Wisjinsky volgt Molotof op
Moskou aan lader wal
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Buitkerwoningen aan de Hoek onder
het duinzand bedolven
Motieven tot dit besluit
nog niet bekend
KORREL
Sukarno naar den Haag?
Brand in Amsterdamse
meubelfabriek
„Oorlogsschade" in Mei
in de Kamer
Onze verliezen
in Indonesië
Eis: vier doodstraffen
tegen Bulgaarse
geestelijken
Deense minister
naar de V.S.
Op de
Tweede Kamer Dinsdag
weer bijeen
Naweeën van de storm
Bewoners moesten worden
uitgegraven
Weerbericht
Zaterdag 5 Maart 1949
Eed. en Adm. Lange Haven 141, Schiedam
Tel. 69300 Abonn.prilSi per week 0.32
per kwartaal f 4.10, losse nummers 0.09
Opgericht door de Stichting „Het Parool"
DE SCHIEDAMMER
Negende jaargang No. 54
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankier; Amsterdamsche Bank
te Rotterdam Directeur» B. de Vries
Hoofdredacteur: Th. Ramaker
ANDREJ W IS J IN SKY
President Sukarno heeft gewei
gerd de Nederlandse uitnodiging
tot het deelnemen aan de Ronde
tafelconferentie te aanvaarden, zo
lang de republikeinse regering niet
in Djogja is hersteld. Dit antwoord
van Sukarno Is heden door de re
sident van Banka aan de II. v, K„
dr. Beel, overhandigd. Sukarno
verklaarde, dat hij de uitnodiging
in principe aanvaardt. Zün ant
woord wenst echter niet vooruit te
lopen op een beslissing van de
Commissie der V.N. voor Indone
sië.
De republikeinse leiders blijven
op Banka, omdat het hen verboden
is naar Djogja terug te keren. De
houding van de federalisten in
zake de Ronde-tafelconferentie is
nog niet bekend. Volgens welinge
lichte kringen is er in de geheime
zitting van de B.F.O. na de terug
keer van de contactcommissie uit
Banka enige verwarring ontstaan.
Waarschijnlijk drie
slachtoffers
Hedenmorgen om kwart voor elf is
door onbekende oorzaak brand uitge
broken fn de oude pakhuizen ,,De
Vrede" aan het Prinseneiland te Am
sterdam. Nauwelijks was de brand
weer gearriveerd of met een enorme
ontploffing vloog uit de tweede etage
van de meubelfabriek van Zoetmul
der Zoon een brandend vat cellu
lose naar beneden. Op straat ontwik
kelde dit vat zo'n geweldige hitte,
dat de brandweer.,de vuurhaard niet
meer kon benaderen. Daardoor sloeg
de brand over naar de belendende
pakhuizen, die binnen vtff minuten
ook in lichter laaie stonden. De
brandweer trachtte met groot mate
riaal het vuur te blussen, waarin zij
bij het ter perse gaan van ons blad
nog niet geheel was geslaagd.
Een uur na het uitbreken van de
brand was nog niet bekend of dé
personeelsleden van de meubelfa
briek zich allen hebben kunnen red
den. Men vreest, dat er slachtoffers
zfjn gevallen. De eigenaar, dp heer
Zoetmulder en twee andere mannen
heeft men vlak voor de brand het
pakhuis zien binnengaan, van alle
drie ontbreekt eik spoor.
Het wetsontwerp op de mate
riële oorlogsschaden zal waar
schijnlijk pas in Met in de Tweede
Kamer worden behandeld. De
Tweede-Kamercommissie, die dit
ontwerp op, zijn mérites onder
zoekt, heeft het namelijk nodig ge
oordeeld nog eens mondeling met
de regering van gedachten te wis
selen, voordat zij de wet gereed
acht voor openbare behandeling.
De regering maakt bekend,
dat tot haar leedwezen de_ vol
gende verliezen in Indonesië zijn
gerapporteerd:
Kon. Marine: 3 Maart: Serg.-
majoor H. J. Sanders, stbnr.
15777, Maastricht.
Kon. Landmacht: 20 Febr.:
Sold. J. T. van Brienen. legernr.
250419146, Loosduinen; sold. C.
A. de Groot, legernr. 250802195,
Amsterdam; sold. C. J. R.
Schlingmann, legernr. 260909240,
uit Reeuwtffc fZ.-H,). serg. K.
Severe, legernr. 260905121. Am
sterdam; 21 Fcbr.; korp. R. n.
Bakker, legernr. 2603241S6,
Haarlem; sold. C. Beets, legernr.
260329160, Langeöijk; sold. A, C,
de Jong, legernr. 250622017
's-Gravenhage; sold. D. de Jong.
legemr. 260405004, Hendrik-Ido-
Ambacht; serg. W. Meijer, le
gernr. 210605007. Rijswijk
(Z.-H,); korp. G. J. Salemink,
legernr. 270722032, Terborg
(gem. Wlsch); sold. J. van Zo
meren, legernr, 250420187, Rot-
terdam. 23 Febr.: Sold G.
Bodde. legernr 25IG06073. Assan;
serg J. J. A, Houben, legernr.
270513080. Valkenburg-Honthc'^
<L.). 25 Febr.:" Sold, A. J. van
Aglhoven, legernr. ?6'°',4P',r"
Rotterdam.27 Febr.: Sold. M.
Baay, legernr. 259207005, 's-Gra-
venhagej sold. J. Xemstra, leger
nr. 271010073, Z\yolle; sold. J,
van der Wansem, legernr.
250111088, 's-Gravenhage.
K.N.LL.: 28 Febr.: Sold. C.
Buntua, - Indonesië,
LUISTERVERGUNNINGEN
OMWISSELEN
Houders van een radio-ontvangtoe
stel of van een aftakking van een
radio-ontvangtoestel, die m het be
zit zijn van een luistervergunning
met s eriele11 er J, moeten deze
vergunning tussen 5 en 16 Maart 1949
aan een postkantoor (niet aan een
postagentschap) omwisselen.
Radio-Moskou deelde in de nacht van Vrijdag op Zater
dag mede, dat het presidium van de Opperste Sowjet Molotof
heeft ontheven van zijn functie als minister van buitenlandse
zaken en dat Wisjinsky in zijn plaats is benoemd.
Het radio-station deelde voorts mede, dat Mensjikof als
opvolger is benoemd voor Mikoyan als minister van buiten
landse handel,
Molotof behoudt zijn functie van vice-minister president,
Mikoyan, die eveneens vice-premier is blijft ook ïn deze
functie gehandhaafd.
Molotof is minister van buiten
landse zaken geweest sedert 1939-
t Allerwegen heeft deze radio-
mededeling grote verrassing te
weeggebracht. Niet in het minst
te Lake Success, waar zelfs de
diplomaten uit de Sowjet Ünle
en daarmede verbonden staten
hun verbazing niet kV' den on-
onderdrnkken.
AI te lastige vragen weerden
zij af met een kort: „Geen com
mentaar".
Ook het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken weigerde
commentaar te leveren.
De Sowjet-ambassade aldaar gaf
geen gehoor aan de telefoon Dit
gebeurt echter herhaaldelijk, zo
voegt Reuter hieraan toe.
Londense waarnemers zien de vol
gende drie mogelijke rédenen voor
de yervanging van Molotof:
1, Dat een ingrijpende wijziging
van de Scwjet-Russische buiten
landse politiek wordt overwo
gen.
2, Dat Molotof zijn energie zal con
centreren op zijn functie van
vice-minister-president.
3, Dat Moskou van mening Is, dat
het tijdperk van na-oorlogse bui
tenlandse politiek, dat de aan
wezigheid vergde van een actie
ve minister van buitenlandse za
ken aan het hoofd van zijn minis
terie en voor internationale con
ferenties met de westelijke gealli
eerden, thans voorbij is.
Uit het feit, dat Molotof zijn post
behoudt als plaatsvervangend pre
mier, concludeert men, dat het mo
gelijk is, dat Molotof meer plichten
van premier Stalin op zich zal ne
men. Men is niet van oordeel, dat
Molotof, door het ministerie van
buitenlandse zaken te verlaten, zijn
plaats in het almachtige Politieke
Bureau zal verliezen. Men merkt
hierbij op, dat Wisjinsky nooit een
lid van dit lichaam is geweest.
In Amerikaanse kringen in Duits
land Ret" men >zlch in de volgende
bewoordingen uit over de verande
ringen in de Sowjet-Ieïding.
„Dit Is de eerste verandering
in de Sowj et-Russische buiten
landse politiek sinds de val van
Litwinof in het voorjaar van
1939. De verandering van toen
wees erop dat Stalin het falen
van de pro-Westerse politiek
van Litwinof erkende en een
pact voorbereidde met Hitier.
Thans schijnt de verandering te
VJASJESLAF MOLOTOF
wijzen op een erkenning van het
misluk?;.!) der anti-Westerse
politiek die het sluiten van een
Atlantisch Pact had moeten
voorkomen.
In regeringskringen te Parijs beeft
bet nieuws van Molotofs vervanging
een atmosfeer van gespannen ver
wachting geschapen. „Er is een be
langrijk keerpunt bereikt in de in-
tenationate zaken", zei een hoge
ambtenaar.
In Gaullistische kringen ziet men
de wijziging als een poging om de
koude oorlog te intensiveren. Het
gematigde blad „Figaro" schrijft:
..Aan de vooravond van de onderte
kening van het Atlantische Pact
worden de Europeanen herinnerd
aan de tijd, toen Litwinof door Mo
lotof werd vervangen in 1939
waarop het Nazi-Sowjet pact voig-
Wisjinsky is 66 jaar oud. Hij is
jurist van beroep. Gisteren werd be
richt, aat hij naar Moskou was te
ruggekeerd na enige weken in de
Tsjechoslo waakse badplaats Kar
lovy Vary (Karlsbad) te hebben
doorgebracht. Er wapen geruchten
gegaan,* dat hij een zenuw instorting
had gehad,
In December j.l. deed Truman
doorschemeren, dat er meningsver
schillen bestonden tussen Mplotof
en Stalin ter zake van de buiten
landse politiek.
De opperste aanklager van de
Bulgaarse staat, heeft Vrijdag in
een requisitoir, waarin hij in felle
bewoordingen tegen de Verenigde
Staten van leer trok, de doodstraf
geëist tegen de vier hoofdbeklaag-
den uit het proces tegen de vijftien
Bulgaarse predikanten-
Aanklager Dimiter deorgief,
wiens accent duidelijk aan zijn
langdurig verblijf in de Sowjet Unie
herinnert, besloot 2ijn rede van
twee en een half uur met het hof te
verzoeken hun, de vier hoofdbe-
klaagden, de zwaarste straf op te
leggen.
Georgief verklaarde dat deze ver
dachten Vassil Zyapkof, Yanko
Ivanof, Nikola Naumof en Georg!
Tsjernef schuldig zijn gebleken
aan overtreding van artikel 1Ï2 van
de Bulgaarse strafwet. Dit artikel
stelt op pogingen tot onthulling van
staatsgeheimen of het verzamelen
van staatsgeheimen met het doel
deze aan derden bekend te maken
de doodstraf, levenslange gevange
nisstraf of een straf van tenminste
tien jaar,
„Alle beklaagden", zo zeide de
aanklager, „hebben de veiligheid
van de staat aan vreemde inlich
tingen-diensten verraden. Alle mis
daden zijn weloverwogen bedreven.
Alle beklaagden zijn niet alleen
voor hun eigen gemeenten maar
voor het gehele volk aan de kaak
gesteld. Zij zijn huichelachtige mis
dadigers".
Noord Atlantisch Pact
De Deense minister van buiten
landse zaken, Gustav Rasmussen,
zal binnenkort, wellicht reeds
Woensdag a.s. naar Washington
vertrekken om met de Amerikaan
se regering te spreken over Dene-
markens definitieve besluit omtrent
deelneming aan het Atlantische
Fact.
Rasmussen heeft verklaard geen
bezoek aan Londen te zullen bren
gen op zijn' weg naar Washington.
Hij hoopte een onderhoud met
Bevin te hebben „in de tamelijk
nabije toekomst".
Een woordvoerder van het minis
terie van buitenlandse zaken zeide,
dat deze dagen van zeer groot ge
wicht voor Denemarken zijn. De
Sowj et-Russische gezant in Kopen
hagen heeft Rasmussen informeel
aan de voorwaarden herinnerd, on
der welke de Sowjet-Unie haar
troepen van het eiland Bornhoim
heeft teruggetrokken. De voor
waarde werd gesteld, dat Denemar
ken de Sowjet-Russische troepen
slechts door Deense troepen zou
vervangen.
De minister-presldenter. van Dene
marken, Zweden, Noorwegen en
IJsland zullen de volgende week te
Kopenhagen bijeen komen ter ge
legenheid van een sociaal-democra
tische vergadering.
De Nederlandse ministers zullen,
voor representatiekosten, f ïgoo per
jaar ontvangen, de minister van Bui
tenlandse Zaken echter f 20 000.
.-v?
v*;;
Dr. VAN ROYEN TE
NEW YORK
Nederlands ambassadeur in Ca
nada, dr, Van Royen, is naar
New York gegaan om Nederland,
indien nodig, te vertegenwoordigen
bij de Veiligheidsraad, wanneer
deze de Indonesische kwestie weer
gaat behandelen, volgens de laatste
berichten van Maandag of Dinsdag.
De informele bijeenkomst van
vertegenwoordigers der Aziatische
landen, die gisteren te New York
is gehouden, Is volgens Aneta
„meer rook dan vuur" geweest.
Volgens dit persbureau ging de bij
eenkomst, die was uitgeschreven
om sterkere actie tegen Nederland
te bespreken, over in een informele
lunch, waar Indonesië nauwelijks
meer ter sprake kwam.
Aneta meldt uit Djogja dat bij
zuiveringsacties in en om de stad
de communistenleider Moh. Jusuf
is gearresteerd.
Metershoog ligt het opgewaaide
zand voor deur en vensters van
deze bunkerwonïng in 't duin van
Hoek van Holland
De Tweede Kamer is bijeengeroe
pen tegen Dinsdag 15 Maart. Op de
agenda komen onder meer voor. de
wetsontwerpen Wijziging van de
Wet tot Verhoging van Pensioen
met een Toeslag (ter uitvoering van.
de motie-van Sleen), tot Zuivering
van Kunstenaars en de Begroting
van het Landbouw-egalisatiefonds.
Toen hun bunker looröup onder 't
zand bedolven was, kropen zó de
kinderen van de familie Andrews
door de luchtkoker naar buiten.
Op de achtergrond de zee.
N'EE, ze heeft niet overdre
ven, mevr. J. Andrews
van de VJiet van de Badweg
Hoek-vdn Holland, toen-zij ons
schreef „eens te komen kijken
bij de mensen, die in bunkers
in het duin langs de Badweg
leven en door de storm hele
maal ingezand zijn. Ik heb twee
dagen geleden - dat 'was op
Maandag - mijn zevende kind
je gekregen, zodat we nu met
ons negenen zijn en ik verzeker
U. dat onze toestand allesbe
halve prettig is."
„Allesbehalve prettig"; U kunt
het zich enigszins voorstellen lezer,
wanneer U de plaatjes by het ar
tikel bekijkt.
Als mollen onder de grond leven
daar in het duin vier gezinnen ïn
voormalige Duitse bunkers, op
grondgebied van Rotterdam!
Toen wij er kwamen en het duin
beklommen langs de Badweg, was
er van de bunkerwoningen niet
meer te zien dan de schoorstenen
en enkele drooglijntjes, dft zwiep
ten in de gure, harde winu. De zee
was grijs en grauw met witgekuif-
de brandingsgolven.
Hoe is het mogelijk, dat hier
mensen kunnen wonen, was onze
eerste gedachte, toen wjj aan de
rand van een kuil stonden, de toe
gang tot de bunkerwoning, waar
mevr. Andrews woont. Van een
der drie kleine vensters was büna
niets meer te rien, zó hoog was
daar het duinzand opgewaaid; de
twee andere waren tot de lielft on
zichtbaar. De deur van de bunker
stond half open, vastgeklemd tus
sen bergen zand, die gedeeltelijk
ïn het portaaltje van de woning
waren terecht gekomen,
In de schemerdonkere bunker
kamer, slechts door wat oude de
kens voor de -ingang, van de bui
tenlucht afgesloten, vonden wij
mevr. Andrews te bed met haar
baby naast zich in een ledikantje.
We kregen een stoel van Ida, de
17-jarige oudste dochter, die bij de
Salvation Army in de Hoek werkt,
maar nu voor enkele dagen haar
moeder helpt.
Gevochten tegen 't zand
„Ik kan geen zand meer zien",
zei mevr. Andrews met een ver
moeid gebaar, „Zand in het eten,
zand in de kleren, zand voor je
deur en voer de vensters. Sinds we
in die bunker wonen hebben we
gevochten tegen het duinzand; het
was onze ergste vijand. Wij schep
ten en schepten tot onze ruggen
pijn deden. Soms hielp ?t een tijd
je, maar dan kwam er weer een
storm en was al ons ploeteren ver
geefs geweest Op 't laatst waren
wij er aan gewoon geraakt totdat
Maandag en Dinsdag het zand ons
overwon.
Maandagmorgen heb Ik nog ge
probeerd het zand weg te schep
pen, dat hoog voor de voordeur
lag; 's middags werd mijn kind ge
boren. De dokter en de verpleeg
ster konden zich ternauwernood
door de deuropening wringen.
In de nacht van Maandag op
Dinsdag la^ ik wakker te luisteren
naar het angstaanjagend geluid
van de kokende branding, naar het
bulderen van de orkaanwind, die
het duinzand tegen de -ui'en joeg.
Dinsdagmorgen waren we vol
komen ingezand; de deur kon niet
meer open, het slaapkamertje van
de kinderen, een kil betonnen hok
je zonder enige betimmering
minder dan een arrestantenhok
was van licht en lucht verstoken,
doordat voor het enige venster het
duinzand metershoog was opge
waaid, De W.C. was onder 't zand
verdwenen en onbruikbaar gewor
den.
De luchtkoker was eveneens ver
stopt met zand maar hier gelukte
het een gaatje te maken, zodat
mijn man eri kinderen tenminste
buiten- kondens komen. Toen eerst
hoorden wfj, dat onze buurtjes,
een pasgetrouwd stel, er nog erj^r
aan toe waren. Die mensen waren in
hun bunker zo volkomen afgeslo
ten van de buitenwereld, dat ze als
mollen moesten worden uitgegra
ven.
Voorlopig hebben zij nu een
onderdak gevonden bij hun familie
in een bunkerwoning aan de Bad
weg, waar het zand minder hoog
is opgewaaid.
Maar wat moeten wij beginnen?
Niemand helpt ons. Mijn man is
Engelsman; hij werkt in De Hoek
bij een Nederla.-.dse instantie. In
onze betonnen kluis heeft hij al
rheumatiek gekregen van de vocht.
„Hoe durven ze voor zo'i behui
zing, een Duitse bunker nog wel,
huur te vragen," riep mevr. An
drews uit. „De Staat der Neder
landen verlangt 2,75 per week
huur voor deze betonnen mols
hoop," 4
Toen wij er „inkropen", moest
mijn man zelf een tussenmuur
bouwen om een slaapkamertje voor
de kinderen te kunnen maken.
Geen hand h *ft het Rijk (de In
spectie der Domeinen) voor ons'
uitgetrokken.
Wij hebben brieven geschreven
naar Volkshuisvesting om een
menswaardiger woning te krijgen.
Als enig antwoord ontvingen wij
een gestencild, zakelijk briefje, dat
ons alle hoop ontnam.
Zou er dan geen uitkomst zijn
voor dit gezin met zeven jonge
kinderen
Op 18 en 19 Maart zal In Antwer
pen een Geneltix-congres voor verkeer
en tounsmc worden gehouden.
BLIJKENS de door de Neder
landse Spaarbankbond gepu
bliceerde cijfers beliep het bedrag
der stortingen bij de particuliere
spaarbanken over geheel 1948 ruim
347.5 milHoen gulden; de terugbe
talingen bedroegen over het alge
lopen jaar bijna 363.5 millioen. Er
werd dus bijna 16 millioen gulden
meer terugbetaald dan ingelegd. In
1947 bedroeg het overeenkomstige
verschil bijna 22 millioen. Dit 2ijri
cijfers, die beter dan welk voor
beeld ook illustreren hoe het met
ons is gesteld. Er wordt nog steeds
gespaard, maar er wordt nog meer
gespaard geld opgenomen. Dit
beeld is uiteraard niet absoluut;
zonder zich te gaan bezondigen
aan overdrijving, zal men er ook
het relatieve van moeten inZien,
want er zijn geen duidelijke teke
nen aanwezig als zou de spaarzin
van ons volk zijn afgenomen. Als
feit hebben deze cijfers hun eigen
betekenis.
Sparen is altijd een goede, va
derlandse gewoonte geweest. Het is
op zijn best in een maatschappij,
die een bepaalde evenwichtstoe
stand kent, waar het geld waarde
heeft en de toekomst betrekkelijk
kenbaar. Aan het eind van de vo
rige en het begin van deze eeuw
waren al deze factoren voorhan
den; zij gaven zin aan het sparen,
Hoe is onze maatschappij nadien
veranderd! Wij beleefden een eer
ste, maar ook een twee wereldoor
log en wij zagen oude, gevestigde
pijlers ineenstorten en met hen
vele illusies in rook vervliegen. De
evenwichtstoestand maakte plaats
voor een periode, waarvan geen
mens weet, wanneer de sprongsge
wijze ontwikkeling der laatste de
cennia naar een meer geleidelijke
ontwikkeling zal plaats vinden.
Het 2»jn deze ervaringen, die op de
met onzekerheid en wantrouwen
worstelende mens diepe indruk
hebben gemaakt.
Om te kunnen sparen moeten
bepaalde voorwaarden aanwezig
zijn. Daaraan mankeert wel het
een en ander. Sinds de oorlog is er
een vrij grote categorie, die niet in
staat is uit het inkomen ook maar
iets over te leggen. Men leeft van.
de hand in de tand en daarboven
is er zoveelnodig, aan kleding en
aan huisraad, dat het weinige wat
men zou kunnen overhouden, moet
gereserveerd worden om deze be
hoeften te dekken.
Het zou niet juist zijn om nu te
generaliseren. Natuurlijk zijn er
mensen, die over een inkomen be
schikken, waaruit zij wel kunnen
sparen. Deze groep is niet eens ge-
ring. Maar hun behoefte aan spa
ren is, om geheel andere reden dact
de bezitloze categorie, ai evenmin
sterk. Deze beter gesitueerden zyn
verwend geweest en kunnen zich
moeilijk aan de veranderde om
standigheden aanpassen. Door het
eindeloos rekken van de geldsane-
ring met al haar manipulaties van.
blokkering en deblokkering heb
ben zij het gevoel gekregen, dat de
vrije beschikking over eigen geld
middelen voortdurend wordt be
perkt. Tenslotte zien zij zich be
dreigd door de kapitaalheffing en
vinden zij het sparen minder aan
trekkelijk door de lage rente. In
deze groep leven sterke, individua
listische tendenzen. die het moge
lijk maken, dat men daar onver
schillig is komen te staan tegen
over de financiële problemen,
waarmede in onze tijd de Staat
worstelt.
De tijd, dat men zich als het wa
re op een eilandje^ kon terugtrek
ken om de moeilijkheden, waar
voor de gemeenschap zich gesteld
ziet, te ontgaan, is echter voorbij.
Ieder mens voelt tegenwoordig een
deel van de schok, die aan de top
wordt opgevangen. Wanneer de
mensen hun spaargeld gaan aan
spreken, is dat een veeg teken; het
is een uitvloeisel van de schok.
Definitieve verbetering is mo
gelijk als het leven goedkoper
wordt. Zoiets wil nog niet zeggen,"
dat wij, zolang dit niet het geval is,
het sparen moeten laten. Wie per
se wil sparen, kan dat altijd, al is
hei nog zo weinig en al staat het
inkomen het eigenlijk niet toe.
Maar belangrijker is, dat wij weer
vertrouwen in de toekomst krijgen.
Want die toekomst is van ons en
niet van de atoombom. Omdat het
leven altijd zegeviert over de dood.
DE crisis in de geboorte van het
Atlantisch pact is voorbij. Zij
heeft haar nut gehad. Want anders
dan bij de geboorte van vooraf
gegane, moderne verbonden, heeft
men deze keer te voren de be
trekkelijkheid van de waarde er
van onder ogen gezien. Men heeft
begrepen, dat een verbond, in de
tegenwoordige wereld niet meer
onbepaald bindend kan worden
aangegaan, doch dat men, bij het
sluiten ervan, ziin vertrouwen
moet vestigen op het besef der
volken, dat in de omstandigheden
waarin uitvoering der toezeggin
gen aan de orde komt, hun eigen
belang en het belang der wereld
cp het spel staan. Voor minder
dan het heil van alle beschaafde
volken wordt nu eenmaal 'n verdrag
als het Atlantische pact niet aan-
gega'an. Zelfs de overgrote meer
derheid der Amerikanen schijnt
dat nu te hebben ingezien, en zon
der verder aarzelen of manoeuvre
ren heeft Acheson op het mach
tige doel kunnen aanstevenen.
Te Moskou vindt men dat heel
cnpleizierig. Men maakt daarvan
geen geheim. Maar de protesten
van het Kremlin klinken nu wat
machteloos. Het heeft zelf niet
meer zó smadelijk slib willen van
gen als te Oslo. Te Kopenhagen
hebben nu de Polen de spits moe
ten afbijten door waarschuwente
protesteren. Dit protest was niet
z/nder een scheutje belachelijk
heid, Het klonk als waarlijk aan
matigende bemoeizucht, die op een
bejegening als zodanig kon reke
nen. Maar wat kunnen de arme
Polen eraan doen, als zy een der
gelijke opdracht krijgen. Hun heeft
altijd enige kijk op dimensies ont
broken. Maar dit gemis ging ge
woonlijk meer tó de richting van
het romantische. Het Kopenhaag-
se protest klonk niet Pools, Het
was gesteld in de politieke taal
van Moskou, die gefaald heeft te
genover Perzië, tegenover Turkije
toen de Dardanellen werden op
geëist; zij wekten niet eens een
echo toen Molotof van Noorwegen
een basis op Spitsbergen verlang
de; Finland hield zich Oost-In
disch doof toen Stalin op hoge toon
een bondgenootschap verlangde;
en machteloos dreigde deze taal
toen Noorwegen aanstalten maak
te zich bij de Atlantiden aan te
sluiten. Als Polen haar nu over
neemt, hoe klinkt zij dan?
HIERVOOR is de groei van een
diplomatiek bankroet van gro
teske afmetingen beschreven. Men
mene echter niet, dat wij daarme
de van de Russische bemoeiing
met het Atlantisch pact af zijn.
Er staat ons nog een en ander te
wachten.
Wat 'Stalin met zijn jongste
„vredesoffensief" heeft bedoeld,
wordt nu wat duidelijker. Het was
geen sensatie, maar alleen de in
leiding tot een nieuwe veldtocht.
Cachin in het Franse parlement,
en Togliatti, het opperhoofd der
Italiaanse communisten, toonden
tegelijkertijd die zelfde zachtmoe
dige gemoedsgesteldheid. Werd
het communisme pacifistisch?
Nu weten wij het; Daarmede
moest inderdaad eerst crediet wor
den geschapen voor de vredelie
vendheid van Moskou. Niets an
ders dan dat. Maar als men de we
reld. of slechts een voldoende
groot gedeelte daarvan, overtui
gen kon van deze vredelievend
heid, dan werd het hele Atlanti
sche verbond onmogelijk, door zijn
overbodigheid. Op die manier be
schouwd is er geen tegenspraak
tussen die eerste verklaringen van
Stalin, Cachin en Togliati en de
latere, dreigende woorden var»
Thorez en dezelfde Togliatti.
Zoals Moskou eerst een felle,
met alle middelen gevoerde on
dermijningsveldtocht ondernomen
doorv
Dr. M. v. Blankenstein
heeft tegen het plan-Marshall, zo
is het nu de strijd begonnen tegen
het Atlantische pact Uit dit oog
punt zal men al die lokgeluiden en
die uitdagende verklaringen moe
ten beschouwen.
Moskou had waarschijnlijk be
ter gedaan te zwijgen. Het is alles
koren gefeest op de Atlantische
molen. De stapper, te Oslo hebben
de reis van Minister Lange naar
Washington verhaast. De Noorse
socialisten hebben, tengevolge van
deze samenloop van omstandighe
den kleur moeten bekennen en zij
hebben dat met verrassende dui
delijkheid gedaan. Wat de onder
handelingen tassen de Grote Drie
van het Pact betreft, deze zijn
weer zeer gebaat geweest door de
vraagstukken, die de reis van
Lange aan de orde steldé, en die
een zo snelle en gemakkelijke op-
lussing hebben gekregen, Zonder
Lange's pertinente vragen ware
de duidelijkheid die wij hiervoor
geprezen hebben, niet bereikt. De
versnelling in tempo in het Noor
den, die het onbedoelde gevolg
was van de Russische vermanin
gen te Oslo, heeft weer Kopenha
gen meegesleept. Wie de onder
stromingen in de Deense politiek
kent, heeft nooit een ogenblik ge
twijfeld dat Kopenhagen, gesteld
voor de keus tussen het Noorse en
het Zweedse beleid, zich bij de
Noren zou aansluiten. Zij hebben
dat met verrassende beslistheid en
snelheid van handelen gedaan. Ook
iveer een gunstig gevolg van het
Russische optreden. En deze keer
heeft Moslcou er waarlijk niets
anders op geweten dan de diplo
matieke klucht van Polens betui
ging van ontevredenheid.
V EEL belangrijker kunnen de
v gevolgen van de anti-Atlanti
sche veldtocht in Frankrijk wor
den. Het is nog moeilijk te over
zien wat de verklaring van Thorez
daar ontketend heeft. De Franse
justitie heeft toegetast met een
zekerheid van greep, die-het ver
moeden wekt dat zij reeds lang
dingen wist die haar deden pope
len. Thorez, stellig op last van
Moskou, heeft de gelegenheid tot
toetasten verschaft. Waarom moest
hy nu juist de aankondiging van
déloyalïteït uitspreken, hij de man
die in 1939 reeds uit het Franse
leger gedeserteerd en --daarom in
1940 uit zijn burgerrecht ontzet
was? Waarom de man gekozen die
eerst na de oorlog, door de verge
vingsgezindheid van de Gaulle, uit
Rusland heeft kunnen terugkeren?
Als men er nu een van de Franse
communisten voor gekozen had
die, zij het ook eerst na de inva
sie van Rusland door Hitler, hun
Frans vaderland opnieuw ontdek
ten en zich in het verzet zéér on
derscheiden hebben, dan ware het
geval nog niet zó stuitend geweest
voor het Franse volk, als nu de
ontdekking zijn moei dat commu
nisten, in de hoogste posten van
vertrouwen, verraders van de mi
litaire geheimen des lands ge
weest zijn; nu een deserteur, nieu
we desertie aankondigende, al die
ontdekkingen heeft ontketend.
De omstandigheden zijn ook bij
zonder ongunstig voor dit schan
daal der communisten. Het pro-
ees-Kravtsjenko loopt niet zoals
zij dat hadden gewenst. De vraag
van Moskou tot uitlevering van
drie getuigen, wier getuigenis daar
niet behaagde, heeft zeker de ge
voelens niet verbeterd.
En nu komt iets heel anders,
iets heel onverwachts en onbe
rekenbaars, de Franse regering nog
verder te hulp: De snelle daling,
van de prijzen van alle levensbe
hoeften Deze neemt de commu
nisten heel veel wind uit de zeilen,
juist op dit voor hen kritieke
ogenblik. De positie van het re
gime wordt er voorlopig door ver
sterkt, ook tegenover de richting
van de Gaulle. De twee extreme
vleugels in de Franse politien
moesten het van de ontevreden
heid hebben, de communisten in
het bijzonder van de ontevreden-
- heïd der arbeiders.
Het gaat Moskou niet goed. Ten
minste niet in zyn buitenlands
beleid.
Doodstraf tegen twee R.K.
geestelijken in Polen
Wegens hulpverlening aan een
„ondergrondse bende", die beschul
digd wordt van bet vermoorden
van 55 leden van de veiligheidspo
litie en plaatselijke communistische
partijfunctionarissen tijdens de af
gelopen twee jaar, heeft een mili
taire rechtbank te Lodz (Polen)
twee Rooms-Katholieke geestelij
ken ter dood veroordeeld.
Ook de „ondergrondse" leider
Jan Malolepszy, die de bevolking
van verscheidene provincies zou
hebben geterroriseerd, is ter dood
veroordeeld.
Ir Chr. P. G J S tn 11 is benoemd
lot plaatsvervangend directeur-gene
raal van het Centraal Bureau voor de
Statistiek
AANHOUDENDE VORST 1
Weersverwachting,
geldig tot ZodUcb-
avond
Matige, tijdelijk vrij
krachtige wind tussen
Noord en Oost. Van
nacht lichte tot mati
ge vorst, morgen mid
dag temperatuur om
het vriespunt.
Overdrijvende wolkenbanken met
plaatselijk af en toe exjlge sneeuw.
0 Maart. Zon op 7.16. onder 18.201
maan op 915, onder O55
7 Maart: Zon op 7.14, onder 10.30:
maan op 9 40. onder 212
6 Maart, Hoog watul- le Rotterdam:
le t(j 8.08 uur, 2e tij 20 38 uur.
7 Maart. Hooe water te Rotterdams
Ie ty 8.47 uur, 2e tij 2i.ig uur.