m
Aps a
>1^
Hoeks verraad stak in Schiedam
te vroeg de kop op
SINGEL 209
FOTO
GEZ. WILLEMS
KAMP
MEI
MULDER
Jonker Frans trok hier in 1489
aan het kortste eind
KOUSENREPARATIE
WAAROM...
PLATE
VERLOVINGSRINGEN
8 S 4 7 O
GARAGE
STÏI03
Vlaardingen
Ook bij de Schiedamse winkeliers
vindt U wat U nodig heeft/
PIJNLIJKE
VOETEN
SIEPMAN
Eis blijft drie jaar
tegen corrupte
ambtenaar
Vrijdag 29 April 1949
5
Uit het verleden van Schiedam
XVI
CcHIEDAM behoort niet tot die Hollandse steden, die meermalen het
krijgsrumoer binnen hun muren hebben gekend of een langdurig
beleg meemaakten. Wat er in Schiedam gebeurde in 1572, enkele jaren
dus na het begin van de tachtigjarige oorlog, gelijkt er iets op. De Jon
ker-Fransen-oorlog, die m de jaren 1483 en 1489 in Holland en Zee
land woedde, heeft Schiedam echter wel zeer daadwerkelijk in de krijg
betrokken.
Deze oorlog vormde de laatste phase van de Hoekse en Kabeljauwse
twisten, die anderhalve eeuw lang in Holland en Zeeland telkens weer
oplaaiden; het was een strijd tussen twee groepen, die overal in de
Nederlanden onder andere namen Hoeksen en Kabeljauwen in Hol
land, Lichtenbergers en Gunterlingen in Utrecht, Bronkhorsten en
Heekerens in Gelderland maar steeds met hetzelfde karakter be
stonden. "Wil men een omschrijving van beide groepen: men kan niét
zeggen ik spreek hier over Holland dat de Hoeken een bepaalde
klasse of stand vormden en de Kabeljauwen een andere* onder de ede
len had men aanhangers van beide partijen; de meeste steden staan
aan de kant van de Kabeljauwen, enkele zijn Hoeks, maar in alle ste
den zijn minderheden van de groep, die niet aan de macht is; wèl kan
men zeggen, dat bij het einde van de twisten in Holland het gewest
met de vele en invloedrijke steden de macht van de adel aanzien
lijk was gedaald en de wording van de Bourgondische staat was vol
tooid.
DB Jonker Fransen-oorlog ont
leent zijn naam aan Frans
van Brederode, de aanvoerder van
de Hoekse partij en staat in ver
band met de in Vlaanderen onder
leiding van Philips van Kleef uit
gebroken oproerige beweging. De
Hoeken zeilen van hun steunpunt
Sluis uit met een betrekkelijk
grote vloot in 1488 noordwaarts.
Rotterdam viel in hun handen.
Uit de aard der zaak wekte deze
verovering van Rotterdam ook in
Schiedam dat in handen van de
Kabeljauwse partij was, grote be-
ïoering. Wij kunnen dit goed op
maken uit een aantekening van
een Schiedamse stadsklerk uit die
tijd in het z.g. „Stadboek", nu
nog aanwezig op bet archief. Deze
luidt als volgt:
Item int jair van 88 op Santé
Elizabeths avondt (dat is op 18
A. v, d. Poest Clement
November 1488) quam Joncker
Fransoys, broeder van Brederode,
in Hollant mit grote menichtevan
scepen ende nam dstede van Rot
terdamme in, ende voirde dair uut
een sfreynge oirloge opten on-
dersaten ende inwoneren, den lan
de van Holland dinende, den tut
van 36 weeckên lang, ende wor
de dan uutgedadinct (dat bete
kent: in het ongelijk gesteld bij
gerechtelijk vonnis) van Jan de
Schits, 'stalmeester des Rooms co-
ninxs, ende was cappitein van
den óirloge voirncemt".
Verschillende malen vonden
tussen de twee steden schermut
selingen plaats. De meeste indruk
heeft-,echter gemaakt een,mislukte
poging van Jonker Frans van
Brederode om het Kabeljauwse
Schiedam door verraad m handen
te krijgen. De reeds genoemde
stadsklerk schrijft daarover: „Item
mt jair 89 is Joncker Fransoys
van Brederode uut Rotterdamme
gecommen mit een seker getal van
Knechten, omme in Schiedamme
te com en, ende op santé Valen-
tiinsdach (dat is op 14 Februari
1489), tsavons te 7 uren, hebben
die Knechten, leggende onder
Wittenhorst, een cappitein, een
opstal ende oploep (wij zouden
zeggen: oproerige beweging) ge
maect binnen Schiedamme jegen
die bannieren van Hollant, te we
ten van Haerlem, Delf, Leyden,
Acmsterdamme ende tSeraven-
zsnde, ende stelden een verraedt
omme die vianden ende quaetwil-
lende van den lande te Schiedam
me te laten ende die bannieren ter
neder te trecken. ende die ban
nieren ende die stede van Schie-
'damme behielden die overhandt".
De betekenis hiervan is duidelijk:
hei verraad mislukte.
Een dergelijke indruk heeft dit
gebeuren op tijdgenoot en nage
slacht gemaakt, dat o,a. twee to
neelstukken uit later eeuwen dit
als thema behandelen.
UIT enkele, door het stadsbe
stuur van die dagen uitge
sproken vonnissen, blijkt, hoe
roerig het in Schiedam toen was.
Deze vonnssen, daterend van 3
November 1489, werden gewezen
door „den baeliu" (baljuw) met
„die guede luyden van den ge
rechte geseten opter stede huys"
De rechtzitting vond dus op het
stadhuis plaats. Verschillende per
sonen waren aangeklaagd „over
mits grote ontast (wij zouden
zeggen wangedrag) ende rebelli-
cheyt ende opruisinge (d.i. op
roerig gedrag) die zyluyden doen
de waren ten enden als fransoys
van brederode ingenomen hadde
dstede van Rotterdamme ende
mun here die grave van egmondt
heer tot Boer stadhouder van
hollandt zeelant ende vrieslant
mit seiner, adherenten (dat zijn
aanhangers) comende waren voir
dstede van sciedamme om ons as-
sistencie ende büstandicheyt te
doen iegen den rebellen ende
quaetwillende ons aldergenadich-
sten heren den xoomsconinck en
de hartoge philips sinen sone on
sen erfhere". Wat hadden de aan
geklaagden nu precies misdreven?
Op het genoemde tijdstip waren
zij naar het stadhuis gegaan, toen
de vroedschap daar bezig was
met het zorgen voor „den pro-
fute ende oirbair ons genadichs
herens Voirnt ends twelvaren van
der stede", De oproermakers
drongen binnen, zeggende, „dat
sy luyden wouden weten den
raedt diemen dair houdende was"
en zij wilden daarin medezeggen
schap hebben, hoewel het stads
bestuur hen helemaal niet had
geroepen. Zij zeiden ook „dat sy
luyden wouden hebben die slote-
ïen van den poirten van der stede
ende datten burgemeesters die
lang genoech bewairt hadden"
Er schijnen toen nog wel heel wat
meer onwelvoegelijke woorden
gesproken te zijn. Althans in het
vonnis lezen wij verder van „meer
andere woirden, twelck men van
hemluyden noéh van nyemant
lüden en wil overmits quade con-
sequencien die dair uit spruyten
ende comen mochten". Alle aan
geklaagden worden Veroordeeld
tot het doen van bedevaarten,
naar heilige plaatsen (Rome,
Wilsnack. e.a.}. Over deze mid
deleeuwse manier van straffen een
andermaal meer bijzonderheden.
Duidelijk blijkt dus uit het bo
venstaande, dat een Hoekse min
derheid hier geprobeerd heeft de
macht in handen te krijgen, wat
hun, ondanks de reeds gemelde
poging tot verraad ook, niet is
gelukt.
VEEL is er nadien nog geschre
ven naar aanleiding van deze
merkwaardige episode uit het
Schiedamse verleden.
Het spreekt wel van zelf dat
degenen, die Rotterdam's geschie
denis hebben te boek gesteld, ook
tie nodige aandacht aan de Jon
ker Fransen Oorlog hebben be
steed. In de achttiende eeuw heeft
zelfs de bekende verzamelaar en
schrijver Cornells van Alkemade
er een heel boek aan gewijd, on-
dei den titel „Rotterdamse Hel
dendaden". waarin hij de Hoekse
party verheerlijkt tegenover de
gz oeiende Bourgondische macht,
die naar zijn zeggen de al-oude
vrijheden van de Staten verkracht
te; geheel in overeeenstemming
dus met dc ideeën ven de acht
tien de-eeuwse regenten. Maar al
deze beschrijvingen gaan terug op
een begin zestiende-eeuwse be-
schrijving van de Jonker Fran
senoorlog van de Rotterdamse
pastoor Willem van der Sluis.
Over de aanslag op Schiedam
vinden wij daar ook een uitvoe
rig verhaal, waarin o.a, dit staat:
„dat den aanslacb misluckt was,
doordien dat de ruyteren binnen
Schiedam wel een ure voor den
gestelden ttft begonnen hadden".
Riet de ruiters in Schiedam wor
den bedoeld de verraders, die
Schiedam in handen van de Hoek
se partij probeerden te spelen.
UCT de aard der zaak spreekt
uit de Schiedamse bronnen
daarover een geheel andere geest.
De Rotterdamse pastoor geeft
een vrij nuchter verslag, van Al
kemade kan zijn spijt over het
mislukken van de aanslag niet
verhelen; in Schiedam echter
heerste dankbaarheid en daar
werd de toedracht van de zaak
tot in détails beschreven.
Het zal bij de lezers zeker ver
wondering wekken wanneer zij
vernemen, dat het oudste meer
uitvoerige verhaat van de misluk
te aanslag op Schiedam te vinden
is in een heiligenleven, n.l. in een
van de levens van de maagd Li-
duina% die in 1433 overleed, en
wel in haar levensbeschrijving
van de bekende Johannes Brug
man, te Schiedam gedrukt in 149B,
waarvan slechts enkele exempla
ren bekend zijn. O.a, de Oud-
Katholieke Kerk te dezer stede
heeft er een in haar archief. Ach
ter in dit boekje verantwoordt het
Schiedamse stadsbestuur deze uit
gave, onder meer door er op te
wijzen, dat Schiedam het aan Li-
duina te danken had, dat de stad
voor grote rampen bij de Jonker
Fransenoorlog bewaard bleef. Het
stadsbestuur heeft in het bijzon
der het oog op de mislukte aan
slag, die in de Latijnse taal wordt
beschreven. Ik citeer daaruit in
Hollandse vertaling het volgende:
„Ook voelen, wij, Hollanders, ons
verplicht gezien 't bijzonderevoor-
teken van de overwinning, die
ons door God op Sint Valenlijns-
dag binnen de muren van Schie
dam is geschonken, haar (d.i. Li-
duina) met lot te vereren. Maar
de misdaad van hun samenzwe
ring heeft de almachtige gezegen
de God verijdeld toen alle Hol
landers om zeven uur bij onder
gaande zon aan hun maaltijd wa
ren, een Zeeuwse vrouw kwam
opdagen op een wenk van God.
Van haar trachtte een horen
blazer van Wittenhorst te weten
te komen hoe laat het was. De
vrouw zei weldra: „s e v e n is";
maar de horenblazer, die ver
stond „negen e" riep bij el
kaar de medeplichtigen van Wit
tenhorst. de banier van Brede
rode verheffend. De Hollanders
die niets begrepen van dit lawaai
enen niets kwaads vermoedden
door hun onverwachte ontstelte
nis riepen luid „Hollant, Hol
lant," en kwamen van wijd en
zijd aan en werden in een onbe
sliste strijd gewikkeld met „bus,
bas" over en weer; Eindelijk heb
ben de Hollanders met Gods hulp
de overwinning behaald 's nachts
ongeveer negen uur.Hieruit
zien we dus,' dat door het ver
keerd verstaan van een antwoord
op de vraag hoe laat het was, de
aanslag te vroeg werd begonnen
en mislukte.
Het verhaal van deze mislukte
aanslag is in Schiedam blijven
voortleven in de herinnering, zó
sterk, dat reeds in de zestiende
eeuw een rederijkersstuk daar
over werd geschreven door de
Kamer „De Roo Roosen". Bij pro
cessies op Sint Vatentijnsdag
werd, het stuk opgevoerd. Voor
het eerst wordt het vermeld in
1560 in de stadsrekening. Later
moet' het omgewerkt zgn in re
formatorische vorm, en zo is het
tot ons gekomen in een afschrift
van 1594, bewaard in de collectie
van "Zuylen van Nyevelt be rus
•tend in het Algemeen Rijksarchief
„te Gravenhage. -i
Dat het stulc, tot titel dragend
Spul van Joncker Franssenoorloch'
ook in de zeventiende eeuw nog i
Schiedam is gespeeld, weten wrj uit
enkele posten van de Schiedamse
stadsrekeningen van 1617. De taal
van het stuk er boven staat: „De
Commedie van die grote genade die
Godt almachtlch bewesen 'heeft aen
de stadt van Schiedam op Valenti-
nisavont anno Xim CXC", is de
rederijkerstaal van de zestiende
eeuw met de bekoring dit génre
eigen. Behalve om de litteraire
waarde is het uitermate belangrijk
omdat het tot dusvarre het enig be
kende rederijkersstuk in de Neder
landen is, dat een episode uit de
eigen plaatselijke historie behan
delt. Een uitgave wordt door dr. J.
J. Mak, de bekende schrijver van
het boek „Do Rederijkers" en wij
voorbereid. Wellicht dat het nog
eens een opvoering mag beleven.
Twee kleine gedeelten er uit
geef ik weer. Eerst de passage,
waarin de oorzaak van het misluk
ken van de aanslag wordt geschre
ven:
„Een Vlaems vrouken gaet van
t'een ende tot het ander over toneel
er,de hlet»*vlaems Anna.
Anna.
Wat goeij'er gebuyr ïck en heb
niet veel moets
lek segh u adieu en wil mijn
thmjs begevene. die burgers
binnen.
Den. Tromslager buijten mt
hemde met een cous opt hooft
zgndc verbaest.
Den Tromslager
Vrouw wat heeft die doek
geslagen.
Anna
Vrind t de clocq heeft, sevene,
Den Tromslager.
Wat seght ghij negene negene.
Anna.
Ja sevene sevene.
Hans Tromslager
Pots marter t'is vert buijten
Schreven©
har har waer is myn trom
t'is te lam?© gebetjt."
De Zeeuwse vrouw uit het Lddui-
naleven is hier 'dus Vlaamse Anna
geworden. -
Dan geef ik hier nog de epiloog,
door de baljuw van Schiedam knie
lend uitgesproken;
„O almachtige godt wij loven uwen
hcijligen name deur Jhesum Chris
tum onsen heere soet dattet u be
lieft heeft o vader eersame bencf-
fens die weldaden die ghij ons da-
gelijcx doet ons oock onse vrouwen
en kmderkens soet soo onverdlent
te verlossen van deze moort die de
boose verdacht hadden om in ons
bloet haer handen te wassen
o wreetheijt ongehoorfc en om ons
wijven en dochters tc schenden
voort ons goedfc ten roove tc nemen
t'onser beswaren o heilige vader
wilt ons doch bewaren voort want
wij kennen dat wij de straffe wel
waardich waren doch ghij hebt ons
vuijt genade noch willen sparen
«heeft o vader dat ivij dees weldast
niet en vergeten maar gedencken
mogen en tot in ons leste jaren u
daar voor danoken en loven son der
vermeten want onse vianden sijn
door onse macht versmeten ghy ghij
alleen heer hebt ons verlost van
dijen en sij alleen de eer in den
hoochsten gescten want u oogen al
ler menschen en de Joncheijt
*en sij en dies wijrooderosen
vnjmoedich t'ouwer prjjse bezien
sender verdienst helpt ghij Godt drfn
wesen t samen dies uwen wille op
aerde als in "derihcmel moet ge-
schlen dus waeckt noch o heer heer
over hun die die er vrceaen. Amen.
Uit deze passage leren ons de
gecursiveerde 'wöorden ^at/Bèt' stuk
van de Schiedamse rederijkers
kamer De Roode Rosen" onder de
zinspreuk, „Aensiet de Joneheyt"
is' Het ademt een typisch
Schiedamse sfeer. Wie zich daarvan
overtuigen wil, kome genist op het
gemeentearchief, waar het voor een
ieder ter inzage ligt
Geheel anders is het gesteld met
de „Com ed i e van 't beroer-
deSchiedam, behelzende'n
„Rotterdamse heldendaden onder
de stadvoogdij van den jongen heer
Frans uarv Brederode, genaamt
Jonker Fransenoorlog: beschreven
en met egte meest ongedrukte be
wijzen bekragligt door KorneHs
van Alkemade", staat er op de ti
telpagina van het boekje vermeld,
dat werd uitgegeven te Rotterdam
bij Philippus LoseU Boekverkoper
op de Hoogstraat by de Grote
Markt in 1756. Bovenstaande plaat
staat eveneens voorin dit boekje
afgedrukt,
gedeelte van Jonker Fran
sen o o r 1 o s"; dat, zonder vermel
ding van de schrijver, afgedrukt
staat achter in het reeds gemelde
bock van van Alkemade over de
Rotterdamse Heldendaden, dat,de
Jonker Fransen-oorlog behandelt.
Men voelt hier als het ware,.dat de
schrijver niet meer zo dicht bij ^de
beschreven gebeurtenissen stond als
de anomeme schrijve?; van het rede
rijkersspel. Het is vlak en kleurloos
geschreven en mist bovendien m.i.
elke letterkundige waarde- Wie
heeft het geschreven? Van Alke
made schrijft in zijn Inleiding, dat
het „voor omtrent 50 jaaren door
een voornaam Digter opgestelt, en
door zijn dood in de duysternis en in
't vergeetboek geraakt is." Het 20U
dan van omstreeks 1675 moeten
dateren. Gelukkig heeft Mr. Arent
Vinck in zijn in handschrift op het
archief aanwezige „Beschrijving
van Schiedam" waarover ik
later ook een artikel hoop te geven
dc „Comedie van 't beroerde
Schiedam" ook opgenomen en er bjj
vermeld, dat het ongeveer honderd
jaar geleden, en dat is ook onge
veer 1675, is geschreven door mr.
Jacob Vinck, „een vermaard Dig
ter". Vermoedelijk ia deze de Jacob
Vinck, die, blijkens het Nieuw Ne-
derl. Biografisch Woordenboek, Sn
het midden van de zeventiende eeuw
twee treurspelen schreef: „Darius
ofte verinoqrdfi Do'orlugllglïeldt"
en „Hippolytus den" "Kroondrager"
(respectieve](jk te Amsterdam ver
schenen in 16B3 en 1671), De „come
die van 't beroerde Schiedam" kan
men eveneens op het archief raad
plegen.
Ten besluite moge ik nog mede
delen, dat op het Rotterdamse ar
chief nog enkele balladen over de
Jonker Fransenoorlog, door een tijd
genoot geschreven, aanwezig zyn.
VUUREN
K. v.
Ontwikkelen
Afdrukken
Vergroten
Pasfoto's
Reproducties
Hoogstraat 106
Telef, 66720
NOG LANGER
PIJNLIJKE O
VOETEN l
B. P. H. JANSE
Pedicure - Sportmasseur
Specialiteit la
aangemeten steunzolen
Hoogsiri 107 - Tel. 67813
Speciaal adres voor
CORSETTEN
BUSTEHOUDERS
BUIKBANDEN
etc.
NAAR MAAT EN
CONFECTIE
BROERSVEST 75
VOOR
M.U*
SPEELGOED
LIBERTY
fauteuils en kussens
LINNENKASTEN
23 deurg
RADIOTAFELS
nieuwste, goed chroom
GR. MARKT 21
SCHIEDAM. Tel, 67762.
HAARDEN
Gasfornuizen 220.
Gascomforen f 22.50
Electr,
wasmachine 215.—
WRINGERS
S choon maakar tikel en
HOOGSTRAAT 128
TEL, 68304
BLOEMEN MAGAZIJN
FA6EBRS..
KRABBENDAM
TEL/6665?
GtOP. INi TRt/C TE l/R
SPECIALITEIT
IN
Op graveren
kan
gewachj worden
Foor 'n goed SCHILDERIJ
„ARTISTSEK"
A. M. JANSSEN
INLIJSTEN VAN FOTO'S
PLATEN EN ETSEN
Rotterdjumedljh 2tl
Telefoon: 68617
Hoeden
Dassen
Overhemden
OUDE GENEVEE
VISSER Co.
LIKEUREN
WIJNEN
BIER
en
LIMONADE
A. J. V. d. VEN
smakelijk
BROOD
en
GEBAK
Bakkerij
GEER*
Broersveld 15—-17
Tel. 68231
Schiedam - Rotterdam
Bezorging door de
gehele stad
DE
Wie aan de slag -willen
en kunnen gaan
By het Gewestelijk Arbeidsbureau in'
Schiedam stonden op 27 April de vol
gende aangeboden en geviaagde ar
beidskrachten genoteerd.
AANGEBODEN ARBEIDSKRACHTEN
BOUWBEDRIJVEN: Vloerettlegger.
METAALBEDRIJVEN: Chauffeurs,
halfwas elec. lasser.
ALG. BEDRIJVEN: Boekhouders,
kantoorbedienden, incasseerder, musi
ci, expeditieknechts, magazijnbedien
den, keilners. portiers, vertegenwoordi
gers, ongeschoolde arbeiders, bedrijfs
leider chem. wasserij, distillateur» -
knechts, winkelbedienden, fotograaf,
verbandmeester, tuinman, hotel-kok,
molenaar etaleur, colporteur.
JEUGD: Aank, bediende, 1.1. electri
cian, 1.1. automonteur. 1.1. mach, bank
werker zonder practijk.
VROUWEN: Leerling verkoopster,
leerbng naaisters, kapster
GEVRAAGDE ARBEIDSKRACHTEN
BOUWBEDRIJVEN: Mach. houtbe
werkers (fraiser en conisch zager),
schilders, timmerlieden.
METAALBEDRIJVENBankwerkers,
precisie bankwerKors, eiee. lassers (1ST.
V.L), gereedscbapmakers conslr. mon
teurs, koperslagers, vormers, metaal-
draalera. geschoold. plaatwerkers,
scheepsbfkkers, scheep® Ifzerwerkers,
pijpenmonteurs. smeden (grof en ka
chel) voorsïaanders, constructeur
staalbouw, biezer», huipmonteurs (con
structie).
ALG. BEDRIJVEN: Letterzetters,
boekdrukkers, fabrieksarbeiders, kap.
per, melkknecht (extern), wijnkopers-
knecht, kleermaker, broodbakker, mo
torschipper 1B-20 jaar. In de Limburgse
mijr.en kunnen flinke ongehuwde ar
beiders geplaatst worden leeftijd 18
jaar
JEUGD: Borstelmakers, car tonnage-
werkers, drukkers, foreeur, glas xn
loodzetter, granietwelker (kunststeen),
kuikensnijdcrs. aank. soldeerder, ko
perslagers, kopergieters, mach, bank
werkers, vormers, letterzetters, slagers
jongen. halfwas siager, 1.1. tekenaar 1.
'-] MTS. leerling voor glasindustrie,
vcrwermingsrr.onteurs. 11 kapper,
loopjongens, 11 iakspuiter, 11. timmer
man, jongste bedienden, pakhuis
knecht, 11. betontjzervlechters, coti-
structiewerkers.
VROUWEN* Dagmeisjes, fabrieks
meisjes. verkoopster (kruidenierswa
ren). strijksters, wasserymeisjes, be
kwame verkoopster, gezmsverzorgster
Pprsoaen. die wensen te emigreren,
dienen zich uitsluitend te wenden tot
het Arbeidsbureau.
Gevonden voorwerpen
Gedeponeerd op het Hoofdbureau
van Folitie, Lange NIeuwstraat 55
Colbertjasje en broek; dekzeil met
touw; huissleutel; grijze jongensjas;
kist; kinderschoenen: distributie
kaart; tang en sleutels; bos sleutels-,
bril in koker: gebreid damesjasje;
metalen armband; babysokjes; he
rensokken; lederen handschoen; kin
derjasje; sleutelring met sleutels;
gebreide handschoen; glacé dames
handschoen; velglint van auto; huis
sleutel; lederen étui met inh.; glacé
herenhandschoen; lederen bal; km-
derjasje; R.K. gebedenboekje; zil
veren armband; paar gymnastiek
schoenen; padvindersvïag: 2 paar
damesschoenen; tabakskaart; broche;
lederen handschoen; hpssieutel;
ceintuur.
Bovenstaande voorwerpen kunnen
iedere werkdag tussen 15.0018.00
afgehaald worden op het Hoofdbu
reau van Politie.
Te bevragen bq de vinders:
Bankbiljet, v. d. Weerden, Over-
schieseweg 148; rozenkrans, L, de
Vries, Wilhelminastraat 18; dames
hoed, W. van Geijl, Halïeystraat 45a;
celluloid? popjtf, Van Nooït, Julia-
nalaan 112; 'bos "sleutels, .(D-irs."*
Kethelstraat; lichte ceintuur. Kui
per, Bergselsan 99a, Rotterdam; bos
sleutels, H, v. d. Brink, Ridder-
kerksestraat 49b; 1 paar steunzolen,
G. Handstede, Zwartewaalsestraat
48; ketting met hanger, D. Verver,
Zwartewaalsestraat 52a; kinder-
vest] e, Van Driel, Frans Halsplein
25; jongenstrui. Van Oosterom, Ro
zenburger plexn 2; lipssleutel, E. Man-
dos, Van Spdijkstraat 42, Rotterdam;
lederen bal, Christen, Lorentzlaan
37b; kindervest, B. Laferte, Dool
hofje 30; pörtemonnaie met inh., P.
Ballyns, Mariastraat 39; blauwe
gummibal B. Suvaal, Geervlietse-
straat 13; bruine herenhandschoon,
Willemse, Lange Achterweg 35a;
kinderportemonnaie, J. H, Kouwen-
hove. Bosboomlaan 6; zilveren dub
beltjes armband, A. Kühne, St. Li-
duinastraat 71a; speelgoed kruiwa
gen, Zwambom, Aleïdastraat 110a;
buitenlandse bankbiljetten, J. Bras,
Ouddorpsestraat 13; kinderfietsje,
N. Tanis, Lange Kerkstraat 20; vul
potlood, J. Bakker, Rubenslaan 3;
polshorloge, M, v. d. Werf, Willems-
kade, woonschip H 8570; rozen
krans, H. van Loon, Hoogstraat 192;
ceintuur. B. Ëlsacker, Galileistraat
28; zijden hoofddoek, J. de Jong,
Builenhavenweg 176/8; jongensriem,
G, Scholte, Villastraat 96; schakel
armband, Simons, Leibnitzstr. 18a.
Bij het afhalen van bovengenoem
de goederen bij de vinders, gelieve
men het Hoofdbureau van Politie
(tel. 69333) in kennis te stellen.
BRILLEN
direct uit voorraad
Icverbaari
JSs-ARATIES
binnen 24 Uur
gereedl
D. Du iSHOORN
St. Liduïnastr. Ï3B
Tclef. 67849
Ziekenfonds-
leverancier
SPECIAAL ADRES
VOOR:
W.
Mcd, gedipl. Pedicure
De gehele dag
geopend
Rotterdamsedijk 158 a
Een
AANWINST
voor Uw boekenkast
DU MAURIER:
REBECCA
Prima uitvoer in g
Thans 4JJ0
BOEKHANDEL
VAN LEEUWEN
Broersvest 44
Telef. 68152
Afscheid en intrede
ds. ï)e Wijs
Nadat ds. De Wijs reeds m een
kerkdienst afscheid van de Vlaar-
riingse Remonstrantse gemeente
had genomen, heeft hij in een
speciaal daartoe belegde gemeen
teavond een uiteenzetting van zijn
werk gegeven,
In de eerste plaats sprak hij
over het Vrijzinnig Christelijk
Jeugdwerk, Daarna besprak ds.
Dc Wijs op boeiende wijze het
onderwerp „Predikant en Politiek".
Spreker kwam tot de uitspraak
dat het nodig kan zijn dat de pre
dikanten zich over de politiek uit
laten op de kansel en zelfs optre
den in een politieke party.
Orgelspel vormde een overgang
naar het tweede gedeelte van de
avond. Enige geschenken werden
aan ds. en mevr. De Wys aange
boden, ds. De Wijs dankte voor
de vele bewijzen van medeleven
en waardering. Na het zingen na
men velen persoonlijk afscheid
van het echtpaar.
Zondag jX werd ds. De Wijs
door ds. Kleljn in de Rem. kerk
in Gouda bevestigd. De kerk was
xot de laatste plaats bezet. Ds.
Kieiin had tot tekst gekozen Eze-
chiel 3 17 en ds. De Wijs sprak
na zijn bevestiging over 2 Cor.
12 19. Vele toespraken werden
tenslotte tof de nieuwe predikant
gericht. Van de Vlaardingse ker-
keraad sprak mej. K. P, D, de
Lange. Na een spontaan dank
woord werd aan de gemeente ge
legenheid gegeven ds. en mevr.
De Wijs te begroeten.
Nieuwe uit randgemeenten
Oversehie, De heer v. d. W. uit
de Overschiese Dorpsstraat maakte
per motor met zijn 11-jarig zoontje
een tochtje naar Den Haag- Bij net
vhegveld Ypenburg werd even ge
stopt- Bij het oversteken van de
zeer drukke verkeersweg, werd het
zoontje aangereden en kreeg een
ernstige schedelbaslsfractuur. zyn
toestand is zorgwekkend.
Op 40-jarige.leeftijd is overleden
de heer J. Pool, onderwijzer bij
het Chr. onderwijs. De heer Pool
had reeds enige tyd ziekenverlof,
maar zijn overlijden is toch onver
wachts gekomen. Donderdag ia hy
begraven.
Voor de schooltuinen hèeft de
gemeente een perceel grond by
West-Sidellnge afgestaan. Vermoe
delijk zullen de kinderen er dit jaar
nog een tuintje krijgen.
Het catechisatislokaal der N.H.-
gemeente wordt verbouwd. Enkele
verenigingen hebben onderdak ge
vonden in de Chr. school aan de
Rodenburgstraat,
's Avonds op 4 Mei worden da
doden herdacht. De stoet, die bloe
men zal leggen bij het kruis in het
plantsoen en .aan de P. v. Aseh-
straat, dient zich op te stellen ach
ter de N.H.-kerk. De mu2ielcvereni-
girig „De Harmonie", de zangver
enigingen „Caecilla", „Ons Genoe
gen" en „De Jonge Garde" verlenen
hun medewerking. Aanvang der
plechtigheid om zeven uur.
Een fraaie demonstratie Van hun
kunnen hebben dc leden *van de
Overschiese 'turnvereniging op hun
jaarlijkse uitvoering gegeven in het
Verenigingsgebouw. De instructeur,
de heer v Moerkerken, kan met
recht trots zyn op de door hem
gekweekte prestaties. Mevr. Kelder
zorgde voor da begeleiding. De
voorzitterschonk bloemen aan de
heer en mevr. v- Moerkerken^
Woorden van lof hebben, de win-
kp Iers' gig'prokenjtoi de .ex-distri
butie-ambtenaren, die de bewoners
van Overschie steeds van grote
dienst geweest zijn, vooral In de
oorlogstijd. Weliswaar was de helft
van het corps in dc oorlog „fout",
maar die kon toch niet verhinderen
dat de heer Jaap v. d. Akker er
vaak op uittrok met bonnen voor de
onderduikers. Zonder het te weten,
hebben verscheidene N.S.B.-ers hier
aan meegewerkt. Om voorbereid te
zijn tegen „overvallen", smeedde
men plannen voor een soort ge
schutstoren m de R.K.-school, waar
destyds de dienst gevestigd was,
maar de uitvoering strandde op
practische bezwaren
Pemls. Dc Postduivenvereni
ging „De Snel vlucht" nam met 200
duiven deel aan de bondsvlucbt over
veertig kilometer. Lostijd half dne;
eerste duif kwam binnen om 3 uur
2 min. De drio eerste-prijswinnaars
waren J, Terlouw, l, 2 en L, de
Waard, 3.
Ds. A. Groenenboom, N.H. predi
kant, heeft Zondag afscheid geno
men van Pernis In verband met zijn
aanstelling tot veldprediker. Ds, J.
v. d. Sar sprak hem toe. Afgevaar
digden van Hoogvliet, CbarJois en
Tumd orp-Heyplaat en een vertegen
woordiger van de Geref, Kerk gaven
blrjk van hun belangstelling. Da-
Groenenboom vertrekt binnenkort
naar Indonesië.
De buurtvereniging „Pastoriedijk-
West" hield In „Rehoboth" haar
jaarvergadering, waaraan een
enigszins feestelijk tintje ge-even
was. Voorzitter A. Engels heeft de
vele aanwezigen een genoeglijke
avond bezorgd en ook do revue
.Alles komt in orde" sloeg in.
De Buurt- en Speeltuinvereni
ging „De Opbouw" opent op 30
April baar speeltuin, Zij zal des
morgens deelnemen san de door de
Oranjevereniging georganiseerde
optocht. Daarna is er muziek op de
speeltuin en worden kinderspelen
gehouden. De tuin is 's avonds ver
licht en voor de ouderen zal er ge
legenheid zijn voor een dansje. Het
bestuur van „De Opbouw" vraagt
de medewerking van alle dorpsge
noten, opdat deze dag een prettig,
ongedwongen festijn zal worden.
Na een zitting, die acht uur duur
de, vroeg de advocaat-generaal bij
het Amsterdams Gerechtshof, mr. J.
Fabius, bevestiging van het von
nis van de Amsterdamse Rechtbank
tegen de 46-jarige secretaris van het
NederlandLC Clenringinstituut en
ex-adviseur van de Centrale Ver
mogens Opsporingsdienst Chr. L.
M. Mouwen, 3 jaar gevangenisstraf
met aftrek, 25 Juli 1947 word ver
dachte terugkerende van een dienst
reis naar Zwitserland op Schiphol
gearresteerd.
Verdachte was tenlastc gelegd,
dat hij in de periods van October
1946 tot Juni 2947 verscheidene
kwitanties heeft uitgeschreven voor
verstrekte „tip"-gelden en deze 2clf
met verschillende handtekeningn
heeft gesigneerd Elf kwitanlües
voor enkele tienduizenden guldens
waren door de politie gevonden.
Mevr Quezon, de Weduwe van willen
üe Phiïippifnse oresident, haar oudste
dochter en elf andere personen werden
Donderdag gedood toen het gezelschap
waartoe zij behoorden ten Noorden
van Manila door opstandelingen uit een
hinderlaag werd overvallen Aangeno
men wordt dat de overvallers behoren
tot de door dc regering vogelvrpver
klaarde communistische bcevenbewe-
ging.
