Q
Televisie-ontvangst met dé
Nipkowse schijf
Dokter wake over de mens
van wieg tot graf
Vioolbouwers uit veertien
landen naar Den Haag
awn UfeM
a a
mum a mm
„De beste kinderboeken
Beeld van zeer
grove lijnen
3EEZEESHO
Radio-programma
Sociale geneeskunde,
Ook in Nederland een
opleidin gsinstituu t
Kruiswoordraadsel
w K
mm OHM a
mmu muu -mum
PADIO-REPARATIEDIENST COUZY
t Begon met
bellen blazen
omvangrijke taak
NASPEL
A.R.O.I
TAXIS
heöen
Uitslag prijsvraag '48
bekend
DE A VONTUREN VAN KAPITEIN ROB:
mÉÈ&MxMéSm
- it—1*"j*-•
Zaterdag 23 April 1949
Wij hebben beschreven, hoe met
behulp van dc schijf met dertig in
spiraalvorm geponste gaatjes, de
z.g. Nipkowse schijf, het mogelijk
was een beeld af te tasten en de
lichtstraaltjes van variërende sterk
te om te zetten met een lichtgevoe
lige cel in stroomstootjes van ver
schillende spanning. Dat was dus
het zendgedeelte, dat wij de vorige
maal 'behandelden.
Ditmaal zullen we even stilstaan
bij de manier, waarop de amateur-,
televisie-ontvangers van jaren her,
de door de zender in radio-impulsen
omgezette beelden voor het oog
zichtbaar maakten. Het ligt voor de
hand, dat de amateur in tegenge
stelde zin te werk ging en dus o.m.
de Nipkowse schijf met de dertig
gaatjes gebruiken moest. Dc radio-
impulsen moesten worden omgezet
in electrische stroom en dat ging
vry eenvoudig door middel van de
radio-ontvanger. De stroom, die de
Advertentie IM.
..Benelux" of
..Marshallplan"
Truman" of
„Gewone Man"
Ach, dat alles
laat mil koud.
Er Is ieta ander»
waar 'k*van houd.
.TIP VAN BOOTZ"
daar droom ik van.
}.-te Beumngen ontv.
ZATERDAG 23 APRIL 1949
Avon, dp r og r tmmi
HILVERSUM Is 19.— artistieke staal-
itasrt; 30.30 lesen in de Bijbel; 10.45
reg. uitz.- "20nws: 20 05 dingen van
de dag; 20.12 Varia: 20 15 België—Ne
derland; 21.socialistisch commen
taar! 31.16 Belgié—Nederland22
hoorspel; 22.15 Belgie Nederland;
23.nws j 23 15 24.— operette-selec
ties.
HILVERSUM II: 19.— nws; 19.15 St.
Joris kampvuur; 10.30 gram. muziek;
10 45 kampvuren langs de cvenaai'
20 nws: 20.05 de gewone man 20.12
Berl, Philh orkest; 20 20 Jlchtbaken,
20 45 de stem van de week; 21,ne
gen heit de klok: 21.45 spelregelkennis:
22.Weekend Serenade: 22 30 wij
luiden de Zondag in; 23*— nws; 23,15
Ondntsjekkwartet: 23.45 2 30 de
Paasnacht in de Slavisch-Byzantünse
liturgie,
ZONDAG 24 APftlL
Hilversum: i. 8.— nws; tua
Boston Prom. crk.; 8 30 voor de tuin;
8,40 Barcarole; 8.10: Nederl. culturele
sportbond; 9 15 men vraagt; 9 45 gees
telijk leven; 10.— klndercUerwt 10 A0
IKQH: 11.45 tussen kerk en 1 wereld;
I2.r— Bopaventura; 12 30 Zorrdagclub;
12.40 vrouwen-ensemble: 13.nws;
13.15 mededelingen: 13?0 Les Gars de
Paris; 13.50 de spoorwegen spreken;
14.pianospel: 14.05 boeken halfuur;
14,30 Tom Erich; 15.15 filmpraatje;
15.30 radio philh. ork.: 16.30 sportte-
vue; 17provinciale dag Noord-Hol-,,
land; 17,30 Ome Keesje; 17,50 apart;
18.— nws,; 18.15 pianoduo; 18.30 rcg.
uitz.; 19.radlolympus; 19 30 Paul
Godwin en Benellct Sliberman; 20,—
20.05 reportage dienst; 20,15 omreepark.;
21.— radio raadt maar raak; 21,20 uit
Bohemen cn Slowakije; 22.— even ai-
rekenen. heren; 22.IQ D Spoeldoojf;
22 30 pianospel» 23.— nws: 23,15 Sky-
masters: 23 45—24.gr. pl.
HILVERSUM ir. 8.— nwa; 8,15
werken van Vivalch en Corelli; 8.30
IKOR; 9.30 nws; 9.43 Chopin; 9.55
Hoogmis: 11.30 nsc syraph. ork.; 11,49
omroepkamerork. met zang: 12.15 apo
logie; 12.35 orgelspel; 12 40 Amuse-
mentsork.; 12 55 Zonnewijzer; 13- nws:
13.20 Amusementsork.; 13.45 Boekbe-
bespreking; 14,— Zang vereniging; 14.30
Concertgebouwork.; 15 30 Gesprekken
met kunstenaars; 15.40 Causerie voor
gehuwden; 35.50 Mezzo-sopraan, bari
ton cn harp; lfl.10 Sport; 15.25 Vespers:
17.Kerkdienst: 18,30 Geestelijke be
de ren; 18 45 Orgelwerken.
19.Die Schoplung; 19.15 Kent gij
Uw Bijbel; 10.30 Nws; 19.45 Jo Vincent;
19,50 In 't Baeckhuys; 20.05 De gewone
man; 20.12 Uit en thuis: 22.35 Actuali
teiten; 22.45 Avondgebed; 23.— Nwa;
23.13—24.00 Utrechts Stedelijk Ork.
MAANDAG 35 APRIL 1849
HILVERSUM I. 7.— Nwa; 7.15 Och
tendgymnastiek; 7.30 Gr.pl.: 8.— Nws;
8,15 Gr.pl,; 8,55 Voor de vrouw; 9.—
Gratn.muz.; 0,30 Gr.pl.; 10.— Morgen
wijding; 10.15 Arbeidsvitaminen; 10.50
The Mills Brothers; 11.Op de uitkijk;
11.15 orgelconcert; 12,— De Papavers;
12,30 Land- en tuinbouw; 12 33 In 't
spionnetje; 12 38 Dameskoor; 13,Nws;
13,15 Mededelingen; 13.20 Skymastcrs;
13.30 Hildegarde; 14.— Wat gaat er om
in de wereld; 14.20 Operette-concert;
15.— Bonbonnière; 16.Solistenprog.:
16,45 Musicalender; 17.30 Hoort zegt het
voort; 17.45 Reg. Uitz: la.— Nws; IB,13
Ned, Rijwielpad Ver.; 18.20 King Cole
trio;; 18.30 Reg. uitz.
HILVERSUM II. 7— Nwa; 7.15 Ta
Deum Laudamus; 7.45 Een woord voor
de dag; 8. —Nws; 8.15 sollstenconcert;
8.43 Gr.pl,: 9.15 Bezoek bij zieken; 9.30
Waterstanden; 9,35 Gr.pl.; 10.05 Utrechts
Sted. Ork.; 10.30 Morgendienst: 11—
Budapestcr-trio; 11.20 Van oude er»
nieuwe schrijvers; 11.40 Pianorecital;
12,10 Musettemuziek; 12.30 Land- cn
tuinbóuw; 12 33 Metropole-ork.; 13.
Nwa; 13,15 Orgelconcert; 13 45 Gr.pl.;
14,VacantieverteUing; 14,35 Balalaika-
muziek; is.— Rotsplanten bij tuinaan
leg; 15AO Cmcinnato symphome-ork.;
18— Bijbellezing; 16.45 Fluit en piano;
17— Voor dc kleuters; 17,15 Orgelspel;
17.2B Viola da Gamba en clavecimbel;
17.48 Promenade-ork.; 18.15 Internatio
nale tUlpen-rtdlye; 18,80 Met band en
Plant,
ontvanger léverde, was de z.g, beeld-
modulatiestroom, die weer moest
worden omgezet in licht van ver
schillende sterkte. Dit was een moei
lijk vraagstuk, dat opgelost werd
door de toepassing van de z.g. neon
lamp. Deze met neongas gevulde
lamp heeft de eigenschap bijzonder
scherp* te reageren op veranderingen
in de stroomsterkte, iets wat de tele
visie-amateurs nu juist uitstekend
konden gebruiken. De neonlamp
werd aangesloten op de ontvanger
en de verlichting werd z.g. gemodu
leerd („signaal-gevoed"). Het zacht-
rode licht liet men door de gaatjes
van een draaiende Nipkowse schijf
vallen en als de amateur dan erg
bofte zag hij het grootse gebeuren:
een beeld werd zichtbaar op bet
schermpje! De man was er dolgeluk
kig mee, al was het resultaat erg
povertjes, zoals uit bijgaand plaatje
wel blijkt. Het is een foto genomen
van een scherm van een oude teïe-
visieontvanger. Duidelijk ziet noen,
hoe de kop met de sigaret door
ploegd Is met lijnen dertig stuks
die het gehele beeld tamelijk
vaag en daardoor de voor de tele
visie verschijnende personen moei
lijk herkenbaar maakten. Zulk'een
beeld echter had men doorgaans
niet direct te pakken. Men zag bij
voorbeeld het achterhoofd aan he
linkerzijde zitten en de rest van het
gelaat aan de andere kant. Zo'n
verschoven beeld ontstond, doordat
de Nipkowse schijf van de ontvan
ger niet met dezelfde snelheid draai
de a 1$ die van de zender. Dan moest
net zo lang met de snelheid worden
geëxperimenteerd tot de zaak klop-
Verbeteringen
Aangezien de amateurs voortdu
rend met de snelheid van hun Nip
kowse schijf overhoop lagen, kwam
men al spoedig op de gedachte dc
juiste draaisnelheid van de schijf te
vinden en te handhaven met behulp
van de synchronisatie-impuls, waar
over wjj m ons vorig artikel uitvoe
rig spraken. Op de as van de schijf
werd een tandwiel met dertig tand
jes gemonteerd en vlak daartegen
aan een spoeltje ter dikte van een
tandje, waar doorheen de beeldmo-
dulaticstroompjes werden geleid.
Het spoeltje werd dus magnetisch
precies op het moment, dat de ster
kere stroom van de synchronisatie
impuls doorkwam. Draaide de schijf
te snel, dan werd ze door het spoel
tje afgeremd of liep ze td langzaam,
dan hielp* het spoeltje een handje
en duwde de schijf wat sneller rond,
Aldus werd de schijf van de tele
visieontvanger automatisch door de
zender geregeld. Een andere grote
verbetering was de constructie van
een bijzondere neonlamp, waardoor
het mogelijk was het beeld te pro
jecteren op een groter scherm met
een gelijkmatige belichting over de
gehele oppervlakte.
DH. KATHODUS
MET Z'N ALLEN XJ1T RIJDEN! Toen zij op een keer in een waren
huis een transportwagentje zagwaarmee de goederen -naar de oer-
schillende afdelingen worden gebracht, bracht dat de directrice utm het
Moederhuis van het Leger des Jfeils aan de Oostmaculcim te Rotterdam
op het idee bovenstaande „autobus voor babies" te laten boutoen. Het
vehikel, waarin twaalf kindertjes tegelijk heet comfortabel pan het zon
netje kunnen genieten, is een uitkomst voor de grote kindertehuizen
De Muziekhistorische afdeling
van het Gemeentemuseum te
's-Gravenhage organiseert in
Juni een internationaal concours
voor bcroeps-vioolmakers en
amateurbouwers. De heer J.Bai-
foort, voorzitter der commissie
van voorbereiding, heeft ons een
cn ander dienaangaande verteld.
I Reeds hebben 223 deelnemers
uit veertien landen zich gemeld.
Meer dan 430 instrumenten,
waaronder ook altviolen, cello's
en contrabassen zijn al ingezon
den.
In de 16e eeuw namen de instru
menten nog een bescheiden plaats
in en de viool was bovendien maar
heel weinig in trek. Zij werd ge
bruikt om er vrolijke wijsjes op te
spelen en de dans te begeleiden,
Advertentie l.M.
Zaterdagse puzzle
HORIZONTAAL; 1, Voorzitters: 7.
Beding (mecrv.J 1 8. Vogelziekte; 10.
Deelteken; 11. Muzieknoot; 12 God;
14. Kompasstreek; 15. Familielid; 16
Inhoudsmaat; 17 Lengtemaat; 19. Ge
wicht; 20 Niet wijs; 21. Woonschip;
24. Handvorm26. Gevecht; 28. Zak-
gereedschap; 30 Kledingstuk; 32. Jon
gensnaam lafgek.) 85. Vist 37, Wereld
organisatie - 38 Zee (Engela); 40.
Naamdrager?; 43, Windrichting: 44,
Asnw. vooraaamw.; 46, Behoeften; 46.
Delen van de voet
VERTICAAL: 1. Schamel] 2, Ontroe
ring; 3, Van binnen; 4. Rekbaar «rtt-
kei; 5. Vodden; 8. Indische damci 9.
Metaal. 10a Grote spoorbrug In Ned,
13 Iets nuttigen, 15. Rivier Irj Italië;
18, Maanstand; 22, Gemeente in Noord
Brabant: 23, PUsst- 25 Stsat in West
Europa; 27, Verweren (van me»aD
23 Gezond voedsel; 31 Snelverkeers-
wegen 32 Lichaamsdeel j 33 Ksw*.
bewijs34. Verbleken; 56. Naam van
wateren inPr. Groningen; 39. idem
In Pr, Friesland41, Mama- <3, Dicht
zang
Van deze puzzle worden geen op
lossingen Ingewacht.
OrLOSSING FAAS-PUZZLE
Beste Tante,
Met onze wensen voor
'n genoegelijk Paasfeest
zenden wij U dit mandje
eieren, een zelf gebak
ken Faasbrood en echte
boerenboter. Smult U nu
maar eens lekker.
Vele groeten ook van
m'n vrouw en de kinde
ren.
Uw neef Jan
Na loting komen de beide vol
gende inzenders voor een prijs in
aanmerking. Zij kunnen hun boe
kenbon afhalen aan ons kantoor
Schiedamsesingel 42: J, F, Visser,
Vlaggemanstra.it 32b. Botterdam;
O, P. Vroegmdevvejj, Verl, Haflaan
17, Middelharnis.
Advertentie l.M
„ija alle fabrikaten radiotoestellen
MlddeIJaod8tr*at72 - Rotterdam - Tel. 30340-31293
maar de „koningin der instrumen
ten" zoals zij later genoemd zou
worden, was ze by lange na nog
met. In deze tijd echter ging men
mede door het domineren van het
eenzijdig melodische element in de
compositiekunst haar waarde als
melodie-instrument ontdekken. Dc
luitmakers, die haar eveneens als
een speeltuig van minder allooi
hadden beschouwd, ontfermden zich
over haar en gingen zich intensief
bezighouden met de veredeling van
klank en vorm. Dit geschiedde ook
en wei in het bijzonder in Italië,
welk land dan ook grote invloed op
het gebied der vioolbouwkunst heelt
uitgeoefend. Men denke maar o.a,
aan n?men van meesters als Amati,
Guarnerius cn Stradivarius, die vio
len hebben gebouwd, welke ook nu
nog het ideaal der vioolbouwers
sterk beïnvloeden.
Nog steeds wordt de kunst van
het vïoolbouwen intensief beoefend.
Wat er echter de laatste jaren in bet
buitenland op dit terrein is gepres
teerd kan moeilijk bepaald worden,
want het contact met deze kunst is
door de oorlog zo goed als verloren
gegaan. Daarom dan ook is het van
zulk een groot belang dat er in Den
Haag een concours wordt voorbereid
dat bedoeld is als een manifestatie
van. de hedendaagse vioolbouw.
GROTE BELANGSTELUNC?
Er bestaat, aldus da heer Balfoort,
grote belangstelling voor het con
cours. Duitse deelneming heeft men
gemeend te moeten weigeren, omdat
de commissie van het standpunt uit
gaat dat, zolang er geen Vredesver
drag met Duitsland gesloten is, er
ook geen sprake van culturele be
trekkingen met dat land kan zijn.
Het concours is niet uitsluitend voor
professionals bedoeld; ook amateurs
kunnen er aan deelnemen. -
Een internationale Jury van viool-
makers houdt eerst een selectie, zo
dat het reeds als een onderscheiding
kan worden beschouwd wanneer de
inzender aan bod komt en hem een
certificaat van deelneming wordt
uitgereikt Voorts wordt dan voor de
tien instrumenten met het hoogste
aantal punten een apart concours
georganiseerd "en na afloop van de
tentoonstelling zullen de eerste prijs
winnaars bespeeld worden qp een
concert dat het Museum-Kamer
orkest zal geven.
Van veel belang acht de heer Sal-
foort ook het aan bet concours ver
bonden congres. Er zullen o.a. lezin
gen over verschillende onderwerpen
die de vioolbouw raken worden ge
houden en tevens zal ernstig de mo
gelijkheid van het stichten van een
opleidingsinstituut voor vioolbou
wers onder ogen worden gezien,
Hiermee zou de grondslag kunnen
gelegd worden tot een voortzetting
van een schone traditie.
Balfoort, een voortreffelijk musi
coloog, heeft in een geschrift de be
tekenis der Hollandse vioolmakers
belicht en hierin o,a. gewezen op hot
feit, dat Holland vooral in de tweede
helft der 17e eeuw vioolbouwers
heeft voortgebracht wier Instrumen
ten in geen enkel opzicht onderdoen
voor die van de groot-meeaterg der
Italiaanse scholen. Jan Bouwmees
ter, Willem van der Syde, Johannes
Th, Cuypers (om er slechts enige te
noemen) met aan het hoofd Hen
drik Jacobsz, hebben Nederland op
dit gebied een voorname, eervolle
plaats doen innemen,
H. v. B.
f-EUlLLETON
Door M. Pardoe
4t
„O, iets wat we twoa jaar gele
den in de zomervaoanti- hebben be
leefd. Misschien vertellen we jul
lie dat wel eens op een andere
keer," antwoordde Dick. „Ondpr-
dehand laten we jullie hiermee
niet in de steek, hè Jean?"
„Nooit en te nimmer!" ant
woordde zijn zuster,
„Fijn zo. Nu is de vraag wat er
op 't ogenblik moet gaan gebeu
ren, Laten we om te beginnen alles
nog eens goed nagaan. Jullie zei
dat die kwibus van de Secret Scr-
cive jullie dat pakje gaf en dat
jullie, 't aan de consul In Pig-
nolleg moesten brengen, en op geen
voorwaarde aan iemand anders
mochfen geven, nietwaar?"
„Ja,"
„Maar toen jullfe hem vertelden
dat jullie vader ook in de Intelli-
gence is, toen sprong-ie bijna uit
z'n vel van blijdschap, en zei dat
jullie 't maa? liever aan je vader
moes-ten geven en niet aan de con
sul. Dat betekent dus dat hij eigen
lijk liever heeft dat jt bij ja vader
terecht komt dan bij deze of een
andere consul nietwaar?"
„Ja, ik denk van wel, waarom?"
vroeg JUL
„Ik wil alleen maar zeker weten
dat het er vóór alles om gaat om
jullie ouders ergens Op te sporen."
„Ik heb er werkelijk zo'n idee
van dat ze heus moasten proberen
majoor de Salis dat pakje in han
den te spelen," zei Jean. „Ik weet
niet waarom, want het meest voor
de *hand liggende is om 't in een
grote envelop te stoppen en dié
naar de Britse consul in Pary5 te
sturen, maar hoe dan ook, ik heb er
zo n idee van dat in dit geval het
meest voor de hand liggende ioch
niet het juiste is."
„Goed dan," zei haar broer, „ik
neb geen enkel voorgevoel in deze
of in tegengestelde richting, en
aangezien j]j vandaag weer vol
voorgevoelens en ideeën schijnt te
zitten, zullen we die maar volgen.
Dus je bent er absoluut zeker van
dat het de koffer van Je moeder
waa die je in de goederenwagen
sag, waarde vriend Klets? Je zit je
toch geèn dingen te verbeelden''"
„Absoluut, certain, sür." ant
woordde de kleinste positief „Ik
heb haar zo vaak geholpen met 't
ding te pakken, en haar initialen
stonden erop on haar naam op een
label van 't Grand Hótel, Pignolles
en zp meer."
„En wat was de plaats van be
stemming op de label?"
„De koffer was ingeschreven „Pa-
ris-Sierre'V'
„Hé. wat gek. Sierre," zei Dlck
nadenkend, „Eigenlijk logeert er
nooit Iemand in Sierre zelf, en"als
ze naar Montana of Crans of zo
ging, waarom stond er dan geen
Montana op de label? Maar dat is
zo'n ramp niet. want denk ie eens
in dat ze bijvoorbeeld paar Tïmbuk.
too was gegaan, dan hadden we
pas goed in de knel gezeten Nti
kunnen we jullie misschien een
heleboel helpen."
„Hoe dan?" vroeg zijn zuster,
„Doordat we in Montana op
school zijn."
„Ik begrijp niet goed hoe wij
iemand zouden kunnen helpen
doordat we op school zijn," zei
Jean,
„Nou, gansje, snap je dat dan
niet? Ze kunnen toch zeker niet
tot in het oneindige in de stations
restauratie in Dijon blijven zitten,
en ze kunnen evenmin naar Pignol
les terug zolang ze dat pakje in hun
zak hebben. Op de bagage van mw,
de Sails staat ,Sierre', en dat bete
kont dat ze waarEchünlük daar
majoor de Salis zal ontmoeten en
ergens in de buurt zal logeren. En
wij wonen in de bergen vlak bij
Sierre, dus waarom zouden ze dan
niet met ons meegaan?"
„Bedoel je meegaan naar 't pen
sion?"
„Ja natuurlijk!"
„Maar wat moeten we dan aan
madame Delpierre zeggen?"
„Daar heb ik nog niet over na
gedacht. We bedenken wel 't een
of ander verhaal dat we haar kun
nen vertellen."
„Maar we hebben geen kleren bij
ons!" zei Jill. „We hebben alleen
onze pyama's en kammen en tan
denborstels meegenomen." Zie je,
we dachten dat we alleen maar
één nacht In Parijs zouden bleven
cn dat Mams ons dan weer rechts
omkeert zou sturen."
(Wordt vervolgd)
De geneeskunde heeft niet
slechts tot taak ziekten te her
kennen en te behandelen, maar
ook Is het zaak ziekten te
voorkomen. Deze sociale kant
van de medische wetenschap is
nog betrekkelijk jong en ver
keert nog in een stadium van
ontwikkeling. In Amerika
wordt de sociale geneeskunde
als apart vak op de universi
teiten onderwezen. In de
meeste Europese landen ge
beurt dit uogr niet, Weliswaar
heeft de Nederlandse rege
ring een rapport, waarin de
benoeming van hoogleraren in
sociale geneeskunde wordt
aanbevolen, aangenomen, maar
het laat zich aanzien, dat bet
nog wel enige tjjd zal duren,
eer de medische studenten spe
ciale colleges In de sociale ge
neeskunde zullen kunnen vol
gen.
Natuurlijk is de ontwikkeling
van een wetenschap als de sociale
geneeskunde in hoge mate afhan
kelijk van de sociale omstandig
heden. Zij komt in aanraking met
aUe lagen der bevolking en zal
zich naar de toestanden, waarin
deze verkeert, moeten richten
Haar taak bestaat niet alleen in
het voorkomen van het ontstaan
der ziekten, maar ook moeten on
der bepaalde omstandigheden de
zieken worden opgespoord en moei
de behandeling der ziekten sociaal
mogelijk gemaakt worden. Het is
immers niet voldoende als de beste
methodes gevonden zijn voor het
herkennen en behandelen van tu
berculose, als niet tegelijkertijd
alle zieken opgespoord zijn en er
voldoende ziekenhuizen, sanatoria
en consultatiebureaux en dergelij
ke beschikbaar zijn om alle zieker
te behandelen. En natuurlijk moe
ten sociale wetten het onderhoud
der zieken en dat van hun gezin
nen garanderen
Eigenlijk strekt de zorg van de
sociale geneeskunde zich uit van
de wieg af tot het graf. Het begint
met de praenatale zorg (voor aan
staande moeder) Nieuwe ontdek
kingen, zoals de rhesusfactor van
het bloetT en de invloed van de
rode hond bij aanstaande moeders
komen bij deze praenatale zorg de
geneesheren goed te stade.
Daarna nemen de consultatie
bureaux voor zuigelingen het toe
zicht op, het kind over. Het is
noodzakelijk, dat dit toezicht wordt
uitgeoefend op alle zuigelingen en
dat het ook minvermogenden mo
gelijk wordt gemaakt de adviezen
behoorlijk op te volgen. Er zijn
plannen om in het gehele land ook
consultatiebureaux voor kleuters
op te richten, De schoolkinderen
worden door de schoolartsen ge
durende de schooltijd systematisch
onderzocht en de geconstateerde
afwijkingen van lichamelijke of
geestelijke aard worden behandeld
in overleg en samenwerking met
de huisartsen, Er gsan stemmen op
om ook de jonge mensen tussen 12
en 18 jaar van tijd tot tijd te laten
controleren door speciale jeugd-
artsen.
Ook de bedrijven
Behalve met deze adviserende
taak van de sociale geneeskunde
dient de sociale geneeskunde zich
bezig te houden met de bedrijven.
De vooruitgang der techniek heeft
met zich meegebracht, dat de ar
beiders blootstaan aan verscheide
ne schadelijke invloeden. De be-
'T* WEE mensen zijn verdiept In
hun schaakspel. Er hangt
een zekere spanning om de figu
ren over het bord gebogen. De
stilte suist. Bedachtzame gebaren
moeten de felheid verbergen
waarmee het strategisch plan
wordt uitgevoerd. Dan plotse'
ling na een zet, breek! er Iets
onzichtbaars. Stoelen worden ver.
schoven. Er ls gepraat ineen» en
hoewel er nog enkBle zetten ge
daan worden is het eigenlijke
voorbij, want nu staat het vast
wie zal winnen, wJb verliezen.
De Engelse schrijver H. C. Wells
begint eaft van zijn boeken met de
beschrijving van een schaakspel
in d« hemel, waar God met wit en
Satan met zwart speelt om één
hoge inzet; de mensenwereld. Als
ik mij qoed herinner Iaat Wells de
wedstrijd in remise verlopen; er ls
geen winnaar. En oppervlakkig,
la zelfs dieper dan oppervlakkig,
beschouwd, hebben wif redenen
genoeg om deze schrijver gelijk té
geven. Als wij er dan al niet toe
zcuden overhellen om te verkla
ren, dat in onze corrupte, na-oor-
Jogse wereld de Zwarte Koning op
winst staat.
WAT i]c u deze Zaterdagavond
van de earste week na Pa
sen, wilde schrijven ls- dat èn de
voorzichtige Wells, die de strijd
onbeslist laat, én de zogenaamde
„realist", die in onze huidige
maatschappij en wereldorde wei
nig af niets meer kan ontdekken,
dat op winst van Wit duidt, zich
vergissen.
Deze bewering lijkt boud, maar
ls eenvoudig een uitspraak van
het geloof In Christus, wiens op
standing wij de vorige Zondag en
Maandag gedachten. Hij heeft de
Zwarte Koning zodanig vastgezet,
in principe verslagen, dat aUe zet
ten (en het zijn nog zeer gemene
zetten) die nu nog door zwart ge
daan worden, alleen maar naspel
zijn. Daarom zegt de Overwinnaar
tegan de zijnen in waarachtig
'realisme; „ht de wereld hebt gif
verdrukking, maar hebt goede
moed; Ik heb de wereld overwon
nen."
Oberman.
Advertentie l.M.
drljfsgeneeskunde dient deze in
vloeden zoveel mogelijk uit te
schakelen. Bovendien is het nood
zakelijk, dat de zieke arbeiders ge
controleerd worden, omdat er he
laas nog altijd mensen zijn, die
proberen van een al of niet gesi
muleerde ziekte te profiteren, wat
in het algemeen ten laste van de
gehele maatschappij komt.
Ook de zorg voor de slachtoffers
van ongevallen en ziekten vraagt
veel werk. In de toekomst zal iede
re invalide In de gelegenheid moe
ten zijn zich in een revalidatie
centrum op een nieuw beroep voor
te bereiden. Een perfecte organisa
tie van de beroepskeuze zal moeten
voorkomen, dat iemand terecht
komt in een beroep, waarin hy
Lichamelijk of geestelijk niet thuis
hoort Het zou goed zijn als de op
richting van consultatiebureaux
voor volksziekten, zoals t.b.c
theumas- syikerziekten en maag
kwalen door het gehele land onder
de ogen werd' gezien. Eigenlijk
zouden er ook nog veel meer
dicetkeukenf, parkherstellingsoor
den en dergelijke gebouwd moe
ten worden.
Ook de zorg voor de geestelijke
volksgezondheid behoort tot het
terrein van de sociale geneeskunde
en daarom moest zij eigenlijk in
vloed kunnen uitoefenen niet al
leen in de bedrijven en in di
scholen, maar ook bij de woning
bouw, ja, tn het gehele openbari
leven. Zover zijn wij helaaé nog
mei-Het komt nog maar al te
vaak voor, dat zenuwlijders da
gelijks moeten vertoeven in een
omgeving, die om allerlei redenen
voor hen ongeschikt is. Het doel
der sociale geneeskunde zou be
reikt zijn als alle mensen zouden
leven in een gezonde hygiënische
omgeving, als iedereen periodiek
onderzocht zou worden en als voor
iedere zieke alle noodzakelijke ge
neesmiddelen beschikbaar zouden
zijn.
Tot het volgende spreekuur!
Medicus.
Grote jongen
Toen ik vanmorgen op de Oostzee-
dyk wandelde kwam er een dreu
mes op mij af, een lekker knulletje
met rode konen. Hij stak zijn handje
naar mij uit en verzocht me hem
naar zajn moeder te brengen, dat wil
zeggen, het kind stiet een aantal
klanken uit, die mijn geoefend 00c
meende te moeten interpreteren als
het vriendelijke verzoek een ver
dwaald schaap ten spoedigste naar
de kooi terug te willen brengen.
„Ati oeti toe", sprak het jongmens
en hij liet het aan myn postduiven-
instinct over, de richting naar zijn
„oeti" te bepalen. Vertrouwelijk leg
de het ventje zijn hand in de mijne
en wachtte rustig af.
Ik keek eens rond of er misschien
een dame naderde die de rechtma
tige moeder van het kereltje zou
bhjken. maar geen enkele vrouw die
passeerde maakte aanspraak op de
vondeling. Maar eens vragen waar
d-ic woont, dachi ik en ik zei lang
zaam en overduidelijk: waar -woont
Ati dan, waar 3s Atl's huisje, in wel-
Ke straat woon jij, jongetje?
„Ati oeti tatie toeti", sprak enfjn
jonge vriend. Tja nog maar eens
vragen en heel scherp en intelligent
luisteren naar het antwoord.
Waar woont Ati dan. waar is Ati's
huisje?
„Tooti tati titata", zei het knulletje
prompt, maar al hadden ze me dood
geslagen, ik kon er geen vrijs uit
worden. Gelukkig vertoonde het
jongetje niet de minste neiging tot
-aogstgpschrei of paniekgebrul. inte
gendeel bleef het zo zonnig kijken
of het bij zijn eigen moeder op
schoot zat en ondanks mijn gevraag
bleef zajh vertrouwen in rae onge
schokt. Ik geloof dat hij me een
beetje op weg wilde helpen, \5ant
zonder dat ik iets vroeg hernam hy
opgewekt: „Toeti tate Ati oeve, abe
dade voeti ja?"
Tja nee, zo kwam ik geen stap
verder, dat besefte ik wel en toen
er opeens twee ooms agenten te
fiets aan kwamen rijden, verzocht ik
hun (ook wel eens leuk voor de ver
andering!) af te stappen. Dag agen
ten. zei ik. ik heb hiér een jongetje
dat naar hvüs gebracht wenst te
worden, maar ik kan niet goed ver
staan in welke straat hij woont. Nu
boog de jongste der agenten z|ch
vriendelijk naar het knaapje over
en sprak: Waar woDn jij, jongetje?
„Ati oeti toe. Ati titi tate ta", ant
woordde de jongen vlot. De agent
keek even peinzend voor zich uit en
liet kennelijk alle straatnamen uit
de buurt aan zijn geest voorbytrek-
ken. maar ik zag het al: hy gaf het
op. d« gegevens waren te onvast
Toen probeerde de andere agent
het nog eens. Vol spanning luister
den wij naar het antwoord, maar
dat klonk ongeveer even duidelijk
als zoeven. Maar even naar de post
brengen, zei een der agenten, ex zit
niet anders op. Zonder vorm van
proces pakte hij het ventje onder de
arm en zette hem op de bagagedra
ger van zijn fiets. Daar zat die
knaap, kaarsrecht als op een hob
belpaard. Hij keek olijk en in het
minst niet verontrust rond-
Dag grote jongen, zei ik en wuif
de hem toe.
„Ati oetL tos", groette hij ten af
scheid.
DESIDERIUS
Advertentie I M
voor bruljorten en
partijen speciale
coniUUes
drinken tegelijk!
De beste kinderboeken kunnen nog niet goed genoeg zijn Werven
uitgaande hebben mevrouw Rien Marsman c.s, verleden jaar ten twee
den male een prtfsvraag uitgeschreven dJe een bijna uitdagend karak
ter had, want zfj vroegen om boeken oVer kunst of kunstenaars, en dan
voor kinderen tot 13 jaar; in het buitenland hadden zulke uitgaven
succes, waarom gou nu Nederland, waar men zegt zoveel te geven om
het Kind en zijn opvoeding, achterblijven?
ver gevonden; uit de internationale
kunst bleken Sclma Lagerldf, Da
niel Defoe en Mozart tot de uitge-
zochten te behoren; uit de kunst
nijverheid hadden Het Gla», en de
Meubelkunst bet gewonnen; uit de
Oudheid: Salomo dc Dichter en
het Stenen Tijdperk; uit de jongste
tijd: Van Gogh, en uit de Middel
eeuwen: Jeroen Bosch en Jacob van
Maerlant,
Het resultaat van de Prijsvraag
was gisteren te zien in het Stede
lijk Museum te Amsterdam; me
vrouw Rien Marsman sprak bij de
opening en haar woorden waren
een in een aangename, aanhoorbare
vorm gegoten jurryrapport, waar
uit de volgende bijzonderheden
wellicht zullen interesseren en tot
commentaar aanleiding geven.
Nu 1 op 3
Werden er bij de eerste prijs-
vraaguitalag aan iedere 23 inzen
dingen 22 afgekeurd zodat er maar
15 van de 350 een aanbeveling tot
uitgave mochten verwerven, dit
maal was de verhouding gunstiger,
want 18 van de 51 (een op drie) in
zendingen kregen voldoende. Doze
achttien uitverkorenen lagen voor
de talrijke belangstellenden uitge
stald. Bij de auteurs ervan troffen
wij slechts drie „oude" namen aan,
d.w.z. van schrijfsters(vers) die
reeds ander werk hadden gemaakt,
n.l. Josepha Mendels, Josine Reu-
lmg en J, W. de Boeh-
De onderwerpen der 18 besten
waren zeer gevarieerd: aan de
Deense sprookjesfilosoof Andersen
hadden zich 2 inzendsters gewaagd;
de Gouden Eeuwers Frans Hals,
Vondel en Hemony de klok
kengieter hadden elk een beschry-
De prijs
Mw- Marsman vertelde bij iedere
naam de op- en aanmerkingen der
jury. De prijs moet worden gedeeld
door de hr. Paul Bromberg en Ella
Goldstein, resp. voor „Alarm" en
een boek ovep de Kunst der Egypte-
Veel inzendingen w^ren tot in de
puntjes van illustraties, tekeningen,
k'instfoto's voorzien, heel vdak door
de schrijver(fster) zelf; de taak van
de jury, mevrouw Du Perron de
Roos, de heren John Visser, Caspar
Hóweler en Abbing plus mevrouw
Hien Marsman, is niet licht geweest.
Een generatie van 15 nieuwe kin
derschrijvers treedt aan; niet het
woord, doch de daad is nu aan de
uitgevers, want zolang ieder Neder
lander zich bewust is, dat wij, hier,
feitelijk rijk zijn in en dór onze
kinderen, kan het opvoedende kin
derboek niet goed genoeg zijn.
66. In grote haast
doet Prudon zijn waar
nemingen en eigenluH
zou hy hier wel enkele
dagen willen blijven
om dit voor de weten
schap nog totaal onont
gonnen gebied nauw
keurig te bestuderen,
maar dan komt Rob zijn
kamer binnen en toont
hem een duif, die op
hopderd meter hoogte
reeds is omgekomen we
gens gebrek aan zuur
stof. „Je neemt te vee)
risico ais je hier nog
langer blijft", zegt hij
ernstig, „we weten im
mers van de krachten,
- Eiland" gende heelal, is maar ook straks de
op onze techniek te vertrouwen, We moeten honderdtachtig graden te laten draaien en daar weldadige warmte van de onontbeerlijke zon.
terugkeren, Prudon", Dat ziet de geleerde nu begint de terugtocht, de glinsterende sterren-
zelf ook wel fa. Hij bergt zijn instrumenten hemel tegemoet, waar de stilte van bet zwtj-
die ons bedreigen, te weinig af om blindelings op en geeft opdracht het „Levende
