's Rijks Munt slaat „munt" uit
nieuwe muntwet
rrw
l 1
Al twintig miilioen nieuwe
eenten in omloop
Broadbent een meester van
bijzondere begaafdheid
Opium en morphine een
verschrikkelijjk „gevaar
VOOR ONZE RAKKERS
i m ai
mm
Vrijdag 22 October 1948
-pi
Munters smijten met geld, maar ze
komen geen cent tekort
Nog geen zilveren
guldens
Radio-p rog ram ma
Handvest der V.N. vijf
jaar oud
Interessante partij
Leve de vrijheid!
Evelien spreekt.
VAN VROUW
TOT VROUW
Smokkelaars maken er
misbruik van
f
-
DE WEÈKENDE VROUW THUIS
Te dure damesmantels
door prijsopdrijving-
Van de Pol heeft de
leiding
Het voetbalprogramma
Korfbalprogramma
TUINKALENDER
1RACHT centen zijn het, die nieuwe, ronde schijfjes van
blinkend brons, die we al zo af en toe in handen krijgen
en in onzeportemonnaie stoppen bij hun bronzen „oud-ooms"'
van vóór de oorlog en de zinken stiefbroertjes uit de bezettings
tijd. Met zo'n nieuwe cent van 1948 maakt men tenminste al weer
een kind gelukkig, al kan het er ook ternauwernood een toverbal
voor kopen.
Ook sommige ouderen zijn erg blij als ze een nieuwe cent ont
vangen. Dat zijn vooral de verzamelaars, die ze niet in hun beurs
steken, maar veilig opbergen bij hun collectie-zeldzaamheden.
Want het gerucht wil, dat er maar heel weinig geldstukken met
de beeltenis van prinses Wilhelmina worden geslagen. Dit ge
rucht nu kunnen wij pert i n e n t tegenspreken. Want er zijn al
twintig miilioen nieuwe centen met de beeldenaar van prinses
Wilhelmina afgeleverd en 's-Rijks Munt te Utrecht, maakt er, tot
het einde van dit jaar, elke dag nog vele duizenden bij.
Zoals men weet, beoogt de
Mun rivet 194B een algehele
herziening van ons munten-
stelsel. De gouden standaard
verdwijnt (is eigenlijk öl ver-
dwenen) en er komen andere
geldstukken. De. halve gulden;
de halve stuiver en de halve
cent worden uit de circulatie
genomen en dus niet meer
vervangen. De tot nu toe gang-
bare kwartjes en dubbeltjes
gaan er op de duur eveneens
uit. Die. krijgen we straks van
zuiver nikkel. 'En tenslotte zal
het curieuze vierkante stuiver
tje moeten plaats maken voor
een rond, bronzen model.
Wat er voor die verandering aan
nieuwe munten nodig is? Naar
schatting 64 miilioen nikkelen
kwartjes, 160 miilioen nikkelen
dubbeltjes, 60 miilioen bronzen
stuivers en 400 miilioen bronzen
centen. Totaal rond 700 miilioen
stukken met een gewicht van bijna
1500 ton. Over drie jaar zal alles
klaar zijn.
Nadat destijds de Prinses-Regen
tes geraadpleegd was, werd beslo
ten de munten, die het jaartal 1948
zouden krijgen, te slaan met. de
beeldenaar van Koningin Wilhel
mina. De munten met het jaartal
1949_ zullen de beeltenis van Ko
ningin Juliana dragen. Beide ont
werpen zijn van prof. L. O. Wen-
keba'ch.
6Hier rolt het geld
„Geld moet rollen!", wil een
oude spreekwijze. Dezer dagen
hebben -wfrjhefc 'geld .althans
c'éhtenzien rollen met on
gelofelijke-snelheid en in. niet.
tp schatten „hoeveelheid. Wij
henben :eeh bezoek gebracht
'aan- 's Rijks Munt, aan de
;Leidseweg te Utrecht, waar de
directeur, dr. J. W. A. van
Hengel en een zestigtal müri-
ters in letterlijke zin „munt"
slaan' 'uit- de veranderde situa
tie, in ons geldwezen.
Zes én twintig persen staan er
in dé muntzaal van de Utrechtse
„geldfabriek". Uit elk van die ma
chines vallen 'per minuut gemid
deldnegentig centen in de ver
gaarbakken. Er zijn ook „hardlo
pers1' onder de muntpersen. Die
produceren er honderdtwintig per
minuut. Als men nu weet, dat er
?~tn de Leidseweg in twee ploegen,
j*-.n 's morgens zes tot 's avonds
half elf gewerkt wordt, kan men
wel zo ongeveer, uitrekenen, tot
welk een enorme capaciteit dit
munthuis komen kan.
Geboorte van. de cent
Het zou ons te ver voeren om
precies de weg na te gaan, die het
stukje brons moet volgen, eer het
als cent in de la van een winkelier
rolt of omklemd wordt door de
hand van een gelukkig kind. In het
kort komt het hierop neer, dat
blokken brons in 't smelthuis
in een eleetrische oven gesmolten
worden eii daarna tot. platen gego
ten. Deze platen of „tinnen", zoals
de vakman ze noemt, gaan in de
pletterij zó lang door verschil-
VRIJDAG 23 OCTOBER
Avondprogramma
HILVERSUM I: 19.00 Denk om de
bocht: 19.15 Accordeola; 19.30 Nederland
en zijn gewesten; 18.50 Tien voor acht;
20.00 Nieuws: 20.05 Blokfluit, viola da
gamba en clavecimbel- 20.30 Midden su
de wereld: 21.00 Men vraagt: 21.30 Ker
mis der Jjdelheid; 22.00 Buitenlands
weekoverzicht door dr. C D. J, Brandt;
22.15 Gr. platen; 22.40 Vandaag; 22.45
Avondwijding; 23.00 'Nieuws; 23.15—
24.00 Symphonïach. Vrijdagavondconcert.
HILVERSUM. II: 1S.OO Nieuws: 19.15
Reg. uitz.; 19.30 Actueel geluld: 19-45
C-N.V.-kwartier; 20.00 Nieuws; 20.05
Progr. prol.; 20.15 Omroeporkest; 21.00
Lffatha; 21.20 Tsjechisch Philharmonïe:
21.30 Pianorecital; 22.QO Arabie; 22.20
Gr.platen; 22.30 Divertimento; 22.45
Avondoverdenking; 23.00 Nieuws; 23.15
"Gr, platen'; 23.45—24 00 Zurich's Man
nenkoor.
ZATERDAG 23 OCTOBER 1943
v HILVERSUM- I7.— Nieuws; 7.15
Ochtendgymnastiek;" 7.30 Gram. platen:
Nieuws; 8,18 Gram. platen; 930
Koorzang; 10.— Morgenwijding; 10.20
Radiofeuilleton; 10.35 Budapester strijk
kwartet; 11.— Voor de arbeiders; 12.—
Gram. platen; 12.30 Weerpraatje; 12.33
Orgelspel: 13.— Reg. uitz.; 13.30 Jan
Corduwener; 14.Het Ned. lied; 14.20
Gram. platen: 14.50 Betuws halfuurke;
18'15 Omroepkamerorkest; 15.50 vera
Lynn; 16.— Het N.V.V spreekt een
woordje mee; 16.15 Zangplaten; 16.45
Sportpraatje; 17.— Pianoduettisten: 17.30
Om en nabij dé twintig; 18.— Nieuws;
18,15 The Honolulu Birds; 1B.30 Reg.
uitz.
HILVERSUM II; 7.— Nieuws; 7.15
Lond, Philh orkest; 7-33 Maria ter Ere;
7.4T Morgengebed; 8'Mȕ iws; 8.15 Grnrn.
platen: Voor de. Vrouw; 9.05 Zang-
platirt; 5.30 Waterstanden; 9.35 Gram.
Part»*:; 10.— Voor de. kleuters; 10.15
Gram. platen; 11.De Zonnebloem;
11.45 Schoolradio; 12.15 Alain Romans
en zijn Rhythmes; 12.30 Weeroverzicht;
12.33 Melanchrino Strings; 12.55 Zonne
wijzer; 13.Nieuws; 13.25 Gram. -pla
ten; 13.50 Film en toneel; 14.10 Gram.
platen; 14.20 Engelse les; .14.40 Gram.
platen;«15.Quatre-mains recital; 15.30
Gram. platen; 15,50 De blinden in de sa
menleving; 16.— De schoonheid van het
Gregoriaans; 17.— De wigwam; 18
Promenade orkest; 18!30 Journalistiek
weekoverzicht; 18,45 Wie weet boe de
ze plaat héét
lende walsen, tot ze dé vastgestel
de dikte hebben. Dan volgt het
uithakken der muntplaatjes in een
doorsnijder.
Het door de mechanische bewer
kingen te hard geworden metaal
wordt in het gloeihuis weer
zachter gemaakt en in het b 1 a n-
c h i m e n t gereinigd. De nog glad
de muntplaatjes worden hier ook
met behulp' van een lopende band
op beschadigingen gecontroleerde
en van een kartelrand voorzien, in
de muntzaal wordt het bronzen
plaatje pas officieel cent, want
hier krijgt het zijn stempels. De
muntpers „slaat" het tot geldstuk.
Weer schuiven de centen aan ein
deloze rijen over de lopende band
om op fouten onderzocht te wor
den. Daarna stort men' ze uit in
een telmachine van de c o n t r 61 e
afdeling, die ze automatisch af
levert irt keurige zakjes van dui
zend stuks.
Op de cent nauwkeurig)
OP er wel eens een cent 'zoek
raakt op zijn. reis door al
die afdelingen? „Geen enkele,"
verklaarde ons de Utrechtse
munter W. Vermeulen,' die al
twintig jaar een muntpers be
dient. „Ik krijg mijn gladde
plaatjes aangevoerd in bakken
•van precies honderd kilo. En
ik moet ook weer precies hon
derd kilo geslagen centen af
leveren.. Telkens als het mate
riaal van de ene afdeling: naar
de andere gaat, wordt 't eerst
gewogen."
En zó gaat het ook in de con
trole-afdeling. Pascals de zakjes
van duizend eent.eru-sijn gewogen
en verzegeld, kan dó. verzending
naar- deposjkantórè'n beginnen.
Het In circulatie brengen dar mun
ten loopt over negentien zoge
naamde centrale postkantoren in
het land. Omgekeerd verloopt ook
de intrekking der buiten omloop
gestelde munten over deze post
kantoren..
Geen zilveren guldens
Wij troffenin het Utrechtse
munthuis een schema aan, waarop
de oisen stonden vermeld voor ge
wicht en gehalte der verschillende
Nederlandse munten. Hieruit
bleek, dat de Muntwet 1948 ook
voorziet in het aanmunten van
goud en zilver. Wij hebben de di
recteur, dr. Van Hengel, naar aan
leiding hiervan gevraagd'óf hij
zich binnenkort ook zou gaan be
zig houden met het vervaardigen
van geldstukken uit edelmetaal. Er
zal hiervan volgens dr. Van Hen
gel. voorlopig niets komen.
Zilver'is nog erg duur (om'niet
te spreken van "goud), zodat de
kans groot is, dat nieuwe zilveren-
guldens zouden worden opgepot.
Dat het publiek op' het ogenblik
weer gemakkelijker vooroorlogs
zilvergeld uitgeeft, is voör een deel
het gevolg van de vrees, dat men
met dit oude geld zal blijven zit
ten. Er is namelijk nog steeds niet
beslist of wij de zilveren gulden
en rijksdaalder in de toekomst zul
len. blijven gebruiken. Daarom
gaan alle zilveren guldens en rijks
daalders, die op de postkantoren
binnen komen naar de Nederland
se Bank. Deze houdt ze vast, in af
wachting van een definitieve be
slissing van de regering.
Veiligheid vóór alles
Nog één vraag hebben wij dr.
Van Hengel gesteld; een vraag, die
ons op de lippen -lag, zodra wij
's Rijks Munt binnen kwamen:
„Zijn in dit gebouw speciale be-
waksngsmaafregelen getroffen?"
„Ja;" luidde het antwoord. „Al
in de zevende eeuw werden in
Utrecht munten geslagen voor de
Frankische vorsten, Wij hebben in'
onze stad dus een dertienhonderd-
jarige ervaring op dit gebied. Maar
er is in al die dertien eeuwen nog
nooit een muntmeester geweest,
die aan buitenstaanders- bijzonder
heden heeft verteld over de: bevei
liging van zijn huis. Ik kan er .u
dus niets over vertellen, zelfs niet
in vertrouwen"
Op 24 October zal het vijf jaar
geleden zijn, dat het handvest der
Verenigde Naties van kracht werd.
Ter gelegenheid hiervan houdt de
Rotterdamse afdeling van de Ver
eniging voor Internationale Rechts
orde op 25 October 's avonds om
acht uur een bijeenkomst in de
aula van het museum Boymans,
,waar dr.:. Ph. Idenburg het woord
zal voeren.
De V.I.R.O. is een zeer invloed
rijke vereniging, waarin tal van
vooraanstaande politici zitting
hebben. Het is haarbedoeling
„nicer begrip bij het publiek ta
wekken voor - de werkzaamheden
o'er V.N., die de eensgezindheid
tussen de volkeren moet bevesti
gen^
De toegang, tot de bijeenkomst is
geheel gratis.
MONTE CASSINO. Dr? naam. var, clczc plaats was vijf jaar geleden op
ieders lippen. Wie herinnert zich de strijd om. Monte Cassiho niet? Ook
hier. is na die moeilijke dagen het leven we er verder gegaan. Tussen de
puinhopen van het eens zo mooie klooster, dat eveneens een centrum
van locale handel washebben de kooplieden in de openlucht hun uit
stallingen neergezet. Het is nog niet drukde zon is nog laag en werpt
haar eerste stralen op de resten can het trotse klooster. JUaar straits,
als zij hoger geklommen is, zullen de midden-Italiaanse boeren uit de
omgeving, de puinhopen vullen-en'dan zal de handel even levendig zijn
als in vroeger jar.en. Óp, de foto ziet eén uitstalling van confectie- en
tweedehands .kledingstukken, voor verschieten is de koopman blijkbaar
niet bevreesd. Achtergrond: hef klooster, dat herbouwd wordt.
Dat hebben wij1 toch allemaal
maar niet. Ik heb na vijf uur geen
zorgen meer. En dan die vrijheid!
Als ik 's avonds mensen inviteer,
krijg ik niet van mijn man te ho
ren: Nou alweer.de Jansen's? Als
ik het weekend naar familie wil
stap ik eenvoudig op de trein en
heb niet de puzzle van:. Kinderen
bij Oma? Of. kinderen bij tante
Agatha?
Als ik peultjes wil eten, dan doe
ik het én als ik naar Hamlet wil
gaian, dan ga. ik," Als ik midden in
de nacht wil opstaan om mijn kast
op teruimen, dan - heeft niemand
ZyiR duiken de 'laatste'dijd weer'berichteïïiih'~dé 'Tëfartfen ~~óp óver
M-J opiitijismofckel. Daardoor word ik weer herinnerd aan het gebruik
can opium en morphine. Het is een ziekte. De betrokkenen gaan hun
volledige ondergang tegemoet. Het morphinisms in de Westerse en het
opiumschuiven in de Oostelijke landen is de oorzaak-van de ellendige
dood van'vele duizenden mensen en van zeer vele misdaden.
Opium is, zoals men weet, het sap
van de papaver en is sterk vergiftig.
Het bevat morphine, codeïne en vele
andere vergiften. Bij hét gebruik
schijnt men een prettig gevoel in de
maagstreek en warmte in het gehele
lichaam te voelen, terwijl eventuele
pijn, honger en dorst verdwijnen. De
patiënt krijgt een gevoel van groot
geluk en voelt zich vederlicht. Wie
het eenmaal gebruikt, raakt er aan
OP dé schoolbanken
worden heel wat
broekjes en bloesjes ver
sleten. Daarom plaatsen
we hierbij een patroontje,
zodat moeder daar nie
cm verlegen behoeft te
zitten.
De bloes is zeer ge
schikt voor hef verwer
ken van streep of ruit.
Het sluitpat, dat aan het
brede schoudershik ge
knipt is, krijgt over de
gehele breedte een beleg.
Op de linkerpat brengen
we de rechtstandige
knoopsgaten aan, rechts
de knopen. In de taille is
een reep stof ondergestikt
voor het beter, vastzetten
van de knopen. De schou
derpasjes stikt u dicht
langs de kant op voor- en
rugpand, waarna u de
zakjes opstikt. De rug-
schouders even inhouden.
De lange mouw .voorziet
ti van een splitje, waarna u de onderkant inrimpelt tussen de dub
belgevouwen manchet. De kop wordt, even ingehouden, met de
naad 1 cm. vóór de zijnaad ingezet. De halsopening naait u tussen
de dubbele stof van de kraag,
In. de broek maken we de voorsluiting door onder de- gevoerde
linkerv oor kant een eveneens gevoerde knoopsgatenreep volgens de
ingetekende vorm te stikken en rechts een knopenreep van dezelfde
vorm aan te zetten. De voeringzak, cis aangegeven met; stof be
kleed, wordt ingenaaid en de zijnaad bove.n- en onder de zakopening
gesloten. Dan been
naden cn midden-
al 3?r tè'/t.3S
O 'O tó' O
'l\ *-■ .J.KRAAdwtu'.
RUGW.S. Jt. /ff. M.ja
6
O. Z2-3<J.
m 1
vooc
J -3
8 JflflR
x.a.w
naad dichtstikken
en de bovenrand,
door achterbij-
schttiners ingeno
men met een reep
stof afwerken en
van rechtstandige
knoopsgaten voor
zien.
Voor de broek
heeft u nodig 50
cm. stof van 130
cm. breed, voor de
bloes met - lange
mouw 1.30 ml, met
korte mouw 1.10 ra.
van 80 cm. breed.
Maakt u broek
en bloes van de
zelfde stof dan kan
'n afstekende band-
garnering heel aar
dig staan. Dc teke
ning toont, dat u
ook goed de bloes
nédeeltelijk van de
brockstof kunt ma
ken.
ELLA BEZEMER
OCH kom, zegt Loesuind je lieus, dat de vrouw-alleen zoveel -mist?
Het kan' zijn, maar als ik om me heen kijk naar myn gehuwde
zusters, zie ik hoe ::e midden in de zorgjes zitten, de hele dag doorSo-
fietje heeft net de mazelen gehad cn als Flipje nou maar geen kink
hoest heeft en de beschuit is weer een cent duurder en Mientje bijt op
haar nagels en dat jengelt en drenst maar de hele tijd. En manlief heeft
beroerdigheid op het;kantoor en moet dat 's auonds allemaal spuien.'
daar last van. Die vrijheid rr.oet je
heus niet onderschatten!
Alleen -
Maar Loes, heb je altijd wel zin
om je huishoudentje te doen zo
voor jou alleen? Kom je er wel toe
om behoorlijke maaltijden te ma
ken, om voor je zelf alleen te dek
ken, om het behaaglijk in je om
geving te maken, als er niemand
is. voor wie j ehet doet? e-
Tja, zegt Loes, ik heb eens een
klein, overigens nogal mal boekje
gelezen: Hoe leef ik gelukkig als
vrouw alleen. En daarin stond een
zinnetje: „Eet. de pantoffels voor
uzelf klaar, verwen u zelf." En
eigenlijk is dat heel juist. Wij heb
ben niémand om voor te zorgen,
alleen onszelf endat moeten we
dan ook doen. Niét zeggen: Kom,
laat ik maar met mijn pannetje
opgewarmde 'aardappelen op de
vuilnisbak gaan zitten, 't is toch
maar' voor mezelf alleen. Onzin, je
bent zelf de belangrijkste mens op
aarde en die mens moet goed en
gezellig, eten. Allereerst is het na
tuurlijk'al fout uiï gezondheids
oogpunt om-je maaltijden te ver
waarlozen, je moet fit blijven. En
waarom dan ook niet gezellig dék
ken voor jëzelf, met een aardig
servies en wit linnen en een bloe
metje op. tafel. Waarom niet een
behoorlijke vL volledige maaltijd
waar/ j e "pleïzier aan-beleeft.
Kook dus
Eri hier zijn dan nog een paar
wenken en recepten voor de zclf-
kokende alleenstaande vrouw:
-Vul het kaas- en vleesranlsoen
aan met vis, gebruik dagelijks een
halve liter melk, 250 gr. groente, 1
vrucht. Neem tijd voor de maaltij
den, ook voor het ontbijt. Breng
afwisseling in de menu's en zorg
bij een opgewarmde maaltijd voor
vitamine-aanvulling, rauwe groen
ten of fruit.
Stel de mami's van te voren op
en doe de inkopen ervoor tegelijk.
Met één warmtebron en een hooi-
kist kan men behoorlijk koken.
Wintermen u voor de hele week:
ZATERDAG:
Groentesoep, panvis.
De groentesoep voor twee dagen te
gelijk koken, van de resten stokvis,
aardappelen cn uien met boter en melk
panvis maken.
ZONDAG:
Groentesoep, roastbeef. lof, sla, aard
appelen. gebakken appelen. Ronstbccf
braden. Aardappelen koken, onderwijl
sla klaarmaken. Soep opwarmen. Appel
plakken bakken cn met suiker be
strooien.
MAANDAG:
Roastbeef, knolraap, aardappelen,
havermout.
Pap koken cn in de hooikist zetten.
Knolraap en aardappelen in een pan
met weinig water gaarkoken. Jus op
warmen.
DINSDAG:
Stoofpot van zuurkool met aard
appelen, gebakken bloedworst, custard-
vla met biscuits en jam.
Custardvla klaarmaken. Zuurkool eq
aardappelen in één pan koken. Bloed
worst bakken. SpUterivten weken voor
Woensdag.
WOENSDAG:
Erwtensoep, appelkoekjes.
De geweekte erwten 's morgens even
doorkoken en in dc hooikist zetten.
's Middags de soep koken met groenten
en spek. Onderwijl het beslag voor de
koekjes maken. Soep In de hooikist
zetten en koekjes bakken.
DONDERDAG:
Erwtensoep, gruttenbrij met stroop,
vrucht.
Een zeer stijve gruttenbrij koken en
in de hooikist zetten. De sqep opwar
men. V
VRIJDAG:
Stokvis, aardappelen, gebakkon uien',
gesmolten boter, appelmoes uit-blik.
Stokvis, aardappelen en uien worden
voor twee dagen tegelijk bereid. De
stokvis aan dc. kook brpngen cn in de
hooikist zetten. Uien bakken on op.de
aardappelcnpan warm houden.
verslaafd en krijgt er behoefte aan
steeds meer opium tot zich te hemen
met het gevolg, dat de gezondheid
in groot gevaar komt. In het Oosten
is'het opiumschuiven zeer in zwang;
in het .Westen spuit men morphine
in. Morphine heeft dezelfde uitwer
king. Het gevolg is nervositeit,
hoofdpijn, bloedarmoede, slapeloos
heid en stofwisselingsstoornissen.
Eenmaal verslaafd, wendt de pa
tiënt alle middelen aan om het ver
gift te verkrijgen.-Men schrikt zelfs
niet voor misdaad terug. Er zijn ge
vallen geweest, datpatiënten hun
hele familie-opofferden om 'n kleine
hoeveelheid van dergelijk vergift te
bemachtigen. Zo'n morphinist ver
magert, heeft een ingevallen, geel
gezicht, de ledematen beven en het
lichaam is bezaaid met prikjes van
de inspuitingen. Veelal sterft hij door
uitputting.
Voormedid
Morphine wordt ook voor. medi
sche doeleinden gebruikt, waarbij
de arts terdege in het oog houdt, dat
toediening van. de stof mogelijk tol
morpbinisme kan leiden. Het valt
hem echter niet altijd gemakkelijk
deze stoffen te verkrijgen. Er zijn
grote internationale smokkelorgani
saties, met vertakkingen in alle lan
den. De hoofdzetels liggen in Egyp
te, Syrië, de Libanon, Malakka en
Zuid-China. Fantastische bedragen
worden met deze smokkel verdiend;
een halve kilo opium in Bombay
voor tien dollar verkocht, brengt in
Amerika zeshonderd tot negenhon
derd dollar op. Deze handel is er
waarschijnlijk de oorzaak van, dat
de legale voorziening van opium
voor medische doeleinden in het ge
drang is gekomen. De politic-autori
teiten moeten .„ondanks alle aange
wende moeite vaststellen, dat ten
hoogste tien procent van de smok-
keiwaar achterhaald wordt. -Dat., is.
ook niet bevreemdend als men weet.
dat er smokkelaars gebruik maken
van schepen, pantserauto's en vlieg-, j
tuigen cn dat wegens opium import
zelfs oorlogen zijn; gevoerd. Ik denk
wel eens "aan de 'mogelijkheid, dat
de UNO hier zou .moeten optreden
om duizenden voor -.éen vreselijke
ellende te-behoeden.r-v
Tot het volgende spreekuur!
Medicus.
De laatste tijd zijn de klachten
veelvuldig, dat de prijzen van da
mesmantels met bontgarnerïng door
de fabrikanten worden opgedreven,
door ontduiking van de bestaande
prijsvoorschriiterL Tn verband hier
mede heeft het ministerie van eco
nomische zaken de bestaande prijs-
voorscbriften zodanig gewijzigd*
dat aan deze prijsopdrijving naar
men hoopt thans een einde komt.
Verwen jezelf een beetje-je hoéft
toch je „prakje" niet op de vuilnis
bak op te eten.'
Ta ons artikel van '18 September
j.t., waarin wij de landenantmcetïng
Engeland—Nederland onder de
loupe namen, memoreerden wij ter
loops de wedstrijd om het Britse
kampioenschap, die één dag vóór de
landenontmoeting te Londen werd
beëindigd. Wij willen in dit artikel
hierover enige nadere bijzonderhe
den geven.
De uitslag van de wedstrijd was
de volgende:
I. R. J. Broadbent, 8Vi pnt; 2, 3. 4
en 5. H. Goiombek. P. S. Milner
Barry, Sir G. A. Thomas en B. H.
Wood, 7 pnt; 6. G. Wool. 6 pnt; 7. C.
H. O. D*Alexander, 5% pnt; 9. Dr. J.
M. Aitken. 4 pnt; 10. W. Winter,
pnt; 11 en 12. G. Abrahams en W.
Ritsen Morry, 3 pnt.
R. J. Broadbent, de 42-jarige nieu-
e kampioen, is een meester van
bijzondere begaafdheid en een ama
teur in de. beste zin van het woord.
Zijn beroep (hij is controleur bü de
telefoondienst te Manchester) maakt
het hem slechts" mogelijk één of
tweemaal per jaar aan een. schaak-
tonrndoi deel te nemen, bij voorkeur
aan de kampioenschappen en de
iandenontmoetingen, doch steeds
slaagt hij erin bij zijn sporadisch
optreden tegen vrijwel uitsluitend
beroepsspelers tot de eersten te be
horen. In 1946 was hij in bet kam-
pioenstournooi no. 4, in 1947 no 1/2
met Goiombek, in 1943 eindelijk no.
1! In dc Iandenontmoetingen is hij
top-scorer voor Engeland. Tegen
N ederland b.v. had hij tot voor kart
de fantastische score van 7% uit 8,
welke score na zijn ontmoeting met
dr. Eu we thans 8 uit 10 is geworden,
een nog altijd opmerkelijke presta
tie!
Wanneer Broadbent zich intensief
op de schaakkunst zou kunnen toe
leggen. zou Engeland en de wereld
een meester van bijzonder formaat
rijker zijn!
Hieronder een vlotte partij uit de
negende ronde van het Britse kam
pioenschap;
Wit: R. J. Broadbent; Zwart: Dr,
J. M. Aitken. Spaanse partij.
1. c2-e4, e7-e5; 2. Pel-f3, Pb8-c0;
3. Lfl-b5. &7-a6; 4. Lb5-a4, Tl7-d6;
5. La4xc6t, b7xc6; 6. d2-d4. e5xd4.
Sterker is hier de Alapin-voort-
zelting 6. .f5!; 7. Le3, Pe7; S. Fc3,
Pg6; 9. De2, enz. Mot de tekstvoort
zetting krijgt wit een mooi vrij spel.
7. Pf3xd4, c6-c5; 8. Pd4-f3!
Dit is beter dan 8. Pe2, Lb7; 9. f3,
f6! enz. met goed spel voor zwart.
8Lc8-b7; 9. Pbl-c3, Pg8-f6;
10. 0-0. Lf8-e7; 11. Tfl-el, 0-0; 12.
Ddl-d3. Pf6-d7; 13. Lcl-f4. Tf8-e8;
14. Tal-dl. n-fC; 15. Pf3-d2!,
Wit heeft met eenvoudige ontwik-
kelingszettcn een veelbelovende stel
ling opgebouwd. De betekenis van
de tekstzet is tweeledig: wit kan het
paard via c4 naar a5 of via c4-e3
naar d5 of f5 brengen, maar ook
wordt reeds de f-l-lijn vrijgemaakt
voor het. opmarcheren van dc f-pion,
15Pd7-e5: 16. Dd3-e2, a8-a5.
Zwart heeft Pd2 aan banden ge
legd. maar dc paardpositie op e5
werkt zo dadelijk een f2-f4 in de
hand! -
17. Pc3-d5, Lb7»a6?
Zwart stond niet zo bijzonder goeu
en had daarom moeten proberen
door voorzichtige ruiltransaclies een
houdbare stelling te krijgen. In aan
merking hiervoor kwam: 17
LxdS; 18. exd5. Lf8 met kansen op
vereenvoudiging langs de open e-
lijïa, c2-c4. KgB-h8; 19- Lf4-g3!
fdreigt £2-f4), Pe5-cS; 20. f2-£4, Lc7-
fB: 21. f4-f5!
Met kennis van zaken gespeeld.
Wit ontketent een directe aanval op
de zwarte koningsvleugel, waartoe,
zo nodig, de torens langs de derde
rij kunnen medewerken. Dc ver
zwakking van het veld e5 is met be-
121.gr^ik',La6-c8; 22. Dc2-h5, TaB-
a7?
Zwart slaagt er met m een be
hoorlijk verdedigingssysteem te be
denken. Het is dc vraag of dit in
deze steil ine nog tc vinden is!
23. Lg3-h4. Pc8-b4?
Stelt wit in staat dc partii m bnl-
lante stijl te beëindigen. De lezer
bestuderc het diagram!
In het clublokaal Odeon te Den
Haag bekampen sinds Donderdag
acht van onze bekendste matadoren
eikaar op de grote tafel in het vrije
spel. Het zijn Eiehelsheim, Jacobs,
Kruythof, Metz, Van de Pol, De
Ruyter, Teegelaar en Wevers. Helaas
zijn Van Vliet, houder van de titel
sinds 1936, toen dit kampioenschap
voor de laatste maal verspeeld werd,
De Leeuw en Swering ditmaal niet
van de partij.
De uitslagen van de eerste partijen
luiden:
De Ruyter 500 26 139 1 9.23
Eiehelsheim 402 26 96 18.53
450 12 153 37.50
500 12 164 41.66
Jacobs
Mëtz
Van de Pol
Kruythof
Wevers
Teegelaar
Dé; Ruyter
Jacobs
Teegelaar
Eichelshein"
v. d. Pol
Wèvers
Metz
Kruythof
Klassement na
g.p.
v. d. Pol 2
Metz 2
De Ruyter 2
Teegelaar 2
Eiehelsheim 0
Jacobs
Kruythof .0
V/evers 0
500 10 163 50
110 10 29 11
84 12.78
84 15.62
500 22 140 22.72
180 22 32 8.18
500 23 152 21.73
459 23 150 -s 10.95
500 9 196
43 9 18
500 19
278 18-.
de eerste
car. brt.
1000 19
1000 31
1000 48
1000 55
941 49
630 34
380 29.
452 41
.125 26.31
103 14.52
dag:
h'.s. alg.g.
196 52.63
1Ö4 32.25
140 20.83
152 18.18
150. 19.20
153 18.52
103 13.31
84 11.02
24. Pdoxfö!!. g?xf6; 25. e4-e5ü.
De schitterende pointe van net
voorgaande paardoffer. Er dreigt 26.
Lxf6t met damever lies en hiertegen
is geen parade:
25Lg7; 26. exffi, Txelr; 27.
Txel met de dreigingen 28- Te8f en
28. fxg7f enz.
25dxe5; 26. Pe4! met aanval
op Dd8 en. de dreiging 27. Lx£6t
25. Dd7; 26. Lx£6t, Lg7; 27. e6,
Dc6; 28. Lxg7t, Kxg7; 29. Df7t,
Kh8; 30. Df6t. Kg8; 31. Te3! enz.
25Te8xe5;. 26. Telxe5. Lfa-eV-
Zwart berust in het onvermijdelij
ke. Na 26. dzx5; 27. Pe4» ishet
ook uit, want Dh5 dekt nog net Tal.
Zwart had beter kunnen opgeven.
27. Te5xe7!, Dd3xe7; 23. Tdl-el.
De7-d7; 29. Lh4xf6t, Zwart geeft
het op.
Een prachtige partij.
Chr. VJagsma.
Schaaktournooi te Baarn
Spanjaard weer gelijk,
met Wood
De uitslagen van de zesde ror.de van
het Internationaal schaaktournooi te
Haam luiden voor de internationale
^Spanjaard (Ned.)—de Lange
l-n; Rubinstein (België)—Visser (Neo.)
0-1; Wade (Nieuw Zeeland)—de Vos
(België* remise; Baay (Ned.)Colom-
bfk (Eng.) 0-1; Prins (Ned.)—Wood
(Eng.) remise.
De afgebroken partij in de 5e ronde
Visser—Prins werd door Prins gewon
nen.
De stand tuldt thans:
t. Goiombek. 4ti punt; 2 en 3 Span
jaard cn Wood. 4 punten: 4 en 5 Wade
en Prins 3!i punt; 6. 7, 3"en 3 de Lange,
Visser, de Vos en Rubinstein. 2l't punt;
10 Baay, Ij punt.
Eerste klasse:
District I: Stormvogels—Haarlem, Xer»
xes—D.O.S,, A.D.O.Volewjjckers. Spar
ta—'t Gooi. AjaxS.V.V. District II:
Hermes Q.V.S.—Neptunus, D.F.C.Zee-
burgia, DAV.s.—E.D.O.—Feyen-
oorti. K-F.C.—V.S.V. District ill: Wage-
rung enHeracles. Quick NHengelo,
A.G.O.V.V,Ensclied. Boys. Zwolse Boys
—Be Quick Gr., Go AheadN.E.C. Dis
trict V: LeeuwardenBe Quick, Frisia
Snoek, VelocitasHeerenveen, Achilles
G.V.A.V., EmmcnFriesland.
District II. Tweede klasse A: Velsen—
RT.C.. Coal—-SchevenLngen, QuickFor-
tuna. Emma—R.C.H., D.C.V.—tLV.S.
Tweede klasse B: Overmaas—Excelsior.
VT.C.V.U.C., H.V,V.—Sliedrecht, Uni-
tasE.B.O.K., Gouda—Leerdam,
District II. Derde klasse B: Leonidas
Wassenaar, de HoUandiaanC.I.O.S., de
Muasen—V.D.L.. Concordia—D.H.S. Der
de klasse C: .WesterkwartierO.N.A.,
G.D.A., Cr omvliet—V.C.S.. B.E.C.
G.S,V. Derde ,kJa?se D; Postduiven
Olympia,. Rising Hopo—Texas, Excelsior
'ÜO—Woerden, H.P.S.V.—R.V.C. Derde
klasse E: S.I.O.D.—Fluks, L.S.V.—Hille-
sluls, E.D.S.—Zwljndrccht, Papendrecht—
D.C.L. Derde klasse F: Moordrecht
C.K.C.. F.S.V. Pretoria—S.V.W.,
Alblasserdam;.. D.R.L,Spartaan '20,
District II. Vierde klasse F: Waddlnx-
veen—Terlaak, Stolwijk—Spoorwljk,
Germinal—Schiedam, BcLvedèreB.T.C.
(terrein Bloemhof). Vierde klasse G:
's-Gravezande—Naaldwijk, WestJandïa—
OUvlo; D.H.L.—Hoek van Holland, Full
Speed—Aëolus. Vier kl. H.: Hion—Di
lettant, de Zwervers—Lekkerkerk, Pech
vogels—Florissant, D.Z.Bi—Schoonhoven,
D.E.H.R.D.M. Vierde klasso I: Ursus
Sunrise. Wit Rood Wit—Transvalia. Max-
linlt—N.H.S., V.N.D.—Hillegersbcrg,
Flakkee—Steeds .Volharden. Vierde klas
se J: Oss—Dfndua, H.C.D.—St. Bodewijk,
Merwesteyn—O.V.V.., D.D.C.—D.J.S.,
StrijonHellevoetsluls. Vierde klasse K:
Bloemhof—S.S.W., Het Noorden—S.M.V.,
Puitershock—Aïerwede. P.F.C.—D.R.Z.,
SE.C.Oud Beyerland. Vierde klasse L:
Barendrecht—Geluksvogels, 's-Graven-
deelHerniandad. BolnesHardinxveld,
Dubbeldam—Steeds hoger.
LAGER VOETBAL VOOR
ZONDAG
Het. programma voor Zondag
luidt; le klas:A; DemosEirksland
Nestoro—Totïifo; USC—OV; Zwart
HWS; B AVOOns Huis, DESV—
RCR; NicuwenhoornRoga: GLZ—
Wico; C: RockanjeSoag; Telefoon
Eureka; SchicbroekHWD; Ra
dioActivitas. 2e klas A: SVO—
DKS; DDI—DOH: Hekelingen—TO
GB; B: SVDP—Abbenbroek; Voor
waarts—ZVC; Schiedamse Boys
Crooswijk—Postof—SSAVR; C: DO
K—V ierpolders. RMI—HBB; LMO—
Singclkwarticr: WF^Hurricanes; 3e
klas A: A SB—Dreadnought; Sport i-
fiaOTVV; Vedero—Sportvogels;
VIR—pantser Boys; B: Don Bosco—
GBR; West End—The Bell Boys;
DCBKortenaer; Varkenoord
DOZ; C: Luno—RJB; Fios—Zuider
ster; VGLSC—RWB; DLB—Blij-
dorp; D: Oldi—Rood Groen: GVMD
Babberspoldcr; OHVVHagcro-
Kon. Ned. Korfbalbond, Eerste klas:
AchillesOns Eibernest, Het Zuiden
H.K.V., GymnasiastenDeetos, Vleug
Orlcntls—Rozenburg. Tweede klas: A.
Deetos 2—D.K.C., Spangen 2Quick.
ZwerversH.S.V., Het Zuiden. 2Ready,
B. Vleus Oricntls 2—Spangen, Hou Stand
—Barendrecht. OlympiaanGjennasins-
1en 2. De Algemene—Fluks. Derde klas:
A. T.O.V.—Rozenburg 2. ActiefOns
Huls, Velox 2—Quick 2, Deetos 4—Suc
ces. B. Deetos 3H.K.V. 2, Odo—Achil
les 2, Merwede—Regenboog, Olympiaart
2~Unicum. C. Sperwers—Trekvogels,
Avanti—Die Haghc 2. Schiedam^Ready
2. Hou Stand 2Velox. D. AclilllcsiS—
Rood Wit, Fluka 2—H.K.V. 3, H.S.V. 2—
Phoenix, Gymnasiasten. 3—A.L.O.
Rotterdamse Korfbalbond. Eerste klas:
A. Over kantors—De Spartaan, Poortu-
gaal 2—Spangen 3. O.S.C.R. 2—Succes 2..
B. De Spartaan 2Actlel 2, Wion 2—Het
Zuiden 4. Ons Huls. 2—Poortugaal, Sper
wers 3—Charlois. Tweede klas: A. Ba
rendrecht 2—Velox 3, Wion 3—Spangen
4, Trekvogels 2—Eureka. B, Charlois 2
Velox 4, Ket Zuiden 5Aélief 3. Övcr-
kanters 2—Spangen 5. Derde klas:' A.
Wion 4—Het Zuiden 5. O.S.C.R. 4—Ro
zenburg 4, Avanti 2—Schiedam 2. B.
Charlois 3—U.S.V, 2, Ons Huls 3—Over-
kanters 4. Unicum 2—Sperwcts 4, 'Ac
tief 4—Succes 3. Zaterdagafdeling; Oud-
BeyerlandV.I.O.S.. S.S.V.Oud Beyer-
23 OCTOBER. Weidra breekt
het tijdstip aan voor het planten
van de Blauwe"regén, u weet wel,.
de boom, die iu Mei-Jttni met haar
prachtige violette trossen bloeit.
Haar takken'zijn op oudera leeftijd
niet bepaald jraat femijï ook de
bladeren niet bijzonder decoratief
rijn. Doch de bloei, maakt deze
boom tot een zeer geliefde in vele
tuinen. Bij de snoei ip de winter
moet men bijzonder goed opletten,
daar bloemen rich alleen, aan een
jarige twijgen óntvrikkeleri, zodat
men hier dus terdege op dient te
letten. Een plek in de sott loordt
door deze boom op_ prijs gesteld,
terwijl aanplant tegen schuttingen
en langs gevels de voorkeur ver
dient.
