C
De gemotoriseerde fiets
1
Crossfire, een meesterlijke
film
Rotterdam verliest een geleerde-van
grote betekenis
Wie kent de tien
stations?
Doorlopende Paroo Ikruiswoordpuzzle
In Luxor
DE
HINESE
PAPEGAAI
DE RADIO - PROGRAMMA'S
E3E3EEEH
Zaterdag 11 September 1948
i
Bij het afscheid van
prof. Sneller
Dezer dagen zal prof, Snel
ler, die ruim ZS jaren aan de
Nederlandse Economische Ho
geschool verbonden is geweest,
Rotterdam metterwoon verla
ten. Uii volgt de roepstem van
de Vrije Universiteit tc Am
sterdam, waar hij de vorming
van de nieuw ingestelde Eco
nomische Faculteit op zich ge
nomen heeft. Het vertrek van
prof. Sneller betekent voor
Rotterdam in het algemeen en
voor de Nederlandse Economi
sche Hogeschool in het bijzon
der een .groot verlies.
Gedurende zijn lange Rotterdam
se periode heeft prof. Sneller de
economische geschiedenis gedo
ceerd. Hoezeer zijn werkzaamheid
naar waarde is geschat, kwam
treffend uit, toen in 1947 zijn vijf
en twintigjarig hoogleeraarsehap
wem herdacht. Naast verschillende
andere geschenken is hem toen een
bundel ,,'Economisch-historische op
stellen" door oud-Ieeflingen en
oud-assistenten aangeboden. Prof.
dr. P. J. Bouman heeft in die bun
del de betekenis van dr. Sneller ais
hoogleraar geschetst. Een indruk
wekkende lijst van de voornaam
ste geschriften en redevoeringen
van de jubilaris was aan de verza
meling opstellen toegevoegd.
Belangrijke geschriften
Na eerst aan het lager onderwijs
verbonden te zijn geweest verkreeg
prof. Sneller door het afleggen van
het staatsexamen de gelegenheid
tot academische studie. Te Utrecht
waren z jn leermeesters de hoog
leraren Kernkamp en Opperman.
In 1916 sloot hij zijn studie af met
het belangrijke proefschrift „Wal
cheren in de 15e eeuw". Met deze
dissertatie bewoog de latere hoog-
leraar zich reeds op economisch-
historiseh terrein. Hij zette deze
arbeid voSrt als onder-directeur
van. het Bureau voor 's Rijks ge
schiedkundige publicatiën, waar hij
de bewerking der bronnen voor de
geschiedenis van de handel met
Frankrijk ter hand nam. In 1922
volgde zijn benoeming tot hoog
leraar aan de inrichting, welke
destijds nog Nederlandsche Han
dels-Hoogeschool geheten was. In
aansluiting aan zijn voorafgaande
werkzaamheid publiceerde hij aan
vankelijk enige opstellen over de
handel met Frankrijk in de 15e
eeuw, vervolgens over de geschie
denis der Nederlandse katoenin
dustrie.
Voor Rotterdam is in het bijzon-
belangrijk, dat hij in verscheidene
studiën nieuw licht geworpen heeft
INLEVERINGSOVERZICHT VOOR
DETAILLISTEN
In te leveren tonnen/coupuren In de
week van 13 t/m 18 Sept. 1948.
BROOD, (InL bl./pat. bL); 167, P
brood, H 21 (3 rts,), 169. 173 atg., 168
p brood, H 21, B 25, H 27 (4 rts.). 207,
Q brood <8 rts.), 208, Q brood, 213 aJg.
<4 rts.) en de coup. X 296, X 322. Af
gifte coup. D 146 voor inl. bloem en D
147. alsmede D 151 voor patent bloem.
Patentbloem: J69 alg., H 25 <4 rts.)
Afgffte coup. D 147 en D 151 voor pa
tent bloem.
Roggemeel: Zie brood inl. bloem.
Afgifte coup. D 143.
TABAK (grossiers): Coup. C 892, C
«93, X 338 plus restant coup. C 874 en
C 875, Voor coup. X 313 laatste gele
genheid tot inlevering. Afgifte coup.
<3 178.
Inlevering door bakkers eventueel
met 3 ontv.bew. MD 24205. Per ontv.
bew, 680 rts. of een veelvoud daarvan,
Het restant van de bonnen 169 alg.,
welke voor patentbloem in veelv. van
170 bonnen moeten worden Ingeleverd,
dient met de normale broodbonnen te
worden aangeboden. Inlevering tabak
door grossiers in veelvouden van
100 rts.
In te leveren bonnen in bet tijdvak
van 12 t/m 25 September 1948
VERSNAPERINGEN/SUIKER: 99 ver-
sn. (0,8 rts.), 102, res. E, res. H versn.,
res, G tabak, H 12 (0,4 rts.) 172 alg.
(2 rts.), P suiker, H 14 (1 rts,). Afgifte
coup. c 914/915 voor versnaperingen en
C 316/917 voor suiker.
CACAO: 019 alg.. H 15 (VS rts.), 034
alg. (1 rts.). Afgifte coup, C Sta.
BLOEM: E 159, E 195 (5 rts.), 171 alg,,
H 22 (1 rts.). Afgifte coup. C 919.
GEBAKBLOEM (bakkers f banket
bakkers): Uitsluitend de bonnen 134.
173 fljg,, H 27 (1 rts.), dus geen C of
X-coupures. Afgifte coup. C 021.
BOTER/MARG./VETt 170, 175 alg-, P
marg,, F boter (1 rts.), B 169, C 101
(2 rts.), 181 alg., H 31, H 32 (Vé rts.).
Afgifte coup. C 924 voor boter, C 925/
92B voor xnarg.
KAAS: 178 alg., P kaas (2 rts.). 182
alg., H 36 {1 rts.). Afgifte coup. C 927
en C 328.
ZACHTE zeep: 140 alg.. (1V6 rts.),
153 alg. (3 rts.), H 40 (1 rts,). Afgifte
Coup. C 929 en C 920.
SODA: Een apart ontv.bew. MD 242—
08, waarop aangegeven de rantsoen-
waaide van de zachte zeep bonnen,
welke voor soda luidt: 140 alg. (2 rts.),
153 alg. <4 rts.), H 40 (1 rts.). Afgifte
coup. C 930/931, Deze toewijzingen zijn
per rantsoen geldig voor 125 gram kris-
talsoda.
WASPOEDER: 099 alg., H 45 (1 rts.),
114 alg. (2 rts.). Afgifte coup. C 932.
VLEESWAREN: 164, 108 vlees, H 51
(1 rts.), 165, P vlees (3 rts.), P vlees
(2 rts,). Afgifte coup. C 938/939/940.
EIEREN (gross.): 211 alg., H 37 (1
rts.). <5 eieren (5 rts.). Afgifte coup.
G 176 en 177, De bonnen P eieren (S
rts.) dienen door grossiers te worden
gezonden aan het Be drijf schap voor
Pluimvee en Eieren.
Inlevering eieren in veelv, van 100
rts. Van overige artikelen alle bonnen
inleveren. "Voor de juiste inleveringdata
in. genoemd tijdvak wordt verwezen
naar publicatie van 9 september 1948.
De bonnen enz. voor textiel en brand
stoffen kunnen zoals gebruikelijk wor
den ingeleverd.
op de economische geschiedenis
van de Maasstad; de voornaamste
werden in 1940 gebundeld onder de
titel „Rotterdams bedrijfsleven in
het verleden," terwijl in 1946 zijn
„Geschiedenis van den steenkolen
handel van Rotterdam" het licht
zag. De bibliographie, welke ik
boven vermeldde, geeft een duide
lijk inzicht in de veelzijdigs be
langstelling van prof. Sneller, Op
het gebied der economische ge
schiedenis vermeld ik nog „Deven
ter, die stadt der Jahrmarkte"
(1936) en een opstel over het begin
van de Nederlandse koopvaardij op
da Middellandse Zee, Onder zijn
redactie en dank zij zijn doorzet
tingsvermogen kon in 1943 het ver
zamelwerk „Geschiedenis van den
Nederlandschen Landbouw, 1795-
1940" verschijnen. Er bestaan plan
nen, dat later een tweede deel aan
de vroegere geschiedenis van de
Nederlandse landbouw zal worden
gewijd.
Evenzeer behield prof. Sneller
belangstelling voor de staatkundige
geschiedenis, getuige zijn „Unie
van Utrecht en Plakkaat van Ver-
latinge" (1929), „1914-1939. Vijf en
twintig jaar wereldgeschiedenis"
(1942) en ,.De nationale betekenis
der Oranje-dynastie" (1945), Gees
telijke stromingen, die vaak de
economisch-sociale geschiedenis
sterk hebben beïnvloed, trokken
een en andermaal zijn aandacht:
„Economische en sociale denkbeel
den in Nederland in den aanvang
der negentiende eeuw" (intreerede,
1922). „Economische inzichten van
Maarten Luther" (1937). Meer op
methodisch en geschiedfilosofisch,
terrein ligt het onderwerp van de
oratie, waarmee hij in 1939 een bij
zondere leerstoel aan de Rijksuni
versiteit te Deiden aanvaardde:
„De economische geschiedenis in
hare betrekking tot economie en
geschiedenis" en zijn doorwrochte
opstel „De zin der geschiedenis"
(1944).
Robert Fruïn
Gedurende de laatste jaren ver
diepte hij zich in de figuur van.
de grote, te Rotterdam geboren,
historicus Robert Fruim Als lid van
de Koninklijke Nederlandse Aca
demie van "Wetenschappen sprak
hij in 1947 over „Opzoomer en.
Fruin". Een uitgave der correspon
dentie van Robert Fruin is in be
werking, terwijl ons een boekje in
uitzicht is gesteld over „Het ouder
lijk huis van Robert Fruin", dat,
kostbare bijdrage tot de cultuur
geschiedenis onzer stad in de eerste
helft der vorige eeuw, aJi.w. een
afscheidsgeschenk van de auteur
aan de stad zijner veeljarige .werk
zaamheid. is,
Met een korte opsomming van
enkele belangrijke geschriften is de
betekenis van prof. Sneller voor
Rotterdam echter niet getekend.
Hij heeft tal van jaren in verschil
lende verenigingen een vooraan
staande plaats ingenomen. Ik noem
hier het Algemeen Nederlands
"Verbond, afdeling Rotterdam, en
het Historisch Genootschap „De
Maze", waarvan hij schepper
bestendig voorzitter i
Bi .se schaakploeg nog
niet gevormd
De definitieve samenstelling
van het Engelse team voor de wed
strijd tegen Nederland zal pas ge
schieden kort voor dat de match
begint. Het is niet zeker dat Wood
en Golombek kunnen meedoen.
Daarentegen zullen Alexander,
Roadbent, Kitto, Tylor, Home, Wood,
MiLner-Barry en Sir George Tho
mas waarschijnlijk wel van de Par
tij zijn. Als reserve noemt men dr
Aitken, Morry en Newman. In de
Nederlandse ploegzullen Euwe,
Van Scheltinga en Pi ins aan de
eerste drie borden zitten.
Wat de nieuwelingen in het En
gelse team betreft kan gemeld
worden dat D. M, Horne (Tunbrid-
ge Wells) dit jaar te Hastings bij
de premier reserves won, en dat
F. E. A. Kitto (Exeter) verladen
maand te Plymouth de eerste prijs
met Euwe deelde. R. J. Braaddent
is de nieuwe Britse kampioen.
Schorsing van Bartali
en Coppi blijft
In een spoedzitting heeft het
hoofdbestuur van de Italiaanse wie-
Ierunie vastgesteld dat, met betrek
king tot de schorsing van Coppi en
Bartali, geen nieuwe feiten ter ta
fel waren gebracht die een intrek
king van de straf zouden rechtvaar
digen, Met algemene stemmen werd
derhalve de schorsing van twee
maanden gehandhaafd.
De geruchten, als zou de Zwit
serse Wielerbond stappen hebben
gedaan in verband met de affaire
Coppi—Bartali, worden van Zwit
serse zijde pertinent tegengespro
ken.
In Parijs is door Belgische, Itali
aanse, Poolse en Tsjechoslowaakse
vertegenwoordigers een internatio
naal fümcomité opgericht, dat de
filmproductie voor de jeugd wil be
vorderen en de verspreiding van
j eugdiilms wil vergemakkelijken
door ruil tussen de verschillende
landen.
51e Jaarbeurs
De laatste jaren krijgt het publiek
in de jaarbeursstand van de Spoor
wegen niet alleen het een en ander
te zien, maar ook het een en ander
te doen. Die traditie wordt voort
gezet. Op een grote tafel zijn ver
grote foto's, door de K.L.M, van uit
de lucht gemaakt, van een tiental be
langrijke stations in den lande neer
gelegd. De bezoeker krijgt een papier
in de hand en. moet hierop invullen
welke stations hij heeft menen te
herkennen. Het briefje kan hij in de
bus stoppen en elke dag worden er
een of twee prijswinnaars aangewe-
ze; die een gratis reis 2e klas als be
loning ontvangen. De animo voor de
ze prijsvraag is niet gering en hoe
wel het vrij eenvoudig 1 ij k t, is het
aamvijzen van de juiste stations heus
nog zo eenvoudig niet. Men moet
niet alleen het stationsaspect goed in
't hoofd hebben, maar bovendien iets
van de omgeving weten en tenslotte
foto's kunnen lezen, wat ook een
kunst is op zichzelf. Good luck .lezer!
De stand is verder uit foto-vergro
tingen samengesteld, waarbij men in-
Aduerterms I. M
Gedistilleerd vrij
Nog niet, maar.
met Hooft valt te
praten.
ALTIJD MEER DAN U DENKT"
Laat ons hopen, dat zijn werk
zaamheden te Amsterdam prof.
Sneller zullen veroorloven, althans
één wetenschappelijke hartewens te
verwezenlijken: een economische
geschiedenis van. Nederland, waar
toe het plan. met enkele medewer
kers gesmeed is.
Dr. T. S, Jansma.
Op verzoek gevt..
wdeze week weer
«en; een doorlopend
kruiswoordraadsel,
•waarvan de om
schrijvingen hieron
der volgen:
Horizontaal: 1.
Waardeloze lading.
Levenssap2. Bijen
woning, Prijzig,
Uniek; 3. Zweedse
munt, Verharde huid,
Plant met bittere
bladeren en bloe
men: 4. Rund, Rap
port, Vogel: 5. Bij
woord van plaats,
Teug. Echtgenote; 6,
Waterpeil, Inham,
Plaats in Drente.
Vat; 7. Indisch ple-
dingxtuk met mou
wen, Handeling. Na
schrift; 8. Jaartel
ling, Gelofte, Boom,
Vlaktemaat; 9. Prul,
Groter in aantal. In
sect, Emeritus (alk)
10. Volmaakt, Hap.
Laag water: II. Tel
woord. Bedrijvigheid,
Deel van Brabant;'
12. Vertoon, Meisjesnaam, Gard
Verticaal: 1. Dagelij k» voedsel.
Zoon van Adam, Boom: 2. Btoeiwijze,
Vruchtennat. Vervoermiddel, Duitse ri
vier: 3, Zangnoot. Eerste vrouw. Vol
gend op. Strijdperk; 4, Luitenant (afk.).
Voordat, Hetzelfde, Turks bevelhebberx
8. Bloedvat, Stoomschip (afk.). Pers.
voornaamwoord. En andere (afk.).
Lengtemaat; 0. Goedzak, Groente. No
bel, Meisjesnaam; 7. Trans pers. voor
naamwoord, Ten laatste (afk.), Voor
zetsel, bewijs van kooprecht; 8. On
bebouwd, Verbindingsstuk, Deel van
de voet; 9. Deel van het oor, Gouver
neur-Generaal (afk.), Onder andere
(afk.), Aarden vaatwerk. Familielid;
10. Bezittelijk voornaamwoord, Jon
gensnaam. Insect, Aanzien; 1L. Eetge
rei, Hert, En omgeving (afk.); 12.
Gode zij dank (Latijn, afk.), Familie
lid, Musicerend gezelschap.
Van deze puzzle worden geen oplos
singen ingewacht.
De oplossing van ons raadsel vaa vo
rige week is als volgt:
BarBier, KarAvaan, AchterNeven.
KroesKop, TelEgram, VoorTrekken,
UitBoren, SlascAder. LaKel, BanKloper,
BruidEgom, ZeeRover.
Het gevraagd beroep is: Banketbakker. Schouwen!
zicht krijgt in de uitbreiding van het
electrische net, de baanversterking,
de vliegende colonne als eerste
hulp-ploeg, die altijd op de weg is!
de nieuwe seinpalen met lichtsigna
len etc. Begin volgend jaar zullen de
electrische locomotieven uit Zwitser
land gebruikt worden om de kolen-
treinen uit Maastricht over Eindho
ven te trekken. Dit is een verblij
dend bericht voor de brandstofge
bruikers.
KX.M.
Het spreekt vanzelf dat ook de KL
M hoog zit, (in de meest letterlijke
zin van 't vroord). In haar voorlich
tingsstand, waar ieder welkom is,
demonstreert zij de nieuwe stoelen,
die in het vliegtuig DC 6 zijn aange
bracht en die door een niet al te in
gewikkelde manipulatie te verande
ren zijn in bedden; een matras er
over en de passagier ligt op 2 k 3000
meter hoogte op één oor. Deze stoe
len, in Amerika gemaakt (en dus
niet goedkoop, want onze Marshall-
weldoeners weten van prijzen!) heb
ben leuningen, die, net als bij de
scheerstoel in de kapperssalon in de
graden van helling te plaatsen zijn:
op een lange zit wil de reiziger graag
eens wat „verzitten".
Volksradio
Beneden in het vaste gebouw
vindt men Philips in de bekende
standruiirtte. Nieuws? Misschien
geen schokkende dingen, maar toch
wel zaken die vermelding verdienen.
Allereerst een ontvangtoestel, dat
rekening houdt met de smalle porte-
monnaie van. tegenwoordig en dat
ondanks z'n 105, technisch toch
weer een vooruitgang is op de goed
kope apparaten van vóór de oorlog.
De „Philettina", dat is de naam, is
ook van afmetingen bijzonder be
scheiden.
Zo straks hadden wij 't over de
kapperssalon in verband met de
nieuwe luie stoelen in een vliegtuig
cabine. Welnu, bij Philips lijkt het
ook op een kapperssalon tenmin
ste in een der hoekjes staan jaar
beursbezoekers hun baard te krab
ben. Zij doen het staande, want met
de ..Philishave", de electrische
„Staaibaard", kan men zich zonder
enig bezwaar in alle houdingen en
standen van de baard ontdoen. Phi
lips brengt een variant van het be
staande apparaat in de handel, dat
niet alleen gemakkelijker hanteer
baar is. maar ook, zijnde van wit
„Fhilite" gemaakt, het oog meer be
koort. Tenslotte noemen wij het
infra-Phil-apparaat, dat ook al op de
Olympische Spelen bij het bestralen
van geblesseerde sportmensen heil
zaam werk heeft gedaan.
Gaan wij Solexen?
Zullen alle fietsende Nederlanders
binnenkort gaan. „Solexen"? Het rij
wiel Solex, gemaakt door Stokvis en
v. d. Heem is inderdaad een zeer
aanlokkelijk vervoermiddel, vooral
voor hen die moeilijk tegen de wind
op kunnen, die over stijgende wegen
moeten of elke dag langdurig moeten
fietsen. Men. kan de motor wel op
een gewone fiets monteren, maar
met *t gevolg dat de fiets gauw stuk
trilt, terwijl 't voor de handen aan
't stuur ook buitengewoon irriterend
is. Stckvis heeft dus een speciaal
frame gemaakt met verende zwane-
halsbui5, waardoor de trillingen wor
den opgevangen. Ook andere onder
delen zijn extra versterkt, terwijl al
le fietsen, een damesmodel hebben
gekregen. De motor „drinkt" slechts
1 liter benzine op 300 km. eti de ma
ximum snelheid bedraagt 22 km.
Even een. handle omgooien, een paar
trappen doen en de fiets loopt uit
zichzelf. De fabrikanten hebben een
prachtige reparatie-service over 't
hele land opgebouwd eti stellen zich
voor binnen enkele jaren een pro
ductiecijfer te hebben bereikt van
50.000 (natuurlijk ook voor export).
Wanneer nu de regering maar bereid
is dit gemotoriseerde rijwiel als een
fiets en niet als een motor te be-
Het is eigenlijk wel erg, dat men
•erwonderd, verrast en blij het feit
moet constateren dat er ook nóg wel-
een echte parel zit tussen de trom
mels vol Imitatie, die de Amerikaanse
filmindustrie als juwelen, aan de man
brengt.
Hoe dan ook: Crossfire (Kruisver
hoor) ls zo'n echt en onvervalst ju
weel van een film. Het is misschien wel
aardig te vertellen. dat het helemaal
niet in de bedoeling der makers lag
een super-product te vervaardigen, een
zogenaamde A. film. Het moest een
film worden volgens de plannen,
gewoon een aardige, spannende film
dus, zonder de pretentie van een won
derwerk. Maar regisseur Edward Dmy-
tryk werd blijkbaar zö door zijn ge
geven geïnspireerd dat hij in slechts
22 dagen een werk schiep, zo gaaf en
krachtig en persoonlijk ais er helaas
maar al te weinig verschijnen.
In een prachtig tempo dat geen ogen
blik stagneert doordat de dialoog in
de actie is opgenomen, wordt uiterst
boeiend en met een maximum aan
spanning het verhaal verteld van enige
Amerikaanse soldaten, die aoor de po
litie aan een kruisverhoor worden on
derworpen als blijkt dat een hunner
een burger, met wie zij m een bar
hebben zitten drinken, vermoord het ft.
Aanvankelijk lijkt de moord onver
klaarbaar en zinloos. Maar de scherp
zinnige inspecteur van polite (een
prachtige rol van Robert Young) weet
meesterlijk de psychologische motieven
van de dader te ontsluieren. A's zo-
velen. is deze op zqn demobi isatie
wachtende soldaat, het slachtoffer van
het demoraliserende en zenuwslopende
frontwerk. Onwennig en zonder uitlaat,
voor zijn tot tweede natuur geworden
agressie, heeft hy m een vlaag van
drift de man gedood in wie hij een
lafaard meende te zien die zich aan
het dienst nemen onttrokken had.
Na een langdurig en scherp verhoor
weet de inspeel-ur de schuldige tc
ontmaskeren. Daar het slachtoffer een
Jood is en anti-serruetische gevoelens
mede de oorzaak van de moord wa
ren. bevat de film een fel requisitoir
tegen de rassenhaat en de onverdraag
zaamheid in het algemeen.
Men ga deze prachtig gemaakte film,
die bovendien wat te zeggen heeft, zien
en verheuge zich over het feit dat
regisseur Dmytryk, na zijn uitwijzing
uit Amerika wegens weigering om po
litieke kleur te bekennen, thans de
Europese film luister komt bijzetten.
Capitol
De bruid had drie
mannen
De Engelse titel van deze nieuwe
Deanna Durbta-film in kleuren „Can 't
help singins" („ik kan niet helpen, dat
ik zingen moet"), getuigt van meer zin
voor de realiteit van deze film dan de
Hollandse benaming: „,De bruid had
dne mannen". Want zingen doet Deanna
te pas en te onpas en nog wel melo
dietjes van niet minder dan Jerome
Kern.
Het maakt do Hollywoodse nachte
gaal weinig uit of ze haar stembanden
moet inspannen, hotsend op een bóeren-
karretje, in een zeepsopbad o£ in het
deftige capitool te Washington. Haat
bewor deraars (sters) kunnen nu ook
zien, dat Deanna donkerblond ls, viool
tjesogen heelt en geschminkte wangen
waarvan men zou zeggen: kind, wat
heb jij een verdacht kleurtjeI
Overigens zijn alle kleuren in deze
technicolor nogal aan de „zoete" kant
en vr« onnatuurlijk.
Het verhaaltje speelt zich af zo
trent het midden van de vorige e
in het romantisch Amerika van
nlers-karavanen naar goudLand-Califor-
nié. van stadjes met een bevolking
waarvan driekwart rijp lijkt voor de
nor en Indianen, die met moeite nog
een vinger in de Yankee-pap kunnen
krijgen.
Wie van onze vrouwelijke lezers in
spiratie wil opdoen voor een New-Look
jurk, kan van de film nèg het een en
ander leren. Deanna „etaleert" de mooi
ste creaties (anno I860), zelfs midden In
het barre landschap van het Wilde Wes-
i. Terloops gezegd: van die drie man-
i, waarvan sprake, krijgt zij natuur
lijk de ware, zij het na allerhand avon
tuur en stoutenjtjes, zoals weglopen bij
haar pa en ma.
Robert Young (met pijp) als4 in
specteur t?an politie in Crossfire.
vasthouden, In deze uitrusting doet do
film dat stellig wel, mede dank zij een
formidabel aantal fraai uitgevoerde
vuur- en degengevechten, waarm vooral
Tyrone Power en George Sanders zich
zeer kundig hetonen. Het geheel is
fraai gefilmd cn de rebone Maureen
O'Hara die we roodhariger hadden
gedacht dan zij onder deze belichting
scheen - zorgt voor het amoureuze ele
ment, een zeer woeste en strijdlustige
liefde, die zich na allerlei hardhandig
heder. naar een tedere climax spoedt.
Prinses
Onze correspondent
meldt
Zeer sensationele en zeer nevel
achtige gebeurtenissen, die zich achter
de diplomatieke schermen anno 1939
heetten te hebben afgespeeld en door
Alfred Hitchcock verfilmd zijn tot een
spionnage-thnller. verpakt m het niet-
vetvrije papier ener beduimelde reali
teit.
Het ls mogelijk, dat deze film in
Amerika geaccepteerd wordt, in Ne
derland had hij absoluut niet vertoond
moeten worden, omdat de flaters, voor
al in dat deel, wat op Nederlandse bo
dem handelt, er tè dik bovenop liggen
Als men m Hollywood meent met een
namaak-Mokum te kunnen volstaan en
een imaginaire Hollandse staatsman
bombardeert tot een tweede sir Basil
Zakharoff-in-het-vredeliever.de, aan
verbeurt men daarmee alle rechten op
serieuze waardering Een waardering,
waarop blijkens dc stoere mleidings-
fanfare, die hulde brengt aan de wak
kere buitenlandse obsevvators, gespe
culeerd ivordt.
Had deze film deze seml-waarachtige
pretenties hiet, was het een eerlijk
spionna ge verhaal met volkomen fic
tieve achtergronden, solt. men zou met
andere maten meten en stellig bewon
dering kunnen hebben voor de vaak
zeer knappe vormgeving en de intelli
gente regie. Hitchcock heeft deze keer
misgetast en Herbert Marshall, Joel Me
Crea en Albert Bassermann kunnen
ce hiaten met de beste wil van de
wereld met wegspelen.
Huwelijksschool
Twee jaar geleden, schrikkend
van het gedrang der BcheidluatiRen.
in dat gele gebouw aan de Noord-
singel. hield ik opeens een -warm
pleidooi voor huwelijkscursussen in
dit hoekje van de krant, want was
het niet zonde van de bruiloftakos-
teu en alle goede voornemens, 2o
betoogde ik, dat er zoveel paren via
het vrolijke trouwlokaal in het
sombere scheidshuis belandden,
omdat ze niet wisten dat er voor
een huwelijk meer komt kijken dan
koujes geven en handje vasthouden.
En nu zie ik daar tot mijn grote
voldoening dat binnenkort hier ln
Rotterdam een huweliiksschool ge
opend zal worden. No#, dat werd
heus tijd
Neem nu bijvoorbeeld die Jan en
Jetje. Een heel jaar lang waren ze
verloofd en iedere Woensdagavond
en 's Zaterdags en 's Zondags was
Jan bij Jetje of Jet 1e bij Jan, Aar
dige jongen, lief meisje en altijd
even innig en knus, die twee, Toen
ze elkaar zowat zevenentachtigdui
zend kusjes gegeven hadden. Jeties
uitzet kiaar was en Jan de centjes
had opgespaard voor het lits-jume-
aux en het bankstel, vonden ze dat
de voorbereiding tot het huwehik
voltooid was en daar ging de stoet,
met wel vier volgrijtuigen op een
mooie Donderdagmorgen naar het
stadhuis.
Een paar weken later begon het
al. Jan was gek op gehakt met uien
en Jetje kon.uien in het gehakt niet
luchten of zien. pe eerste keer had
Jetje het in dienende liefde met
uien gedaan en toen had Jan ge
smuld en Jetje gemeesmuild. De
volgende maal kwam het zonder
uien op tafel en toen had Jetje ge
smuld en Jan onbevredigd gekeken.
Dan maar weer met. dacht Jetje,
maar 's avonds was de nachtzoen
die Jan ontving aan de korte en
koele kant en een paar dagen later
kreeg Jetje maar een vluchtig
nachtkusie van Jan omdat het zon
der geweest was.
Al spoedig zeiden ze alleen maar
„maf ze" en zo zou het misschien
tot de diamanten bruiloft gebleven
zhn als ze met bij de buren ten eten
waren gevraagd, 't Was gehakt
met en buurvrouw zei dat ze er
gelt op was, net als haar man. Dd's
nog eens een vrouw, zei Jan, toen
z>' 's avor.ds laat thuis kwamen te
gen Jetje, die weet wat lekker is.
Dan moet ie haar maar nemen zei
Jetje ea die nacht sliep ze op de
bank van het bankstel waar Jan zo
r gespaard had en de volgende
nacht ook. want toen was Jetje
weer kwaad omdat de buurvrouw
vriendelijk gegroet had, enfin,
die mensen waren nooit gescheiden
geraakt als die huwelijksschoo! er
maar eerder was geweest.
Want dan hadden zc wel geleerd
de uien ln het gehakt geleidelijk
wat te verminderen, zodat Jan een
tikje minder gesmuld had en Jetje
ccn ietsje minder gewalgd, totdat
ze het tenslotte allebei lekker had
den gevonden, want zo gaat dat in
liet huwelijksleven: een beetje d'r
af en een beetje d'r bil en als de
huwelflksschool dftt de klanten
kan brengen, kan de scheidsrechter
wel naar de Steun...
DESIDERÏTJS
Cineac
De kroningsreportage
Het Journaal is deze weck ook
's avonds geheel gewijd aan de kro-
ningsplechtlBheden, waarvan ook Luxor,
Victoria, Colosseum en Harmonie een
uitgebreide reportage geven.
Een interessant document is de film,
die in 1098 van de inhuldiging van Ko
ningin WiJhelmlna ls gemaakt en die
enkele weken geleden zo juist van pas
in de rommelkamer van een Haagse
courant werd teruggevonden. „Uit de
oude doos" heet deze documentaire cn
zij geeft natuurlijk dank zij een
grondige „nabehandeling" ecu merk
waardig goede indruk van de plechtig
heden, ee.i halve eeuw geleden.
De verblijdentle verbetering in de
Nederlandse journaal-techniek, die men
na de oorlog heeft kunnen constateren,
heeft tot de gelukkigste vesultiten ge
leid in de zEer uitgebreide reportages
de feestelijkheden in Amsterdam.
Het is niet bij flitsen van hoogtepunten 1 gelegd.
gebleven en de regis heeft de verstan
dige gedachte gehad om de belangrijk
ste episodes, zoals de redevoeringen
van de beide' koninginnen, 'nagenoeg
onverkort weer tc gevest. De entourage,
waarin deze aangrijpende historische
ogenblikken gevat zijn, bood immers
het prachtigste decor, dat zich laat
denken. Het commentaar is gelukkig
zeer bescheiden, terecht, want de beel
den. spreken voor zich- En het mooiste,
wat een film verslag ooit kan bereiken,
gebeurt hier; men gaat weg met Wt
gevoel „er" werkelijk bij geweest te
zijn- f
Jany breekt zwemrecord
Alec Jany, de Franse zwerakam-
pioen. heeft gisteren in Caaablanca
het wereldrecord op de 300 yards
verbeterd. Hij zwom de afstand in
3 minuten 3 seconden. Het oude re
cord stond op naam van de Ameri
kaan Jack Medina, die de afstand
ln 3 mlnutei 4,4 seconden, had af-
Advertentie I. M.
EARL DERR BIGCERS „Zeker, antwoordde HoIIey. „Ik bijkbaar hetzelfde plan had, Zij zag
sta geheel aan de kant van Chan, er keurig uit in. haar rijcostuum en
Bob. Het zou jammer zijn, het er nu haar ogen schitterden van levens
bij neer te gooien. Dg commissaris lust.
is een beSte kerel, maar dit zou hem „Hallo/' zei ze. „Waar gaat de reis
EEN CHARUB CHAN-MYSTERIE
Neen, wacht nog
No, 68
„Geduld,"
zei Chan, „rijn een zeer
naar toe?'
„Naar Bar stow, voor zaken,
klaarde hij.
•„Is het gewichtig?"
„Natuurlijk. Ik zou mijn grote Ja-
te diep
wat.
„Vooruit dan maar." zuchtte Bob.
„Ik zal wachten. Als je me maar
één ding vertelt. Waar wachten we
op?"
„Manden ga at morgen naar Pasa- lenten niet voor iets anders bescbïk-
liefelijke deugd. Door lange eeuwen dena." opperde Chan. „Ongetwijfeld baar stellen."
heen cultiveren Chinezen geduld, zal Thorn meegaan, en wij sturen Een rammelend treintje kwam
gelijk vriendelijk tuinman bloemen. Gamble weg, hoe dan ook. Grote ge- aanrollen en zij gingen samen in een
verzorgen. Blanken springen heen legenheld voor ons. Al ons zoeken der beide wagens zitten
en weer gelijk kakkerig Welke op ranch taaïüj en adetóooa, go- ,Het spU, m„ u bepM,d nasr
methode de heste. vraag ik? Sï ff?-? Earstow moet," iel het meisje. „Ik
„Maar luister eens, ChaUte ALes g g J' R - stap een paar stations vroeger uit.
•wat wy op.de ranch ontdekt hebben „Ga je gang, antwoordde Bob. - paard huren en een
is voor de politie..„Ik heb geen zin te graven naar de T inrsmf
.Voor domme kapitein Bliss, mis-, Jti verlangt?' HJ hield oa Het sou niet no eenzaim zijn
uitgestrektheid tameHjlf ™sis| Charta ate mes h'd
Het is mijn schuld niet. dat hij je bent een oud vriend van de Jor- E z, t
~rote voeten heeft Wat heeft dat er dans, en jij kunt de verantwoorde- Bob glimlachte gelukkig. Men
mee te maken? Neen ik zie niet Hjkheid voor dit uitstel op je kreeg niet veel kansen om te lrij-
in waarom we Madden de paarleii nemen." ken in ogen als de hare. „Aan welk
niet geven tegen kwitantie en dan «Hier pop schouders rust verant- station moeten we uitstappen?
om de commissaris sturen en hem woordelijkheid," zei Chan, „gelijk vroeg luj.
alles vertellen. Daarna kan hij zich halssnoer op maag. Zij worden daar „Wij? Ik: dacht, dat u zei...."
er over aftobben, wie er op Mad- vertroeteld, deze Fhilimore paarlen, „De waarheid is dezer dagen niet
den's raneh vermoord is." gelukkig en tevreden zijn ze. Stel in mij. Barstow heeft evenmin be-
jjy 2o\i vraagstuk oplossen," spot- u nederig voor, deze doelloze reis hoefte aan mijn tegenwoordigheid
te'Chan Grote geest, ongetwijfeld, naar Barstow te ondernemen." als u aan een gchconhefdsdokter. De
geliik kapitein Bliss. Uw gedachten Bob keek op zijn horloge „Ja. ik Eenzame Kloof zal vanaf heden een
heeft" van miin zijde niets dan hete zal maar gaan. Een beetje stads- andere naam moeten hebbern."
tegenstand." leven heeft nog nooit iemand kwaad „Goed." antwoordde zij. „Wij stap-
Maar ik denk aan mevrouw Jor- gedaan. Maar ik zeg je vooruit, als pen uit bij da Zeven Palmen. De
dan Haar belangen gaan mij ter ik terug kom, moet er wat licht oude rancher, die mij een paard
jjgj.jp- ..zjjn. Als er nog meer donkere, ge- verhuurt, zal er ook wel een voor
Chan klopte hem op de rug. „Wie heimdnnige dingen gebeuren op de u hebben, denk ik."
kan dat in twijfel trekken? U prach- ranch, loop ik weg en ga midden in „Ik bén niet gekleed voor deze
tige jonge man, trouw Hl goed. Maar de woestijn staan gillen.' rol," zei Bob, „maar dat zal het
luister naar oudere hoofden. Meneer Hij was blij, dat hij bad besloten paard wel met veel kunnen schc-
Hollev hebt u neiging uw mening de trein te nemen, want op het per- len." y
zeggen?" °n ontmoette hij Pauxa Vendel, die (Wordt vervolgd)
Arena
Zijn laatste wedstrijd
„Ziin laatse wedstrijd" (Body and
Soul) is voor mensen met belangstel
ling voor de edele Runst der zelfverde
diging, het boksen, wel een aardige
film.
Do sfeer van bokswedstrijden is et
goed in getroffen. Het gaat over een
eenvoudige sportieve Jongen, die zeer
tegen de zin van zijn moeder beroeps
bokser wordt. Naarmate de knaap het
verder brengt in de ring wedt h(j al.-»
mens minderwaardiger cn wanneer hij
in handen valt van een schelmachtige
manager ls het met de eerlijke sporti
viteit helemaal gedaan. Hij leent zich
uit geldzucht ot inferieure praktijken
en gaat zelfs ?o ver, dat hij b(j de strijd
om het wereldkampioensehnp zich Iaa,
omkopen opzettelijk te verliezen
Maar als hij even voor cle dertiende
ronde verneemt dot rijn schurkachtige
manager hem heeft opgelicht, slant hij
zijn tegenstander toch knock-out, ver
liest daardoor ai zijn geld maar wint de
genegenheid terug van zijn moeder en
zijn meisje.
Zoals wfj al zelden: voor boScsvrlenden
wel de moeite waard om te zien. voot
filmliefhebbers met zo bi. Robbert Ros
sen had de regie en John Garfield cn
en Lilll Palmer spelen de hoofdrollen
Lutusca
De Zwarte Zwaan
Het technicolor-procédé, dat merk
waardig genoeg lang niet zo ingeslagen
is, als de eerste toepassers ervan ver
wacht hadden en dat ook doorgaans
eerder stoort dan steunt, bij]kt zich
voor een film als „De zv/arta zwaan"
heel wel te lenen.
De romantische omgeving van de Ca-
raïblsche Zee, de oncontroleerbare
historie van de 16e-l7e eeuw, de bonte
kledij van de optredende piraten kun
nen een kleurtje best verdragen en het
is zelfs de vraag of zonder deze niet zo
erg belangrijke geschiedenis de verf en
zonder de techniek wel de aandacht zou
ZATERDAG 11 SEPTEMBER
a v on d prog ramma
HILVERSUM I: 17 00 Nieuws; 19.15
In 't Boekhuys; 19.3Ö Paul Robeson;
19 45 Reg ultz,; 20 09 Nieuws; 20 05 De
gewone man zegr er 't zllne van: 20,12
Glasgow Orpheus-koor: 20 20 Lichtba
ken', 20 50 Andre Xosteianetz; 21.00 Ne-
een heit de klok; 21,45 Kadio-schcts:
22 00 Weekend-serennde; 23 30 Otto Do
ft rlndt en orkest; 22.37 Actualiteiten:
22 45 Avondgebed: 23 00 Nieuws; 23 20—
24 00 Gemengd omroepkoor a capella.
HILVERSUM H: 19.00 Artistieke staal
kaart; 10 30 Lezing prof. dr C. W. Mon-
nich; 3P45 Ds K.lter vertelt over zijn.
ervaringen in Batavia: 20 00 Nleutvs;
£0 05 Dingen van de dag: 20 15 De win
kel van SlnkiO: 2130 Vindobona senram
met'n; 22 00 Hoorspel; 22 38 Jan Cordu-
wener; 23 00 Nieuws; 23.15—24 00 Dans
muziek
ZONDAG 12 SEPTEMBER
HILVERSUM I: 8(30 Nieuws, water
standen; 815 Boyd Neel strijkorkest:
8 30 Kerkdienst: 9.30 Nieuws; 0 45 Ka
mermuziek; 1040 Inleiding Hoogmis;
10 45 Hoogmis: 12 00 Angelus; 12 03 Gr.
platen: 1215 Apologie: 12 35 Lunchcon
cert: 12 35 Zonnewijzer: 13 00 Nieuws:
13 20 Lunchconcert 1340 Spineuza; 14 00
Radio Fhllh orkest; 15.10 Ncd Kamer
koor; 35 35 Causerie Versle-kt Godsver
trouwen; 14 45 Muzikale Ttmbola: 16.10
Sper (reportage; 16 28 Vespers: 17 DO
Kerkdienst: 13 30 Reg ultz19.00 Gees
telijke liederen; 1015 Kcn{ git Uw fa It—
bel; 19 30 Nieuws, weer; 174S Orgel;
19 50 ln 't Boeckhuvs: 20 05 Gewone
man; 2012 Septet Johnnv Ombarh; 20 10
Toespraak van dc Heilige Veder tot de
gehele jeugd: 20 50 Omroeporkest; 2117
Luisterspel- De zee heeft ccn om en:
22 07 Kamermuziek programma; 22,37
Advertentie 1. M.
Hij vroeg haar, doch
het antwoord was:
„Neen"!
Vol liefdesverdriet
ging hij heen
Hij haatte nu het
leven,
Maar, dat duurde
maar even.
War t TIP hielp hem
er gauw overheen
Inz. Hr J, P., Adam, ontv. 1 fl. TIP
Actunlltciten; 2245 Avondgebed; 23.00
Nieuws; 2315 Dansje tot besluit.
HILVERSUM II; 8.00 Nieuws; 8.1B
Symph. orkest; 8 30 Voor het platteland:
S40 Barcarole; 9,12 Sport; 9.15 Men
vraagt en wij draaien; 0 45 Geestelijk
leven; 10 00 Profeten cn Apostelen; 10.30
Kerkdienst; 11.45 Tussen kerk en we
reld: 12 00 Aan boord van S.S Bona-
ventura, 12 30 Zondagclub: 12 40 Pierre
Palia; 13 00 Nieuws: 1313 Mededelin
gen; 13.20 Divcrllmcnto-orkest; 13 50
Even afrekenen, heren: 14 00 Viool;
14 05 Boekenhalfuur: 14 30 Die Kunst
der Fu^e: 16.30 Reportagerilenst 17.00
Mooie Protestantse Kerklied; 17,20 Een
gedicht, 17.30 Arb Zargvercnlglng
„Kunst Na Arbeid" uit Bhenen; 17.45
Snort: 18 00 Nieuws, sport; 18 15 Orgel-
snei; 10 30 Ramblers; 19 00 Radtolvm-
piis; IB 30 Strndivn sextet; 20 00 Nieuws;
20 05 Fteportagediensti 20.15 Musiccrda:
20 45 Drie mannen ln de sneeuw (IV);
21.15 Populaire erkestoonamen: 2135
Versjes en versies: 23 00 Nieuws: 23.13
Gr. platen.
MAANDAG 13 SEPT.
HILVERSUM I. 7— nws; 7.15
Gymn 7 30 Reveille7.15 W oord voor
de dag; 3— mvs: 815 Te Deum Lau-
damus; 0— Edwin Fischer, plano; 015
Ochtendbezoek; 9 30 Bonte Mengeling:
10.15 Londcns Philh. ork.1030 Mor
gendienst: li.-— Altviool en plano;
11 2D Ven oude cn nieuwe schrijvers:
1140 Zangrec; 12— Orkestenparade;
1230 Weer; 1233 Dolf van der Linden:
13— Nws: 1315 Mmdoltnata; 13.45
Emlie Vacher14— VacantsevertcUing:
14 30 Ned. Kamerkwartet; 15.— Praags
Radio Symph. ork.; 15 30 Gemengd
omroepkoor; 16 Bijbellezing16,45
Symph. ork- 17.— Kleuterklokje klin
gelt; J7 15 Concert geb. quintet; 17.45
Heg. ultz 10 Vijf Zapakara'si 18-15
Sport; 18 30 Reg ultz.
HILVERSUM II. 7.— Nws; 7.15
Ochtendzang: 8.— Nws; 8.15 Peter
York cn ons.; 8 45 Lond. Philh. ork
0,15 Morgenwijding: 9 30 Waterst.; 8.35
Arb. vit.10,30 Korte gesprekken vair
vrouw tot vrouw10.35 Pro Arte kwar
tet: 11.Op de Uitkijk: 1145 Zang en.
piano1140 Boston Pops orkest; 12.—
Lvra Trio: 12,30 Weer12 33 In 't Spion
netje; 12 38 Pierre Palla; 13— Nws:
1313 Mededelingen: IS20 Gr. pi.; 13 50
Nelson Eddy: 14— Wat gaat er om ln
da wereld 14.15 Soijstenconc 15,
Bonbonnlèro; 16Tl to Schlpa zingt;
1615 Musjcalender* 17.— Mlddagrhyth-
me; li.30 Hoort zegt het vóórt; 17 4»
Grpt.: 16.— Nws; 18.15 Mededelingen
18,20 Skymasters; 18.50 Gratnmuz,
