Brood, suiker, varkensvlees, boter,
anthraciet en zeep duurder
HET ROTTERDAKSCH PAROOL
Directeur van het G.E.B. luidt de
noodklok
Loonbijslag teneinde de gevolgen der
prijsstijging op te vangen
Hogere kosten voor gezin
van vier mensen f 1.—
Nood leidt tot gedeeltelijke
hervatting van het werk
Regeringsmaatregelen inzake lonen en prijzen
Bijslag bedraagt tl.per week
of f. 4.50 per maand
Bij het verbruik van
goedkopere artikelen
slechts f. 0.69
Weerbericht
::K
Minister JOEKES
voor de radio
pg
Hogere kinderbijslag
voor de grote
gezinnen?
'43fe>M2
Min. Stikker naar
Indonesië
DE FRANSE STAKINGEN
Egyptische leger
vernietigd?
Regering zal gezonde
concurrentie
bevorderen
Van Mook eervol
ontslagen
Na Russisch veto,
wat nu?
MR. SPITZEN
nieuwe minister
van Verkeer
Centrales kunnen het stroomverbruik
tussen 8-9 niet meer aan
Verouderde machines
Donderdag 28 October 1948
led en Adm. Lange Haven 141, Schiedam
Tel. 69300 Abonn.prils: per week 0,32
per kwartaal 4,10, losse nummers 0.09
Opgericht door.de Stichting „Het Parool"
DÏE SCHIEDAMMER
[ïcHtste jaargang, No. 252
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
393644 Bankier; Amsterdamscbe Bank
te Botterdam Directeur: B. da Vries
Hoofdredacteur: Th. Hamaker
De regering[heeft haar plannen bekend gemaakt t.a.v. de verlaging van enkele en opheffing
van andere subsidies op levensmiddelen en brandstoffen. Zij legt er de nadruk op, dat een in
grijpende hernemng van de tot nu toe gevoerde loon- en prijspolitiek niet in haar bedoeling ligt.
zegt verder nadrukkelijk, dat de last, die de subsidies legden op de begroting, zó zwaar
■was, dat de financiële gevolgen daarvan niet uit de belastingen konden worden gedekt. De
regering moest er voor lenen. Daarom ziet zij zich genoodzaakt de subsidies met ingang van
November met in totaal driehonderd-dertig millioen gulden 330.000.000) te verlagen.
wrXmÏÏvr'T11 :U"C° h" 9evo,9 z'ln van deze subsidieverlaging en -afschaffing. DUURDER
WUKUKN: brood, vier cent pér achthonderd gram (een heel brood); suiker, ongeveer
zeventien cent per kilo; varkensvlees, gemiddeld veertig cent per kilo geslacht gewicht,
(dat is ongeveer drie en vijftig cent per kilo zonder been); boter, twintig a vijf en twintig
cent per half pond; anthraciet, zestig cent per mud. Ook de z e e p wordt duurder.
De prijzen van margarine, rundvlees en kaas b 1 ij v e n dezelfde, de prijs van consump-
tiemelk wordt met één cent per liter verlaagd. Brood en suiker gaan binnenkort op een nader
te bepalen datum van de bon.
Ter toelichting van de. maatrege
len, die de regering heeft genomen
inzake de vermindering of afschaf
fing van subsidies op levensmidde
len en kolen, en de maatregelen,
die. zij ter compensatie van de
prijsstijgingen noodzakelijk acht,
verstrekte de regering een offi
cieel communiqué, waarin het heet:
„Toen midden September de be
groting voor 1949 werd ingediend,
bleek daaruit het voornemen de
subsidies op levensmiddelen en
brandstoffen te verminderen. Deze
vermindering zal in een aantal ge
vallen tot prijsverhoging leiden. De
te verwachten gevolgen Worden
echter door velen overschat. Nu het
overleg, dat met de Stichting van
de Arbeid is gepleegd over de ge
volgen van de te nemen maatrege
len, tot overeenstemming heeft ge
leid, is het mogelijk een overzicht
te geven van het geheel der maat
regelen en van hun vermoedelijke
consequenties.
Een Ingrijpende herziening van
de gevoerde loon- en prijspolitiek
ligt niet in de bedoeling.
Het streven, om een grote mate van
stabiliteiten een in verhouding tot an
dere landen redelijk kostenniveau te
handhaven, heeft vruchten gedragen,
die niet mogen worden prijsgegeven. Er
Is dan ook geen sprake -van. dat een
algemene prjjsverhögtng'zou zijn te ver
wachten. Het is echter niet mogelijk
de subsidiëring, die een van de mid
delen Ï3 geweest om hier het peil van
de kosten van levensonderhoud gedu
rende c!e laatste twee jaren vrijwel ge
lijk te doen blijven terwijl op de
wereldmarkt de prijzen snel stijgen
ten volle te bandhaven.
Sedert de bevrijding van ons
land is voor ongeveer twee en een
half milliard gulden aan zodanige
subsidies uit de schatkist gefinan
cierd, terwijl de kosten voor 1943
op ongeveer zeshonderd vijftig tnil-
lioen gulden worden geraamd. Deze
bedragen konden, ook bil het te
genwoordige hoge belastingniveau,
niet uit de jaarlijkse rijksinkomsten
worden gedekt.. Er. moest voor wor
den geleend. Hiermee kan niet
worden voortgegaan, terwijl dit be
drag ook niet uit belastingverho
ging kan worden gevonden.
Bovendien is het o.a. voor de econo
mische unie met België en Luxemburg,
die ook voor Nederland van grote bete
kenis Is, noodzakelijk, dat kunstmatige
elementen uit het Nederlandse prijs
peil geleidelijk worden, verwijderd.
Tenslotte- is de vrijlating van sommige
gerantsoeneerde artikelen alleen moge
lijk als geen subsidies meer worden ge
geven.
Verlaging: een noodzaak
De regering heeft zich. dan ook
genoodzaakt gezien met ingang van
8 November de overheidssubsidies
in vergelijking met het lopende
jaar In totaal met driehonderdder-
tig millioen gulden te verminde
ren- De subsidies op levensmidde
len zullen met rond tweehonderd
veertig millioen gulden en die op
brandstoffen met ca. negentig mil
lioen gulden worden verlaagd.
Een bedrag van zeventig millioen
gulden hiervan heeft echter be
trekking op vermindering van im-
poitsubsidies, die zich voor de ver
bruiker niet doet gevoelen, omdat
deze mogelijk is geworden door
prijsverlagingen, die zich in de
De regering stelt zich op het standpuntdat de gevolgen van
de opheffing en vermindering der subsidies op levensmiddelen
en brandstoffen binnen verantwoorde grenzen moeten blijven.
Zij heeft dan ook. in overleg met de Stichting van de Arbeid
besloten de volgende maatregelen te treffen:
Werknemers boven de 23 jaar, wier weekloon het bedrag
van f 71.niet overschrijdt, krijgen een bijslag van één gul
den per week;
Werknemers boven de 23 jaar, wier maandloon het be
drag van f 308.niet overschrijdt, ontvangen een bijslag van
vier en een halve g uld en per'maand.
De werkgever zal deze loonbijslagen moeten betalen
Bij deze bedragen is uitgegaan van een jaarsalaris van f 3700.
Inwonende werknemers krijgen deze bijslag niet.
Deze loonbijslagen zullen op 1 November ingaan, dus voor het
eerst worden betaald over de loonweek, eindigende in de eerste
week van November.
Over de wijze, waarop deze bijslag in de practijk zal worden
verleend, wordt nader overleg gepleegd door het College van
Rijksberniddelaars en de Stichting [van '&e.' Arbeid.
Het is de bedoeling der regering de. verhoging, die aan de
arbeiders in het particuliere bedrijf -wordt gegeven, ook toe te
kennen aan het overheidspersoneel, «oor zover dit een loon of
salaris heeft dat per jaar niet hoger is dan 3700.-Over de
vorm, waarin dit zal geschieden, wordt overleg gepleegd met
de organisaties.'
Iaatsie maanden op de buitenland
se markt hebben voltrokken. Voorts
zal van de verlaging der brandstof-
fensufcsïdie niet meer dan ongeveer
een kwart op de consument druk
ken.
De herziening van andere subsi
dies heeft wel enige invloed op
de prijzen. Daarbij is bevorderd,
dat men zich, zo nodig, in belang
rijke mate aan de prijsverhogingen
kari onttrekken, doordat andere,
verwante artikelen, niet in prijs
stijgen.
Tot verhoging van de prijs van
het normale brood, die aanvanke
lijk niet in de bedoeling heeft gele
gen, is hij nadere overweging be
sloten, omdat daardoor ook ophef
fing van de distributie van brood
mogelijk zal zün.
Bij de invoering van deze maat
regel is rekening gehouden met de
omstandigheid, dat de aardappel
prijs op het ogenblik in verhou
ding met het vorige jaar laag is.
De loonbijslagen die door de
werkgever zullen worden gegeven,
hebben geen ander doel dan de
hierboven vermelde prijsstijgingen
op. te vangen.
Zy mogen in het alge
meen niet tot prijsver-1
hoging leiden. Dit zou im
mers tengevolge hebben, dat de
toegekende loonbijslagen het be
oogde effect zouden missen. Ook de
stijging van de kolenprijs zal in het
algemeen niet tot stijging van de
verkoopprijzen der producten mo
gen leiden.
Tegenover deze verhoging van
lasten van het bedrijfsleven' zal
echter een verlichting intreden als
gevolg van de herziening der
fiscale winstvaststel
ling.
Bij haar communiqué over de loon-
en prijspolitiek voegt de regering een
berekening van de gevolgen, dte vol
gens haar de prijsstijgingen op een ge
zin van vier personen- man, vrouw
en twee kinderen zullen hebben.
Indien men aanneemt, dat in het-nm-
dige verbruik van een gezin met twee
kinderen, waarvan het gezinshoofd een
Inkomen geniet variërende van veertig
OOSTELIJKE WIND
Weersverwachting,
geldig tot Vrijdag
avond.
Vrij kond met een
matige, later ar "en
toe vrijkrachtige
wind ruit Oostelijke
richtingen. In het
Noorden van het
land:droog weer
met enkele overdrij
vende wolkenvelden.
In het Zuiden van
het land: half tot
zwaar bewolkt en
op de meeste plaat
se» droog weer.
29 Oct.; Zon op 7,29, onder 17-18. Maan
op 3.20. onder 16.27.
29 Oct. Hoog water te Botterdam: le
tü 2.05 uur, 2e tij 14,14 uur.
Hedenmorgen 8.40 uur te Botterdam:
Luchtdruk 764.S; wind N. O, 3; temp.
L7max. 9.8 (gistermiddag 2.40 uurr.
Din. 1.3 (hedenmorgen 7.40 uur);
weersgesteldheid: licht bewolkt.
gulden tot vfjftig gulden per week,
geen veranderingen zullen optreden
behalve in de consumptie van witte
brood en boter mag worden ver
wacht. dat de betrokken posten van
het huishoudboekje zich aldus -zullen
wijzigen:
Brood
Andere meelproducten".ua
Suiker
VarkensvleesO-13
Plantaardige oliën en vetten
(exclusief margarine) 0.00
2eep m o.tv
Hwsbrandkolcn 0.05
Gas ea licht<U0
Af: melk
Totaal 1,—
Bij deze berekening is aangenomen,
dat het gezin gedurende één dag per
week het duurdere wittebrood eet. ter
wijl dit gezin door een iets groter ver
bruik van margarine in plaats van bo
ter de totale uitgaven aan deze belae
artikelen gelijk houdt.
Indien de consument het verbruik
van enkele van de in prijs gestegen
goederen vervangt door goedkopere,
die evenwel een gelijke voedingswaar
de of overeenkomstige verbruikswaarae
hebben, behoeft voor hetzelfde gezin
slechts op de volgende hogere lasten te
worden gerekend:
Wekelijkse uitgaven*.
Brood
Suiker
Dliën en vetten (zottder mar-
Jeep m
Tezamen 0,84
Af: melk 0,15
Totaal 0,69
De minister van Sociale Zaken,
mr. A.M. Joekes, heeft gister
avond voor de radio een inleiding
gehouden tot het officiële rego-
rmgscommuniqué inzake de lonen
en prjjzen.
Hij zei o.m., dat de regering zich,
vanaf het ogenblik, dat zij besloot
de subsidies op verscheidene levens
middelen te
verlagen of af
te schaffen,
terdege reken
schap heeft ge
geven van de
gevolgen daar
van op de kos
ten van het le
vensonderhoud.
„Immers", zo
ging hij voort,
„haar streven
is er op gericht
bjj de loon- en'-
prijspolitiek so-
.fliifce ciaal gerecht
vaardigde er
economisch verantwoorde looimor-
men te blijven bevorderen".
Hij maakte gewag van het Inten
se overleg tussen de interdeparte
mentale commissie voor de loon- en
prijspolitiek en de Stichting van de
Arbeid, die ook nu een gunstig
resultaat opleverde. Verder wees
hij op de samenwerking van werk
gevers en werknemers in. de Stich
ting van de Arbeid, welke heeft ge
leid tot sociale rust, die het econo
misch herstel van ons land zeer ten
goede is gekomen.
Ten slotte maakte hij melding
van de looncorrectie, die de rege
ring invoert ter compensatie van de
prijsstijgingen. -
Voor gepensionneerden
komt een regeling
De regering blijkt er van over
tuigd, dat een uniforme loonbijslag
het minst ten goede zal komen aan
de grotere gezinnen terwijl deze de
meeste invloed van de verlaging
der subsidies op levensmiddelen en
kolen zullen ondervinden. Zij is
voornemens hiermee ten volle re
kening te houden. Zij acht èen wij
ziging, der Kinderbijslagwet, die in
het bijzonder aan de grote gezinnen
ton goede zal komen, „in verhoog
de mate urgent". Ook de wense
lijkheid van een regeling vart de
kinderbijslag voor kleine zelfstan
digen gaat sterker spreken.
Op korte termijn kan een wets
ontwerp worden verwacht, dat de
kinderbijslag aan van overheids
wege. gepensionneerden zal rege
len.
ESuiseigenaren dringen aan
op huurverhoging
De Nederlandse Bond, van Huls-
en Grondeigenaren heeft aan de
raad van ministers een telegram
gezonden, waarin hg de aandacht
van. de ministerraad vestigt op
de moeilijkheden van de huiseige
naren in het algemeen en in het
bijzonder voor al diegenen onder
hen, die niet ever andere vermo
gens- of inkomstenbestanddelen
beschikken. De bond acht onmid
dellijke, eventueel trapsgewyze ver
hoging der huren dringend nood
zakelijk.
Minister Stikker heeft zich heden
per vliegtuig naar Indonesië bege
ven. Hij wordt vergezeld door mr.
N. S. Blom, raadsadviseur van het,
ministerie van buitenlandse zaken.
Commissie vereenvoudi
ging belastingwetgeving
Woensdagmiddag heeft de minis
ter van. financiën op 2ijn derpartë-
ment de commissie geïnstalleerd,
welke onlangs is ingesteld om te
onderzoeken, welke vereenvoudi
gingen in de belastingwetgeving
mogelijk en wenselijk zijn.
Operatie-10 plagen"
In navolging van de geallieerden, die
voor hun grote operaties tijdens de
tweede wereldoorlog soms merkwaar
dige code-namen kozen, noemden de
Joden hun actie tegen de Egyptenaren
in de Negeb-woestijn „Operatie - Tien
Plagen".
Indien de mededelingen die de Joodse
kolonel Jaóin Woensdag deed te Tel
Aviv naar aanleiding van deze, op last
van de wapenstUstanticommissie geëin
digde actie, juist zijn, betekent dit vrij
wel het einde van het Egyptische leger.
Het leger van Egypte verloor twee
duizend doden en gewonden. Boven
dien bevonden zich op het tijdstip van
de wapenstilstand nog 30.000 Egyptena-
ren binnen drie Joodse omsingelingen.
Voorts zou het Egyptische vïaggeséhip
tot zinken zijn gebracht.
In antwoord op een order van de
waarnemende bemiddelaar in Palestina,
dr. Ralph Buncbe beeft Israël verklaard,
dat het weigert zijn troepen uitde
veroverde gebieden, terug te trekken.
Teneinde de kosten van levens
onderhoud voor de Nederlandse be-
volking op een zo laag mogelijk peil
te houden, 2al de regering, voorzo
ver hierdoor geen vitale belangen
worden geschaad, voortdurend haar
volledige steun geven aan krachten,
die een prijsverlagende invloed uit
oefenen. Wel zal in de toekomst bij
de kostprijscalculatie de loonbijslag
als kostprijselement worden erkend;
Gezónde concurrentie zal bevor
derd, tcrwyl onverantwoorde be
scherming zal worden tegengegaan.
Hiertoe zal de opheffing van een
aantal distrïbiitiemaatregelen kun
nen bijdragen.
Door het aanwenden van een deel
van de Marshallstcun voor produc
tieve doeleinden zullen Nederlandse
'bedrijven hun productie-apparaht
kunnen uitbreiden en modernise
ren, waardoor een vergrote pro
ductie tegen lagere kostprijs tot
stand zal kunnen komen.
Door krachtig mee te werken aan
het tot stand komen van een meer
intensief Europees handels- en be
talingsverkeer tracht de regering te
bereiken, dat evénals. vroeger het
geval was, de Nederlandse onderne
mer rijn goederen daar zal kunnen
kopen, waar ze togen de goedkoop
ste prijs .worden, aangeboden.
- Kotóèh. er barsten "ïtf hfeb'ÏTan-
se sta kings front? Niemand, die
dat nu reeds met zekerheid zou
durven zeggen. Onmiskenbaar
is nochtans dat, terwijl de CGT,
de communistische vakbond ge~
tuigt, ,,dat de staking eensge
zind voortduurt in alle steen
kolenbekkens van Frankrijk",
ter zeifdertijd de cijfers uitwij
zen dat in tal van plaatsen de
economische nood mijnwerkers
terug voert naar hun werk.
Daar is bij voorheeld het Lotha-
ringse mijngebied. In dit deel van
Frankrijk hervatten Dinsdag 44 pro
cent van de ondergrondse en 60 pro
cent van de bovengrondse arbeiders
het werk. Woensdag waren hun per
centages respectievelijk 58 en 68.
Deze verbetering .in de toestand gaf
Francois Mitterand, de Franse
staatssecretaris van voorlichting na
een zitting van de ministerraad de
verklaring in, dat het er naar uit
ziet, dat het land naar een algemene
hervatting van het werk en een ver
mindering van de spanning toegaat.
Deze feiten nemen echter niet
weg, dat het CGT erin is ge
slaagd de Franse havenarbei
ders tot boycot te brengen van
schepen die vanuit Engeland en
Amerika kolen naar Frankrijk
brengen.
Terwijl het werk aan de andere
schepen normaal voortgaat, lig
gen in de havenstad Eouen
twaalf Liberty-schepen met ko
len op lossing te wachten- In la
Falice zijn het er 'twee en in
Duinkerken een.
Oak -met "andere -middelen^tracht
de CGT na "24 dagen van vergeefse
strijd een beslissing té forceren.
Daartoe worden dé arbeiders in de
gas- en electriciteitsbedrijven in
Parijs en andere grote steden van
Frankrijk opgeroepen tot het voe
ren van een „doelmatige actie" In
het gebied van Ales, ten Noord Wes
ten van Marseille, waar zich Dins
dag bloedige botsingen voordeden
heeft dezelfde vakbond een alge
mene 24 uursstaking afgekondigd.
De' stakingsleuzen zijn: terugtrek
king der troepen uit de mijnen, vrij
lating van aÜe arrestanten in Ales
die in verband met de staking zijn
gearresteerd, schadeloosstelling van
de nabestaanden van arbeiders, die
in gevechten met de politie zijn ge
vallen.
Bij Koninklijk Besluit van 25
October 1948 is aan dr. H. J. v a n
Mook op zijn verzoek op de meest
eervolle wij2e ontslag verleend als
J uitenant-gouvemeur-generaal van
Indonesië met dankbetuiging voor
de vele én. gewichtige diensten
door hem in uitzonderlijk moeilijke
omstandigheden aan den lande be
wezen.
Het ontslag gaat in op 't tijdstip,
waarop dr. Van Mook het bestuur
zal hebben overgegeven aan de
autoriteit, die de uitoefening van
zijn functie van hem zal overne
men.
Op dc begraafplaats Rhijnhofie
Oegstgeest werden Woensdag drie
slachtoffers van de ramp met
de „Nijmegen" ter aarde besteld
n.l. H.Veenendaal, directeur der
KLMK. D. Parmentier, gezag
voerder van de Nijmegenen chef
bliegdienst KLM en A. F. E. Mac-
Inemy, vert. v. d, Lockheed Air
craft Corporation.
Marshall, Bevin, Schuman
vergaderen in Parijs
De ministers van Buitenlandse
Zaken der drie Westelijke grote
mogendheden, Bevin, Marshall en
Schuman, zijn Woensdagavond op
het Franse ministerie van Buiten
landse Zaken bijeengekomen
Aan het eind van deze bijeen
komst werd een communiqué uit
gegeven, waarin wordt verklaard:
De drie ministers van Buiten
landse Zaken bestuderen de toe
stand die door &et Sow jet-veto
over de resolutie van de Veilig
heidsraad ten aanzien-van de .Berr
lijnsé kwestie werd geschapen. De
drie regeringen aanvaarden die
resolutie en verklaren zich bereid
deze loyaal uit te voeren. De kwes
tie staat nog op de agenda van de
Veiligheidsraad."
Prof. mr. dr. C. A. Verrijn
Stuart overleden
Gisteren overleed te Zeist prol.
mr, dr. C. A. Verrijn Stuart, oud-
boogleraar in de staathuishoud
kunde en hethandelsrecht te Delft
en in de staathuishoudkunde en de
statistiek te Groningen en Utrecht.
De crematie geschiedt Vrijdag 29
October te Velzen na aankomst van 1
trein 14.09 uur te Driehuis-W ester -
veld.
Op de wegveikeersdag van de
KNAC, die minister Van Schaik In
Den. Haaf opende, heeft deze mede
gedeeld, dat zijn portefeuille, welke
hy ad-intcrim b.eheerde, binnen en
kele dagen zal worden overgenomen
door mr. D. G. W. Spitzen, secreta
ris-generaal van het departement
van Verkeer en Waterstaat.
Mr. D. G. W. Spitzen werd 18
Maart 1866 in Wageningen geboren.
In Den Haag doorliep hy het gym
nasium en in Deiden studeerde hij
rechten- Na zijn studie was hij ge
durende enige jaren werkzaam bij
het voormalige departement van
Binnenlandse Zakeh en Landbouw.
In 1932 volgde zijn benoeming tot
administrateur aan Binnenlandse
Zaken en aanvaardde hy de functie
van chef der afdeling binnenlands
bestuur van dat departement. Op 1
Januari 1939 werd mr. Spitzen be
noemd tot secretaris-generaal van
het departement van "Waterstaat. In
die functie is hij thans nog werk
zaam aan het ministerie, dat thans
Verkeer en Waterstaat omvat.
Mr. Spitzen is commissaris van de
Nederlandse Spoorwegen. Hij be
weegt zich veel op cultureel gebied
en is o.m. voorzitter van. de Haagse
Kunststichting, van de Vereniging
van Vrienden van het Residentie-
Orkest en van de werkgroep Haags
Cultureel Centrum.
Hij is ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw en officier in de
Orde van Oranje Nassau.
De nieuwe minister zal Vrijdag
door de Koningin worden beëdigd.
Mr. Spitzen is niet aangesloten bij
een politieke partij.
ERGENS in het imposante G.EJ3.-gebcuw aan de Rachussenslraat staat
een maquette, waarvan men op het eerste gezicht zou zeggen: hé. dat
lijkt wel een alpenlandschap met al die pieken, steil omhoogrijzend uit een
bergmassief! Over die „pieken" piekert de directeur van het G.E.B., ir. M.
C. Hoenkamp reeds lange tijd- Vooral de hoogte van de piek van 8—9 uur
's morgens baart hem zorgen. Hij is niet eerder gerustgesteld, of hij moet
varrjdie allerhoogste piek van zijn „alpenland" een flink stuk hebben kun
nen kappen, en dat op een lagere piek kunnen zetten. Lukt dat niet, dan
kan het deze winter wel eens gebeuren, dat TJ 's mórgens een tijd lang
tevergeefs de schakel van het electrisch licht omdraait of de stekker in
het stopcontact steekt!
spaarde juist zoveel stroom van 8—9
uur 's morgens. Nu is het helaas zo.
dat de industrie 's morgens tussen
half acht en acht uur de stroom in
schakelt en in de meeste huishou
dingen is dat eveneens het geval.
Hierdoor is de ochtend-piek-
belasting veel hoger geworden
dan die in de. middaguren van
46. En het is voor de centra
les juist 20 moeilijk, om van de
zwakke nachtbelasting 's mor
gens plotseling op volle toeren
te moeten draaien. Er kan zelfs
een ogenblik lcomcn, dat men pp
de centrales zegt: we kunnen
het niet meer aan; er kan geen
K.W. meer af of de boel loopt
spaak.
Wat cr dan zou kunnen gebeuren
leert ons Engeland, waar in dc jaren
1946 en '47 soms gehele distrieten
voor korte of langere t\Jd stroomloos
moesten worden gezet.
Voorstellen
Onder de leus: de piekbelasting
met 20% omlaag in de periode van
20 November tot 1 Februari 1949, of
anders loopt het mis hebben de
directeuren van energiebedrijven in
Nederland de koppen bij elkaar ge
stoken en hebben zij een aantal
maatregelen aan de regering voor
gesteld.
Op het voorstel, de wintertijd on
verwijld in te voeren kreeg men nul
op het request; althans deze winter
kan er om politieke en economische
redenen nog niets van komen.
De industrie zou om half negen in
plaats van half acht 's morgens moe
ten beginnen. Zo tegen half negen
zyn öe werkers de deur uit en dan
wordt er tenminste in de woningen
minder stroom verbruikt. Om de in
dustrie niet te benadelen (vooral de
export-industrie) zou deze 's mid
dags een half uur langer moeten
werken. Voorgesteld zal worden het
U moet dan weten, dat het vermo
gen van de e]ectriciteitsfabrieken in
Nederland al jaren niet bijzonder
goed meer is. Sinds 1940 zijn, lande
lijk gesproken de machines en. ke
tels van de centrales niet meer ver
nieuwd, waardoor een gebrek aan
capaciteit is ontstaan. Vooral Bra
bant cn Limburg kampen met een
tekort aan energie.
Vadertje Staat was sedert' de be
vrijding erg zuinig op de deviezen
en begint nu pas wat af te schuiven
maar voor dat geld kunnen we eerst
over drie a vier jaar de hoogst
noodzakelijke machines uit het bui
tenland ontvangen, zó lang is de le
vertijd!
Daarbij komt, dat het landelijk
stroomverbruik vooral sinds dc 2e
helft van 1946 abnormaal gestegen
is; het is zelfs aanzienlijk meer dan
in 1939.
Op het platteland wordt door de
gestegen lonen meer stroom ver
bruikt dan vóór de oorlog, maar
vooral de sterke industrialisatie is
oorzaak van de toename van het
verbruik.
In.de eerste jaren na de bevrij
ding'werden wij op stroom-rantsoen
gezet, omdat er te weinig steenkool,
voor de centrales beschikbaar was.
Nu onze mijnen de vooroorlogse
productie benaderen blijkt, dat de
stookwaarde van de kolen minder is
dan die van 1939.
Het vermeerderde stroomverbruik
bij een verminderde capaciteit wekt
de vrees, dat er een tijd zal komen,
dat niet meer aan de vraag voldaan
zal kunnen, worden, vooral niet tij
dens de piekbelasting van de centra
les.
Omlaag met die piek!
Hadden .we nog raaar de winter
tijd van vroeger!, verzucht de heer
Hoenkamp. Dat uur eerder licht.
meerdere stroomverbruik hierdoor,
tc compenseren door de étalage- en
winkelverlichting tussen half vjjf en
zes uur sterk te verminderen of zo
nodig geheel tc verbieden. De win
keliers zouden dan schadeloos ge
steld worden door dc mogelijkheid
hun winkels en etalages 's avonds
van half zeven tot tien uur of half
elf te verlichten.
Voor zover deze voorstellen de in
dustrie betreffen, zal nog overeen
stemming bereikt moeten worden
met de vakbonden (b.v. de metaal-
bond).
Over de kwestie van de winkel-
verlichting heeft het Rijkskolen-
bureau in bovengenoemde zin ge
adviseerd. De beslissing is echter
aan de minister van economische
zaken, die daarin wellicht de mid
denstandsbonden zal willen kennen.
Ook XI kunt meehelpen
De Energiebedrijven gaan op '20
November een landelijke, campagne
beginnen om ook het' publiek, bij
hun actie te betrekken.. Het gaat
daarbij voornamelijk om een ver-?
mindering van het stroomverbruik
tussen acht cn negen uur 's morgens;
Gebruikt in die iUd .geen strfjk-:
ijzer, stafzuiger .ofelectrisch kachel
tje. Brandt geen overdadige verlich
ting tussen 8 en 9 uur en dat geldt
tevens voor scholen, kantoren, cïtfé's
cn winkels. Ook ateliers, werkplaat
sen, fabrieken cn bedrijven kunnen
meehelpen door speciaal in ge
noemd uur zo weinig mogelijk mo
toren c:i andere apparaten in bedrijf
tc stellen.
Een en ander geldt uiteraard voor
het gehele stroomle v er iiïgsgebied
der Rotterdamse centrales, omvat
tende de gemeenten. Rotterdam (met
inbegrip van randgemeenten en
Hoek van Holland), Schiedam,
Vlaardingen, Bergschenhoek, Bleis-
wijk, alsmede alle gemeenten op de
eilanden Voorne en Putten, Rozen
burg en West-IJsselmoade.
Brandstof voor tijdelijk
verblijf elders
Het C.D.K. deelt mede. dat van 1 No-'
vember af bij de plaatselijke distribu-
tiedlensten bonnen voor brandstoffen
kunnen worden aangevraagd, voor per
sonen, die wegens hun werkzaamheden
tijdelijk op kamers wonen in een ande
re' gemeente dan waarin zij in het be
volkingsregister zijn ingeschreven. Bij
de aanvraag moet een verklaring van
de werkgever worden overgelegd over
de duur van het tijdelijk verblijf.
Hetzelfde geldt voor tijdelijk in Ne
derland verblijvende personen, die hun
paspoorten, moeten tonen en bij in
kwartiering van militairen.
In al deze gevallen moet de aanvraag
worden Ingediend door de kamerver
huurder.