JU.
Ir
C
Politieke beleid van
onder het mes
de regering
Ook de schepen kregen een
„new look"
BEGROTING 1948
Kamerleden bepleiten voltooiing
van Amsterdam-Rijnkanaal
Von Papen roert zich
andermaal
Uitbreiding van koelhuisruimte is
dringend noodzakelijk
Radio-programma
Tentoonstelling:
Oost-Indonesië
Wie was de leermeester van Pieter Bruegel?
DE
HINESE
PAPEGAAI
Nog iets over de „scheepsmode-show"
in het Maritiem Museum
Veemarkt Rotterdam
pMitiecechiez
Het Schieiandshuis Is er ook voor
de beeldende kunst
DE A VONTUREN VAN KAPITEIN ÈOBHet geheim van de tunnel
Woensdag 10 November 1948
Dinsdag hc.eft de 1 weede
Kamer der Staten-Generaal een
aanvang gemaakt met de alge
mene beraadslagingen over de
Rijksbegroting voor 1949.
De eerste spreker, de heer van
der Goes van N a t e r s (PvdA)
wees op het belang van het Europese
federalisme, zulks in verband met
de dreiging van communistische zij
de. Als eerste taak heeft het Westen
de uitbouw van de West Europese
Unie tot een Atlantisch Pact.
Slechts een dergelijk verdrag zal de
beschaving kunnen redden. Ten aan
zien van het ontslag van dr van
Mook meende spreker, dat dit ont
slag op zichzelf noodzakelijk was, de
wijze waarop het is ingeleid kan hij
echter niet bewonderen Kamende
tot de binnenlandse politiek, be
treurde de heer van der Goes het,
dat er geen twee partijen-regering
is tot stand gekomen. Hoewel er
geen reden bestaat terug te komen
op de steun die de PvdA deze rege
ring heeft toegezegd, toch hoopte
spreker, dat zo spoedig mogelijk zal
worden teruggekeerd tot een zuiver
parlementair kabinet. In dit verband
stipte hij de verdeeldheid aan. die
bestaat in de christelijke historische
unie, door het optreden van profes
sor Gerretson.
Spreker betreurde het dat de re
gering niets wil doen tot oplossing
van de onbevredigende gang van za
ken bij de perszuivering.
De tweede woordvoerder, de heer
Schouten (AR) bood de minis
ter-president, dr. W. Drees zijn ge
lukwensen aan bij gelegenheid van
zijn erepromotie.
Hij bepleitte de wenselijkheid
de uitvoering van openbare wer
ken te doen voortgaan. Voort
zetting van de werkzaamheden
tot inpoldering der Zuiderzee,
de aanleg van het Amsterdam-
Rijnkanaal acht hij noodzake
lijk evenals, met het oog op de
decentralisatie der industrie,
Werkzaamheden aan wegen cn
kanalen.
Het vraagstuk van lonen en prij
zen besprekende, zegt hy van oor
deel te zijn, dat de subsidies op
brandstoffen en levensmiddelen zo
spoedig mogelijk moeten worden af
geschaft.
Komende tot de kwestie Indonesië
vraagt de heer Schouten een nadere
toelichting van de regering waarom
dr van Mook heeffc moeten heen
gaan Ook zal hij graag vernemen,
waarom dr Beel, na aanvankelijk
naar Indonesië te zijn vertrokken zo,
spoedig weer naar Nederland terug
keerde. In verband met de reis van
minister Stikker naar -> Indonesië,
vraagt hij, of er essentiële wijziging
in het beleid -der -regering- is geko
men.
In wat hij de laatste weken heeft
gezien kan hij niet anders zien dan
een schadelijk beleid.
Hij erkent de vele moeilijkheden,
maar langs de nu gevolgde weg kan
niet een ervan worden opgelost..
Tenslotte' betoogt de beer Schou
ten, dat in het evangelie alleen het
fundament'te vinden is om te bou
wen en moedig voorwaarts te gaan.
De heer "Welter (onafh. RK)
wijdt over de Indonesische kwestie.
Hij heeft zich geërgerd aan een im
pertinent communiqué van de Com
missie van Goede Diensten
De heer Romme (KVP) bepleit
evenals de heer van der Goes van
Naters een vergaande samenwerking
binnen en buiten Europa.
Met de poging der regering
om als nog met de republiek tot
overeenstemming te komen kan
spr zich in principe verenigen.
Hy is het er mee eens, dat aller
eerst nakoming van het bestand
en hervatting van het goederen
verkeer bewerkstelligd moeten
worden. Hij hoopt, dat minister
- 7->j Com
munistisch gewroet moet in ge
heel Indonesië worden geweerd.
Aan het zware werk van dr van
Mook is op het meest geeigende
ogenblik 'n eind gekomen. Voor het
welslagen van de arbeid van de ho
ge vertegenwoordiger der kroon, dr.
Beel, uit de heer Romme de beste
wensen.
Tenslotte merkt spr. op, dat da
zorg voor het gezonde gezin een zeer
grote plaats inneemt in de politiek
van zijn partij. Voor een goed ver
keer tussen het kabinet en de frac
tie der KVP zal van ongemene be
tekenis zijn, dat er de nodige arm
slag is voor de geestelijke en stoffe
lijke ontplooiing van het gezin.
Do heer Til an us (CH) ver
klaart van oordeel te zijn, dat voor
zichtigheid geboden is op het stuk
van internationale samenwerking.
!AI te veel enthousiasme zou het
jonge plantje van het federalisme
kunnen verstikken.
Het overleg, dat' nu in Indonesië
nog plaats heeft, lijkt spr, het laat
ste overleg.
De regering moge zich haar woor
den indachtig zyn, dat de huidige
toestand niet te dulden is.
De mededelingen der regering
over' de industrialisatie juicht de
heer Tilanue toe, maar, „zorgt cr
ook voor, dat de producten ver
voerd kunnen worden", zo zegt hij.
Behalve voor kanalen en wegen
vraagt hij de aandacht voor verdere
inpoldering der Zuiderzee.
Beroep op wereldgeweten'
Franz von Papen en Hans Fritzsche,
de natJpnaal-soclalistische radiocom
mentator', hebben samen met 250 andere
nazI-Eevangenen een beroep gedaan op
„het wereldgeweten" teneinde de vrij
lating van ongeveer 2QQ kleinere nazi's
te verkrijgen.
2Ij zeiden, in een resolutie, die ge
zonden is aan het Amerikaanse mili
taire bestuur en aan de Beierse rege
ring „dat met alle kampbewoners be
langrijke nazi's zijn".
Birdeye, een eenvoudig pelsjager,
is de man geweest, die in Amerika
de grote stoot gegeven heeft aan.
de ontwikkeling van het conserve
ren van levensmiddelen door mid-
lel van snel bevriezen, het z.g.
iiepvriezen. .Iet principe van dit
systeem had hij afgezien van de
Eskimo's in Labrador, die de door
hun gevangen vis in de felle koude
wind lieten bevriezen en aldus
voor lange tijd houdbaar maakten,
zonder dat dit voedsel iets van zijn
smaak of kwaliteit verloor. De
koeltechniek, die omstreeks 1870 is
ontstaan heeft trouwens over de
gehele wereld een geweldige vlucht
genomen. De inrichting van een
moderne maatschappij zou niet
denkbaar zijn zonder de koelma
chine, hetzij voor het industrieel
gebruik, hetzij voor de toepassing
in het klein als in schepen, vlieg
tuigen, restaurants, woonhuizen
enz.
Ir, M. J. Stam van. het Architec
ten. en Ingenieursbureau. „Stam"
heeft Dinsdagavond voor talrijke
leden en genodigden van de Vere
niging ter bevordering van Fa-
brieks- en Handwerknijverheid te
Rotterdam het ontstaan van het
technisch koelen en de ontwikke
ling ervan behandeld.
Deze belangwekkende causerie
stelde de spreker tevens In de ge
legenheid te wijzen op het veront-
.rustend feit, dat zowel Amsterdam
als Rotterdam wat koelhuisruimte
-betreft verre ten achter staan bij
buitenlandse havens als San Fran
cisco, Los Angeles, New York of
Londen. Rotterdam bezit ongeveer
26.000 kub. meter koelhuisruimte,
Amsterdam na de brand, waarbij
28.000 kub. meter verloren ging,
nog ongeveer 40.000 kub. meter.
Na de oorlog is in Rotterdam van
particuliere zijde begonnen met de
Advertentie 1. M.
Nu de winter weer
aan is gebroken,
Wapent elk zich met
tangen en poken.
Brandhout, kolen en
turf.
Ik heb TIPI en ite
durf
Zelfs de Ijstijd wel in,
zónder stokenI
'n TIP VAN BOOTZ
In*. A. S. B. te Utrecht, ontv. 1 £L TIP.
WOENSDAG 10 NOVEMBER
Avonflpr o gramma
HIVERSUM I: 19.— drijvende mijnen
ln het verkeer; 19.15 Silvcstri-kwartet;
18 30 voor de Jeugd; 19.40 jeugdnleuws;
19.45 lezen in de bijbel; 20.— nieuws;
20 05 dingen van de dag; 20.15 socialis
tisch nieuws; 20-20 omroeporkest; 21,05
hoorspel; 22.15 Chopin-prog.; 22.45 van
bock tot boek; 23.— nieuws; 23.15 gram.
platen; 23.45 24.— gram. platen.
HILVERSUM H: 18.— nieuws; 19.15
reg. uitz,; 13.30 actueel geluld; 19 45
Engeise les; 20.nieuws: 20.15 dank
dienst-, 21,45 concertgebouworkest; 22 45
avondoverdenking; 23— nieuws. 2315
gram. muziek; 23.47 24,— gram. pla
ten
DONDERDAG 11 NOVEMBER 1948
HILVERSUM I; 7.— nieuws; 7.15
ochtendgymnastiek; 7,30 Louis Levy; 7.50
dagopening; 8.— nieuws; 8.15 gram, pl
8 55 voor de vrouw; 9.— gram. muziek;
9,30 gram, platen; 10.morgenwijding;
1915 gram. platen; 10.50 voor de kleu
ters; 11.philh. orkest; 11.15 plano-
spel; 11.45 de wereldpers; 12.— Mana
Zamora; '12,30 weerpraatje; 12 33 in *t
spionnetje; 12.38 Pierra Palla; 13
nieuws; 13.15 mededelingen; 13 20 Jo
Bos; 1350 gram. platen; 14.St. Maar
ten; 14.15 solisten-concert; 15.— voor
zieken en gezonden; 16.— van vier lot
vijf; 17.kaleidoscoop; 17.20 welk dier
deze week?; 1730 doet L-t zelf; 17 35
the seven wings; 18.nieuws; 18.15
sportpfaatje; 18.30 reg. uitz,
HILVERSUM U; 7.— nieuwe; 7.15 gr,
platen; 7,45 morgengebed; 8.— nieuws;
815 gram. platen; 9.voor de vrouw;
9.05 operettemuziek; 9.30 waterstanden;
9.35 Zigeunerklanken: 9.45 schoolradio;
Orgelbesp.; 10.15 Morgendienst;
10.45 Leeds Festival Choir; 11.Zonite-
11.40 schoolradio; 12.Angelus;
12,03 Klaas van Beeck; 12 SS zonnewij-
2®j; 13.nieuws; 13.25 zang en orgel;
13 45 hors d'oeuvre; 14.— Canzonetta-
ensemble; 14,40 voor de vrouw: 15.
Sweelinckkwartet; 1530 gram. muziek;
bijbellezing; 10.45 Berlijns stede-
bfk orkest; 17.— radio Jeugdjournaal;
17,30 planoduo; 17.50 reg uitz.j 18.—
gram, muziek; 18.15 land- en tuinbouw;
1830 Alex Schellevis met koor; 18.50
problemen voor pientere piekeraars.
TUINKALENDER
11 NOVEMBER. By de aan-
schaffing van bloeiende kamer
planten bepalen velen hun keuze
,op die planten, die de meeste bloe
men bezitten. Ongetwijfeld trekken
dergelijke planten in vergelijking
tot andere toet het meest de aan
dacht. Indien alle bloemknoppen,
die b.veen Azalea bezit, reeds ge
heel open zijn, betekent dit echter,
dat de verdere bloei nop maar van
beperkte duur kan zijn. Daaróm
doet men verstandig door bij aan
schaffing uan Azalea's exemplaren
te kiezen, die naast hun reeds ge
opende bloemen ook nog halfge
opende of zwellende knoppen be
zitten. Daardoor kan men langer
van de bloei genieten dan bij de
planten, waarvan alle knoppen
reeds een bloem hebben gevormd.
Bij de aanschaffing van Cyclamen
houde men eveneens rekening met
het aantal knoppen, waaruit nog
bloemen zijn te verwachten.
bouw van ca. 47.000 kub. meter
koelhuisruimte. Ir. Stam consta
teerde, dat dan nog ongeveer 80.000
kub. meter nodig zal zijn het bui
tenlands peil of wel de minimum
capaciteit te benaderen. Antwerpen
bijv. breidt zijn koelbuiscapaciteit
snel uit en ook Rotterdam, moet
volgens spr. er voor waken bij te
bleven, wil de Maasstad niet, dat
in de toekomst haar een deel van
het snel groeiend verkeer van ge
koelde waren zal ontgaan. De mo
gelijkheid van opslag en bewaring
van Westlands fruit of van vis is
eveneens zeer gunstig voor Rotter
dam, Ir. Stam meende, dat het ver
antwoord zou zijn van overheids
wege een koelhuis te bouwen van
50.000 kub. meter. Hij heeft bere
kend, dat zo'n object een kapitaal
vergt van 15.C00.0Ö0 gulden. Bij
een bezettingsgraad van het koel
huis van 75 procent kan dit kapi
taal een rente van 6 procent af
werpen. Ir. Stam achtte het ten
slotte technisch mogelijk het koel
huis zodanig in te richten, dat het
ook als normaal veem kan worden
gebruikt, terwijl een in Amerika
ontwikkeld systeem moet worden
toegepast om de goederen per spe
ciale electrische trucks binnendoor
in en uit het pakhuis te brengen
Zaterdagmorgen is in. het museum
voor land en volkenkunde de ten
toonstelling „Oost-Indonesië" ge
opend, die georganiseerd is voor
het lustrum van de economische
hogeschool. De voorzitter vande
lustrumcommissie, de heer Drent,
sprak hierbij een openingswoord.
De tentoonstelling, die zeer smaak
vol is ingericht, omvat zowel econo
mische en kunstzinnige, als ethnolo-
gische aspecten van dit deel van In
donesië. Er is een gehele zaal gewijd
aan de mademe Balinese schilder
en. beeldhouwkunst, waarbij een
stuk, met gele en witte vlinders, dat
□p de Japanse bezetting geïnspi
reerd is.
Beneden bij de ingang is een stand
van de World Student Relief, welke
organisatie een deel van de op
brengst van de verkoop van zakjes
rijst, koffie en pinda's zal ontvan
gen. Het andere deel van de op
brengst gaat naar het adoptie-comi
té voor Oost-Indonesië.
Tijdens de tentoonstelling wordt
een filmpje vertoond over het leven
daarginds.
Postduivenvereniging
„Het Westen" 15 jaar
Met een feestavond in de grote
zaal van „Odecn" vierde Zaterdag
avond de postduivenvereniging „Het
Westen" haar 15-jarig bestaan.
De voorzitter van de feestcom
missie, de heer Brons, huldigde na
zijn welkomstwoord de voorzitter
van „Het Westen", de heer A. Lett-
pen, wegens zijn bijzondere verdien
sten voor de vereniging en de dui
vensport in het algemeen. De heer
Kruyt, voorzitter van de Rotter
damse bond, de heer Van Blze,
voorzitter van de kring „West", en
afgevaardigden van de verenigin
gen „De Rode Doffer" en de „Wes»
terbode" 3loten zich in hun spee
ches by de hartelijke woorden van
de heer Brons aan. Van vele zijden
ontving de voorzitter van de jubi
lerende vereniging bloemen en ca-
deaux. Na dit min of meer officiële
gedeelte van de avond was de beurt
aan Martin Rijke, onder wiens lei
ding de aardige revue „Dat zit wel
goed." werd opgevoerd, Na afloop
kwam mr. Parolus met zijn film
camera ten tonele, tot verhoging
van de feestelijke stemming ïn de
zaai. Met bal werd de geanimeerde
jubileum-viering besloten.
De heer Diepen spreekt
over vliegveldproblemen
Op uitnodiging van het departe
ment Rotterdam van de maatschap
pij van nijverheid en handel zal
hedenavond de heer Frits Diepen
in het Rotterdamse Beursgebouw
een lezing met lichtbeelden houden
over het op het ogenblik wel zeer
actuele onderwerp: „Het vliegveld
tussen Rotterdam en Den Haag".
Voor een vrijwel volle zaal van
de Rotterdamse kunstkring heeft
dr. H. P. A. Vorenkamp, directeur
van het museum Boymans, gister
avond een lezing gehouden over
Pieter Brueghel de Oude. Om de
werken van een klassiek schilder
volkomen te kunnen begrijpen, zal
men zich naast hem op het krukje
voor de ezel moeten zetten en zich
volkomen in leven in de tijd waar
in de meester werkte. Dit brengt
natuurlijk grote moeilijkheden met
zich mee en veel studie. Bij de be
studering van werken en leven van
een grote schilder komen de kunst
historici steeds weer voor grote
vraagstukken te staan, waarvoor
schijnbaar wel een oplossing is ge
vonden, maar welke oplossing toch
niet bevredigt. Een van die pro
blemen by Pieter Brueghel de
Oude was voor dr. Vorenkamp de
vraag wie Brueghel's leermeester
was geweest. Vrijwel algemeen
wordt aangenomen dat dit
Brueghel's schoonvader Pieter
Cocke van Aelst zou zijn. Spreker
was het daar niet mee eens. Niet
de schoonvader, maar de schoon
moeder Maaike Bessemer Verhuist,
één van de vier Nederlandse vrou
wen, die zich in de zestiende eeuw
verdienstelijk hebben gemaakt met
het illustreren van boekwerken,
maar van wie weinig werk bekend
is, omdat het niet gesigneerd was,
zou de leermeesteres van de grote
schilder zijn.
Spreker baseerde zijn stelling,
die naar hij zelf zei nog steeds
moeilijk overtuigend te bewijzen
is, maar waarvoor hij nog meer
materiaal hoopt te kunnen verza
melen, op het feit dat Pieter Brue
ghel de Oude-eigenlijk een tninia-^
tuurschilder was. Dit blijkt over-*
duidelijk uit talrijke werken en ook
uit een mïniatuurportret van hem,
dat in Italië is gevonden. Verder
is er een sprekende overeenkomst
in karakter tussen lijn minatuuv-
voorstelling en de boekverluchtin
gen van de primitieven die Maaike
Bessemer Verhulst schijnt te heb
ben gemaakt.
Talrijke projectieplaten hielpen
dr. Vorenkamp zijn betoog met
zichtbare bewijzen te staven.
Oorsprong van het Sovjet-
Russische dynamisme
Vanavond 8 uur zal de Eerwaar
de Vader Henri Jean Omez voor de
Alliance Franpaise in de aula van
museum Boymans, een lezing hou
den over de psychologische oor
sprong van het Sovjet-Russiche
dyanisme.
Zijne eerwaarde, die een uitste
kende kenner is van de Russische
taal, is belast geweest met talrijke
culturele missies in de Sovjet Unie.
Tijdens werkzaamheden op het
Deense schip „Coralïne" op-de werf
Wilton Fyenoord in Schiedam is de
62-jarige L, uit Rotterdam van een
ladder gevallen en in het 10 meter
lager gelegen scheepsruim terecht
gekomen. De man is in zorgwek
kende toestand naar het Gemeente
Ziekenhuis vervoerd. Thans ic zijn
toestand iets gunstiger.
BARL DBRR B1CCBRS
BEN CHARLIE CHAN-MYSTERIB
No. 311
Er was een vreemde uitdrukking
gekomen op het gewoonlijk onbe
wogen gezicht van Chan. HU strek
te de hand uit naar het hem toege
reikte blad papier, en gTaep toen.
met de vlugheid van een tijger, de
paarlen. Madden greep ook, maar
net te laat. Het halssnoer ver
dween in Chen's ruime mouw.
,Wat nu?" bulderde Madden, op
springend. „Jij krankzinnige.."
„Stil," zei Chan. „Ik houd de
paarlen."
„Zo?" Madden greep een revol
ver. „Dat zullen we dan eens zien."
Er klonk een schot maar niet
uit Madden's revolver. Het kwam
uit de zijden mouw van Chan. Het
wapen van Madden viel kletterend
op de vloer, en er was bloed op zijn
hand.
„Buig niet voorover!" waarschuw
de Chan, en zijn stem werd plotse
ling hoog en schril. „Postbode heeft
lange wandeling gedaan, maar nu
heeft hij einddoel van tocht bereikt
Buig niet voorover, of ik plaats ko
gel in ietwat waardevol hoofd."
„Charlie ben ja gek?" riep
Victor.
„Niet erg," glimlachte Chan.
„Verleen mij de vriendelijke gunsr,
achteruit te gaan, meneer Madden."
Hij raapte de revolver op het ge
schenk van Bill Hart, leek het.
„Zeer mooi pistool ik nu gebruik
van maken,1' Hij Het Madden om
draaien, doorzocht hem en zette
toen een stoel midden in de kamer.
„Neem hier plaats, als u zich zo ver
wilt verwaardigen...."
„Vervloekt!" riep Madden.
„Zet u neerl" zei Chan.
De grote Madden keek hem een
seconde aan, en liet zich toen on
willig in de stoel vallen. „Meneer
Gamble," riep Chan. Hij doorzocht
het tengere mannetje. „U hebt mooi,
klein wapen in de kamer achter
gelaten. Zeer goed. Dit is uw stoel.
En niet te vergeten, meneer Thom,
ook ongewapend. Makkelijke stoel
voor u ook." Hij ging achteruit en
keek hen in het gezicht. „Victor, ik
doe nederig voorstel, u zich voegen
bij gToep. U altijd overvloedig dwa
ze jongen. Ik herinner mij in
Honolulu...." Zijn toon werd koel.
„Ga vlug zitten, of ik maak gaatje
in u en licht zware last van moe
ders gemoed."
Hij trok een stoel tussen hen en
de wapenverzameling aan de muur.
„Ik zal ook wagen mij neer te
vlijen," verklaarde hij. Hy keek op
de klok. „Ons wachten zal mis
schien lang duren. Meneer Thorn,
een voorstel komt bij mij op. Neem
zakdoek en verbind gewonde hand
van Chef."
Thorn haalde een zakdoek te
voorschijn cn Madden stak zijn
hand uit. „Wat duivel waar wach
ten we op?" snauwde de millionnair
„Wij wachten terugkeer van me
neer Bob Eden af," antwoordde
Chan. „Ik zal veel mee te delen
hebben als liij verschijnen."
Thorn voltooide zün liefdewerk,
en sloop weer naar rijn. stoel. De
grote klok tikte voort. Met het ge
duld, dat zijn ras kenmerkt, zat
Chan rijn vreemde groep gevange
nen aan te kijken. Een kwartier
verliep, een half uur, de minuut
wijzer begon langzaam het uur van
negen te naderen.
Victor Jordan schoof onrustig
heen en weer op zijn stoel. Wat een
gebrek aan eerbied tegenover eert
man, die mïllioenen waard was! „Je
bent niet bij zinnen, Charlie," pro
testeerde hij.
„Misschien,*' antwoordde Chan.
„Wij wachten af en zien,"
Daar ratelde een auto het erf op.
Chan knikte. „Lang wachten bijna
voorbij," verklaarde hy. „Nu me
neer Eden komen."
Zijn gelaatsuitdrukking verander
de, toen er op de deur werd ge
klopt. Ze werd opengeduwd, en er
kwam. een man naar binnen. Een
gezet, vastbesloten man met ccn
rood gezicht; Kapitein Bliss van de
Afdeling Moordzaken. Achter hem
kwam nog iemand, een mager, ge
spierd individu, met een zeer wijde
hoed. Zij staarden vol verbazing
naar het schouwspel daar voor hen.
Madden sprong op. „Kapitein
Bliss ik ben blij, dat U komt- U
bent juist op tijd."
„Wat betekent dat?-" vroeg de
magere.
„Meneer Madden," zei Bliss, „ik
heb Commissaris Harley Cock mee
gebracht Ik geloof, dat u ons nodig
hebt."
,.Dat hebben we zeker," ant
woordde Madden. „Deze Chinees is
waanzinnig geworden. Neem hem
zyn revolver af en arresteer hem."
De commissaris ging naar Charlie.
„Geef mij je vuurwapen, John." be
val hij. „Je weet, wat het zeggen
wil een Chinees met een revol
ver in Californië."
(Wordt vervolgd)
Over de tentoonstelling: Vijftig jaar Rotterdamse zeescheepvaart, waar
mee professor Hofstra en zijn staf het fonkelnieuwe gebouw aan het
Burgemeester 'sJacobpleïn hebben ingewijd, schreven wil reeds. Daar
het echter een openingsplechtigheid betrof met de onvermijdlük daar
aan verhonden toespraken, is de beschrijving van het tentoongestelde
in ons verslag enigszins op de achtergrond gedrongen. Dit verzuim, dat
wij door ruimtegebrek wel moesten begaan, willen wij goed maken door
thans nog even nader op deze interessante expositie, die tot 10 Januari
geopend blijft, in te gaan.
Professor Hofstra zegt in het
voorwoord vat, de uitvoerige cata
logus, dat de tentoonstelling niet cp
volledigheid kan bogen. Zo is bijv.
geen aandacht besteed aan de tech
nische ontwikkeling van het schip
en zijn er ook hiaten, doordat som
mige rederijen vele modellen en
foto's tijdens de oorlog hebben ver
loren. Dit moge zo zijn; niettemin
is de tentoonstelling, ook wat com
positie betreft, toch bijzonder at
tractief geworden voor een ieder,
die van schepen houdt. Immers het
tentoongestelde materiaal lijkt ons
nog ruim voldoende om zich een
idee te kunnen vormen omtrent de
ontwikkeling van het Rotterdamse
koopvaardijschip naar zyn aard en
uiterlijk in de loop van een halve
eeuw.
Van mastbark
De opmerkzame bezoeker zal
ontdekken, dat ook het" schip zich.
de „new look" heeft aangemeten,
de fraaie en soepele gebogen lijn in
romp en bovenbouw.
En precies ais bij de damesmode
is deze „new look" eigenlijk een te
ruggrijpen ziaar een vroegere trant.
Kijk maar eens naar de foto's van
de in 1803 doc/ J. en K. Smit te
Krimpen a.d. Lek gebouwde stalen
viermastbark Jeanette Frangoise,
zoris zij daar op de helling ligt als
een jacht zo slank en sierlijk van
vorm, een voortreffelijk gestroom
lijnde romp, een magnifiek hellen
de steven. Hoe was het mogelijk,
dat toen men de zeilen door de
stoommachine verving, absoluut
geen aandacht geschonken werd
aan de rompvorm? De slanke
scheepslijn in de loop van eeuwen
door de scheepsbouwmeesters als
het ware bij intuïtie ontwikkeld en
die in het clippertype haar vol
maakte vorrti vond, scheen verge
ten, toen men het stoomschip ging
bouwen. Hoofdzaak was zoveel mo
gelijk lading te bergen waar maar
mogelijk was met als resultaat een
onooglijk lomp schip, een drijven
de laadkist zonder meer. Verschil
lende modellen van dergelijke
„misbaksels" op scheepsbouwkun
dig gebied zijn op deze tentoonstel
ling de stille getuigen van een tijd,
waarin men zich niet bekommerde
om het feit, dat het gestroomlijnde
zeilschip bij gunstige wind 300 en
meer mijlen per etmaal aflegde en
een goeie, ouwe stomer van de Hol
land Amerikalijn met een sukkel
gangetje van even vijf mijl per uur
drie maanden nodig'had om Zuid-
Amerïka te bereiken!
Och, het- was gezellig varen' met
die schuiten. Oudgedienden halen
de herinneringen uit die tijd maar
al te graag op. Maar behalve ge
zellig, bleken die schepen ook erg
oneconomisch. Alras raakte men
ervan overtuigd, dat een maximaal
laadvermogen nu niet bepaald het
voordeligst was. Men ging een beet
je hieraan opofferen door de
scheepsromp een slanker vorm te
geven, waardoor groter snelheid
werd behaald met relatief minder
machinevermogen en brandstofver
bruik. Wij kunaen die ontwikkeling
heel aardig volgen aan de hand van
de tentoongestelde modellen van
schepen, die in later jaren werden
gebouwd,
tot Willem Ruys
De absolute noodzaak om zo eco
nomisch mogelijk te varen, deed
een -nieuwe speciale wetenschap
ontstaan, die van de vormgeving
van scheepsromp en -schroef. En
ziedaar, de romp van het moderne
koopvaardijschip ging zowaar weer
lijken op die van het beroemde clip
pertype. Bekyk maar eens model
len als dat van het kustvaartuig
Bernisse, het motorvracht- en pas
sagiersschip Aldabi, of de Arends-
kerk van de V.N.S. Men vindt er
de Jeanette Franqoise in terug! Men
ontdekte ook, dat een gestroomlijn
de bovenbouw behalve een aesthe-
tischc winst node door de kleinere
lucht weer stand een niet te ver
smaden branddstofbesparing ople
verde. Een aardig voorbeeld hier
van is het drietal modellen van
tankers van Van Ommeren, t.w. de
Katendrecht daterend van 1925,
nog recht en stijf, de Dordrecht
van enkele jaren later met reeds
hier en. daar een gebogen lijn en
tenslotte de Moordrecht van 1930
als stroomlijn schip bij uitnemend
heid! Nog vele vergelijkingen van.
deze aard zijn mogelijk zoals bijv.,
die tussen de modellen van Volen-
dam en Statendam, die opgesteld
staan naast een schetsmodel van de
huidige Nieuw Amsterdam; het ver
schil Is frappant.
Hoe de rederijen in de loop van
een halve eeuw hebben geleerd hun
passagiers te verwennen blijkt zeer
sterk uit de schrille tegenstelling
tusseij, het in 1891 gebouwde Lloyd-
passagiersschip Ardjoeno, waarin
de reizigers heel ongeriefelijk met
een minimum aan uitzicht en com
fort ergens onder een dek zaten
weggestopt en het motorpassagiers-
schip 'Willem Ruys, waarop de pas-
sagiers minstens zoveel comfort ge
boden wordt als in het beste hotel
aan de waL
Dergelijke frappante verschillen
zijn er legio op deze tentoonstelling.
Zij vormt daarmee een brok aan
schouwelijke scheepvaartgeschiede
nis, ongemeen interessant voor een
ieder, die haar als zodanig weet te
bekijken en te beleven!
Zangkoren kampten in
Overschie
Het mannenkoor ..Ons Genoegen" en
het gemengd koor „Caecilia" hebben
Zaterdag in het verenigingsgebouw van
Overschie met vele andere verenigingen
han achttiende najaarsconcours voort
gezet. De vocale prestaties waren vaak
verrassend goed en het was het Chr,
gemengd koor „Crescendo" uit Ma"\s-
dijk, dat de eerste prijs in de afdeling
uitmuntendheid en een dirigenten prijs
verdiend won.
Maar ook de dames en heren uit Rot
terdam en naaste omstreken weerden
zich goed. Het gemengd koor „Rotter
dam" legde beslag op de eerste prijs in
de tweede afdeling, het Ridderkerks ge
mengd koor „Stem des Volks" en het
gemengd koor „Zanglust" uit Delfganw
deden het zelfde met de eerste prijs ln
de tweede afdeling en de t.veede prijs
in de derde afdeling.
Italiaanse sinaasappelen
voor Ned. aardappelen
Vier en een half duizend ton Ita
liaanse sinaasappelen worden in De
cember in ons land verwacht Er is
een contract met Italië afgesloten,
waarbij wij ons -verplichten aard
appelen en aardappelmeel te leve
ren, terwijl Italië ons daarvoor in
ruil sinaasappels stuurt. Deze trans
actie is bijzonder belangrijk, daar
hierdoor tevens onze afzet van aard
appelen aanzienlijk wordt verruimd.
Totaal; 3944
Vette koeien en ossen 675; gel:rtuks-
vee 1247; graskalveren 252; nuchtere
kalveren 22S; biggen 498; veulens 32;
paarden 434; schapen 395: bokken en
geiten 174; varkens ,41- -
De prijzen waren als volgt:
Kalfkoeien f 800!— 780 600.—; melk
koeien f 825.-— 720.— 600.vare koeien
f 490.400.—* 350.vaarzen 575.—
425 325.—; pinken f 400,— 300 225
graskalveren f 210— 160.— 110.big
gen i 45.— 40.— 30—; hitten f 650.—
450.300.paarden, werk 1 850
650.400.slachtpaarden i 1.20 1<—
0.80 per kg.
Kalf- en melkkoeien: aanvoer iets
kleiner handel kalm, beste melkkoeien
iets sty ver In prijs, verder onverander
lijk.
Vare koeien aanvoer als vorige week.
habdel tamelijk, prijshoudend.
Vaarzen en pinken: aanvoer groot,
handel matig en prijzen constant
Graskalveren: aanvoer kleiner, han
del traag, prijzen iets teruggaande.
Paarden: aanvoer aanmerkelijk groter,
handel zeer kalm. prijzen iets hoger.
Zang cn dans
"Wie zingend en tapdansend door
het leven, wenst te gaan en met
deze bezigheden zyn brood verdie
nen wil, dient rich aan een grondi
ge oefening in die kunsten te on
derwerpen, alvorens met enige kans
op succes de planken te kunnen be
treden.
Dat hadden de gezusters Willy en
Anna drommels goed beseft, toen
zij een half jaar geleden samen en
in vereniging de voorbereidingen
gingen treffen tot het vormen van
Een zang- en dansnummer. De meis
jes hadden het tiu eenmaal in hun
mooie hoofdjes gezet sterren te
worden aan de variété hemel en
sinds dat ogenblik zongen zij als zij
niet tap dansten en tapten als zij
niet zongen. Nu wilde de buur
vrouw van beneden van dat zangen
nog zwijgen, maar des te meer spre
ken van de oefeningen in het tap
dansen.
Kijk eens. edelachtbare, oreerde
de bewoonster van de benedenver
dieping. beklaagde in deze zaak, als
die meiden gingen dansen en dat
deden ze 's morgens, 's middags en
's avonds, kon ik de kamer wel uit
gaan want ze namen het vloerkleed
op en roffelden aan een stuk door
met 'r voeten op het zeil. U be
grijpt wel rechter, dat dat voor
mijn geen doen was, u ken u zeker
wel voorstellen wat voor geluid
dat maakte.
De rechter knikte dat hij het
kon. En wij moesten ineens weer
denken aan die Parool boottocht op
de verlichte Maas. Toen de paren
op het voordek een gezellig en rus
tig dansje maakten gingen wij even
naar de kajuit beneden. Nog horen
wij het helse lawaai dat de voe
ten der dansers boven ons hoofd
maakten en dat was dan nog maar
een geschuifelde foxtrot. Dat die
buurvrouw beneden, zoals zij zeide,
een punthoofd gekregen had van
dat klepperende getap der zusjes,
leek ons niet overdreven.
Onder zulke omstandigheden moet
er een gespannen verhouding ont
staan bij de buren onderling, da's
duidelijk. Het hangt er nu maar van
a£ hoe zo'n spanning rich, ontlaadt.
Dat horen we uitvoerig van de moe
der der ondernemende meisjes.
Kijk eens, meneer de retühter,
sprak deze vrouw met nauwelijks
verborgen verontwaardiging: me
dochters zijn fesoendelijke meiden,
dat ze mooi en knap benne kenne
zij niet helpe en als je danst ken je
toch zeker wel fesoendelijk blijve
en omdat dat mens beneden nou
drie meiden heb die geen van drieën
deugen willen, dat ken ik bewijze,
daarom hoef ze als moeder zijnde
mijn kinderen nog niet uat te schel
den, die hotemetoot.
"Wat buurvrouw de meisjes nage
roepen had was inderdaad niet
fraai Het kwam hierop neer dat
het maar onzin, was, dat gedans van
die meisjes, .zendeden het maar om
haar te pesten, v/ant om zonder
jurk op een toneel te huppelen
hoefde je niet iedere dag een paar
uur te oefenen en wat voor soort
zulke meiden-waren, nou, dat hoef
de je niet te vragen gewone
natuurlijk.
Zoiets mag je natuurlijk niet roe
pen op straat dat iedereen het ho
ren kan. dat kost een verbaal en
geld. Vijf gulden deze keer maar,
want het lawaai boven je hoofd is
toch wel zeer hinderlijk, gaf de
rechter grif toe.
De C.J.M.V. Boezemwijk geeft
Dinsdag 23 November in Lommer
rijk een toneelavond. De „Boezem
vrienden" voeren „Mensen in Pen
sion" op. Aanvang 8 uur.
Twee expositie-zalen
Het Rotterdamse tent oons tellings-
areaal voor beeldende kunst kan
weer een bescheiden aanwinst boe
ken. In het Schielandshuis. dat reeds
onderdak biedt aan het Rotterdams
Toneel^ en de binnenkort te openen
sociëteit en eerlang het Historisch
Museum zal huisvesten, worden Za
terdag twee zalen, een grote en een
kleinere, geopend, waar regelmatig
werk van Rotterdamse beeldende
kunstenaars tentoongesteld zal wor
den.
Op dc eerste persconferentie in
het gereorganiseerde gebouw een
klein historisch feit op zichzelf!
heeft de voorzitter van de sectie
beeldende kunst van de Rotterdam
se Kunststichting, de conservator
van het Museum Boymans, de heer
J. C. Ebbinge Wubben er nog eens
de nadruk op gelegd, hoe noodzake
lijk voor de ontplooiing van. de kun
stenaar en de bloei van het kunstle
ven het bestaan van een forum is,
waar kunstenaars en publiek elkan-,
der kunnen ontmoeten. H|j was ver
heugd, dat anderhalf jaar nadat de
Kunststichting de eerste stappen tot
het verkrijgen van expositieruimte
gedaan had, deze twee zalen nu in
gebruik konden worden genomen en
hij bracht dank aan de instanties,
dm dit hadden mogelyk gemaakt.
De inrichting van de zalen is
uiterst sober en we hopen dan ook
van harte, dat men de mogelijkheid
om de ruimte door versieringen een
wat menselijker aanzien te geven
de heer Wubben vergat niet hierop
te wijzen met beide handen zal
aangrijpen. De Kunststichting heeft
't beheer van de ruimten overgedra
gen aan 'n werkcommissie, waarin
de heren Van Rijn, "Warffemius en
Sok zitting hebben. Deze zal de kun
stenaars uitnodigen; niet altijd be
hoeven dit Rotterdammers te zijn,
ook kunstenaars uit andere plaatsen-
zullen. welkom zijn, waarbij men
echter wel het beginsel van uitwis
seling wil volgen. Aan do tentoon
stelling zyn voor de kunstenaar geen
onkosten verbonden; wel maakt de
gastvrouwe aanspraak op 10% van
de opbrengst van aankopen bij wijze
van service.
De sectie beeldende kunst is niet
ontevreden over de resultaten van
het afgelopen jaar. De gemeente
verleende subsidies voor op
drachten, het Archief Rotterdam
se Beeldende kunstenaars werd
verder aangevuld Cn ook geraad
pleegd en de mogelijkheid is niet
uitgesloten dat de subsidies het vol
gend jaar verdubbeld worden.
Op de tentoonstelling, die Zater
dag door weth. v. d. Vlerk geopend
zal worden zal werk te zien zijn van:
Nico Benschop, Agnes Canta, W.
Chabot, Krijn van Dyke, J. Goed
hart, A, Kikkert, Cornelis van der
Laan, C. van Leeuwen, A. J. Neu-
huys, L. van. Roode, B. v. d. Smit, C.
Timmer, J, Bezemer, A. Cornelis,
Dook Everse. Ph, Kouwen, Jaap Vis
ser en Ch. Kemper.
5. Enkele weken later
slentert Rob achteloos
een café binnen in de
Franse wijk van Tanger
en hij neemt plaats aan
de har. Met majoor Ross
en zijn vriend Roger
h< t hij dit plan goed
vi ibereid: Larry komt
Uier iedere avond en hy
tal proberen met hem in
contact te komen. Een.
half uur later komt de
kapitein van de „Astra"
binnen, samen met de
motordrijver. Wanneer
hij Rob ziet, stoot hij
zijn vriend aan en zegt:
„Die vent ken ik! Met hera heb ik nog een hy kent Rob wel. Hy heeft een mooi zeil- zijn oren in de schuld. Hy wil zijn schip ver
appeltje te schillen. Maar ik vraag me af hoe schip de „Vrijheid 12". „Maar hij zit lelijk in kopen. Gisteravond stond er een advertentie
hij hier verzeild is geraakt. Wacht, misschien de knoei", vertelt José, „hy heeft in Spanje in de krant" „Heb je die krant nog?" vraagt
weet José er iets van." José is de barman, die in de gevangenis gezeten wegens smokkelen. Larry, want een Idee flitst door rijn hoofd,
iedereen kent en elk schandaaltje weet. O ja, Hij is al zijn geld kwijt geraakt en zit tot over