4
Maaniïag 20 DéceihBer 1948
'Strijd in China nadert hoogtepunt
Reuter meldde Zondagavond, dat de Chinese communisten steeds ver
der oprukken naar Peiping, Nanking en Tientsin. Zij zouden nog slechts
vijf kilometer van Peiping verwijderd zijn, In het westelijk deel van
deze stad vallen reeds granaten, Het spoorweg-, rivier- en telefoon
verkeer met Tientsin is geheel verbroken. Tsjang Kai Tsjek heeft be
vel gegeven grote hoeveelheden voedsel door de lucht naar de bedreig
de stad te zenden. De stad Pengpoo. zou door de regeringstroepen zijn
ontruimd.
Be regeringstroepen verzamelen
zich haastig op een linie, die Nan
king tot op 95 km. nadert. Het is
mogelijk, dat hier de laatste be
langrijke slag geleverd zal worden
van de oorlog in Centraal-China*
meldt Beuter. Men meent, dat de
regering alle beschikbare man
schappen ten Noorden van de
Jangtse heeft opgeroepen voor de
verdediging van deze linie, die
achter de Hwairïvier ligt, de laat
ste natuurlijke verdediging voor de
Jangtse zelf.
Naar verluidt zijn vele van de
manschappen zonder oorlogserva
ring. Gemeld wordt, dat vijf onaf
hankelijke door communisten ge
leide regimenten op een afstand
van 50 knu van Nanking strijden.
In Nanking zelf is het heel rus
tig. Men gaat door met zaken doen
en het schijnt, dat de bevolking
zich vertrouwd gemaakt heeft met
het denkbeeld, dat de stad spoedig
in andere handen zal overgaan.
Weliswaar blijft een grote stroom
vluchtelingen zuidwaarts trekken.
Per vliegtuig heeft echter geen
evacuatie meer plaats.
In regeringsgebouwen verbrandt
men geen papieren meer en de
marktprijzen hebben een redelijk
peil aangenomen.
MEER SOLDATEN
De minister van landsverdediging
van de Nanklngse regering heeft
aan de autoriteiten der provincies
ten Zuiden van de Jangtse bevo
len, de recruien van het jaar 1949
onder de wapens te roèpen. HüJ
heeft verder, bevel gegeven alle mi
litie-strijdkrachten voorlopig bij
het nationalistische leger in te lij
ven.
Nadere berichten m'eldden, dat
de haven van Tangkoe bij Tientsin
wordt bedreigd. Tsjang Kal Tsjek
heeft besloten een sterke vloot-
macht ter versterking van de rege
ringsstrijdkrachten te sturen.
Intussen zijn de moeilijkheden in
de boezem van de Chinese nationa
listische regering nog niet tot ee.i
oplossing gekomen. Tsjang Kal
Tsjek had dr. Soen Fo verzocht-„*n
sterk kabinet" te vormen,, dcch dr.
Soen heeft deze opdracht terug ge
geven, omdat zijn pogingen zijn
mislukt.
IX
15QQ0
j Zeshonderd mensen zijn om het
1 leven gekomen en duizenden dak-
j loos geworden tengevolge van de j
overstromingen in het dal van de
rivier de Parnaiba (Brazilië) en in
het district Leopoldina, 192 km. ten
noordoosten van Rio de Janeiro.
Vliegtuigen zijn er niet in ge-
sïaagd voedsel en medicamenten
j naar het gebied, waar naar verluidt
een typhus-epidemie dreigt uit te
j breken, over te brengen.
De overstromingen, die de ergste
in de geschiedenis van Brazilië zijn,
hebben het weg- en spoorwegver-
i keer stilgelegd.
Het drukste toegangspunt tot dc
jVoord-Oostpokfer ligt bij de Rams-
pol, de uitstekende punt rem het
KampereilandDrie pontenwaar
van men op f.eigen risico'' gebruik
kan maken, zorgen voor het ver
keer over Ramsdiep en Ramsgeul
tot de in aanbouw ziinde vaste brug
voltooid zal z\in. De twee gedeelten
van de bovenbouw, respcctieuriük
190 en. 235 ion zwaarzijn via de
grote rivieren op vlotten aange
voerd en onlangs geplaatst. Eind
Maart hoopt men het wegdek ge
reed te hebben, zodat de brug be
gin Mei kan worden opengesteld.
Tocji vredesverdrag
met Oostenrijk?
Sowjet-Unie bereid tot
Gelijk wij reeds meldden heeft
de Oostenrijkse regering een ver
zoek gericht tot de vier grote mo
gendheden" om de besprekingen
over het vredes-verdrag met dit
land te heropenen. Frankrijk, En
geland en de Verenigde Staten heb»
ben féeds vorige week welwillend
geantwoord op dit verzoek. Nu
ook heeft de Sowj et-regering de
Oostenrijkse gezant' in Moskou, dr.
Norbert Bisckoff doen weten, geen
bezwaar te hebben tegen nieuwe
onderhandelingen, omdat zij „steeds
een voorstander is geweest van
een zo snel mogelijk tot stand
brengen van een dergelijk ver
drag". Men vermoedt dat de con
ferentie over' het vredesverdrag in
de tweede helft van Januari bij
een komt.
In politieke kringen te "Wenen,
zo zegt Reuter, juicht zoon de
Sowj et-Russische bereidheid zeer
toe. Het blad „Oesterreichische
Zeitung" (de spreekbuis van hef
Sowj et leger) verklaart, dat dé
gowjet-Unie aan haar houding
vast houdt, namelijk „Oostenrijk
de constitutionele basis voor een
onafhankelijke en souvereine
staat" te geven De moeilijkheden
zouden op te lossen rijn, indien
Amerika en Engeland af zouden
zien „van de onaanvaardbare eisen,
die de besprekingen in Mei deden
mislukken",
Grote boerenschuur
verbrand
Zaterdagavond is bij een grote
boerderijbrand in Halwegdiep, ge
meente Steenwijkerwold, een grote
schuur met 25.000 pond hooi in de
as gelegd. Vier pinken, enige var
kens en wat klein vee kwamen in
de vlammen om. Het woonhuis kon
behouden blijven. De politie heeft
een man gearresteerd, die er van
wordt verdacht de brand te hebben
gesticht.
Amerikaanse troepen
onder Montgomery?
Verdediging van Europa
zou het eisen
Aluminiumzaak" is de
aanleiding
Blautve tuinen onder tea ter
Experimenten kunnen van groot belang
zijn voor de wetenschap
Sluit scholen in verschillende perioden,
dan zal bedrijfsleven zich aan passen
Fransen bieden Russen
vergoeding aan
Het officiële Russische nieuws-
bureau Tass noeiht het opblazen
van de twee masten vin radio-
Berlijn „een grove schending van
de exterritorialiteit".
Op grond van de viermogendhe-
denovereenkomsten staat radio-
Berlijn met al haar installaties on
der controle van de Sowjetautori-
teiten en geniet zij exterritoriale
rechten, aldus Tass.
Het Franse militaire bestuur in
Berlijn heeft "bekend gemaakt, dat
de Franse autoriteiten hebben be
sloten het dorpje Stolpe, dat aan
de grens van de Sowj et-zone ligt,
aan de Sowj et-»au tori teilen af; te
staan als vergoeding voor het op
blazen der zendmasten.
Stolpe was op 29 October 1945
door de Sowjetautoriteiten aan de
Fransen toegewezen voor het
aanleggen van een vliegveld. Nu
het Franse vliegveld Tegel is ge
reed gekomen, hebben de Fransen
generaal Loekjantsjenko meege
deeld, dat zij bereid zijn de vroe
gere status van Stolpe te herstel
len.
Bedrijfs resultaten
zouden beter worden
Vier drenkelingen uit een
auto gered
Zaterdagmacht heeft de wacht
meester der rijkspolitie te 's-Gra-
veland, de.heer Poepjes, vier men-,
sen uit een auto gered, die tussen
Diemen en Weesp in de Keulse
Vaart was gereden.
De wagen was door onbekende
oorzaak plotseling geslipt en van
de kant gereden. De heer Poepjes,
een uitstekend zwemmer, was toe
vallig dicht bij de plaats, waar het
engeluk gebeurde. Hij bedacht zich
geen ogenblik, trok zijn zware
overjas uit en sprong de auto na,
die zes meter van de kant lag. Toen
hij de auto bereikte bleken de in
zittenden er reeds in te zijn ge
slaagd het bovendek open te schui
ven, De bestuurder, ir. G. Bakos
uit Amsterdam en zijn vrouw wa
ren op het dak van de wagen ge
klommen. Ir. B, wist zelf zwem
mend de wal te bereiken. De heer
Poepjes bracht zijn vrouw aan de
kant. P, Zwom onmiddellijk terug
om ook de beide andere inzitten
den, de heer en mevrouw Van de
Berg, eveneens uit Amsterdam, te
redden, hetgeen hem gelukte. Hij
bracht de vier drenkelingen naar
een nabij gelegen boerderij/waar
zij van droge kleren werden voor
zien. De heer Poepjes zorgde er
voor, dat de drenkelingen met een
andere auto naar Amsterdam wer
den gebracht.
Bouwvergunning nodig
voor houten huizen
De afdeling voorlichting van het
ministerie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting deelt mee, dat er
de laatste tijd in Nederland in ver
schillende plaatsen uitneembare
houten huizen worden geplaatst,
zonder dat daarvoor de vereiste
rijksgoedkeuring is gevraagd en
verkregen.
Deze goedkeuring is noodzake
lijk, omdat voor de bouw van deze
woningen ook- geschoolde arbeids
krachten en materialen nodig zijn.
Daarom wordt bij het bouwen
van deze woningen de inhoud daar
van in mindering gebracht op het
bouwvolume van de betrokken ge
meente,
Duitse krijgsgevangenen
vastg
De hoofdcommissie van de Duit
se constituerende vergadering heeft
een resolutie aangenomen, waarin
het heet, dat „honderdduizenden.
Duitse krijgsgevangenen, onder wie
vele vrouwen, nog steeds worden
vastgehouden in de Sowj et-Unie,
Polen en Joego-Sllvie. Zij verke
ren soms in een toestand van ver
vuiling".
In de resolutie wordt voorts een
beroep op de grote mogendheden
gedaan.de berechting van oorlogs
misdaden te versnellen en onmid
dellijk alle personen in vrijheid te
stellen, die als getuigen worden
vastgehouden.
De communistische vertegen,
woordiger stemde tegen de reso
lutie.
Koffieclistributie
gehandhaafd
Met ingang van 1 Januari 1949
wordt de theedistributie opge
heven. De koffiedistributie blijft
gehandhaafd»
Radio-rede van generaal Mr. ff. J. Kruis tot de
familieleden onzer soldaten
Luitenant-generaal mr. H. J.
Kruis, chef van de generale staf,
heeft Zondagavond in het radio
programma voor de Nederlandse
strijdkrachten een rede uitgespro
ken, waarin hij onder meer zeide:
„Na het ernstige besluit van de
regering stel ik er prijs op mij met
een enkel woord te richten tot de
familieleden en vrienden van hen,
die nu in Indonesië hun militaire
plicht vervullen.
De beslissing onzer regering heeft
een verandering gebracht in de
wijze waarop onze militairen over
zee hun taak uitvoeren. Het is niet
zo, dat een periode van rust plot
seling is overgegaan in een periode
van grote activiteit.
Incidenten en bestandsschen-
dingen, roof en moord, maak
ten al lange tijd een voortdu
rende waakzaamheid noodza
kelijk waakzaamheid en een
beschermende activiteit. Deze
was echter aan een beperkt
terrein gebonden en daardoor
konden alleen de uitlopers van
het kwaad bestreden worden.
Nu is die taak niet meer aan een
enkele plaats of een begrensd ge
bied gebonden. De orde brengende
taak van onze strijdkrachten richt
zich thans tot de bron van de on
rust.
Uiteraard heeft Nederland ge
tracht tot het uiterste getracht
het conflict met de republiek op
vreedzame wijze op te lossen. De
vreedzame weg werd slechts door
ons bewandeld, maar zij, die die
*weg gingen ook uw mannen en
zoons en vaders, verloofden en
vrienden werden daarbij zonder
ophouden beschoten en overvallen.
Nu onze strijdkrachten er op uit-
GENERAAL KRULS
trekken om die sluipschutters en
rampokkers op te zoeken, zullen
zeker nog enige tijd diezelfde aan
grijpende wekelijkse verlieslijsten
in onze couranten verschijnen.
Maar zij zullen nu het troostgeven
de met zich brengen, dat de offers,
die erin vermeld worden, gebracht
zijn, om voorgoed een einde te ma
ken aan de noodzaak van verlies
lijsten.
Het gevaar voor de Uwen is
door dit ernstige besluit wel
groter geworden dan het was,
maar het einde van dit gevaar
is veel dichterbij gekomen.
Uit het feit,v dat liu het besluit is
genomen tot bredere militaire ac
tiviteit blijkt wel, dat in de afgelo
pen maanden dé toestand niet toe
liet, dat de begonnen demobilisatie
onverminderd werd voortgezet. De
demobilisatie moest' worden ge
staakt, omdat de toestand onzeker
was.
De activiteit van onze.strijd-
krachten zal een einde brengen
aan de toestand, waarin voort
durende waakzaamheid nood
zakelijk was. Daarom is de
verwachting gerechtvaardigd,
dat hun thuiskomst nu dichter
voor de deur staat.
U heeft zich vermoedelijk wel al
gerealiseerd, dat de nieuwe om
standigheden het voor de militai
ren moeilijker maken, om regel
matig contact met thuis te onder
houden. Er zal voorlopig minder
gelegenheid zijn, om rustig brieven
te schrijven. Al zult u misschien
minder post krijgen dan u gewend
was hun gedachten zullen nog
meer bij u zijn. Schrijft u daarom
vaker en inniger dan ooit. Het lan
ger uitblijven van antwoord houdt
de troost in van een spoediger
weerzien.
Het zal u, familieleden, duidelijk
zijn als ik zeg, dat deze veranderde
activiteit van het leger een gunsti
ge invloed zal hebben op hun
stemming, op het moreel van de
troep. U zult beter dan wie ook
begrijpen, dat dit niet betekent,
dat uw en onze mannen zich alleen
prettig voelen, als er gevochten
kan worden. Niets is minder waar.
Maar zij zijn met een taak en een
ideaal voor ogen naar Indonesië
gegaan. Zij zouden dat stuk van de
wereld, dat zolang en zo nauw met
Nederland verbonden is, weer voor
zijn vredelievende bewoners be
woonbaar maken. Zij voelden zich
daartoe in staat en zullen blij zijn
dit nu te kunnen tonen. God geve,
dat die taak snel volbracht zal zijn.
Ik ben mij ervan bewust", dat bij
velen van u 'de spanning en onge
rustheid zullen zijn toegenomen.
Wij allen zullen trachten u snel en
zo goed mogelijk op de hoogte te
houden. Weest sterk en vol ver
trouwen. En toon dat in uw brie
ven."
Weer postwisselverkeer
met Zuid-Afrika
Met ingang van 1 Januari wordt
het postwisselverkeer met de Unie
van Zuid-Afrika hervat, op de be
perkte bepalingen na, die gelden
voor het postwisselverkeer met het
buitenland.
Toegelaten zijn uitsluitend ge
wone postwissels tot een maximum
bedrag van Z.A.-pound 9-6-0 naar
de Unie en van de tegenwaarde
van Z.A.-pound 10.voor post
wissels, die in ons land betaalbaar
2ijn.
Voor postwissels naar de Unie is
de herleidlngskoers vastgesteld op
Z.A. pount 1 f 10.75, die voor
postwissels uit Z.A, f 10,50 Z.A.
pound 1.—-• -
Min. Stikker spreekt over
PCJ tot Amerika
De minister van buitenlandse za
ken, mr. D. U. Stikker, heeft zich
hedenmorgen om vier uur Neder-
landsé tijd met een rede via de we
reldomroep PCJ tot Amerika ge
richt. In zijn rede heeft hij het be
sluit tot de Nederlandse zuiverings
actie gemotiveerd,
Zuid-Sumatra geteisterd
door zware bandjir
Tengevolgevan de zwaarste
bandjir (overstroming) die sedert
1918 in Zuid-Sumatra is voorgeko
men, zijn nabö Moearaenim drie
vrouwen verdronken. De weg naar
Moearaenim staat anderhalve me
ter onder water, terwijl door zware
aardverschuivingen elders de we
gen ook onbegaanbaar zijn. Aan-de
aanplant is veel schade toege
bracht, terwijl veel vee is verdron
ken. Nog niet bevestigde berichten
melden, dat de electriciteitscentrale
van de mijnen buiten werking zyn,
zodat enige tijd geen. kolen zullen
kunnen worden gedolven.
Nederland reageerde
rustig
Amsterdam vertoonde Zondag
morgen het rustige beeld van een
ontwakende stad op een winterse
dag. Het gros der hoofdstedelingen
was nog onkundig van de nieuwe
gebeurtenissen in Indonesië.
De radio had weliswaar Zater
dagavond bu de laatste nieuwsbe
richtenuitzending het bericht omge
roepen doch velen waren hiervan
nog onkundig. Kerkgangers troffen
op straat krantenverkopers aan,
die extra-edities met de verklaring
van de regering en die van dr. Beel
verkochten. Nergens was enig te
ken te besmeuren van een opgewon
den stemming.
Ook te Den Haag werd het be
richt van de begonnen zuiverings
actie bedaard opgenomen. Van op*
winding was niets te bespeuren.
Voor en na kerktijd was de actie
natuurlek het gesprek van de dag.
In vele kerken werd voor de strij
denden gebeden.
Premier O. Sumatra:
Actie noodzakelijk en
betreurenswaardig
In een commentaar tegenover
een Aneta-corrcspondcnt te Medan
verklaarde Wali Negara Mansoer
van Oost Sumatra: „Het is uiter
aard zeer te betreuren, dat de Ne
derlandse regering zich genoopt
zag tot deze drastische stappen
voor herstel van rust en orde in
geheel Indonesië over te gaan.
Het zou mij en velen met mg
zeer hebben verheugd indien de
Republikeinse regering tot het in
zicht zou zijn gekomen, dat haar
tot dusver ingenomen standpunt en
houding redelijkerwijs voor me
mand aanvaardbaar was. Geruime
tijd hebben wij de hoop gekoesterd,
dat Djokja uit eigen beweging tot
een zo hoogst noodzakelijke zuive
ring in eigen kring zou overgaan,
om zich vervolgens als deelstaat
by de deelstaten ïn de federatie
aan te sluiten. Deze hoop is echter
ij del gebleken. -
De Republiek vormde een boe
langer hoe groter gevaar voor
constructie en ontwikkeling van
een nieuw, vrij Indonesië, dat in
de eerste plaats behoef te heeft;
aan samenwerking, rust en. vei
ligheid voor allen en voor de
opbouw.
Al deze absoluut noodzakelijke
elementen voor een goede toekomst
van land m volk zijn door de Re
publiek .1 regelmatig door onmacht,
onwil of beide tegelijkertijd mis
kend en ondermijnd.
Ik weet, dat in Republikeinse
gebieden, in het bijzonder hier op
Sumatra, vreselijke, mensonteren
de toestanden heersen, waarvan
het voortbestaan een ramp zou ber
tekenen.
Moge de thans begonnen actie
aan beide zijden zo weinig moge
lijk offers kosten. Wij zijn reeds
door zoveel leed gegaan, maar dit
laatste offer was en is onvermij
delijk en betekent thans de enige
mogelijkheid om ten spoedigste tot
een nieuw Indonesië te geraken
dat vrijheid, veiligheid, geluk en
welvaart voor allen biedt en dat
hetIndonesische volk de ruimste
kansen voor zijn ontwikkeling
geeft.
.God bescherme volk en mannen,
die deze vrijheid komen brengen,
aldus de heer Mansoer.
Een vliegtuig uit India, dat was
uitgezonden om Soekarno en andere
leiders van de Republiek Indonesia,
die thans in Nederlandse handen
zijn, op te halen, is beden uit Bata
via te Singapore teruggekeerd.
Fatnaik, een lid van de wetge
vende vergadering van Orissa, ver
klaarde aan de pers, dat de Neder
landers het vliegtuig te Batavia
weloverwogen, hadden opgehouden.
Fatnaik, een persoonlijke vriend
van Pand it Nehroe, de minister*
president van India, en een leider
van het luchttransport van. India
tijdens de oorlog, brak vorig jaar
de Nederlandse blokkade, om Sjah*
rir naar de V.N. te brengen voor
de behandeling van de Indonesische
kwestie.
Het Indische vliegtuig, een Da
kota, Iqvam Donderdag j.l. te1 Sin*
gepore aan doch kon geen uitkla-
ringsbewijs en visa krijgen van het
Nederlands consulaat te Singapore.
Het consulaat verklaarde beden,
.dat de visa Zaterdagavond arri
veerden.
Het vliegtuig, dat toebehoorde
aan de Indische Kalinga-Maat-
schappij, vertrok Zondagmorgen
.naar Batavia, bestuurd door een
25-jarige Australiër, John Brin-
nand uit Nowra, Nieuw-Zuid-
Wales.
De Nederlanders waren toen
reeds hun actie begonnen en de
Nederlandse autoriteiten te Batavia
zonden het vliegtuig terug.
In eerdere berichten uit Batavia
werd de veronderstellisg geuit, dat
Soekarno en andere Republikeinse
leiders misschien met'dit vliegtuig
uit Djokja zouden vertrekken om
in het buitenland een regering-m-
ballingschap te vormen, misschien
in India.
Het vliegtuig, dat een bemanning
van zeven koppen voerde, waaron
der Patnaik, vertrok hedenmorgen
uit Singapore naar Bangkok, op te
rugreis naar New Delhi.
j Ln Londen circuleren geruchten,
als zou de Amerikaanse regering:
een onfcwerp-accoord bestuderen
over de inleving der Amerikaanse
bezettingstroepen in" Europa bÖ de
strijdkrachten der vfjf landen, die
j het pact van Brussel hebben onder-
tekend. Deze troepen staan onder
opperbevel van veldmaarschalk
Montgomery, De inlijving zou eerst
plaats hebben als de toestand in
Europa ernstig mocht worden.
Amerikaanse militaire autoriteiten
nemen, naar het Franse persbureau
A.F.F. meldt, het grootste voorbe
houd in acht ta.v. deze geruchten.
^Een woordvoerder var. het departe
ment van Defensie weigerde iedere
commentaar hierop, „omdat wij hier
omtrent generlei mededeling of instruc
tie hebben ontvangen," zei hij.
In diplomatieke kringen wordt noch
tans \-er klaar d, dat de geruchten, waar-
J van de herkomst onbekend is. te Wash
ington generlei verwondering hebben
gewekt. De eenheid van commando, xo
is men in deze kringen van mening, is
inderdaad de voornaamste zorg van hen
die van het pact van Brussel een wer
kelijk üoeitreifend instrument voor de
verdediging van Europa kunnen ma
ken Mocht de toestand in Europa ern
stig worden, dan zou het feit. dat de
Amerikaanse troepen in Europa niet
onder het opperbevel van de Europese
verdediging staan, zeer zeker te be
treuren zijn,
In Amerikaanse diplomatieke kringen
legt men verband tussen de2e berichten
en het feit, dat Amerikaanse waarne
mers binnenkort aan de staf der Euro
pese verdediging te Fontainebleau zul
len worden verbonden.
Men is verder te Washington van
oordeel, dat: Frankrijk, zo het voldoen
de waarborgen ontving betreffende zijn
veiligheid ten opzichte van de indu
strieën in het Ruhrgebled, meer bereid
zou zijn in de Europes§ verdediging de
belangrijke rol te vervuilen, die aan
dit land krachtens ztin geografische po
sitie en zijn geschiedenis toekomt.
Europese functionarissen, in Was
hington vrezen, dat de Amerikaanse
beschuldigingen in de „aluminium
zaak" een eerste symptoom kunnen
zijn van een fundamentele botsing
tussen de doelstellingen van het
plan-Marshall en de onmiddellijke
belangen van verscheidene Ameri
kaanse industrieeën, zo meldt Reu
ter.
Ofschoon Engeland, Nederland en
België de beschuldiging, dat zij door
de ECA verkregen aluminium en
lood met winst in de Ver.' Staten
hebben verkocht, hebben weerlegd,
vrezen waarnemers te Washington,
dat er toch enige achterdocht be
treffende de Europese motieven, zal
blijven hangen.
Het blad „Washington Post" schrijft,
dat goederen vervaardigd met machines
en uit grondstoffen, ciie met ECA-geld
zijn gekocht in de komende maanden
meer en meer zullen gaan concurre
ren met de goederen van Amerikaanse
fabrikanten. Geconfronteerd met een.
dergelijke concurrentie, zouden de
Amerikaanse industrieën niet lang
wachten, om via congresleden, te pro
testeren, en zouden de isolationnisten bij
hun oppositie tegen het herstelplan
daarvan gebruik maken.
De Europese functionarissen zijn dan
ook van m%ning, dat» de Marshallfond
sen voor het laatste jaar moeilijker van
het congres zullen zijn te krijgen dan
voor het eerste jaar.
Dr Alan Valentine, het hoofd van de
ECA-missie in Nederland, heeft in een
bijeenkomst van de „American Women
Club" in kasteel Oud-Wassenaar ge
zegd. dat de Amerikaanse hulpverle
ning aan Europa niet uitsluitend ais een
daad van edelmoedigheid moet worden
beschouwd. De Amerikaanse regering
geeft er zich n.l. rekenschap van, dat
het welzijn van de Ver. Skaten afhan
kelijk is van het welzijn der andere vol
keren. Dr. Valentine sprak voorts ten
stelligste de bewering tegen, dat de
Amerikaanse regering zich ten doel
zou stellen door middel van het plan-
Marshall Europa in Economisch of poli
tiek opzicht te beheersen of te beïn
vloeden.
„Reeds nu zullen we moeten trachten de ruimte en tijd te vinden, die de
massaliteit van de vaeantie tegengaat en. de recreatie en de vacantiebeste-
ding aan haar doei doet beantwoorden", zeide oud-minister ir. H. Vos
Zondagmorgen-in de Rolzaal op het Binnenhof te Den Haag, waar een
congres inzake vacantiespreiding in tijd en ruimte gehouden werd, georga
niseerd door het Centraal Werkcomité Vacantïe.
van Friesland (37% van de bevol
king) begint dan de schooivacantie
op 9 Juli en in een ander deel van.
Zuid-Hol!'nd (rond Den Haag), de
provincie Utrecht, Twente, de
Veenkoloniën (37%) op 23 Juli.
De vacanties in bedrijven enz, dienen
zich hieraan aan te passen.
Wel is er dan een korte tijd van
overlapping, doch deze is steeds tussen
een 37% en een 26% greep. De rest van
Nederland dient volgens spr. zo door
proganda bewerkt te worden, dat deze
in de voor- en natijd hun vaeantie op
nemen. Klimatologisch is hiertegen niet
het minste bezwaar.
In de middagvergadering werd nog
het woord gevoerd door ir. J. P. Fok
ker, van de Rijksdienst voor het Natio
naal Plan, en werd over de inleiding
een discussie gehouden.
De Poolse minister van handel-en
Industrie Hilary Mine, heeft meege
deeld, dat alle vormen van rantsoene
ringen Polen met ingang van 1 Janu
ari zullen worden afgeschaft
De drang naar vaeantie is een lo
gische reactie op de groei van de
steden. Een derde detfl. van de Ne
derlanders woont in steden van meer
dan honderdduizend inwoners. Ver
der is het een reactie op de ^voort
schrijdende mechanisering, die zijn
invloed op de. geestelijke toestand
van de arbeider niet" mist, en een
reactie op het opvoeren van het ar-
beidstempo.
Behalve een drang naar vaeantie
moet er ook een mogelijkheid zijn deze
te gebruiken. In dit verband vroeg
spreker zich af, cf het niet wenselijk
zou zijn, de weeklonen enigszins te be
perken en het vrijkomende deel van
dit week sa Ia ris uit te betalen bij vaean
tie en feestdagen.
Wanneer we geen vacantiespreiding
kunnen krijgen dan kan de besteding
geen tegenwicht vormen tegen de bo
vengenoemde oorzaken, die vaeantie
nodig maken. Want dan^jheeft men niet
de gelegenheid tot voldoende recreatie,
wordt de vaeantie ook een massaal ver
schijnsel en het effect illusoir. Doch
niet alleen voor de vaeantie genietende
mens is spreiding noodzakelijk, doch
ook voor de bedrijven, die de 1 verzor
ging in die tijd op zich nemen.
perspectieven
De heer B. G. F. Buis vertelde, dat
volgens ruwe taxatie in 1948 200 mu-
lioen gulden is besteed in de vaeantie,
dat is twee procent van. de gezinsuitga
ven. Zeven achtste bleef in Nederland.
Hiervan ging 45% naar verkeersbedrij
ven. 35% naar hotels, café's e.d. en
20% naar vermaakobjecten.
De belasting van jeugdherbergen, ho
tels e.d. is in Juli—August^ vijf maal
die in de overige maanden tezamen.
Wanneer we de vaeantie over een
langere tijd uitstrijken zcu volgens
spreker het tarief van hotels aanmer
kelijk verlaagd kunnen worden, terwijl
de bedrijfsresultaten dan toch nog ho
ger zouden .liggen. Door spreiding kan
ook meer service worden geboden en
het aantrekken van buitenlanders, die
dikwijls worden afgewezen wegens
overbelasting of die niet willen komen
wegens de grote drukte, wordt een-
voudiger, wat de deviezenpot spekt.
Schoolvakanties
De volgende spreker, de heer F. Th.
van der Maden, gaf een mogelijkheid
tot spreiding aan. Naar zijn mening is
de samenklonting van de vaeantie voor
een belangrijk deel het gevolg
schooivacanties.
HU suggereerde, de scholen in
Noord-Holland. Zuid-Limburg, de
omgeving van Arnhem en een deel
van Friesland (37% van de bevol
king omvattende) van 25 Jur*i a'
vaeantie te geven. In een deel van
Zuid-Holland, waaronder Rotter
dam. een groot gedeelte yam Bra
bant een deel van Zeeland en
Het is ruim anderhalf jaar gele
den dat de heer P. N. W i n, d -
meyer uit Delft de aandacht op
zich vestigde door zijn experimen
ten in het Delftse Sportfondsenbad
om onder water te fotograferen.
Hij had daartoe eeri" waterdichte
klok geconstrueerd, waarin zich de
camera bevond. Zijn experimenten
hadden een bevredigend verloop
en in de zomer van 1947 trok hij
met zijn stadgenoot, de heer Jan
R e n a u dnaar Algiers, waar
hij foto's maakte op de bodem van
de Middellandse Zee. Dit jaar is
hij naar het Zuiden van Frankrijk
geweest, waar hij kleurenfoto's en
een kleurenfilm heeft gemaakt.
In een onderhoud met een A.N.F.-
verslaggever, heeft hij verteld van zijn
reis, waarvan hij enige Vlj-dL geleden is
teruggekeerd. De heer Windmeyer ver
telde, dat de heer Benaud ook weer a3n
de proefnemingen heeft deelgenomen.
Nu was echter ook van de partij de
heer J. van der Aa, die een zes en twin
tig jaar oude auto had gereviseerd,
waarmee de tocht werd gemaakt. Dit
oude karretje heeft zich voortreffelijk
gehouden, het heeft tienduizend kilo
meter gelopen, en „beklom" zelfs de
Pyreneeën, Om te overnachten had men
van het ministerie van Oorlog de be
schikking gekregen over een grote leger
tent en ook gedurende de reis heeft men
van vele zijden grote medewerking
ondervonden. Vooral de Fransen waren
zeer tegemoetkomend. Zij toonden ook
zeer veel belangstelling in de expeditie
en de Franse pers liet zich verleiden tot
nogal sterke overdrij ving. Zo werd er
gesproken van twee Hollandse geleerden
en de heer Windmeyer zelfs op één lijn
gesteld met prof. Fiecard.
„Vanzelfsprekend h-ïbben we hierom
gelachen," zei de heer Windmeyer. „Ik
ben geen geleerde, maar, technicus. Dit
neemt echter niet weg, dat mijn werk
van veel belang zal kunnen 2ijn voor de
wetenschap."
Hij vertelde, dat hij contact heeft met
Prof. Tinbergen uit Leiden, die zeer veel
bewondering had voor de kleurenfilm,
die in de afgelopen iorner op de Middel
landse Zeebodem is opgenomen en van
uitstekende kwalitettbleek te zijn.
De kans is dan ook groot, dat in de
nabije toekomst nauw zal worden samen
gewerkt .met. biologen. De heer Wind
meyer hoopt eind volgend jaar naar
Indcnesië te gaan om in de Molukken-
zee te fotograferen. Enkele biologen
zullen waarschijnlijk" aan deze nieuwe
expeditie deelnemen.
OVERHALEN... DRAAIEN!
Voor zijn filmcamera heeft de heer
Windmeyer een waterdichte klok ge
construeerd, die op hetzelfde principe
berust als die, welke hfj voor zijn foto
toestel gebruikt. Het apparaat is echter
gemonteerd op een geweerkolf en wèl
zodanig, dat men onder water slechts de
haan heeft over te halen om de film
te laten draaien.
De drie fotografen hebben hoofdzake
lijk gewerkt aan de rotsachtige kust in
de omgeving van Marseille en Toulon.
Toegerust met een duikapparaat zijn de
heren Windmeyer en Renaud hier afge
daald tot op een diepte van 35 meter
onder de zeespiegel. Gevaarlijk is dit
niet, mqar men moet er op letten, dat
men langzaam daalt en stijgt. De duikers
voorzien zich dan ook van zwemvliezen,
zodat zij, al zwemmende, de snelheid
kunnen regelen. Wanneer het te snel
gaat kan het verschil in druk de trom
melvliezen doen barsten of het z.g,
hampagnebloed veroorzaken.
Het licht onder water is sterk genoeg
om te kunnen fotograferen en te filmen.
Het spectrum neemt onder water echter
sterk af en op een meter of zes onder
de oppervlakte verdwijnt de kleur reeds
van voorwerpen of vissen, die op enige
afstand zijn. Op de diepte van 25 meter
is alles intens blauw, doch dit blauw
heeft zo'n geweldige lichtsterkte, dat het
soms mogelijk is opnamen te doen. met
1/100 seconde.
Op de bodem van de zee is het
prachtig, men waant er zich in
wonderbaarlijke blauwe tuinen en
dwaalt er tussen de rotsblokken-
Volgens de verhalen moest zich nabij
Fos sur Mer op de zeebodem een.
verdronken Romeinse stad bevinden
en natuurlijk is men daar eens een
kijkje gaan nemen. Weliswaar vond
men er geen fundamenten, doch wel
een grote hoeveelheid stenen kannen
en kruiken. Een schuit vol heeft men
er naar boven gehaald.
Natuurlijk schreven de Franse kranten
druk over deze vondst en één blad wist
zelfs te vertellen üat de duikers twee
gouden beeldjes hadden gez'tn die ze
niet van de bodem konden loskrijgen
Het eigenaardige is, zo vervolgde de
heer Windmeyer zijn verhaal, dat d§
vissen, die men ontmoet in het geheel
niet schuw zijn. Ze komen soms 20 dicht
bij de lens, -dat het onmogelijk is een
opname te maken.
„De kleurenfoto's en films, die ik nu
heb vervaardigd," zei de heer Wind
meyer tenslotte, „hebben laten zien wat
technisch mogelijk: is. Zij hebben echter
ook bewezen, dat het de moeite waard
is om samen te werken met de biologen,
omdat dit ongetwijfeld in het belang
van. de wetenschap zal zijn."
Zaterdagavond is dr F. Peters,
huidarts uit Hilversum, bij een motor
ongeluk op de weg tussen Hilversum
en. Laren verongelukt. HU was op slag
doodi
Te Washington /hebben Amerl
kaanse autoriteiten gezegd, „teleurge
steld" te zUn over de wending, welke de
gebeurtenissen in Indonesië hebben ge
nomen. Men wees erop, dat Merle Co
chran, het Amerikaanse lid van de Com
missie van Goede Diensten, zich de laat
ste aveken heeft „uitgesloofd om een
hervatting van de Nederlands-republt-
keinse besprekingen tot stand te bren
gen". Op de afdeling Zuid-Oost Azië
van het State Department waren giste
ren wel functionarissen aanwezig
hetgeen anders 's Zondags meestal niet
voorkomt doch zii weigerden com
mentaar, omdat de berichten tot dusver
onvolledig waren.
Curt Dubois, het voormalige Ame
rikaanse lid van de Commissie van Goe
de Diensten heeft zijn commentaar in
de volgende bewoordingen gegeven:
„Dat wordt een ontzettende janboel. De
Nederlanders zullen een onmiddellUke
militaire overwinning behalen, maar on
dertussen voeden zij de haat, die waar-
sehynUjk te zijner tijd iedere Nederlan
der daar weg zal jagen. Niemand weet
wat het einde zal zij"* Het is een kolo
niale oorlog en wij financieren hem".
Te Londen toont men 2ich in de
meerderheid varj de Britse Labourparty
ongerust over de gevolgen, die de Neder
landse stap ln Indonesië zou kunnen
hebben voor de betrekkingen tussen
India en Engeland en in het algemeen
voor het gezag van de Europese mogend
heden in hei Verre Oosten. Een voor
zichtige verklaring van het Britse
ministerie van buitenlandse zaken „be
treurde", dat alle pogingen om de vrede
te bewaren, schipbreuk hadden geleden.
In conservatieve Britse kringen daar
entegen is er een sterke neiging „het
kloeke besluit van de Nederlanders
goed te keuren, onder verwijzing naar
„het weigerachtige Britse optreden in
Malakha",
In diplomatieke Britse kringen ver
wacht men, zo schrijft Reuter, als gevolg
van het Nederlandse optreden een ver
zwakking van de positie van de republi
keinse regering, waardoor de Indone
sische communisten de gelegenheid zou
den krijgen terrein te winnen. Ook ver
wacht men een verslechtering van de
economische situatie, waardoor de moge
lijk waardevolle handel van de republiek
met het buitenland - belemmerd zou
worden.
PERSCOMMENTAAR
De Uberale „Manchester Guardian" en
de communistische „Daily Worker" zUn
de enige Britse bladen, die vandaag
hoofdartikelen aan de Indonesische
kwestie wUden. Be*"1e bladen veroor
delen dc Nederlandse actie scherp. Te*v
wijl het communistische blad onder de
kop „moordenaars en huichelaars"
schrijft, dat de Nederlanders erop uit
zlin, „elk spoor van onafhankelijkheid in
Ir .onesië te vernietigen", betoogt de
Manchester Guardian: „Het nationalisme
moert niet door geweld worden bedwon
gen. Het gebruik hiervan speelt in de
kaart van die Indonesiërs, die van het
begin af hebben beweerd, dat de na
oorlogse politiek der Nederlanders
slechts bedrog was".
In Fr a n k r ij k oefenen de gema-
tigóe en de linkse bladen critiek op het
Nederlandse offensief. De „Humanité"
(comm.) spreekt van een „nieuwe uit
barsting van de koloniale oorlog tégen
het Indonesische volk", het onafhanke-
lijk-linkse blad „Combat" zegt dat de
Nederlanders de Renvllle-overeenkomst
hebben verbroken en daardoor een be
slissing hebben genomen, waardoor de
internationale mening ongetwijfeld!
sterk zal worden beïnvloed. Het rechtse
blad „Epoque" sehrdijft, dat het ant
woord van de republikeinse premier,
Mohammed Hatta, ontwijkend en van.
geheel persoonlijke aard U geweest.
„HetJs duidelijk", aldus het blad, „dat
deze regering tracht, een reeds verkre
gen onafhankelijk te behouden en dat
zich geen verandering in haar houding
heeft voorgedaan sinds het mislukken
der onderhandelingen in 1947."
99
33
99
+-
g-R s
v 4
net
Peiping, Nanking en Tientsin
ernstig bedreigd
In Nanking gaat het leven
zijn normale gang
v .-wA •»v.vS:
Reacties in het buitenland
Zeshonderdmensen
verdronken
Oppositie tegen het
Marshall-plan
i
Delftse technici filmen
onder water
Door vacantiespreiding
meer genot en service
r
tot nog toe vrij ongunstig
»r
Thee van de bon
„Gevaar werd groter maar einde van
gevaar is naderbij gekomen"
Onver richter zake
terug
