De vicieuze cirkel
doorbroken
Zuiveringsactie zal vastberaden en
grondig worden uitgevoerd
Nederlandse regering zei de
bestandsovereenkomst op
„Wij zullen de terroristenbenden
onverpoosd achtervolgen"
Voor bij-oogmerken mag
geen plaats zijn
Radio-rede van
Dr. L. J. M. Beel
Maandag 20 December 1948 1
3
JJfEr besluit der Nederlandse
regering om door een politie
actie een einde te maken aan de
onzekerheid, welke de verhouding
beheerste tussen haar en dat deei
van rndonesië, hetwelk onder de
Republiek viel, roept bi| ons volk
verschillende gevoelens wakker
en kan van verschillend gezichts
punt uit worden beoordeeld.
Bij de meerderheid van ons volk
zal het een gevoel van opluchting
geven. Indien men de communis
ten uitzondert, die ook op dit ge
bied een van de werkelijkheid ge
speende houding aannemen, kan
men zeggen, dat geen enkele poli
tieke partij nog een andere uit
weg zag. Aan de ongewisheid, aan
het stelsel der republikeinen van
afspraken maken die prompt ge
desavoueerd worden, moest een
einde komen. Een .accoord met
mensen, die niet In staat zijn een
accoord te sluiten, o.a. omdat -ij
hun eigen troepen niet in de hand
hebben, is onmogelijk. De achter
eenvolgende regeringen hebben
eindeloos geduld getoond, zich
steeds weer bereid verklaard tot
besprekingen, maar telkens als
men meende er te zijn, kwam er
van republikeinse zijde een kink
in de kabel: de onderhandelaars
bleken door de eigen regering in
de steek gelaten te worden, het
leger verzette zich, het parlement
had bgzwaren etc.
Ook onder hen, die zich aanVan.
kelijk en lang tegen een geweld
dadige actie verzetten, groeide de
overtuiging, dat het zo niet langer
kon.
De Nederlandse troepen zijn nu
In beweging gekomen. Djogja is
bezet; hoe de actie verder zal ver
lopen en welke gevolgen zij zal
hebben, moet men afwachten.
Maar zeker is dit: de ylcleuze cir
kel, waarin de onderhandelingen
waren geraakt, is doorbroken.
Men kan nu, laten we hopen zon
der veel moeilijkheden, beginnen
met de opbouw van het nieuwe
regime.
Nu dit besluit, na rijp beraad en
na enige laatste pogingen van de
regering om tot een vredelievende
oplossing te geraken, genomen is,
past het elke Nederlander, die
democratisch denkt, achter zijn
zelfgekozen regering te staan. Zij
heeft gedaan wat do grote meer
derheid van het volk wilde, al
thans niet afkeurde. Dat kan het
gevoel van opluchting verklaren.
DIT/ge voel .;zaL. even wel bij heel
velen getemperd worden door
de vrees voor het leven van hun
mannen, zoons, broers, verloofden,
die nu moeten vechten. En die
moeten vechten tegen rijksgeno
ten. Men bedenke, dat het hier
gaat om een broederstrijd, waarin,
mensen van wel verschillend ras
maar behorend tot eenzelfde rijk,
sneuvelen.
En gis men niet alleen theoreti
seert, maar een actie als deze ook
van menselijk standpunt uit be
ziet, komt de vraag ops had het
dan toch niet anders gekund? Zijn
wel alle middelen uitgeput? Zijn er
misschien groepen, in Batavia b.v.,
die deze strijd hebben gewild? Is
het niet opmerkélijk, dat een der
motleven voor de actie was de af
wezigheid van Soekarno en zijn
ministers, terwijl die later bleken
in Djogja te" zijn? En is het niet op
merkelijk en stemt het niet tot na
denken, dat er tot het laatste toe
meningsverschillen in het kabinet
hebben bestaan en dat sommige
ministers, en dat waren niet de
links-georiënteerde, alles hebben
gedaan om deze actfe te vermij
den? Ware geen arbitrage moge
lijk geweest? Had men niet nog
een grootse en stoutmoedige po
ging kunnen en moeten doen, uit
-menselijke, politieke en internatio-
nale overwegingen, om toch nog
tot een accoord te geraken? Het
zijn vragen, die niet beantwoord
kunnen worden, want de voorlich
ting van de regering' is schaars
geweest en de voorlichting uit In
donesië zelf was, behalve schaars,
ook nog vaak van dubieus gehalte.
Evenwel nakaarten helpt niet 'en
men kan het ook niet, bij gebrek
aan informatie-bronnen. .Wij we
ten, dat de beslissing vöor de
regering heel zwaar is geweest en
dat zij meende niet anders te kun
nen en te mogen. Maar wij waar
schuwen er wel voor,.dat er alle
reden Is' om zijn opluchting te
temperen. Want de afgelopen-
jaren mogen uiterst moeilijk zijn
geweest ten aanzien van de ver
houding NederlandIndonesië,'de
komende tijden kunnen even
moeilijk worden, zo niet moei
lijker.
HIT zal er nu om gaan de toe
komst te bouwen, politiek, en
economisch. En als wij daaraan
denken, worden de aarzelingen,
die tot op het laatste toe in het
kabinet hebben geheerst, begrijpe
lijk. De politie-actie doorbreekt
een vicieuze cirkel, zij maakt een
einde aan onzekerheden, zij stelt
de Nederlandse souvereiniteit niet
alleen formeel; maar ook mate
rieel buiten twijfel. Maar het ware
een illusie te menen, dat hèt na
tionalistisch streven au heeft af
gedaan; de kans bestaat veeleer,
dat het wordt aangewakkerd-
Hoezeer geweld soms In de poli-,
tieke verhoudingen een noodzake
lijk kwaad kan zijn, het roept
reacties op, gewelddadige en
geestelijke. Indien tegelijk met de
poliiie-actie niet onbevreesd,
kloekmoedig en onbewimpeld
wordt begonnen met de verwezen
lijking der doeleinden, genoemd
in de koninklijke rede'van 7 De
cember 1742, dan is het middel
erger geweest dan de kwaal.
Om het eens huiselijk te zeggen:
deze- actie kan alleen gerecht
vaardigd worden indien het er om
gaat, bengels in hun eigen belang
een oorvijg te geven. Nederland
zal dan ook moeten tonen, dat het
louter en alleen het belang van de
Indonesische volken op het oog
heeft en niet ook doar bij-oogmer
ken wordt gestuwd. Dat zal van
sommigen, vooral in Batavia, wel
een andere mentaliteit vergen.
Wil men het nationalistisch stre
ven in goede banen leiden, best;
wil men terroristen, uitschakelen,
uitstekend; maar voor bij-oogmer
ken mag geen plaats zijn.
De regering zal daarvoor tot het
uiterste op haar hoede moeten
zijn'. Dit geldt ook voor het com
merciële en economische. De we
reld heeft dringend behoefte aan
de producten van Indonesië. Nie-,
mand kan er bezwaar tegen heb
ben, dat daarbij Nederlands kapi
taal, Nederlands intellect, Neder
landse scheepvaart wordt inge
schakeld. Maar gezag sherstel, zo
als dat zich nu voltrekt, legt ont
zaglijke verplichtingen op. Neder
land heeit niet de weg gekozen,
die Amerika heeft gevolgd ten
aanzien van de Philippijnen, of
die Engeland volgde inzake India;
het heeft demethode gekozen:
eerst orde, rusl en veiligheid en
dan een nieuw regime. Het is een
veel moeilijker weg, want indien.
Dr. L. JM. BEEL
de nationalistische aspiraties niet
bevredigd worden, langs legale
weg, zou de situatie ontstaan, die
de internationale en dus ook dê
Nederlandse handel, niet bepaald
zal bevorderen.
De regering heeft gekozen. Wij
geloven, dat zij' niet,anders kon,
indien zij geen arbitrage kon of
wilde aanvaarden. Maar haar
keuze legt aan allen, die op eni
gerlei wijze bij de Indonesische
kwestie betrokken zijn, hetzij sol
daat of generaal, koopman of in
tellectueel, zware verplichtingen
op. Van de wijze, waarop wij deze
verplichtingen nakomen zal het
afhangen of, voor de geschiedenis,
deze politie-actie gerechtvaardigd
wordt of niet.
Dr. Beel heeft voor radio Batavia mededeling gedaan van het besluit
van zijn regering het bestand met de republiek op të zeggen en een
„zuivering" te beginnen tegen de „terroristen" op republikeins gebied.
Dr. Beel verklaarde:.' „Deze zuivering zal vastberaden en grondig wor
den uitgevoerd. Wij zullen met alle ter beschikking staande politionele
en militaire middelen onverpoosd de terroristenbenden achtervolgen
en wij zullen hen niet langer hun praktijken laten voortzetten hetzij in
de gebieden, welke reeds onder controle staan, hetzij in gebieden welke
wij thans op het punt staan te gaan bevrijden. Deze stap is gedaan
omdat de Nederlandse regering, zich ten volle bewust van haar plicht, tot
de conclusie is gekomen, dat geen vreddzame regeling meer mogelijk
was.
In een toespraak tot de Nederlandse gewapende machten verklaarde
Dr. Beef: „Gij marcheert niet op teneinde vijandelijk gebied te bezette»
doch om rechtvaardigheid en veiligheid je brengen, waar tevoren wette
loosheid regeerde. Toon door uw daden dat niemand, wie ook, iets van
u te vrezen heeft, wanneer hij vreedzaam zijn taak vervult."
Dr. Beel deed tenslotte een beroep op de luisteraars, zowel in het
federaal als m het republikeinse gebied, om behulpzaam te zijn, teneinde
„de zuiveringsactie, welke helaas noodzakelijk-is gebleken, zo snel
mogelijk te laten verlopen, zodat onvermijdelijk leed tot een minimum
beperkt zal blijven en de vrede snel in geheel Indonesië zal worden
hersteld."
v,wd met de bedoeling om geheel in
overeenstemming met de mij gegeven
opdracht binnen de kortst mogelijke
termijn voorbereidingen te treffen voor
de invoering van een nieuw bestel in
Indonesië, op de grondslag van het ge
durende de laatste maanden met zo gun
stig resultaat gevoerde overleg met de
vej tegenwoordigers van de deelstaten.
Met het Instellen van het ambt van
Hoge Vertegenwoordiger van de kroon
heeft de Nederlandse regering definitief
een einde willen maken aan de oude
vormen van gezagsverhoudingen en luid
de zij een nieuwe fase, een overgangs-
Een uitvoeriger verslag van dc radio
rede van dr. Beel volgt hier onder. Hij
verklaarde o.m.:
..Nu ik heden voor de eerste maal in
mijn ambt ais Hoge Vertegenwoordiger
van de kroon het woord richt tot u
alien, die hier in Indonesië leeft er»
werkt, doet het mij leed dat dit woord
moet zijn een hoogst ernstig wjord. Eni
ge weken geleden heb ik mijn ambt aan-
GRAFISCHE VOORSTELLING VAN HET AANTAL INCIDENTEN IN DE PERIODE VAN 1IFEBR. TOT 70EC.1948
Wrbttjf MmtjGlSQjtfe
lnficm«ie
S4nl4l
eigen gebigd
öfeftjgebiea
*-Elnde wacuaHeT.N.
Pockets" nacsftuwil»
DwwWinmu.
herlnritTaHa
►Begin massale inmirat»
miaöeri Java.
►Begin comm. opstana
In de I
Republiek
177
CARTu-48120
Omdat O.m.: er geen uitzicht was op effectief republikeinse maatregelen om
dé talrijke steeds toenemende bestandsschendingen te beëindigen,
geen republikeinse medewerking kon worden verivacht tot een
regeling op grondslag der Renville- overeenkomst en
de republiek de ontketening van grote acties voorbereidde in alle
niet onder haar controle staande gebieden,
NA de besprekingen in Indonesië, eerst door
minister S t i k k e r, later door de minis
ters S'assen en Stikker en de gedelegeer
de van het -opperbestuur, de heer N e h e r, met
drs H a 11 a en andere vertegenwoordigers der
republiek gevoerd, ?ag de Nederlandse rege
ring zich verplicht .vast te stellen, dat er geen
uitzicht was op afdoende maatregelen vanwege
de republiek om een einde te maken aan de tal
rijke en steeds toenemende gewelddadige be
standsschendingen, terwijl evenmin kon' worden
gewacht, dat de republiek tot een regeling op
de grondslag der Renville-overeenkomst 20U
medewerken. Onder die omstandigheden ver
wittigde de Nederlandse regering de Commis
sie van Goede Diensten ervan; dat zij tot haar
ernstig leedwezen tot de conclusie moest komen»
dat verdere onderhandelingen en besprekingen,
hetzij direct, of onder de auspiciën van de Com
missie van Goede Diensten, glen nut meer
konden hebben.
Gedurende enige jaren heeft de
Nederlandse regering bfj voortdu
ring 'getracht tot een overeenkomst
te geraken, waarbij de Republiek
een integraal deel zouworden, van
de te vormen soevereine Verenig
de Staten van Indonesië, Onlangs is
ook in de Grondwet vastgesteld,
dat volgens deze beginselen zal
•worden gehandeld.Het is echter
telkens weer onmogelijk gebleken
met dc Republiek tot werkelijke
uitvoering der gesloten overeen
komst te komen.
Een regeling terzake van de uit
voering der Linggadjati-overeen-
korast, aanvaard door Sjahrir, werd
indertijd door Djogja verworpen.
Evenzeer kort daarop de regeling,
overeengekomen met Sjarifoeddin.
Ook thans bleken verwachtingen,
gewekt door besprekingen tussen
minister Stikker en drs. Hatta, te
niet te worden gedaan, nadat op
positie in Djogja was losgekomen.
Sedertdien werd een brief van
drs. Hatta ontvangen, waarin deze
sprak van een misverstand en over
een aantal punten nader zijn ziens
wijze weergaf. Gezwegen werd
echter over maatregelen tegen de
bestandsch'endingen, terwijl voorts
te kennen werd gegeven, dat de
brief was persoonlijk, onofficieel en
vertrouwelijk. Bovendien werd op
verschillende wezenlijke punten
een voorbehoud gemaakt, dat de
betekenis ervan twijfelachtig deed
zijn,
Terwijl de brief zonder meer
geen uitgangspunt voor nieuwe be
sprekingen kon vormen, heeft de
regering gemeend de Republiek ge
legenheid te moeten, geven de brief
alsnog aan te vullen door een haar
bindende verklaring omtrent een
aantal punten, in het bijzonder: -
a. De opneming van de republiek
in het federale bestel op dezelfde
voet als de andere delen do- fede
ratie;
b. De regeling van de positie van
de hoge vertegenwoordiger van de
Kroon in de overgangstijd, zoals in
het besluit inzake het bewind in
Indonesië in overgangstijd opgeno
men;
c. De voorzienir gen betreffende
de federale weermacht, de staat
van oorlog en beleg en de toestand
van onveiligheid;
d. Het onverwijld nemen van
maatregelen voor effectieve beëin
diging van de bestandschendingen
en de evacuatie van de infiltran
ten.
Ware een dergelijkeverklaring
verkregen, dan zou de regering be
reid zijn geweest de besprekingen
te heropenen,
GEEN ANTWOORD
Een antwoord van de repu
bliek is niet binnen de gestelde
termijn, binnengekomen, ter
wijl om verlenging van die ter
mijn niet is gevraagd. Integen
deel is gebleken, dat de repu
blikeinse regering zich op dit
kritieke moment in de onmo
gelijkheid heeft geplaatst om
een definitief antwoord te ge
ven, doordat de president der
Republiek. Soek'arno, heeft
aangekondigd met zes van zijn
ministers Djogja te zullen ver
laten met bestemming naar In
dia, hetgeen inmiddels is ge
schied, terwijl de minister
president Hatta van dit presi-
dentele kabinet zich voor de
duur van -twee weken heeft
ziek gemeld. Onder deze om
standigheden ontbrak dus elke
mogelijkheid, dat op korte ter
mijn verbetering zou worden
verkregen in de onhoudbaar,
geworden toestand in Indone-
Hierbij moet er in. het bijzonder
op worden gewezen, dat het aantal
bestandschendingen voortdurend
stijgende as. Militaire commandan
ten op republikeins gebied hebben
duizenden republikeinse soldaten
doen infiltreren in andere gebie
den, waar in het bijzonder bij
voortduring aanslagen worden ge
pleegd op Indonesische bestuurs
ambtenaren. Sedert Augustus zijn
bijna 300 van deze Indonesiërs ver
moord, terwijl voorts velen gewond
zyn of ontvoerd.
Daarnaast bleek, dat de Repu
bliek, in verband met de voorne
mens tot het instellen ener Fede
rale Interim-regering tegen 1 Jan.,
voorbereidde het ontketenen van
grote acties in alle niet onder haar
contröle slaande gebieden en dat
hevige bedreigingen werden, geuit
tegen degenen, die tot samenwer
king met Nederland bereid waren.
Mogelijkheden uitgeput.
Onder deze omstandigheden acht
de Nederlandse regering het niet
mogelijk zich opnieuw te begeven iri
besprekingen, die, naar de ervaring
geleerd heeft, zonder uitzicht moe
ten worden geacht. Zij kan niet
werkeloos toezien'bij het voortdu
ren van de verwarring, de bedrei
gingen en de gewelddadigheden.
Zij kan zich niet verplicht ach
ten, waar de regering der Repu
bliek in feite geen maatregelen
neemt tegen de bestandschendin
gen, harerzijds het bestand te
handhaven en verder te gedogen,
dat van Republikeins gebied uit de
acttes in andere gebieden worden
geleid,
De regering heeft zich daarom
genoodzaakt gezien om, met ge
bruikmaking van de bevoegd
heid in art. 10 van de bestands-
overeenkomst verleend, deze op
te zeggen en haar vrijheid van
handelen te hernemen.
Zij is overtuigd, dat, èn in de
Republikeinse regering èn onder de 1
bevolking van het Republikeins
gebied, zich velen bevinden, die
niets liever willen dan constructief
mede te werken aan de opbouw
van de federatie, aan welke Neder
land zo spoedig mogelijk de souve
reiniteit wil overdragen. Tegen hen
is de actie, waartoe opdracht is ge
geven, niet gericht. Zij is wel ge
richt tegen de terroristische en on
gedisciplineerde elementen in de
Republiek, welke iedere construc
tieve arbeid onmogelijk maken.
De toekomstige staatkundige in
passing van het Republikeins ge
bied zal geschieden op de grond
slag van de beginselen van Ling-
gadjati- en de Renvilie-overeen-
komst-cn van het overleg, thans
ook in de Nederlandse grondwet
voorgeschreven. Het besluit inzake
Bewind in Indonesië in Overgangs
tijd, dat heden wordt afgekondigd,
laat uitdrukkelijk, de mogelijkheid
open tot zodanige inpassing op de
voet van het nader met vertegen
woordigers dier. gebieden te plegen
overleg. De Nederlandse regering
zal haar toezeggingen met betrek
king tot de staatkundige hervor
mingen cn de stichting van een on
afhankelijke souvereine Verenigde
Staten van Indonesië, in een Unie
met Nederland op voet van gelijk
heid verbonden, volledig nakomen.
Nederland heeft getoond bereid
te zijn mede te werken tot het
openen van de weg naar de vrij
heid van Indonesië. Deze vrijheid
is echter alleen mogelijk met waar
borgen tegen overheersing door de
extremistische eljmenten in de
Republiek, die een democratische
rechtsorde onmogelijk zouden ma
ken. De wereld moge dit begrijpen.
een. .vrij. onafhankelijk,federaal Indo-
Dat tie overgangsfase noodzakelijk, ja
onmisbaar is, zal duidelijk rijn voor een
ieder die overweegt, welke omvangrijke
cn constructieve arbeid in Indonesië nog
moet worden verricht, wil het vrije en
onafhankelijke federale Indonesië op
rechte grondslag zijn gefundeerd, en de
voorwaarden inhouden waaraan een goed
geordende rechtsstaat noodzakelijk be
hoort te voldoen,
Daarenboven dient in gemeenschappe-
vergd dat zij zal medewerken aan het
overleveren van andere deelstaten sart
datzelfde republikeinse leger. En dat is
wat de republiek van Nederland en van.
alle niet-republlkeinse gebieden ver
wacht door te eisen dat de T.NX en an
dere republikeinse strijdorganisaties m
stand blijven en dat de Nederlandse
troepen geleidelijk aan worden terugge
trokken.
Niet aanvaardbaar^
De Nederlandse regering kan een'der
gelijke toestand niet aanvaarden, in de
eerste plaats niet vanwege de op haar
rustende veranfwoordïjkheid die haar
door de historie In Indonesië is opge
legd, in de tweede plaats niet omdat zy
ïiier in flagrante strijd zou komen met
de beginselen van het Atlantic Charter
dat aan ieder volk wil garanderen een
leven „vrij van vrees en vrij van ge
brek". ten derde niet omdat artikel 73
van het charter der Verenigde Naties
Nederland als lid o.m. deze heilige plicht
oolegt om het welzijn van de inwoners
dézer gebieden te bevorderen. Uit hoof
de van deze verantwoordelijkheid moet
de Nederlandse regering eisen dat in ge
lijk overleg te worden gewerkt aan"de heel Indonesië aan de volgende voor-
vormgeving van het vrijwillig samen-waarden wordt voldaan:
gaan van Indonesië en Nederland, ver-Er moét rust en orde heersen in het
entgö met Suriname en Curacao in de gshele gebied, allereerst in het belang
Nederlands-Indonesische
Unie.
Het behoeft geen betoog dat bij af
de2e overwegingen, zomede bij het ge
voerde federaal overleg steeds nog hoop
werd gekoesterd, dat uiteindelijk ook de
republiek de haar toekomende nlaats in
het federaal verband zou willen inne
men eh haar constructieve bijdrage zou
willen leveren aan de opbouw van hel
grote geheel.
Dit toch was geheel in overeenstem
ming met datgene wat de regering van
Djogja vrijwillig heeft aanvaard, aan
vankelijk bij het accoord van Linggad-
jati. vervolgens in de overeenkomst wel
ke ten overslaan van de commissie van
góede diensten werd gesloten aan boord
van de Renville. Dat het de Nederland
se regering hoge ernst was. om dit deel
tot het uiterste na te streven is wel zon
neklaar gebleken uit de in de afgeto-
pen weken door haar gevolgde
HJn.
Vergeefse moeite
Nadat in maandenlange gevoerde be
sprekingen vruchteloos was gepoogd cut
tot een reële uitvoering van de Renville-
overeenkomst tc komen heeft de Neder
landss regering in de loop van de maand
November van dit jaar tot tweemaal toe
een ministeriële missie naar Indonesië
gezonden, daarmede onomwonden tonen
de het uiterste in het werk te stellen
om -tot een vergelijk te komen.
Tevergeefs. Het is helaas niet moge
lijk gebleken om voorwaarden voor een
reëèl samengaan te scheppen. De repu
blikeinse regering bleek hiertoe niet be
reid, in elk geval niet bij machte.
Voor een reëel samengaan dienden
enige preliminaire voorwaarden te
zijn vervuld. In de eerste plaats
deze. dat de veiligheid van lijf en
goed dient te zijn verzekerd voor
iedereen in geheel Indonesië onge
acht ras. nationaliteit, godsdienst of
welke andere on. ierscheiding ook.
DU houdt in da+ f,iverwijld een ein
de dient te komen aan infiltraties-
van gewapende benden uit republi-
keins gebied in andere deelstaten,
aan talrijke ontvoeringen, aan alle
ondergronds gewroet, aan alle ophit
sing. geweldpleging, rampok. moord,
aan. onnoemlijk groot Seed dat te
lang reeds werd en nog steeds wordt
veroorzaakt onder weerloze on
schuldige plattelandsbevolking, aan
alle vernielingen welke in econo
misch opzicht nog dagelijks plaats
vinden.
Het is voorts duidelijk, dat aan toe
treding tot federatief verband vooraf
moet gaan de verklaring dat de repu
blikeinse regering bereid is de daaruit
voortspruitende consequenties te aan
vaarden en met name niet door haar
kan'worden opgeëist een positie die in
wezen onderscheidend is van die yan de
overige deelstaten.
Er kan geen sprake zijn van een
mineren door een. der deelstaten over.
de andere- Hiermede tóch zou de gehele
opzet -van iedere federatieteniet v
den gedaan.
De voor de overgangsfase In gemeen
schappelijk overleg met de vertegen
woordigers van de pref ede ra le regering
en de vertegenwoordigers der deelstaten
ontworpen staatkundige regeling, welke
werd neergelegd in het ontwerp BIO
(Bewindvoering Indonesië in Overgangs
tijd), steunt op het federale beginsel.
Daarin zün de verhoudingen tussen de
deelstaten onderling bepaald. Tevens
zijn hierin vastgelegd de verhoudingen
tussen, de deelstaten en de federale re
gering, alsmede tussen deze en de hoge
vertegenwoordiger van de kroon wiens
bevoegdheden en taak zowel staat
kundig als militair tevens daarin een
omlijning vindt.
Door hare pogingen om zo enigszins
mogelijk op redelijke grondslag tot sa
menwerking te komen met de republiek
van Djogja, nam de Nederlandse rege
ring het risico op zich dat dè invoering
dezer staatkundige hervormingen, welkè
zij blijkens hare uitdrukkelijke cn her
haalde verklaringen met ingang van 1
Januari JS49 wilde doen invoeren, aan
ernstige vertraging zou blootstaan. Zij
verkoos echter dit risico boven dc mo
gelijkheid dat de republiek door het
voortbestaan van enig misverstand niet
van de aanvang af zou deelnemen aan
de federale opbouw.
Negatieve krachten
Helaas wezen .de besprekingen uit. dat
in de republiek krachten werken welke
het aan hare regering indien al daar
toe bereid het toch onmogelijk ma
ften de fundamentele voorwaarden wel
ke ik zoeven heb omschreven, te ver
vullen.. Het leger en de talrijke al dan
niet in verband met het leger opereren
de gewapende groepen nemen in de re
publiek een overwegend sterke oncon
troleerbare positie in.
Tot welke excessen dit leidt zou.
o.a. het volk van Tapanoeli op Su
matra kunnen verhalen indien het
vrijuit zou kunnen en durven vertel
len van de strijd welke nu reeds
-meer dan een jsar lang met afwis
selend succes wordt gevoerd tussen
de verschillende gewapende groe
pen ten koste van de bevolking. Het
is trouwens een algemene klacht van
de republikeinse regering zelve dat
de gewapende groepen op Sumatra
ondanks alle verbod doorgaan met
het zich onrechtmatig toe-eigenen
van producten van ondernemingen
en van in- en uitvoerrechten, terwijl
de arbeiders en de landbouwers in
de verschillende streken in dc groot
ste armoede fn ellende verkeren.
Tot welke onmogelijke situaties dit
alles leidt, hebben de jongste besprekin
gen opnieuw overduidelijk aangetoond.
Hierin werd namelijk door leidende fi
guren in dc republikeinse regering hun
onmacht tegenover leger en terreurben-
den 'erkend, zodat het scheppen van
juiste verhoudingen en de gezondma
king van de toestand op dit gebied on
mogelijk bleek. Indien de regering van
de republiek al moet bukken voor de
overmacht van de troepen welke her
haaldelijk door haarzelf zijn beschreven
als .benden zonder verantwoordelijk
heidsbesef" dan kan daarom nog niet
van de Nederlandse regering worden ge-
de bevolking maar ook in het wel
begrepen belang van de gehele wereld,
er moet zijn veiligheid, zowel voor de
eenvoudige landbouwer in afgelegen ge
bieden ais voor de arheiders en intel
lectuele werkers in dorpen en steden; er
moet zijn veiligheid voor allen die zich
In deze landen bevinden. Indonesiër. Ne
derlander ol vreemdeling, zodat een
ieder op zijn of haar plaats kan mede
werken aan de wederopbouw van dit
land; er moet zijn geestelijke vrijheid
voor ieder individu: er moet met voort
varendheid kunnen worden voortge-
vrerkt aan de culturele cn geestelijke
ontwikkeling van de gehele bevolking.
Indonesië moet zijn een geordende staat
waar recht geldt cn niet macht van wa
penen in handen van troepen die zich
onrechtmatig hiervan hebben kunnen
meester maken.
Indonesië moet zijn een land waar ae
vruchten van de bodem in vrede kun
nen worden geplukt door de gehele be
volking op rechtmatige wijze zodat de
producten weer rijkelijk kunnen toe
vloeien naar dc wereldmarkt die daar
aan zo grote behoefte heeft.
Slechts indien aan deze fundamen
tele eisen is voldaan, kan Nederland
zijn belaften inlossen betreffende de
.zelfstandigmaking van de Indonesi
sche volken welke in de radiorede
van koningin Wilhelmlna van 7 De
cember 1942 zo duidelijk is omschre
ven. Dit koninklijk woord wil Ne
derland gestand doen In de welen-
schap dat slechts een regering, die
getrouw is aan haar woord, door
anderen en zich zelf kan gerespec
teerd worden.
Welnu. nakoming van deze belofte
kan nimmer geschieden, zolang in enig
deei van Indonesië een ten hemel
schreiende terreur wordt uitgeoefend
door groepen getv.ipenden op de weer
loze bevolking, zolang moord ,en roof
worden bedreven in dagelijks toenemen
de mate onder de ogen ener republikein
se regering, welke niet- bij machte is
zich daartegen te verzetten, omdat zij
zelf afhankelijk is van dezelfde gewa
pende groepen.
Nederland kan het voortbestaan van
een dergelijke toestand niet meer dul
den. Daarom heeft de Nederlandse re
gering. in het volle besef van haar
plicht, besloten om. nu langs vreedzame
weg geen oplossing mogelijk blijkt en
alle pogingen daartoe haars ondanks
hebben gefaald, ten aanzien'X'an de ge
bieden. welke, tot nog toe bulten haar
contröle waren, voorwaarden te schep
pen, welke noodzakelijk zijn voor de
verwezenlijking van het gestelde doel in
het belang van geheel Indonesië en
mede in het belang van de gehele we
reld. Zij heeft daartoehet bestand,
waaraan trouwers de republikeinse re
gering bjijkens haar optreden nu reeds
maandenlang zich niet meer houdt, for
meel opgezegd".
Genezing van dit r. zieke land kan
slechts, góed een aanvang netoen.na-zui
vering. yan'de terroriserende machten
binnen het republikeinse gebiedt
Deze zuivering zal worden uitgevoerd
consequent en zonder voorbehoud. Wij
zullen met alle beschikbare politionele
en militaire middelen-de terreurbenden
rusteloos achtervolgen en niet langer
dulden, noch -in dc onder onze contröle
staande gebieden, noch in. de gebieden
die thans zullen worden bevrijd, dat zij
hun praktijken zullen blijven -Uitoefe
nen.
Woord tot de troepen
Ik richt mij tot u, leden van de strijd
krachten ter zee. te land en in de lucht.
Zwaar is dc taak u opgelegd ihaair ik
ben overtuigd, dat gij die .zult vervul
len tot het einde toe op moedige, vast
beraden en waardige wijze. Niet om
vijandelijk gebied te bezetten rukt-gij
op. maar om recht en veiligheid te bren
gen waar tevoren rechteloosheid heers
te. Toont door uw daden dat niemand,
wie hij ook zij, van u iets. te duchten
heeft, wanneer hij zijn vreedzame taak
vervult. Vormt door uw optreden het
levende bewijs, dat gij niet zijt gekomen
om de vrijheidsdrang te beknotten maar
slechts, om te verzekeren, dat die. vrij
heid gepaard zal gaan met recht, om te
zorgen, dat zij geen ledige leuze blijft
maar levende, werkelijkheid wordt.
Ik doe een beroep op u allen, luiste
raars. om ertoe mede te werken, dat de
helaas noodzakelijk gebleken zuivering
zo snel mogelijk verloopt, opdat onver
mijdelijk leed worde beperkt tot een
minimum en opdat de vTede spoedig
worde hersteld over geheel Indonesië.
Ik denk daarbij niet enkel aan u, die
in dc federale gebieden in de afgelopen
jaren door uw arbeid cn uw. toewijding
ieder op uw wijze hebt bijgedragen tot
de opbouw van het nieuwe Indonesië. Ik
ben overtuigd dat gjj ook in de dagen
die voor ons liggen uw plicht zult blij
ven doen, overtuigd, dat gij zo op de
beste tvUze medewerkt aan de vrijheid
en de welvaart van.dit lanö.
Ik denk echter ook aan u, die !n het
tot nu toe republikeinse gebied niet bjj
machte waart een constructieve bijdra
ge te leveren aan dc toekomst van uw
land, omdat .uw geestdrift en uw idea
lisme niet In siaat bleken, tegenwerken
de krachten te overwinnen van op
macht belusten en bandelozen, onbe
kwamer. en zelf zuchtig en.
Ook op u doe ik ccn beroep. Thans
zal u gelegenheid worden geboden om
uw ideaal tot werkelijkheid te helpen
maken 'om tezamen met alien, die van
goeden wille zijn, en die het waarach
tig heil beogen van land en volk, mede
te werken aan de toekomst van Indo
nesië.
Laten wij dan allen gezamenlijk de
hand aan dc ploeg slaan om aan dit
land niet enkel de vrijheid -te gevet»
maar ook de vrede, om niet alleen da
onafhankelijkheid tc vestigen maar
evenzeer de heerschappij van het recht.
Dan gaan de vrije souvereine Verenig-
Statcn van Indonesië na alle leed en
warring een schone toekomst tege
moet. Dan zal het voor een ieder in dit
land, burger of vreemdeling, goed zijn
te won on. Dan neemt het vrije Indone
sië zijn plaats in naast Nederland en.
dan treedt het als volwaardig lid binnen
In de gemeenschap der volkeren. Dan
is geen ijdcle leus maar wordt werke
lijkheid de Negara Indonesia Seri kat.
Merdcka, Dan Berdaulat. Dat geve God.
JAVA ZEE
Bq!cv
rtv Rembang
- -1 Koedoei'
Pakbo»
"ZPangoleng
Sö«roVnrtn
Djoaiotort
D#morcoti«[ijn
Ondai Nod. conlr&le
"V-JAY*
INDISCHE OCEAAN
[JAVA-ECONOMISCHE KAART
litl llSawohi (Hoofdproduct Sijst)
ldortn-477:
