volk en zijn dichters, 15.22 Gr. muziek, 16.— Kamerorkest, ,16.30 Tussen twaalf en zestien, 17.— Orgelspel, 17.20 Wij en de muziek,. 13.— Nws, 18.15 Accordeonmuziek, ,18.30 'Strijd krachten. HILVERSUM II: 7.— NWS, 7.15 Pianomuziek, 7.30, Gr. muziek, 8.— Nws, 8.15 P'uk de dag, 0-— Mor genconcert, 9.30 Waterstanden, 9.35 Schoolradio, 10.35 Operette muziek, 11.De Zonnebloem, 11.35 Als de ziele luistert,. 11.45 Orkestmuziek, 12.03 Gr. muziek; 12.30 Weer- Praatje; 12.35 Lunchconcert; 12.55 Zonnewijzer; 13.00 Nws.; 13.20 Lunchconcert; 13.50Van man tot man; 14.00 Nederlands Glorietijd- perk; 14.30 Calvet Kwartet; 15.15 Symphonie-orkest; 15.40 Ballet muziek; 1C.OO Gr.'muziek;-17;00-Na schoöltijd; 17.15 Orkestmuziek; 17.45 "Wat het buitenland leest; 18.00 Zangkoor; 18.30 Oude melo- aieSn; 18.50 Actualiteiten. H.J. VAN DER MEER met revolver gedood volgens in een langs de weg lopen de sloot geworpen. Een marechaus see, die het daar vond, verkeerde in de mening te doen te hebben met een liquidatie-geval en hij heeft het stoffelijk overschot, zon der aan het feit ruchtbaarheid te geven, doen begraven. De bevrijders tegemoet Van der Waals is met de paple ren van ztfn slachtoffer naar Zuid laren gegaan, waar de NSB-burge- meester hem en zijn vrouw Corrie den Held een zomerhuisje ter be schikking heeft gesteld. In Zuidla ren heeft Van der Waals de hevrij- ding'afgewacht en toen de Cana dezen deze gemeente naderden, heeft de boef zijn flets voorzien van een Nederlandse vlag en is de troepen van onze bevrijders ver heugd tegemoet gereden. Gedurende al deze tijd heeft Van der Waals van tijd tot tijd nog con tact gehad met de SD, zowel in Den Haag als in Zwolle en Haren (Gro ningen). Hoé wel te dezen aanzien niets met zekerheid valt te zeggen, is het toch waarschijnlijk te ach ten, dat hij generlei werk meer voor de Duitsers heeft Intussen had van der- Waals in Zuidlaren moeilijkheden gekregen met de. plaatselijke afdeling van'de Binnenlandse Strijdkrachten. Men koesterde argwaan Legen de gladde, hoffelijke man en men heeft hem zelfs gedurende enige uren. als ar restant opgesloten. De commandant van de B-S. is toen blijkbaar door de woordenstroom van de geraffi neerde spion overbluft geworden. Hij heeft hem althans losgelaten en vervolgens van het ene uiterste ïn het andere vallend Van der Waals ingedeeld bij een arrestatie- groep, die in een. bootje N.S.B.-ers ophaalde. Een paar weken later duikt Van der Waals op fax Utrecht. En daar zou het ongelooflijke feit hebben plaats gehad dat dc Engelse majoor Pitcock en de Nederlandse kapitein Syden- burg "Van der Waals een mili tair uniform aantrokken en hem de rang gaven van offi cier voor civiele diensten. De vraagtekens, die ieder- nor maal denkend mens bij deze episo de-uit het leveh van de ven-ader plaatst, kunnen wij op deze plaats niet in uitroeptekens veranderen om de eenvoudige reden, dat er niet voldoende gegevens beschik baar zijn om deze uiterst merk waardige historie ook maar bij be nadering te verklaren. Een gerucht In dit verband is het nuttig te wijzen op een hardnekkig gerucht, dat Van der Waals het voornemen zou hebben op het komende vijf daagse proces belangrijke onthul lingen te doen over het werk, dat hij in Engelse dienst, contra de Sow jet-Unie zou hebben verricht. Wij willen uiteraard aan deze ge ruchten niet meer waarde toeken nen dan aan geruchten toegekend dienen te worden, maar wij wensen hieraan toch toe te voegen, dat het vrijwel vast staat dat Van der Waals na de bevrijding in dienst heeft gestaan van de Second Cana dian Field Security, en dat hij in opdracht van deze Canadese ge heime dienst naar Duitsland is ge gaan. Hierbij dient bovendien te worden aangetekend, dat Van der Waals inderdaad enige tijd in. de Russische zóne heeft vertoefd, dat hij zijn vrouw, de meer genoemde Corrie den Held, eveneens in het Russische deel van Berlijn heeft ondergebracht en dat hij eerst in Augustus 1946 door de Neder landse opsporingsambtenaren a kon worden gearresteerd, toen hij on der de naam Hofman in een ge vangenkamp vertoefde. Hoe hij daar terecht kwam, wat zün werk is geweest en welke re denen de Canadezen gehad hébben deze kapitale oorlogsmisdadiger naar Duitsland te zenden dit zijn vragen waarop wij te dezer plaatse het antwoord moeten schuldig blijven. Wij kunnen slechts, hopen, dat do president van de Rotterdamse Ka mer var. het Haags Bijzonder Ge rechtshof in de velerlei geruchten, die hieromtrent de ronde doen, aanleiding zal vinden om al deze geheimen ter zitting te doen ont sluieren. De rechtzaak Zijn wij wel ingelicht, dan zal de rechtszaak tegèn Van der Waals vermoedelijk slechts weinig ont hullen over' de achtergronden van het England-Spiel. Men wil, gezien de inhoud van de dagvaarding, de zaak Van der Waals behandelen als de normale zaak tegen een V-Mann vande S.D. Hoezeer de advoc.- fiscaal daartoe ook, uit strikt juri disch oogpunt gezien, het recht heeft, zouden wij het toch een daad van wijs beleid achten indien de president van het Hof althans in grote lijnen de levensloop van Van der Waals van de bevrijding af tot aan het tijdstip van zijn arrestatie scherp wilde belichten. Er zijn rond de figuur Van der Waals, met name voor wat zijn wederwaardigheden als lid van de Canadian Field Security betreft, zoveel verhalen in omloop, dat het bijna een landsbelang moet wor den geacht als door het vaststel len van de feiten althans de wild ste geruchten uit de wereld .wor den geholpen. En thans is over enige dagen het woord aan Van der Waals! En aan president Van Vollenhovên, aan procureur-fiscaal Van Doorn aan de stroom van getuigen, waar van Schreieder, Haubrock en de Nederlandse kolonel dr, Somer wellicht de belangrijkste zullen blijken te zijn. Wij sluiten deze eerste serie ar tikelen over „de oorlog achter de schermen", thans met de verzeke ring, dat zij een zo objectief-mo gelijke weergave Van feiten bevat ten, dat wij ons ten aanzien van Londense en Nederlandse bureaux, groepen en persoonlijkheden van ieder oordeel en van elke waarde bepaling onthouden en dat wij overigens van mening zjjn, dat de feitelijke gegevens een voldoende duidelijke ta-1 spreken. In de hierboven reeds aangekon digde nieuwe reeks publicaties waarln\o.m. de bijna legendarische figuur Van „King Kong" verschijnt komen wij natuurlijk op tal van reeds aangestipte problemen in breder verband terug. Omdat wij van mening zijn, dat spreken een daad van eenvoudige rechtvaardig heid is tegenover de nagedachtenis van hen, die niet méér kunnen ge tuigen wijl zij hun" leven gaven voor het vaderland. En omdat spreken over deze op zichzelf tra gische en hittere feiten juist thans, in de barning dezer bewogen tij den, een plicht is jegens ons volk, 'Nieuwe verkeersactie "Van 19 tot en mét 24 April zal door de politie in velé gemeenten van het land binnen het kader der verkeersmaatregelen een actie worden gehouden betreffende -het „parkeren en stoppen". Ook nu zullen aan de bestuurders van mo torrijtuigen en andere voertuigen velletjes papier worden, uitgereikt, waarop een aantal, van de voor naamste voorschriften vermeld staan. 'Advertentie 1. M* Hf2 dg. VaftenBing f. 42.- 2 dg. Vslicenbwj m 41,. 2 dg. Nsdwland 41,- Zuid-Limburg u 34.- 2'/2^9- Yaelmeer 56,- 2 dg. Zeeland 37.50 3 dg. Umbuig-Arrkimen 60.- 3 dg. Zeeisnd-Odenda 60.- 4 dg. Neerland n 84.. 6 dg. Valkenburg-Ahleonen „125.- 6 dg. Zeeiand-Belgii „120.- «1 »*1» andere, vratgl programma. Prima baleis en maaltijden. Dek. leiding. NAAR DE BOLLENVELDEN Gabel® daglotbl F. 645 Mlddag/Odrfendtocto 3.75 ROTTERDAM; SplnkuUstniat 11, (BsuUflebouw) Tel. 26182; ■gcnbchapptnanlnllchltngkanloren dar H.5. Zondag of geen Zondag, 's morgens om een uur of vijf moeten de koeien gemolken worden en als de industrie-arbeiders zich nog eens omkeren in hun bed, zijn de veeboeren of de melkknechten met hun rammelende bussen al op weg om hun plicht te doen. Daarom is het niet zo vreemd, dat tegenwoordig tal van melkknechten proheren, een baantje in de Industrie te krijgen, omdat zij menen er dan beter aan toe te zijn. In een plaats als Moordrecht, waarvan 'de bewoners voor de helft leven van veeteelt, voor de andere helft van industrie, Is dit een probleem. Dfe trek naar de fabrieken is te groot voor een evenwichtige structuur van het maatschappelijk leven en de om standigheden maken het vrijwel onmogelijk, voor dit vraagstuk een oplossing te vinden. Ook het landleven heeft zijn voordelen In de industrie is veel werk. De Koninklijke Verenigde Tapxjtfa- brieken in Moordrecht verschaffen aan ca. 300 paar handen arbeid. Het is er druk en het zou nog druk ker zijn als de toevoer van grond stoffen wat rooskleuriger was. In de toekomst, zo wordt verwacht, zal het aantal arbeiders zeker ver groot kunnen worden. Moet dit ten koste gaan varx de veebedrijven? Onder voorzitterschap van mr. S.1 A. de la Rivière heeft het Ambte narengerecht gistermorgen in het kantongerecht aan de Noordslngel het beroep behandeld dat de hoofd inspecteur A. J. Harp en inspecteur Th. Ardon, belde van de Rotter damse politie, hebben ingesteld te gen een besluit van de hoofdcom missaris, waarbij beiden schriftelijk zijn berispt, in verband met hun houding tegenover de vroegere po- litiepresident,. da heer Boelstra, toen deze in November J.I. uit de gevangenis werd ontslagen. De hoofdinspecteur Harp, die de vroegere poll tienresident gedurende de bezetting nimmer had gespro ken, was na de bevrijding gedêta- cheerd geweest by de P.O.D., en had de zaak tegen Boelstra moeten instrueren. Tlidens de behandeling van het proces voor het Bijzonder Gerechtshof was hü als getuige A charge opgetreden. Nadat Boelstra' uit de gevangenis was ontslagen, had hi1 op verzoek van Boelstra op een' Zondagmiddag een bezoek ge bracht aan diens woning om hem inlichtingen te verschaffen over de, mogelijkheid van teruggave van ïnbeslaggenomen meubilair. Het onderhoud had een .half! uur ge duurd en er was ook een borrel bd gedronken. De vljzc waarop de hoofdinspec teur deze dienstzaak had afgehan deld. was hem door de burgemees ter zeer kwaliik genomen. Hoewel de hoofdcommissaris van oordeel was geweest, dat geen strafmaat regelen behoefden te worden opge legd, had de burgemeester opdracht gegeven, de hoofdinspecteur schrif telijk te berispen. De Inspecteur Ardon had in zün functie van hoofd der luchtbeschermingsdienst gedu rende de bezetting ,wel contact met Boelstra gehad. In het proce3 tegen Zijn ex-chef was deze politieambte naar ais getuige A décharge opge treden. Gedurende de gevangen schap 'van Boelstra had hii hem enige malen opgezocht. Ardon was toen lid van de zuiveringscommis sie der politie en had inlichtingen nodig gehad omtrent de gedragin gen van diverse politiemannen. Tijdens een dezer bezoeken zou Böalstra zeer sentimenteel zijn ge weest en hem op pathetische wijze hebben uitgenodigd, na zijn ontslag „een borrel te komen drinken". Toen het moment van het ont slag' was aangebroken, was Ardon opgebeld door de vroegere secreta resse van Boelstra" met de vraag of hij eens even kwam aanlopen. Ardon had hier niets voor gevoeld en had zich er van afgemaakt door een telegram tc sturen, van de vol gende inhoud: „Ben verhinderd, hoop u spoedig te ontmoeten". Burgemeester en hoofdcommls- __j3s hadden hem het verzenden van dit telegram kwalijk genomen, vandaar de schriftelijke berisping. Beide polltie-ambtenaren verklaar den vanochtend, zich niet schuldig en meenden, correct te hebben ge handeld. De maatregel van de hoofdcom missaris had hen gegriefd en ge krenkt. Inspecteur Araoh zeide „al leen de mens Boelstra te hebben willen zien, vandaar de afwijzing in min of meer beleefde vorm, „De hoofdinspecteur Harp meende juist tö hebben gehandeld door ondor de gegeven omstandigheden Boelstra niet naar het bureau te laten ko men, maar hem thuis even op te zoeken. De borrel was hem door de secretaresse opgedrongen. Voor de politieambtenaren trad op mr. Hoogenraad, die vernieti ging van het besluit van de hoofd commissaris bepleitte. De hoofdcommissaris was verte- fenwoordigd door mr- Vreeswjjk, ie concludeerde tot verwerping van het beroep. Het Ambtenaren gerecht zal binnen drie weken schriftelijk vonnis wijzen. Vrouwen, die in Amerika willen trouwen Het Amerikaanse consulaat deelt mede, dat er nog altijd Nederland se vrouwen zijn, die voor een vi sum naar de Ver. Staten in aan merking komen als ze willen trou wen met een in Nederland gediend hebbend lid van de Amerikaanse strijdkrachten. Wie van de speciale regeling gebruik wil maken, moet zorgen op of vóór 31 December van dit jaar in een der havens van de. Ver. Staten te zijn aangekomen. Immers ook op de boerderijen valt nog genoeg te doen. Een tekort aan werkkrachten zou. een funeste invloed hebben op de veehouderij en de. voedselpositie van ons land benadelen. Dit zijn echter overwe gingen die het algemeen belang ra ken. De overwegingen, die de ar beiders ertoe brengen d<e boerderij vaarwel te zeggen, zijn van per soonlijke aard. Loonkwesties zijn hier niet in het geding. Hoofdoor zaak is wel, dat de industriearbei-. der over meer vrije tijd beschikt dan de landarbeider. Natuurlijk, vrije tijd is een kost baar goed. Maar ook het landleven heeft zijn voordelen en het is de vraag, of de voordelen van de fa briek hiertegen opwegen. Het is niet toevallig dat wij een vrij groot aantal industrie-arbeiders gespro ken hebben, die vroeger in het vee bedrijf werkzaam waren en graag terug zouden willen. Hoe het zij, de trek naar de in dustrieën is er en dit bezorgt de boeren^ maar ook de gemeentebe sturen veel hoofdbrekens. Burge meester Brandt van Moordrecht kan daar heel wat van vertellen. Het is Moordrechts grootste zorgt Enkele wensen Kent Moordrecht nog andere zorgen, vroegen wij de burgerva der? Natuuvlijk is dit niet het eni ge. Natuurlijk - oh tragische van zelfsprekendheid nijpt ook hier de woningnood. Gelukkig kon er in de bezettingstijd nog voor 116 wo ningen geheid worden. Zeer bin nenkort wordt officiële toestem ming voor de bouw van 34 wonin gen verwacht, die nog dit jaar ge reed moeten komen. Er bestaan ook nog een paar wensen betreffende de verkeers verbindingen, al beseft men beel goed, dat men met een half-uur- busverbinding met Rotterdam en Gouda heel wat beter af is dan de dorpen op de eilanden. Toch zou den de Moordrechters graag zien, dat de bus naar Gouda doorreed tot het station en dat het veer naar Gouderak wat later ophield met varen.' En als we dan nog een wens van burgemeester Brandt willen note ren, is het deze; liever niet meer in dustrie dan we nu hebben! De pol der, onze prachtige Zuidplaspolder, blijve wat hij. is: een stuk land- schapsscboon, een sieraad voor Holland. Kijkje in het rustige Moordrecht. Het gaat tegen Hany, keïïner in een klein café met geen prettige patroon. Nee, geen prettige patroon was die kastelein. Catrien, die twee weken als buffetjuffrouw bij hem. gewerkt heeft, verklaart het ónder ede. Het was een lastige zure man, de patroon, zei ze en.' na twee we ken had ze al tabak van hem. Ze had ontslag genomen, want als de patroon geen prettig mens is werk je niet met pleizier, nietwaar. Wat er verder ook twijfelachtig in deze zaak mocht zijn, één ding stond absoluut vast: de patroon was geen prettig mens. Jannetje de werkster van het café komt het ook al ver tellen: een moeilijk mens, edelacht bare, geen prettige patroon. Wel verklaarbaar was het _dus dat Harry, de kellner, toen hij op 'een morgen aan het mastiek maken, was, ineens genoeg kreeg van het baantje by die zure patroon, z'n jas aanschdot en hem gewoon smeerde. Jannetje was juist bezig de vloer aan te dweilen, toen ze Harry z'n jas zag aantrekken, een fles in zij a zak steken en de deur uitlopen. Ze vond het een beetje vreemd en riep hem nog na, maar hij keek niet om, zei ze. De vrouw liep naar de kastelein en vertelde wat zij ge zien had: Harry was er ineens van door gegaan met een fles in zijn zak. Regelrecht liep de baas toen naar dé kas en constateerde dat hij leeg was. Er waren nog wel geen klan ten geweest, maar vijftig gulden wisselgeld zat 'er altijd in de kas, dat was 20 de gewoonte, zei de kastelein, een keurige heer met eerTerg zakelijk gezicht, maar niet bepaald onprettig om te zien. Zo, die is er met de kas vandoor, had de baas onmiddellijk gezegd, ik weet zeker cat er vijftig gulden ia moest zitten en hij is leeg, geea cent meer, kijk maar. Jannetje had gezien dat de krs leeg was, maar tevoren hnc ze Karry niet er iets uit zien nemen, alleen de fles had z'm In zijn zak zien steken, dat weL De patroon ken me nog meer vertellen, zei Harry tegen de rech ter, ik heb die vijftig piek er niet uitgehaald, bij m'rx gezond niet. De buren zien de patroon dikwijls 's avonds iaat, na sluiten nog eens het café binnen gaan, het ken dus best mogelijk wezen dat-ie zelf de centen uit dc kas genomen heb, die fles heb ik meegenomen, dat geef ik toe, ik kreeg trouwens nog geld van 'm, maar ik zal noclt een bor rel meer drinken als ik die vijftig, piek gejat heb. Zelfs deze, voor een kellner toch krasse bewering, kon de officier niet van Harry's onsehuid overtui gen. Je zegt zelf dat jc nog geld te goed had van jè baas, sprak de of ficier, je hebt dus gedacht: ik zal het maar vast uit de kas nemen, hebben is hebben. Ik weet zeker dat je 't gedaan hebt en ik vraag er vier weken voor. De rechter vond het geval ook niet twijfelachtig, maar hij gaf maar de helft van de geëiste straf, zeker omdat niemand het bij die onprettige patroon had kunnen uithouden, vermoeden wij. Moet Nederland 200.000 ton groenten vernietigen? v „Nederland zal gedwongen zijn, dit jaar 2ÜO.OÖO ton groenten te vernietigen, indien de na-oorlogse afzet-moeiZfjkbeden niet worden overwonnen", aldus heeft de Ne derlandse afgevaardigde, A. H. Bcerma, voor de raad van de FAÓ (voedsel- en landbouworganisatie) te Washington verklaard. Van de 850.000 ton groenten, die Neder land onder normale weersgesteld heden dit jaar zou prodticereri, zou 400.000 ton voor de export be schikbaar zijn; hiervan zou mo menteel slechts 200.000 ton geëx porteerd kunnen worden. De raad van de F.A.O. heeft er bij de Euro pese regeringen op- aangedrongen, gemeenschappelijk op te treden om te verhinderen, dat „het grote én waardevolle Nederlandse groea- tenoverschot" verloren gaat Rentrée Josephine Baker Josephine Baker, die in de oor log voor militairen is opgetreden, heeft haar rentrée gemaakt In de „Club des Champs Elysées". Zij werd bü haar chansons "begeleid door een orkestje, dat haar echtge noot Jo Bouilloni dirigeerde. Leden van het corps diplomatique woon den de avond bij. POOR AGATHA CHRISTIE 35. Nu nam. hij de leiding met het geinak van iémand, die lange tijd gezag heeft uitgeoefend. Hü was in derdaad de president van het ge rechtshof. Hij schraapte zün keel en verhief zijn stem nogmaals. „Vanmorgen, heren, was ik, ter wijl ik op het terras zat, -getuige van uw bezigheden. Er kon geen twijfel heersen aan uw opzet. doorzocht het eiland naar een onbe kende moordenaar?" „Volkomen juist, mjjnheêr", zei Philip Lombard. De rechter vervolgde: „U bent ongetwijfeld tot dezelfde conclusie gekomen als ik name lijk dat de dood, zowel van Antho ny Marston als. van mevrouw'Ro gers noch aan een ongeluk noch aan zelfmoord toe te schrijven zijn. Zon der enige twijfel heeft u ook een opvatting over het doel, waarmee de heer Manth ons naar dit eiland heeft gelokt?" Blore antwoordde, hees: „Hij is krankzinnig! Een gek!" De rechter kuchte. „Dat fs 20 goed als zeker. Maar dat is nauwe lijks van belang. Onze hoofdzorg is ons eigen leven te redden." Armstrong zei met trillende stem:' „Ik zeg u, dat er niemand óp het - eiland is. Niemand." i De recjiter streek langs zijn kin. Hij zei kalm; „Niet in de zin, die u bedoelt. Tot die conclusie kwam ik vanmorgen vroeg al. Dc had u kunnen vertellen, dat uw zoeken vruchteloos zou zijn, Niettegen staande dat ben ik vrijwel over tuigd, dat de „heer Manth" (om hem de naam te geven, die hij zelf heeft gekozen) wel op het eilandisu En steeds geweest is. Gegeven het plan in kwestie, dat niets meer of minder is dan het doen van recht aan personen voor misdaden, die de wet niet kan achterhalen, Is er maar één wijze, waprop dat plan voltooid kan worden. De heer Manth kon maar op één manier op het eiland komen. Ja, het is zo helder als glas. Mijnheer Manth ia één van ons..; „O, neen, neen, neen.De uit barsting kwam van Vera het was bijna een gekreun. De rechter keek haar scherp aan. Hij zei: „Mijn waarde jonge dame, dit is niet het ogenblik om de feiten niet onder het oog te zien. Wij verke ren allen in ernstig gevaar. Eén van ons is N., L Manth. En wij we ten. niet wie! Van de, tien mensen, die naar dit eiland gekomen zijn, djn er drie definitief buiten verden king. Anthony Marston, mevrouw Rogers en generaal Macarthur. Wij zija met z'n zevenen - over. Eén van die zeven is, als ik het zo mag noe men. een vreemde, kleine neger." Hij hield even op en keek in het rond. iMag ik aannemen, dat u het allen met. mij eens bent?" Armstrong antwoordde: „Het klinkt fantastisch maar ik ver moed, dat u gelijk hebt." Blore zek „Er is. geen twijfel mo gelijk. En als u het mij vraagt, ik heb ier een ernstig vermoeden van.." Rechter Wargrave bracht hem met een gebaar snel tot zwijgen. De rechter zei kalm: „Daarover zullen wij het dadelijk hebben. Op het ogenblik wens ik alleen maar vast te stellen; dat wij het allen over de feiten eens zijn." Emily Brent, nog steeds breiende,' rel: „Uw redenering klinkt logisch. Ik erken, dat één van ons door de duivel bezeten is.H Vera mompelde: „Ik kan het niet gelovenik kan niet. Wargrave vroeg: „Lombard?" „He stem er mee in, mijnheer, volkomen."' De .rechter snikte voldaan met zyn hoofd. Hij: zei:' „Laat ons nu de bewijzen nagaan. Om te beginnen: bestaat er enige reden iemand in het bijzonder te verdenken. Naar ik meen, mijnheer Blore, heeft u iets te zeggen?" Blore haalde moeilijk adem. Hij zei: „Lombard heeffc een revolver. Hii heeft gisteravond niet de waar heid verteld. Dat erkent hü." Philip Lambard glimlachte min achtend. „Ik denk, dat ik het beter nog eens kan „vertellen." Dit deed hij en vertelde het ver haal nogmaals, kort en beknopt. Bïora merkte scherp op: "Welk be wijs is er? Er is niets, waaruit de juistheid van het verhaal blijkt." De rechter kuchte. „Ongelukki gerwijze", zei hij, „verkeren wij el len in 'die toestand.- Er is alleen maar ons eigen woord om op af te gaan." Hy boog zich naar voren. „Nie mand van n heeft nog begrepen, welk een bijzonder merkwaardige situatie dit is. Volgens mij is er maar één gedragslijn, die wij kun nen volgen. Is er iemand, die wfj definitief buiten verdenking kun nen stellen, rekening houden met. de feiten, dfe .tot onze beschikking staan?" Dokter Armstrong zei snel: „Ik ben een bekend arts. Het denkbeeld alleen, dat ik verdacht. Weer bracht de rechter met een gebaar van zijn hand iemand tot zwijgen, vóór hij uitgesproken was. Rechter Wargrave zei met zijn zach te, duidelijke stem: „Ook Ik ben een zeer. bekend persoon! Maar. mijn waarde heer, dat bewijst minder ,dan niets! Oqk vóór ons zijn dok ters krankzinnig, geworden. Rech ters zijn krankzinnig geworden. „Evenals", voegde hij er aan toe, terwijl hij naar. Blore keek „in specteurs van politici" Lombard merkte op: „ïn ieder ge val veronderstel ik, dat u de vrou wen er buiten zult laten." De rechter trok zijn wenkbrau wen op. Hü zei met de bekende „scherpe" toon, die de balie zo goed kende: .Begrijp Ik goed, dat .u wilt beweren, dat vrouwen geen gevaar lijke krankzinnigen kunnen zijn?" Lombard antwoordde geërgerd: .Natuurlijk niet Maar met dat al schijnt het nauwelijks mogelijk.. Advertentie i. M. "Waan. of werkelijkheid? noemde Charlotte Köhler de knappe psy chologische novelle „The turn of the screw" van de herontdekte 19e eeuwse Amerikaan Henry. James, waarmee zij na een jaar van. rust weer voor het voetlicht treedt. Een vertaling, die enerzijds een predese weergave is van de gees telijke kwellingen, die de jonge gouvernante ondergaat, aan de'an dere kant een dualisme verraadt, alsof de schrijver het publiek over het hoofd van de vertolkster heen voor een interessant, maar onoplos baar raadsel wil stellen, wat dan zijn grote verdienste zóu moeten zijn. Dé opvatting van dé voor drachtskunstenares wij mogen aannemen, dat zij accoord gaat mét de visie van Jeanne van Schaik- Williog, als in het programma af gedrukt -is geheel vrijblijvend: zijn de geestverschijningen, waar door ze de haar toevertrouwde „en gelachtige" kinderen Flora en Mi- les belaagd ziet4 pure hallucinaties, afschuwelijke fantasmagorienop geroepen door een hyper-gevoeli ge, verbeeldingsrijke natuur, is dit de waan of zijn dié parapsycholo gische verschijnselen de werkelijk heid? Waarop onmiddellijk het. so fisme kan volgen, dat de waan vanhet eerste de werkelijkheid is van het tweede en omgekeerd.;-?': En het is zeer de vraag, of (Ja mes dit met Turn of the screw-(let terlijk: het' aandraaien van de schroef) zo bedoeld heeft De: In druk Is eerder, dat hij een neuro tica heeft willen tékenen, een zeer; fijnzinnig en yeelzydig' karakter, sympathièk en beklagenswaardig bovendien, maar dat hij de schei dingslijnen tussen psychologie en parapsychologie op oncontroleer bare, want uiterst intelligente' en charmante wijze verdoezeld heeft. In dat grensgebied laat hij de lezer (i.e. toehoorder) aan zijn lot over en zelfs de uitnemende gids, die Charlotte Köhler was, kon. geen weg wijzen uit dft labyrinth van twijfels. Toch boeide zij ook ditmaal weer sterk, door de volledigheid en fel heid, waarmeeze haar figuren op het toneel zette. Gebaar en. bewe-" ging bleven tot het strikt essentiële beperkt om het litteraire karakter van dit stuk ook maar niet in-'t minst te beledigen; in stem en ge laatsexpressie kon de voordrechts- kunstenaresse, vooral bij .de be-, klemmende slot-climax, geheel die uiterste suggestieve' kracht vinden, die haar tot de aangewezen, pleit- bezorgster van dit interessante en moeilijke stuk stempelt. De matig bezette Schouwburg applaudisseer de hartelijk. H. F. Reedijk. GOUDEN AMBTSJUBILEUM De heer:J. W. Unkel, vofifica- teur van. Belastingen, heeft Donder dag in-alle stilte zijn 50-jarig ambtsjubileum. gevierd. 'Tochis deze dag niet onopgemerkt voorbij gegaan. De j u hilar is is Üeënkonink- lyke onderscheiding verleend. Bij afwezigheid van de Burgemeester beeft ae heer J. Hasper, Directeur van Financiën, öe zilveren medail le, .verbonden aan de Ordevan - Oranje, Nassau, uitgereikt, daarbij herdenkende, hoe da heer Unkel op _8 April 1898 in gemeentedienst trad als. matroos bü net Gemeente lijk Havenbedrijf en thans, na 50 j aar.trouwe plichtsbetrachting, de dienst verlaat aks verificateur van Belastingen.. - - .-ri-lAMeL;- a.&;zaLdé(Jieei;:UnkeI? zUa functie voorgoed neerleg gén.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1948 | | pagina 3