1
I
HET ROTTERMMSCH PAROOL
DE MELK MOET VRIJ
zeggen handelaren
Puttens drama berecht
Strijd van man tegen man in
omsingeld Jeruzalem
Amerika gaat uitvoerig in
op Stalins elf punten
Organisatie besluit nieuwe bon
te weigeren
Russisch vliegtuig
mikte verkeerd
Vader red| kinderen nit
vuur en bezwijkt
Nederlands elftal
samengesteld
Dnitsers krijgen steun
in Ruhrbestuur
Labour-party ziét
derde mogelijkheid
Om de Daviscup
Amerikaan is tegen
vliegtuigbouw
in Europa
Onderwijs experts
aan bet woord
Ontheffing rooiverbod
Granaten aangespoeld
Wisselende krijgskansen in Heilige Stad;
elders successen voor Haganah
Moskou is schuld aan huidige impasse"
Fullriede voerde bevel Van Von Wühlisch
slechts gedeeltelijk uit
SstóSffSST"«-^li-
Middendeel Paleis
troosteloze ruine
Wapens uit USA voor
beide partijen
BONNENLIJST
Levenslang voor
M. Rosman
Donderdag 20 Mei 1943
Rod. en Adm, Langs Have* 141, Schiedam
ToL 6930C Abonn.prljsi per weak 0.31
per kwartaal 4,~ losse nummers 0.09
Opgericht door do Stichting „Hst Parool"
DE SCHIEDAMMER
Achtste jaargang, No, 116.
Oligorw N.V. C« Nieuws Péne «a Poaiglia
398644 Bankier» Amsterdamsche Bemk
té Rotterdam Directeur* B. 'de Vries
*-* Hoofdredacteur: Th. Ramaker
{Van een eigen verslaggever)
„De melk moet-van de bon. En wel zo spoedig mogelijk. De
tijd i? rijp voor een vrije handel. Wij zitten met een overvloed
van melk en wij kunnen onze te dure boter niet meer kwijt aan
het buitenland. Met klem moeten wij er bij de regering op aan
dringen, de melkdisfributie op te heffen'V
Als melk vrij komt, gevaar
voor clandestien karnen
Aldus sprak Woensdagmiddag de
heer A. Rcnsenbrink, voorzitter
van de Federatie van Melkhande
laren-organisaties in Nederland,
tijdens een vergadering in de Han
delsbeurs te Utrecht, die door on
geveer duizend mclkslijlers en
handelaren uit zeven provincies
werd bijgewoond. Hij wees er op,
dat naar zijn mening de meikbon-
ren verleden jaar al 4iadden kun
nen verdwijnen. Thans is, door het
vroege én prachtige voorjaar, een
zeer gunstige positie geschapen.
Voor de winter - behoeft men zich,
naar sprekers oordeel, geen zor
gen te maken. In eventuele perio
den van schaarste, zei hij* zal het
publiek gaarne genoegen nemen
met blikjes gecondenseerde melk.
Hiervan kan men nu reeds een
voorraad vormen.
Nog tijdens de vergadering be
sloten de handelaren, de eerstvol
gende mclkbon niet mecr-van het
publiek te accepteren, indien niet
binnen veertien dagen de melk
wordt vrijgegeven. Dc Minister
van Landbouw, Visserij «n Voed
selvoorziening is telegrafisch van
dit besluit in kennis gesteld.
Volgens berichten- in bladen.'die
- met Engelse en Amerikaanse toe
stemming verschijnen, zijn viet
Duitsers gedood en 12 tot 20 ge
wond tengevolge van bommen, die
uitgeWorpeh werden door een Rus-
siscb vliegtuig, dat in de Russische
zone ten Noord-Westen van Berlijn
op oefenvlueht was. Volgens de be
richten hadden de bommen in het
Kremmer-meer terecht moeten ko
men. In plaats daarvan werd echter
een boerderij getroffen.
„EUROPA, SLUIT U
MILITAIR AANEEN"
Amerikaanse steun voor
-regionale verdragen?
Militaire verbonden tussen de
landen van West-Europa onderling
worden aangemoedigd door ecu re
solutie van de Amerikaanse Se
naatscommissie voor buitenlandse
betrekkingen, waarin wordt voor
gesteld dat de naties van West-
Europa „hun veiligheid waarbor
gen". De resolutie spoort de „niet-
communistische landen in Europa"'
aan, een gezamenlijke verdediging
op „te houwen „binnen het kader
van di Verenigde Naties". Ook
wore», voorzien in het geval dat
de Verenigde Staten zich bij zulke
regionale pacten zouden aansluiten,
Woensdagmorgen, brak er door het
ontploffen van ,_een pettoleumver-
gasser - brand uit in een -houten
woonkeet te Nijmegen, bewoond
door een bouwvakarbeider met
vrouw en twee kinderen. Dc/keet
stond dadelijk in lichte laaie en
brandde geheel pf.'hoe de brandweer
zich ook inspande,
De man* redde zijn twee kinderen
uit de vlammen cn toen hij zich
voor de tweede maal in het vuur
waagde, werd hij. zo ernstig met
brandwonden overdekt, dat-hij meer
dood dan levend naar' buiten kwam.
De geneeskundige diénst, welke te
gelijk met de brandweer ter plaatse
kwam, bracht de zwaar gewonde
onmiddellijk naar het ziekenhuis,
waar de man des middags is be-
zweken. -
Het Nederlands, voetbalelftal is
voor de 'ontmoeting met Noorwe
gen, dièWoensdag 26 Mei te Oslo
zal worden gespeeld, als volgt sa
mengesteld:
Doel: Kraak (Stormyogels),
Achter: Van Bun (MVV) en
Schijvenaar (Edo).
Midden; Stoffelen (Ajax). Ter
louw (DCV) en De Vroet (Feyen-
oord).
Voor: Van der Tuyn (HermeB
DVS), Rijvers (NAC), Roozenburg
(Neptunial. Wilkes (Xerxes) en
Lenstra (Heerenveen).
Reserves: Landman (Neptnrms),
Aiders' (Vitesse]. Temming (DOS),
.en Schaap (Gdoï).
Ret lijkt .niet uitgesloten X
nu de hoge kostprijs van boter
de export belemmert, het boter-
rantsoen (evenals trouwens dat
van kaas) op een redelijk peil
zou kunnen worden gebracht.
In dat geval zou stellig de melk-.
distributie kunnen worden af-'
geschaft. Wanneer dat evenwel
gebeurt, is er kans, dat de clan
destiene bereiding van boteren*
kaas zo sterk zou toenemen, dat
hierdoor de consumptie-melk-
voorzicning- in gevaar zou ko
men. Overigens is het feitelijke
melkrantsbe" veel hoger dan
wat wij officieel krijgen, door
dat, van het platteland, waar
'meestal de melk zonder bon
wordt verkocV grote hoeveel
heden bonnen naar de stad ver
hulzen.
Duitsers zullen zitting krijgen in
een internationale contröleraad
voor het Ruhrgebied, tot welks op
richting besloten Is door de Zes-
mogendhedenconferentïe in Londen
(Amerika, Gr.-Rrittannië, Frank
rijk én dc Benelux) over de - toe
komst van West-Duitsland.
Definitieve overeenstemming is
nog niet'bereikt, maar men ver
wacht het aanstaande weekend de
bekendmaking van tin plan dat M
grote lijnen de instelling van een
„gezag" voor het Ruhrgebied be
helst. In deze raad zullen de zes
mogendheden plus Duitsland zit
ting krijgen. De drie grote mo
gendheden, krijgen, elk twee stem
men in de raad, de Bèrieluxlanden
en- Duitsland elk «en. In het plan
zitten, belangrijke concessies van
Frankrijk, dat eerst gekant. wasTe-
'géri* 'tf'tó'ézich't vöh"'ihè'ë'r5ïariü'êh 'pp'
de. kolen- cokes-': en ijzérertsverde-
ling. Frankrijk had internationali
satie geëist: Over het tijdstip,
waarop de raad in. functie zal tre
den, is nog geen'overeenstemming
bereikt.
Op de j aarïijkse conferentie van
de Britse Labour-party is een re-'
solutie aangenomen, waarin een
beroep op de regering wordt gedaan,
te streven naar nauwere samenwer
king met de landen, van Europa en
met de bevrijde volken, van Azië .en
Afrika.
Archibald Fenner Brockway, die
de resolutie indiende, verklaarde'.
..Ons oogmerk is een nieuw Europa
dat zich in socialistische zin ontwik
kelt. Wat Churchill.wil" is een nieuw
Europa, waarin hét -kapitalisme
wordthersteld".
Een dergelijke oplossing, zoheet
het in de motie, leidt regelrecht
naar een derde wereldoorlog. Do
Labour-partij wordt derhalve ver
zocht-samen te: werken met de ove
rige socialistische partijen in Eutor
pa ten-einde practische maatregelen,
te" treffen, dm te komen -tot. de So*;
•cialïstische Verenigde Staten van"
Europa die volstrekt, onafhankelijk
zouden zijn op politiek en tn ilitair
.gebied.' zowel .ten opzichte van' de
'.Verenigde Staten, als van de' Sovjet-
TJhié".
X, Bij de aanvaardingdezer motie
namens hét partijbestuur verklaarde
Dalton een"- groot voorbehoud aan
de 'dag te leggen omtrent de moge
lijkheden, die deze Westerse Unie
biedt.
Tweede Kamer
Op verzoek van de Nederlanders
is.de kwartfinale van de Britse Da-
viscun tegen Nederland vastgesteld
óp 10. 11 en 12 Juni..
In Parijs hebben de Bebelux-spe-
lers Woensdag* bij de voortzetting
van de eerste ronde van de Franse
internationale tenniskampioen
schappen twee Amerikanen uitge
schakeld.
Robert van Meegeren. (Neder
land), sloeg de Amerikaan William
W. Robertson, 4.6, 60, 6—4,
Het 3000ste schip is dit jaar, ruim
twee maanden vroeger dan in 1947,
toen dit cp 23 Juli plaats vond. de
Rotterdamse haven binnengelopen.
De eer viel ditmaal de Nederland
se tanker „Perna" van. de „Shell"
te beurt.
De Republikeinse senator Owen
Brewster heeft het denkbeeld ge
opperd, dat Engeland en het Euro
pese continent dc vliegtuigproduc-'
tie aan. de Verenigde Staten zullen
overlaten'. Brewster zegt dat zulks
de Amerikaanse vliegtuig-industrie
welke van -vitaal belang voor.de
veiligheid der betrokken naties Is,
zou versterken en de zware finan
ciële lasten zou verlichten van lan
den die een flink deel van hun in
komsten uit de V.S. ontvangen.
Ook zou een einde moeten worden
gemaakt aan de groteske concur-,
rentïe tussen de Amerikaanse en de
door Amerika gesubsidieerde bui
tenlandsemaatschappij en.
Brewster stelde tenslotte nog
voor, dat1 Engeland, Scandinavië,
Frankrijk en Nederlütnd een ge-
meenschappelijlc" schema voor het
bevliegen van de Atlantische route
zouden uitwerken.
"Woensdag- iddag- zijn.- in de
Tweede Kamerde onderwjjsspeci-
alisten in - hét vuur gekomen. Aan
de orde was het Wetsontwerp' tot
Wijziging van de Lager Onderwijs
wet 1920. De. wet heeft, met uitzon
dering'van de communisten die
zelfs twee sprekers in het veld
brachten bij elke partij een lid bin
nen liet strijdperk gevoerd. Zowel
de heer van Sleen (PvdA) als
mevrouw van de'n Muyzen-
berg (CPN) bepleitten dat "t ge
hele onderwijs, kosteloos zaR wor
den gemaakt. De minister ant
woordde hen, dat het probleem
van het schoolgeld niet zo eenvou
dig is als het hier gesteld wordt.
Weer andere 'eden vonden elkaar
in de gemeenschappelijke klacht
dat de redactie .van de onderwijs
wet -zp langzamerhand riiet meer
met behoorlijk Nederlands te ma
ken heeft (En-dat voor éen. minis
ter van onderwijs, foei!).
De heer van Sleen, die zich bui
tengewoon actief toonde diende een
amendement in om de mogelijk
heid te openenook Esperanto te
doen onderwijzen op lagere scholen
Hij "trok dit weer in, nadat de
minister had verklaard dat hij een
dergelijk amendement overbodig
achtte, v-dam^hij.: er ^geen énkel .be
zwaar tegen. had Esperanto onder
wijs te doen geven, indien hem
een verzoek daartoe bereikt, mits
er waarborgen zijn dat dg kwali
teit van dat onderwijs deugdelijk
zal zijn.
In het wetsontwerp wordt de
mogelijkheid geschapen zijn onder
wijzers, die stellingen verspreiden,
die in strijd zijn met''s lands wet
ten teontslaan. Deze paragraat
heeft uiteraard- van communisti
sche zijde veel verzet gevonden. De
vergadering, die niet klaar, is ge
komen met de behandeling van de
wet, heeft zijn bijeenkomSt heden
middag hervat.
Evenals in de voorafgaande jaren
verleent het Bedrijfschap voor
Groenten en Fruit wederom alge
hele ontheffing van 'het rooi-verbod
voorvroege aardappelen. De ont.
heffing gaat in op 19 Mei van dit
gaar.
Ter hoogte vat* de Scheveningse
vuurtoren spoelde gistermorgen een
bus met luchtdoelgranaten op het
strand aan. Eon politieagent "betrok
onmiddellijk de wacht bij, het oor
logstuig totdat de mijnopruïmings-
diënst zich over dit sinistere ge
schenk van de zee ontfermde.
WA.AR zich maar Joaen bevonden, a'lccwcgc heeft het nieuws van dc vestiging
van dc staat Israel grote blijdschap^ te weeg gebrachtIn Ne tv VorAr, voor het
Joodse agentschap, voerden leden_van het personeel een vreugdedans uit onder
dc vlag van de nieuwe staat Daarachter u' tpoert de Amerikaanse vlag als hulfe
voor de erkenning d .or de V.S.
ïn het geheel omsingelde Jeruzalem wordt thans man tegen man ge-
Tochten. Joodse strijdkrachten slaagden er m, «Je berg^Zion. symbool „m
het Joodse verlangen naar onafhankelijkheid en andere belanjrrijkP"ri
ten te bezetten, maar moesten, nadat de Transjordaanse artdlerieP de
Olijfberg het vuren had gestaakt om hei ^ablsche legioen Eelegenh.
ie geven de aanval te openen, de beroemde universiteit en het grote
ziekenhi is ontruimen.
Gunstiger verliepen voor de Ha-
ganuh d<= gevechten om het reus
achtig militaire kamp Sarafand. Dit
Woordvoerders var» het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken hebben maarschalk Stalin gisteren niét-officieel geantwoord op
alle elf punten, die volgens de Russische premier tot onderwerp van
nieuwe onderhandelingen moeten worden gemaakt. In het antwoord
wordt Moskou aansprakelijk gesteld voor de huidige impasse cn wordt
de cis, dat het volgend initiatief om de impasse te doorbreken van de
Sowjet-Unie moet komen, herhaald. Voorts wordt het Amerikaanse
standpunt opnieuw tot uitdrukking gebracht, dat de verschillende pro
blemen. reeds worden behandeld door de verschillende internationale
organisaties.
voormalig: Engelse kamp is van stra
tegisch belang, omdat het de hoofd
weg die van*het Zuid-Oosten naar
Tel Aviv loopt, beheerst; het is thans
stevig in handen van de Haganah
In Tel Aviv vra.3 meii opgetogen
over dit succes. Met deze operatio
is namelijk 2.500.000 dollar verdiend:
liet Joodse Agentschap had Enge
land deze som voor het land. 'en de
gebouwen geboden. Toen de Engel
sen het kamp hadden verlaten trok
ken echter de Arabieren binnen en de
Engelsen lieten dc Joden weten, dat
de verknop niet kon. dóórgaan.
Van de overige fronten is slechts
te melden, dat de Arabieren Tibe
rias, de belangrijkste stad aan hét
meer van Galilca ?yn gepasseerd.
De Veiligheidsraad debatteert nog
steeds over twee resoluties: ten
eerste een Amerikaanse, waarbij de
Veiligheidsraad verzocht wordt te
verklaren, dat er een „schending van
dc vrede" in Palestina plaats vindt
en een beroep gedaan wordt op beidu
partijen, de strijd binnen 36 uur te
staken. Ten tweede een Britse reso
lutie, die de Raad verzoekt zyn taak
als bemiddelaar te blijven vervullen,
zonder een der partijen als schender
van de internationale vrede te be
stempelen.
Engeland steunt Arable
En terwijl in Parijs in overweging
wordt genomen de nieuwe staat Is
raël te erkénnen, ,is te Londen be
kend gemaakt, dat Engeland het
Arabisch legioen in het Midden-
Oosten met geld en wapenen zal blij
ven steuren.
Engeland, zo werd aan deze ver
klaring toegevoegd, ziet geen enkele
reden t om zijn .verdragsverplichtin
gen tegenover de Arabische Staten
niet meer na te komen. Ook de
Engelse spreker in de Veiligheids-
raaif verklaarde, dat niet kan wor
den bepaald, wie in Palestina de aan
valler is.
Het antwoord op elk afzonderlijk
punt van®Stalin -luidt: -
1. Beperking der ie wapening. Sedert
1046 wordt deze kwestie "behandeld door
de-commissie voor bewapening van de
Velhgheldsraad.
2. Atoomenergie. De Sowjet-Unie, Po-
Ten cn de Oekraïne worden aansprake
lijk gesteld voor het verhinderen van
een doelmatige overeenkomst betreffen-
internationalc contróle op de
atoomenergie. De imoasse. die na bijna
jaar rn 220 bijeenkomsten der
atoomcommipste is bereikt, heeft tot {ie
conclusie geleid, dat verder werk ooq
commissie-niveau nutteloos zou ziin. t?e
Amerikaanse regering is noc steeds be
reid deel te nemen aan een waarlijk
doelmatige contróle.
3. I>e vTRde met Duitsland. De Sow-
Jet-opnositie heeft tot nu toe alle vor
deringen in deze kwestie verhinderd.
4. De vrede met Japan. Het is tot nU
toe onmogeliik. geweest de tegenstelling
tussen de wild uiteenlonende oovattin»
pen met betrekking tot de grondslag,
waarop da conferentie voor het. vredes
verdrag met Janan bijeen naoet worden
geroepen, tc overbruggen;
H, Terugtrekken van troepen uit China
Momenteel zijn er 1.4P6 soldaten en
4.12:5 matrozen en mariniers van de VS
in .China.
6. Terugtrekken van troepen uit
Korea, Rusland 'ontzegde" de commissie
der VN dc toegang tot de Noordelijke
zone van Korea, Burgeroorlog onder
do Korpaiicn is niet uitgesloten.
7. Ecrbicdigimr nationale smivereinl-
tèit. Het optreden en ue -politiek der
beide regeringen irt dit opzicht zijn
algemeen bekend en sprelcen voor
zichzelf.
8. MltVaire bases. Het is interessant
er op te wijzen, dat de VS in de Veilig
heidsraad hebben voorgesteld, dat ge
wapende strijdkrachten, die onder toe
zicht van de Veiligheidsraad opereren,
het onbeperkte récht van doortocht
hebben cn levens het recht om bases,
waar die ook gelegen zijn, te gebruiken.
Ruslsnd heeft dit voorstel verworpen,
Internationale handel. De Sow jet-*
regering heeft geweigerd deel te riemen
aan de recente internationale handels
conferenties ta Geneve en Havanna.
10. Hulp aan door de, oorlog getroffen
landen. De hulp, die door de VS aan
andere landen wordt verstrekt, moet
ter beantwoording van dit punt vol
doende zijn.
11. De rechten van de mens, De com
missie van de VN voor de rechten van
Het Bijzonder Gerechlshof te Arnhem heeft zich gisteren de gehele
dag bezig- gehouden met het onderzoek haar de mate van schuld van de
„Oberst" T. W. H. Fullriede aan het drama, dat zich te Putten afspeelde
op 1 en 2 October 1944. Fullriede werd ten laste gelegd, dat hü op deze
dagen als vergeldingsmaatregelen wegens de bij Putten in dc nacht van
30 September op 1 October gepleegde aanslag op Duitse militairen enige
honderden mannen gevangen heelt doen nemen en doen overleveren aan
dc S.S., vrouwen, kinderen en ouden van dagen uit hun huizen heeft
doen drijven en ongeveer honderd hulzen in brand heeft doen steken,
Als eerste getuige werd. gehoord
de gewezenjOpperluitenant bij de
motorpolitie, toon gestationneerd te
Putten. M. G- Ottcn. Met deze poli'
tieman pleegde F. overlég over de
huizen ,die in brand zouden wor
den gestoken. O. verschafte een
lijstje met 15 krotten, maar een des
kundige van de weermacht was van
mening, dat dan hael Putten in
vlammen zou opgaan. Er werden
om 5 uur op Maandagmiddag 1 Oc
tober 15 26 huizen aan de buiten
kant van Putten in brand gestoken.
Jónge SfS,-troepen gingen echter
op eigen houtje, tegen de bevelen
van F in, aan het brandstichten. F.
heeft ook overleg gepleegd met O-
over hst wegvoeren van de manne
lijke bevolking van 18 tot- 50 jaar.
O, heeft gedaan weten te krijgen,
dat een aantal zieken naar huis
mocht en liet^ot de vrouwen zeg
gen. dat het bevel van Christiansen
piet woordelijk zou worden uitge
voerd.
„Alles gedaan"
F, had, volgens deze getuige,
alles gedaan, om de maatrege
len te verzachten. „Als een an-
dere Duits.er -het bevel had
moeten uitvoeren, zouden de
gevolgez' veel'ernstiger zyn ge
weest", zeide O.
Jhr. M. L. van Geen, burgemees
ter van Putten, ten tijde van het
Het vuur is uitgewoed. Hoewel
hier" en daar gistermorgen nog
kleine vlammen flikkerden en er
uit de puinhopen nog rook opsteeg,
was het Woensdag mogelijk een
overzicht te verkrijgen - van de
schade welke is aangericht. Het
middengebouw Is geheel verwoest.
De grote balzaal is één ruïne'ge
worden en de kleine balzaal is ge
deeltelijk verloren geghan. De
kroon welke in de grote balzaal
hing men'zie hiervoor de. foto
op deze pagina) en die duizend
kilo woog, is naar beneden geko-
men- en in duizend groizels geval- 1
HOB GROOT de verwoestingen zijn,
aangericht door de brand, die Dins
dagmiddag in het Palets Woordeinde
heeft gewoedblijkt - uit deze foto, ge
nomen in de. grote balzaal
len. De kluis van het paleis daar
entegen .-heeft-eich goed 'gehouden.
Alle goederen, die zich' daarin be
vonden zijn nog intact. Zo ook het
grootste gedeelte van de inventaris
van het paleis. Nadat aanvankelijk
meubilair en kunstvoorwerpen
naar buiten wareicjgedragen en in
de tuin van hét .paleis een plaats
hadden gevonden, slaagde men er
nog voor acht uur des avonds in,
alles onder dak te brengen. De
brandweer heeft het paleis*nog niet
vrijgegeven.
overeenkomst op
Het Engelse ministerie van Buiten
landse Zaken liet weten, het geheel
'eens'"te ztin met het Amerikaanse be
sluit, het jongste vootótel van de Sow
jet-Unie om Amerikaans-Russische be
sprekingen te houden, te verwerpen.
Verrassing te Moskou
De verklaring der Verenigde Sta
ten heeft te Moskou verrassing ge
wekt. De opvatting van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken is volgens Tass geheel in
strijd met een op vier,-Mei door de
Amerikaanse regering afgelegde
verklaring, welke, in plaats van de
mogelijkheid van bilaterale bespre
kingen te verwerpen, deze vanzelf
sprekend vind. want anders zouden
de Verenigde Staten zich. niet tot
de Sowjet-regering hebben gewend
met een verklaring over de wen
selijkheid van het regelen van ver
schillen.
Het Sowjetvolk is dan ook van me
ning, dat de thans gerezen situatie het
gevolg is van het-agressieve standpunt
van de tegenwoordige1 Amerikaanse
regering.
FOUT IN SPOORBOEKJE
In de nieuwe reisgids van g Mei staat
op tabel 107 b "n verraderlijke fout. Het
betreft de. bootdienstv a n de eilanden
Terschelling en Vlieland naar Har-
lingen. All e genoemde vertrekuren
van het de eilanden zyn 15 mjfiuten.
vroeger dan in de reisgids staan
aangegeven.
dergedoken. gaf een aantal cijfers
over het dramn. Naar Neuengamme
werden 458 mannen gedeporteerd.
Hiervan kwamen er- slechts 32 te
rug. Als gevolg van de ramp zijn er
thans 254 weduwen en 573 vader
loze kinderen in Putten.
Dat F. ernstige bezwaren had te
gen de maatregelen jegens de Put-
tense bevolking, bleek uit de getui
genverklaringen van mevrouw Goe-
eewagen. die op de bewuste'Maan-
da smid dag in contact-kwam met de
„Oberst", toen deze ccn oude vrouw
trachtte gerust te stel lei', maar zich
rjet verstaanbaar kon msksn, F. zei-
de. dat ouden van dagen zich niet
ongerust hoefden te maken.
Mevr.. G. vertelde hierop, dat zij
thuis een oude moeder had. F. ging
met' haar mee naar huis en in do
woning van de Puttense dame zag'
hij foto's hangen van familieleden
in marine-uniform en foto's van alle
leden van .het koninklijk huis, F
zeide. op het portret, vari de konitf-
g-in wyzend-„eioe vorzügliche Frau",
Hij zeide de kliek van Hitier te ha
ten. „Schei er dan mee uit." zeide
de dame. „U krijgt van mtf burger
kleren,"
In moeilijkheden
Fullriede ging hier niet op in, doch
enkele dagen later-kwam hij terug
en zeide in ernstige moeilijkheden
te. vërkeren. daar hij de opdracht
om heel Putten te verbranden
slechts voor een deel had uitgevoerd.
Dit kon hem de kep kosten, zeide
hy,
Het verhoor van Fullriede was
zeer intensief: dc president en de
raadsheer stelden hem. om beurten
scherpe vragen.
F. zei Zondagmorgen aan General
Von Wühlis.ch de aanslag op de
Duitse officieren-'te Putten tc heb
ben gemeld. Hij omsingelde Putten,
om de daders te kunnen opsporen,
Hierop ontving hy telefonisch het
bevel do schuldigen te straffen, de
mannelijke bevolking van 18—50
jaar tc arresteren en het dorp Put
ten in de as tc leggen. HU won tydi
zo zeide hy, door schriftelijke be
vestiging te vragen'cn daarna door
tc vragen waarheen en door wie de
mannen zouden worden vervoerd,
daar hij zelf geen troepen noch ma
teriaal ter beschikking had.
Von Wühlisch zond hem Maan
dagmorgen de trein, waarmede de
mannen naar Amersfoort zijn ver
voerd. Hij heeft de opdracht tot
verbranden van Putten slechts ge
deeltelijk uitgevoerd. Het bevel was
van de „Duitse bevelhebber in Ne
derland". Of Christiansen het zelf
heeft ondertekend kon Fullriede
zich niet meer herinneren. Ver
dachte zeide toe te geven, dat het
bevel onmenselijk was. maar de
hele oorlog is onmenselijk, zo zeide
hij. Onwettig achtte hij de maat
regel echter niet.
Ook moord op bevel is moord
De president: „Door het onmen
selijke bevel slechts gedeeltelijk uit
te voeren, was u er niet af. Volgens
het Duitse strafwetboek van 1940
is een minfiere strafbaar, wanneer
hij ecu misdrijf pleegt in opdracht
van een meerdere". Fullriede .zeide,
met de SS .niets te maken Le willen'
hebben. Die was te „rücksichtslos".
De procureur-fiscaal, xnr. J. Flic
ker t, gaf nog eens éen overzicht
van het Puttense drama. Fullriede
is slechta een rad van de machine,
die al die angst en ellende veroor
zaakte. Christiansen is stellig mede
schuldig, als ook Von. Wühlisch,
Rauter en Schöngardt. De procu
reur-fiscaal zei in zyn requisitoir,
dat, daar de Duitse bezetters dag
in dag uit het oorlogsrecht met
voeten traden, het verzet der Ne
derlanders geoorloofd was. Het
aantal huizen, dat Fullriede zegt te
hebben verbrand, loopt nog al uit
een. Thans zegt. hij twintig, enige
tyd geleden was het 12 en in zyn
dagboek schryft hy 87.
Inderdaad kon hy niet weten,
welk een verschrikkelijke dood de
gevangen Püttenaren wachtte,
maar hy wist hoe „rücksichtslos"- de
SS was en verdachte moet hebben
geweten, dat de mannen als slaven
naar Duitsland werden vervoerd.
De. represailles waren niet in ver
houding tot de aanslag. Verdachte
heeft misdaden tegen de menseltik-
beid gepleegd. Erkend moet wor
den, dat hij het bevel h^eft ver
zacht Putten is nog een dorp en
geen hoop puin. Zfln strafbaarheid
De Amerikaanse minister van.
buitenlandse zaken Marshall,
heeft op een persconferentie
meegedeeld, dat Amerika over-v
weegt, het verbod tot uitvoer
van wapens naar Palestina en
de omliggende landen op te
heffen. Het .is bekend, dat zo
wel vertegenwoordigers van de
staat Israël als van de Arabi-
se landen bij particuliere Ame
rikaanse fabrieken en ook bij
dc autoriteiten bestellingen
hebben geplaatst voor wapens.
Voor het tijdvak van 23 Mei t.m.
5 Juni 1948 zijn de volgende bcm-
nen geldig en geven recht op het
kopen van:
Bonkaarten KA, KB, KC. 8C6
362 Melk: U, liter melk (reeds
aangew. Geldig t.m. 22 Mei)
391 Melk: 6 liter melk
393 Melk: 7 liter melk
396 Vlees: 100 gram vlees
397 Vlees: 300 gram vlees
398, 399 Boter: 250 gram boter of
margarine of 200 gram vet
112 Algemeen: 400 gram brood of
1 rantsoen' vermicelli e.d.
414 Algemeen: 200 gram brood
(Geldig t.m. 29 Mei)
416 Algemeen: 1600 gram brood
(Geldig t.m. 29 Mei)
417 Algemeen: 50 gram thee
418 Algemeen: 200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas
419 Algemeen: 125 gram koffie
403 Reserve: 200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas
404 Reserve: 800 gram brood.
(Geldig t.m. 29 Mei)
406 Reserve: 400 gram brood
(Geldig t.m. 29 Mei)
Bonkaarten KD, KE 806
893 Melk: 12 liter melk
895,897 Vlees: 100 gram vlees
898 Boter: 250 gram boter of
margarine of 200 gram vet -
899 Boter: 125 gram boter of
margarine of 100 gram ve^
912 Algemeen: 400 gram brood of
.1 rantsoen vermicelli, e.tL.vv
914 Algemeen: 200 gram brood
(Geldig t.m. 29 Mei)
916 Algemeen: 400 gram brood
(Geldig tun. 29 Mei)
918 Algemeen: 100 gram kaas of
125 gram korstloze kaas
903 Reserve: 400 gram brood
(Geldig tun. 29 Mei)
Bonkaarten ZA, ZB, ZC( ZD, ZE,
MD, MF, MG, MH 806
(bijz. arb„ a.s. moeders en zieken) 1
Geldig zyn de bonnen-van strook F.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds op Vrydag 21 Mei worden
gebruikt, met uitzondering van de
bonnen voor melk, waarop eerst -op
Maandag 24 Mei a.s. mag yvorden
gekocht.
Een rantsoen vermicelli e.d. be
draagt: 300 gram vermicelli, ma
caroni, spaghetti, noedels, mie, tar-
wegriesmeel en met tarwegriesmeel
samengestelde puddingpoeder of
400 gram vermicellisoep (d.i droge
soep, waarvan tenminste 75% Uit
vermicelli bestaat of de vermicelH-
vorm heeft). -
De bijzondere raid van cassatie
heeft de Rotterdamse S.D.-hand-
langer Marius Jtosman, die drie ar
restanten neerschoot, overeenkom
stig dc conclusie van de procureur
fiscaal, tot levenslange gevangenis
straf veroordeeld.- Het hijzonder
gerechtshof tc Rotterdam had de
doodstraf uitgesproken.
De politieman Jac. Ger. Pot,
eveneens uit Rotterdam, werd we
gens hulp_ nan de S.D. tot tien jaar
gevangenisstraf veroordeeld. De
uitspraak van het Haags bijzonder
gerechtshof had twintig jaar geluid.
„Prins Willem II" krijgt
hulp
De sleepboot Turmoil is op weg
naar de Prins Willem II van de
Oranjelijn, die ten Noorden van
Horta (Azoren) de schroef heeft
verloren, doch verder in gunstige
omstandigheden verkeert.
Weerbericht
IETS KOELEK
Weersverwachting,
dig tot Vrijdagavond:
Geleidelijk afnemende
bewolking met slechts
enkele verspreide buien.
Aanvankelijk vooral langs?
de Waddeneilanden een
krat-fit! ge Noord-Ooste-
Itlke wind, later matfgo
tot zwakke wind tussen
Noord en Noord-West.
Enige verdere dalingj van
temperatuur.
Vrijdag 21 Mei: Zon op 4.38, onder
2036; maan op. 19.02. onder 3,53.
21 Met. Hong ujter te K'dam: le til
3.07 uur, 2e t(j 15.48 uur.
Waarnemingen (hedenmorgen 8.40 u.j
te K'dam: 760.4 luchtdruk; N. 10 wind;
12,7 temp.; max." 20.2 <1 uur gistermid
dag); min. 9.4 (2 uur hedenmorgen).
Weersgesteldheid: bewolkt.
gel-
ïs derhalve geringer dan die van
Christiansen en consorten.
•Daarna eiste de procurenr-fiacaal
een gévangenisstraf van 5 jaren.
Mr, A. A. H. M. Plogch verdedig
de Fullriede en concludeerde tot
vrijspraak. Mocht het Hof'zich
daarmede niet kunnen verenigen,
dan verzocht hjj oplegging van de
straf gelyk aan de ondergane twee
«n een half jaar detentie. Uitspraak
over veertien dagen.
