Van der Reyden ontkent verraad
en doet onthullingen
De familie Kizzebis
Bsdpi m
De onrustige kippenren
AKKERTJE
Dienstbode bestaat in deze
tijd niet meer
VAN EEN ZAKDOEKJE
3
Geheimen rond het England-Spiel (8)
Duitsers wisten alles over hem
Engelsen kenden hem niet
Nieuw werk voor de
Enquete-commissie
Klunst in 't kort
Paul Hoffman-boom op
Walcheren
Evelien spreekt
VAN VROUW
TOT VROUW
W EET je, kindeten. wie dit is?
Op een mooie dag zei vader:
Kinderen, kom even nader.'
Wiebeltje, hou op mef rennen,
Dabbeltje, schei uit'met jennen,
Bartholomeushaal je staart
éven uit die mokkataart,
was je vieze snorren, Mieke,
want we gaan ons laten kicken!
Jongens, opgepast en braaf,
wij gaan naar de fotograaf.
léÉ
Zaterdag 23 April 1949
Kort geleden heeft dc Raad van het voormalig verzet naai wji menen
te weten op grond van door de heer Willy Ie Corate verstrekte
gegevens In ronde woorden doen publiceren, dal het verraad in het
England-Sple! 1» gepleegd door de voormalige Nederlandse geheime agent
Willem Jacobus van der Reyden, die thans In Engeland woont.
J)e raad eiste van de regering, dat deze ztfn uitlevering zou vragen, uiter
aard met dc bedoeling, dat tegen hem rechtsingang zou worden verleend.
Twee dingen hebben wjj sindsdien, op grond van exclusieve informaties
uit Engeland, kunnen berichten: ten eerste, dak Van der Reyden nog deze
zomer Engels staatsburger zal worden door naturalisatie en ten tweede,
dat hÜ besloten heeft alle Nederlandse kranten, die hem beschuldigden,
een proces aan to doen wegens laster.
koopvaardij. In het begin van de
oorlog bon ik uit Indië in Engeland
aangekomen cn heb bij de Neder
landse geheime dienst in Londen
mijn diensten aangeboden." (Heeft
v. d. R. vroeger niet verklaard, door
mr. Derks,ema te zijn godwon-
gen, omdat hij anders als NSB-cr
zou worden geïnterneerd? Red.)
„Ik heb van de Engelsen slechts
twee lessen -in coderen gehad en
werd drie weken iichamelijk ge
traind. Dat was alles."
..Op 7 September 1941 ging ik als
geheim agent naar Nddcriand, nadat
ik eerst nog de rang van marine
officier had gekregen- Ik werd aan
boord van een MTB gezet (een ma-
tor-torpedoboot)die mij tot twee
mijl onder de Hollandse kust bracht.
Daar moest ik overstappen in mijn
„dinghy", een opvouwbaar rubber
bootje. Maar dat ding sloeg al gauw
om. mijn radiosct verdween in de
golven en ik moest zwemmende aan
land komen. Dat kon ongemerkt ge
beuren. En zo stond ik dus in bezet
Nederland."
Wij wensen onzerzijds daaraan di
rect twee opmerkingen te verbinden.
Ten eerste, dat wij de publicatie van
de Raad van het voormalig verzet
niet gelukkig achten, omdat men
stellig niet kan beweren dat Van der
Xleydcn„het verraad" in het Eng-
land-Spici pleegde. En ten tweede,
dat Willem Jacobus van der Reyden
v/el degelijk en inderdaad op 13 Fe
bruari 1942. toen hij door de Duitsers
was gepresteerd. 2ijr> code aan Kri-
minal-Direktor Schreieder heeft
gegeven alles wat Schreieder wilde
weten heeft verteld (en dat later te
genover Abwehr-cfyof Giskes her
haalde) cn dat hy vervolgens ook
nog de nieuwe code ultleverdë, die
Londen hem had meegegeven voor
de nog in vrijheid werkende agent
Aart Alblas. En wij voegen daar
aan toe: een maand later bad
Schreieder een vaste radioverbin
ding op Londen. Het Eïïgland-Spiel
was begonnen!
Willem van der Reyden, dlo op het
ogenblik als electricien werkt in de
toffeefabriek van de firma Mac
intosh te Norwich, aan de Oostkust
van Engeland, woont daar in een
prachtige villa, die, temidden van
een wei-onderhouden tuin, ligt aan
een straat, waar de beter gesitueerde
burgerij woont. De eerste indruk, die
dit home op de bezoeker maakt is:
dit is niet bppaald het huls van een
eenvoudige electricien. En die in
druk wordt versterkt, als men bin
nen treedt. Overal uitstekende, hoc^
wel niet nieuwe, meubelen. Op bet
dressoir een foto van Willem en zijn
Engelse vrouw, op de dag Van hun
huwelijk: 8 November 1945. Dominee
Howard G. Marshall van de
Christ Church in Mayfair heeft het
voltrokken; Van der Reyden droeg
de uniform van Nederlands marine
man, twee strepen op de mouw. en
hij is op dte foto magerder dan thans,
nu hij weer zijn vroegere, kolossale
omvang heeft herkregen. Naast hem,
in het wit, staat Gwendoline
Margaret Brewis, dochter van
R, S. Swan Brewis, van beroep
Company Director, Vermoedelijk om
daar een behoorlijk tegenwicht aan
te geven heeft Willem als beroep van
zijn vader opgegeven „Postmaster
General": directeur-generaal van
P.T.T, Wij hebben echter in Neder
land aan hqt hoofd van P.T.T. nooit
een mijnbeer Van der Reyden ge
kend..
Geheel vergrijsd
De vier jaren Duitse gevangen
schap hebben Van der Reydens don
kere haren aan de slapen geheel
doen vergrijzen. Sachsenhausen Is
hem niet m de koude kleren gaan
zitten zijn ogen knipperen achter
de zeer licht omrande brilleglazen,
als hij er over spreekt. Veel mishan
delingen, tuberculose, roodvonk
een lang verhaal van veel ellende.
„Zo sterk als vroeger ben ik lang
niet meer", zegt Van der Reyden tot
zijn bezoeker. „Vroeger kon ik let
terlijk een paard optillen. Ik zette
mijn schouders onder de borst en
lichtte het paard met de voorpoten
van de grond. Ik zou het niet meer
kunnen."
Van de publicaties In de Neder
landse bladen weet Van der Reyden
alles af. Jawel. Zijn vader woont tn
Rotterdam en stuurt hem regelmatig
alle knipsels toe. (Bij infe-m-.tic aan
hqt bureau Bevolking te ferdam
is ons medegedeeld, dat d'* beer W.
D. van der Reyden, de vuder, daar
niet !n het kaartsysteem voorkomt.
Red.).
„En laat u die kranten maar rus
tig zeggen," dat u verraad hebt ge
pleegd?"
„Nee. V4a mijn vader zal ik bin
nenkort al die Nederlandse kranten,-
ook die, wdke het communiqué van
de Raad van het verzet hebben ge
publiceerd» gerechtelijk laten ver
volgen wegens laster."
„Want", zo zegt de welgedane man
tot zijn bezoeker, „ik heb helemaal
geen verraad gepleegd. Kijk eens, ik
was oorspronkelijk telegrafist bij de
„Modderfiguur"
„".Maar" zo vervolgt Van der Rey
den zijn verhaal, „ik sloeg al gauw
een figuur als modder, toen Ik een
levensmiddelenwinkel binnenstapte.
Want „de Engelse geheime dienst"
had mij rantsoenkaar ten gegeven,
zoals ze alleen aan Duitse soldaten
werden uitgereikt. En bovendien
hadden ze mij Nederlands zilvergeld
gegeven, hoewel dat in Nederland al
was ingetrokken en vervangen was
door zinken manten. Toen ik dat
ontdekte heb ik ook mijn paspoort
maar vernietigd!"
(Wij merken hierby op, dat Van
der Reyden een bertlnente onwaar
heid spreekt. In September 1941 was
er van omwisseling van het zilver
geld in zinken geld nog geen spra
ke.
Dat gebeurde eerst bij beschikking
van het Departement van Financiën
van 5 September 1942; dus een jaar
later. Red.)
.Jn die eerste tijd heb ik nog een
bezoek van een half uur aan mijn.
vader kunnen brengen," zo vervolgt
Van der Reyden zijn verhaal. „In
Februari 1942 heb Ik een andere
Nederlandse geheime agent ontmoet,
een voormalige sergeant, wiens ra
dio niet werkte." (Vermoedelijk
Ter Laak. Red.) „Ik heb die
radio voor hem gerepareerd. Een
paar dagen later kwam. er een onbe
kende naar me toe, die een radio bij
zich droeg. Hij vroeg; Ben jij Ro
ve r Rover was de naam, waaron
der ik bij de Engelse dienst was ge
registreerd als agent en daarom ver
trouwde ik die kerel direct. Ik zei:
Ja, ik ben Rover. En daarop werd ik
onmiddellijk gearresteerd, want die
vent was van de Gestapo",
Ze wisten alles
„Natuurlijk werd ik verboerd.
Maar ik behoefde die Duitsers eigen
lijk niets meer te vertellen, want ze
wisten alleg al. Ze Wisten, waar ik
in Londen verblijf had gehouden
vlak voor mjjn overkoms* naar Hol
land. Dat was ln een huis in Ches
ter Mews, In bet BiderivladMrïct
van Londen, waar de in training
zijnde geheime agenten allemaal
waren ingekwartierd. De Duitsers
wisten zelfs met welke meisjes ik in
Londen on slap waa geweest en ze
wisten zelfs de meeat interne din
gen."
„Eerst hebben ze me*ih_ Nederland
opgesloten en vervolgens werd Ik
gevangene in Sachsenhausen, Daar
heb ik vier jaar gezeten," (Volgens
onze nog nooit weersproken inlich
tingen zijn de agenten in Haren ge
bleven tot 27 Nov. 1943; vandaar 2ijn
ze eerst naar Assen en vervolgens
naar Duitsland vervoerd. Dat klopt
dus niet met de viér jaren, die Van
der Reyden opgeeft. Red.) „De
Russen hebben me in Sachsenhau
sen bevrijd. Ik woog toen nog maar
90 pond en mijn normale gewicht
was altijd 224 pond, Dat weeg ik nu
trouwens weer,"
„Na de oorlog ben ik naar Enge
land gegaan om mijn achterstallige
salaris te incasseren. Dat bedroeg als
geheim agent 25 pond per maand en
dat was in die vier jaren opgelopen
tot 2000 pond. alles inbegrepen. Ook
heb ik toen geprobeerd van het War
Office schadevergoeding te krijgen
voor mijn uitrusting, die ik had moe
ten inleveren, toen ik als agent in
training ging. Ook mijn persoonlij
ke eigendommen had ik moeten af
geven. Dat was bij elkaar voor een
waarde van( ongeveer 700 pond. En
dat wilde ik natuurlijk graag ver
goed hebben, dat begrijpt u. Maar nu
moet u eens luisteren!"
En dan doet Willem van dor
Reyden zijn bezoeker een mede
deling, die weer een nieuw, groot
raadsel toevoegt aan de vele, die
zich reeds rond het England-
Spiel hebben opgehoopt. Een
nieuw raadsel, waaraan de par
lementaire 'enquêtecommissie
stellig niet voorbij mag gaan,
maar waarover zij zeer beslist
het vroegere hoofd van de Ne
derlandse geheime dienst mr. R.
P. J. DerkSema zal hebben ie
horen. Want onder diens verant
woordelijkheid is Van der Rey
den uitgezonden!
„Klik eens", zegt Van der Reyden,
„teen ik bij het War Office om die
schadevergoeding kwam. keken zc
vreemd op. Want ze kenden me niet.
Ik stond er helemaal niet geregis
treerd. Ze wisten van mijn hele be
staan niets af! Tal van keren heb Ik
nadien nog geschreven om m^n geld,
maar Ik kreeg er zelfs peen ant
woord op.H
„Neen!"
„U hebt de Duitsers dus niet, zoals
wel gezegd is geworden, uw identity-
check gegeven?", vraagt de bezoeker
tenslotte.
„Nooit", zegt Van der Reyden be
slist.
Advertentie
Do Engelse portret- en landschap
schilder air Walter W e s t 1 e y
la op 81.jarige leeftijd overleden,
James Ensorj meesterwerk De
Intrede van Christus te Brosser zal
worden geëxposeerd op de internatio
nale kunsttentoonstelling, die van 2t
Juli tot 25 Augustus te Ostende wordt
gehouden De musici Plet Ket
ting en Henk Dieben zijn
bezig met een onderzoek waarmee 2ii
willen aantonen, dat de Lucas Passion,
waarvan men tot dusverre Ce compo
nist onbekend waande, door J t> h a n n
S c b a s t I 8 n Bach is gecom
poneerd Het Residentle-orkCBt is
met groet succes fn de Albert K*U te
Manchester opgetreden Dr, Hugo
Eckenerï bock „Int Zeppelin
Uber Lrinder und Mccre" komt deze
zomer van de pers De Bulgaarse
filmindustrie is officieel bccrlhseerd,
omdat zij „demoraliserende on met-
artistieke films" heeft gemaakt ,.De
Spelewaghe" te Den Hang heeft een
toneelstuk van Phiijp Barry,
getiteld ..Blijde dagen' ln studie ge
nomen Dc componist M 5 x V r e-
d e n b u r g zal muziek schrijven bij
HudlHornp et ets speciftlmpje
„Napoleon contra Venus", dat gemaakt
is voor het Holland-festival P s m
R v e t e r heeft de eerste prijs ge
wonnen bij de jaarlijkse exhbrls-wed-
strijd. uitgeschreven door de Ned. Ex-
librls kring. Tweede prijs kreeg Dirk
vanGeldercn derde mevr. pot-
VanRegterenë>Er worden op
het ogenblik besprekingen gevoerd
over een mogelijke samenwerking tus
sen de Nederlandse en Engelse film
industrie Anton Dregden
zal de Spaanse zangerse Maria de
losAaf elesMorales bege
leiden tijdens haar tournee door West-
Indië B Ben Nederlandse journalist
heeft onder de schuilnaam Hans
vanErdeDubols een toneel
stuk geschreven „Het proces kardinaal
Mlndszcnty".
Paul G. Hoffman, de administra
teur van het Europese Herstelpro
gramma, heeft het recht gekocht tot
het planten van een boom op Wal
cheren, welke naar hem zal worden
genoemd.
Dit geschiedde ter gelegenheid van
de officiële ontvangst in Washington
van 32 Nederlandse boerenzoons, die
onder leiding van ir. C. W. C. van
Beekom, de Rykslandbouwconsulent
voor de Zeeuwse eilanden, zijn uit
genodigd voor de duur van een half
jaar kennis te nemen van de Ameri
kaanse landbouwmethoden.,
Dr. ir.D.P.HossvanLennep,
directeur der Staatsmijnen, is te Oirs-
toeek <L.) overleden.
ln de huishouding? Jalmaar op basis van
gelijkwaardigheid en eerlijke werkverdeling
„Gevraagd een jong meisje
van goeden huize in beschaafd
gezin met twee kinderen om de
huisvrouw terzijde te staan in
lichte huishoudelijke bezighe
den".
Zo luidde de advertentie. Aan
trekkelijk, niet? Dat vond ons
vriendinnetje Joes ook, en ze ging
er öp in.
Ze is dol.ap kinderen, houdt van
huishouden* doen; zij is jong en
dapper en stralend, tenminste
dat was ze.
Nu, na een paar maanden in het
beschaafde gezin met twee kinde
ren is ze moe, terneergeslagen en
een tikje schichtig--geworden.
,,'t Is niet zo erg, dat ik luiers
TT heeft misschien ook wel
zo'n zijden of batisten
zakdoekjemet fijne gehaak
te of gekloste kant afgezet?
Het staat leuk in een zakje
van ons tailleurtje en ook in.
een avondtasje hebben we
graag zo'n mooi doekje. Maar
wist U, dat er -ook zonder
veel moeite een aardige gar
nering van te maken ia?
Hier ziet U er drie. Da bo
nen ste is een losse strik. U
vouwt daartoe het doekje in
vipven, zoals de doorsnede
die er naast getekend is, aan
geeft. In het midden hecht U
de plooien even op elkaar en
naait er een lusje in hetzelf
de materiaal omheen. Een
bandfluweeltje of een zijden
koordje kan ook heel aardig
staan
Voor het jabootje vouwt U
het doekje in tweeën en
maakt U aan weerszijden
van de vouw een oprijgje
van ongeveer 2 centimeter
breed, zo, dat de rijgdraden
vlak naast elkaar langs de vouw komen te liggen. Door beide draden
voorzichtig aan te trekken, rimpelt U het doekje in. Ter afwerking
naait U er kleine glazen knoopjes op. U kunt het beste eerst eens
met een lapje van dezelfde grootte proberen, dan ziet u precieshoe
breed de oprijgjes moeten worden.
De luchtige vlinderstrik onderaan is al heel eenvoudig te maken.
V rimpelt da middenlijn van het doekje helemaal in en hecht de
tioee onderste punten even aan elkaar. U werkt het middelt af met
een mooie clip of met een lusje nan band/Iuioeel of hetzelfde ma
teriaal. Bij een sportieve effen japon of blouse staat zo'n vlvndsrst-nk
heel leuk, als hij van geruite tafzijde gemaakt is. U heeft dan nodig
een vierkant lapje van IS d 23 cm. breed, dat u heel smal omzoomt.
Wilt u hei kanten doekje stijven, dan kunt u het even en gelatine-
badje geven (anderhalf blaadje of één theelepel gelatmepoeder op
1 Li. water). ELLA BEZEMER
moet spoelen, dat ik het buiten
werk moet doen", zei ze ,,'t Is ook
niet erg dat ik tien gulden in de
week verdien, per slot heb ik wel
èen heleboel vrij, eten en zo, maar
het erge is, dat ik het allemaal al
léén moet doen. Dat zij toch de
mevrouw blijft, en dat ik toch de
dienstbode ben, al noemen ze het
hulp in de huishouding. Zij blijft
de mevrouw, ik hoor er toch niet
bij, ik ben toch maar het meisje
dat de vuile boel moet opknappen.
Zogenaamd heb ik vrije tijd ge
noeg, maar het is niet afgebakend
op bepaalde dagen en daarom komt
er ook nooit echt iets van. Aan ta
fel eten mag ik niet en als er visi
te is, kijken ze me eigenlek weg.
Ik heb ook geen tijd meer om er
aardig te blijven uitzien, ik ver
slons zo'n beetje. En dat hou ik
toch echt niet uit." Zo praatte die
arme Joes, die toch heus wel de
moeite waard is en flink genoeg
om 'n huishouding aan te kunnen.
Dan is het toch eigenlijk geen
"^vonder dat cr nog steeds zo'n ge
brek aan-gezinshulp is, wanneer
het zó gaat.
Want kijk, dit soort huisvrou
wen bederft het voor de anderen.
Inderdaad, de toestanden, zijn al
erg veranderd, vroeger was het
veel en veel erger. Een dertig jaar
geleden kwam het voor, dat bij
een deftige familie 's avonds bij
het bijbellezen de twee „bojen"
werden binnengeroepen, die dan
hun eigen keukenstoel moesten
meebrengen. Na afloop van de
plechtigheid gingen ze met die
stoelen weer naar de keuken te
rug. Men had. het daar over de
„meiden" en over de „meidenka
mer"; ze kregen een jaarloon van
tweehonderd gulden en waren
■voetvegen voor de hele familie.
Zoiets is nu onmogelijk, gelukkig.
Maar helemaal overwonnen is
dat standpunt nog niet.
We horen nog steeds praten
over het dienstbodenprobleem.
Waarom is er een dienstboden
probleem? Omdat er geen dienst
boden meer zfjn. Die zijn uit de
tijd. Ze bestaan niet meer en ze
moéten ook niet meer bestaan.
Meisjes die willen werken, ook
in een huishouding,l willen dat op
een andere basis. Ze willen geen
dienstbode meer heten, maar ze
willen ook in feite geen dienst
bode meer zijn en daar hebben
ze groot gelijk in.
De enige basis, waarop het mo
gelijk is, dat een meisje bU vreem
den In een huishouding werkt, is
de basis van gelijkwaardigheid en
van eerlijke werkverdeling.
Gelijkwaardigheid, hoor ik
iemand zeggen, ja, maar dat kan
niet altijd. Zo'n meisje is meestal
uit een heel ander milieu, ze is
vaak onontwikkeld, ze heeft vaak
geen manieren, ze is anders dan
wij. Moeten we haar dan aan tafel
laten eten en in ons gezin opne
men? In ernst, dat is onmogelijk!
Is hét werkelijk zo onmogelijk?
De meisjes zijn altijd jong,
meestal héél jong. Er is alles van
ze te maken als ze beginnen, Ze
kunnen, niet alleen leren de ka
mers keurig verzorgen, het eten
,te koken, de kinderen te helpen.
Ze kunnen ook leren zich te be
wegen in dit nieuwe milieu. Ze
kunnen leren zich te verzorgen en
behoorlijk te spreken.
Is het zo onmogelijk om verant-
"DE KINDERKRANT
Dit is Pieter Kizzebis.
Pief er is een vader-muis
met een massa zorgen thuis;
met een vrouw en negen kinderen.
(dat is veeL maar 't mag niet hinderen
en ze heten, luister goed:
Kriebeltje, Wiebelt je, Snorretoet,
Habbeltje, Dabbcltje, Mieke, KrcUs,
Bartholomeus en Cornelis.
Allemaal braaf en goed gezond,
maar ze scharrelen altijd rond,
klimmen, Watteren en woelen,
knagen, piepen en krioelen,
snap je wel, hoe druk het ts
in het huis van Kizzebis?
En waar is dan wel dat huis
van Pieter Kizzebis. de muis?
Onder een trap van veertien treden,
helemaal onderaan, beneden
daar is het nest, het is geriefelijk
en het uitzicht is zo liefelijk.
Elke nacht gaat Pa op stap
over de treden van de trap
naar de keuken, helemaal feooen
om rantsoenen kaas te roven,
en wat kruimeltjes en zwoerdjes
voor de zusjes en de broertjes.
Kijk ze zitten. Da's niet mis,
die familie Kizzebis
Vader, moeder. Kriebeltje, Krelis,
en Cornelis, die wat scheel is,
Bartholomeus, Wiebeltje. Dabbeltje,
Mieke en de kteine Habbeltje,
en tenslotte Snorretoet,
o, wat zitten ze daar zoet!
En de fotograaf roept: Stil!
Let op 't vogeltje, als je wil.
even snorretjes opstrijken
en wat vriendelijker kijken
]hl KNIP.
't Is gebeurd, Familie Muis!
Morgen komt de foto thuis.
JU ETJE, stond in de soep te ^KSJi
•*-* roeren en Hommertje zouSten
het ene land in en het andere
worstje halen voor de'soep. ï?Ad^-L™ I'S
Hii Ei'nB naar dp "dairpr kocht niet pakken. En het duurde een
hefllStle died hefV het
boodschappenmandje en ging 1. n i
naar huis. Maar onderweg kwam finn-mArt/l
er een hond en kaapte, Hap, het i!.n n
worctip van Wnmmprtir» wm thuis. En de hona liep en nep en
worstje van Hommertje weg. iiep. de hele wereld rond en
Halt, stop. houdt den dief.... Hommertje kon hem niet pak-
schreeuwde Hommertje en rende ken, totdat ze de wereld heie
de hond achterna. maal om waren gelopen en weer
Maar de hend liep en liep en Op het zelfde plaatsje waren aan
liep, met het worstje in de bek, gekomen.
de ene stad uit en de andere stad Toen pakte Hommertje. Hoep,
in en Hommertje kon hem niet de hond bij zijn staart en nam
pakken. hem het worstje af,
Betje stond in de soep te roe- XT IJ ging naar huis. Betj'e stond
ren en Hommertje kwam maar A x in de soep te roeren, maar
niet thuis. En de hond liep en ze was een oud vrouwtje gewor
den en Hommertje was een oud
mannetje geworden.
Wat ben je lang weggebleven.
Hommertje, zei Betje.
Och ja, Betje, zei Hommertje»
Toen deden ze het woTstje in
de soep en gingen eten.
JDit was het verhaal van "Betje
en Hommertje en als je 't niet
gelovenwil, moet je 't maar
laten.
Raadseltjes
Ik ben een vogel met een
mooie staart
hak mijn eerste letter af,
dan ben ik niets waard
maar voeg van voren de
v d erbij
dan lig ik 's morgens vroeg
op de wei.
'Mnep-MuBh
Hoe meer je er aan trekt,
hoe korter het wordt
•;ojbSjs
woordelijkheid te voelen, voor dit
jonge kind? Om een kamertje (als
het er is) voor haar gezellig te
maken, om haar als een soort doch
ter te beschouwen, met haar te
praten en met haar te lachen en
samen met haar het werk te doen?
Natuurlijk moet zo'n meisje op
bepaalde dagen vrijaf hebben en
dan ook precies dat kunnen doen
waar ze zin in heeft.
Verder weet zij zelf misschien
niet, hoe haar toekomst zal lopen.
Moet de huisvrouw daar ook niet
ééns over nadenken, zich achter
het kind stellen en haar goede
raad geven?
Zodra het werken in een huis
houding gericht is op een practi-
sche arbeidsverdeling, zodra het
niet meer minderwaardig is om
hulp in de huishouding te zijn, zul
len er weer meisjes komen, die
zich aan dat werk willen wijden,
ook meisjes „van goeden huize".
Maar de mevrouw moet "niet
meer de mevrouw zün. tegenover
de dienstbode, want die houding is
onaanvaardbaar.
/pp,\
VAN „HET VALKHOF" te Nijmegen, eens het meest geliefde kasteel
van Karei de Grote, is met veel meer dan de Carolinoische kapel over.
De tand des tijds en de oorlog hebben niet nagelaten ook aan dit boato-
tnark te knagen.
ER is onmiskenbaar onrust ln, de
kippenren der internationale
politiek. Het is niet de onrust die
er onder het pluimvee ontstaat, als
de havik boven de hof in de lucht
cirkelt. Die is er geweest. Maar de
vrees, daardoor gewekt, is bedaard
sedqrt men zich beschut weet door
het prestige der vleugels van de
grote klokhen Amerika. De onrust
van dit ogenolik echter laat ook
moeder kloek zelf niet onaange
tast. Er schijnen grote dingen op van
komst. Het kan ook niet zo zijn, ":J
Zou het echter wel het geval we
zen dan is nog geen geveerd ge-
n|oed er zeker van of het zich er
over moet verheugen dan wel het
tegendeel.
Alle onrust komt tegenwoordig
uit het Oosten en ook deze, Rus
land geeft er aanleiding toe. Is er
werkelijk een verandering in zijn
politiek op komst? Niemand onzer
zal daaraan geloven voor hü het
ziet gebeuren. Maar desniettemin,
er zijn verschijnselen die ten zeer
ste onze aandacht verdienen.
Er 2ijn verschuivingen in het
Russisch bewind over de Oostelij
ke zone van Duitsland. Er wordt
geconfereerd, heen en weer ge
reisd. Zulke verschijnselen moest
men verwachten als er veran
deringen op til zijn. En in dit geval
Russen reeds lang, en zelfs duide
lijker dan nu getoond, dat zij daar
toe bereid waren. Er^is in Augus
tus 1948 al een accoord geweest,
dat-echter nooit toegepast is. Te
Parijs, op de Assemblee, namen de
Russen wederom een schijn aan
van verzoeningsgezindheid. Als
dit alles zonder effect gebleven is,
waarom zou men nu dan, van
vager verschijnselen, meer ver
wachten?
De Russen hebben, door trouwe
loosheid en aanmatiging, het zover
gebracht, dat niet enkel hun agres
sieve woorden en daden de ande
ren in het harnas brengen, maar
dat dezen eerst goed wantrouwig
worden als zii de verdenking van
toeschietelijk eid wekken, „Wat
zou Staliu daarmede bedoelen?" is
dan de vraag.
saboteren. "Voor vergeefs geble- de Oost-Duitse spoorwegen, in een
ven dreigementen was het niet waarlijk niet benijdenswaardige
terug geschrikt. Zodra Rusland
verschijnselen vertoont van nade
rende inschikkelijkheid meent
men dat een nieuwe aanslag op
positie, verlangen naar toenadering
tot het Westen tonen, dan hoeft
alt niet door de Russen te zijn in
geblazen. Het is evengoed mogelijk
deze twee goede dingen, nu volgens dat zij, met hun intiremere kennis
de methode van de zoete broodjes, 1-_ 1J
wordt voorbereid. Set Westen
kent zijn zwakte: Het zo gemak-
-door
Dr. M, v. Blankenstein
MEN was eigenlijk niet meer zo
ontevreden, met hem, sedert
men in het Westen uit de nood een
deugd had weten te maken. Aan
Rusland had men het te danken,
dat het Atlantisch Verbond moge
lijk werd; Rusland had te voren
kelijk aangekweekte Amerikaanse
isolationnïsme, de nooit geheel ver
dwijnende naïveteit oï geborneerd
heid, waarvan Wallace en Taft
de profeten zijn.
Zou Rusland nu daarop gaan
speculeren, dan moet men zeggen
dat het er rijkelijk laat mee is.
Huiverend moet men bedenken
wat het had kunnen bewerken, als
het vroeger daarmee begonnen
was, en niet eerst zijn ruige me
thoden had toegepast. Waarlijk, de
Moskou naar aanleiding van zijn,
prompt ingeslikt, plan tot een Bal
kanfederatie, "Wie is in die wereld
buiten schot? Anna Pauker mis
schien, de Roe meen te gewcldena-
resse. En ook zij voor hoelang?
Er is onrust overal achter het
gordijn. De Tsjechische communis
ten» die reeds voor zij aan de
macht kwamen, door hun onbe
scheiden optreden de belangen van
het land zeer hebben geschaad en
daardoor toen al veel verbittering
wekten, zfjn met vertienvoudigde
bravoure daarmede doorgegaan, tot
2ij nu het land vrijwel hebben af
gesneden van het onmisbare Wes
ten. Het gemor wordt wel heel erg
sterk. En dit krijgt te mee bete
kenis, nu het Atlantisch Verbond
de Russen wel eens zou kunnen
afhouden van militaire interven
ties, waarvoor zij te voren niet
zouden zijn teruggeschrikt. Het
échec van Berlijn, het succes van
is men niet meer zenuwachtig of reeds, het allerminst willende, de politiek der verzuimde gelegenhe- grootmachtige. Zijn bewegingen
van dc communistische wereld,
hun kans schoon zien om uit een,
op den duur ondraaglijke situatie
le komen.
Gisting is er immers overal in
de wereld onder Russische voogdij.
WIJ weten alleen niet, hoever
die gaat, en wat al dan niet
gistingsverschijnscl is. Het geval
Tito hoort onmiskenbaar daartoe.
En ook het geval Markos, die afge-
zet is ais aanvoerder der Griekse het plan-MarshalT het Atlantisch
guerilla troepen. Verder was een Verbond, zy geven moed aan de
duidelijk voorbeeld het verdwij- talloze onderdrukten in het Oos-
nen van Kostof in Bulgarije, de ten, die deze dingen misschien cog
vice-premier die als een profeet vergroot zien, door hun verlangen
van het Bulgaarse marxisme in en hopen.
aanzien stond» Hij is nu een twee- De positie van Tito heeft zich
de of derde Tito in de ogen van de versterkt. Zelfs in Albanië is niet
kominform. Minder duidelijk ech-
ter is de betekenis van het ziekte
verlof van Dimitrof, de Bulgaarse
ten kwade te duchten.
Willen de Russen over de blok
kade van Berlijn gaan praten? Een
dergelijk vermoeden hangt in
lucht. Maar eigenlijk hebben
de Amerikaanse hulp volgens het monopolie,
plan Marshall. Rusland heeft tegen
beide goede dingen fel gevochten,
de alles gedaan wat het kon om ze,
de door volgzame aanhangers te laten burgemeester van Berlijn, en
alles maneschijn en rozengeur voor
Moskou.
Wie zal het kurmen verhinderen
dat dit alles in de wereld der po
litieke vakmensen zoal geen ver-
vreesachtig genoeg, ve-anderingen zegening over Europa gebracht van den is vooral'niet een Nederlands daarna waren niet die
- w -onwwHe. ïteke. Toch zou men uttomate wachtingen'dan'toch zeker"een"ft-
raen brengt te veel met Russisch voorzichtig moeten zijn met het wachten wekt van komende din-
streven naar een vergelijk in ver- toekennen van enige betekenis aan gen, die in ieder geval deze eigen
hand. Als nu Ebert, de marionet- het geval, had niet te voren Dimi- schap zullen bezitten interessant te
trof al moeilijkheden gehad met zijn.