C
De ontslagen politieke gevangenen
Veenendaal maakte carrière
bij de K.L.M.
Generaal Sas was het, die
waarschuwde
Bananen en bananenpoeder
3
Het reclasseringswerk nodig
Streven van „Toezicht"
Kinderbijslag het
twistpunt
W ereldspaardag op
29 October
Het Technisch bedrijf
draaide rond hem
Edgar Fuld f,
Drager van de gouden
luchtvaartmedaille
Ook een slachtoffer
van ramp met
de „Nijmegen"
In alle maten en
kleuren
DE
HINESE
PAPEGAAI
No- 98
M
PdUtiecechtec
Geen katjes om zonder handschoenen
aan te pakken
Er komen clubhuizen
en jeugdleiders
Vrijdag 22 October 1948
In leven kampen ben ik geweest, «egt de jongen met het vroeg-
oude gezicht. Overal wilden ze weer wat anders van me. En non ben ik
eruit, maar een thuis heb ik niet meer.
Hiï is een van de jeugdige politieke delinquenten, nu ontslagen, düe
een weekend doorbrengen met de Vrije Jeugdgemeenschap in een kamp
huis. Deze jongens zjjn tussen de anderen ingebracht en luisteren mee
naar de voordrachten, gaan mee op de wandelingen en helpen mee bij
de corveeën. Schuw en wrokkig waren zc aan het begin, maar langzamer
hand komen ze los. Deze jongen is een van de 1050 pupillen van de
Afdeling Jeugdzaken van de Stichting Toezicht Politieke Delinquenten.
Hij heeft bij de N.S.K.K. gediend, hij heeft voor de Duitsers gevochten,
is na dc bevrijding van het ene kamp naar het andere gestuurd nu
voelt hij zich afgestompt, verbitterd, zonder idealen en zonder Illusies.
En toch moeten jongens van zijn
soort weer in de maatschappij te
rug en het kèn ook, er kan in
de meeste gevallen nog iets van
hen terecht komen. Ze waren nog
zo jong, toen de oorlog begon,
meestal waren hun ouders fout en
zijn ze via Jeugdstorm door de
nazi-knechten ingepalmd, vaak
zijn ze pas in de kampen overtuigd
N-S.B.-er geworden onder invloed
van hun lotgenoten.
De Stichting Toezicht Politieke
Delinquenten werkt aan de reclas
sering van de ontslagen politieke
gevangenen; haar taak is, deze
mensen, weer in het gareel te hel
pen, te zorgen, dat zij in de maat
schappij weer een plaats vinden en
anderzijds hen tot beter inzicht te
brengen en hen op te voeden tot
de democratische gedachte.
Wrokkende vragen
Niet iedereen is het eens met dit
■werk.
„Wat?", zeggen brommende Ne
derlanders, „dat volk weer op de
heen helpen? Ja, vooral zeg, laten
we ze nog een beetje in de watten
leggen!"
Begrijpelijk, dit soort uitlatin
gen; we hebben teveel doorstaan
in de oorlogsjaren, te diep zijn de
wonden, te groot is de verwoes
ting; dagelijks krijgen we weer
verslagen in de pers van rechts
zittingen, waarbij alle gruwelijk
heden van S.S. en S.D. weer als
levend voor ons staan en dan
wordt ieder geneigd om alles maar
over een kam te scheren: fout is
fout en je moet die lui niet weer
op de been helpen!"
Maar we moeten bedenken, dat
er na de bevrijding ongeveer
150.000 politiek-verkeer den gear
resteerd zijn. En daarbij blijft het
niet, want deze 150-000 hebben m-
milieleden, vrouwen, kinderen.
Wat moet men met deze mensen
doen?
Bijltjesdag was beter ge
weest," zegt men wel.
De Zuiderzee ermee dempen,"
hoort men ook wel.
Goed, dat is nu niet gebeurd en
gelukkig, want het zou barbaai-s
geweest zijn en barbarisme is juist,
wat we zo haatten in onze Ooster
buren.
Al deze lieden zijn. nu langza
merhand vrij gekomen, behalve de
zware gevallen.
.Wat moet er met hen gebeuren?
Ze aan hun lot overlaten? Dat be
tekent, dat ze in alle opzichten
stuiten tegen een muur van onwil,
zich geen werk en geen woning
kunnen veroveren en geen samen
werking en vriendschap van goed-
denkenden. Het resultaat is, dat zij
zich gaan aaneensluiten, samen-
klitten, een brok paria's worden, en
een infectiehaard gaan vormen,
een ontevreden wrokkend volks
deel, dat zich opnieuw zal laten
gebruiken door de eerste de beste
anti-Nederlandse extreme richting
en aldus een groot gevaar voor de
Nederlandse gemeenschap.
Dat is het, wat de Stichting wil
voorkomen.
Veel van de ontslagenen zijn
heel gewone mensen, maar ze zijn
verkeerd terechtgekomen. Vaak
mensen, die vóór de oorlog werk
loos waren, rond moesten komen
van 11 gulden steun, een uitweg
zochten en uit domheid meeliepen
met de N.S.B, Eenmaal in dat mi
lieu, kwamen ze er niet meer uit,
hoorden alles van de verkeerde
kant, werden tot verraad of dienst
neming aangezet en het eind was.
dat ze na de bevrijding in een
kamp belandden, ook weer tussen
lieden van hetzelfde slag, zodat
Geen eensgezindheid in de
Stichting vd. Arbeid
(Van onze Haagse redacteur)
Het overleg in de Stichting van
de Arbeid heeft niet tot overeen
stemming geleid. Hoewel een offi
ciële verklaring niet is te verkrij
gen, bestaat vrij algemeen de in
druk dat het in de stichting vast
zit op het voorstel inzake de ver
hoging van de kinderbijslag. Dit
voorstel schijnt krachtig gesteund
te worden door de Katholieke Ar
beidersbeweging en door 't Chris
telijk Nationaal Vakverbond. In
deze kringen heerst de opvatting,
welke bij de bespreking van het
wetsontwerp inzake de kinderbij
slag reeds door de KVP naar vo
ren is gebracht. Het voorstel past
inderdaad volledig in de grote-
gezinspolitiek, welke vooral de
KVP voorstaat en welke in de
ogen van vele andersdenkenden
meer een politiek dan een sociaal
punt is. Naar verluidt zou het NW
aan deze voorstellen dan ook veel
minder vasthouden dan aan andere
punten welke een zuiver sociaal
economisch karakter hebben. Hier
over schijnt men in de Stichting
van de Arbeid niet tot overeen
stemming te kunnen komen en als
gevolg daarvan heeft de regering
een beslissing over haar loon- en
prijspolitiek nog niet kunnen, vast
stellen.
In verschillende kringen wordt
de verwachting uitgesproken dat
de moeilijkheden in de Stichting
van de Arbeid er toe zullen leiden
dat er twee rapporten aan de re
gering zullen worden overgelegd,
een meerderheids- en een minder
heidsrapport, waardoor het zwaar
tepunt van het programma weer
geheel naar de ministerraad zal
Worden verplaatst. Ook in de mi
nisterraad zal dit vraagstuk echter
wel politieke moeilijkheden met
zich meebrengen.
pas na hun vrijlating de heropvoe
ding kon gaan beginnen.
Heropvoeding
Hoe geschiedt de fc rropvoeding?
De Stichting heeft haar hoofd
bureau in Den Haag; Rotterdam
heeft een afdeling aan de 's Gra-
vendijkwal. Rotterdam is in ver
schillende wijken verdeeld en
langzamerhand is een leger van
vrijwillige Toezichthouders opge
bouwd, 20,000 vrijwilligers uit alle
rangen en standen, uit allerlei
religieuze richtingen, die ieder één
of meer pupillen onder hun toe
zicht krijgen» voorwaardelijk-ont-
slagenen, voor wie de officier
fiscaal nog enkele jaren toezicht
heeft nodig geoordeeld.
Met zerg wordt voor elke pupil
de juiste toezichthouder gekozen,
het wordt een relatie van vriend
tot vriend en daardoor wordt her
opvoeding mogelijk. De toezicht
houders houden regelmatig contact
met de sociale ambtenaren van het
bureau en telkens worden rappor
ten uitgebracht.
Maar alleen dan kan dit werk
slagen, wanneer deze politieke
delinquenten hun plaats in de
maatschappij hebben, een be
staansmogelijkheid, werk en een
woning.
Ook daarmee bemoeit de Stich
ting zich en met de tewerkstel
ling heeft men succes. De meeste
bedrijven zien geen bezwaar meer
in tewerkstelling van PJD.'s.
Het grootste en onoverkomelijk-
ste bezwaar Is de huisvesting. Hier
zijn werkelijk ontstellende toe
standen ontstaan, gezinnen van
vader, moeder en drie grote zoons,
die op een klein kamertje leven;
gezinnen, die gescheiden wonen,
vader apart, moeder apart, ieder
kind apart.
Het is te begrijpen, dat bij de
huisvesting de ontslagen delin
quenten niet bepaald voorrang
hebben, maar aan de andere kant:
er valt pas met deza mensen te
praten, als zij onder menswaardige
omstandigheden leven. Iemand
die als een rat in een riool leeft,
is met toegankelijk voor democra
tische ideeën.
Jeugdzaken
De Afdeling Jeugdzaken van de
Stichting werkt zelfstandig. Ook
hier wordt het stelsel van toezicht
houders toegepast, jongens komen
onder toezicht van een man, meis
jes onder toezicht van een vrouw.
Bij de meisjes ligt bet geval meest
al op-zedelijk terrein: ze hebben
omgang met Duitsers gehad, in de
meeste gevallen komen zy weer
goed terecht; voor haar is het ook
heel gemakkelijk werk en huisves
ting te vinden, huishoudelijke
betrekkingen zijn er immers legio.
Maar by de jongens is het strui
kelblok weer de woonkwestie. Voor
hen worden kosthuizen gezocht,
maar er zijn maar zelden kosthui
zen te vinden waar wat toezicht
wordt gehouden en dat is nodig.
Onderbrengen bij een pleeggezin
is een betere oplossing, maar tot
nog toe zijn er veel te weinig ge
zinnen, waar men bereid is deze
pleegtaak op zich te nemen-
Hoe men ook over Bijzondere
Rechtspleging moge denken, dit
reclasseringswerk 's nodig. Zij die
ontslagen zijn, die voor nun schuld
hebben geboet, moeten zich weer
Nederlands gaan voelen en moeten
door hun omgeving als Nederlan
ders kunnen worden beschouwd.
Sparen is nog steeds
populair
„Gelukkig hebben we nog iets op ons
spaarbankboekje", een blijde verzuch
ting, wanneer er plotseling een uitgave
komt, die we niet hadden, voorzien. Vele
mensen beweren en zeggen het elkander
na, dat sparen uit de tijd is. dat het niet
meer gedaan wordt. Is, dit zo 1 De cijfers
zeggen iets heel anders. Hier zijn ze:
eind 1946 hadden de spaarbanken aange
sloten bij de Nederlandse spaarbankbond
1.346.279 spaarders, eind 1947: 1.872.439.
In een jaar tijds waren er dus rutm
125,000 spaarders bijgekomen. Niettemin
daalden de spaarders-tegoeden van
f 1.046.563.324 tot f986 021.681. Het gemid
delde spaarderstegoed daalde van ƒ567
tot 500, In 1948 zet deze tendens zlcïl in
zoverre voort, dat het aantal spaarders
naar verhouding veel sterker stijgt dan
de gespaarde-bedragen.
Wat wil dit zeggen? Dat een steeds
groter deel van de bevolking de spaar
bank leert waarderen als een steun In
de dure tijd. Er wordt in steeds sterkere
mate» gespaard voor doeleinden, gelegen
in een zeer nabije toekomst, voor aan
schaffing van kleding, schoenen, huis
raad enz. Voor de spaarbanken betekent
dit een sterke toeneming van werk. vee!
inlegposten, veel terugbetalingen. Maar
de baten nemen af door de kortere ge
middelde beleggingstermijn. De spaar
bank is echter een zuiver sociale instel
ling, die niet op winst uit is, doch de
bevolking goede diensten wil bewijzen.
Dat sparen impopulair geworden zou
zijn, is dus niet waar. Gemakkelijk is
het n»et, vooral niet voor die mensen,
voor wie de spaarbank in de eerste
plaats is opgericht, maar het is heel wat
beter dan een of ander afbetalings
systeem.
24 jaar geleden werd het internatio
naal instituut voor het spaarwezen op
gericht en tegelijk daarmee werd een
wereldspaardag uitgeroepen, die dit
op 29 October wordt gehouden en
een bijzondere betekenis heeft gekregen
daar het instituut onlangs naar Neder
land is verplaatst.
Op die dag zullen we allen ons geld
uit de oude kous halen en naar de
spaarbank brengen.
Van monteur tot directeur
Hendrik Veenendaal werd op 26
Juli 1899 te Maam bij Utrecht ge
boren. Van de lagere school af
werkte hij vijf jaar te Utrecht in
een garage als hulp-automonteur.
Op 7 Februari 1921 trad hij bij de
KLM in dienst als monteur, In
welke functie hij beurtelings op de
vliegvelden Schiphol en Waalhaven
werkzaam was. In 1930 werd hem
de opdracht gegeven, om in de
Ver. Staten', nl. in Hartford (Con
necticut), bij de „Pratt and Whit-
ney"-fabriekcn de nieuwe „Wasp"-
motor te bestuderen. Sindsdien
maakte hij geregeld reizen naar de
nieuwe wereld, belast met het
overnemen, van vliegtuigen en mo
toren van Amerikaanse fabrieken
voor de KLM.
De heer Veenendaal, die inmid
dels in 1931 tot hoofdwerkmeester
was bevorderd, maakte deze reizen
meermalen in gezelschap van de
heer P. Guillonard, hoofd technisch
bedrijf der KLM. In 1934 reisde hij,
zoals gemeld met Parmentier, naar
Santa Monica om het eerste Dou
glas DC-2-toestel voor de KLM
over te nemen. In 1039 zouden de
heren Guillonard en Veenendaal
beiden in de Ver. Staten een proef
vlucht van een Sikorsky-toestel
meemaken. Er was echter slechts
één plaats open en alleen de heer
Guillonard kon meevliegen. Het
vliegtuig verongelukte en de tech
nische bedrijven der KLM verloren
in de heer Guillonard een kundig
en sympathiek leider.
Medio 1939 werd de heer Vee
nendaal als zijn opvolger benoemd.
Na de bezetting en bevrijding van
Nederland werd de heer Veenen
daal, die ook reeds in de vorige
oorlog de wapenrok gedragen had,
nl. toen als gewoon dienstplichtige
van het corps mitrailleurs, opnieuw
in 's lands dienst geroepen. Hij
werd op 11 Juni 1945 reserve-kapi
tein voor algemene diensten bij het
Militair Gezag. Kort daarop her
vatte hij zfjn functie als hoofd van
het technisch bedrijf der KLM en
op 7 Februari 1946 vierde bij zijn
25-jarig dienst jubileum. Na de oor
log heeft hij, naar men ons van de
zy'de der KLM meedeelt, op voor
beeldige en energieke wijze het
KLM-techniseh bedrijf weer opge
bouwd en dusdanig georganiseerd,
dat de snelle uitbreiding, die onder
zeer moeilijke omstandigheden ge
schiedde, kon worden opgevangen.
De Zuidelijke eerste klasser
B.V.V. zal begin December naar
Spanje rei2en om daar een wed
strijd te spelen tegen de voetbal
club „Madrid".
De heer E. Fuld werd op 9 Jan.
1890 te Amsterdam geboren. Na de
openbare handelsschool te Amster
dam te hebben bezocht, werd hij te
Frankfurt, Hamburg en Londen
opgeleid in het bankbedrijf en trad
in 1912 in dienst bij de firma Lipp-
mann, Rosenthal en Co. In 1914
werd hij procuratiehouder en in
1920 firmant.
De heer Fuld was mede-oprich
ter van de Eerste Luchtvaart Ten
toonstelling Amsterdam (ELTA)
en van de KLM. Hij was bovendien
jarenlang bestuurslid van de Ko
ninklijke Nederlandse vereniging
voor Luchtvaart. In 1912 behaalde
hij in Engeland het brevet van bal
lon-commandant, Hij was de eer
ste burger, die in een vliegtuig van
Engeland (Felixtowe) naar Neder
land (Den Helder) reisde.
De heer Fuld was o.m. ridder in
de Oranje Nassau Orde en drager
van de gouoen luchtvaartmedaille.
Elisabeth Anna Marie
Fey t
Elisabeth Anna Marie Fey, de
by de vliegramp in Schotland om
gekomen stewardesse werd op
5 Mei 1924 te Maastricht geboren.
Zij was ongehuwd en woonde
het laatst te Amsterdam. Na eerst
tandartsassistente en privé-secre-
taresse te zijn. geweest, trad zij op
11 Augustus van het vorige jaar in
dienst bij de K.L.M.
Tom de Duitsers ons land overvielen
Generaal-majoor Gijsbertus
Jacobus Sas, die in de onge
luksnacht aan boord van de „Ny-
megen" verongelukte, werd 1 Aug.
1892 te Leeuwarden geboren. In
1910 kwam hij op de Koninklijke
Militaire Academie te Breda en
werd in 1913 beëdigd als tweede
luitenant der artillerie. In 1917 tot
eerste luitenant bevorderd, werd
hij in 1923 bij de hogere krijgs
school gedetacheerd en vervolgens
in 1926 bij de generale staf. In 1927
volgde zijn bevordering tot kapi
tein en in 1938 tot ma) oor.
Inmiddels was hjj in 1936 aan
gesteld als militair attaché tc Ber
lijn waar hij toen de manoeuvresin
Oost-Pruisen medemaakte. Bij deze
gelegenheid kwam hij in contact
met generaal Oster. Na korte tijd
in Nederland gedetacheerd te zijn
geweest bij de generale staf werd
hij in Apri" 1938 wederom als mi
litair attaché aan het Nederlandse
gezantschap te Berlijn werkzaam
gesteld.
Majoor Sas is het toen geweest,
die herhaaldelijk de Nederlandse
regering heeft gewaarschuwd om-
DAN AN EN! Waar is de tijd gebleven, dat men ze met enige argwaan
beschouwde en de paar jaren later toen iedereen ze at? Veertig
jaar geleden een bijzonderheid. En dertig jaar geleden een lekkernij,
waarop vrijwel iedereen dol was; en twintig jaar geleden een onmis
baar deel van het kindervoeds^l,
Je had ze groenig en klein, groot
geel en hard, en middelgroot zoet,
donkergevlekt en slap van schil. Je
at ze uit de hand, a!s dessertfruit,
je sneed ze in de yoghurt, je snip
perde ze in de bowl en voor de
kleintjes prakte je ze, klopte
met suiker tot ze één dikke soep
vormden die „als vanzelf door het
keelgat gleed"Wat je al niet
met die lekkere, peergeurige, ba
nanen kon doen!: menige keuken
prinses was op bananengebïed
haar kookboek verre vooruit.
En toen (nu komt het overbe
kende slot van ieder blij verhaal,
tevens het begin van vrijwel iedere
verzuchting), toen kwam de oor
log
Geen bananen meer.
Nu ls het al 42 maanden vrede
en nog zijn de bananen xa Neder
land schaars, terwijl de legenden
over zijn lekkerheid en voedings
waarde niet alleen hardnekkig ble
ven doorleven, doch ook nog toe
namen in variabiliteit.
Onlangs waren er bananen voor
een slecht-etende peuter; ons Dag
boek ontfermde zich over het ge
val en het kind kon weer aan het
eten gebracht^ worden. Dit pro
bleem heeft zich met ettelijke an
dere vermeerderd, waarvan één
luidde: „Als de bananen zo moei
lijk in groten getale hiernaartoe te
krijgen zijn, waarom dan geen ba
nanen in poedervorm?"
Want wij herinnerden ons het
aan eieren zo schaarse jaar .1945,
toen menigeen, „gered" werd* met
amerikaans ei-poeder.
En wij weten van Hollandse jon
gens die dc rimboe in de Oost
intrekken met een blik aardap
pelpoeder bij zich.
Er zou dus ook wel bananenpoe
der zijn.
Inderdaad, die was er.
En nu staat hier voor ons liet
geelbruin-geëtiketteerde blik uit
Amerika: bananenpoeder die zich
zelf met allerlei termen aanbeveelt
Het is „gemakkelijk verkrijgbaar'
„geconcentreerd", bevat voor „72
pet. nafcuursuiker"; uw „huisarts
moet de dosering regelen"; u kunt
het „koud, warm, en in vocht ge
nieten"; „28, 35 gram bevatten 100
calorieën", enz.
Natuurlijk zijn „de beste, rijpste
en zuiverste bananen gebruikt bij
de bereiding van het poeder en die
bereiding kan aan de scherpste hy
giënische eisen voldoen".
Nu staat za'n verleidelijk blik
voor ons, en nog hebben al die
aanbevelingen ons niet overtuigd,
want wij denken onwillekeurig
(door al dat Engels van het eti
ket): „the proof of the pudding is
in the eating", of „iets smaakt je
pas, wanneer je het zelf kunt
eten". Dus hebben wij het blik ge
opend en een lepeltje vol in de
mond gestopt: binnen drie tellen
EARL DEUR BIGGER!
„Eer. spookstad?"
„Ja, u weet wel een verlaten
mijnstadje. Dus ga ik weer eens
naar Petticoat Mijn."
„Waar is dat?"
„Tussen de heuvels, ongeveer ze-
breken, zei hij,_ Het lijkt me toe,
ziet u, dat Eddie een buitenkansje
heeft gehad."
„Zo, zo", zei Bob.
„Ik ontmoette hem gisteravond op
straat, toen wij uit de woestijn kwa-
men. Hij was met de trein gegaan, ventien mijlen van Eldorado af.
en ik vroeg hem waarom, „Ik had Petticoat Mijn had tien jaar gele-
EEN CHARLIE CHAN-MYSTERÏB haastwerk, Pop", zegt hij. „Morgen- den drie duizend inwoners, maar
ochtend ga ik naar Frisco. De za- nu is er geen levende ziel meer.
ken gaan goed. Nu de opnamen Alleen ruïnes, net als Fompeï. Ik
klaar zijn, ga ik een reisje doen zal er u heen brengen het Is heel
voor mijn gezondheid." Hij zei, dat interessant."
hij in jaren niet in Frisco geweest „Dat is een belofte", antwoordde
was, en er erg naar verlangde." Bob. „Wij zullen u terug zien in
Bob knikte. „Dank u wel." Hij onze dierbare, oude woestijn."
„Warmste dank, dat u nauwkeu-
„Dat is allemaal heel mooi", zei
hij, „maar we hebben hier werk.
Hoe staat het met Eddie Boston?"
„Ik heb hier zyn, adres voor u",
antwoordde het meisje. „Ik twijfel,
of u hem op dit uur thuis zult vin- ging met Paula naar de deur, en
Ti Iriin» Ircf irrnndi-ötT 1
den, maar u kunt het proberen." Chan volgde, met zijn hoed diep rige inspectie van filmfabriek hebt
Er verscheen een oude man in de 0Ver de ogen. toegestaan", merkte Chan Op. „Al-
flauw verlichte ruimte achter de Toen ze buiten kwamen, stond tijd glanzend nummer in annalen
camera's. Bob herkende de witha- Bob stil. „Ziezo", zei hij, „weer een der herinnering."
rige toneelspeler, die de dag tevo- teleurstelling. Komen we ooit tot „Ik vond het prettig", antwoord-
ren op Madden's ranch was geweest. een einde? Charlie Boston is er de het meisje. „Jammer, dat u weg
„Kijk", zei Paula, „daar is Pop. van door. De vogel is gevlogen." moet."
Hij kan U misschien helpen." Zij „Waarom niet?" zei Chan. „Mad- In de tram naar Los Angelos
wenkte hem. „Weet u, waar we Ed- den betaalt hem om te gaan, na- vroeg Bob de Chinees:
die Boston vinden kunnen?" vroeg tuurlijk. Zei Bosten niet, dat bij al- „Verlies je de moed weieens,
z4j. les van Delaney afwist?" Charlie?"
Toen Pop naar hen toe kwam. „Dat moet betekenen: ik weet, dat „Niet, zo lang werk te doen
ging Chan in een donkere hoek Delaney dood is. Maar hoe kan hij blijft", antwoordde de speurder,
staan het weten? Was hij die Woensdag- „Deze juffrouw Fitzgerald. Zangvo.
„Koe gaat bet u, meneer Eden?" avond in de Woestijn? Ach, ach!" Da gel misschien, maar zy zal niet ge-
zei de oude man, Jongen bracht de hand aan het voor- vlogen zijn."
„U wilt Eddie Boston spreken, hoofd. „Hebt u geen reukzout?" „Praat jij maar met lraar" zei
zegt u?" voegde hij er bij tot Paula. Bob.
„Ja graag." Ze lachte „Dat gebruik ik nooit" Chan schudde het hoofd, „Neen,
'.Dat is jammer. Hij is niet in Hol- Zij liepen de straat op. „We moe- ik zal niet vergezellen op die tocht.
ten voortmaken", zei Bob. „De Gemakkelijk te zien, dat mijn tegen-
nacht is donker, wij zijn ver van woordigheid verwarde stilte brengt,
huis." Hij wendde zich. tot het Ik ben moeilijk uit te drukken, ge-
mcisje. lijk donker oog,"
„Wanneer gaat u naar Eldorado „Dat zou ik niet gezegd hebben,"
lachte Bob.
antwoordde rij. „Ga deza vrouw alleen spreken.
lywood."
„Waar. Is hij dan?"
„Nu op weg naar San Francisco",
antwoordde Pop.
„Tenminste, daar ging hij heen,
toen ik hem gisteravond laat ge- terug?"
sproken heb.". Vanmiddag nog".
„San Francisco? Wat gaat hJJ „Ik ben weer bezig met een ander
daar doen?" vroeg Bob verwonderd, handschrift deze keer heb ik een
„Hij had zin, om er eens uit te spookstad nodig."
Informeer al wat zij weet van do
de' Delaney."
(Wordt vervolgd)
proefden wij inderdaad zuiver
bananen.
Geen deviezen
Maar-..: er zijn geen dollarde
viezen om bananenpoeder te kun
nen invoeren: „er is geen kinder
sterfte die invoer noodzakelijk
maakt."
Hé?: is er dan toeneming van. de
kindersterfte nodig?
Of is het onbelangrijk om reeds
de eetlust der kinderen gaande en
op peil te houden?
Of is het nuttiger wel deviezen
ter beschikking te stellen voor de
invoer van een of andere tand
pasta? (Dit gebeurt!)
Of moet men soms via België,
dat beter in zijn dollars zit, bana
nenpoeder „in de buurt brengen"?
Het zou prettig zijn als een en
ander voor de winter geregeld was,
want juist in de zon-loze winter
hebben veel kleinen met eetlust en
eten te tobben. "Welke Leiüse en
andere hooggeleerden op hrt ge
bied van het opkweken van het
na-oorlogse kleine kind spannen er
zich voor?
Advertentie l. M.
rJLaS li
Zaterdag 31 Juli. was de
warmste dag van deze zomer
en op die dag hadden wij
een speciale aanbieding
dekens. Honderden kopers
stonden i'n een rij te transpi
reren en wachtten tot ook
zij zo'n deken konden kopen.
Waarom? Omdat zij wisten,
dat een deken van terMeulen
iets bijzonders is. Onze in
koper weet alles van dekens,
waar de beste dekens ge
maakt worden, welke maat
en we|ke kleur en boe hij
ze het goedkoopst kan krij
gen (dat is hem wel toe
vertrouwd), maar zelfs hij
moet voor deze bijzondere
dekens dikwijls meer dan
f. 30.— betalen.
Onze magazijnen zijn vol
van deze beste dekens; te
vol, er moet iets gedaan
worden.
Doet U wat
Wilt U deze deken kopen
voor een lage prijs?. Laat
haar dan niet liggen, maar
koop morgen m
zo'n deken, 150 f £99
x 200 voor WMM
m MATHENESSiRLAAN (DLBOICHT)
- t
'GENERAAL-MAJOOR G. J. SAS
trent de gevaren, die Nederland
bedreigden, zoals na de bevrijding
door hem is onthuld. Hij had deze
gegevens van generaal Oster met
wie hij particulier zeer bevriend
was geraakt en die meende op deze
w|jze Europa voor een ramp te
kunnen redden. Ook Gisevhis heeft
In zün bekende boek „Bis zum
bittren Ende" hierover geschreven.
Majoor Sas heeft eveneens gepoogd
Noorwegen te waarschuwen voor
de inval, die in dit land werd be
raamd.
In ons land heeft men de inlich
tingen ven majoor Sas gewan
trouwd, menende, dat hij een
werktuig was in een handig nazi-
spel. Achteraf is gebleken, dat de
informaties van majoor Sas volko
men juist waren.
Bjj het uitbreken van de oorlog week
hij naar Engeland uit. waar hö in Juni
1940 bevorderd werd tot luitenant-kolo
nel Van 19401942 was hij commandant
van de Nederlandse troepen to Canada-
In 1943 tot kolonel bevorderd diende hjj
in Engeland en Amerika de regering
on verschillende wijzen. Na de bevrij
ding werd hö in 1946 aangesteld tot
militair attaché te Brussel. Sedert
Augustus 1947 was hij als zodanig "werk
zaam te Washington. In October 1946
werd hij bevorderd tot generaal-majoor.
Over de waarschuwingen, die majoor
Sas in 1940 doorgaf aan de opperbevel
hebber der land- en zeemacht, ver
neemt het A.N.P. van het krijgsge
schiedkundig archief nog het volgende:
Majoor Sas had reeds In December
1939 gewaarschuwd, dat de Duitsers een
inval in Nederland beraamden. De op
perbevelhebber nam toen dadelijk
maatregelen. In Januari en Februari '40
volgde nogmaals een „vals" alarm. Men
ging zich toén afvragen of de inlichtin
gen van majoor Sas juist waren. Eet
vermoeden bestond, dat de vijand met
opzet de indruk wekte, dat zij een Inval
zou doen om een angstpsychose in de
naburige landen te verwekken en om te
zien. welke tegenmaatregelen daar wer
den genomen. Ondanks deze vermoe
dens werd dadelijk gereageerd op de
laatste telefonische waarschuwing van
maioor Sas en stond het leger in zijn
stellingen, toen de Duitsers binnenvie
len. De looo der gebeurtenissen heeft
later aangetoond dat de gegevens van
majoor Sas steeds jutst zijn geweest.
„Het Voetlicht' 'speelt
voor de Missions
Ten bate van het werk der Mis-
siens to Seamen zal de toneelgroep
„Het Voetlicht." op Zaterdag 23
October in het gebouw aan de Pie-
ter de Hoochweg opvoeren „De
Zevende van de Zevende", een vro
lijk Nederlands stuk.
Duur wonen
Toen deze .Riek en Gerard in heel
Rotterdam niet aan een paar kamers
met gebruik van keuken hadden
kunnen komen, waren zij hun geluk
gaan beproeven in omliggende ge
meenten en zie, daar hadden zij in
een buitenwijk van Gouda een lief
slaap-étagetje gevonden bij erg aar
dige mensen.
Dat was in het begin van de sa
menwoning allemaal koek en ei: Als
die aardige mensen van beneden
's avonds uit gingen pasten Biek en
Gerard op de baby en voor even
tuele bezoeken van b^ven aan be
neden had beneden altijd een lekker
glaasje en een best merk sigaretten
voorhanden. De eerste drie maan
den was die samenwoning heel ge
zellig en amicaal en vredig geweest.
De vrouwen zongen en giebelden sa
men in de keuken bij de bereiding
der spijzen en de mannen gingen el
kander al bij de voornaam noemen
uit tevredenheid over het gemeen
schapsleven. Beide gezinnetjes de
den samen met één gas- en electri»
citeitsmeter. Kijk, hadden de men
sen van beneden .gezegd, tot nu tos
gebruikten we ongeveer zoveel aan
gas en electriciteit in de maand, wa
hebben dat berekend naar een ge
middelde van zes maanden. Wat er
dus per maand bij komt betalen jul
lie, dan kunnen we daarover ten
minste geen ruzie krijgen.
De eerste maand moest boven zo
wat acht gulden aan gas en electri
citeit betalen. De volgende maand
was het een guldentje meer dat
kan licht gebeuren, dat weet je niet
zo precies hoe dat op kon lopen, niet
waar. Maar toen het de derde
maand boven de tien gulden bere
kend werd, vonden Riek en Gerard
het een beetje aan de dure kant,
want bij hun weten hadden zij niet
meer gebruikt dan de vorige maan
den.
Hebben jullie j© niet vergist,
vroegen de slaap-étagemensen aan
die van de beneden-suite, wij vin
den dat we zoveel betalen moeten
en we zijn net zo zuinig geweest als
vroeger. Zij meenden dat ze dat best
vragen konden aan die vriendelijke
en aardige mensen van beneden,
maar al spoedig hadden zij spijt van
hun opmerking, want beneden liet
merken dat zij zich beledigd voel
den door die vraag.
De goede verstandhouding was er
plotseling door verkild en toen de
volgende maand f 14.50 gevraagd
werd voor gas en licht- zei Gerard
tegen beneden: je kan me nog meer
vertellen, ik betaal je acht gulden
en geen cent meer, want we hebben
mks meer gebruikt dan anders. Dat
was het sein geweest voor de Zuide
lijke sector om te gaan jennen. Iede
re avond prompt om tien uur sloten
ze beneden de hoofdkranen af en.
dan zaten Riek en Gerard plots in
het donker en theewater viel er op
het gasje niet meer aan de kook te
brengen.
Zij slikten dat een week lang, zich.
iedere dag meer opwindend over dia
pesterij. Toen had in de loop van de
volgende week het forse treffen
plaats tussen boven en beneden.
Kom mee, had Gerard tegen Riek
gezegd, we gaan naar beneden en
schakelen het licht weer aan, laat ze
maar eens proberen me tegen te
houden. Nou, ze probeerden het,
heftig en met'kracht. Gerard en
Riek wonnen, en beneden werd met
gekneusde ribben en 'n diepe wond
boven een der ogen achter de de
marcatielijn terug geworpen.
Als men de vyf en twintig gulden
boete optelt bü die veertien en een
halve van de gas- en licht-rekening,
dan zïet men dat het wonen op een
slaap-étage bij aardige mensen on
der bepaalde omstandigheden verre
van voordelig kan zijn.
Rotterdams asfedtjeugd'
p,K een groepsavond in
een van de Rotterdamse
clubgebouwen voor de ongeor
ganiseerde, on gegrepen jeugd.
Na afloop waren vier ruiten in
geslagen, de deur was ingetrapt,
d« kachel was van öe muur ge
trokken. nadat de lieverdjes
eerst de sjoelschijven en de
damborden hadden verbrand.
Het clubhuis was pas geopend,
de jongens (van 15—18 jaar)
waren er nooit eerder geweest,
en voor het huis in gebruik
werd genomen, was aan dc bui
tenkant al alles vernield, wat te
vernielen was.
Iemand, die zich niet verdiept in
het Hoe en Waarom van die ver
nielzucht, zou allicht redeneren:
Dan maar geen clubhuizen, er is
geen eer mee te behalen, je kunt
met de!ze jeugd niets doen, Om door
te gaan met dit werk, moet men al
lereerst de achtergrond kennen, de
grauwheid van de straten, waar die
jongens wonen, de vreugdeloosheid
van de woningen, het uitzichtloze
van hun leven En zó goed moet men
dit alles kennen, dat men niet de
behoefte heeft zich er boven, te
stellen.
Want zodra een jeugdleider de
houding aanneemt van: Wij zijn zo
goedertieren, jullie weer op het
goeie pad te helpen, is het mis.
Neen, men meet niet boven hen
staan, maar naast hen en met hen
praten van hun eigen gedachten-
gang uit en zó, met een eindeloos
begrip en een eindeloos geduld deze
jongeren tot een andere, een posi
tieve instelling brengen Met de
zelfde energie, waarmee ze nu rui
ten kapotslaan of struiken vernie
len, kunneir ze ook timmeren en
knutselen.
Maar behalve begrip cn geduld
heeft men ook kennis nodig op al
lerlei gebied, en ook enige weet van
clubtechniek. Men moet weten, hoe
deze kinderen aan te pakken, en
men moet iets met ze samen kun
nen doen.
Lofwaardig plan
De Jeugdclubcentrale, gesticht
door vier jeugdorganisaties, nJ.
Arbeiders Jeugdcentrale, afd.
Rotterdam, de plaatselijke
jeugdraad van de Rotterdamse
Bestuurdersbond, de Rotter
damse Centrale van Volkshui
zen en de Rotterdamse Speel
tuincentrale, stelt zich voor in
verschillende wijken van de
stad clubhuizen op te richten.
Hiervoor heeft men een kader van
jeugdleiders nodig en om dat kader
te kweken is er een jeugdleiders
cursus georganiseerd, die op Maan
dag 25 October zal aanvangen. Tot
nu toe hebben zich ca. 50 deelne
mers opgegeven De lessen worden
door verscheidene docenten gege
ven; de cursus duurt twee jaar, het
eerste jaar is geheel op de practijk
gericht Men zal daar leren gedich
ten voor te dragen, men moet leren
boeiend te vertellen of voor te le
zen. Wie met kinderen naar buiten
gaat, moet ze iets kunnen vertellen
over bloemen, planten en .dieren,
wie met hen door Rotterdam loopt
moet iets te zeggen hebben over ge
schiedenis of bouwkunst van onze
stad. Een jeugdleider moet veel aar
dige liedjes kennen om samen te
zingen, moet een volksdansavond
kunnen leiden.
Maar bovenal, hij moet een groep
opgeschoten jongens en meisjes die
gillend en schreeuwend binnenko
men, die asbakken op iemand»
hoofd omkeren en, met kopjes koffia
gaan smijten, die alleen maar willen
treiteren, ineens met een paar
woorden, met een grapje, door een
bepaalde manier van optreden, we
ten te pakken.
Het tweede jaar van de cursus
zal besteed worden aan theoretisch
onderricht: Psychologie, paedagDgie,
enz,
Men hoopt met deze cursus veel
te bereiken. Natuurlijk wil men niet
wachten, met het oprichten van
clubhuizen tot al deze jeugdleiders
zijn „afgestudeerd": men heeft al
plannen vóór die tijd
Niemand is totaal 'negatief, daar
van gaat deze jeugdclubcentrale uit.
Al zijn jongens en meisjes nog zo
bandeloos en vernielzuchtig, ze heb
ben toch allemaal ook andere mo
gelijkheden. In elk geval hebben za
solidariteitsgevoel, en men kan be
ginnen daarop te werken. Men kan
een groep jongens er toe brengen
samen tafels en stoelen te timmeren
voor een gezin dat geen of te weinig
meubilair heeft. Dat is de bedoeling
van deze jeugdclubs. Ze zyn niet
voor de ontspanning en de gezellig
heid opgericht, maar om deze a-su-
clale jeugd te brengen tot gemeen
schapsgevoel en besef van verant
woordelijkheid.
De voordrachtkunstenares
Georgette Hagedoorn zal op 1 Nov.
voor een tiendaagse tournée naar
Noorwegen vertrekken.
Dezer dagen is zij uit Engeland
teruggekeerd na een optreden in
„The lyric Hammersmith. Theatre"
te Londen
