IS
KAMERPLANTEN ZIJN ALS KINDEREN
De verzorging is een kwestie van meevoelen;
niet te felle zon, niet te koud water
en rust op z'n tijd
Van Boskoop uit lopen draden over de
gehele wereld
De grootste kwekerijen vindt men hier
Dagelijks vliegen de bloemen
Nederland uit
Nederland:
Bloemenland
üJacümn kan ianh Qoh hsd wsi m ik
Die lastige Agapanthus Umhellatus
nMl
Kleurcnharmonie en
artistieke vormgeving
Felix Dijkhuis
HET KOTTERDAMSCH PAROOIi
Primula Malncoides
Ficus Etastiea
NEE, wie een biljartbal in een bloempot stopt hoeft cr niet op te rekenen, dat er ooit
wat gioens naar boven zal komen. Maar de heer Mark is van mening, dal iedereen in
elke huiskamer planten kan kweken, van de eenvoudigste vare» af tot de Amnryllus llyppea-
strum toe. En hij kan het weten, want hij zorgt al een jaar of 28 voor dc planten in dc
Diergaarde. En die bloeien zo kwistig en zo weelderig, dat het lijkt ol dat dc gewoonste zaak
van de wereld is.
Hortulamis Mark
geeft wijze
raad
Nou ja, zeg je dan, als hor
tulamis Mark je met verholen
trots zijn kassen Iaat zien, hier
moeten de planten wel groeien.
Ideale omstandigheden, vak
kundige verzorging, geen won
der! Maar nu in een huiskamer,
op de vensterbank, onder de
hoede van een volslagen leek,
die blij is als hij een Ficus van
een Sansevieria kan onder
scheiden. Komt er dan nog wat
van terecht? Steunend op onze
ervaring zouden we geneigd
zijn, dit te betwijfelen.
Toch meent hij, dat er wel
iets, zelfs hgel wal van terecht
kan komen. Natuurlijk, je moet
er iets van afweten, maar de
hoofdzaak is, dat je de planten
met liefde behandelt en dat je
een beetje kunt aanvoelen wat
ze nodig hebben.
„Planten liiken eigenlijk Obconia gehad," vertelt de
een beetje op kinderen. Kin-
deren zet je liefst niet in de
volle zon of op do tocht; plan
ten evenmin. Ze moeten op tijd
natje en droogje hebben en als
ze erg actief geweest zijn (en
reken maar dat bloeiende plan
ten actief zijnihebben
water van kamertemperatuur
(met boven 60° F.), 2Ct hem
wel op een lichte plaats, niet in
de voile zon. Na de bloei ver
huist de plant naar een koele,
lichte kamer, waar hij lang
zaam afsterft. Laat de knol
gerust
hij w«
vertoont, verse aarde
hem stevig op. In September
komen de eerste blaadjes en
na een maand uf drie de bloem
knoppen.
„U hebt het natuurlijk ook
met Primula's geprobeerd?"
Primula
het weer, deze planten groeien
in het wild in warme streken.
Daar moet je in de huiskamer
rekening mee houden. Logisch
denken en u hebt mij niet meer
nodig!
„Dat geldt eigenlijk ook de
de pot, geef hem, ats gatenplant, de Monslera Deli-
lekenen van leven ciosa. Ook die groeit in de
warme streken van Midden-
cn Zuid-Amcrika, heeft dus
veel Jicht en warmte nodig,
maar mag niet in het zonnetje
staan, want hij groeit In het
wild onder de bomen, in öe
schaduw dus. Hij geeft wet
acht tot tien bladen per seizoen
en als hij krachtic eroelt een
bloem, die op een Aronskelk
lijkt. De vrucht is eetbaar,
heeft een aangename smaak;
vandaar de naam, deliciosa.
TT ET water van de Gouwe droomt zilverig in de vroege lentezon. Een man in Engels leer
peddelt langzaam op z'n fiets voorbij. Twee andere mannen hebben een handwagen
i de kant van de weg gezet en praten over ...ja, waarover eigenlijk? Misschien heeft de
één 'n nieuwe haan gekocht en zegt de ander, dat een eitje aan het ontbijt toch maar alles is.
De Gouwe, deze vriendelijke landwegdeze rustige burgers ademen een sfeer, die in de
verste verte geen associaties oproept aan enorme oceaanstomers, aan verre, vreemde landen.
En toch lopen er van dit typisch Hollandse dorp onzichtbare draden over de gehele wereld.
Horfulanua If ark hfj zijn troetelkinderen,
WIJ zitten tegenover de
heer Dijkhuis, die een
van de grootste kwekerijen van
Boskoop bestuurt Een keurig
verzorgde oude heer met een
kort geknipte grijze snor. Hij
zit daar in de zon, die door dit
rustige kantoorvertrek haar
iets bestond als „contingenten",
waardoor sommige landen al
leen maar het hoogst nodige
importeren.
9.000.000
„Geen Primula's in mijn
huis, zeggen wij, want een
paar jaar geleden heeft een
van de huisgenoten last gehad
huiduitslag. Toen kreeg de
ENIGE tijd geleden werd ii
Chicago een infernatie
bureau ministre,
tret van een voorvader aan de
muur. Achter dit kantoor glijdt
een kwekerij van anderhalve
kilometer naar de horizon en
tussen sparretjes en rhododen-
waartnee de bloemen
Friir
a de s
ui ld e
e heb
ben hem met een bedroefd hart
het was juist de enige plant
die goed wilde bloeien naar
kennissen gebracht die be
weerden er best tegen te kun.
internatio-
na le bloemententoonstelling
gehouden. Dc Nederlandss
kwekers, die. overal waar het bloemen Nederland uit
het gebruik:
i hebt i
Primula
tl 55". De Gloxi.
a is ook terecht zeer geliefd,
■ustperiode nodig, IJskoud of hent
dl le warm water is Onplcir.it—
ritf, zowel voor kinderen ais
voor planten. Zo zou ik nog een
poosje kunnen doorgaan, maar
u begujpt het ol: 't is vooial
een kwcslie van meevoelen en
een beetje logisch denken."
heer Mark. „De gevaarlijke de volle
uitwerking van deze overigens temperatuur
zeer aantrekkelijke kamerplant
wordt wel een beetje overdre
ven. Tien van dc honderd men
sen zijn er gevoelig voor en 't
is waar, die uitslag is erg on-
anoemwH AljotmtETO* blosi'mog d. riant limsamn
woord bloemen ter sprake
wordt gebracht, terstond hun
de Anthurium, wel oren spitsen, wilden ook hier
r mooi van kleur en ni«t achter blijven. Een van
hen, een beleend kweker uit
Aalsmeer, zond een partij cy
clamens naar de Amerikaanse
milliocncnstad. De gouden me
daille van de tentoonstelling
was voor de inzender van deze
„Dutch flowers" uit het ruim
7000 km verwijderd liggende
Zeer aan te bevelen v
vorm. Het is mogelijk er p
seizoen tien bloemen aan
krijgen. Ook hier geldt: niet
tuinplanten loopt hie
een man, met een pijp in de
mond en een plant in z'n han
den. Maar dan opeens klinkt
de naam van een land door het
stellen'dê 'kwekers, die vertrek: Japan, Amerika, Enge-
i,__ land..Want.. zeat de vrien-
cle ex-
Welk lai.d is de grootste
afnemer?"
„Engeland heeft na de oorlog
de plaats ingenomen van
Duitsland van voor de oorlog.
Er is wel enig verschil. Duits
tientallen andere land kocht alles, aan Engeland
het bedrijf generaties lang'van J?"*!z€gt de
omdat hij in een koele ka- dorp Aalsmeer,
mcr, in stevige, vochtige aarde Een mooi si
iierlijke bloemen geeft. Na de Nederlandse bloemen industrie.
inula houdt, muet u ccn Pii-
mula Molacoides nemen, een
rijke bloeier (wel van Septem
ber tot Juni) die het ook in
Arale
afsterven
voorbij
gepot.
De heer Mark,
fhousiasme, wil nog veel
ais de rustperio-
tot vijf maanden)
wordt de knol op-
Cli.
r dit
Vin
„Alles j
Voor de Nederlanders is het
een gewoonte geworden en
een goede gewoonte om op
geregelde tijden bloemen te
kopen in een der welvoorziene
We hebben hem0
Woei gekocht. Nu slaat hij in
lie hock van een kamer en nie
mand kijkt er naar om, want
wat zie je voor moois aan stijve
groene bladeren?"
„Toch is een Clivia geen
moeilijke plant. In de lijd van
onze betovergrootvaders, toen
vrijwel niemand zich druk
maakte om bloemen in huis
hoogstens wat Judaspenning
en foeilelijke kunstbloemen
stond hij al tn de kamers. Doe
vindt hij cll
daar moeten we het maar bij
laten, want als we alle plan
ten uit de Dicrgaardckassen
'leilcn te koop is. Deze zouden moeten bespreken, zou
HU™ m extra-nummer waarschijn-
heeft le k,t'in ziJn.
temperatuur; dc aarde mag
best vochtig gehouden worden.
Ook dc Primula Sinensis is een
dankbare plant, die in tienlal-
nmula Mul
AnuiryUitb
„Tegen Augustus mi»
i bol
dan de
gemaakt door het vliegtuig, dat
deze aan bederf onderhevige
lading aflevcide in de toestand
waarin deze vertrekken was.
Via het wcrddtucliinet
Reeds meer dan 20 jaar be
horen bloemen tot de vracht
wel de <ler K.L.M.-vliegtuigen, liet
begon ten tijde van de zeil
doeken Fokker F-2, in die
dagen dot dc vlieger nog zei:
„Even wachten, mannen, de
bloemen fletsere zijn cr nog
niet." En 20 bleef het, jaar in,
jaar uit. Aliccn werden de
vliegtuigen groter en sneller en
waren het geen fietsen meer,
dan 100.000 km lange luchtnet
van de K.L.M., die zich op het
verveer van dit mooie artikel
heeft gespecialiseerd en voor
veel trajecten bijzondere tarie
ven heeft ingesteld.
Eenvoudige verpakking
's Morgens worden de bloe
men geplukt, enkele uren later
geveild, dan verpakt in dozen.
Vervolgens gaan zij per auto
naar Schiphol, naar de snelle
dat mogelijk werd Constellations, Douglasscn cn
Con vair Litieis, 's Middags
prijken in de etalages in Zu
rich, Stockholm, Londen, Oslo
en Brussel de fleurige Holland-
se tulpen, Uc kleurige rozen,
nniers en seiingen.
•rpalcken van de bloe
landen, die vader op zoon hebben overge- de!^ke oude heer,
het meer nomen, in het werk om soort £or' moe£e?. WIJ„ het hier
kwaliteit der bloemen
vervolmaken. Dat dit niet ze
der resultaten blijft, blijkt wel
Boskoop hebben."
„Hoe zijn de perspectieven?"
Gelukkig goed. Er is in
kunnen wc slechts enkele
riëteiten kwijt. U weet wat een
wilde onderlaag is?"
„Een plant wordt gekweekt
op een zogenaamde wilde on
derlaag. In Engeland i3 een
sterke vraag naar rozenonder-
lagen en vruebtbomenonder-
lagen. Deze zijn bestemd
Fe» de kassen naar dc veiling per schuit.
uit het feit, dat de' export in hel buitenland grote
dat deze zich ook in 1948 nog exporteren, als
heeft uitgebreid. Men krijgt
een idee van <le enorme omzet
ais men bedenkt, dat in het
seizoen 1Ö46—'47 in 15 veilin
gen 04 milliocn tulpen en 1'/,
millioen narcissen werden ver
kocht, bloemen, die alle hun
ontstaan vinden in de glazen
bloemendorpen fn het Westen
van Nederland.
250.000 kg bloemen vlogen 111
1948 over Neerlands grenzen.
Hierdoor wordt het ook voor
geschiedt in dc veiling, in hen, die honderden, 2elfs vaalt
langwerpige, speciaal duizenden kilometers verwij
derd zijn van de streek waar
tulpen, anjers, rozen, seringen,
chrysanten, orchideeën en fre-
in kleurrijke mozaïeken
iicii'
voor 'luchtvervoer vervaardig
de dozen op zodanige wijze,
dat verschuiving of beschadi
ging zo goed als uitgesloten is.
Bovendien woidt voor de lan
gere trajecten een hoeveelheid groeien, mogelijk de omgeving
droogt is in de dozen gelegd, op te luisteren met de veel-
waaidoor do temperatuur lnag kleurig getinte Nederlandse
kwekerijen in Engeland weer teeld.
op peil te brengen. Aan parti- „Wie heeft dat hier niet ge-
culieren wordt niet verkocht, daan? Maar, zoals met alles,
En dan zijn gelukkig de geldt ook hier: schoenmaker,
perspectieven vooi Amerika houd je bij je leest. Tabak ligt
aanzienlijk verbeterd." ons niet, hier in Boskoop. Wat
Is het waar dat U voor de geurige kruid betreft heeft
oorlog niet aan Amerika mocht van ons geen concurrentie
leveren?" te we»
„Inderdaad. Tot 1939 gold de «ebben we ons bezig gehouden
„Quarantine 37", een wet uit met geneeskrachtige kruiden,
1919, die de invoer verbood maar dat was evenmin een
van alle „host-plantcn". U weet succes. Aardbeien ook niet. Wie
wat daarmee wordt bedoeld? Boskoop zegt, zegt siergewas-
Een plant, die gastvrijheid sen. Dat zeggen de Boskopers
biedt aan insecten en ziekte- a] bijna ean
kiemen. Deze „Quarantine 37" hier «°S kweekkassen, die al
was een tikje pijnlijk voor ons, m.ee
die al jaren lang een Planten- zÜn
ziektekundige Dienst hebben, "°S heter zijn dan de aller
waar we terecht trots op kun- nieuwste,
ondanks dat hier
Hebt u nog tabak ge- Leiden zün'nu nog exemplaren
van deze stamvaders aanwezig.
Nu nog komen uit China novi
teiten binnen en grote kwe
kers hebben in Azië 2oekers
naar nieuwe soorten. De eerste
azalea's kwamen uit de Pon-
tische staten, rond de Middel-
landse Zee, maar werden later
te vrezen, in de vorige oorlog ook China en Japan gevon-
wordl gehouden. Dit ijs ii
bloemenpracht.
Zorg vu i dip verpakt.
niets het land uitgaat, dat
elders schade zou kunnen be
rokkenen, werden wc toch niet
vertrouwd. Men zou het na
tuurlijk ook van een commer
cieel standpunt kunnen be
zien Maar goed, dal is na
randerd. Uncle
don. De eerste soorten
ook niet winterhard, maar zijn
later gekruist met hardere
soorten uit Amerika. Hetzelfde
geldt voor de rhododendrons.
Een cultuur, 'die vijf en twin-
Er zijn tig jaar geleden begon was die
"e al van de winterharde Camelia's.
oud De Camelia's (genaamd naar
wat kwaliteit betreft de vinder Camel) groeiden in
hoofdzaak in zuidelijke landen.
Wij hebben er vijflien jaar
over gedaan voordat de Came-
HoIIandu product lia's aan de handel konden
worden gegeven en nu doen zij
het bij een goede behandeling
in de hele wereld. Als ze liet
niet doen, dan komt dai door
een t e goede behandeling.
Sommige mensen menen i
„Siergewassen zijn dus
echt Hollands product?"
H'm... Hollands...
stamvader van de azalea';
de rhododendrons
China en Japan. Het was Von de winter te moeten afdekken,
houdt de vingers'voor de Siebold, een dokter van de Ne-
derlandso regering, die
Amaryllus cadeau doen. U
koopt maar een kale bol, zet
hem in ccn pot (voor dc helft
in de aarde). Heel langzaam
gaal die bol werken en na ccn
paar maanden komt een groen
puntje melden, dat er leven in
zit. De bloem komt gelijk met
hot blad naar boven en hot re-
land haast beetje koemest, en Iaat hem sultnal is prachtig. Laat de
inden het steeds vochtig staan, vooral plant na dc bloei gerust uit-
vcrlangen te nat, Houdt hem van groeien. In September verwjj-
October af aan de droge kant dert u de bladeren, zet dc bol
„Zet hem 111 een koel vertrek,
winkels, van een straatventer, A)s h,j uitgebloeid is, meestal
op de markt, of rechtstreeks jn 20mcr> jaat }c hem een
van de kwekerij. Een kamer weck of vier bekomen van dc
zonder veelkleurige bloemen, vermoeienissen. Geef hem dan
een vensterbank ronder pot- verse aarde, iiefst met een
plant: het is in ons land haast beetje koemest, en Iaat hem
ondenkbaar. "Wij h„«
'i bi) t>
e Cot ti
het hele jaar door eigen omge- cri or moet Wel iets bijzonders
ving op te fleuren, is iets, dat aan dc hand zijn, wil er in
nooit nalaat indruk op de be- December geen knop tevoor
zoekers te maken, schijn komen.
Voor 120.000.000 «uldcn
wordt cr jaarlijks door de he- LyCIUmt'll
volhing van ons land aan lwt
kopen van bloemen besteed: „Met dc Cyclamen is hel a!
ccn gezin fn de provfnric net zo eenvoudig. Lef erop, ais
Noord-Holland geeft Bemiddeld je hem koopt kunnen er beter
per weck f 1.80 tilt voor „ccn veel knoppen dnn veel bloemen
Paar bloemetjes" en zelfs In de in zitten. Je hebt er des te
provincie Drente is dit bedrag langer plchier van. U woef hebben, als u hem
nog 28 cent. Hoewel du* hel natuurlijk dat dc pot olüjd in vochtig houdt. Voorat n.u-
NedcrUndsc publiek zeer koop- een schaaltje moet staan, waar Uerno kamers voldoet deze
lustig is, vormt toch de export water in kan, want dal een plant uitstekend, evenals dc
de rugge*raat van de bloemen- cyclamen nooit van boven af Sanievicria, die ook vcet zon
industrie. begoten mag worden. Ciet met nodig heeft. Kijk, daar hebt u
koele plaats
rustperiode van een week of
tien. Geef hern dan verse grond
en <le ontwikkeling begint op-
Eicus
„Over dc Ficus hoef ik zetrcr
met veel te vertellen? Die doet
hel in de huiskamer zeer good,
mng desnoods heel wat zon
goed
i'tistcrbanfc
die planten zo hinderlijk eigenwijs tc gedijen,
de Juclisia's, de begonia's, «Ie clivia's, de chrisfus-
doorns en dc Vlijtige Lies je# en hoe ze atlernual mo
gen heten?
En maar bloeien. En nóóit gaat er eens ccn dond,
'l volgend jaar bloeien re weer. Hoe zon ze dat toch
doen? Kly/t ze er 's winters In de kelder bijzitten?
Zou ze. er '1 nachts voor opslaan om zc kunstmest
te geven? Ik doe er niets aan, zegt tante, 't gaaf he
lemaal van ze Ij. Non ja, begieten, natuurlijk en nu
en dan een lepeltje kunstmest, als 't nodig ts. En
die daar moet om hel jaar verpot worden.
Vanzelf. Jawel.' Terwijl bü mij in het serretje de
planten cr bü staan als Verplaatste Personen, ats
lijdende mtesmachcrs, ats zure juffrouwen met
hangwangen? Zou dat komen, omdat ik ze soms een
heel enkel keertje vergeet tvaier ic geven, zo'n enkel
keertje maar? Zou het daar aan liggen?
Jc hebt er geen liorf voor, zegf tante Cor mis
prijzend. Dal is het. Je hoeft cr niel aldoor aan le
Jrunneken en <e prutsen, maar je moei met ze mee
leven; 't zyn kinderen. En jy hebt «laar geen gevoel
voor. En zc kijkt me aan, of ik gewend ben mijn
kinderen in emmers kokend water te laten vallen.
Ik ga met je mee, zegt tante Cor. zal ik eens
kijken naar die Agapanthus Umbellalus, «tic ik je
door
ANNIF, M.G. SCHMIDT
het vorig jaar heb gegeven, ik wit wet eens zten wat
daar van geworden is.
Daar heb je nu tante Cor. Hef woord psycholo
gisch kan ze niet ojithondcn, maar die Agapanthus
Umbeliatus ligt linar in dc mond bestorven.
ja die 's winters op de veranda staan, dan gaat hy
toch dood! En wat is ie nat! Heb jc hem water ge
geven? In dc winter? Bespottelijk, wat een wonder
dat hfj nog leef II Als ik Oom dc tie te winter op het
balkon had talen staan ctt hem dagelijks had bego
ten. dan zou ze beslist niet zo verontwaardigd ge
weest zijn, als nu. Een minderwaardigheidsgevoel
kruipt in me op, Hoe mylcTilioog staat tante Cor bo
ven i»y verheven.' Zij weet, hoc jc ccn Agapanthus
Bet-wcct-ik-veel woef behandelen.
- Maar in de kamer heb ik geen ruimte, zeg ik
heel kleintjes.
in «Ie kamer? Tante is sprakeloos. Een Agapan~
thus UmbcIIntus in de kamer? Maar dat
een kind, dat je die niet in de kamer m
Jn de kelder moet ie, en «11 direct.
Er helpt niets aan. Wc moeten die kuip
ten de kelder i» torsen, voorzichtig, of 't
zieke is. Er is geen plaats, want hef is mat
klein keldertje en de koten liggen
te? sfaat er. Dan moet die wasketel eruit, beslist mn-
Natuurlijk, stel je voor dat een wasketel belang-
ogen en vindt het goed, dat wij
cr aan meewerken om de tui
nen van zijn burgers te ver
fraaien. Maarmet deze res
trictie, dat wo alleen jonge
planten mogen sturen en de
aardkluiten gewassen moeten
zijn. Tussen haakjes: dat doen
we niet alleen voor de Ameri
kanen. Insecten en eieren bly-
(„pi, ven hier. Wat verpakt in
zetten' wichtig turfslrooiscl het
lniis uitgaat is zuiver. Duits-
prie- land is ook weer in de markt;
zwaar maar natuurlijk op zeer be
ar een heel scheiden schaal."
de waslcc- Niet rendabel
„De prijzen zijn redetijk goed
rijker zou zyn dan zo'n Umbcllagepanthus.
Nu moet je hem over zes weken i>
veranda zetten en dan veel water geven. Heb je e
broesgiefcr?
Ik moet bekennen dat ik niet weet wat ccn broes-
gieter is. Tante krijgt iets medelijdends in haar ge-
zicht. Hoe laag is mijn niveau! Ik ken niet eens een
broesgieler. Een barbaar ben ik, een soort toitde!
Maar het idee, dat tante Cor van de zomer tel
kens die Agapantlius Umbcllatus zat komen contro
leren, is me te benauwd. Als ik hent nu eens stie
kem mecoecj aan de vuilnisman en dan tegen haar
zeg, «Int Itij door de luis is opgevreten in dc kelder?
Maar nee, dan weet zy natuurlijk bijvoorbeeld
weer, dat zo'n aya(verhip) nooit luis heeft.
Eigenlijk U hei wet te begrijpen, dat mijn plan-
ten het niet doen. Zoveel hart als (ante Cor heb ik niet doet. Maar overigens heeft
er «iet voor. Beskoop in de oorlog niet te
hogerhand vastgesteld,
j Toch zijn de exploitatiekosten
van dien aard, dat ccn kweke
rij niet kan renderen cn menJg
klein kwekertje is boter af, als
hij in teondienst gaat. De Bos
kopers zijn echter een koppig
slag mensen. Zij bijten door de
zure appel heen, in de hoop
op betere tijden."
Heeft Boskoop veel van
de ooi log geleden?"
„Door de oorlog is er een te
kort gekomen aan zaden, die
nu nóg niet kunne» worden ge
ïmporteerd, omdat Japan
moot leveren c
is dc quintcsscns
van de moderne
tuinaanleg
Vraag geïllustreerde prijscourant
Kwekers van Sierplanten Tuinarchitectuur
BOSKOOP
