Vrijdag 5 November 1948
3
Voorgegaan door mannen van de Rotterdamse motorpolitie reed gis
teren een kleine stoet luxe auto's door de stadEr was belangrijk be
zoek in de MaasstadZoals wij gisteren reeds meldden bracht de uit
voerend chef van de Mar shall-commissie in Nederland, mr. John D.
Humpstone een bezoek aan Rotterdam om daar op symbolische wijze
het broodgraandal met het s.s. „Jefferson City Victoryin de Lek
haven was aangekomenover te dragen aan Nederland
De heer Humpstone 2ou vervol
gens met de andere leden van zijn
gezelschap en de genodigden een
bezoek brengen aan de graanver-
werkende industrieën en dan in de
loop van de middag een brood, ge
bakken van „Marshall-tarwe" in
ontvangst nemen. Maar, het pro
gramma dreigde helemaal mis te
lopen. Het schip was een paar uur
te laat en zo kon men gisteroch
tend reeds getuige zijn van de
symbolische overdracht van het
graan, terwijl de „Jefferson City
Victory" nog buiten de pieren van
Hoek van Holland was.
Het gezelschap bracht toen eerst
een bezoek aan de fabrieken van
de Nederlandse Bakkerij, waar het
werd rondgeleid door de afdelin
gen. De Amerikanen staken hierbij
hun bewondering voor de Neder
landse industrie niet onder stoelen
of banken. Omdat in die tussentijd
het schip nog niet in de Lekhaven
was aangekomen, gebruikte men in
het beursrestaurant de lunch, die
de Amerikanen was aangeboden
door de heer W, Kruyne, directeur
van de Black Diamond Line, welke
maatschappij betrokken is bij het
vervoer van Amerikaans koren
naar Nederland. Tijdens deze lunch
werden enkele korte woorden ge
sproken door de heer W. Kruyne
en mr, Humpstone.
Vervolgens reed men weer
naar de Lekhaven, waar de „Jef
ferson City Victory" ondertussen
gemeerd was en waar het lossen
reeds een aanvang had genomen.
Met dit 51ste graanschip voor
Nederland is een lading meege
komen, die voldoende is om
43.000.000 broden te bakken! De
kapitein vertelde, dat hij alle
moeite had gedaan om op tijd te
komen, maar hij was in Antwer
pen ongeveer een dag opgehou
den met losser^ van goederen, die
voor België bestemd waren, om
dat de havenarbeiders daar op
Allerheiligen niet werken.
Na het vertrek uit de Lekhaven
begaf het gezelschap zich naar de
bakkerij van de firma Ulrich aan
de .Straatweg, waar zich een klei
ne menigte verzameld had om de
vertegenwoordiger van Marshall te
ontvangen. Na een korte bezichti
ging van het bedrijf kwam het
tweede grote ogenblik van de dag.
Mr. Humpstone ontvangt het
symbolische brood uit handen
van een Rotterdamse schóne
Handwerken van
vrouwelijke gevangenen
In het huis van de UVV op de
Eendraehtsweg zal een verkoping
gehouden worden van handwer
ken, die de vrouwelijke gevange
nen van Rotterdam in hun vrije
tijd maakten.
De laatste jaren is er een stre
ven, om het gevangeniswezen te
hervormen-en te verbeteren en een
goede ontspanning werkt er toe
mee, dat de opgesloten vrouwen
zich minder eenzaam voelen. Zij
behoeven zich niet te vervelen,
kunnen breien en borduren en
hebben daardoor het gevoel dat zij
zich nuttig maken. De kleren, die
zij vervaardigen, worden, meestal
aan de ontslagen gevangenen mee
gegeven, ook werd in de koude
winter van twee jaar geleden een
aantal jumpers en sokken aan de
Rotterdamse Diaconieën geschon
ken. De overgebleven artikelen zo
als theemutsen, aanvatters, pop
pen, tafellakens, handschoenen etc.
zullen op 12 en 13 November in het
UW-huis worden verkocht.
De heer C. Ulrich hield een korte
toespraak, waarna mej. L. Magnin
de heer Humpstone het symboli
sche brood aanbood. De Amerikaan
dankte met een kus. Bij de winkel
van Van der Meer en Schoep op de
Schieweg, waar-een speciale etala
ge voor deze gelegenheid was inge
richt, ontving de gast bloemen uit
de hand van mevrouw Toen. Ook
hier hadden zich talrijke belang
stellenden verzameld achter een
haag van winkeljuffrouwen met
hagelwitte schorten.
Bii het laatste bezoek, deze keer
de Stereofabriek in de Gouverne-
straat, scheen het of men Marshall
in eigen persoon verwachtte. De
trottoirs aan beide zijden van de
straat stonden vol met mensen,
men hing uit de ramen en de
nieuwsgierigsten waren zelfs op de
daken geklommen. Na een rondlei
ding door de fabriek vertrok het
gezelschap om ongeveer vtJf uur
naar Den Haag, waar het een diner
zou gebruiken met vooraanstaande
Nederlandse autoriteiten.
Die lelijke mannen
Volgens professor Rousseau
van de universiteit te Grahams-
town, Zuid-Afrika, zijn de man
nen nog nooit zo lelijk geweest
als tegenwoordigDe professor
beschrijft de Zuid-Afrikaanse
man als een komisch creatuur
met een dikke buik, en als een
wandelende klap-in-je-gezicht. N
Hij voegt er aan toe: Het is een
wonder, dat onze vrouwen het
bij zulke echtvrienden uithou
den. Terwijl de dames hun fi
guur verbeterd en hun aantrek
kelijk uiterlijk bewaard hebben,
zijn de mannen afgegleden
langs.de helling der corpulen
tie. Dit komtaldus de hoogge
leerde, doordat de vrouwen
weinig kleren dragen en er trots
op zijn hun figuur te laten uit
komen, terwijl de kleding der
mannen steeds dikker en rui
mer wordtom de uitbouw van
hun voor- en achtergevels te
verbergen
Nieuwe composities, van
Max Vredenburg
De componist Max Vredenburg
heeft 10 we r kern voltooidzes liede
ren (met pianobegeleiding) op ano-
nyme teksten uit het Jiddisch, drie
dansen voor piano (Evocation-Im-
ploration-Exaltation) en het con-
certlied „Men zegt er is een land"
op woorden van de dichter Tsjer-
nichofsky. Dit lied droeg de compo
nist op „aan degenen, die Joden
hebben gehuisvest in de bezette
landen". Tenslotte schreef Vreden
burg een solo voor piano „Nostalgie
naar de vrijheid" vanuit een inter
neringskamp onder de, Japanners
op Java 1942'45.
Advertentie 1. H.
- Het
:nieuwe
Advertentie I. M
MINDER KANS OP
KIESPIJN
Succesvolle bestriding van
tandbederf.
Gedurende de laatste jaren heeft
de tandheelkundige- en mondhy-
giënische-wetenschap belangrijk^
ontdekkingen gedaan, waardoor
tandbederf thans met succes kan
worden bestreden en voorkomen.
Vanzelfsprekend maakt de mo
derne tandpasta-industrie een nut
tig gebruik van deze wetenschap
pelijke ontdekkingen.
De belangrijkste stoffen, die ter
bescherming van tanden en mond
kunnen worden aangewend- zgn:
vitamine C (voorkomt slijm
vliesontsteking en versterkt
het tandvlees)
fluorsillcaat (de directe be
strijder van tandbederf,
caries, etc.)
sulfonamide (voor de alge
hele desinfectie van mond
holte en tanden).
Deze uiterst belangrijke prepa
raten zgn allen in Vetenschappe-
Igk verantwoorde hoeveelheden,
en in de meest doeltreffende ver
houding toegevoegd aan
*s Morgens voor mooie tanden.
9b Avonds voor gezonde tanden.
Engelse schrijver T. S. Eliot krijgt de
le tterkunde-prij s
De Zweedse Academie heeft gisteren drie Nobelprijzen 1948 toegekend.
Die voor de letteren gaat naar de Enge is e schrijver Thomas S. Eliot;
diens landgenoot prof. Blackett is onderscheiden voor z\jn natuur
kundige onderzoekingen op het gebied der kosmische straling, terwijl de
derde Nobelprijs, die voor scheikunde, is toegekend aan de Zweedse pro
fessor Tiselius voor zijn ontdekkingen op het gebied der bio-chemie.
brengt deze week o.a.:
ONZE POSITIE
IN INDONESIË
Over de houding van het
Nederlands Militair Gezag in
Indonesië.
Amerikaanse Presidentsverkie
zingen, door drs L. de Jong.
Johan Winkler over:
„November 1918".
Zigeuners zijn zwervensmoe.
Alarm in de school.
Nutteloze notities van
Carmiggelt.
Zorg, dat U over dé inhoud
kunt meespreken, Koop; hetl,
bij kiosk, óf boekhandel; of, -
nog beterneem eèhabon-
nerrieht (minimum 2.50 ':p£Vvp
V Weekblad Vrij Nederland
Keizersgracht' 604Amstërdam?C{;
TUINKALENDER
NOVEMBER. In elke tuin
waar de grond goed is en waar
voldoende zon doordringt, kan ook
fruit worden geteeld. Wanneer men
echter maar lukraak wat vrucht
bomen aanschaft zonder daarbij re
kening te houden met de hoedanig
heid van het soort, kan dit tot te
leurstellingen leidenDe bomen
moeten in de eerste plaats kernge
zond zijn. Een zeer belangrijke
factor is het probleem der bestui
ving. Appelsperenpruimen en
kersen kunnen met eigen stuifmeel
volstaan, doch er zijn ook andere
soorten. Ook de soort van de on
derstam, waarop de bomen inder
tijd veredeld vierden, speelt een
belangrijke rol. Om teleurstellin
gen te voorkomen doet de amateur
daarom verstandig, zich door de
vakman terdege te laten voorlich
ten, alvorens tot aankoop over te
gaan
Eliot is de vierde Britse letterkun
dige die deze prijs ontvangt sinds de
literatuurprijs voor het eerst m 1901
werd toegekend. Zijn voorgangers wa
ren Rudyard Kipling, G. B. Shaw en
John. Galsworthy.
Eliot werd in 1888 in Saint Louis,
V.S., geboren. Bij het zich in 1927 tot
Engels onderdaan naturaliseren.
Voordat h|j zich in Londen vestigde
was hij enige tijd klerk op een bank
in Boston. In 1920 publiceerde hg zijn
eerste boek .the sacred wood'. De cri-
tische opstellen, die Eliot in de volgen
de jaren schreef, veroordeelden Milton,
kenschetsten Shakespeare's .Hamlet* als
een artistieke mislukking'. Eliot's ,the
waste land', dat in 1922 het licht zag,
deed de grondvesten, waarop de En
gelse dichtkunst sinds jaren rustte,
schudden. Hij trachtte in dit werk de
doodsteek aan de romantiek toe te
brengen. Terwijl de romantici in op
stand. waren gekomen tegen de tra
ditie, probeerde Eliot diep in deze tra
ditie zijn inspiratie te vinden. Hij nam
het idioom en de techniek van de vroe
gere Renaissance, van Marlowe, Webster
en Doons over.
Dit",enfant terrible' in de literatuur
werd in 1927 redacteur van de ,New
Criterion'. In 1932 werd hij benoemd
tot hoogleraar m de dichtkunst te Har
vard. Nadat hij een jaar gedoceerd had,
keerde hg met bekwame spoed naar
Engeland terug, waar hij zich aan reli
gieuze onderwerpen wijdde. Zijn eerste
toneelstuk op religieus gebied was ,the
rock', dat in 1935 gevolgd werd door
Murder in the Cathedral', een stuk dat
Kankerbestrijding
Oproep van het comité
Nationaal Huldeblijk
Het comité „Nationaal Huldeblijk"
schrijft ons:
Op velerlei wijze heeft het Nederland
se volk uiting gegeven aan zijn dank
baarheid en waardering voor het 50-ja-
rig wns beleid van Koningin Wilhelmi-
na doch de schoonste vorm, waarin dit
geschiedde was en is nog het bij
eenbrengen van het Nationale Hulde
blijk, het fonds, dat door Koningir Wil-
helmina is bestemd voor de kanker
bestrijding. Aan het bijeenbrengen van
dit fonds hebben 2Vz millioen Neder
landers medegewerkt door het kopen
van het bekende jubileuminsigne en
daarnaast hebben duizenden landgeno
ten en vele m Nederland gevestigde
ondernemingen en organisaties door ex
tra bijdragen het fonds versterkt.
De afrekeningen van de plaatselijke
comité's komen thans binnen bij het
Uitvoerend Comité en vele van de af
rekeningen zijn zeer verheugend In het
bijzonder de grote steden en het Ooste
lijk deel van het land komen goed voor
de dag. Er zijn gemeenten bij, welke
welhaast een opbrengst van gemiddeld
één gulden per inwoner hebben be
reikt. In andere gemeenten daarente
gen is de opbrengst bepaald teleurstel
lend.
Om de bestrijding van de kanker in
ons land met kracht ter hand te kun
nen nemen is een groot, zeer groot be
drag nodig. De bereidheid om dit be
drag bijeen te brengen is bij het Neder
landse volk in al zijn geledingen aan
wezig. Dit is nog gebleken uit het on
langs door het Nederlands Instituut
voor de Publieke Opinie ingestelde on
derzoek, in welk onderzoek niet alleen
tot uiting kwam, dat kanker de meest
gevreesde ziekte is maar ook dat 71%
van de ondervraagden zich bereid ver
klaarden aan de bestrijding van deze
ziekte financiële steun te verlenen.
Er is reeds belangrijk meer dan
1.000 000.bijeengebracht, doch
als inderdaad driekwart van de be
volking haar bereidheid alsnog in
een daad omzet, kan dit bedrag
aanzienlijk groter worden en kan
de kankerbestrijding op forse wijze
worden aangepakt
Het Uitvoerend Comité doet een be
roep op de talrijke landgenoten, die
zich tot nu toe afzijdig hebben gehou
den of zich hebben beperkt tot het
kopen van een jubileuminsigne, om
alsnog een bijdrage te storten op de
postrekening van het Comité Nr. 26000,
of op haar rekening b\j de Ned. Handel
Mij te Amsterdam, de Kasvereeniging
te Amsterdam, of bij het Girokantoor
dr gemeente Amsterdam, C. 600. Ook
postwissels worden gaarne ontvangen
aan het Centraal Bureau van het Uit
voerend comité. Herengracht 478 te
Amsterdam. Jubileummsignes zijn aan
dit adres nog verkrijgbaar.
De aandacht wordt er op gevestigd,
dat bedragen van 1 500.— en hoger in
ho an a r>n i i geblokkeerd geld kunnen worden over-
P Thams A» Becket in de j gemaakt, als daartegen izepti fiscalp hp>-
kathedraal van Canterbury tot onder- I zwaren bestaan. Ook inschrijvingen in
W
mm
EEN RADIOSTUDIO OP WIELEN. Het materiaalwaarmee de Ameri
kaanse radioverslaggevers werkenmag waarlijk hypermodem heten
zoals blijkt uit bovenstaande foto van de nieuwste radioreportagewagen
van de Columbia Broadcasting SystemEen glazen uitkijkpost op het
dak. die bovendien nog opengeschoven kan worden, biedt de reporterJ
een vrij uitzicht naar alle zijden, terwijl ook de achterkant van de toa-
gen van plexi-glas is vervaardigd
Resultaten woningen gezinstelling
In enkele provincies weinig aansluiting op
gaselectriciteit en waterleiding
Het Centraal Bureau voor de
Statistiek is gereed gekomen met
zijn telling van de resultaten van
de woning- en gezinstelling, die op
31 Mei 1947 is gehouden. De laat
ste weken hebben wij reeds enke
le van de belangrijkste cijfers ge
publiceerd en toegelicht, de cijfers,
die het C.B.S. thans nog publiceer
de zijn echter ook zó interessant,
dat wij ze hieronder afdrukken. Zij
hebben betrekking op de grootte
der woningen in de verschillende
piovincies, op de wijze, waarop
deze woningen worden bewoond,
O], de aantallen bewoners per wo
ning, op het aantal aansluitingen
op gas, electriciteit en waterleiding
en op de kinderrijkdom der gezin
nen.
Wat de grootte der woningen betreft
(gerekend naar het aantal vertrekken),
komt Drenthe achteraan met 3.71 ver
trekken per woning. Dan volgt Fries
land met 3 81, Groningen 4.06, Zeeland
4.26, Noord-Holland 4.91, Zuid-Holland
5.02, Overijssel 5.08, Noord-Brabant 5.16,
Gelderland 5.18, Utrecht 5.43 en Lim
burg met het grootste aantal vertrek
ken per bewoonde woning n.l. 5 99.
Het kleinste aantal bewoonde wo
ningen treft men in Drenthe: 52.901
één na hoogste percentage bereikt
voor de huishoudingen, die vertrekken
met andere huishoudingen moesten de
len, nl. 43.4. Overijssel ging m dit op
zicht aan de kop met 451 en Limburg,
dat het grootste percentage samenwo
nende huishoudingen telde, had het
kleinste aantal, dat vertrekken met an
dere huishoudingen moest delen: 17.1
procent. Dit kwam waarschijnlijk, om
dat Limburg het grootste aantal ver
trekken per bewoonde woning telde:
5.99. Friesland had het op een na klein
ste nl. 381, Drenthe het kleinste 3.71.
In Zuid-Holland was het percentage
huishoudingen, dat vertrekken met an
dere huishoudingen moest delen 42 6,
m Groningen 42, m Noord-Holland 41 4,
m Utrecht 40, in Zeeland 39 8, in Gel
derland 39.6, m Drenthe en Noord-Bra
bant beide 39. Voor Nederland was
het 39.3.
Van het aantal samenwonende
huishoudingen had in Drenthe 7.9
procent onvoldoende slaapruimte, in
Friesland 5 6, m Groningen 5, ln
Zeeland 4.8, in Limburg 4 3, in
Noord-Brabant 4.1, m Gelderland
3.7, in Overijssel 3.5, m Zuid-Hol
land 3.3, in Utrecht 2.B en in Noord-
Holland 2 5.
Het gemiddelde voor Nederland was
3 6 procent.
Het gemiddelde aantal personen per
huishouding was het grootst in Noord-
Brabant nl. 4.74, daarop volgde Lim
burg met 4 62. Dit kwam door de kin
derrijkdom in deze provincies. Drenthe
Daarna komt Zeeland met 60.313, ver-1 kwam op de derde plaats met 425, om-
volgens Groningen met 108.492, Lim- dat daar het aantal vertrekken per be-
burg met 109.493, Friesland met 110.253, woonde woning het laagste is. Voor
Utrecht met 118 469, Overijssel met Overijssel was het 4.24, voor Gclder-
129.967, Gelderland met 197.110, Noord-
Brabant met 202.093, dan Noord-Hol-
land 4 22, voor Friesland 3.99, voor
Utrecht 3.97, voor Groningen en Zui ei
land met 438.545 en tenslotte Zuid Hol- Holland beide 3 82, voor Zeeland 3.78,
land met 522 130.
Zeeland heeft het kleinste aantal
bewoners (in bewoonde woningen), nl.
245.036. Dan volgt Drenthe met 256.987,
vervolgens Groningen 437 302, Friesland
445.082, Utrecht 526 218. Overijssel
619 544, Limburg 636.501, Gelderland
962 648, Noord-Eiabant 1 093 748, Noord
voor Noord-Holland tenslotte 3.70. Voor
Nederland als geheel was het 4.04.
Op enkele opvallende verschillen, tus
sen de provinciale cijfers is in deze
samenvatting de nadruk gelegd. Men
dient te bedenken, dat deze provinciale
cyfers zelf weer gemiddelden zijn van
die voor de in iedere provincie gelegen
Holland 1.720.046 en tenslotte Zuid-Hol- gemeenten en dat ook tussen de cijfers
land 2 222 901. v°or de afzonderlijke gemeenten en
Het aantal bewoners per vertrek was z?3fsM voor onderdelen van gemeenten
het grootste in Drenthe nl. 131. Dan afwijkmgen aan de dag treden, soms
Sprekende portretten
Toen ik 's morgens om een uur of
elf een kopje koffie ging: drinken in
dat café-tje, zat z'n moe al met een
glaasje bessen aan een tafeltje en
Gerard leunde in een stamgasten
standje tegen de tapkast#
Mina, schenk m'n zoon nog eens
in, zei moe tegen de buffetjuffrouw-
en kom nog maar eens hier met aa
fles ook. Zg slikte het restje van
het rode spul in en hield het glaasje
ter vulling gereed..
Nou, moe, op je gezondheid hoor,
proostte Gerard.
Op je vrije dag, jongen, sprak
moe trouwhartig.
Er kwam een grijzend echtpaar
aan moe's tafeltje zitten, blijkbaar
kennissen, want ze begonnen on
middellijk gezellig te converseren.
Gerard wipte 2ün glaasje achter
over en commandeerde.: Mina een
rondje voor de hele trogp en hij
wees naar het tafeltje yan moe.
Ho, ho, jongen, niet te vlug, lachte
moe, ik heb nog een vol voor me
staan en kijk jij ook maar uit, de
dag duurt nog lang. Ik weet hoe
ver ik gaan kan, zei Gerard, wijs
voor zijn goeie twintig jaren, ik
neem een flessie, nou Mina, waar
blijf je nou? Mina vulde de glaasjes
en keek lachend van moe naar Ge
rard. Wat een flinke jongen is t-ie
geworden, zei de al bejaarde buffet
juffrouw tegen moe. en altijd zo
aardig voor z'n moeder.
Ja, maar 't is ook een beste, zei
Gerard en met grote stappen kwam
hij op moe af en gaf haar een pak-
kerd en een klapzoen. Gekke jon
gen, lachte moe, dat doet-ie nou al
tijd, 't ken 'm niks schelen wie d'r
bij is. Gerard stak zijn vuist voor
uit en sprak: nou, zallen we dan
nog maar es bamzaaien, voorüit
moe, één keertje dan. Moe graaide
in haar tasje en stak ook een ge
balde hand* vooruit.
Ik zeg altijd drie.
Zes, zei Gerard. Het was vier.
Dan zeg ik weer zes, zei Gerard.
Niks zeggen, hg wil me bluffen, zei
moe, dan zeg ik nul. Het wès nul.
Mina, ik zit er in, nog een beetje
voor allemaal, riep Gerard en hff
pakte moe weer om de hals en zoen
de haar op beide wangen. Had je
me daar lekker zitten, moe, ja 't is
zo'n leep wijfie, is 't niet moe, Iaat
ze maar schuiven dat wgfie, maar
ik vraag revans moe, daar kom-ie
niet van af.
Deze keer verloor moe. Kom nog
maar es Mina, zei moe (en schrgf
dat vorige rondje ook maar op mijn
rekening, fluisterde ze tegen de
buffetjuffrouw)
Gerard hoofde het. Niks ter van,
ik betaal, rao«, sprak hg fier, je
ken nog twintig bessies van me
krijgen, hoor moe, dat weet je toch
wel, wat zalleme nou, eerlijk is eer
lek.
Wat doe je nou zoal op je vrtje
dag, Gerard, vroeg de oude juf
frouw die met haar man bg moe
was komen zitten. O, vanmiddag
ga ik naar Den Haag, zei Gerard,
naar eemmoole zaak met spiegels.
Dan komt er wel zp'n grietje bg ine
zitten aan de kisten die kleedt me
dan wel uit, want 'dat worden dure
slokkies. Ik stop m'n retourtje al
tijd maar goed weg, want ik weet
vooruit dat m'n laatste dubbeltje
d'r aan gaat. Geef niet hè, moe, je
leef maar eens. Ik nog een flessie
Mina en vraag es wat de anderen
gebruiken willen.
't Is zo'n beste jongen, zei moe
trots, hij weet altfjd precies hoe ver
of dat-ie gaan ken...
DESIDERIUS.
werp heeft. Dit stuk werd meer dan 700
maal opgevoerd.
Eliot, die een afkeer van publiciteit
heeft voor zover het zijn persoon be
treft, is directeur van de uitgevers
maatschappij Faber and Faber. De Brit
ten eerden hem in 1948 met de order
of ment, de Fransen verleenden hem het
Légion d'honneur. Hij ontving eregra-
den van de universiteiten van Cambrid
ge, Harvard, Yale, Princeton, Columbia,
Bristol, Leeds en Edinburgh.
Prof. Blackett, hoogleraar te Man
chester, die tijdens de oorlog lid was
van de Britse commissie voor de
atoomenergie, heeft de zgn. Wilson-
kamer vervolmaakt. Deze stelt de ge
leerde m staat, de banen van radio
actieve deeltjes te volgen en te foto
graferen. Hij ontdekt, dat het fotogra
fische beeld van kosmische stralen ge
lijkenis vertoont met het gefotografeer
de traject van radio-actieve deeltjes. In
1934 toonde prof, Blackett aan hoe een
positron en een electron gelijktijdfg
waren ontstaan door een gamma-straal.
De voornaamste bijdrage die de
Zweedse geleerde prof. Tiselius tot
..ye!?nscïlap heeft geleverd is de ont
wikkeling van twee methoden (de
eleetro-phorese en de absorptie-ana-
3yse) voor de identificatie en de zuive-
ring van de belangrijkste proteïnes in
de ingewikkelde mengsels waarin de
natuur ze levert. In 1937 is door eleetro-
phorese komen vast te staan, dat het
bloedserum een aantal tameljjk goed te
onderscheiden proteïnes bevat.
het Grootboek 1946 kunnen aan het
Comité worden overgedragen.
Bil j artveremgi ng
„Contact West"
Thans zijn ook de „Rotterdamse
biljartverenigingen Contact West"
opgericht. Secretaris is de heer G.
de Waal, Spaanse Bocht 21b. Bij
deze verenigingen hebben zich
aangesloten Trianon, Eureka,
E.V.A. en Olympiade.
Gesthem komt niet
Naar wij vernemen zal de Fransman
en Wereldkampioen Gesthem niet
deelnemen aan het tournooi om het
wereldkampioenschap dammen. dat
van 13 November tot en met 4 Decem
ber in ons land zal worden gehouden.
volgen Friesland 1.06 en Noord-Brabant zee* belangrijke.
1.05. Vervolgens Groningen 0 99, Lim
burg 0.97, Zeeland 0.95, Overyssel cn
Gelderland beide 0.94, Zuid-Holland I ATTTClT71TT"Aii*
0 85, Utrecht 0 82 en tenslotte Noord- IVI 1/ ft 11/ I J 1VI
Holland 080. uxwk/uu XYA
Het percentage der bevolking in T T». AT
andere bewoonde ruimten" (ncodwo- r~| achterin het hofje waar het klinkerstraatje geleidelik
mngen, zomerhuisjes e.dwas in Mei overgaat In zachte modder, weggedrukt achter werkplaatsen in onbe-
1947 het hoogste in Zeeland: 4 5. Dan 1 woonbaar verklaarde woningen, waarin snerpende machines werken* en
dichtby dc plaats staat een paal, met een bordje er aan, (een kat met
gekromde rug), dat In de richting van het laatste huis van het hofje w(jst.
Buiten de korte aanduiding, die by de Ingang van het Hofje De Boer is
aangebraebt, is dit bordje met die boze kat de enige aanduiding, dat
daar achterin het hofje een museum is, het „Museum Hofje Den Boer".
In overleg met de KNVB heeft de
Koninklijke Belgische Voetbal Bond
besloten om de wedstrijd BelgiëNe
derland juniores op 21 November
op het terrein, van de Antwerp
F. C. te organiseren. De aan
vang is bepaald op 13 uur, het zal dus
een voorwedstrijd zijn van de eigenlij-
AC België—Neder land-match.
EARL DERR DIGGERS
EEN CHARLIE CHAN.MYSTERIE
No. 108
Zij reden door de hoofdstraat,
telkens draaiend tussen grote ga
pingen door, die gemaakt hadden
kunnen zijn door ontploffende bom
men. Tussen de scheuren van het
trottoir, waarop zich eertijds op
Zaterdagavond een dichte menigte
bewoog, groeiden nu bosjes geel
groen gras. Van de winkelstraten
waren er nog twee, en de huizen
helden schuin over, met de wind
mee.
„Een vrolijk schouwspel", merkte
Bob op.
„Dat gebouw daar, dat op het
punt staat om in te vallen, is de
herberg „De Zilveren Ster", zei
Holley.
„Dat andere daar zal wel nooit
instorten. Dat hebben ze van steen
gebouwd dat het duurzaam zijn
zou en zij hadden het erg nodig
ook. Dat was vroeger de gevan
genis,"
„Goed idee," vond Holley, en Bob
De stem van Holley klonk voor
zichtig: „Is dat daar een licht in
de Zilveren Ster?"
„Het lijkt wel zo", antwoordde
Bob. „Zeg we moeten oppassen
ongewapend, zie je. Ik zal me
achterin verbergen, en voorschijn
komen als het nodig is. De verras
sing vult dan aan, wat we aan wa
penen tekort komen."
klom achter in de wagen, waar hij
zich verdekt opstelde. Voor de Zil
veren Ster stopten zij*. Plotseling
verscheen er een lange man op de
drempel; ^hij kwam naar de auto
toe.
„Wat moet je hier?" vroeg hij.
Bob kreeg een schok toen hij de
schrale, hoge stem van slapp© Flip
weer hoorde.
„Zo, vreemdeling", zei Holley.
„Dat is een verrassing. Ik meende,
dat Petticoat Mijn verlaten was."
„Mijn maatschappij heeft plan,
hier weer te beginnen" antwoord
de Maydorf. „Ik ben hier om proe
ven te nemen
„Hebt u al iets gevonden?" vroeg
Holley terloops.
„Het zilver is er zo goed als uit.
Maar er zit koper in de heuvels
links. U bent een heel eind van de
grote weg af."
„Dat weet ik. Ik zoek een jonge
dame, die hier vanmorgen heen ge
gaan is. Hebt u haar soms gezien?"
„Er is hier sedert een week nie
mand geweest behalve ik, zelf."
„Zo? U vergist u misschien. Als u
er niets tegen hebt, kijk ik hier eens
rond...
„En als ik er wel op tegen heb?"
snauwde Slappe Flip.
„Waarom zoudt u.
„Dat heb ik. Ik ben hier alleen,
en ik wil geen gevaar lopen. Draai
je wagen om...."
Wacht even", zei Holley. „Doe
op hem wierp. De revolver ging af,
maar op de weg, zonder iemand te
raken; Bob deed alle moeite het
wapen in handen te krijgen. Een
kort ogenblik worstelden de twee
mannen wanhopig, daar in de ver
laten straat, voor de Zilveren Ster.
Slappe Flip was niet zo jong meer,
maar hij bood heftige tegenstand.
Lang duurde het echter niet, en
vóór Holley uit de wagen was, had
Bob hem onder en gelukte het hem.
Maydorf het wapen af te nemen.
„Nu sta je op en wijst ons de
weg", gebood de jongen. „Geef mij
de sleutels. Er zit een splinternieuw
slot op de gevangenisdeur, en wij
snakken om te zien, wat er binnen
in is." Slappe Flip stond op en keek
hulpeloos rond. „Opschieten!" riep
Bob. „Ik heb aldoor verlangd je
weer te zien, en ik ben niet erg
zachtzinnig gestemd. Die zeven en
veertig dollarom maar te zwijgen
van de last, die je me bezorgd hebt,
die avond, toen de President Pierce
in San Francisco binnen kwam."
„Er is niets in de gevangenis",
zei Maydorf, „en ik heb de sleutel
niet...."
„Zoek eens in zijn zakken, Hol
ley", zei Bob.
Al heel gauw kwam er een bos
sleutels te voorschijn, Bob nam ze
over en gaf Holley de revolver,
„Ik laat jou op Slappe Flip passen.
Als hij probeert op de loop te gaan,
schiet je hem neer als een konijn."
Hij nam de zaklantaarn uit de
„Goed idee", vond Holley, en Bob iemand uit de auto sprong en zich
die revolver weg. Ik kom als" wagen en ging de buitendeur van
vriend....' de gevangenis openen. Nu stond hij
„Zo. Draai dan om als vriend en
ruk uit. Begrijp me goed." Hij was
nu vlak bij de wagen. „Ik zeg je,
dat er niemand hier is...."
Hij hield op toen er plotseling
in wat eenmaal een kantoortje was
geweest. Het binnenvallende maan
licht scheen op een stoffige stoel en
lessenaar, een oude brandkast, en
een plank met een paar gehavende
boeken. (Wordt vervolgd)
volgt Gelderland 3 6 pet, Noord-Bra
bant 3.2, Drenthe 2 6, Limburg 2.5,
Overgssel 15, Friesland en Noord-Hol
land. beide 1.0, Zuid-Holland en Utrecht
beide 0 8 en tenslotte Groningen
met 0.5.
Elf pet. boerderijen
In Drenthe werden niet minder dan
bijna 31.5 pet boerderijen geteld. In
Gelderland waren ruim 21 pet van de
bewoonde woningen boerderijen, m
Overijssel 20 pet., in Friesland 18, Lim
burg ruim 17, in Noord-Brabant ruim
16 5, in Zeeland ruim 12, in Groningen
bijna 11, in Utrecht 6, in Noord-Hol
land ruim 4 en in Zuid-Holland ruim
3 pet. Voor Nederland bedroeg dit per
centage bijna 11 pet.
Het is ongetwijfeld mede de ver
spreide bebouwing, die er toe heeft
geleid, dat in Drenthe slechts 26 3
pet van de bewoonde woningen een
aansluiting heeft op de waterleiding
en slechts 19 9 procent op de gas
leiding. Noord-Holland heeft de
meeste aansluitingen nl resp 97.7
en 88 9 pet, onmiddellijk gevolgd
door Zuid-Holland met resp. 97 en
86.8 pet.
Utrecht komt daarna met 91 pet wa
ter en 76.7 gas, Overijssel en Noord-
Brabant ontlopen elkaar wat dit betreft
niet zoveel. In Overijssel zijn 71 pet
der bewoonde woningen op de water
leiding aangesloten cn 52 6 pet op de
gasleiding, in Noord-Brabant zijn deze
cijfers resp. 69.4 en 535. Groningen en
Limburg doen ook niet veel voor el
kaar onder: Groningen 68.8 water cn
408 gas, Limburg 67.1 water en 41.4
gas.
In Zeeland hebben 66 pet der be
woonde woningen water en 40.6 pet gas.
Gelderland gaf de volgende percenta
ges^ water 56 pet en gas 52 2, Friesland
tenslotte voor de bewoonde woningen
met aansluiting op de waterleiding 49 2
pet en op de gasleiding 37.5 pet.
In Nederland waren de2e percentages
resp.'801 en 67.3 pet.
Veel samenwoning
In Friesland was het aantal samen
wonende hulshoudingen het kleinst:
14.7 pet en In Limburg het grootst: 43.6
pet In Groningen was dit 21,9 pel, in
Zeeland 23.9, in Noord-Holland 24.8, In
Overijssel 28.4, in Drenthe 36.6, In
Noord-Brabant 30.9, in Zuid-Holland
32.2, In Utrecht 33.9 en ln Gelderland
35 pet.
Voor Nederland bedroeg dit percen
tage 29.7.
In Friesland werd, niettegenstaande
het percentage samenwonende huis
houdingen er het geringste was, het op
Comeback Greta Garbo
Meer films over Georges
Sand
Greta Garbo keert op het witte
doek tern# in een film over het le
ven van Georges Sand, do Franse
schrijfster, die in de vorige eeuw
zeer de aandacht trok door haar
litteraire werk, de romantische om
gang met mannen als Chopin e»
De Musset, en niet in het minst
door het dragen van mannenkleren
en het roken van sigaren.
Zes schilders in
Rotterdam-Z. W.
Het is, zoals ook op de keurig verzorgde
uitnodiging stond, te bereiken met lijn
twee (voorlaatste halte) of met bus N
en het officiële adres is eigenlijk
Charloise Kerksingel 56. De bezoe
ker kan, zelfs al is de deur niet op
het nachtslot, het museum, nooit on
gemerkt binnentreden, hoewel con
cierge of deurwachter ontbreekt De
knop is aan de buitenkant blijkbaar
uit dc deur gevallen en sindsdien
verdwenen. Maar er zit een flinke
klopper op de deur. die gezien de om
vang, een geweldig lawaai doet ver
wachten als men haar op de ajzcrcn
plaat van de deur laat vallen.
Voor het echter zo ver is, heeft men
in de werkplaats naast het museum al
gemerkt, dat er bezoek is. Een werk
man, opent de deur en men treedt bin
nen m oen van die oude vervallen
woninkje, «.oh-'er stijl, waarin de ar
beiders Ui vorige eeuw hun thuis
hadden. Gewitte muren, stenen vloer,
oude bau.cn onder dc zoldering,
waarin een trapgat met daaronder een
ladder toegang verschaft tot de bo
venverdieping, sporen van vroeger
gebruik als werkplaats of bergruimte:
dat is dc omgeving, waarin zes Rotter
damse schilderrs hun werk Ihebben
uitgestald.
De heer Vcrhcy, die er de functie
van concieige, directeur-eigenaar en
administrateur schijnt te vervullen,
naast die van smid, blikbewerker en
kunstschilder, vertelde ons, dat er in
de enkele dagen na de opening reeds
enige honderden bezoekers zijn ge
feest. Er moet dus wel jets bijzon
ders worden tentoongesteld wil men
op een plaats, zover van het stadscen
trum, een dergelijk aantal bezoekers
trekken.
In 1 kamer
In het enige vertrek van het mu
seum. hebben de Rotterdamse kunst
schilders Jaap Visser, Kappers. Ver-
hey, Motz. Bieling ert Westbroek een
twintigtal van hun werken opgehan
gen. Het kleine museum is er wel
wat vol door, maar doordat er maar
één vertrek is, verdwaalt de bezoeker
niet De heer Verhey neeft aan dit
schilderij en-museum bovendien nog
een huiselijk trekje trachten te ge
ven, door op enkele plaatsen gedreven
schalen, een mooie gedreven vans en
enkele maskers, alles van eigen hand,
te zetten of op te hangen.
Aan de schilders, wier werken vrij
wel alle naar het neo-expressionnisme
neigen, kunnen wij slechts één raad
geven: Gaat rustig door.
Er liggen beloften in. Bieling ver
vult ze in „Bloeiende Bongerd" en
„Maannacht". Het eerste stuk is voor
al wat de bovenste helft betreft goed
te noemen, maar de onderste helft
was voor ons gevoel té druk. Bij het
tweede stuk is dat juist omgekeerd
Bieling had daarin niet beter het woe
lige water, met de daarin gebroken
lichten kunnen, weergeven met een
stadsgezicht als achtergrond. De
nachtlucht echter, voldoet nfet.
Bielings beste werk, hier tentoon
gesteld, is ongetwijfeld zijn ..Stille
ven", waarin het fruit een opvallende
plaats inneemt en verder een zelfpor
tret, stil fors en eenvoudig. In zijn
andere stukken maakt htj zich schul
dig aan overdaad evenals Visser, die
zelf de grootste waarde blijkt te hech
ten aan zijn zelfportret Het is een
goed schilderij waar het portret zelf
betreft, maar het komt ons voor of
de schilder geen bevredigende oplos-
siing heeft kunnen vinden voor de
achtergrond. In zijn kleurrijk Jand-
schapexperiment ligt een b-lofte voor
betere schilderijen in dezelfde geest.
Talenten
Motz ging naar Partis en keerde
vandaar met doeken terug. Hij heeft
in de meeste geen Frans Karakter
kunnen leggen, maar zijn „Land
schap" vertoont kenmerken, dat hij
in die richting wel groeit of groeide.
Kappers maakte een paar aardige stil
levens. waarvan wij dat met het beeld
wel het beste vormen. Westbroek ont
brak, In zijn plaats hing een onpre
tentieuze houtskooltekening van Be-
zemer.
Verhey tenslotte blükt zijn sterkste
zijde te hebben gevonden in figuur,
studies. Van hem zijn naast enkele
andere werken twee aantrekkelijke
naaktfiguren tentoongesteld.
Dit kleine museum, achterin het
Hofje Den Boer, is een groot teken
van strijd van jonge talenten, die zich
trachten te vervolmaken. Alles ver
raadt nog de worsteling om een even
wicht te bereiken. Voor hen, die deze
jonge Rotterdamse schilders willen
volgen en stimuleren bij hun werk, is
een rit naar de voorlaatste halte van
lijn twee de moeite en de kosten
waard. Het museum is dagelijks ge
opend van 10 tot 6 uur.
Het Rotterdams Elftal
Het Rotterdams Elftal, dat 13
November te Rotterdam een wed
strijd zal spelen tegen het Bonds-
elftal om de gouden onafhankelijk
heidsbeker is als volgt samenge
steld:
Landman (Nept.), Evertse (Nept.),
v. d. Graag (Coal), Schenk (Spar
ta), Vermeer (Excelsior), Kroon
(Feyenoord), Kuneman (SW).
Rijshouwer (Xerxes), Brandes
(Feyenoord)v. d. Tuyn (Hermes
DVS) en Seton (Xerxes).
Reserves: v. d. Torre, Steenber
gen, Koers en Steenbergen.
SchulteBoeyen naar
Brussel
Aan de Zesdaagse, die van 9 tot 15
November in het sportpaleis te Brus
sel gehouden zal worden, nemen 17
koppels deel, onder wie Schulte-Boeyen
Nederlands-Belgische koppel,
Middelkamp-Suyl,
A: >r v%
e
.,v -
Vertegenwoordiger van Marshall
bezocht Rotterdam
Programma dreigde mis te lopen
omdat de boot vertraging had
H
- i
i i -
FaMa tandpasta
Nobelprijzen toegekend voor
literatuur, physica, chemie
v 1 I
4 iM
Nog veel geid is
er nodig
heden...-
Woningtoestanden zijn ïang
niet ideaal
HOFJE DEN BOER"
HINESE
PAPEGAAI
