Verrader lijke overval
'brug bij Gennep
Op'tkompasdoorVeluwse bossen
Op.
DECORKUNST, tekorten en
mogelijkheden
heöen
issasss» tot a,vWto ss, s^eS^kroaen EaM cn
NSB'ers trokken als gids en tolk met
de vijand het eigen land binnen
Als dieven in de nacht
■ea-£&£lz.i
Radio-programma
Scholing van ontwerpers is zeer gewenst
Zal Rotterdam het
voorbeeld geven?
Radar- reflectoren langs
de Waterweg
ROTH M E IJ E R
Grijze jeugd treedt aan
Waaruit blijkt hoe lastig het is de weg te
vinden met een magneetnaald,'die alleen,
maar hindernissen aanwijst
kleine
negertjes
De luitenant liep. er
fijn in!
Woensdag'5 Mei 19j8
(Van een bijzondere medewerker) r
WILHELM AVALTHER, die in de burgermaatschappij architect
was, had deleiding, van het kamp in Goch,._even over de grens,
ter hoogte van CJeónep, waar N.S.B.-ers met Duitsers in Duitse uni
formen werden opgeleid voor de overval, pp Nederlandse bruggen.
In de middag van de negende. Mei 1940 kreeg Walther opdracht zich
naar Wesel te begeven, waar. het stafbureau van het Armeekorps,
waartoe hij behoorde, was gelegerd.. Daar kreeg hij bevel zijn stoot
troepen in de avond gereed te houden voor de overval op Nederland.
In dé offiderskringen van de divisie Brandenburg, waartoe Walther
behoorde niet alleen, maar bij de gehele legerleiding en bij de zoge
naamd goede Duitsers evenzeer,- was het reeds lang geen geheim
meer,, dat -Hitler tot allerlei middelen zyn toevlucht zou nemen.;
enige honderden meters van de
brag heeft niets de stilte gestoord.
Het Is al licht. Daar Is de brug. De
spanning stijgt. Zal de overrompe
ling gelukken of zal er jrevochten
.wordeitf'-/r/ -
De soldaten, die hun wapens vér-
bergen, gaan achter elkaar-Slopen.
Daarnaast dedrie marechaussées,
het geweer openiyk in; de aanslag.
Vier Hollandse soldaten, vormen de
wacht aan het Oostelijke élndé van.
de brug; Eén begint te telefoneren
met dé post op de Westelijke oever.
De verrader H. loopt naar vóren.
Hij' draagt hét uniformvanwacht
meester. De' soldaten salueren:" De
verrader doet het. voorkomen alsof
hij enige spionnen heeft gesnapt.
Tragedie voltrekt zich
Op dat moment .overrompelen de
nioffrii de. kleine Hollandse wacht
Men had zich reeds lang ver-
trouwd gemaakt mBt de; ge
dachte, dat dit alles geoorloofd
zeer vertrouwde
ichte, dat dit;
as. Enige z<
ndverra'ders. 1
v landverraders, hadden reeds de
eer genoten, ih uniformen van
dé -Nederlandse marechaussée
gefotografeerd 'te zijn. Toén
dus op de avond van de negen
de -Mei:: 1940 eindelijk open
kaart werd gespeeld, kon het;
yoor de aanwezigen allerminst'
nog een verrassing zijn/De He-
derlandse uniformen, fwerdeh
aangetrokken, de 'nodige; (ver-
valste) papieren uitgereikt/de.
groepen ingedeeld en de com-,
mando's gegeven. De groep van;
Walther zélf zou de spoorbrug
bij Gennep in volle yre-
des tij dbij verrassing-nemen.
Tegen - middernacht vertrokken
de commandanten van de verschil
lende stoottroepen. De leiding van
elke afzónderlijke actie berustte
thans bij iedere commandant zelf;
Het. greepje van "Walther was 'tien
man sterk. Er waren twee Neder
landers in uniform van de. mare-,
chaüssée bij en één Duitser. De
„overigen droegen een Duitse uni
form. Onder huri wijde jassen droe
gen zJj.hnachiriepistolen, pistolen 'en
handgranaten. De verklede, mare
chaussees droegen Hollandse gewe
ren. Zo,;.inde heldere lentenacht,
trokken'er langs de hele grens Hol
landers als gids - entolk met de
vijand hun land binnen, Voor dit
verraadwaren de zaden gestrooid
door de N.S.B., die Nederlanders
gewonnen had voor de gedachten'
wereld van een vreemde natie.
Om twee uur staat de stoottroep
In de buurt van de Hollandse grens.
Het Is nog te vroeg: vier uur is da
afgesproken tijd- In dodelijke stilte
wordt tenslotte de tocht te. voet
voortgezet.' Tot op een afstand van
Een van onzte soldaten schiet nog
een Feldwebel in de hand. Walther
bevindt zich al in h et p osthuisj een
verrtiejt de telefonische verbinding.
Daarna gaat hij met vier man
schappen de brug óp, naar de Wes
telijke kant. De verrader H. gaat
nog een eindweegs mee. Midden
op de brug sta an zij opeens tegen
over 60 tot 70. Hollandse soldaten,
H. heeft zich reeds teruggetrokken
of ziet thans nog kans zich. te ver
wijderen.-
jAan de Westelijke kant bréngen
enige soldaten "Walther; en zyn
mannen' weg. De zorgeloosheid der
Hollanders.helpt de stoottroep ech
ter. Zij zijn onvoldoende gefouil
leerd en onder hun wijde gummi
mantels hèbben zij machinepistolen
en handgranaten weten te bewa
ren. Op enige afstand van de wacht
overvallen zij de begeleiders en zij
slagen er in, terrein te winnen;
zelfs zó, dat zij kans zien de
springlading onder de -brug on
schadelijk te maken.
.fte verrader bevindt zich: inmid
dels weer aan de. Oostelijke oever.
In de verte nadert, zoals afgespro
ken is, een pahtsertrein. De. Duit
sers aan 'de Oostelijke kant slagen
er in,-.de belemmeringen van de
rails té verwijderen. Walther wordt
aan het hoofd getroffen. De man
nen van de Hollandse bunkers, in
de omgeving van de brug, vuren.
De Duitseartillerie vuurt uit de
verte terug op de Hollandse bun
kers. Maar. ongedeerd rolt- de Duit
se pants ertrein over de spoorbrug
bij Gennep, Hier zegevierde het
verraad....
ENGELAND TRAINT voor 'de Olympische Spelen. Col. Llewellyn, de man
oen' wie men In hippische kringen wel meer zal horen, tijdens een sprong met
zjn paard Kilgeddin.
(Ingezonden mededeling)
Als 't huls met bezemen.
gekeerd wordt,
Is 't «choonmnaktljd
ennair beweerd wordt.
Vindt mevrouw Veen.
lust.
En Meneer?... hö -
v. berust,.'
Als R-'n ..TH5" maar op
tijd geserreerd wordt.
'n TIP VAN BOOTZ
Hr N. J., Zaandam, ontv. 1 fL TIP
WOENSDAG H MEI 1948
Ar ondproR ramma
Nationaal programme
18.— Hei. 't was in de Mei, 18.43 Lleh-
- te orkest nuz. 17.— Voor de Rijpere
jeugd. 17.20 Ccnc. omroep kamerork..
18.— Nws./ 18.15 Vaudeville .strijkork.,-
-18.45 Toeapraak door Z. Exc. Dr, L; J.
M.. Beel, 18.50 Kon, -'s Hertogenbosch
mannenkoor,; 1SZ0 Radlofeestkraut.
19-80 Ens." Alma. Musics, 20,Nws.
HILVERSUM I: .20.05 Feestcönc,, 21.—
Wat Was dat-ook" alweer? 21.15 Roman
cers, 21.45 Radiofeestkrant, 22.— Ver
boden muziek, 22.45 Nws., .23;— Taptoe;
-23,30 zilvervloot,
HILVERSUM H: 20.05 Verboden .mu
ziek, 20.50 RatJlofeestkrant,21,05 Feest-,
-concert; .22,-*4 "Wat was dat ook .alweer;
22.15Romancers, 22.43 Nws.. .23—Tap
toe, 23.30 Ned. muzjék. -
V DONDERDAG 6 M? 11948
'Ochtend, en Middagprogramma j
HEMELSVAARTDAG
IHH.VEKSUhl I:-.8.4- Nws,; 8,15. Klas
siek ochtendcor.c,,. 9.15 'Morgenwijding.
0.30 Orgelcooc.', 10.15 Helnrlch Schlus-
nus: 10.30 Van. vrouw tot vrouw; -10.35
Henk v. d, Heide; 10.50 Kleutertje luia-
ter. 11,—Platen: die TJ graag,hoort, 1130
Virtuoso sextet, 12.'— Lunchpakket
12.30 In 't Spionnetje,32.35 Zo klinkt
;i het Accordeon, alleen in Frankrijk, 13.—'
fiHwfi.r; 13.15 Metr; orkl: 14./- Prof. Bér-
net Kempex». 14:10 Concertgeb. ork-,
'.IS-T- Voor zieken^ en - gezonden,; 16.—
Progr. van Oud Franse liedjes, 16.20. Ra-
;-:dIofllmkant. 17.— Kaleid 03c oop, 17.20
"Welk dier deze week, 17.30 VSkymas-
Xers,.'IBilS sportpraatje.' 1830 :R«g nltz.
- HILVERSUM H: 8,~ Nws.. 8.23 Kam.
ark., 325 Inleiding Hoogmis, 830 Hoog-
miB, 9,30. Nws., watérst;, 8.45Koorzang
-10,— Kerkdienst,v 11-30 Werken van
Bach en Haendel. 12.15 Kareol Septet;'
13.20-Omroep kamerork.; 10.35 Hore
d'oeuvre/ 14.— Toogdagen van' jeugd
bonden, 17.— ..Busch strijkork., 17.30
Philadelphia Symph. ork«st:tl8,—Kon,
mlL. kBpel 10.45 Kwartet.
:V;Avondprogramma
HILVERSUM I: 18,^.;.Stichting '1840-:
'45, 19.03 Lea Gar8;de;parlfl, :20l]5 Echo
'.bag, 20.13 Meesters der.-melodie,
20.55Erv eeuwig la ,de vrijheid.: 22.10 't
Is in de -ma and van. Mei 23,-^- Nw«„
23.15,Gr.'mtiz. -•
Nws.,weer,-
19.15 Jeugd treedt aan, -32.35 Bach Ro-
raal; 20.- Nws.: 20.05 Frogr., proloog:
.20.15 BadJo Bhllharmonisch orkest: 21.15
Vaart der volken 21.35 Pop. orgelteep.:
22.05 Yrü en Biy. 22.30 Symph. koraal-
bewerkingen. 22.45 Avondovcrdenk.,
23.15 Karacrmuz.
VRUDAG 7 MEI
Ochtend- entMlddagprogramma
HILVERSUM I: 7.— Nws., 7.15 Och-
VténdgymnaEtiek, -7.30 Gr. muziek/ Bi—
'Nws-,- 8.18 Operaprogramma, 8J0, Vooé
de vróuw. 9.—. Lichte - morgenklanken,'
9;30' Schuberkoócert, 10.—. Morgenwij-
dlhfi, 10J0' Gr.;"huzlék.- lo;30Voorde-
vrauw,: 10.45 Zant én piano.vIl.— :Voidr-r":
dracht, 11.10 Orlesteoncert.' 12^— Ljka
Trio, 12.30 -Weerjraatje. 12.33 Snort,
12.38 Le plano Hdnahticjue. 13.— Nws;.
13.15 The Skymasfas. 13.45 Gr. muziek-
14.Kookkunst, 114.20 - Strijkorkest,
14.30 Opening waö \het congres van
Europa,' 15.30 Gr. nuziek, lS.-ir Zang
;met. guitaarbegeletdng, 1620 Tussen
twaaü en zestien. lv- Orgelspel; 17.20
"Wij én. de'muziek, It— Nws., 18.15 Ac-
cordeonmuzlck. 18.30 strijdkrachten.
r'I' HILVERSUM„II:. 7.V Nwa.", 7.15 He-,
veille. 8,Nws., 8.1,5 teafitelijke liede
ren, 830 Ochtendconce't, 9.15 Ochtend
bezoek bij zieken,. 9.3 Waterlanden,
9^5Symphonlceoncert, 10,30 Morgen
dienst, 11.— Viool en pino, 11.30 An
dre Kostelanetz. 12-— Ho Knlbbelcr,
12.30 Weerpraatje, 12.33sans Soud,
13.—Nwa:. 13.15 Eupho^, 13.45 Or
kestmuziek, 14.De VlhZapakara's,
14.20. Oude en nieuwe sclUjvera, 14.40
Geestelijke muziek, 15.lt Sangh en
Spel, 16 Voordracht, 10> Ensemble
Lachman; 16.40/ Phlkidelpbi Orkest:
17.15 Pianoduo: 17.45 KamerQcest; 18.30
-. Esperanto, 18.45 Geestelijke lederen.
Kris-Kraseer heeft over het bevitjdlngssportfeeat^— morgen in het
Peyenoord Stadion reeds het zfne gezegd, maar ten gerieve, van;hen,:
die het niet zo nauwkeurig meer weten herhaal ik dan nog-eens; dat om
half twee het feest begint met een grote demonstratie;van de Christelijke
Turnbond, waaraan 200 turners en .turnsters deelnemen. Om 2, uür- wórdt
dó korfbal wedstrijd gespeeld/tussen vertegenwoordigende elf taliën van'
Noord- en Zuid-Holland. Om 3 uur grote tumdemonstratle door .1800
leden: van de, Rotterdamse Turnbond en nm 4 uur de voetbalwedstrijd
tussen het Rotterdams elftal en Berchera Sport, uit Antwerpen.
De korfbal twaalftallen komen
als volgt .in het veld. Noord-Hol-,
landaanval: -dames H. -Koper.; F,
Heespelink,. heren; Stoeltle en
Schópnderwoert, midden: .'-.(dl)
Smittenaar. Frontoczek. (hl) Kar*
aen en Oerlemans. verdediging: (d.)
Scjeiik en Kelder, (h.) Vermunt en
Doeven.
Zuid-Holland In dezelfde volgorde:
Nagtegaal.'Hofwegen, Selts *en 't
Hart; v. d. Bor, Brieer, Engels en
Van Bergen; Schuiten, Vonk. Be-
rens cn Den Hartlgh.
De voetbalelftallen ztfn als volgt:
Rotterdam: Landman: Evers e en
Terlouw; Andernach, De Leeuw en
Kroon; v. Munster, Koning, Den,
Boer, Wilkea en Van Male.
Bérchem: -Adriaensena;M. Aer-
r.oudts en L, Aemoudts; Degroote,
v. d. Ven, Deraedt; Staclens, Van
Nuten, Dehert. Mersie en C. Dehert
Er staat voor morgen' nog meer
voetbal op het programma. Om het
kampioenschap van Nederland:
BWGo Ahead. EDO—PSV, on
HeerenveenHaarlem. En... mijne
lezers wees niet verwonderd: Ex
celsior—Stormvogels. O,: het is
geenszins mijn bedoeling om Excel
sior deze wedstrijd te misgunnen",
maar het H1kt een beetje dwaas om
het onderste uit 'de competitiekan
te willen halen. Wiebehalve de
spelers, die, 2dn hebben in een par
tijtje voetballen kan deze wed
strijd nu r.og interesseren.
Er is door verschillende clubs
over geklaagd, dat er voor de beker
wedstrijden zo bitter Geinig belang
stelling bestaat Zij hopen; dat nu
,de eerste ronde voorbij is, zulks
beter zal worden.-Wij, hopen het
ook. doch. .Vrü menen dat de cluba
hun «klachten moeten sturen,- naar
de K.N.V.B. Bekerwedstrijden be
hoeven geenszins een privilege te
zijn van Engeland, mits.'men het
Engelse systeem maar hadgevolgd
en :de bekerwëdstriiden /door _de
competitie heen had - laten spelen.'
desnoods in eenvoudiger vormdan
nu gebeurt :K.-K,"; is er van over
tuigd, dat zó .obk een Cup-final In
Nederland een. belangrijke sportieve
gebeurtenis'kan worden. -
- Op 17.Mei (T\vèede Pinksterdag)
organiseert Minerva"éan -trlalmeet
met Pro Patria en de Zwitserse
athletiekciub Old Boys :uit Bazel,
wat- 'betreft- de heren en bff dé da
mes doen behalve de Oude Jongens
uit Bazel die dan; misschien bë-,
ter, „Oude Meisjes" genoemd kun
nen worden Hollandia mee. K,-
K, wenst Minérva veel succes.
veiligheid van het;,wegverkeer?
Wat .kan, bulten en behalve het ver-:
keersonderwijs, worden onderno
men. om die oorzakenweg i te ne
mén?; Vóór hét besté antwoord een
prüs. (Volgens K.-K, is een van de
diepere oorzaken, dat er door te
veel automobilisten te diep in hét
glaasje wordt gekeken. Wat hier
tegen te doen? Café'8 sluiten kan
niet, dus rijbewijs afnemen)
Om in vorm te komen voor
de match tegen Jersey Joë Walcott
speelt Joe Louis, althans volgens
Associated Press, plng-pone.
Sommiéte bladen Hebben al
verteld, dat Cerdan nu definitief,
een kans krijgt om tegen de win
naar van Gmziano-Zalë in de ring
te komen. Zoals met.'.boksberichten
gebruikelijk wordt het nü alweer
tegengesproken. Er is nog slechts
sprake van onderhandelingen (over
de ping-pong en zo.) WH houden u
op de hoogte.
Donderdagavond filmvertoning"
op het RFC-terrein van Nederland
—België en RFC—UW, waarvoor
ook niet-RFC leden" toeganV heb*
Hen. -
De Rotterdamse biljartvereni
ging „Rondeel" vierde Zaterdag j.l.
haar 18-jarig bestaan in klein Ode-
on.
De MaastrichtRotterdam
vlucht van de postduivenvereniging
„Het Westen" - heeft de volgende
resultaten opgeleverd
1. W. Cardinaal. 2. D. Winkels, 3 P.
de Koning, 4. V. J. v. Leeuwen, 5.
G. W de Haan,6.. D, Hobgenboom,
7. L. voox-bach, 8. J. Kleingeld, 9.J.
de Vrijer en 30. L. Voorbach.
:Nadat de K.N.M.V. toestèm-S
ming had verkregen voor het HoUt
den van wegraces, betrouwbaar-
heidsritten en terreinwedstrhden in
dit seizoen, heeft do Snortcomml's-
sie voor de maand Mei een pro
gramma samengesteld.
Op 17 Mei zal op het circuit van
Ettcn (N.B.) de eerste snelheids
wedstrijd in dit seizoen worden ge
houden. Op diezelfde dag zal de
Friese 'Elfstedentocht wórden vef-
redem -Bovendieh; zifnop Tweede-
Pinksterdag een' belangrijke' ^teir-,
reinviedstrijd te Zutühen. en op '22
Mei een soortgelijk evenement' ,'ié
Zend ere ri in het.' programma opge
nomen.
Tenslotte werd Aan. de" speedway-
races een ruime, plaats, ingeruimd,
want op 6 Mel wordt; op <3e speed-
waybaan "te Lisse- gereden, op: 17
Mei te Rjjsxvük. l8.Mei In Alkfnaar.
22- Mel tj» 1 Mil-irdroit-rm m>' OT
R IJ 4e prociat. »or. GogDl'a Trouwen" Tie.eït regisseur. Stynw mee-
gedeeld, dat de décors voor .dif. stuk voor de'eerste maal in het
eigen "atelier van het Rotterdams Toneel-vervaardigd waren. De zolder,
kten'?cr tn de bouwvallen, van, de Rasallakerk aan het Rode Zand fis
ingericht; zal .men moeilik een ideaal atelier willen noeinen de
décors kunnem er niet rechtop staan maar ,op' zichzelf is het een be-
langryk feit, dat het gëzélschap voorde aaxikledihg van een stuk th
eigen stad terecht kan, dat, de/Rotterdamse ontwemer de constructie
van ce décprs regelmatig en van nabil kan volgen.-Kortom, dat het to-
neellgven hiermee een hechtere ba sis .heeft,1 gekregen. p
in "de belangrijkste onderdelen de-
tailleert én vastlegt.
,P® 'K-N-A-C. vraast: Wellre 122 Mei ii HUvur5um"cu':"f"MeT7n
zbn .de. diepere .oorzaken van de on-, heb Amsterdamse stadion.
Th een gesprek, dat wjj met Ir. A.
Viergever, die reeds énkele malen
dé décors voor het R'dtuns Toneel,
ontwórpen heeft, over dit: onder
werp, hadden, kwam deculturele
betekenis'van' déze aanwinet extra
naar voren'.: Wanneer een stuk ge
kozen is en de-regisseur, aangewe
zen, - moet ëPï een ruirate -geschapen
worden, waarbinnen dit stuk. zich
kan afspelen. Het kan voorkomen,
dat de régisseur zelf reeds eën vrfl
vastomlijnd entourage-plan.inge
dachten hééft,'; vaak zal hö:in ruwe
trekken aHeeh.' sfeer en milïeir wil-
len aangeven, ..zoals de ontwerper
die in het décor moet reallsëren, Jn
beide: gevallen echter dient er een
voortdurende en innige; samenwer-i
king te zijn tussen regisseur, en
ontwerper, die behalve aan het stuk
dat hy vooraf diepgaand bestudeerd
heeft, ook aan de regisseur steeds
ondergeschikt blijft.
Met andere woorden: nooit zal
het zn mogen zjjn, dat de ontwerper
ztin opdracht aangrypt om persoon
lijke visies te propageren; wat niet
uitsluit, dat men aan do wflze van
aankleding van «en stuk niet de
stijl van. ©en bepaalde ontwerper
zou mogen herkennen.
Niet alleen ontwerper
Ia de taak van de décorontwer
per in principe, aldus 'betrekkelijk
eenvoudig te omschreven, anders is
het met de eisen gesteld, waaraan
hy voor dit bijzondere métier moet
voldoen.
- vyeelal is de ontwerper van huls
uit; schilder, een combinatie, die ta-
meltjk; voör de hand ligt.ëaaar de
d écorontwerp er; overeen aanzi en-
ïyk beeldend vermogen dient te be
schikken. Daarnaast en dit: is
minstens even belangrijk -- zal zijn
gevóel voor.; ruimte sterk ontwik
keld moeten- zijn, waarbjj .hij er op
bedacht zal zjjn, dat de .getekende
ruimte; heel. anders wordt in de' .to
neelprojectie en -belichting. En ten
derdemoet hy niet alleen ontwer
per zijn, ,maar 'ook knk hebben, op-
de uitvoering, verstand: - bezitten
van 'eenvoudige constructies-en toe
passing van materialen en kleur
stoffen.
SchUder-archltect-ömmemian, dit
alles van hfet ene wat meer dan
van het andere móet dó décor-
oaitwe'rper zijn.
In de practyk komt deze veelzjj
digheld maar zelden voor; vooral
aan 'hettechnischè,.inzicht schort
het - yaak. "Afgezieh yan- de artlatië-
ke gebreken, die dit gemis kan ver
oorzaken, moet het financiële na
deel dèldciyk zjjn. in een land als
hét ónze, waar het. toneel voortdu
rend, op reis Is en dus -practische,
uitneem- en verstelbare,transpor
tabele. décors verlangt en..waar het
beperkte af zetgebied -tot uiterste
eronomie noopt, zal de ontwerper
Academische vorming?
"Alleen al om deze reden kan een
opleiding tot. dit beroep een plan
dat in kringen van tonne I en peel-1
dendc kunst érnstig wordt- oyérwo-
gen T- uiïermlnst overbodige luxe
héten.
Tot nu toe bestaat er hier In .Ne
derland niets van- die aard, maar
ligt hier geen vruchtbaar werkter
rein voor bijv. een: Academie voor.
Beeldende Kunsten,die toch ook
réclame- en mode-ontwerpers op
leidt?
Hèt 'iykt óns, dat hiermee in een
"stellig gevoelde behoefte ,zbü wór
den voorzienwant behalve hét gro
te toneel, ..dat ,-Vmet zijn 10 gezel
schappen en" gemiddeld tien pre
mières jaarlijks een kléinhonderd
décors nodig heeft, 'z^'n er nog die
talloze dilettanten-verenigingen, die
het nog maar al te vaak móeten
doen met het schamel assortiment
van ouderwetse, smakeloze attribu
ten, waar veie kleinere zaalexploi-
tantcn zo "moeilijk- afscheid van
schijnen te nemen.
Het noodzakelijke, klimaat, waar
in dé opleiding van ontwerpers haar
uiteindelijke bestemming zal moe
ten vinden, ia dus aanwezig.
Moge het Rotterdam zijn, dat
met zb'n Academie het initiatief
neemt cot dezo artistiek-technischo
scholing!
Naar de N.R.Crt weet te melden,
zal binnen afzienbare; tijd begon-,
nen worden met de oprichting van
radar-reflectoren langs de Nieuwe
Waterweg.
Bij informatie is ons gebleken,
dat het: hier betreft het plaatsen
van metalen schermen ópde ge/
leide-boeien vóór en in; de Nieuwe
Waterweg, waardoor/hét voor met:
radar uitgeruste schepen gemakke
lijker zal zyn, deze; boelen te ver
kennen. Wfj tékenen- hierbijaan,
dat deze „bakens" niets te maken
hebben met het systeem, dat jbij-
.voorbeeld in de Engelse haven .Li
verpool wordt, toegepast, waar dé.
schepen met behulp van radarzen
ders de; rivier de Mersey op- of af
worden geloodst.
•De mogelijkheid om ook Rotter
dam bij miflt voor schepen bereik
baar te maken, met behulp: van ra
darbakens, wordt reedsenige tijd
onderzocht door een speciale, doop
de regering benoemde studiecom
missie van deskundigen.
Toneelspelers ontvangen.
„5 Mei-prijs"
A'an de actrices Allen Vogel
(Comedia)Lily Meiüman (Neder
lands Volkstoneel), Henni Orrt
(Vrij e toneel) en de 'acteurs Ray
mond Oosthoud Amsterdams' to
neelgezelschap), Eli Blom (Rotter
dams Toneel)Bob Goedhart (Ne
derlands Volkstoneel) is de „5;iViëi-
prus" toegekend. De stichting van
Nederlandse; toneelspelers reikt
deze prijs,' groot f 250.— ieder jaar
uit aan drie jonge acteurs;én-.drie.;
jonge actrices, dié nog geen vijf
jaar.'aan "het toneel zijn en. niet
meer verdienen dan f .4000.—.
Tentoonstelling van Britse
/Studiewerken
In dé gemeente-bibliotheek wordt
van 11—12 Mei een tentoonstelling
gehouden van/Engelse boeken;die
op de universiteiten worden ge4
bruikt. Deze „Exhibition óf British;
textbooks for '-"university "students",
die óndqr auspiciën van 'de, British'
Council door ons land, reist, omvat
werken op kunst-, talen-, muziek-,
philpsofisch. psychologisch. gods
dienstig. andboüwkundig. astrono
misch; en biologisch gebied.
TUINKALENDER
V „juM, meaeer"
Die conducteur op lijn lO waa een"'
fijne kereleen 'groot paedagyog
en een groot propagandist Zijn. en-
kele-relsjes en overstapjes -verkócht;
fcy correct enbeleefd;? astublieft,-
zei hy by het óvérhahdigen van het
kaartje én „dank; "Uwel" voor de
ontvangst van de centjes.. Gewone
knipkaartklanten werden even vlot
en onpersoonlijk bediend, maar dan
had U hem móéten zien en horen
"als hem zo'n gele knipkaart van:de
Stichting '40—'45 in de vingors ze.-
géven werd. Dan was het net of hff
tot zyri grote verrassing een passa
gier in wagen ontdekte die hein.;
vroeger -eens, een zeer belangrijke
dierst bewezen had, iemand die hif
eeuwig dankbaar zou fcljjven én btf
iedere -.ontmoeting allerhartelijkst
en .met yeel respect tegemoet tre-';
den.-/;'Y 4/-'-
Wérd hem -zo'n kaart, die een
kleine .bijdrage vertegenwoordigt
voor de nabestaanden van oorlog
slachtoffers. toegestoken, dan knip
te hij er -niét; automatisch J een gaat
je, .in. maar dan ging die aardige-
conducteur ér ééns extra op z'n ge
mak bij staan. om. dé ere-passagier
met bgzondéré ónderscheiding te
bedienen. HQ vatte de kaart aan als
een kostbaar kleinood en knipteer
met zorg een gaatje in,'zö rustig én
accuraat" o'f hij een ding van hoge
waard© verzegelde.
Sëggen deed h.U niet veel, maar
dat i.jüist, mijnheer", geuit op har- 4
Lelijke en respectvolle toon,, waa
welsprekend genoeg. Ik voor 'mij
hoorde er do volgende gedachten
achter: A
„Jaist^mehèer, hét dóet me genoe- V
gen- te zien dat- tL in herinnering
even. stil hebt gestaanbij die don- j
kere tijd, aië in het voortsnellende -
leven, alweer zo lang geleden lijkt.
En in het /bijzonder, hebt' IJ gedacht
aah al die mensen, die net als wif,
van de eerste ongeluksdag, af ge
snakt hébben naar het licht van de
vrede,maar zij móchten - de vijfde
Mei Mflrtiiet beleven/Als slachtof-
fers van hun moed en hun plicht
zjiu rij in het donker achter geble-.
vtn
Wie er niet meer bjj is wordt
gauw vergeten, meneer, en daarom
zal het een dubbele, troost zijn yoor'
de nabestaanden van die gevallenen
te ervaren, dat er mensen zijn die.
hen gedenken, wart wie aan de na
bestaanden denkt, heeft In herinne
ring bij de slachtoffers, getoefd."
Zo heb ik dat /juist meneer" me-
nen te moeten verstaan. Helot U
mee om de conducteurs zo veel mo-
gelijk ..juist meneer" te laten zeg-
gen. Ik zou zeggen: in deze her
denkingsdagen spreekt dat haast
van zelf.
DESIDERJUS
6 MEI. In het berglandschap
van Ligurië in Italic groeit in'het wild
de Campanula isophylla. hier bekend
als de ster van Bethlehem. Jaren ge-
leden trok deze plant via Zuid Lim
burg om land binnen. Jn 1928 kwam
ze voor 't eerst in Aalsmeer aan de
veilingspoedip daarna was ze overal
ingeburgerd. Ooer enkele weken zal
de ster weer bloeien, Wfl men lang
durig van de rijkewillé bloei genie
ten. dan moet men ze nief in de blake
rende TTjiddapïon zeitenZe wil wet
zeer veel licht hebben doch prefereert
een koele ruimte. De aarde moet vol
doend vochtig gehouden worden. .Nu
en dan wat mest is ook aan te raden.
In enige maanden zal deze zich tot een
zéér zware plant ontwikkelen.
Fie Cjrtlsen geopereerd
Fie Carelsen, die kórt geleden
haar 40-jarig. toneeljubileum vierde,
is Maandagmorgen onverwachts
voor een spoed-opefatje. in een der
Haagse - ziekenhuizen opgenomen. -'.'4;
AdvertentieI. M-
L* v Ló'agitp. prijzcr*.
'Vrsiaa! .ohie 'oieuwe stöialboek'r*n
MEE.NT-100 - TEL.. 21-92
ri[jn métier ook op het technische,
gebied, dlcnon te., kennen; verspil
ling Van geld; en materiaal kan
sléchts; .vermeden, worden als hy
zün opdrachten aan de uitvoerder
Feuilleton
twee blikken- 4 vruchten
maakt. Zjj hadden staande
Zaai.ynmn^rij; „Twlntij voor vieren.,
e. i ,r, openge- het meisje letten. Ja, fk zal op het
maakt. Zij hadden staande om de meisje letten....'*-
dicht bij elkaar naar de salon terug
gekeerd om daar te ritten te
zitten en elkaar gade te slaan.
Tegen deze ttjd waren de gedach-
ÖOOR AGATHA CHR15TI
49 ..Het la ArmstrongIk heb hem
B-oreantwoordde rember: „Me,
een volslagen gekMisschien is
lit weer?"
Buiten gutste de regen In' stro
men neer en dé wind huilde
achtig lachje horen,. „Natuurlijk!
Dat spreekt!"
pas Vijf mensen -g\ngen naar de keu-
twintig voor vieren.... misschien' is ken. De thee w.erd gezet en Vera en
de klok stil blijven staanIk be- Blore dronken ervan. De anderen
grijp het niet neë. ik begrijp bet namen een whisky-soda zij open-
nietZoiets als dit kan niet ge- den een nieuwe fles en gebruikten
beuren.... maar het gebeurt.... Órie flesjes sodawater uit een dicht-
Waarom worden wij niet wakker? gespijkerde kist
Ontwaak de dag des oordeels De rechter mompelde met een
neen, dat nletl Als ik^ alleen maar gjjrnïacb, waardoor hij meer dan
kon denkenMijn hoofd er 00jt aan een reptieI deed denken:
hü iv -- gebeurt iets met mun hoofd het „Wij moeien heel voorzichtig zijn.."
nu heimaal geen dokter,...- Maar zal barsten het zal splijten....
byna .krankzinnig.- wendt, dat Mi een dokter is Het u bard'.draaide de schakelaar; .om,
Als een stiUwj2er.dc Bfaprniik is wait;-..; Ml' •m0*'2"*1- ï00? maar het licht ging niet aan. HIJ zei:
hadden_rj een -„gedregilBn:vaatge- lenï;Zal^het'uitechrreuwen? houden... ik moet irfcn hor.fd M .Natuurlijk! De machine is van-
Jteia.;2u raten: allen b«-elkaar' m Ncen u, m6et hém eSe hvervall e^aar4.0«^.B" ',- »ls ik/uijn hoefd daae niet aangeset. want Rogers
grot® salon. Maar één persoon [en Bovendien kan hii zo'n nor waar bij elkaar .kan heuden,Het was ér niet^om er voor te zorgen,"
tegelijk -.yprltetcde kamer„ De an- maleindruk maken Hoe daat IsufceIera=J,1 duidebik heremaal m aariélde en rei toen: ..Wh/ MU-
SS"ïdaSS„ maar een kwestie W U An^ren^^lfëümS wSTk dmk - jl, S de/^A .Reehter. Wargrave merkte op-., „Er
Óilrt Wët wpg. ^->1 nnVIsrem «UJ te loeren.\y y;V,hu." r'i'i--1"
IV.
ALS de schemering; begint fe vallen over de dennebossen en'heide
velden van de. Velnwe, worden \vi}, hj) groepjes, v»n vier, afge
zet op de weg van Harderw(jk naar .Staverden. Om de 1006 2000
meter 'stopt onz© „drie-tonner'» en wordt een patrnnllle uitgeladen;
dlclit by de Zwarte Boer rijn de Taatsten aan de beurt.
De deskundige, luitenant van Pelt, hééft de leiding van deze oefe
ning. Voor elke patrouille hééft hü een brief je InlportefeuÜle, waarop
twee,'ge tall en en: twéé woorden voorkomen om 'de gedachten te be
palen: ;,kompashoek 28, afstand 5000 bi,"
klinkerweg, ergens Inde rimboe.
Dewind komt aansuizen dqor de
toppen van de dermeboménen
strykt over de heidevlakte: dié we
aanstonds moeten oversteken. Heel
inde ver te blaf t een h ond en verder
is er de stilte van de Velnwe.; na
-Zonsondergang.,...,', -J -
Kompaehóek 28 graden! Die tech
niek, rijn we meester. Alleen moet
je oppassen, datje geen. 280 gra
den uitzet, want dan red jeJiet niet
op één avond. .Twee cursisten i van
Zeeburg, die zich:eens opVdeze-.wUzs
vergisten, kwamen de volgende; dag
binnen, nèt nog op tjjd voor de eer
ste les." - 4
De lichtgevende streepjes óp het
kompas geven de juiste richting
aan, een berk in de verte, staat pre
cies in ónze route en daar marche
ren we dus op af,.dat wil zeggen,
we strompelen óver de hel, tuimelen
in een greppel, smakken In een oud
karrespoor «n als we'opstaan zön
Wa; natuurlijk de berk Kwyt,* Dan
het' 'kompas - maar weer geraad
pleegd. Hé, datklopt ookal'.nlet
meer. We zouden zweren op een.
richting, die; ongeveer zestig gra
den afwflkt van die welke de fosfó-
risexende streepjes aangeven. Hóé
is dat mogelUk? Heeft ket kompas
een speelse bul,; is het magnetisch
noorden plotseling op> drift geraakt,
of zou de fout by. ons schuilen?
Aannemende, dat .dit - laatste; het
geval is, strompelen we vérder; en
botsen even later, na over-een heur
vel te ztfn getrokken, tegen deeen
zame berk, die ons eepste richtpunt
was. '••^•4:;-4/''//.
Tussen haakjes, wat ook ver-
anderd - moge zön ln. dit leger
van nk 1945: de „gedachten":
worden nog altfld. „bepaald".
Dit ter geruststelling van dié
plotten, die slechts vóór 1040
dienden,- en zouden ménen, dat
met de hoge kraag en de putr
tees ook de: term: „om de ge
dachten te bepalen" verdwe
nen zou zijn.
Maar scherts.terzijdeDaar staan
we num'n slapie en. ik,; en nog
twee krijgslieden, met een kompas
en een briefje, op; een eenzame
van tijd, Het weer zalopklaren.
Daarna kunnenwif .ietsdoen sei
nen:vuren aansteken r- een vlot
.maken; iets!"
Armstrong antwoordde, 'met een
nerveus lachje: „Een kwestie, van
tijd tijd? Wij kunnen geen 'tijd
missen! Wij zuilen allen dood zijn.."
Rechter Wargrave merkte op, ter-,
wijl in. zijn zachte, duidelijke stenv
lets van zijn vastberadenheid klonk:
„Niet, als wij voorzichtig zijn. Wij
moeten heel voorzichtig zijn.
De koffiemaaltijd werd zonder
enige formaliteit genuttigd. Alle
vijfwaren zij, na ar de keuken ge
gaan. In de provisiekast hadden rij
een grote voorraad blikjes gevon
den. Zij hadden een blik tong en
„Mij krijgen zu niét! Ik kan op
.mezelf passen.Ik: heb "wel" eens;
meer in het nauw gezeten.Waar
is die revolver?Wl© heeft die
weggenomen?.... Niemand heeft
hem dat weten wij. W(J rijn alle.
maal gefouilleerd,... Niemand
kèn hem hebbenMaar iemand
weet, waar hij is...."
„Zij worden krankzinnig.... Zij
zullen allemaal krankzinnig wox- ven.
den.... Bang voor de dood.... wij Rechter
zijn allemaal bang voor de dood....
Ik ben ook bang voor de dood....
Ja, maar dat, schrikt de dood niet
af„De lijkkoetsstaat voor de
deur, mijnheer." Waar heb Ik dat
gelezen? Het meisje.... ik moet op
Toen de klok vijf sloeg, schrokken
zij allen op.
Vera vroeg: „Wil iemand thee
hebben?"
Er volgde een korte stilte.Toen
antwoordde Blore: „Ik zou wel een
kopje lusten."
Vera stond op.. „Be zal wel thee
zetten. U kunt allemaal hier blij-.
Wargrave zei poes Hef:
„Ik denk, mijn waarde jonge dame,
dat w(j e** allemaal de voorkeur aan
geven met u mee te gaan en te
rten, hoe u thee zet."
Vera keek even verrast en liet:
toen plotseling een kort, vrU zenuw-
zijn pakken kaarsen In de keuken
kast, Ik heb ze gezien. Laten 'wij, die
liever gebruiken."
Lombard ging de kamer uit. De
andere vier zaten naast elkander te
kijken..
Hij kwam terug met een doos
kaarsen en een stapeltje bordjes.
Vijf kandelaars werden aangestoken
en verspreid in de kamer :geret
Het was kwart voor zessen.
Om tien minuten voor half zeven
kreeg Vera het gevoel, dat zij het
niet langer uithield zo te zitten.
Zü wilde naar haar kamér gaan en
haar pijnlijke hoofd en kloppende
slapen afwassen met koud water.
(Vordt vervolgd)
Hoe zit dat nu?
Zo rukken we voort, door som
bere bossen;waar een eenzame vo-
schijnsel vaneen zaklantaarn by
,een driesprong. v
„Welke groep?".:
..Groep zes!" •••■'-« i";
We zjjn aan het eindpunt: Huls
horst.
In het ..Woudhuls": verzafnelt; ka
pitein Erdmaun zpn krijgers,, die
met knipperende ogen binnenkomen
Want alle groepen biykon hetzelfde
doel opgekregen te hebben; van de
rand van een'cirkel met een straal
van 5 K.M. rijn wij naar. het mid-
delpunt Hulshorst gemarcheerd.
„Wroeging"
By de Zaterdagse inspectie
heeft de luitenant van Zutphen
aanmerking' gemaakt op de
lichte mitrailleur van-kamer 15
„In de loop kan je wel spina-
zie zaalcn'% heeft hy gezegd en
nog andere schampere ópmer-/
kfngen rijn v'an zijn Upperi ge-
komen. De krijgslieden van ka
mer 15 bogen schuld bewust; het.
hoofd cn zijn, gebukt onder ie
last zijner verwijten, deson
danks met verlof gegaan!.
Maandagmorgen begint dc dienst -
om bepaalde redenen, al om T uur,
de reveille Ia bepaald op half zes.''
Om de mensen in zijn kwartter niet
onnodig de nachtrust te veratoren,
besluit dc luitenant de nacht van
Zondag op Maandag in de kazerne
door té brengen. Op kamer 13 is
een krib vtU en daarop strekt da
luitenant" Zondagavond dé vermoei
de leden uit. Binnen tien minuten
slaapt hij als een onschuldig kind,,
maar dan stokt' zyn regelmatige
ademhaling. Er .is plotseling Iets'
dat hem tot het bewustzijn terug- -
roept. Verward slaat hy de ogen op.
Rond zijn kribbe staan in pyama
de stoere mannen van kamer 35,
torsend hun lichte mitrailleur. Db
oudste kletst de blote hakken tegen
elkaar en spreekt: „Neemt u ons
niet kwalijk, meneer, dat wy u even
storen, wy konden de slaap niet
vfttten. dat knaagde maar en'.,
knaagde maar, tot wij besloten op
te staan en de mitrailleur te poet
sen.. Wilt u even Inspecteren?"
Dc luitenant stoot een woord uit, -
dat niet in de woordenboeken staat.
Maar dan zegt hy toch sportief:
„In orde mannen, de .spinazie- is
blijkbaar geplukt
heek, en vaak korat het ons voor,
dat het kompas ons een totaal;ver
keerde lichting uitzendt. Wanneer
wy links zouden gaan, wtjzen ;:Öe
streepjes; naar rechts, en als we
eindeiyk. eenpaadje vinden, dat
rechtstreeks •- naar: ons einddoel
schynf te lelden, weet het kompas
het weer beter en dwingt ons een
schier ondoordringbaar bos In, haar
de laaghangende takken ons hot
gericht schrammen.
Toch vorderen we. In de verte
pinkelt een üchtje, er- begint een
hond te hiaffen, we stuiten op prik
keldraad, dat langs een stuk bouw
land is gespannen. Dan... 'n spoor
lijn, een onbewaakte OT'arweg, het
De. heer Frits J. de Jong uit Rot
terdam heeft- een eervolle vermei-
ding gekregen voof zijn inzending
op de prijsvraag voor een muzikale
compositie van de werkgemeen
schap van Amhemso kunstenaars.
Er kwamen tien Inzendingen -
binnen, doch een pr^js -kon.- niet
worden toegekend. De prijsvraag
werd uitgeschreven voor een werk
op verzetstekst, geschikt om te
worden uitgevoerd op dé gevalle
nen-herdenking op 4 Mei. Het
werk van de heer De Jong, die eco
nomisch doctorandus is, bestaat uit
een compositie voor mannenkoor.
alt, piano en orkestbegeleiding/
